Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 1152/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie z dnia 22 czerwca 2021 r. w sprawie o sygn. akt III K 181/20.

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

A. N.

Sytuacja materialna

Dotychczasowa karalność

Informacja z e - (...)

Karta karna

k.1037

k.1038-1041

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1.

Informacja z e - (...)

Karta karna

Dokumenty zostały sporządzone przez uprawnione osoby i podmioty, nie były kwestionowane i nie budziły też wątpliwości Sądu.

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Obrońca oskarżonej zarzucił:

I. w odniesieniu do czynu przypisanego oskarżanej w pkt. I zaskarżonego wyroku:

1. mającą wpływ na treść orzeczenia obrazę przepisów postępowania:

a) art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny zeznań świadka B. M. poprzez bezpodstawne uznanie ich za wiarygodne w zakresie okoliczność popełnienia zarzucanego oskarżonej czynu, podczas gdy zakresie okoliczność popełnienia zarzucanego oskarżonej czynu, podczas gdy zeznania świadka nie zostały w żaden sposób potwierdzone w pozostałym materiale dowodowym, a także – i przede wszystkim – pochodzą od osoby skonfliktowanej z oskarżoną, a zatem zeznania tegoż świadka nie stanowią wiarygodnego materiału dowodowego, na podstawie którego można czynić ustalenia faktyczne;

b) art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny zeznań świadka C. K. poprzez bezpodstawne uznanie, że faktem jest, iż świadek ustalił miejsce przechowywania monety za pośrednictwem S. S. (2) i potwierdził go zrobionym zdjęciem, na którym pokrzywdzeni rozpoznali swoją własność, podczas gdy nie zostało ustalone ani potwierdzone, kiedy to powyższe zdjęcie zostało wykonane i czy faktyczne zostało wykonane po zaborze tejże monety;

c) art. 410 k.p.k. polegające na pominięciu w toku dokonywania analizy i oceny całokształtu okoliczności sprawy i zgromadzonych dowodów, w szczególności odnoszących się do ustalenia, że oskarżona była u M. i K. K. (1) zatrudniona jako pomoc domowa, która to okoliczność uniemożliwia przyjęcie, że oskarżona dokonała zaboru w celu przywłaszczenia mienia w postaci kluczy do domu, podczas gdy faktycznie A. N. nie dokonała ich kradzieży, pracowała u pokrzywdzonych, zatem klucze do domu miała dostępne celem wykonywania obowiązków pracy pomocy domowej;

2. powyższe uchybienia w konsekwencji doprowadziły do mającego wpływ na treść zaskarżonego wyroku błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę tego wyroku:

a) poprzez przyjęcie, iż oskarżona dokonała zaboru złotej monety okolicznościowej, podczas gdy ze zgromadzonego materiału dowodowego wynika, że oskarżona nie dokonała zaboru w celu przywłaszczenia złotej monety okolicznościowej z okazji 100-lecia odzyskania niepodległości;

II. w odniesieniu do czynu przypisanego oskarżonej w pkt. III zaskarżonego wyroku:

1. mającą wpływ na treść orzeczenia obrazę przepisów prawa postępowania:

a) art. 7 k.p.k. (poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny zeznań świadka B. M. poprzez bezpodstawne uznanie ich za wiarygodne w zakresie okoliczności popełnienia czynu zarzucanego oskarżonej, podczas gdy informacje te nie zostały w żaden sposób potwierdzone w pozostałym materiale dowodowym, a także – pochodzą od osoby skonfliktowanej z oskarżoną, a nadto jego zeznania są niejasne, niespójne i niewiarygodne, albowiem świadek miał widzieć bliżej nieokreśloną „ wizę amerykańską”, nie podając szczegółów, gdzie i na jakim dokumencie, podczas gdy oskarżona od początku postępowania wyjaśnia, iż nie ma pojęcia na temat zaginięcia paszportu i brak jest podstaw, by uznać jej wyjaśnienia za niewiarygodne, tym bardziej gdy oskarżona przyznała się w części do popełnienia zarzucanych jej czynów, składała szczegółowe wyjaśnienia, a nadto jej działania przyczyniły się do odnalezienia jednego z zegarków, zaś z zeznań pokrzywdzonych nie można wnioskować, jakoby paszport rzeczywiście został zabrany przez oskarżoną;

b) art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny zeznań świadka C. K. poprzez bezpodstawne uznanie ich za wiarygodne w zakresie okoliczności czynu, że ustalił za pośrednictwem S. S. (2) prawdopodobne miejsce przechowywania paszportu, podczas gdy powyższe nie zostało potwierdzone żadnym innym dowodem w niniejszej sprawie;

