Sygnatura akt IX P 253/21
P. K. pozwem z dnia 25 czerwca 2021 r., po ostatecznym sprecyzowaniu żądania, wniósł o:
- zasądzenie od pozwanej Prokuratury (...) w S. na jego rzecz kwoty 12.600 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia,
- zasądzenie od pozwanej Prokuratury (...) w S. na jego rzecz kwoty 4.200 złotych tytułem wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych,
- o sprostowanie świadectwa pracy poprzez zmianę w jego treści podstawy prawnej rozwiązania stosunku pracy oraz wskazanie w pkt 4a świadectwa, że ustał on w wyniku rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem;
a także wniósł o zasądzenie od pozwanej na jego rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym ewentualnych kosztów zastępstwa procesowego.
W uzasadnieniu pozwu P. K. wskazał, że był zatrudniony w Prokuraturze (...) w S. na stanowisku kierowcy. W dniu 31 maja 2021 r. otrzymał polecenie wyjazdu służbowego w dniach 1-2 czerwca 2021 r. P. K. miał za zadanie zawieźć prokurator Prokuratury Krajowej M. Z. do W., gdzie miała ona na dzień 1 czerwca 2021 r. zaplanowaną wokandę oraz spotkania w Prokuraturze (...) Dodatkowo polecono mu, aby podczas tej delegacji dostarczył do Sądu Okręgowego w (...) akta postępowania prowadzonego przez Prokuraturę Regionalną w S.. Podkreślił, że nikt nie wskazał mu, że są to dokumenty terminowe bądź pilne, taka informacja nie wynikała również z przygotowanej dla niego przesyłki. Powód wskazał, że dostarczył przekazane mu dokumenty w dniu 2 czerwca 2021 r., bowiem w dniu 1 czerwca 2021 r. zobowiązany był do pozostawania w dyspozycji prokurator (...) do godziny 14.30, zaś po tej godzinie dostarczenie przesyłki do adresata nie było wykonalne, dlatego postanowił złożyć ją w biurze podawczym Sądu Okręgowego w (...) dnia następnego, zaś na noc zabrał ją ze sobą do pokoju hotelowego. P. K. argumentował, że przyczyny, które legły u podstaw rozwiązania z nim umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia, to jest nienależyte przechowywanie akt postępowania oraz niewykonanie polecenia służbowego, co skutkowało niedochowaniem terminu zawitego i spowodowało zagrożenie interesów Prokuratury (...) w S. oraz utratę zaufania do niego jako kierowcy, są nieprawdziwe (k. 3-7).
W odpowiedzi na pozew Prokuratura (...) w S. wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty. W uzasadnieniu pozwana zaprzeczyła, aby powód nie miał wiedzy co do terminowości powierzonej mu przesyłki, którą miał dostarczyć do Sądu Okręgowego w (...), wskazując, że informację o upływającym terminie do złożenia środka odwoławczego w sprawie, której akta miał dostarczyć, ustnie przekazał mu Naczelnik 1 Wydziału Prokuratury (...) w S. prokurator K. S. oraz starszy referent J. M.. Pozwana wskazała, że obieg dokumentów w Prokuraturze (...) w S. jest niezmienny od lat i znany jej pracownikom, stąd też zarzuty powoda, który podnosił, że wydane mu polecenie było niejasne, niepełne oraz nieprecyzyjne w ocenie strony pozwanej były bezpodstawne. Dodatkowo Prokuratura (...) w S. wskazała, że w istocie powód wypracował 160 nadgodzin, za które to pozwana dokonała zapłaty w dniu 10 sierpnia 2021 r. (k. 31-34).
Pismem z dnia 15 września 2021 r. P. K. zmodyfikował powództwo, wnosząc o zasądzenie na jego rzecz kwoty 38,75 zł tytułem odsetek od nieterminowo wypłaconego wynagrodzenia za prace w godzinach nadliczbowych, wskazując, że pozwana dokonała na jego rzecz zapłaty kwoty 3.958 zł, czym zaspokoiła jego roszczenie objęte powództwem w zakresie w jakim domagał się on zapłaty wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych. Powód cofnął powództwo w zakresie żądania zapłaty za pracę w godzinach nadliczbowych (160 godzin), wskazując, że domaga się jedynie odsetek w kwocie 38,75 zł(k. 59).
