Sygn. akt I Ca 540/21
Dnia 22 grudnia 2021 roku
Sąd Okręgowy w Sieradzu Wydział I Cywilny
w składzie:
Przewodniczący: sędzia Barbara Bojakowska
Protokolant : Elwira Kosieniak
po rozpoznaniu w dniu 15 grudnia 2021 roku w Sieradzu
na rozprawie sprawy
z powództwa W. K.
przeciwko (...) SA z siedziba w W.
o zadośćuczynienie i odszkodowanie
na skutek apelacji powoda
od wyroku Sądu Rejonowego w Opocznie
z dnia 31 marca 2021 roku, sygnatura akt I C 158/19
I. zmienia zaskarżony wyrok w punktach 2, 3 i 4 na następujący:
„2. zasądza dodatkowo od (...) SA z siedzibą w W. na rzecz W. K. następujące kwoty:
a) 40.000 (czterdzieści tysięcy) złotych tytułem zadośćuczynienia z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 19 lutego 2021 roku do dnia zapłaty;
b) 4.935 (cztery tysiące dziewięćset trzydzieści pięć) złotych tytułem skapitalizowanej renty z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 19 lutego 2021 roku do dnia zapłaty;
c) 450 (czterysta pięćdziesiąt) złotych płatna miesięcznie do dnia 10-go każdego miesiąca tytułem, poczynając od 1 października 2019 roku z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od 19 lutego 2021 roku;
d) oddala powództwo w pozostałej części;
3. zasądza od (...) SA z siedzibą w W. na rzecz W. K. (...),40 (cztery tysiące osiem 40/100) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za czas
od dnia uprawomocnienia wyroku do dnia zapłaty;
4. nakazuje pobrać na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Opocznie tytułem brakującej opłaty sądowej od uwzględnionej części powództwa:
a) od (...) SA z siedzibą w W.
4330,80 (cztery tysiące trzysta trzydzieści 80/100) złotych”;
b) od W. K. z zasądzonego w punkcie 1a wyroku
roszczenia 207,70 (dwieście siedem 70/100) złotych”;
II. oddala apelację w pozostałej części;
III.
zasądza od zasądza od (...) SA z siedzibą w W. na rzecz W. K. 1810 (jeden tysiąc osiemset dziesięć) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za czas
po upływie tygodnia od dnia ogłoszenia wyroku do dnia zapłaty;
IV.
nakazuje pobrać na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego
w S. tytułem brakujących kosztów postępowania apelacyjnego:
a) od (...) SA z siedzibą w W. (...),60 (dwa tysiące pięćset pięćdziesiąt trzy 60/100) złotych;
b) od W. K. z zasądzonego w punkcie I.2. wyroku roszczenia 560,55 (pięćset sześćdziesiąt 55/100) złotych.
Sygn. akt I Ca 540/21
W pozwie skierowanym do Sądu Rejonowego w Opocznie powód W. K., reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika, wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W.:
1) 10 000 zł tytułem zadośćuczynienia, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 lipca 2018 roku do dnia zapłaty;
2) 434 zł tytułem odszkodowania za poniesione koszty leczenia, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty: 134 zł od dnia 1 lipca 2018 roku do dnia zapłaty, a od kwoty 300 zł od daty złożenia pozwu do dnia zapłaty;
3) 500 zł skapitalizowanej renty z tytułu zwiększonych potrzeb (opieka osób trzecich) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 lipca 2018 roku do dnia zapłaty.
Pełnomocnik powoda dwukrotnie rozszerzył powództwo pismami procesowymi z dnia 4 września 2019 roku i 25 września 2019 roku (data nadania). Ostatecznie powód wnosił o zasądzenie na jego rzecz o pozwanego:
1) 90 000 zł tytułem zadośćuczynienia wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty: 23 765 zł od dnia 1 lipca 2018 roku do dnia zapłaty, 16 235,00 zł od daty doręczenia pozwanemu pisma powoda (datowanego na 3 września 2019 roku) z rozszerzeniem powództwa do dnia zapłaty, 50 000 zł od daty doręczenia pozwanemu drugiego pisma rozszerzającego powództwo do dnia zapłaty;
2) 434 zł tytułem odszkodowania z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty: 134 zł od dnia 1 lipca 2018 roku do dnia zapłaty; 300 zł od daty złożenia pozwu do dnia zapłaty;
3) 10 695 zł tytułem skapitalizowanej renty, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, liczonymi od kwoty: 500 zł od dnia 1 lipca 2018 r. do dnia zapłaty, 1390 zł od daty doręczenia pozwanemu pisma powoda (datowanego na 3 września 2019 roku) z rozszerzeniem powództwa do dnia zapłaty; 8805 zł od daty doręczenia pozwanemu drugiego pisma rozszerzającego powództwo do dnia zapłaty;
4) 500 zł miesięcznej renty z tytułu zwiększonych po wypadku potrzeb na koszty leczenia (opieka osoby trzeciej, leki, dojazdy do placówek medycznych), płatnej z góry do 10 - go każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, poczynając od 1 października 2019 roku.
Pismem z dnia 23 lutego 2021 roku (data nadania) pozwany wniósł o oddalenie tak rozszerzonego powództwa.
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 31 marca 2021 roku Sąd Rejonowy w Opocznie zasądził od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powoda W. K. kwoty:
a) 23 765 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 lipca 2018 roku do dnia zapłaty,
b) 16 235 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 23 września 2019 roku do dnia zapłaty,
c) 300 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 18 kwietnia 2019 roku do dnia zapłaty,
d) 332 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 lipca 2018 roku do dnia zapłaty,
e) 1150 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 23 września 2019 roku do dnia zapłaty,
f) 3810 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 18 lutego 2021 roku do dnia zapłaty,
g) 300 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 23 września 2019 roku do dnia zapłaty.
W pozostałym zakresie Sąd pierwszej instancji oddalił powództwo (pkt 2 wyroku). Sąd zniósł wzajemnie koszty procesu między stronami (pkt 3) wyroku. W zakresie kosztów sądowych Sąd nakazał pobrać od pozwanego 1972 zł tytułem brakującej opłaty sądowej od uwzględnionej części powództwa, od uiszczenia której powód został zwolniony (pkt 4) i nie obciążył powoda nieuiszczoną opłatą sądową od oddalonej części powództwa (pkt 5).