2. powyższe uchybienia w konsekwencji doprowadziły do mającego wpływ na treść zaskarżonego wyroku błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę tego wyroku:

a) poprzez przyjęcie, iż oskarżona dokonała kradzieży z domu pokrzywdzonych paszportu o nr (...) wystawionego na nazwisko E. K., podczas gdy brak w niniejszej sprawie jakichkolwiek dowodów potwierdzających przedstawioną przez B. M., całkowicie niewiarygodną, wręcz absurdalną wersję wydarzeń, w której – mimo, iż miał on się nie przyglądać ukradzionym przedmiotom – był w stanie je dokładnie opisać np. wizę amerykańską.

Ponadto w części co do wymiaru kar jednostkowych pozbawienia wolności oraz kary łącznej pozbawienia wolności:

1. mający wpływ na treść zaskarżonego wyroku błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę tego wyroku:

a) poprzez przyjęcie, co do czynu przypisanego oskarżonej w pkt. IV wyroku, że oskarżona działała w sposób przygotowany, przemyślany, z premedytacją, podczas gdy z zebranego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności wyjaśnień złożonych przez oskarżoną wynika, że nie działała ona w taki sposób, nadto zaś bała się ona B. M. i wyłącznie na jego żądanie dokonała zaboru w celu przywłaszczenia zegarków należących do pokrzywdzonych

2. czego konsekwencją jest rażąca niewspółmierność kar jednostkowych pozbawienia wolności orzeczonych
wobec oskarżonej, jak również
rażąca niewspółmierność wymierzonej oskarżonej kary łącznej pozbawienia wolności w wymiarze 3 lat pozbawienia wolności, pomimo że uwzględniając zasady wymiaru kary, jak również okoliczności sprawy, właściwości i warunki osobiste oskarżonej, a także jej postawę po dokonaniu przypisywanych jej przestępstw, jak i w toku całego postępowania sądowego, w tym w szczególności okoliczności, że oskarżona przyznała się do części zarzucanych jej czynów, szczegółowo opisując przebieg zdarzeń, o których miała wiedzę, wykazała skruchę, na rozprawie głównej z dnia 8 czerwca 2020 r., str. 3 oskarżona wyjaśniła cyt. „ (…) chciałabym już spłacać długi”, „ chcę mieć tę sprawę za sobą”,” (…) po prostu byłam w złym towarzystwie i ponoszę za to karę”, co czyniło zasadnym łagodniejsze potraktowanie osoby oskarżonej i orzeczenie wobec niej kar jednostkowych pozbawienia wolności w niższym wymiarze, zaś co do kary łącznej pozbawienia wolności zastosowania zasady pełnej absorbcji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ilość, rodzaj i wzajemnie powiązanie zarzutów przemawiały za ich zbiorczym omówieniem. Tym bardziej, że wszystkie były bezzasadne.

Nie ulega wątpliwości, że by ocena dowodów przeprowadzona przez organ postępowania dokonana została zgodnie z regułami art. 7 kpk konieczne jest: 1) oparcie jej na wszystkich przeprowadzonych dowodach, mając na względzie, że podstawę orzeczenia może stanowić tylko całokształt okoliczności ujawnionych w toku postępowania, mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia danej kwestii; 2) uwzględnienie zasad prawidłowego rozumowania; 3) uwzględnienie wskazań wiedzy; 4) uwzględnienie doświadczenia życiowego. Zasada swobodnej oceny dowodów jest zasadą kontrolowanej oceny dowodów, która wyraża się w dwóch aspektach. Po pierwsze, organ procesowy musi uzasadnić, dlaczego oparł się na jednych, a nie na innych dowodach oraz dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych. Po drugie, organ odwoławczy kontroluje swobodną ocenę dowodów dokonaną przez organ pierwszej instancji. Przy czym zarzut naruszenia art. 7 kpk nie może ograniczać się do wskazania wadliwości sędziowskiego przekonania o wiarygodności jednych, a niewiarygodności innych źródeł czy środków dowodowych, lecz powinien wykazać konkretne błędy w samym sposobie dochodzenia do określonych ocen, przemawiające w zasadniczy sposób przeciwko dokonanemu rozstrzygnięciu. W grę może wchodzić np. pominięcie istotnych środków dowodowych, niedostrzeżenie ważnych rozbieżności, uchylenie się od oceny wewnętrznych czy wzajemnych sprzeczności.