Pozwana Prokuratura (...) w S. wniosła o oddalenie powództwa także w tym zakresie (k. 74).
Sąd postanowieniem z dnia 25 listopada 2021 r. umorzył postępowanie w części dotyczącej żądania zapłaty wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych w kwocie 4.200 zł (k. 77).
Sąd ustalił następujący stan faktyczny.
P. K. był zatrudniony w Prokuraturze (...) w S. w Wydziale (...)na podstawie umowy o pracę zawartej na czas określony od dnia 5 lipca 2020 r. do dnia 5 marca 2022 r. na stanowisku kierowcy w pełnym wymiarze czasu pracy.
Niesporne , nadto dowód: umowa z dnia 3 lipca 2020 r. – k. 1 cz. B akt osobowych powoda, porozumienie zmieniające z dnia 2 października 2020 r. – k. 19 cz. B akt osobowych powoda, porozumienie zmieniające z dnia 24 lutego 2021 r. – k. 23 cz. B akt osobowych powoda.
P. K. w latach 1998 r. – 2019 r. pełnił służbę w (...) Biurze (...), podczas której zajmował się zwalczaniem zorganizowanej przestępczości gospodarczej i ekonomicznej.
Niesporne , nadto świadectwo służby – k. 2 cz. A akt osobowych powoda, ankieta personalna – k. 13 cz. A akt osobowych powoda.
P. K. wraz z podjęciem zatrudnienia złożył pisemne oświadczenie, że znana mu jest treść przepisów ustawy z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych, a także przepisów o odpowiedzialności karnej za naruszenie tajemnicy prawnie chronionej w Prokuraturze (...) w S. na zajmowanym stanowisku. Zobowiązał się on także do zapewnienia bezpieczeństwa danych osobowych, w tym ochrony przed niedozwolonym lub niezgodnym z prawem przetwarzaniem danych osobowych, ich przypadkową utratą, zniszczeniem, uszkodzeniem, jak również do zachowania w tajemnicy udostępnionych danych osobowych oraz sposobów ich zabezpieczenia.
Niesporne , nadto dowód: oświadczenia – k. 4 i 9 cz. B akt osobowych powoda.
Do obowiązków P. K. jako kierowcy należały przede wszystkim zadania związane z transportem prokuratorów i pracowników Prokuratury (...) oraz akt postępowań przygotowawczych, korespondencji, itp. na terenie i poza siedzibą Prokuratury (...), w szczególności dostarczanie i odbieranie korespondencji adresowanej do Prokuratury (...) z Aresztów Śledczych i poczty, dostarczanie i odbieranie akt oraz pism i przesyłek pomiędzy Prokuraturą (...) a innymi jednostkami organizacyjnymi prokuratury, sądami oraz innymi instytucjami, dostarczanie akt oraz pism i przesyłek pomiędzy siedzibą Prokuratury (...) i siedzibą (...) Wydziału Zamiejscowego Departamentu (...) w S.. Nadto jego zdaniem było prowadzenie codziennej obsługi pojazdu, w tym czynności związanych z utrzymywaniem w stałej sprawności technicznej pojazdu, prowadzenie kart drogowych i rozliczeń, a także wykonywanie pomocniczych czynności biurowych.
Niesporne , nadto dowód: wyciąg z zarządzenia nr (...) Prokuratora (...) w S. z dnia 2 lutego 2021 r. w sprawie wprowadzenia podziału czynności oraz zakresu uprawnień i obowiązków służbowych pracowników Wydziału (...) (...) w S. – k. 36-37.
W dniu 31 maja 2021 r. P. K. otrzymał pisemne polecenie wyjazdu służbowego w dniach 1-2 czerwca 2021 r. na trasie S. – W. – S.. Celem podróży było zawiezienie prokurator Małgorzaty Zapolnik na wokandę (PK XI Wz Ds 13.2018) oraz odbiór akt sprawy RP I Ds. 27.2020.
Niesporne , nadto dowód: polecenie wyjazdu służbowego nr (...) – k. 40, zapotrzebowanie na użycie samochodu służbowego – k. 42-43, karty drogowe – k. 44-45, zeznania świadka M. Z. – k. 151- 152.
