Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II S 6/22

POSTANOWIENIE

Dnia 17 marca 2022r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA Agata Regulska (spr.)

Sędziowie: SSA Edyta Gajgał

SSO del. Andrzej Szliwa

po rozpoznaniu

skargi wniesionej przez podejrzanego J. W.

na naruszenie jego prawa do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym bez nieuzasadnionej zwłoki – postępowanie przygotowawcze prowadzone przez Prokuraturę (...)we W., sygn. (...)

na podstawie art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz.U.2018.75 t.j.)

p o s t a n a w i a

I.  stwierdzić, że w postępowaniu przygotowawczym toczącym się w Prokuraturze (...) we W. sygn. (...) nastąpiła przewlekłość postępowania, co naruszyło prawo wnioskodawcy do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym bez nieuzasadnionej zwłoki;

II.  przyznać od Skarbu Państwa (Prokuratury (...) we W.) na rzecz J. W. sumę pieniężną w wysokości 5 000 zł (pięciu tysięcy złotych);

III.  zwrócić skarżącemu wniesioną opłatę w kwocie 200 zł;

IV.  k osztami postępowania skargowego obciążyć Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

1 lutego 2022r. do Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu wpłynęła sporządzona 16 grudnia 2021r. skarga sporządzona przez podejrzanego J. W. dotycząca przewlekłości postępowania przygotowawczego prowadzonego przez Prokuraturę (...)we W., sygn. (...), oparta na przepisach ustawy z dnia 17 czerwca 2004r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz.U.2018.75 t.j.).

W uzasadnieniu skargi podejrzany wskazał, że prokuratura (...) we W. prowadzi postępowania przygotowawcze pod sygn. (...). 12 grudnia 2016 roku zostały postawione skarżącemu zarzuty dopuszczenia się przestępstwa stypizowanego w art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 249 § 1 k.k. i art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art., 11 § 2 k.k. i art. 12 k.k. Merytoryczną kanwę, a zarazem oś przewodnią formułowanych wobec skarżącego zarzutów stanowi opinia „ocena analiza parametru jednostkowego zużycia energii elektrycznej w przeliczeniu na 1 Mg wyprażonego koncentratu (kWh/Mg) w złożonych na zamówienie (...) SA ofertach budowy instalacji do prażenia mieszaniny koncentratów Cu, tzw. „prażaka" w Hucie (...)" sporządzona 30 czerwca 2016r.

Skarżący wskazał, że 27 marca 2017r. złożył pisemne wyjaśnienia dotyczące sporządzonej na potrzeby porodzonego postępowania opinii, kwestionując jej treść. Dopiero po pół roku, to jest 9 sierpnia 2017r.organy ścigania wydały postanowienie o powołaniu zespołu biegłych celem wydania opinii uzupełniającej, której przedmiotem miała być weryfikacja formułowanych przez skarżącego zarzutów wobec wcześniej sformułowanej opinii. Skarżący jednocześnie zarzucił iż do wydania opinii uzupełniającej zostali powołani biegli który sporządzali kwestionowaną opinię, a nie jak wnioskował skarżący inny biegli, stając się „iudex in prppria causa”. Opinia uzupełniająca została sporządzona 31 sierpnia 2017r. Nadto pismem z 2 marca 2018r. prokuratura wskazała, iż w sprawie planowa jest weryfikacja wydanych w sprawie opinii poprzez przeprowadzenie z udziałem biegłych eksperymentu procesowego, mającego na celu dokonanie pomiaru poboru energii elektrycznej funkcjonujących urządzeń „in situ”. Skarżący J. W. zarzucił, iż dopiero po około roku po sformułowaniu przez niego zastrzeżeń do opinii, prokuratura pozostała wciąż na etapie jej weryfikacji, nadto prokuratura zaniechała zwrócenia się do innego zespołu biegłych o sporządzenie opinii uzupełniającej w analogicznym przedmiocie.

Nadto skarżący zarzucił, iż na przewlekłość postępowania wpłynęła także okoliczność zniszczenia materiału dowodowego przekazanego biegłym w celu wydania opinii – w postaci oryginałów dokumentacji, nie zaś kopii – co skutkowało koniecznością odtwarzania materiału dowodnego, a nadto przez okres ok. 3 lat dokumentacja miała znajdować się w dyspozycji pracowników Politechniki (...).