Jak słusznie wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 kwietnia 2021 r. w sprawie o sygn. akt III KK 78/21, „prezentowanie własnej - możliwej w realiach konkretnej sprawy - oceny dowodów, bez wykazania błędności tej, której dokonał sąd pierwszej instancji, nie upoważnia jeszcze sądu odwoławczego do zajęcia w tej materii stanowiska odmiennego. Sąd odwoławczy, zwłaszcza w sytuacji, gdy nie prowadzi samodzielnie postępowania dowodowego co do istoty sprawy, jest bowiem głównie sądem kontrolującym procedowanie przed sądem pierwszej instancji i stanowisko tego sądu może zakwestionować jedynie wówczas, gdy wykaże, że to postępowanie i jego wynik obrażają prawo”.

Do kwestii mającej znaczenie w niniejszej sprawie odniósł się też Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 11 lutego 2021 r. w sprawie o sygn. akt II AKa 82/20, stwierdzając „art. 410 kpk statuuje obowiązek uwzględnienia przy orzekaniu całokształtu okoliczności ujawnionych na rozprawie. Nie oznacza to natomiast, że orzekając sąd ma brać za podstawę orzeczenia okoliczności wzajem sobie przeczące. Sąd jest bowiem uprawniony do orzeczenia na podstawie jednych dowodów i pominięcia innych jeżeli ich treść jest rozbieżna. W takiej sytuacji istota rozstrzygania polega na daniu priorytetu niektórym dowodom, co jednak nie oznacza naruszenia art. 410 kpk Jeżeli natomiast w dokonanej przez sąd ocenie dowodów występują błędy należy oceniać je przez pryzmat naruszenia art. 7 kpk a nie art. 410 kpk”.

Sąd Okręgowy podziela również pogląd zawarty w wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 7 listopada 2019 r. w sprawie o sygn. akt II AKa 173/19. Wskazano w nim, że „na uzasadnienie błędu ustaleń faktycznych lub naruszenie standardów swobodnej oceny bądź interpretacji dowodów nie wystarczy subiektywne przekonanie skarżącego o niesprawiedliwości orzeczenia, a konieczne jest wykazanie, że w zaskarżonym wyroku poczyniono ustalenie faktycznie nie mające oparcia w przeprowadzonych dowodach, albo że takiego ustalenia nie poczyniono mimo, że z przeprowadzonych dowodów określony fakt jednoznacznie wynikał, względnie wykazanie, iż tok rozumowania sądu I instancji był sprzeczny ze wskazaniami doświadczenia życiowego, prawidłami logiki, czy zasadami wiedzy”.

Przechodząc na grunt niniejszej sprawy, wbrew twierdzeniom obrońcy oskarżonej Sąd meriti nie dopuścił się żadnych uchybień, dokonując prawidłowej, a więc zgodnej z regułami art. 7 kpk, oceny materiału dowodowego, czego konsekwencją były prawidłowe ustalenia faktyczne. Stwierdzając winę oskarżonej oparto się na licznych dowodach, słusznie uznając że jej sprawstwo nie budzi żadnych wątpliwości. Niezgodne z prawdą jest zatem twierdzenie, że nie wzięto pod uwagę wszystkich okoliczności, nawet tych dla niej korzystnych. W rzeczywistości zostały one uwzględnione, jednak nie podważyły tego, co bezsprzecznie wynikało ze zgromadzonego materiału dowodowego. Sąd Rejonowy nie dopuścił się żadnych uchybień, najpierw w sposób prawidłowy gromadząc materiał dowodowy, później prawidłowo go oceniając, a na koniec dokonując prawidłowych ustaleń faktycznych. Powyższe doprowadziło do słusznego stwierdzenia winy oskarżonej i wymierzenia jej adekwatnych kar, jak również wydania rozstrzygnięć co do pozostałych kwestii.