Polecenie to zostało wydane P. K. na piśmie w formie karty wyjazdu służbowego. Zasadą było, że kierowcy odbierali karty wyjazdów służbowych, uprzednio zatwierdzone przez Prokuratora (...), z sekcji administracyjno – budżetowej. Na kartach zaznaczano miejscowości, do których kierowany jest pracownik, zaś zadania które ma do wykonania kierowca przekazywane były ustnie przez osobę, która zgłaszała zapotrzebowanie na transport; w przypadku przekazania dokumentów bądź akt są to najczęściej pracownicy sekretariatu lub prokuratorzy. O tym, że akta są terminowe kierowcy dowiadywali się z informacji dołączonej na odrębnej kartce bądź otrzymywali taką informację ustnie. Akta dla kierowcy były zostawiane w biurze podawczym Prokuratury (...) w S.. Przyjętą praktyką było, że podczas dwudniowych wyjazdów, akta i dokumenty kierowcy dostarczali pierwszego dnia, aby nie dopuścić do sytuacji, w której akta (bądź dokumenty) znajdowałoby się niezabezpieczone w samochodzie. W przypadku gdyby zachodziły przeszkody uniemożliwiające dostarczenie akt, kierowcy informowali telefonicznie o tym fakcie pracownika zlecającego im transport.
Kierowcy podejmując w biurze podawczym akta, które polecono im dostarczyć, nie kwitowali ich odbioru. Po dostarczeniu akt do adresata kierowcy otrzymywali odpis pisma przewodniego, na którym składana była prezentata z datą złożenia dokumentu.
Dowód : zeznania świadka M. S. – k. 145-146, zeznania świadka M. T. – k. 146-147, zeznania świadka P. W. (1) – k. 147, zeznania świadka M. P. – k. 190-191.
Wyjazd służbowy P. K. do W. zbiegł się w czasie z terminem na złożenie zażalenia, które sporządził prokurator Prokuratury (...) w S. P. W. (2), a który to upływał w dniu 1 czerwca 2021 r. Z tego względu Naczelnik Wydziału do spraw Przestępczości zorganizowanej Prokuratury (...) w S. - prokurator Kamil Stronikowski podjął decyzję, że środek zaskarżenia do Sądu Okręgowego w (...) dostarczy P. K., któremu uprzednio polecono podróż do W.. Współpracująca z prokuratorem W. sekretarz J. M. przygotowała akta wraz zażaleniem, które miał dostarczyć P. K.. Było to kilka tomów akt, związanych sznurkiem do których dołączone było pismo przewodnie w dwóch egzemplarzach. Na tak przygotowanej przesyłce nie umieszczono kartki z napisem „pilne” ani z wytłuszczonym terminem, do którego należało dostarczyć akta. J. M. skontaktowała się telefonicznie z P. K. i poinformowała go podczas rozmowy o konieczności pobrania akt, które należy złożyć w Sądzie Okręgowym w (...) w dniu 1 czerwca 2021 r. ze względu na upływający termin na złożenie zażalenia. Powód przyjął tę informację. J. M. ustaliła z P. K., że zostawi akta w biurze podawczym Prokuratury (...) w S. pod oknem, aby mieć pewność, że właściwe akta zostaną przez niego podjęte. O powyższym J. M. poinformowała prokuratora Kamila Stronikowskiego. Następnego dnia rano, po przyjściu do pracy, J. M. udała się do biura podawczego i upewniła się, że P. K. zabrał przesyłkę do W..
Dowód : notatka służbowa z dnia 7 czerwca 2021 r. – k. 6 cz. C akt osobowych powoda, oświadczenie – k. 5 cz. C akt osobowych powoda, zeznania świadka K. S. – k. 148-149, zeznania świadka J. M. – k. 150-151.
P. K. wraz z prokurator M. Z. dotarli do W. 1 czerwca 2021 r. około godziny 10. W pierwszej kolejności P. K. zawiózł prokurator na wokandę, która miała trwać do dwóch godzin. M. Z. zwróciła się do kierowcy, by ten poczekał na nią pod siedzibą Sądu do czasu zakończenia wokandy. Następnie, powód zawiózł prokurator Z. do siedziby Prokuratury (...) gdzie również prokurator poprosiła P. K., aby ten na nią zaczekał. Po spotkaniu w Prokuraturze (...), P. K. o godzinie 14.30 odwiózł M. Z. do hotelu.
Niesporne , nadto dowód: zeznania świadka M. Z. – k. 151-152, przesłuchanie powoda – k. 192-193.
