Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

O., dnia 6 maja 2021 r.

Sąd Rejonowy (...) IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Grażyna Giżewska-Rozmus

Protokolant: st. sekr. sądowy Danuta Zakrzewska

po rozpoznaniu w dniu 28 kwietnia 2021 r. (...) na rozprawie

sprawy z powództwa A. M. (1)

przeciwko (...)w O.

o sprostowanie świadectwa pracy

I oddala powództwo,

II zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 120 złotych (sto dwadzieścia) tytułem zwrotu kosztów procesu- kosztów zastępstwa procesowego.

SSR Grażyna Giżewska-Rozmus

Sygn. akt IV P 281/20

UZASADNIENIE

Powód A. M. (1) w pozwie skierowanym przeciwko (...)w O. wniósł o sprostowanie świadectwa pracy w jego pkt 11, poprzez wykreślenie zwrotu „nie” i wskazanie, iż powód „ był kierowcą samochodu uprzywilejowanego od 20.04.1995r. do 31.05.2001r., pracował przy monitorach ekranowych w 12- godzinnym systemie pracy od 02.01.2002 do 31.07.2018r. na stanowiskach Dyżurnego Miasta i Powiatu i Operatora Monitoringu”.

W uzasadnieniu pozwu A. M. (1) wskazał, iż w czasie wykonywania służby był kierowcą pojazdu uprzywilejowanego. Nie był to ustawiczny obowiązek, jednakże zgodnie z ustawą nie musi być to stały obowiązek pracownika. Ponadto w czasie pełnienia obowiązków strażnika miejskiego wykonywał czynności operatora monitoringu, które obciążały wzrok i wymagały precyzyjnego widzenia. Czynności te wykonywał w 12 godzinnym systemie pracy od 02 stycznia 2002r. do 31 lipca 2018 r. na stanowiskach Dyżurnego Miasta i Powiatu i Operatora Monitoringu. Powód wniósł również o zasądzenie od pozwanego na jego rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

Pozwana (...)w O. (dalej: SM) wniósł o oddalenie powództwa w całości.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew pozwany pracodawca zakwestionował w całości żądania powoda, podkreślając, że świadectwo pracy wydane powodowi jest zgodne z przepisami prawa i odpowiada stanowi faktycznemu.

Pozwany wskazał, iż faktem pozostaje, że (...) (...) z 12.04.1995r. powód, jako strażnik miejski został wyznaczony na kierowcę samochodu służbowego, niemniej jednak poza prowadzeniem pojazdu uprzywilejowanego- co miało miejsce tylko, gdy pełnił służbę w patrolu zmotoryzowanym, wykonywał także inne czynności podstawowe strażnika miejskiego niezwiązane z prowadzeniem pojazdu, w tym odbywał patrole piesze. Ponadto wskazano, iż w okresie od dnia 01.01.2002r. do dnia 30.11.2018r. powód wyznaczony został do wykonywania obowiązków w Wydziale Służb Dyżurnych i Monitorowania, jednak i w tym okresie wykonywał zarówno obowiązki Dyżurnego Miasta i Powiatu, Dyżurnego Straży Miejskiej, Operatora Monitoringu, jak również członka załogi interwencyjnej.

Zdaniem strony pozwanej powód nie pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, wykonując tylko wymienione w pozwie zadania, zatem w jej ocenie sprostowanie świadectwa pracy nie jest zasadne.

Na rozprawie w dniu 28 kwietnia 2021 r. strona powodowa sprecyzowała swoje stanowisko, wskazując, iż powód był kierowcą pojazdu uprzywilejowanego w okresie od dnia 01 stycznia 1998r. do dnia 31 maja 2001r.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny

A. M. (1) był zatrudniony w (...)w O. w okresie od dnia 04 kwietnia 1995r. do dnia 20 lipca 2020r. w pełnym wymiarze czasu pracy. W okresie zatrudnienia powód wykonywał pracę na stanowisku starszego strażnika, podinspektora, młodszego inspektora, starszego inspektora. W ostatnim okresie powód zajmował stanowisko starszego inspektora S..