Nadto skarżący podniósł, iż 15 lipca 2017r. jego obrońca złożył wniosek o wyznaczenie terminu celem odebrania od niego wyjaśnień uzupełniających. Ponownie obrońca wnioskiem z 23 lutego 2018r. zwrócił się o wyznaczenie w/w terminu. Prokurator prowadzący postępowanie wskazał, iż realizacja przedmiotowej czynności uwarunkowana jest szeregiem okoliczności niezależnych od prokuratora. Jednocześnie na 3 kwietnia 2018r. zostało zaplanowane odebranie od J. W. wyjaśnień uzupełniających w obecności jednego biegłego. Skarżący podniósł, iż wnioskował nie o przesłuchanie go w obecności biegłego, a o przesłuchanie biegłych w jego obecności z możliwością zadawania pytań ze względu na kwestionowanie przez niego zawartości merytorycznej opinii sporządzonych przez biegłych.

Nadto stwierdził, iż pisma prokuratury dotyczące wyznaczenia terminu odebrania od podejrzanego wyjaśnień uzupełniających oraz tego, iż „okoliczność ta jest warunkowana szeregiem okoliczności niezależnych od prokuratora” – stoją w logicznej sprzeczności, nadto wskazują na „stopniową eskalację rzekomych przyczyn które miałyby hamować możliwość przeprowadzenia czynności odbioru uzupełniających wyjaśnień od skarżącego”.

Podniósł także, iż w przez cały czas trwania postępowania są wobec niego stosowane środki zapobiegawcze, w tym samym „bezpośrednio doszło do projektowania negatywnych konsekwencji braku roztropności czy też indolencji prokuratury na strefę prawnie chronionych dóbr skarżącego. Powołał się on na treść wyroku ETPC z 15 stycznia 2008r., sygn. akt 37522/02, wskazując na wywoływane tą sytuacją skutki w sferze jego życia, w szczególności związane ze zwlekaniem realizacji zwrotu kwoty 70 000,00 zł wpłaconej tytułem poręczenia majątkowego.

W konsekwencji skarżący zarzucił „chaotyczność, przypadkowość i przewlekłość podejmowany decyzji” skutkującą „przewlekłością postępowania rezonującą bezpośrednio na skarżącego”. Nadto czas jaki upłynął od postawienia skarżącemu zarzutów, które do dnia sformułowania skargi nie przerodziły się w zarzut aktu oskarżenia lub w umorzenie postępowania wyraźnie wskazuje na przewlekłość prowadzonego postępowania, a zatem na naruszenie prawa skarżącego do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki.

W konsekwencji skarżący wniósł o

1.  stwierdzenie przewlekłości postępowania prowadzonego przez Prokuraturę (...)we W. (...), w sprawie o sygn. akt: (...):

2.  przyznanie od Skarbu Państwa na rzecz skarżącego sumy pieniężnej w wysokości 20.000,00 zł (słownie: dwadzieścia tysięcy złotych 00/100);

3.  rozpoznanie skargi także pod nieobecność skarżącego;

4.  zasądzenie od Prokuratury (...) we W. (...) na rzecz skarżącego zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych;

5.  dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów akt postępowania przygotowawczego (...),

na okoliczność:

a)  pasywności prowadzonego postępowania względem osoby skarżącego;

b)  przewlekania wyznaczenia daty odbioru uzupełniających wyjaśnień od skarżącego;

c)  wyznaczenia daty odbioru uzupełniających wyjaśnień od skarżącego po ponad roku od zgłoszenia wniosku dowodowego;

d)  zaniechanie przesłuchania biegłych w obecności skarżącego, z możliwością zadawania mu pytań o co skarżący wnosił;

e)  uniemożliwienie skarżącemu złożenia wyjaśnień poprzez przybranie do tej czynności biegłego dr. Inż. H. W.;

f)  wydania postanowienia z 9 sierpnia 2017r. w zakresie wydania opinii uzupełniającej przez ten sam zespół biegłych, którego treść jest przedmiotem kontestacji merytorycznej i zasadniczych zastrzeżeń sformułowanych tak przez skarżącego w pisemnych uwagach do przedmiotowej opinii jak i opinii prywatnej przygotowanej na zlecenia spółki (...) SA.;

g)  niezwrócenia się przez oskarżenie o przygotowanie nowej opinii lub opinii uzupełniającej przez inny zespół biegłych aniżeli ten wobec którego formułowane są liczne zastrzeżenia;