Podstawę rozstrzygnięcia Sądu I instancji stanowiły następujące ustalenia faktyczne:
W dniu 5 maja 2018 roku powód W. K. został potrącony na przejściu dla pieszych przez pojazd, którego posiadacz był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w pozwanym zakładzie ubezpieczeń.
Z miejsca zdarzenia powód został przewieziony karetką pogotowia do szpitala w O.. U powoda rozpoznano wówczas: widoczne rany głowy i krwiak okolicy potyliczno – ciemieniowej. Powodowi wykonano badanie TK i podano leki przeciwbólowe, a także skierowano na leczenie do poradni specjalistycznych. Następnie powód odbył dwie wizyty u ortopedy i u neurologa. Z powodu następstw urazu głowy i szyi był hospitalizowany w Oddziale Neurologii Szpitala w T. w dniach od 6 do 13 czerwca 2018 roku.
Na podstawie opinii biegłego ortopedy Sąd Rejonowy ustalił, iż na skutek wypadku z dnia 5 maja 2018 roku powód W. K. doznał stłuczenia wielomiejscowego, urazu głowy i odcinka szyjnego kręgosłupa, urazu skrętnego stawu biodrowego, kolanowego i skokowego kończyny dolnej lewej. W związku z w/w ograniczeniami wystąpił u powoda następujący trwały uszczerbek na zdrowiu: uraz kolana lewego z uszkodzeniem (...) i z pourazową niestabilnością prostą (jako ruchomość patologiczna) i ubytkiem zgięcia ok. 30 stopni – 5% oraz uraz skrętny stawu skokowego lewego z pogrubieniem obrysów i ograniczeniem ruchów – 4%. Nie można wykluczyć, iż uraz biodra i szyi skutkował zwykłym okresowym uszczerbkiem na poziomie po 3%.
W ślad za opinią biegłego, Sąd pierwszej instancji ustalił, iż powód potrzebował pomocy innych osób przez około 2 godziny dziennie przez okres pierwszych 6 tygodni i przez 1 godzinę dziennie przez okres kolejnych 6 tygodni po zdarzeniu. Stopień cierpień pourazowych powoda był średni i utrzymywał się na takim poziomie przez około 3 miesiące. U powoda nie doszło do istotnych zmian w układzie kostnym i wtórnych zmian pourazowych i nie ma podstaw do stwierdzenia znacznego upośledzenia sprawności, a rokowania powoda są pomyślne. Rehabilitacja była uzasadniona i nieuciążliwa. Koszt leków objawowych ustalono łącznie na 100 zł.
Na podstawie opinii biegłego neurologa lek. A. P. (1), Sąd pierwszej ustalił, iż w wyniku wypadku u powoda powstał długotrwały uszczerbek na zdrowiu w wysokości 5% z pozycji 10a tabeli uszczerbków, 4% (6% - 2% za istniejące przed wypadkiem zmiany zwyrodnieniowe) z pozycji 94a tabeli uszczerbków oraz 3% (5% - 2% za istniejące przed wypadkiem zmiany zwyrodnieniowe) z pozycji 94c tabeli uszczerbków. Łącznie neurologiczny uszczerbek na zdrowiu powoda wynosi 12%.
Cierpienia fizyczne powoda wynikające z urazów neurologicznych były znaczne przez pierwsze 3 miesiące i umiarkowane przez kolejne 3 miesiące. Obecnie dolegliwości bólowe kręgosłupa szyjnego związane są z uaktywnieniem się objawów choroby zwyrodnieniowej i nie są już bezpośrednio związane z wypadkiem. Koszty zakupu leków przeciwbólowych po wypadku to ok. 30 - 50 zł miesięcznie przez okres pół roku. Obecnie zakup tych leków nie wynika ze skutków wypadku. Z przyczyn neurologicznych powód wymagał po wypadku pomocy i opieki osób trzecich przez okres 3 miesięcy 2 godziny dziennie, następnie przez 3 miesiące 1 godzinę dziennie. Obecnie powód wymaga również pomocy innych osób w codziennym funkcjonowaniu (pranie, sprzątanie, zakupy, mycie okien, gotowanie, itp.), ale z powodu ograniczeń ruchowych, które nie są bezpośrednio związane z wypadkiem.
Wypadek spowodował u powoda istotne skutki zdrowotne w postaci nasilenia objawów choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa oraz zaburzeń ruchowych związanych z urazami stawów.
Aktualny stan zdrowia 76 - letniego powoda jest średni, gorszy w porównaniu do stanu zdrowia ogółu populacji w jego grupie wiekowej. Wpływają na to schorzenia przewlekłe i zaburzenia ruchowe związane z chorobą zwyrodnieniową stawów i kręgosłupa oraz pourazowymi, trwałymi zmianami w stawach kolanowym i skokowym lewym określonymi przez biegłego ortopedę. Gdyby nie wypadek powód nie odczuwałby objawów choroby zwyrodnieniowej w takim stopniu jak obecnie. Powód nie rokuje poprawy stanu zdrowia. Biorąc pod uwagę uraz głowy i kręgosłupa powód zakończył leczenie z nimi związane, ale nadal musi być leczony z powodu objawów choroby zwyrodnieniowej.
Przed wypadkiem powód W. K. był człowiekiem całkowicie samodzielnym, nie chodził o kuli, nie leczył się neurologicznie. Jest wdowcem, mieszka sam. Powód porusza się o jednej kuli, ma problemy z samodzielnym wstaniem z łóżka, kręci mu się w głowie. Po wypadku zaczęła mu pomagać szwagierka, która robiła mu zakupy, przygotowywała posiłki, zmieniała i prała pościel, pomagała dostać się do łazienki. Obecnie także szwagierka robi mu zakupy, bo powód nie jest w stanie zrobić tego samodzielnie, sprząta mu, czasem przyniesie ugotowany przez siebie obiad.
Powód W. K. zgłosił szkodę do pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. w dniu 1 czerwca 2018 roku.
Po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego pozwany (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. w związku ze skutkami wypadku wypłacił na rzecz powoda kwoty: 600 zł - zwrot kosztów leczenia, 123 zł - zwrot kosztów dojazdów, 168 zł - skapitalizowana renta na zwiększone potrzeby z tytułu opieki, 1235 zł – zadośćuczynienie.