Odnośnie kradzieży kluczy do domu, to jak zeznała pokrzywdzona M. K. „W dniu dzisiejszym poprosiłam A. że jeśli będzie gdzieś wychodziła ma nie zabierać kluczy do domu, oraz zabroniłam jej zabierać samochodu” (k.4). Zatem nawet jeśli wcześniej oskarżona znajdowała się ich w posiadaniu i mogła się nimi posługiwać, co jest logiczne z uwagi na wykonywanie przez nią obowiązków pomocy domowej, to w dniu zdarzenia wiedziała, że pokrzywdzeni nie wyrażają na to zgody. Tymczasem po jej zniknięciu pokrzywdzona M. K. stwierdziła brak szeregu przedmiotów, w tym między innymi kluczy do domu. Zdaniem Sądu Okręgowego nieprawdopodobnym jest, żeby w tych okolicznościach ich los był odmienny od losu pozostałych utraconych przedmiotów. Ponadto oskarżona przyznała, że zabrała klucze do domu, ale nie potrafiła powiedzieć, co się z nimi stało. Zarówno w domu, jak i w porzuconym samochodzie, który również zabrała - tyle, że w celu krótkotrwałego użycia - ich nie było. Wbrew twierdzeniom obrońcy oskarżonej, klucze nie zostały jej wówczas udostępnione. Wręcz przeciwnie, w tym konkretnym momencie miała zakaz ich używania. Dlatego Sąd meriti zasadnie przypisał jej kradzież także tego przedmiotu.

Odnośnie kradzieży monety, to jak wskazał świadek B. M. oskarżona znajdowała się w posiadaniu tego przedmiotu. Było to bezpośrednio po tym jak opuściła dom pokrzywdzonych i udała się wraz z nim i jeszcze jednym nieustalonym mężczyzną w swoje rodzinne strony. Uczyniła to samochodem, który wówczas kupiła, najprawdopodobniej za pieniądze pochodzące ze sprzedaży jednego z zegarków. Co istotne, świadek widział też inne skradzione rzeczy, w tym również zegarek marki O. i paszport. Zapamiętał je i opisał, bo były charakterystyczne. Odnośnie monety wskazał „Dodam, że widziałem jak ona posiadała złotą monetę okolicznościową z wizerunkiem Piłsudskiego z limitowanej serii 1918. Nawet sprawdzałem w internecie, że jest warta 1000 zł” (k.216). Obrońca oskarżonej podniósł, że nie przyglądał się tym przedmiotom, a co za tym idzie nie mógłby ich opisać. Wprawdzie faktycznie świadek B. M. użył określenia „Dokładnie nie oglądałem tych rzeczy” (k.216), jednak nie sposób było doszukać się tu sprzeczności. Wytłumaczył to zresztą sam świadek B. M., zeznając w postępowaniu sądowym „Ja nie zwracałem uwagi na te rzeczy, ale je widziałem. Tych rzeczy co miała oskarżona było dużo więcej ja dostrzegam różne szczegóły i to zapamiętałem”. (k.986). Sąd Rejonowy słusznie uznał zatem, że brak było podstaw, żeby mu nie wierzyć. Nawet jeśli brał udział w tym procederze, na co jednak brak wystarczających dowodów. Tak jak na to, że był skonfliktowany z oskarżoną, pomawiając ją o coś, czego nie zrobiła. Ponadto brak tej momenty stwierdzono akurat po tym zdarzeniu, weryfikując uzyskane informacje w tym zakresie. Wprawdzie oskarżona twierdziła, że nie dokonała jej kradzieży, jednak nie potrafiła wyjaśnić tego, że świadek B. M. ją opisał. Chociaż Sąd meriti wskazał, że wykonano jej zdjęcia, jak jednak zeznał świadek C. K. „Miejsce przechowywania paszportu i momenty uzyskałem od pani S.” (k.597v) i „Zdjęcia podobnych przedmiotów dostałem od pana K.. Zdjęć ich paszportu ani monety nie widziałem” (k.598). Tym samym zarzuty obrońcy oskarżonej w tym zakresie były bezprzedmiotowe.