h)  wydanie postanowienia z 9 sierpnia 2017r. o zwrócenie się o opinię uzupełniającą po ponad pół roku od daty przedstawienia przez skarżącego pisemnych wyjaśnień(uwag) do przedmiotowej opinii unaoczniającej jej wadliwości;

i)  niesporządzenia kopii dokumentacji przekazanej Politechnice (...) dla potrzeb sporządzenia opinii, w konsekwencji czego, w wyniku jej zniszczenia przez pracowników Politechniki (...) 17 kwietnia 2020r. Prokuratura (...) we W. wydała postanowienie o wszczęciu postępowania w przedmiocie odtworzenia w części akt postępowania przygotowawczego;

j)  braku zabezpieczenia dokumentacji przekazanej biegłym z Politechniki (...) oraz braku pieczy nad nią, w implikacji czego w okresie od 1 lutego 2020r. do dnia 10 marca 2020r. - a zatem po upływie dwóch lat i czterech miesięcy od sporządzenia przez pracowników wymienionej instytucji, na podstawie wskazanych dokumentów, opinii uzupełniającej z 9 sierpnia 2017r. - została ona zniszczona przez pracowników wymienionej instytucji;

k)  niemożności zwrócenia się o wydanie opinii przez inny zespół biegłych w implikacji zniszczenia dokumentacji stanowiących jej materialna podstawę, w konsekwencji zaniechań i braku pieczy nad powierzona biegłym dokumentacją, zaniechaniem sporządzenia zeń kopii oraz pozostawieniem jej przez nieuzasadniony czas w dyspozycji pracowników Politechniki (...).

W odpowiedzi Prokuratury (...) we W. z 31 stycznia 2022r. prokurator wniósł o oddalenie jako niezasadnej skargi J. W. na naruszenie jego prawa do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki – postępowanie przygotowawcze prowadzone przez Prokuraturę Regionalną we W., sygn. (...). Przede wszystkim prokurator wskazał czynności jakie zostały podjęte w toku całości prowadzonego postępowania, ustosunkowując się jednocześnie do zarzutów skarżącego. W pierwszej kolejności prokurator odniósł się do sformułowanego w skardze zarzutu naruszenia prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki w postępianiu „sądowym”, podnosząc, iż sprawa znajduje się na etapie postępowania przygotowawczego, stąd zostały zakwestionowania możliwości kognitywne Sądu. Jednakże w dalszej części prokurator uznaje sprostowanie skarżącego w zakresie, iż J. W. domaga się stwierdzenia naruszenia prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym.

Następnie prokurator wskazał, iż na każdym etapie postępowania skarżący miał zapewniony dostęp do materiału dowodowego, możliwość składania wniosków dowodowych, ustosunkowani się do zgromadzonego materiału dowodowego.

Kolejno w odniesieniu do opinii uzupełniającej (postanowienie z 9 sierpnia 2017r.) prokurator stwierdził, iż organom ścigania zależało na jak najpełniejszym i kompleksowym odniesieniu się przez biegłych do uwag zawartych w pisemnych stanowiskach nie tylko J. W., ale wszystkich podejrzanych oraz tzw. prywatnych opinii składanych w sprawie, powołując się na zasadę koncentracji materiału dowodowego.

Uzasadnił nadto okoliczności powołania tych samych biegłych do sporządzenia opinii uzupełniającej, którzy wydawali kwestionowaną opinię. W tym miejscu stwierdzić należy, iż prokurator jest „gospodarzem postępowania przygotowawczego” decydując odnośnie kierunków prowadzonego postępowania, gromadzonego materiału dowodowego, podejmowanych merytoryczni decyzji w sprawie. Kwestie merytorycznego powadzenia postępowania nie podlegają ocenie przy rozpoznawaniu sprawy pod kątem naruszenia prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki w postępianiu przygotowawczym.

Ponadto prokurator wskazał na trudności związane planowanym przeprowadzeniem eksperymentu procesowego związanego ze sprawdzeniem poboru energii elektrycznej generowanej przez „prażak”, problemami z uruchomieniem pieca, konieczności przebudowy pieca przez (...) S.A. związanego ze zmiany technologii prażenia z „suchej” na „wsad mokry”. Ostatecznie odstąpienie przez (...) S.A. od sprawdzenia parametrów gwarantowanych związanych z instalacją prażalniczą. Nadto skutkującą powyższym koniecznością poszukiwania alternatywnych sposobów dokonywania pomiarów urządzeń wchodzących w skład (...).