Sąd Rejonowy przyjął jako miarodajne wszystkie wnioski wynikające z opinii biegłego specjalisty neurologa A. P. (1), które w ocenie tego Sądu są konkretne, jasne, czytelne, a wnioski z nich wynikające jako należycie uzasadnione nie budzą wątpliwości.
Sąd pominął opinie wydane przez biegłego specjalistę neurologa A. P. (2), zarówno podstawową jak i kilka uzupełniających uznając, że wnioski zawarte w tych opiniach są lakoniczne, nienależycie uzasadnione i nieprzekonywujące, przy uwzględnieniu także argumentacji popartej na uzasadnienie wniosków podanych w opiniach biegłego specjalisty neurologa A. P. (1).
Na podstawie powyższych ustaleń Sąd przyjął, iż zostały spełnione przesłanki odpowiedzialności pozwanego wynikające z art. 436 kc i 822 § 1 kc i dlatego powództwo zasługuje na uwzględnienie co do zasady.
Ustalając wysokość zadośćuczynienia na podstawie art. 445 § 1 kc, Sąd Rejonowy wziął pod uwagę wnioski płynące z opinii biegłych i wskazał, że łącznie powód doznał 21% uszczerbku na zdrowiu, a długotrwałość i stopień dolegliwości oraz cierpień powoda, które również zostały ocenione przez biegłych. Sąd Rejonowy podkreślił, że po przedmiotowym zdarzeniu powód przebywał w szpitalu oraz, że przed wypadkiem powód był człowiekiem w pełni sprawnym, a obecnie jest schorowany i ma trudności z poruszaniem się.
Mając to wszystko na względzie, Sąd uznał, iż przyznane powodowi zadośćuczynienie w wysokości 1235 zł jest za niskie do doznanego przez niego łącznie trwałego uszczerbku na zdrowiu, a adekwatna wysokość zadośćuczynienia to kwota 41 235 zł (przy przyjęciu posiłkowo za 1 % uszczerbku kwoty prawie 2000 zł).
Z tego względu, iż strona pozwana wypłaciła powodowi kwotę 1235 zł, Sąd Rejonowy zasądził na jego rzecz kwotę 40 000 zł z odsetkami ustawowymi (art. 481 § 1 i 2 k.c.) od dnia 1 lipca 2018 roku tj. po upływie 30 - dniowego terminu po zgłoszeniu szkody ubezpieczycielowi od kwoty 23 765 zł, która była zgłoszona w postępowaniu likwidacyjnym; a od kwoty 16 235 zł od dnia doręczenia stronie pozwanej pisma rozszerzającego żądanie pozwu.
W zakresie odszkodowania (art. 444 § 1 kc) Sąd Rejonowy uznał za zasadną żądanie zapłaty 300 zł za opłatę za wizytę u lekarza neurologa stosownie do faktury nr (...) z dnia 25 stycznia 2019 r. (k. 32), którą zasądzono z odsetkami od dnia doręczenia odpisu pozwu stronie pozwanej (k. 39), gdyż żądania tego nie przedstawiono w toku postępowania likwidacyjnego. Sąd Rejonowy zasądził na rzecz powoda W. K. także skapitalizowaną rentę z tytułu zwiększonych potrzeb - opieki osób trzecich przy przyjęciu stawki 15,00 zł za 1 godzinę opieki stosownie do żądania pozwu oraz zaświadczenia przedłożonego przez powoda (k. 33 akt sprawy). Sąd ustalił ilość godzin, w jakich powód wymagał opieki na podstawie opinii biegłego ortopedy – 2 godziny przez 6 tygodni (84 godzin) i 1 godzina przez 6 tygodni (42 godziny oraz biegłego neurologa – 2 godziny przez 3 miesiące, (180 godzin) i po 1 godzinie przez 3 miesiące (90 godzin), łącznie 396 godzin. Sąd pomniejszył w ten sposób ustaloną liczbę godzin o 32 godziny, gdyż w okresie od 6 czerwca 2018 roku do 13 czerwca 2018 roku, powód przybywał w szpitalu. Koszty opieki należnej powodowi stanowią kwotę 5.460,00 zł. O odsetkach od tej kwoty Sąd Rejonowy orzekł w następujący sposób zasądzając: kwotę 332,00 zł (z żądania pozwu dotyczącej kwoty 500 zł po pomniejszeniu o kwotę 168 zł wypłaconą w toku postępowania likwidacyjnego) – pkt. 1 lit. d) wyroku, kwotę 1 150 zł z rozszerzonego żądania pozwu wraz z odsetkami od dnia doręczenia pozwanemu pisma z dnia 3 września 2019 roku rozszerzającego żądanie pozwu – pkt 1 lit. e) wyroku oraz kwotę 3 810 zł wraz z odsetkami od dnia doręczenia pozwanemu odpisu pisma z dnia 25 września 2019 roku rozszerzającego żądanie pozwu – pkt lit. 1 f) wyroku.
W punkcie 1 lit. g) wyroku Sąd Rejonowy zasądził na rzecz powoda kwotę 300 zł tytułem poniesionych kosztów leczenia, które wynikają z opinii (6 miesięcy po 50 zł).
Sąd pierwszej instancji oddalił powództwo w zakresie żądania renty z tytułu zwiększonych potrzeb, wskazując, że powód nie wymaga już opieki osób trzecich, czy też dalszego leczenia, więc nie ponosi już żadnych kosztów, co wynika z opinii biegłych.
Sąd Rejonowy oddalił powództwo także w zakresie dalszego zadośćuczynienia oraz odszkodowania, w tym za poniesione koszty dojazdu – uznając powództwo w tym zakresie za nieudowodnione.
O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 kpc, wzajemnie je znosząc pomiędzy stronami, gdyż powództwo zostało w części uwzględnione, a w części oddalone, strony były reprezentowane przez profesjonalnych pełnomocników i poniosły one koszty wydatków - zaliczek na opinie biegłych.
W zakresie kosztów sądowych, Sąd Rejonowy na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tj. Dz. U. 2019 r. poz. 785 ze zm.) obciążył pozwanego brakującą częścią opłaty sądowej, obliczonej w ten sposób, iż uwzględnione żądanie stanowi łącznie kwotę 44 892 zł x 5% = 2 245 zł (opłata sądowa). Powód uiścił tytułem opłaty od pozwu kwotę 273,50 zł, czyli do dopłaty została kwota 1.972,00 zł.