Z uwagi na koniec pracy biura podawczego w tym dniu niemożliwe było dostarczenie przez P. K. akt wraz z zażaleniem do Sądu Okręgowego w (...). Z tego względu, dopiero dnia następnego, tj. 2 czerwca 2021 r., P. K. dostarczył przesyłkę i jednocześnie odebrał z Sądu Okręgowego w (...) ponad 240 tomów akt innej sprawy nadzorowanej przez Prokuraturę Regionalną w S..
Niesporne , nadto dowód: oświadczenie – k. 5 cz. C akt osobowych powoda, przesłuchanie powoda – k. 192-193.
P. K. nie poinformował prokurator M. Z. o tym, że musi dostarczyć terminowo akta sprawy do Sądu Okręgowego w (...)
Nie było przeszkód, aby w czasie, w którym P. K. oczekiwał na prokurator M. Z. udał się dostarczyć akta z zażaleniem do Sądu Okręgowego w (...) bądź, by zawiózł je w drodze pomiędzy sądem a Prokuraturą (...). Praktyką było, że kierowcy informowali prokuratorów, z którymi podróżowali, o konieczności załatwienia innych spraw, odbioru lub dostarczenia przesyłek z sądów bądź organów ścigania i w zależności od potrzeb oraz organizacji dnia zawozili dokumenty w czasie oczekiwania na prokuratorów. Nie była odstępstwem również sytuacja, w której prokuratorzy samodzielnie poruszali się po mieście podczas podróży służbowej, a w tym czasie kierowcom powierzono dodatkowe zadania dostarczenia dokumentów.
Dowód : zeznania świadka M. Z. – k. 151-152.
Prokurator K. S. dowiedziawszy się o fakcie złożenia zażalenia po terminie, podejrzewając błąd w prezentacie na piśmie przewodnim, odbył z P. K. rozmowę, podczas której zapytał on powoda o przyczyny niedotrzymania terminu. P. K. potwierdził jednak, że akta z zażaleniem dostarczył do Sądu Okręgowego w dniu 2 czerwca 2021 r. Wskazał także, że w nocy z 1 na 2 czerwca 2021 r. akta sprawy wraz z zażaleniem znajdowały się w samochodzie służbowym na parkingu hotelu.
Dowód : oświadczenie – k. 5 cz. C akt osobowych powoda, zeznania świadka K. S. – k. 148-149, zeznania świadka J. M. – k. 150-151.
Dnia 7 czerwca 2021 r. reprezentujący pracodawcę zastępca Prokuratora (...) M. L., złożył P. K. oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia z winy pracownika, wskazując, że przyczyną wypowiedzenia umowy o pracę w tym trybie było niewykonanie polecenia, które skutkowało niezachowaniem terminu zawitego oraz narażeniem na utratę akt postępowania poprzez ich nienależyte przechowanie, co stanowiło zagrożenie interesów Prokuratury (...) w S., a w konsekwencji spowodowało całkowitą utratę zaufania do powoda jako kierowcy w Prokuratury (...) w S. i uniemożliwia jakiekolwiek dalsze zatrudnienie.
Dowód : oświadczenie pracodawcy z dnia 7 czerwiec 2021 r. o rozwiązaniu umowy o prace bez wypowiedzenia – k. 10-11 (także k. 10-11 cz. C akt osobowych powoda).
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo o odszkodowanie za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia okazało się niezasadne.
Roszczenie powoda wynikało z przepisu art. 56 § 1 k.p., w myśl którego pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo odszkodowanie. O przywróceniu do pracy lub odszkodowaniu orzeka sąd pracy.
W pierwszej kolejności, podkreślenia wymaga, iż rozwiązanie umowy o pracę w trybie art. 52 k.p. jest uważane za nadzwyczajny sposób rozwiązania stosunku pracy, który musi być uzasadnione szczególnymi okolicznościami. Pracodawca, rozwiązując z P. K. umowę o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia, wskazał, że przyczyną tego stanu rzeczy, było ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych – powód nie wykonał polecenia dostarczenia przesyłki zawierającej akta wraz z zażaleniem w wyznaczonym terminie oraz nienależycie przechowywał powierzone mu akta postępowania, pozostawiając je w nocy z 1 na 2 czerwca 2021 r. w służbowym samochodzie na parkingu hotelu.