Kolejno prokurator przedstawił chronologię czynności wykonanych z podejrzanym J. W. w toku całego postępowania przygotowawczego, od chwili postawienia mu 13 grudnia 2016r. zarzutów z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 249 § 1 k.k. i art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art., 11 § 2 k.k. i art. 12 k.k. odnosząc się do dynamiki prowadzonych z udziałem skarżącego czynności wskazał na wzmiankowane wyżej okoliczności związane z planami przerodzenia eksperymentu procesowego oraz trudnościami z tym związanymi.

Prokurator wyjaśnił także, w odniesieniu do zarzutu przekazania Politechnice (...) oryginałów dokumentów w celu wydania opinii, ich zniszczenia oraz konieczności odtworzenia materiału dowodowego. Szczegółowo w odwiedzi na skargę wyliczył wszystkie dokumenty przekazane biegłym z Politechniki (...), określając ich formę (kopia, oryginał lub też jako forma nieustalona) wskazał jednocześnie, iż powyższe dokumenty oraz sama opinia dotyczył innego przedmiotu (to znaczy nie dotyczy ustalenia wskaźnika (...) w ofercie sprzedaży instalacji prażalnika) niż opinia na którą wskazuje J. W., nadto iż postanowienia o dopuszczenie tejże opinii zostało wydane 1 marca 2019r., zatem nie można mówić o 3-letnim pozostawieniu akt bez kontroli u biegłych z Politechniki (...).

Ponadto prokurator przedstawił okoliczności wiążące się z koniecznością zwrócenia się z pomocą prawną, o które zwrócił się do prokuratur Republiki Federalnej Niemiec, Królestwa Hiszpanii, Kanady oraz Stanów Zjednoczonych Ameryki, koniecznością ponaglania próśb o przesłuchanie wnioskowanych świadków.

Ostatecznie prokurator wskazując na wielowątkowość prowadzonego postępowania, szeroki zakres przeprowadzonych i zaplanowanych czynności, dobro śledztwa stwierdził, iż nie można uznać, iż w przedmiotowym postępowaniu doszło do przewlekłości.

W konsekwencji wniósł o oddalenie rzeczonej skargi.

Sąd Apelacyjny ustalił następujący stan faktyczny:

Prokuratora postawiła 13 grudnia 2016 roku J. W. zarzut popełnienia przestępstw z 286 § 1 k.k. w zw. z art. 249 § 1 k.k. i art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art., 11 § 2 k.k. i art. 12 k.k.

Następnie 14 grudnia 2016 roku uzupełniająco przesłuchano J. W..

31 marca 2017r. wpłynęło do prokuratury pismo J. W. zawierające stanowisko skarżącego wobec postawionych mu zarzutów oraz treści opinii.

15 maja 2017r. wpłynął do prokuratury wniosek obrońca podejrzanego o wyznaczenie terminu uzupełniającego przesłuchania J. W..

Prokurator pismem z 18 maja 2017r. udzielił odpowiedzi, iż uzupełniające przesłuchanie J. W. będzie przeprowadzone po uzyskaniu uzupełniającej opinii biegłych.

W dniu 9 siepania 2017r. zostało wydane postanowienie o powołaniu zespołu biegłych w celu wydania opinii uzupełniającej.

Opinia uzupełniająca wpłynęła do prokuratury 31 sierpnia 2017r.

Obrońca podejrzanego 6 lutego 2018r. (data wpływu do prokuratury) złożył kolejny wniosek dowodowy o wyznaczenia terminu odebrania uzupełaniających wyjaśnień J. W..

Prokurator, pismem z 2 marca 2018r. poinformował pełnomocnika skarżącego, iż przesłuchanie uzupełniające podejrzanego J. W. z udziałem biegłego zostanie zaplanowane po przeprowadzeniu eksperymentu procesowego.

Następnie 26 marca 2018r. wezwano J. W. na przesłuchanie w charakterze podejrzanego.

Powyższa czynność została przeprowadzona 3 kwietnia 2018r., jednak skarżący odmówił składania wyjaśnień ze względu na obecność biegłego.

Obrońca podejrzanego 23 kwietnia 2018r. złożył kolejny wniosek o uzupełniające przesłuchanie J. W..