(dowód: świadectwo pracy k. 6, k. c 7 akt osobowych powoda, umowy o pracę w aktach osobowych powoda cz. B)

Do zakresu obowiązków powoda na stanowisku strażnika miejskiego należało m.in. ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego obywateli miasta, w tym: ochrona porządku użyteczności publicznej, instytucji i zakładów pracy, kontrolowanie prawidłowości oznakowania ulic, oświetlenia ulic i posesji, kontrola przestrzegania przepisów w zakresie ochrony środowiska naturalnego, egzekwowanie prawidłowego parkowania pojazdów mechanicznych; inicjowanie i organizowanie działań mających na celu zapobieganie wykroczeniom i współdziałanie w tym zakresie z zainteresowanymi organami państwowymi, samorządowymi i organizacjami społecznymi; wykrywanie sprawców wykroczeń i postępowanie zgodnie z posiadanymi upoważnieniami. Powód ponadto zobowiązany był do informowania o zauważonych awariach w sieciach: ciepłowniczej, telekomunikacyjnej, energetycznej i gazowniczej, wodno-kanalizacyjnej, przestępstwach: dowożenia lub doprowadzania osób nietrzeźwych do Izby Wytrzeźwień.

(dowód: zakres czynności k. 10 akt osobowych cz. B)

Zarządzeniem (...) w O. z dnia 12.04.1995r. powód został wyznaczony do wykonywania zadań kierowcy samochodu służbowego. W 1995 r. w zasobach S. na początku były do dyspozycji dwa samochody, a następnie cztery. Do ich prowadzenia wyznaczono także innych strażników m.in. K. S. (1). Strażnicy prowadzili pojazd zgodnie ze zmianą w grafiku, gdy powód pracował od 7:00 do 15:00, wówczas jego zmiennik K. S. (1) pracował na zmianę popołudniową. Zdarzało się, że na jednej zmianie pracowali dwaj strażnicy upoważnieni do prowadzenia samochodu wówczas, albo powód, albo K. S. (1) był osobą siedzącą obok kierowcy. Układ zależał od ustalonego przez przełożonych grafiku.

W okresie pracy powód poruszał się po mieście w patrolu zmotoryzowanym. Uczestniczył w nim jako strażnik miejski podejmujący interwencje wynikające ze zgłoszeń lub w wyniku własnego zaobserwowania sytuacji. Dotyczyły one m.in. nieprawidłowego parkowania, spożywania alkoholu, zakłócania porządku publicznego, zaśmiecania. Powód w ramach swoich czynności zabezpieczał również imprezy artystyczne, rozrywkowe, sportowe oraz zgromadzenia. Powód po przyjściu do pracy przez około 1 godzinę przygotowywał się do dnia pracy. Przeprowadzał OC samochodu, brał udział w odprawie, która trwała około 20-30 min., pobierał sprzęt, radiostację. Po odprawie zespół przyjmował swoje zadania lub przystępował do realizacji zgłoszeń. Po przyjeździe na koniec zmiany również około pół godziny, godziny zajmowały sprawy biurowe, sporządzanie rozliczeń, notatek. W przypadku drugiej zmiany na początku nie odbywała się odprawa, a po zakończeniu pracy kierowca odstawiał samochód do garażu.

Powód posiadał świadectwo kwalifikacyjne uprawniające do kierowania pojazdami uprzywilejowanymi.