W ciężkim naruszeniu podstawowych obowiązków pracowniczych dokonanym z winy pracownika, występuje aspekt podmiotowy i przedmiotowy. W ujęciu podmiotowym akcent położny jest na stopień winy pracownika, który musi mieć postać winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa (por. wyrok. SN z dnia 2 czerwca 1997 r. I PKN 193/97). Przy czym przez rażące niedbalstwo rozumie się taką postać winy nieumyślnej, której nasilenie wyraża się w całkowitym ignorowaniu przez pracownika następstw jego działania jeżeli rodzaj wykonywanych obowiązków lub zajmowane stanowisko nakazują szczególną przezorność i ostrożność w działaniu. Natomiast jeżeli sprawca ma świadomość szkodliwego skutku swego działania i przewidując jego nastąpienie celowo do niego zmierza lub co najmniej się nań godzi można mu przypisać winę umyślną (por. wyrok SN z dnia 11 września 2001 r., I PKN 634/00). W ujęciu przedmiotowym natomiast ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych objawia się w stopniu zagrożenia interesów pracodawcy lub narażeniu pracodawcy na szkodę (por. wyrok SN z dnia 16 listopada 2006r. II PK 76/06). W sprawie z odwołania od rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia wszystkie te przesłanki musi wykazać pracodawca, który w ocenie Sądu w niniejszej sprawie temu obowiązkowi sprostał.
Zasada podporządkowania pracownika pracodawcy jest konstytutywną cechą stosunku pracy. Zgodnie z treścią art. 22 § 1 k.p., przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca – do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. Innymi słowy, pracownik zawierając stosunek pracy, powinien się liczyć z tym, że wydawane przez przełożonych polecenia są dla niego wiążące, a ich wykonywanie jest, w świetle art. 100 § 1 k.p., jednym z podstawowych obowiązków pracowniczych. Przy czym wskazać należy, że obowiązek ten nie ma charakteru kategorycznego. Treść wydanego przez pracodawcę polecenia musi dotyczyć wykonywanej przez pracownika pracy, a nadto być zgodna z obowiązującym porządkiem prawnym i zasadami współżycia społecznego.
W przedmiotowej sprawie powód otrzymał polecenie dostarczenia akt ze S. z Prokuratury (...) do Sądu Okręgowego w (...) i akta te dostarczył w wyznaczone miejsce, jednak nie w dniu, w którym wyjechał ze S., tj. w dniu 1 czerwca 2021 r., a dnia następnego, tj. 2 czerwca 2021 r., mimo że otrzymał od J. M. informację telefoniczną w dniu 31 maja 2021 r., że są to akta terminowe i że ma je pilnie dostarczyć do sądu w Warszawie w dniu 1 czerwca 2021 r. Na tą okoliczność wskazali w swoich zeznaniach zarówno świadek K. S., jak i J. M.. Nadto, powyższe znajdowało potwierdzenie w notatce służbowej sporządzonej w dniu 7 czerwca 2021 r. przez J. M.. Polecenie, które otrzymał powód należało ocenić jako wiążące – dotyczyło ono wykonywanej pracy, było zgodne z przepisami prawa i nie zachodziły żadne okoliczności, które mogłyby budzić wątpliwość co do zgodności polecenia z zasadami współżycia społecznego.