Sąd Rejonowy nie obciążył powoda brakującą częścią opłaty od pozwu na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tj. Dz. U. 2019 r. poz. 785 ze zm.).
Apelację od wyroku wniósł powód, w części tj. w zakresie pkt. 2 oddalającego powództwo w pozostałym zakresie oraz pkt. 3 rozstrzygającym o kosztach postępowania.
Skarżący zarzucił, że wyrok został wydany z naruszeniem:
1. przepisów postępowania:
a) art. 233 § 1 kpc w zw. z art. 322 kpc poprzez:
błąd w ustaleniach faktycznych przyjęty za podstawę orzeczenia polegający na przyjęciu, że powód w wyniku wypadku doznał łącznie z zakresu ortopedii i neurologii 21 % uszczerbku na zdrowiu, podczas gdy z opinii biegłego ortopedy wynika że u powoda wystąpił dodatkowo m.in. 6% uszczerbek czasowy na zdrowiu, a z pominiętej opinii biegłej neurolog A. P. (2) wynika, że sam uszczerbek neurologiczny wynosi 20% (6% + 6% +8% opinia z dnia 31.08.2019r), czego Sąd pierwszej instancji nie wziął pod uwagę przy określaniu wysokości przyznanego zadośćuczynienia,
brak całościowego i logicznego rozważenia zebranego materiału dowodowego oraz dokonanie ustaleń w oparciu o wybiórczą a nie wszechstronną ocenę tego materiału, przejawiającego się m.in. nie wzięciem pod uwagę wydanej pisemnej opinii biegłej z zakresu neurologii A. P. (2), a co za tym idzie, pominięciu wynikających z niej wniosków, istotnych z punktu rozstrzygnięcia niniejszej sprawy (przede wszystkim w zakresie określonego uszczerbku na zdrowiu, oraz wymiaru niezbędnej pomocy osób trzecich dla powoda), w szczególności w kontekście dochodzonych i sprecyzowanych ostatecznie w piśmie procesowym z dnia 25 września 2019 roku kwot tytułem poszczególnych świadczeń a ich wymiaru określonego przez Sąd I instancji,
b) art. 100 kpc poprzez jego zastosowanie i zniesienie kosztów procesu między stronami, w sytuacji gdy uwzględnienie powództwa w szerszym zakresie winno skutkować zastosowaniem art. 98 § 1 kpc i obciążeniem tymi kosztami w całości pozwanego, ewentualnie przyjęciem zasady wskazanej w zdaniu drugim tego przepisu tj. włożeniu na pozwanego obowiązku zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli powód uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania.
2. przepisów prawa materialnego:
a) art. 445 § 1 kc poprzez jego niewłaściwe zastosowanie skutkujące zasądzeniem nieodpowiedniej (rażąco niskiej) sumy tytułem zadośćuczynienia pieniężnego dla powoda za doznaną krzywdę,
b) art. 444 § 2 kc poprzez jego niewłaściwe zastosowanie, skutkujące nieuzasadnionym zaniżeniem renty na zwiększone potrzeby w postaci pomocy osób trzecich,
c)
art. 444 § 2 kc poprzez jego niezastosowanie i oddalenie roszczenia o rentę
na przyszłość w sytuacji, gdy powyższe roszczenie w niniejszej sprawie jest w
pełni zasadne.
Mając na uwadze powyższe zarzuty apelujący wniósł o:
1. zmianę zaskarżonego wyroku w punkcie 1 poprzez:
a) uwzględnienie powództwa ponad zasądzoną kwotę 40 000 zł (pkt. 1 a i
b wyroku) tytułem zadośćuczynienia tj. w zakresie kwoty 50 000 zł i
zasądzenie na rzecz powoda z tego tytułu kwoty: 90 000 zł wraz z
ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty:
23 765 zł od dnia 01 lipca 2018 roku do dnia zapłaty,
66 235 zł od dnia 23 września 2019 roku do dnia zapłaty,
b) uwzględnienie powództwa ponad zasądzoną kwotę 5 292 zł (pkt. 1d,
e, f wyroku), tytułem skapitalizowanej renty z tytułu zwiększonych
potrzeb – opieki osób trzecich, tj. zakresie kwoty
5 403 zł i zasądzenie
na rzecz powoda z tego tytułu kwoty: 10 695 zł wraz z ustawowymi
odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwoty:
332 zł od dnia 1 lipca 2018 roku do dnia zapłaty,
6553 zł od dnia 23 września 2019 roku do dnia zapłaty,
3810 zł od dnia 18 lutego 2021 roku do dnia zapłaty,
d)
uwzględnienie powództwa w zakresie miesięcznej renty z tytułu
zwiększonych po wypadku potrzeb na koszty leczenia (opieka osoby
trzeciej, leki, dojazdy do placówek medycznych), płatnej w kwocie
500 zł z
góry do 10 – go dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, poczynając od 1 października 2019 roku.
2. ponowne rozstrzygnięcie o kosztach procesu za pierwszą instancję poprzez ich zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda według norm prawem przepisanych,
3. zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych za postępowanie odwoławcze.
W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o jej oddalenie i zasądzenie kosztów postępowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
Na podstawie art. 381 kpc Sąd Okręgowy ustalił:
Powód jest osobą 77 – letnią. Wykonane przy okazji wypadku badania wykazały dość zaawansowane zmiany kręgosłupa i stawów, co skutkowało przyspieszeniem decyzji o endoprotezie stawu biodrowego. Przy zwyrodnieniach, które powód posiadał przed wypadkiem, z pewnością wypadek przyczynił się do pogorszenia jego stanu. Stan powoda pogorszył się na stałe, a choroba zwyrodnieniowa nasiliła swoje objawy. Przed wypadkiem powód był osobą w miarę sprawną.
Wypadek przyczynił się do tego, że powód będzie wymagać więcej pomocy przy różnych czynnościach. Z dużym prawdopodobieństwem wypadek spowodował, że pomoc jest potrzebna powodowi w większym wymiarze, niż gdyby nie doszło do wypadku. Powód porusza się o kulach i wymaga godziny pomocy dziennie ze strony innych osób.