Czynność ta została przeprowadzona 14 czerwca 2018r., podejrzany był słuchany bez udziału biegłego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Przedmiotowa skarga zarzucająca przewlekłość postępowania prowadzonego przez Prokuraturę (...)we W., sygn. (...) zasługuje na uwzględnienie.

Wskazać należy, że przy ocenie, czy doszło do naruszenia prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki – zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz.U.2018.75 j.t.) należy mieć w szczególności na uwadze terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez prokuratora w celu zakończenia postępowania, uwzględniając łączny dotychczasowy czas postępowania od jego wszczęcia do chwili rozpoznania skargi, niezależnie od tego, na jakim etapie skarga została wniesiona, jak również - charakter owej sprawy, stopień jej faktycznej i prawnej zawiłości, znaczenie dla strony (która wniosła skargę) rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowanie się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania. Przyczyną stwierdzenia przewlekłości nie jest każda zwłoka, ale tylko zwłoka nieuzasadniona. Ocena czy postępowanie trwa dłużej niż to konieczne, dokonywana musi być na podstawie analizy charakteru przeprowadzanych czynności jak i stanu faktycznego sprawy. Aby rozstrzygnąć czy zwłoka w dokonaniu tej czynności jest nieuzasadniona, rozważyć należy nie tylko czasokres zaniechania jej dokonania, ale także konkretne realia sprawy i jej kontekst sytuacyjny.

Mając na uwadze powyższe stwierdzenia, wskazać należy, że w postępowaniu prowadzonym przez Prokuraturę (...)we W., sygn. (...) naruszone zostały przyjęte standardy podejmowania czynności bez zbędnej zwłoki. Przedmiotowe postępowanie dotknięte jest wadą opieszałości w odniesieniu do skarżącego J. W.. Mimo istnienia pewnej dynamiki, okres jego prowadzenia jest już bardzo długi. Niewątpliwie podstawowym zadaniem prowadzącego postępowanie jest kierowanie jego przebiegiem, m.in. sprawnością i czuwanie nad tempem wykonywanych czynności. W orzecznictwie wskazuje się, że „przez przewlekłość postępowania rozumie się w praktyce brak czynności zmierzających do rozstrzygnięcia zachodzący dłużej niż jest to konieczne do rozważenia sprawy bądź zgromadzenia dowodów. Chodzi o to, by czynności zmierzające do wydania orzeczenia kończącego zabierały odpowiednią ilość czasu, to jest odbywały się bez zbędnej zwłoki (…). Taką zbędną zwłoką nie jest każdy upływ czasu, ale dopiero nadmierne odstępstwo od czasu zwykle koniecznego dla wykonania określonych czynności. Przewlekłość postępowania zachodzi wtedy tylko, gdy zwłoka w czynnościach jest nadmierna (rażąca) i nie znajduje uzasadnienia w obiektywnych okolicznościach sprawy” (postanowienie Sądu Apelacyjny w Krakowie z 23 listopada 2010 r. sygn. akt II S 28/10; por. również postanowienie Sądu Najwyższego z 07 października 2010 r. sygn. akt WSP 13/10; postanowienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 09 lutego 2005 r. sygn. akt II S 5/05; postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 07 kwietnia 2009 r. sygn. akt II S 4/09).

Przewlekłość postępowania uzasadniają bowiem nie tylko długotrwałe i nieuzasadnione zaniechania organu prowadzącego postepowanie, ale również nieefektywność podejmowanych czynności lub też działania, które podejmowane czynności w sprawie jedynie pozorują (por. postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 4 września 2012 r., I S 83/12, LEX nr 1217714).

Nie można również pomijać treści art. 6 ust. 1 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i rozumienia tego przepisu w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, a zwłaszcza użytego w nim pojęcia „rozsądny termin zakończenia sprawy”. Zgodnie z tym przepisem każdy ma prawo do rozpoznania jego sprawy w rozsądnym terminie. Ocena, czy przewlekłość postępowania jest uzasadniona, musi być dokonywana w świetle szczególnych okoliczności sprawy i z uwzględnieniem takich kryteriów określonych w orzecznictwie Trybunału jak: stopień złożoności sprawy, zachowanie skarżącego i odpowiednich władz oraz znaczenie materii objętej skargą (zob. m.in. Kubiszyn v. Polska, wyrok ETPC 37437/97 z 30.01.2003; Jagiełło v. Polska, decyzja ETPC 61437/00 z 30.04.2002 r.; Jedamski v. Polska, wyrok ETPC 29691/96 z 26.07.2001 r.; Malicka-Wąsowska v. Polska, decyzja ETPC 41413/98 z 5.04. 2001 r.; Sobczyk v. Polska, wyrok ETPCz 25693/94 z 2000 r.).