(dowód: zarządzenie k. 5 a akt osobowych; zeznania świadków: K. S. k. 51-51v, S. D. k.52-52v; zeznania świadków: U. K. k. 77-78, G. P. k. 83-84, J. K. k. 86-88, P. D. k. 90-92, A. T. k. 131-133, przesłuchanie A. M. k. 154v-157v w zw. z k. 49v-50, J. L. k 157v-158v w zw. z k. 50-50v, świadectwo kwalifikacyjne k. 13)

Zarządzeniem (...) w O. nr 43 z dnia 31 grudnia 2001 roku powód jako strażnik miejski został wyznaczony od dnia 02.01.2002r. do pełnienia służby na stanowisku Dyżurnego Miasta.

Do zakresu czynności Dyżurnego Miasta należało:

- przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających bezpieczeństwu ludzi, zwierząt, infrastruktury miasta i środowisku oraz przekazywanie ich odpowiednim służbom ratowniczym;

- całodobowy nadzór nad działalnością służb , inspekcji, straży i administracji w zakresie spraw zgłaszanych do CPR i CZK;

- reagowanie w sytuacjach kryzysowych na terenie miasta i powiatu według ustalonych procedur,

- alarmowanie i powiadamianie osób funkcyjnych Urzędu Miasta i Powiatu,

- koordynowanie działań służb ratowniczych, komunalnych oraz innych uczestników akcji ratunkowej,

-opracowywanie dodatkowych i doraźnych meldunków sytuacyjnych CZK,

- współdziałanie z CZK Wojewody, jednostkami i służbami ratowniczymi województwa.

Służbę w charakterze Dyżurnego Miasta i Powiatu pełnił do 31.07.2018r.

Zadaniem Dyżurnego Miasta i Powiatu było przyjmowanie zgłoszeń od mieszkańców O. i powiatu dotyczących zdarzeń z zakresu zarządzania kryzysowego, w tym drogowych, pożarowych, zabezpieczanie miejsc niebezpiecznych, zabezpieczanie rannych zwierząt. Ponadto, zadaniem Dyżurnego Miasta i Powiatu było koordynowanie działań służb ratunkowych w związku z występowaniem sytuacji kryzysowych. Obowiązkiem Dyżurnego było również bieżące informowanie prezydenta O., Burmistrzów, Dyrektora Wydziału Zarządzania Kryzysowego oraz Komendanta (...) o wszystkich zdarzeniach nadzwyczajnych lub mających wpływ na bezpieczeństwo mieszkańców. Dyżurny sporządzał meldunki kryzysowe, a na koniec zmiany miał obowiązek sporządzania meldunku dobowego.

Strażnicy miejscy, w tym powód wykonując czynności Dyżurnego Miasta i Powiatu, wykonywali dodatkowo obowiązki Dyżurnego Straży Miejskiej, Dyżurnego Centrum Monitoringu. Sporadycznie jeździli w patrolach, zabezpieczali imprezy i zgromadzenia.

Powód w okresach od dnia 01 maja 2013r do dnia 31 marca 2015 r., od dnia 01 kwietnia 2016 r. do dnia 31 marca 2017 r. oraz od dnia 01 września 2017r do dnia 31 sierpnia 2018 r. wykonywał czynności Operatora Monitoringu. Do jego zadań należało: śledzenie podglądu z kamer, zgrywanie materiałów z zapisu obrazu kamer, obsługa książki interwencji dyżurnego, zlecanie interwencji patrolom pozostającym w jego dyspozycji lub przekazywanie interwencji operatorowi 997 lub dyżurnemu SM, kontakt z patrolami, współpraca z operatorem 997, dyżurnym KMP, dyżurnym SM, aktualizacja dokumentów na stanowisku pracy ( dot. wykonywanych zadań, notatnika służbowego, terminowych rozliczeń z wydanych mandatów karnych).

Strażnicy na stanowiskach dyżurnego miasta i powiatu oraz dyżurnego monitoringu pełnili służby 12-godzinne.

Monitoring miasta powstał na przełomie 2002/2003r.