(dowód: uzupełniająca opinia biegłego A. P. (3) – k. 390 – 390 verte wraz z nagraniem rozprawy z dnia 15 grudnia 2021 roku – minuta od 00:02:27 do 00:18:26)
Sąd Okręgowy zważył co następuje:
Apelacja zasługuje na uwzględnienie w przeważającej części, zarówno w zakresie odpowiedniej kwoty zadośćuczynienia jak i wymiaru renty z tytułu zwiększonych potrzeb należnej powodowi, a w konsekwencji także w zakresie rozstrzygnięcia o kosztach.
Oceniając pierwszy z zarzutów skarżącego, polegający na naruszeniu przez Sąd pierwszej instancji art. 233 § 1 kpc to rozważając zasadność zarzutu naruszenia tego przepisu przypomnieć należy, że sąd w ramach kompetencji jurysdykcyjnych posiada ustawową swobodę w ocenie wiarygodności i mocy dowodów według własnego przekonania powziętego w wyniku bezpośredniego zetknięcia się z dowodami. Jeżeli więc z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z zasadami doświadczenia życiowego, to taka ocena dowodów nie narusza art. 233 § 1 kpc i będzie uznana za prawidłową, choćby nawet w równym stopniu, na podstawie tego samego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne.
Dla skutecznego postawienia zarzutu naruszenia normy art. 233 § 1 kpc nie wystarcza samo twierdzenie strony skarżącej o wadliwości dokonanych ustaleń faktycznych, odwołujące się do stanu faktycznego, który jej zdaniem, odpowiada rzeczywistości. Skuteczny zarzut naruszenia zasady swobodnej oceny dowodów musi prowadzić do podważenia podstaw tej oceny z wykazaniem, że jest ona rażąco wadliwa lub oczywiście błędna (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 kwietnia 2004 r., sygn. akt IV CK 274/03). Konieczne jest przy tym wskazanie przez skarżącego konkretnych przyczyn dyskwalifikujących wywody sądu pierwszej instancji w tym zakresie. W szczególności strona skarżąca powinna wskazać, jakie kryteria oceny naruszył sąd analizując materiał dowodowy, uznając brak wiarygodności i mocy dowodowej poszczególnych dowodów lub niesłusznie im ją przyznając.
Opinia biegłego podlega ocenie według art. 233 § 1 kpc, ale odróżniają ją ponadto szczególne dla tego dowodu kryteria oceny, które stanowią: poziom wiedzy biegłego, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania wyrażonego w niej stanowiska oraz stopień stanowczości wyrażonych w niej ocen, a także zgodność z zasadami logiki i wiedzy powszechnej (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 listopada 2000 r., I CKN 1170/98, OSNC 2001, Nr 4, poz. 64). Dowód z opinii biegłego pozostaje przedmiotem oceny Sądu, w szczególności z punktu widzenia zakresu wypowiedzi biegłego przez pryzmat granic rzeczowych zleconego w postanowieniu dowodowym zadania, a także poprawności konstrukcyjnej opracowania z punktu widzenia wymogów opisanych przez przepisy prawa formalnego.
Podkreślenia wymaga, że dowód z opinii biegłego, podobnie jak każdy inny środek dowodowy musi być wiarygodny, rzeczowy, poprawny merytorycznie, wyczerpujący, logicznie uzasadniony – a przez to przekonujący przede wszystkim dla Sądu, jako bezstronnego arbitra – a nie dla którejkolwiek ze stron. W realiach przedmiotowej sprawy Sąd Rejonowy był zatem uprawniony do oceny czy opinia przedstawiona przez biegłego A. P. (2) spełnia wymienione wyżej kryteria i jako taka pozwala Sądowi na dokonanie rozstrzygnięcia w sprawie. Sąd Rejonowy przedstawił swoją ocenę opinii, która nie jest nader rozbudowana, ale rzeczowo odnosi się do przyczyn pominięcia opinii wydanej przez tego biegłego. Sam skarżący kwestionując takie stanowisko Sądu nie podnosi takich argumentów, które mogłyby w sposób skuteczny je podważyć. Przede wszystkim nie można zgodzić się z twierdzeniem, że opinia wydana wcześniej w sposób pełniejszy uwzględnia zakres obrażeń doznanych przez powoda. Opinie wydane przez dwóch biegłych neurologów zostały sporządzone w okresie 10 miesięcy. Z jednej strony czas ten nie jest znaczny na tyle, aby stan zdrowia powoda, mógł ulec zmianie – wręcz przeciwnie biegli zgodnie wskazywali, iż konsekwencje wypadku są trwałe. Biegli oceniali stan zdrowia powoda, który nie miał wykonywanych badań neuroobrazowych kręgosłupa, co stanowiło największe utrudnienie przy dokonaniu skutków wypadku na stan zdrowia powoda, który przed zdarzeniem szkodzącym cierpiał na liczne choroby zwyrodnieniowe. Biegli zgodnie ocenili też charakter obrażeń powoda, powołując się na tożsame pozycje z załącznika do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania, do którego biegli się odwoływali. Przy czym biegła A. P. (1) jasno i czytelnie określiła wpływ wcześniejszych schorzeń powoda, na jego powypadkowy stan zdrowia. Wobec tego Sąd Rejonowy nie naruszył normy art. 233 § 1 kpc w ten sposób, iż pominął przy ustalaniu stanu faktycznego, wnioski z opinii biegłej A. P. (2).
W niniejszej sprawie dopuszczenie dowodu z opinii kolejnego biegłego z dziedziny neurologii – A. P. (1) w ocenie Sądu Odwoławczego, jakkolwiek pozwoliło na ocenę uszczerbku w zdrowiu powoda, to jednak nie skutkowało wyjaśnieniem wszystkich okoliczności sprawy, gdyż opinia przedstawiona przez tego biegłego była niejasna co do potrzeby pomocy osób trzecich powodowi w czynnościach życia codziennego na przyszłość. Biegła w swojej opinii oceniła, iż stan zdrowia powoda uległ po zdarzeniu szkodzącym dalszemu pogorszeniu i że jest on gorszy aniżeli osób w tej samej kategorii wiekowej co powód. Co najmniej kontrowersyjne było zatem twierdzenie, iż powód nie potrzebuje pomocy osób trzecich w związku z wypadkiem, skoro jego trwale pogorszony stan zdrowia wynika z tego zdarzenia. Strona powodowa zasadnie wnosiła o dopuszczenie dowodu z opinii uzupełniającej biegłej na wskazaną okoliczność, co jednak zostało pominięte przez Sąd Rejonowy, który dopuścił dowód z uzupełniającej opinii tej biegłej, ale tylko w zakresie uszczerbku na zdrowiu powoda. Sąd pierwszej instancji nie dostrzegł sprzeczności opinii z zasadami logiki i niejasności twierdzeń użytych przez biegłą, co w konsekwencji skutkowało dokonaniem błędnych ustaleń faktycznych przez ten sąd. W tym zakresie Sąd pierwszej instancji dopuścił się zatem naruszenia art. 233 § 1 kpc.