Przenosząc powyższe na ustalenia w niniejszej sprawie zauważyć należy, że od chwili postawienia J. W. zarzutów - minęło już ponad 5 lat. Natomiast wielowątkowość prowadzonego postępowania nie dotyczy w całości J. W., a postępowanie prowadzone przeciwko innym współoskarżonym nie powinno obciążać osoby skarżącego. Także kwestie związane z upływem czasu między sporządzeniem opinii biegłych, złożonymi wnioskami obrońcy J. W., sporządzeniem opinii uzupełniającej oraz odebraniem wyjaśnień uzupełniających skarżącego a dniem złożenia skargi jawią się jako rażąco odległe. Jest to także istotne ze względu na fakt, iż w trakcie prowadzanego postępowania przygotowawczego wobec podejrzanego stosowane były środki zapobiegawcze, nadto cały czas stoi on pod zarzutem popełnienia przestępstwa. Postępowanie przygotowawcze nie zakończyło się jeszcze ani skierowaniem aktu oskarżenia ani jego umorzeniem. Powyższych działań w niniejszym postępowaniu zabrakło, co świadczy w konsekwencji o braku przestrzegania normy konstytucyjnej oraz konwencyjnej rozpoznania sprawy w rozsądnym terminie.

Okoliczności takie jak potrzeba przeprowadzenia opinii uzupełniających, eksperymentu procesowego czy też konieczność przesłuchania świadków w drodze pomocy prawnej czy też uzyskania dokumentacji od podmiotów spoza terytorium Polski, choć niewątpliwie obiektywnie zrozumiałe, nie powinny mieć negatywnego wpływu na realizację prawa pokrzywdzonego do zakończenia postępowania w rozsądnym terminie.

Terminowość i sprawność całego postępowania nie mieści się w powszechnie przyjętych wymogach w tym zakresie. Długotrwałość postępowania w niniejszej sprawie jest m.in. wynikiem niewłaściwej organizacji pracy organu prowadzącego postępowanie przygotowawcze oraz prowadzenia postępowania bez uwzględnienia odmienności sytuacji oraz stopnia zaawansowania prowadzonego postepowania w odniesieniu do poszczególnych podejrzanych. Nie można traktując, jak chce prokurator „holistycznie” całego postepowania przygotowawczego tracić z pola widzenia każdego z jego uczestników. W konsekwencji, na podstawie art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz.U.2018.75 t.j.), skargę o stwierdzenie przewlekłości postępowania należało uwzględnić, uznając jej zasadność.

Kwota odszkodowania – 5 000 zł, niższa niż wnioskowana przez skarżącego, jest adekwatna do wskazanych naruszeń i mieści się w granicach określonych w art. 12 ust. 4 ustawy. Zgodnie z brzmieniem art. 12 ust. 5 pkt 2 ustawy właściwą jednostką do wypłaty odszkodowania będzie prokuratura prowadząca postępowanie - ze środków własnych tej jednostki.

Na marginesie należy tylko dodać, iż obszerne dywagacje Prokuratury (...) w odpowiedzi na skargę dotyczące omyłki pisarskiej skarżącego w tytule pisma i zawarcie sformułowania o zwłoce w postępowaniu sądowym, a nie prawidłowym przygotowawczym, były zbędne. Nie ma żadnych wątpliwości, co wynika już z jej pierwszego zdania, czego dotyczy skarga J. W., jakiego zakresu postępowania. Skarżący konsekwentnie wskazuje na przewlekłość postępowania przygotowawczego, a nie postępowania sądowego. Popełnił jedynie omyłkę pisarską w tytule pisma.

Prokuratora (...) we W., powinna podjąć niezwłocznie działania polegające na zintensyfikowaniu czynności prowadzących do zakończenia śledztwa, biorąc pod uwagę sytuację procesową każdego z podejrzanych.

Na podstawie art. 17 ust. 3 ustawy o skardze należało zwrócić skarżącemu wniesioną opłatę.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny orzekł, jak na wstępie.

SSA Edyta Gajgał SSA Agata Regulska (spr.) SSO del. do SA Andrzej Szliwa