Odnośnie kradzieży paszportu, to powyższe rozważania miały tu odpowiednie zastosowanie. Świadek B. M. również widział ten dokument, w tym charakterystyczną wizę USA, co świadczy o co najmniej pobieżnym zapoznaniu się z tym dokumentem. Skoro oskarżona dokonała kradzieży szeregu przedmiotów, w tym monety, o której mowa była wyżej, to tym bardziej mogła zainteresować się paszportem, którego brak również stwierdzono. Zwłaszcza, że wraz z jej rzeczami znaleziono dwa dowody osobiste innych osób, jak również była karana za czyny z art. 270 § 1 kk i art. 275 § 1 kk, co potwierdza tego typu skłonności.

Co do wymierzonych oskarżonej kar, to na wstępie wskazać należy, że rażąca niewspółmiernośc kary sprowadza się do znacznej dysproporcji pomiędzy wymierzoną karą, środkiem karnym lub nawiązką a taką represją, która powinna być wymierzona, aby w odczuciu społecznym uznana została za sprawiedliwą. Nie każda więc nietrafność wymiaru środka represji karnej uzasadnia zmianę orzeczenia. Zarzut rażącej niewspółmierności jest zasadny wtedy, gdy kara, środek karny lub nawiązka wprawdzie mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, ale nie uwzględnia w sposób właściwy okoliczności dotyczących sądowego ich wymiaru (art. 53–56 kk). Zarzut ten może dotyczyć wyboru rodzaju kary, środka karnego, nawiązki lub innego środka albo ich wysokości, czy też niezastosowania np. instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary.

Jak słusznie wskazał Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 29 stycznia 2021 r. w sprawie o sygn. akt II AKa 143/20, „rażąca niewspółmierność, zachodzi tylko wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary, można było przyjąć, iż zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez sąd pierwszej instancji a karą, jakąnależałoby wymierzyć w instancji odwoławczej w następstwie prawidłowego zastosowania w sprawie dyrektyw wymiaru kary”.

Sąd Okręgowy podziela również pogląd Sądu Apelacyjnego w Poznaniu zawarty w wyroku z dnia 3 marca 2021 r. w sprawie o sygn. akt II AKa 211/20. Wskazano w nim, że „zarzut niewspółmierności kary, jako zarzut z kategorii ocen, można zasadnie podnosić, gdy kara jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy, innymi słowy - gdy w społecznym odczuciu jest karą niesprawiedliwą. Niewspółmierność więc zachodzi wówczas, gdy suma zastosowanych kar i innych środków, wymierzona za przypisane przestępstwa, nie odzwierciedla należycie stopnia szkodliwości społecznej czynu i nie uwzględnia w wystarczającej mierze celów kary. Trzeba pamiętać, że zgodnie z art. 438 pkt 4 kpk ta niewspółmierność kary musi być „rażąca”. Chodzi tu więc przy wykazaniu tego zarzutu nie o każdą różnicę co do wymiaru kary, ale o różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać można byłoby - również w potocznym znaczeniu tego słowa - rażąco niewspółmierną, to jest niewspółmierną w stopniu nie dającym się wręcz zaakceptować”.

Tym samym dopiero wykazanie rażącej niewspółmierności kary, a więc istnienia wyraźnej dysproporcji między karą wymierzoną przez sąd pierwszej instancji a karą, jaką należałoby wymierzyć w następstwie prawidłowego zastosowania w sprawie dyrektyw wymiaru kary, uzasadnia korektę zaskarżonego wyroku przez sąd odwoławczy.

Mając powyższe na uwadze, orzeczonych wobec oskarżonej kary jednostkowych 2 lat, 10 miesięcy, 3 miesięcy i 1 roku pozbawienia wolności, jak również kary łącznej 3 lat pozbawienia wolności nie sposób było uznać za niewspółmierne, a tym bardziej rażąco. Oskarżona jest osobą wielokrotnie i regularnie karaną, w tym przede wszystkim za przestępstwa przeciwko mieniu. Można powiedzieć, że od dawna prowadzi przestępczy tryb życia. Sposób i okoliczności działania, w tym dokonanie kradzieży zaledwie po kilku dniach od przybycia do pokrzywdzonych, wskazuje że było to z góry zaplanowane. Ponadto wartość przedmiotów przestępstw kradzieży, zaboru w celu krótkotrwałego użycia i oszustwa była bardzo duża. Tyczy się to w szczególności zegarków. Stopień winy i społecznej szkodliwości był więc bardzo wysoki. Twierdzenia oskarżonej, że została do tego zmuszona przez świadka B. M., którego się obawiała nie zostały potwierdzone żadnym dowodem, a w/w temu kategorycznie zaprzeczył. Z tych względów Sąd Rejonowy prawidłowo uznał, że oskarżona po raz kolejny musi być odseparowana od społeczeństwa, działając na jego szkodę. Orzeczone kary są ze wszech miar zasłużone i sprawiedliwe, w każdym przypadku będąc zbliżone bądź równe dolnej granicy ustawowego zagrożenia. Z kolei kara łączna, przy możliwym wymiarze od 2 lat do 4 lat i 1 miesiąca, została słusznie wymierzona przy zastosowaniu zasady asperacji. Wątpliwości nie budziły także pozostałe rozstrzygnięcia., w tym w szczególności obowiązek naprawienia szkód.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonej od popełnienia zarzucanego czynu:

1. w odniesieniu do czynu przypisanego oskarżonej w pkt. I wyroku w zakresie dotyczącym zaboru monety okolicznościowej, jak i kluczy do domu;

2. w odniesieniu do czynu przypisanego oskarżonej w pkt. III wyroku.

Ponadto zmiana zaskarżonego wyroku w zakresie wymierzonych kar jednostkowych kary łącznej pozbawienia wolności i orzeczenie niższych kar jednostkowych, a także w zakresie kary łącznej - zastosowanie zasady pełnej absorbcji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z uwagi na bezzasadność zarzutów bezzasadne były też związane z nimi wnioski.

Lp.

Zarzut

3.1.

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego zarzucił:

1. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku przejawiających się w uznaniu, iż oskarżona doprowadzając pokrzywdzonych do stanu bezbronności, rzez co nie mieli możliwości przeciwdziałania czynnościom podejmowanym przez sprawcę w celu zaboru ich mienia dokonała jedynie kradzieży w rozumieniu art. 278 § 1 kk, co w konsekwencji skutkowało nieuwzględnieniem art. 279 § 1 kk i art. 280 § 1 kk w kwalifikacji prawnej przypisanych oskarżonej zachowań, podczas gdy ujawnione na rozprawie dowody i ustalone na ich podstawie fakty upoważniają do wniosku, że oskarżona pokonując fizyczne przeszkody utrudniając dostęp do wnętrza budynku w wyniku fałszywego podania się za gosposię, świadomie i celowo doprowadziła pokrzywdzonych do stanu bezbronności celem dokonania na ich szkodę zaboru mienia w celu przywłaszczenia;

2. Obrazę przepisów prawa materialnego, tj:

a) art. 278 § 1 kk poprzez jego błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, iż zachowanie oskarżonej wyczerpuje znamiona tego przepisu, podczas gdy może ono wyczerpywać znamiona z art. 279 par. 1 kk, bądź art. 280 § 1 kk;

b) art. 279 § 1 kk poprzez jego niezastosowanie w okolicznościach ustalonego stanu faktycznego i w rezultacie przypisanie oskarżonej odpowiedzialności z art. 278 § 1 kk, podczas gdy oskarżona dopuściła się czynu zabronionego tj. kradzieży z włamaniem określonej w naruszonym przepisie;

ewentualnie w przypadku uznania
przez tutejszy Sąd, że oskarżona doprowadziła pokrzywdzonych do
stanu bezbronności, przez co nie mieli możliwości przeciwdziałania czynnościom podejmowanym przez sprawcę, czyn wypełnia znamiona czynu zabronionego art. 280 § 1 kk

c) art. 280 § 1 kk poprzez jego niezastosowanie w okolicznościach ustalonego stanu faktycznego i w rezultacie przypisanie oskarżonej odpowiedzialności z art. 278 § 1 kk, podczas gdy oskarżona doprowadziła pokrzywdzonych do stanu bezbronności przez co nie mieli możliwości przeciwdziałania czynnościom podejmowanym przez sprawcę, czym dopuściła się czynu zabronionego z art. 280 § 1 kk.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Przedstawione wyżej rozważania dotyczące oceny zgromadzonego materiału dowodowego i ustaleń faktycznych miały tu odpowiednie zastosowanie. W konsekwencji Sąd Rejonowy prawidłowo zakwalifikował czyn przypisany oskarżonej w punkcie I jako kradzież. Brak jakichkolwiek, zarówno faktycznych, jak i prawnych podstaw, żeby uznać go za przestępstwo kradzieży z włamaniem, a tym bardziej rozboju.