(dowód: pismo z dnia 12.08.2020 k. 8-9; zarządzenie k. 29-30; zakres czynności k. 93-94, 97-98, cz. B akt osobowych powoda k. 95, 173, 192; zeznania świadków na piśmie: U. K. k. 77-79, M. O. k. 81-82, G. P. k. 83-84v, P. D. k.90-92, Z. L. k. 102-103v, K. K. k. 107-108v, przesłuchanie A. M. k. 154v-157v w zw. z k. 49v-50, J. L. k 157v-158v w zw. z k. 50-50v)

W dniu 31 lipca 2020r. powód wniósł o sprostowanie świadectwa pracy. Pismem z dnia 12 sierpnia 2020 roku pozwany odmówił sprostowania świadectwa pracy.

(dowód: wniosek wraz z odpowiedzią k. 7-9)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo A. M. (1), jako niezasadne nie zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie należy wskazać, iż świadectwo pracy jest dokumentem o ściśle określonej treści, który pracodawca jest bezwzględnie obowiązany wystawić i wydać pracownikowi z chwilą rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy (art. 97 § 1 kp). Zgodnie z art. 97 § 2 kp w świadectwie pracy należy podać informacje dotyczące okresu i rodzaju wykonywanej pracy, zajmowanych stanowisk, trybu rozwiązania albo okoliczności wygaśnięcia stosunku pracy, a także inne informacje niezbędne do ustalenia uprawnień pracowniczych i uprawnień z ubezpieczenia społecznego. Ponadto w świadectwie pracy zamieszcza się wzmiankę o zajęciu wynagrodzenia za pracę w myśl przepisów o postępowaniu egzekucyjnym. Na żądanie pracownika w świadectwie pracy należy podać także informację o wysokości i składnikach wynagrodzenia oraz o uzyskanych kwalifikacjach.

Zgodnie z art. 97 par. 2 (1) kp pracownik w ciągu 14 dni od dnia otrzymania świadectwa pracy może wystąpić z wnioskiem do pracodawcy o jego sprostowanie. W razie nieuwzględnienia wniosku pracownikowi przysługuje w ciągu 14 dni od dnia zawiadomienia o odmowie sprostowania prawo wystąpienia z takim żądaniem do sądu. W przedmiotowej sprawie poza sporem pozostawał fakt, iż powód otrzymał świadectwo pracy i w przepisanym prawem terminie złożył do pracodawcy wniosek o sprostowanie treści świadectwa pracy w pkt 11.

W zakresie swych ustaleń Sąd oparł się na całości zaoferowanego przez strony materiału dowodowego albowiem pozwala on na pełne ustalenie okoliczności sprawy. Jest on wiarygodny, a nadto złożone zeznania świadków wzajemnie się uzupełniają dając pełen obraz stanu faktycznego sprawy.

Przechodząc do rozważań dotyczących roszczenia o zmianę świadectwa pracy poprzez wskazanie, iż A. M. wykonywał pracę w szczególnych warunkach i szczególnym charakterze należy podkreslić, iż punktem wyjścia są postanowienia Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Zgodnie z powyższym aktem okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku ( par. 2 ust .1).

Kwestią sporną pomiędzy stronami było to, czy okres zatrudnienia powoda, jako kierowcy pojazdu służbowego straży miejskiej oraz czynności dyżurnego miasta i powiatu oraz operatora monitoringu należy traktować, jako pracę wykonywaną w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

W zakresie pracy jako kierowca samochodu uprzywilejowanego w pierwszej kolejności wskazać należy, iż nie ma wątpliwości co do faktu, że powód został zatrudniony na stanowisku strażnika miejskiego, którego wyznaczono do kierowania pojazdem służbowym w okresie od dnia 18 kwietnia 1995r. do dnia 31 grudnia 2001 r. Zgodnie z wykazem A „Prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego” dział VIII „W transporcie i łączności” punkt 2 cytowanego rozporządzenia wymienia: „Prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, specjalizowanych, specjalistycznych (specjalnych), pojazdów członowych i ciągników samochodowych balastowych, autobusów o liczbie miejsc powyżej 15, samochodów uprzywilejowanych w ruchu w rozumieniu przepisów o ruchu na drogach publicznych, trolejbusów i motorniczych tramwajów.”