Dostrzeżone uchybienia skutkowały przeprowadzeniem przez Sąd Okręgowy uzupełniającego postępowania dowodowego. W ustnej opinii uzupełniającej biegła zweryfikowała swoje stanowisko oceniając, iż powód w związku ze zdarzeniem z dnia 4 maja 2018 roku wymaga pomocy osoby trzeciej przez 1 godzinę dziennie.
Nie stanowiło natomiast naruszenia przepisu art. 233 § 1 kpc, pominięcie przez Sąd Rejonowy długotrwałego uszczerbku na zdrowiu powoda, ustalonego przez biegłego ortopedę. Sąd w istocie dokonał takiego ustalenia faktycznego, jednakże nie znalazło ono odzwierciedlenia w wysokości zadośćuczynienia przyznanego na rzecz powoda, co jednak podlegało ocenie na gruncie naruszeń prawa materialnego tj. art. 445 § 1 kc.
W żadnej części nie jest zasadny zarzut naruszenia przez Sąd Rejonowy art. 322 kpc w kontekście nierozważenia wszystkich okoliczności sprawy przez ten Sąd. Powyższy przepis umożliwia sądowi orzekającemu uwzględnienie żądania pozwu, chociaż dochodzona przez stronę powodową kwota nie jest możliwa do ścisłego udowodnienia, co w przypadku braku tego przepisu prowadziłoby do oddalenia powództwa w części. Z uprawnienia wynikającego z tego przepisu sąd może skorzystać dopiero wówczas, gdy po wyczerpaniu wszystkich dostępnych dowodów okaże się, że ścisłe udowodnienie wysokości żądania jest niemożliwe lub znacznie utrudnione. Jak zatem z powyższego wynika, przepis ten nie ma zastosowania w przypadku dochodzenia zadośćuczynienia, gdyż z samej istoty krzywdy „odpowiedniej sumy” zadośćuczynienia, która ma ją wynagrodzić, nie da się ustalić w sposób ścisły (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 listopada 2004 r., sygn. akt I CK 219/04, LEX nr 146356).
Przechodząc wobec tego do zarzutów naruszenia przepisów prawa materialnego, to należy podzielić zarzut skarżącego, iż Sąd Rejonowy dopuścił się naruszenia art. 445 § 1 kc, a przyznanie przez Sąd zadośćuczynienie na rzecz skarżącego jest rażąco zaniżone.
Powołany przepis art. 445 § 1 kc przewiduje w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, iż sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego. Pojęcie, którym posłużył się ustawodawca „odpowiedniej sumy” jest niedookreślone, a przepisy nie zawierają wskazań jak należy ustalać zadośćuczynienie pieniężne.
Obszerne orzecznictwo i piśmiennictwo wypracowało jednak kryteria, które powinny być brane pod uwagę przy ocenie przez Sąd, jaką kwotę zadośćuczynienia należy uznać za „odpowiednią”, akcentując przede wszystkim potrzebę uwzględnienia rozmiaru krzywdy. W przypadku uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia należy przede wszystkim wziąć pod uwagę rodzaj i stopień intensywności cierpień fizycznych i psychicznych, czas ich trwania, nieodwracalność skutków urazu, ich wpływ na dotychczasowy styl życia pokrzywdzonego, rodzaj wykonywanej przez niego pracy zarobkowej, szanse na przyszłość, a także poczucie nieprzydatności społecznej, czy wywołaną następstwem wypadku bezradność życiową pokrzywdzonego (por: wyrok Sądu Najwyższego z 26 marca 2015 roku, sygn. akt V CSK 317/14, LEX 1666914).
Podzielić również należy pogląd Sądu Najwyższego, który kilkukrotnie wskazywał w swoich orzeczeniach, że zdrowie czy integralność cielesna są dobrami szczególnie cennymi, a przyjmowanie niskich kwot zadośćuczynienia w przypadkach ciężkich uszkodzeń ciała prowadzi do niepożądanej deprecjacji tego dobra (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 lipca 1997 r., II CKN 273/97, Lex nr 286781; wyrok Sądu Najwyższego z dn. 13 grudnia 2007 r., I CSK 384/07, Lex nr 351187).
W realiach przedmiotowej sprawy, Sąd Rejonowy niedostatecznie rozważył powyższe wskazania w kontekście sytuacji powoda, a z uzasadnienia wyroku wynika że najistotniejsze znaczenie dla Sądu miał procentowy uszczerbek na jego zdrowiu, który został ustalony przez biegłych. Tymczasem ustalenie wysokości procentowego uszczerbku ma w zasadzie największe znaczenie z punktu widzenia wewnętrznych potrzeb zakładów ubezpieczeniowych w związku z własnym postępowaniem dotyczącym wypłaty świadczeń z tytułu ubezpieczenia, i z pewnością nie powinno decydować o wysokości zadośćuczynienia ustalanego przez sąd.
Przy ustalaniu odpowiedniego zadośćuczynienia przy wykorzystaniu procentowego uszczerbku na zdrowiu, Sąd pierwszej instancji dodatkowo pominął, iż u powoda powstał nie tylko trwały uszczerbek w łącznej wysokości 21 %, ale również długotrwały (przemijający) uszczerbek w wysokości 6% według opinii biegłego ortopedy.
Trzeba jeszcze zwrócić uwagę, że również kwota przyjęta przez Sąd pierwszej instancji jako „równoważąca” jeden procent trwałego uszczerbku jest nieodpowiednia, ponieważ „około 2000 zł” w żaden sposób nie odzwierciedla obecnej sytuacji gospodarczej kraju, choćby wynagrodzenia minimalnego obowiązującego w dacie wyrokowania. Tymczasem zadośćuczynienie powinno przedstawiać pewną ekonomiczną wartość, także w zestawieniu ze standardem życia społeczeństwa. Sąd odnosił zaś kwotę 2000 zł do trwałego uszczerbku na zdrowiu, a więc takiego, który nie ustąpi do końca życia powoda.