Zważyć należy, że powód decyzję o tym, że akta dostarczy w dniu 2 czerwca 2021 r. podjął samodzielnie. Nawet zakładając, na potrzeby rozważań, że P. K. nie otrzymał informacji o tym, że pilnie musi przekazać akta do Sądu Okręgowego w (...) 1 czerwca 2021 r., i tak należałoby przyjąć, że jego zachowanie cechowało rażące niedbalstwo. O tym bowiem, że kierowcy wiedzieli, że akta powinny zostać dostarczone tego samego dnia, którego zostały odebrane z biura podawczego, zeznawali inni kierowcy zatrudnieni u pozwanej, tj. M. S. (k. 146) i P. W. (1) (k. 147). Świadkowie ci zgodnie zeznali, że nawet jeśli był wyjazd dwudniowy, to akta dostarczało się pierwszego dnia, żeby nie leżały w bagażniku, a jak był wyjazd jednodniowy i okazywało się, że sekretariat jest nieczynny, należało je zwrócić do biura podawczego, z uwagi na to, że nie powinny być wynoszone poza siedzibę sądu, poza nielicznymi wypadkami, w tym m. in. w sytuacji ich przekazywania pomiędzy sądem a prokuraturą. To doprowadziło Sąd do przekonania, że powód - mając roczny staż pracy u pozwanej na stanowisku kierowcy - również powinien był mieć taką wiedzę, tym bardziej, że z racji przebiegu kariery zawodowej i służby, którą pełnił jako funkcjonariusz (...) Biura (...) winien on mieć świadomość konsekwencji niedochowania terminów zawitych w postępowaniu karnym. Tymczasem powód uznawszy, że jest zobligowany do pozostawania w dyspozycji prokurator M. Z., nie skontaktował się ani z prokuratorem, od którego pochodziły akta, które miał zawieść, ani z sekretariatem, który powierzył mu owe akta, celem ustalenia, czy może dostarczyć je dnia następnego. Co istotne, zarówno z zeznań powoda, jak i świadka M. Z., wynika, że P. K. w dniu 1 czerwca 2021 r. oczekiwał na prokurator dwukrotnie około dwóch godzin, co pozwala na przyjęcie, że miał on czas na terminowe dostarczenie akt wraz z zażaleniem. Nie było przeszkód, aby powód zawiózł akta do Sądu Okręgowego w W., uprzedzając przy tym prokurator i wyjaśniając, że oprócz bycia kierowcą podczas tej podróży służbowej, otrzymał także polecenie dostarczenia akt do sądu. Powyższe zaniechanie powoda w ocenie Sądu jest tym bardziej nieuzasadnione, iż jak zeznała świadek M. Z., mając wiedzę o tym, że powodowi powierzono dodatkowe zadania podczas tego wyjazdu, nie miałaby nic przeciwko temu, by P. K. na trasie między siedzibą sądu a siedzibą Prokuratury (...) dostarczył akta bądź zawiózł prokurator w miejsce docelowe i udał z przesyłką, zaś nawet gdyby nie wrócił po prokurator na czas, prokurator mogła dojechać na spotkanie czy do hotelu taksówką. Powyższe okoliczności znajdowały także potwierdzenie w zeznaniach kierowców pracujących w Prokuraturze (...) w S., którzy zeznali, że w przypadku powierzenia im zadań polegających na dostarczeniu bądź odbiorze akt, informowali o tym fakcie prokuratorów i dostosowywali organizację dnia do potrzeb wynikających z charakteru obowiązków. Tymczasem powód zaniechał zawiezienia akt w dniu 1 czerwca 2021 r. – bowiem jak zeznał – nie miał świadomości, że akta te są terminowe. Sąd, mając jednak na względzie analizę całokształtu materiału zgromadzonego w sprawie, nie dał wiary powodowi co do tego, że nie miał świadomości, że akta należy dostarczyć do dnia 1 czerwca 2021 r. Wymaga podkreślenia przy tym, że nawet jeśliby P. K. nie miał informacji o tym, że akta muszą zostać dostarczone tego samego dnia z uwagi na upływający termin zawity, to i tak jako kierowca powinien był wiedzieć, że akta należało dostarczyć do miejsca docelowego w dniu, w którym zabrano je z prokuratury.
Odnosząc się do drugiej ze wskazanych przez pracodawcę przyczyn, które legły u podstaw zakończenia stosunku pracy w trybie dyscyplinarnym, to jest niewłaściwego przechowywania powierzonych powodowi akt sprawy postępowania karnego, należy wskazać, że także ten zarzut znalazł potwierdzenie w ustalonym stanie faktycznym. P. K. podejmując zatrudnienie u pozwanej zobowiązał się do zapewnienia bezpieczeństwa danych osobowych oraz zapewnił, że znana jest mu treść przepisów dotycząca ochrony informacji niejawnych i zna prawno-karne konsekwencje za naruszenie tajemnicy prawnie chronionej. Powód, zarówno z racji doświadczenia zawodowego, jak i przyjętych obowiązków, powinien był zatem wiedzieć, że nie wolno było mu przechowywać akt na własną rękę. Fakt pozostawienia akt sprawy w bagażniku samochodu w nocy z 1 na 2 czerwca 2021 r. Sąd ustalił na podstawie zeznań świadka prokuratora K. S., bowiem jak zeznał świadek, rozmawiał on z powodem po jego powrocie do S. i wówczas P. K. powiedział mu, że akta dostarczył w dniu 2 czerwca 2021 r. oraz, że przechowywał je w nocy w samochodzie. Sąd zaś uznał zeznania wskazanego świadka, podobnie jak zeznania J. M., za wiarygodne. Niemniej jednak dla rozstrzygnięcia zapadłego w sprawie, zdaniem Sądu, bez znaczenia pozostawało, czy powierzone akta powód przechowywał w bagażniku służbowego samochodu czy też w hotelowym pokoju. W każdym bowiem przypadku były one narażone na utratę, a ich treść na ujawnienie. Powodowi było wiadome, że akta sprawy tylko wyjątkowo powinny znajdować się poza siedzibą prokuratury lub sądu, a czas ten winien być ograniczony do minimum. Należało je przekazać niezwłocznie adresatowi, nie stwarzając przy tym sytuacji, które powodowałyby powstanie zagorzenia ich utraty.