Sąd dał wiarę powodowi, iż faktycznie kierował pojazdem uprzywilejowanym, niemniej jednak postępowanie dowodowe nie potwierdziło, iż pracę kierowcy powód wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Kierowanie pojazdem służbowym stanowiło tylko część obowiązków albowiem w zakresie zadań powód miał również inne czynności. A. M. (1), uczestnicząc w patrolach zmotoryzowanych, wykonywał szereg innych czynności związanych z podstawowymi obowiązkami strażnika miejskiego, w tym przede wszystkim podejmował interwencje, które wymagały zaparkowania pojazdu, udania się do miejsca zdarzenia i podjęcia stosownych działań. Zabezpieczał imprezy rozrywkowe, artystyczne, sportowe, zgromadzenia.

Co więcej z umowy o pracę zawartej pomiędzy stronami sporu jednoznacznie wynika, iż powód został zatrudniony na stanowisku strażnika miejskiego, nie zaś kierowcy pojazdu uprzywilejowanego. Ponadto przesłuchani w sprawie ( K. S., U. K., A. T.) zeznali, iż wprawdzie powód prowadził pojazd, jednakże nie robił tego każdego dnia.

W tym miejscu należy odwołać się do zeznań świadka K. S., z których wynika, że zdarzały się sytuacje, w których powód wprawdzie jeździł pojazdem służbowym, jednak jedynie, jako dysponent, a więc jako osoba siedząca obok kierowcy (k. 51-51v). Ponadto inny świadek U. K. zeznała, że podczas wykonywania patrolu zmotoryzowanego powód wykonywał inne czynności „ (…) Podczas pełnienia służby nie był tylko kierowcą, ale wykonywał również wszystkie zadania strażnika miejskiego. Podejmował interwencje związane z nieprawidłowym parkowaniem pojazdów, spożywaniem alkoholu, zakłócaniem porządku publicznego, zaśmiecaniem. Przewoził i osadzał w izbie wytrzeźwień osoby będące pod wpływem alkoholu, zabezpieczał różnego rodzaju imprezy artystyczne, rozrywkowe i sportowe, procesje, zgromadzenia (….).”( k. 78) Na taki zakres swoich czynności wskazał również sam powód.

Tym samym zgromadzone w sprawie dowody zarówno w postaci dokumentów, jak i zeznań świadków nie potwierdziły, że skarżący w spornym okresie wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracę kierowcy pojazdu uprzywilejowanego. Nie taki bowiem był cel jego zatrudnienia oraz powierzone mu obowiązki. Zatem brak jest podstaw do ustalenia, iż była to praca w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze zgodnie z brzmieniem przywołanych przepisów Rozporządzenia Rady Ministrów z 07.02.1983r.

W dalszej kolejności Sąd odniósł się do pracy powoda na stanowisku Dyżurnego Miasta i Powiatu oraz Dyżurnego Monitoringu. W tym zakresie strona powoda stała na stanowisku, że czynności wykonywane przez A. M. na wskazanych stanowiskach spełniały przesłanki zaliczenia ich do prac wymienionych w Wykazie A „ Prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego” dział XIV „Prace różne” pkt. 5 tj. prac szczególnie obciążających narząd wzroku i wymagających precyzyjnego widzenia - w kartografii, montażu mikroelementów wymagającego posługiwania się przyrządami optycznymi oraz przy obsłudze elektronicznych monitorów ekranowych.

.

W tym zakresie nie ulega wątpliwości, że powód został skierowany do pełnienia służby na stanowisku Dyżurnego Miasta i Powiatu w systemie 12- godzinnym. Jednakże twierdzenia powoda, iż pracował stale przed monitorami ekranowymi, obserwując kamery monitoringu nie zasługują na podzielenie.