Oskarżona przebywała w domu pokrzywdzonych, bo ją tam zaprosili w celu odpłatnego wykonywania obowiązków pomocy domowej, mogąc swobodnie się po nim poruszać. To, że oskarżona podjęła się pracy u nich, mając nieczyste intencje, nie oznacza że w ten sposób pokonała fizyczne przeszkody. W rzeczywistości dom i wszelkie znajdujące się w nim pomieszczenia, w tym te, w których znajdowały się skradzione przedmioty, były dla niej otwarte. Wolą pokrzywdzonych nie było zabezpieczanie ich przed oskarżoną w żaden sposób. Powyższe potwierdził pokrzywdzony K. K. (1), stwierdzając „Wszystkie zegarki leżały na konsoli w sypialni nie były w jakiś szczególny sposób zabezpieczone” (k.192v). Korespondowało to z wyjaśnieniami oskarżonej, która wskazała, że „Wiedziałam gdzie znajdują się zegarki, bo sprzątałam i zauważyłam je” (k.595). Wprawdzie w dniu zdarzenia nie mieli już do niej takiego zaufania jak wcześniej i starali się ją kontrolować, zabraniając jej zabierać klucze do domu i samochodu, jednak nie przełożyło się to ochronę cennych dla nich przedmiotów znajdujących się w budynku. Jak zeznała pokrzywdzona M. K. „Nie schowaliśmy kluczyków, były one dostępne tak jak wcześniej w koszyku, bo mieliśmy dla niej resztki zaufania” (k.595v).

Jak słusznie wskazano w uzasadnieniu uchwały Sądu Najwyższego z dnia 18 lutego 1972 r. w sprawie o sygn. akt VI KZP 74/71 „Z prawnego punktu widzenia o istocie włamania decyduje zatem nie forma jego realizacji, lecz fakt, że sprawca otwiera zamknięcie bez żadnych do tego uprawnień czy upoważnienia, a więc wbrew woli osoby dysponującej, przy czym działa w celu dokonania kradzieży. Obojętny jest natomiast techniczny sposób otwarcia, użycie jakiegokolwiek narzędzia i jego rodzaj, a także nakład potrzebnej siły fizycznej, nie musi również dojść do uszkodzenia lub zniszczenia usuwanej przeszkody. Sprawca może więc posłużyć się nie tylko kluczem podrobionym lub dopasowanym, ale nawet skorzystać z klucza właściwego (oryginalnego), jeżeli czyni to wbrew woli osoby uprawnionej oraz ze z góry powziętym zamiarem zaboru mienia”. Jak już wyżej wskazano, oskarżona przebywała w domu za wiedzą i zgodą pokrzywdzonych. Klucze do domu, do których miała dostęp były kluczami do drzwi zewnętrznych, a nie poszczególnych pomieszczeń, w których znajdowały się skradzione przedmioty, a które były de facto na wyciągnięcie ręki. Ponadto dopiero w dniu zdarzenia oskarżona miała zakaz, ale nie korzystania z kluczy, tylko ich zabierania, mogąc bez żadnych przeszkód poruszać się po domu, w tym wchodzić do wszystkich pomieszczeń i dotykać wszystkich rzeczy.

Oskarżona nie doprowadziła też pokrzywdzonych do stanu bezbronności, co sprowadza się do takiego oddziaływania na pokrzywdzonego, że ten nie ma możliwości przeciwstawienia się kradzieży. Taką sytuacją będzie związanie, zamknięcie w pomieszczeniu czy użycie paralizatora. Jak słusznie stwierdził Sąd Apelacyjny w Lublinie w wyroku z dnia 25 lutego 2008 r. w sprawie o sygn. akt II AKa 18/09 „Doprowadzenie pokrzywdzonych do stanu bezbronności w rozumieniu art. 280 § 1 KK, to takie zachowania sprawców, które nie polegają na użyciu przemocy lub groźby natychmiastowego jej użycia wobec pokrzywdzonego, a jednocześnie skutkują pozbawieniem ich możliwości podjęcia obrony przeciwko zaborowi rzeczy. Nie chodzi w tej sytuacji o skutek w postaci braku chęci stawiania oporu, lecz o brak możliwości stawiania go”. Sąd Okręgowy podziela też pogląd wyrażony w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 17 lutego 1975 r. w sprawie o sygn. akt II KR 285/74, w którym stwierdzono, że „Przez stan bezbronności rozumieć należy nie sam brak chęci stawiania oporu, lecz tylko taką sytuację, w której ofiara nie ma wręcz fizycznej możności stawiania oporu wskutek braku sił (np. obezwładnienie ofiary przez zastosowanie środków farmakologicznych, chemicznych lub tp.) lub braku swobody ruchów (np. związanie)”.