Jak wskazywano, w judykaturze i doktrynie przyjmuje się zgodnie, że kwalifikacja zachowania pracownika jako ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych wymaga spełnienia trzech elementów: po pierwsze, aby zachowanie to było bezprawne, czyli naruszające objęte treścią stosunku pracy obowiązki o charakterze podstawowym, po drugie, by znamionowała je ciężka wina (tzw. subiektywna), przez którą rozumie się umyślność lub rażące niedbalstwo, po trzecie, aby spowodowało naruszenie interesów pracodawcy bądź naraziło go na szkodę, przy czym wystarcza samo zagrożenie powstania takich skutków (por. Wyrok Sądu Najwyższego - Izby Pracy, (...) (...) z dnia 2 czerwca 2010 r. II PK 364/09, MoPr 2010 nr 12, str. 648). Powód dostarczając przesyłkę w dniu 2 czerwca 2021 r. do sądu - bez uprzedniej konsultacji z przełożonym, podejmując w tym zakresie samodzielną decyzję i przechowując akta w nocy w bagażniku samochodu - wykazał się rażącym niedbalstwem, powodując tym samym zagrożenie dla interesów pracodawcy, który powierzył mu dostarczenie przesyłki terminowej i utratę zaufania do niego. Powyższe w ocenie Sądu wypełniło każdą z trzech przesłanek pozwalających na uznanie, że rozwiązanie zawartej z P. K. umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia w analizowanym stanie faktycznym nie godziło w przepisy prawa pracy, a w konsekwencji należało uznać je za zasadne. Wobec powyższego Sąd w punkcie II wyroku oddalił powództwo w zakresie żądania odszkodowania, uznając, że wskazana w rozwiązaniu umowy o pracę przyczyna jest rzeczywista i prawdziwa.
W niniejszym postępowaniu powód wystąpił z żądaniem zapłaty wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych. Prokuratura (...) w S. uznając zasadność tego żądania, tytułem wypracowanych przez powoda 160 godzin nadliczbowych, zapłaciła mu w dniu 10 sierpnia 2021 r. kwotę 3.958 zł, co powód uznał za zaspokojenie jego roszczenia w całości i co skutkowało umorzeniem postępowania w tej części.
Powód otrzymawszy zapłatę za pracę w godzinach nadliczbowych, zmodyfikował powództwo, domagając się zapłaty odsetek za nieterminową wypłatę należności. Zgodnie z art. 300 kodeksu pracy w sprawach nieunormowanych przepisami prawa pracy do stosunku pracy stosuje się odpowiednio przepisy kodeksu cywilnego. W sytuacji gdy będący dłużnikiem z tytułu nieuregulowania płatności wynagrodzenia pracodawca opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, pracownik lub były pracownik będący wierzycielem, może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które pracodawca odpowiedzialności nie ponosi. W razie braku ustaleń co do wysokości odsetek w umowie o pracę pracownik uprawniony jest do dochodzenia odsetek ustawowych określonych w art. 481 § 1 k.c. Zgodnie z treścią art. 455 k.c., jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania. Co do zasady zaś odsetki ustawowe należne są od daty wymagalności roszczenia. Wymagalność to stan, w którym wierzyciel uzyskuje możność żądania zaspokojenia, a dłużnik zostaje obarczony obowiązkiem spełnienia świadczenia. Z nadejściem wymagalności wierzyciel może wystąpić z powództwem o zaspokojenie, bez obawy oddalenia żądania jako przedwczesnego (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w. Ł. z dnia 25 marca 2014 r. I ACa 1212/13). Stąd też należało zgodnie z żądaniem powoda zasądzić od pozwanej na jego rzecz kwotę 38,75 zł tytułem odsetek ustawowych za opóźnienie w zapłacie wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych za okres od dnia 7 czerwca 2021 r. (przyjmując, że datą wymagalności świadczenia jest data ustania stosunku pracy) do dnia zapłaty, o czym orzeczono jak w punkcie I wyroku. Sąd dostrzegł, że w istocie powodowi za ten okres przysługiwały odsetki w wysokości 38,86 zł, jednak będąc związanym zgłoszonym żądaniem, nie mógł orzec ponad żądanie.