Zgodnie z zeznaniami świadków: U. K., J. K., P. D., Z. L., K. K., którym Sąd dał wiarę, oraz zakresami obowiązków dyżurnego miasta i powiatu dołączonymi do akt sprawy podstawowymi obowiązkami dyżurnego było przyjmowanie zgłoszeń dotyczących bezpieczeństwa mieszkańców, koordynowanie działań służb ratowniczych, komunalnych w sytuacjach kryzysowych, a także przekazywanie stosownych informacji przełożonym i władzom miasta i powiatu. Obowiązkiem powoda było bowiem powiadamianie meldunkami prezydenta miasta oraz podległych służb o sytuacjach kryzysowych. Każdego dnia dyżurny miał obowiązek sporządzić raport i meldunek i przekazać go do urzędu wojewódzkiego oraz prezydenta miasta. Ponadto świadek M. O. wskazał, iż osoby wyznaczone na stanowisko Dyżurnego Miasta i Powiatu wykonywały również inne czynności. Jak zeznał świadek „ (…) będąc Dyżurnym Miasta i Powiatu wykonywałem inne czynności począwszy od pełnienia obowiązków Dyżurnego Straży Miejskiej, Dyżurnego Centrum Monitoringu, patroli mieszanych z Policją, zabezpieczanie imprez, zgromadzeń”(k.82). Zakres tych zadań, które dodatkowo, choć sporadycznie wykonywane były przez dyżurnych miasta i powiatu, w tym powoda, potwierdzają inni świadkowie: U. K., G.P., P. D..

Reasumując, należy przyjąć, że strażnicy miejscy w tym powód, pracując na stanowisku Dyżurnego Miasta i Powiatu, realizowali szereg zadań, w tym te, które wymagały korzystania z komputerów a przez to monitorów. Posiłkowali się również monitoringiem oraz wspomagali operatora monitoringu. Praca w tym zakresie ani nie spełniała przesłanek pracy wskazanej w wykazie A „ Prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego” dział XIV „ Prace różne” pkt. 5, ani korzystanie z monitorów nie miało charakteru wyłącznego jeżeli chodzi o wskazane stanowisko.

Odnosząc się do pracy powoda wykonywanej na stanowisku operatora monitoringu należy wskazać, że do zadań dyżurnego należała przede wszystkim obserwacja monitoringu miejskiego. Nie mniej jednak, jego zadania polegały również na sporządzaniu dokumentacji, w tym dokumentacji w formie elektronicznej, zgrywaniu zapisów monitoringu na płyty, odbieraniu zgłoszeń o zdarzeniach, wysyłaniu patroli na zdarzenia.

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze zawiera wykaz prac w szczególnych warunkach (Dz.U.1983.8.43), których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego. Jak wskazano powyżej, zgodnie z pkt 5 działu XIV wykazu A cyt. rozporządzenia do prac tych należą prace szczególnie obciążające narząd wzroku i wymagające precyzyjnego widzenia - w kartografii, montażu mikroelementów wymagającego posługiwania się przyrządami optycznymi oraz przy obsłudze elektronicznych monitorów ekranowych.

Nie można w tym miejscu pominąć definicji ustawowej "pracy w szczególnych warunkach", którą zawiera art. 32 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Zgodnie z tym przepisem, za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia.