Cytowane przez pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej orzeczenia dotyczyły odmiennych stanów faktycznych. Idąc tokiem jego rozumowania, za kradzież z włamaniem czy rozbój należałoby również uznać sytuację, w której ktoś - udając, że ma zamiar coś kupić, a więc będąc błędnie uważany za klienta - wchodzi do sklepu, dokonuje zaboru znajdujących się w nim produktów i wychodzi bez uiszczenia należności. Z taką interpretacją, powodującą istotne skutki, chociażby w postaci kary, nie sposób się zgodzić. Gdyby bowiem nie celowe stworzenie określonej, dogodnej sytuacji, to dokonanie wielu przestępstw, w tym kradzieży, byłoby de facto niemożliwe. Prawdą jest, że poglądy doktryny i orzecznictwa powinny ewoluować, dostosowując się do specyfiki przestępstw, jednak nie w tak radykalny i podważający ugruntowaną wykładnię sposób.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku w pkt I poprzez uznanie A. N. za winną czynów w postaci zarzuconej mu w akcie oskarżenia i wymierzenie za czyn z art. 280 § 1 kk. w zw. z art. 279 § 1 kk, ewentualnie za czyn art. 279 par. 1 kk w zw. z art. 280 kk kary 3 lat pozbawienia wolności, jak również w pkt V poprzez wymierzenie kary łącznej 4 lat pozbawienia wolności, ewentualnie chylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy Sądowi I instacji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z uwagi na bezzasadność zarzutów bezzasadne były też związane z nimi wnioski.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie z dnia 22 czerwca 2021 r. w sprawie o sygn. akt III K 181/20.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Z opisanych wyżej względów zaskarżony wyrok był prawidłowy.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II-III

IV

V

Biorąc pod uwagę, że w postępowaniu przed sądem I instancji oskarżycieli posiłkowych M. K. i K. K. (1) reprezentował pełnomocnik z wyboru, stawiając się na każdym terminie rozprawy, należało na jego wniosek zasądzić od oskarżonej na rzecz każdego z nich kwotę 2.016 złotych tytułem zwrotu wydatków w tym zakresie. To samo tyczyło się postępowania przed sądem II instancji. Wskutek tego zasądzono od oskarżonej zarówno na rzecz każdego z nich, jak i na rzecz oskarżyciela posiłkowego D. G., który również korzystał z pomocy pełnomocnika z wyboru, kwotę 840 złotych. Wysokość tych należności wynika z rozporządzenia w tym zakresie.

Obrońca z urzędu reprezentował oskarżoną w postępowaniu przez sądem II instancji. Dlatego należało mu przyznać wnioskowane wynagrodzenie w kwocie 516,60 złotych, w tym podatek od towarów i usług. Także w tym przypadku znajdowało to oparciu w rozporządzeniu w tym przedmiocie.

Oskarżona jest pozbawiona wolności i nie uzyskuje dochodów. Dlatego obciążanie jej kosztami sądowymi w postępowaniu przez sądem II instancji było zbędne. Wobec tego zwolniono ją od nich, przejmując wydatki na rachunek Skarbu Państwa. Identycznie orzeczenie wydano wobec oskarżycieli posiłkowych M. K. i K. K. (1), mając na uwadze okoliczności zdarzenia i kierując się zasadami słuszności.

7.  PODPIS

0.1.1.3 Granice zaskarżenia

Wpisać kolejny numer załącznika 1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonej

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wina i kara

0.1.1.3.1 Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2 Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

Uchylenie

☒

zmiana

0.1.1.3 Granice zaskarżenia

Wpisać kolejny numer załącznika 2

Podmiot wnoszący apelację

Pełnomocnik oskarżycieli posiłkowych

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Kwalifikacja prawna i kara

0.1.1.3.1 Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2 Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

Uchylenie

☒

zmiana