W przedmiotowej sprawie przy ustaleniu odpowiedniej kwoty tytułem zadośćuczynienia na rzecz powoda należało wziąć pod uwagę, iż na skutek doznanych przez niego obrażeń narządu ruchu i neurologicznych, które wyrażają się wysokim, bo 27% uszczerbkiem na zdrowiu (z czego 21% stanowi trwały uszczerbek na zdrowiu), powód stał się osobą niepełnosprawną i niesamodzielną, która potrzebuje obecnie pomocy osób trzecich w codziennym funkcjonowaniu. W indywidualnej sytuacji powoda jego dysfunkcje znacząco wpłynęły na jego komfort i styl życia, gdyż przed wypadkiem powód mieszkał sam i był samodzielny. Po wypadku musiał poprosić dalszego członka rodziny o pomoc dla siebie, gdyż w pobliżu nie mieszkają jego dzieci, a przestał sobie radzić z codziennymi obowiązkami takimi jak zakupy czy gotowanie. Pomimo bezsprzecznie istniejących u powoda zwyrodnień organizmu, to dopiero wypadek uaktywnił dotychczasowe schorzenia, przyspieszając choćby decyzję o wykonaniu endoprotezy biodra. Przed samym zdarzeniem powód był w stanie prowadzić działalność gospodarczą w postaci tartaku, co potem stało się niemożliwe.
Obrażenia jakich doznał powód wywołały u niego znaczne dolegliwości bólowe, które utrzymywały się przez kilka miesięcy. Obecnie powód nadal odczuwa ból, który jednak wynika z jego uprzednich schorzeń, choć jak należy zaznaczyć, sam wypadek wywołał ich intensyfikacje. Rokowania powoda na przyszłość są negatywne, gdyż nigdy nie wróci on do uprzedniej sprawności.
Biorąc pod uwagę wszystkie powyższe okoliczności, nie można uznać, że kwota 40.000 zł, a tym bardziej 1235 zł wypłacona przez ubezpieczyciela sprawcy szkody tytułem zadośćuczynienia, jest odpowiednia do zakresu krzywdy jakiej doznał powód na skutek zdarzenia z dnia 4 maja 2018 roku. Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok na podstawie art. 386 § 1 kpc w zakresie kwoty przysługującej powodowi zadośćuczynienia i zasądził na rzecz powoda dodatkowo 40.000 zł. Dalsze żądanie z tytułu zadośćuczynienia podlegało oddaleniu jako nieuzasadnione. O odsetkach za opóźnienie od tej kwoty Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. art. 481 § 1 kc w zw. z art. 445 § 1 kc od dnia 19 lutego 2021 roku, tj. od dnia następnego po doręczeniu pozwanemu pisma rozszerzającego powództwo o dalszą kwotę tytułem zadośćuczynienia. Powód dokonał ostatecznego rozszerzenia roszczenia o zadośćuczynienia w piśmie nadanym 25 września 2019 roku (data wpływu: 30 września 2019 roku), jednakże pozwany otrzymał pismo dopiero 18 lutego 2021 roku. Mając na uwadze, iż przed tą datą pozwany nie był skutecznie wezwany do zapłaty tej kwoty, to nie znajdował się w opóźnieniu. Dopiero od daty skutecznego wezwania go do zapłaty wskazanej kwoty tytułem zadośćuczynienia, należy liczyć termin biegu odsetek.
Za zasadny należy uznać zarzut naruszenia przez Sąd Rejonowy art. 444 § 2 kc z tytułu zwiększenia się potrzeb powoda wynikających z uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, który może w takiej sytuacji domagać się od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty.
Pod pojęciem zwiększenia się potrzeb poszkodowanego należy rozumieć konieczność pokrycia kosztów utrzymania, powstałych wyłącznie w następstwie zdarzenia, które szkodę spowodowało. Do kosztów tych w pierwszej kolejności należy zaliczyć chociażby koszty związane z zapewnieniem stałej lub doraźnej opieki, zmiany warunków bytowych, korzystania z zabiegów rehabilitacyjnych, czy zmiany diety (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 października 1976r., I CR 487/76, LEX nr 7854). Obowiązek kompensaty kosztów obejmuje wszelkie koszty wywołane uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia, a więc wszystkie niezbędne i celowe wydatki, bez względu na to, czy podjęte działania przyniosły poprawę zdrowia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 stycznia 2008r., II CSK 425/07, Mon. Praw. 2008, nr 3, s. 116).
W przedmiotowej do kosztów wynikających jako następstwa zdarzenia z dnia 4 maja 2018 roku należą koszty pomocy osób trzecich, których powód wymaga od czasu tego zdarzenia, a co wynika z uzupełniającej opinii biegłego neurologa A. P. (1). Żądany zwrot kosztów opieki innych osób związany jest ze znacznym ograniczeniem możliwości samodzielnego funkcjonowania i wykonywania przez powoda podstawowych czynności życia codziennego, a więc zwiększeniem jego potrzeb.
Sąd pierwszej instancji przyznał powodowi rentę, jedynie przez okres 6 miesięcy od zdarzenia, opierając się opinii biegłej, która początkowo wskazała, iż nie ma potrzeby świadczenia powodowi dalszej pomocy, do czego Sąd odniósł się przy ocenie naruszenia art. 233 § 1 kpc. Skoro zaś powód ostatecznie wymaga tej pomocy przez godzinę dziennie każdego dnia, to miesięcznie należało przyznać powodowi z tego tytułu, przyjmując przy tym stawkę 15 zł za godzinę, gdyż o taką kwotę skarżący wnosił w toku postępowania pierwszoinstancyjnego i podtrzymywał w złożonej apelacji. Zgodnie ze zgłoszonym żądaniem, renta ta podlega kapitalizacji za okres od upływu 6 miesięcy od zdarzenia szkodzącego do dnia złożenia pisma rozszerzającego powództwo z żądaniem renty na przyszłość, tj. za 329 dni. Łącznie kwota należna powodowi z tytułu skapitalizowanej renty wynosi zatem 4935 zł. Dalej idące żądanie w zakresie renty podlegało oddaleniu. Przede wszystkim skarżący nie przedstawił żadnych dowodów, iż będzie ponosił koszty zakupu leków w kwocie 50 zł miesięcznie, zwłaszcza że biegli stwierdzili, że proces leczenia został zakończony.