W tym miejscu, wskazać wypada, iż tutejszy Sąd podziela stanowisko zawarte w uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z dnia 17.12.2014r., sygn. I UK 172/14, zgodnie z którym „praca w warunkach szczególnych to praca, w której pracownik w sposób znaczny jest narażony na niekorzystne dla zdrowia czynniki. Jako przykłady takiej pracy można wymienić: pracę w narażeniu na hałas przekraczający dozwolone normy, w zapyleniu, w oparach chemicznych, w wysokich temperaturach lub zmiennych warunkach atmosferycznych. Pracę taką pracownik musi wykonywać stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku (§ 2 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r.) (…). Motyw przyświecający ustawodawcy w stworzeniu instytucji przewidzianej w art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z FUS opiera się zatem na założeniu, że praca wykonywana w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy przyczynia się do szybszego obniżenia wydolności organizmu, stąd też osoba wykonująca taką pracę ma prawo do emerytury wcześniej niż inni ubezpieczeni. Sąd Najwyższy nie dostrzega pozytywnej regulacji normatywnej, która ex definitione pozwalałaby przyjąć, że każda praca w pełnym wymiarze na stanowisku pracy wyposażonym w monitor ekranowy jest pracą w szczególnych warunkach w rozumieniu pkt 5, dział XIV, wykaz A rozporządzenia. Przepisy rozporządzenia z 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz. U. Nr 148, poz. 973) określają wymagania bhp oraz ergonomii, jak i organizacji pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe. Jednakże przepisów nawet tego rozporządzenia nie stosuje się do każdej pracy z systemem komputerowym (§ 3), przykładowo do systemów przenośnych nieprzeznaczonych do użytkowania na danym stanowisku pracy. Z uwagi na treść przepisu z pkt 5 może zachodzić potrzeba odwołania się do różnych reguł wykładni, punktem wyjścia winny być jednak łącznie wszystkie przesłanki pracy w szczególnych warunkach. Chodzi więc o pracę o znacznej szkodliwości i uciążliwości, szczególnie obciążającej narząd wzroku, co ma pozostawać z określoną czynnością polegającą na "obsłudze", a nie tylko na posługiwaniu się w pracy elektronicznym monitorem ekranowym. Poprzestanie na takiej normie, przy powszechnym posługiwaniu się komputerem w pracy na wielu różnych stanowiskach prowadziłoby do zatarcia różnic między pracą w szczególnych warunkach i pracą, w której pracownik posługuje się komputerem. Wyrażenia "obsługiwać", "posługiwać się" albo "pracować" z pomocą komputera semantycznie i funkcjonalnie mają inne znaczenie. Przepis pkt 5 nie ma na uwadze samego posługiwania się komputerem w pracy, lecz pracę szczególnie obciążającą wzrok i wymagającą precyzyjnego widzenia przy obsłudze elektronicznych monitów ekranowych” ( wyroku SN z dnia 17.12.2014r., sygn. I UK 172/14, Lex nr 1621324).

Z ustaleń poczynionych w niniejszej sprawie wynika, że A. M. nie wykonywał tak kwalifikowanej pracy, dodatkowo stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku. Z jednej strony praca powoda jako dyżurnego monitoringu nie mieści się w kategorii prac wymagających precyzyjnego widzenia jak przykładowo w kartografii, montażu mikroelementów wymagających posługiwania się przyrządami optycznymi oraz przy obsłudze elektronicznych monitorów ekranowych. Nadto, jak wynika z przeprowadzonego postępowania dowodowego powód poza obserwacją monitoringu w trakcie pełnienia funkcji operatora monitoringu wykonywał inne czynności, a także był delegowany do innych prac.

Biorąc powyższe pod uwagę brak jest, w ocenie Sądu, podstaw do ustalenia, iż praca wykonywana przez powoda była to praca w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze.

Podkreślić również wypada, iż praca strażnika miejskiego nie została zaliczona według powołanego powyżej rozporządzenia do kategorii prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Dlatego też, w oparciu o powołane przepisy, roszczenie powoda należało oddalić o czym Sąd orzekł w pkt I wyroku.

O kosztach procesu-zastępstwa procesowego orzeczono na podstawie art. 98 kpc w zw. z par. 9 ust.1 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych w pkt II wyroku.

SSR Grażyna Giżewska-Rozmus