O odsetkach za opóźnienie od kwoty tytułem renty, Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. art. 481 § 1 kc w zw. z art. 445 § 1 kc od dnia 19 lutego 2021 roku, tj. od dnia następnego po doręczeniu pozwanemu pisma rozszerzającego powództwo z żądaniem zapłaty kwoty tytułem skapitalizowanej renty.
Mając na uwadze powyższą argumentację Sąd Okręgowy przyznał na rzecz skarżącego rentę na przyszłość z tytułu zwiększonych potrzeb w wysokości 450 zł miesięcznie, przyjmując, iż będzie on wymagał pomocy osób trzecich przez 1 godzinę każdego dnia (30 dni w miesiącu), z uwzględnieniem stawki za 1 godzinę takich usług w kwocie 15 zł dziennie. Początek płatności tego świadczenia ustalono na 1 października 2019 roku, a zatem od dnia następującego od wniesienia tego żądania przez powoda.
O odsetkach za opóźnienie od kwoty tytułem renty, Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. art. 481 § 1 kc w zw. z art. 445 § 1 kc od dnia 19 lutego 2021 roku, tj. od dnia następnego po doręczeniu pozwanemu pisma rozszerzającego powództwo z żądaniem zapłaty kwoty tytułem skapitalizowanej renty.
Ze względu na korektę rozstrzygnięcia w zakresie uwzględnionej części powództwa należało zmodyfikować orzeczenie o kosztach procesu przed Sądem pierwszej instancji w myśl zasady art. 98 kpc.
Po rozszerzeniu swojego żądania, powód dochodził ostatecznie kwoty 107.529 zł (90.000 zł zadośćuczynienia, 10.695 zł skapitalizowanej renty oraz 500 zł renty na przyszłość, a więc 500 x 12 = 6.000 zł, która zalicza się na wartość przedmiotu sporu, zgodnie z treścią art. 22 kpc). Na rzecz powoda zasądzono kwotę 96.227 zł (80.000 zł zadośćuczynienia, 10.827 zł odszkodowania i skapitalizowanej renty oraz 5.400 zł renty na przyszłość – analogicznie z wykorzystaniem art. 22 kpc). Wobec tego powód wygrał sprawę w 90%, a przegrał ją w 10%. W takiej proporcji strony zostały obciążone kosztami procesu i sądowymi poniesionymi w sprawie.
Na koszty procesu poniesione przez stronę powodową składa się: 3.617 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika w osobie radcy prawnego, ustalone na podstawie § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U.2018.265 t.j.); 273,50 zł tytułem części opłaty od pozwu oraz łącznie 1.226,90 zł wykorzystanych zaliczek na opinie biegłych – łącznie kwota 5.111,34 zł. Pozwany powinien zwrócić powodowi 90% tej kwoty czyli 4.606,50 zł. Na koszty poniesione przez stronę pozwaną składają się: 3.617 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika w osobie radcy prawnego, ustalone na podstawie § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U.2018.265 t.j.) oraz 2.364,04 zł tytułem wykorzystanych zaliczek na opinie biegłych – łącznie kwota 5.981,04 zł. Powód powinien zwrócić pozwanemu 10% tej kwoty, a więc 598,10 zł. Po wzajemnym zniesieniu tych kosztów należało zasądzić od pozwanego na rzecz powoda kwotę 4.008,40 zł wraz z odsetkami, zgodnie z treścią art. 98 § 1 1 kpc.
O brakujących kosztach postępowania na rzecz Skarbu Państwa orzeczono na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn. Dz. U. z 2020 r., poz. 755 ze zm.) w zw. z art. 98 § 1 kpc. Na brakujące koszty składa się nieopłacona część opłaty sądowej wynoszącej 4812 zł, która została pokryta do 273,50 zł. Od stron nakazano pobrać opłatę stosownie do wyników postępowania tj. od powoda w 10% czyli kwotę 481,20 zł, pomniejszoną o kwotę 273,50 zł, już przez niego zapłaconą – nakazując ściągnąć z uwzględnionego na jego rzecz roszczenia kwotę 207,20 zł, a pozwanego 90% czyli kwotę 4330,80 zł.
O kosztach procesu w postępowaniu apelacyjnym orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i §1 1 kpc w zw. z art. 108 § 1 kpc. Wartość przedmiotu zaskarżenia wynosiła 61.403 zł (50.000 zł zadośćuczynienia, (...) skapitalizowanej renty i 6000 zł z tytułu renty na przyszłość – 500 x 12). Sąd odwoławczy zasądził na rzecz skarżącego kwotę 50.335 zł, który wygrał sprawę w 82%, a w 18% przegrał sprawę. Skarżący poniósł koszty w kwocie 2800 zł, z czego 2700 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika w osobie radcy prawnego, ustalone na podstawie § 2 pkt 5 w zw. z § 10 ust 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U.2018.265 t.j.) oraz część opłaty od pozwu w kwocie 100 zł. Pozwany powinien zwrócić powodowi kwotę 2296 zł (82%). Strona przeciwna poniosła koszty w kwocie 2700 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika, ustalone na podstawie § 2 pkt 5 w zw. z § 10 ust 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U.2018.265 t.j.). Powód powinien zwrócić pozwanemu 486 zł z tego tytułu (18%). Po wzajemnym zniesieniu, zasądzono na rzecz powoda od skarżącego 1810 zł tytułem kosztów procesu za instancję odwoławczą.
O brakujących kosztach postępowania na rzecz Skarbu Państwa orzeczono na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn. Dz. U. z 2020 r., poz. 755 ze zm.) w zw. z art. 98 § 1 kpc. Na brakujące koszty składa się nieopłacona część opłaty sądowej w kwocie 2971 zł oraz 143,15 zł tytułem wynagrodzenia biegłej. Sąd nakazał pobrać od powoda 18% tej kwoty czyli 560,55 zł z zasądzonego roszczenia, a od pozwanego 88% tej kwoty czyli 2553,60 zł.