Mając na uwadze, że powód na rozprawie w dniu 10 maja 2022 r. cofnął ze zrzeczeniem się roszczenie w przedmiocie sprostowania świadectwa pracy, Sąd w punkcie III wyroku umorzył postępowanie w tej części. Zgodnie z art. 203 § 1 k.p.c. pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego aż do terminu rozprawy, a jeśli łączy się z nim zrzeczenie się roszczenia aż do wydania wyroku, przy czym dopuszczalność tej czynności jest badana przez sąd. Cofnięcie żądania sprostowania świadectwa pracy w niniejszej sprawie nie naruszało prawa, zasad współżycia społecznego ani nie prowadziło do obejścia prawa (art. 203 § 4 k.p.c.). Brak również podstaw do przyjęcia, by czynność ta naruszała słuszny interes pracownika (art. 469 k.p.c.) skoro to powód będący dysponentem procesu sam cofnął powództwo. Jedynie na marginesie należy wskazać, że merytoryczna ocena tego żądania i tak prowadziłaby do uznania go za przedwczesne w niniejszym postępowaniu. W tych warunkach uznano cofnięcie pozwu we wskazanym zakresie za dopuszczalne.
Stan faktyczny został oparty o dowody z przedłożonych przez strony dokumentów, szczegółowo wymienionych w pierwszej części uzasadnienia. W poczet materiału dowodowego włączono również dowód z przesłuchania powoda oraz z zeznań świadków M. S., M. T., K. S., J. M., M. P.. Sąd nie dał wiary zeznaniom powoda w zakresie, w jakim twierdził on, że nie otrzymał informacji o konieczności terminowego dostarczenia akt, jako że twierdzenia powoda pozostawały w sprzeczności z całokształtem zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego. Sąd odmówił mocy dowodowej zeznaniom świadka I. K., bowiem jej wiedza o okolicznościach spornych opierała na informacjach uzyskanych od powoda, nadto świadek wielokrotnie zasłaniała się niepamięcią. Z tego względu Sąd ocenił jej zeznania jako nieprzydatne do skonstruowania stanu faktycznego w sprawie.
W punkcie IV wyroku Sąd orzekł o kosztach procesu w oparciu o zasadę odpowiedzialności za wynik procesu przewidzianą w art. 98 § 1 k.p.c., 11 i 3 k.p.c., art. 99 k.p.c. i 100 k.p.c. Sąd uznał, że pozwana uległa powodowi jedynie w nieznacznej części – w zakresie odsetek od wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych. Stąd też zasądzono na rzecz pozwanej koszty procesu w całości, przy czym koszty te ograniczyły się do wynagrodzenia zawodowego pełnomocnika – radcy prawnego, którego minimalna stawka w zakresie żądania odszkodowania na podstawie § 9 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tekst jednolity - Dz. U. z 2018 r., poz. 265) wynosi 180 zł, zatem tytułem zwrotu kosztów procesu pozwanej należy się kwota 180 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku do dnia zapłaty. Sąd ustalając podstawę wynagrodzenia pełnomocnika przyjął pogląd wyrażony w uchwale składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego - (...), (...) (...) z dnia 7 sierpnia 2002 r. III PZP 15/02, zgodnie z którym w sprawie toczącej się na skutek odwołania od wypowiedzenia umowy o pracę należy przyjmować jednakową podstawę do zasądzania kosztów zastępstwa prawnego, niezależnie od wyboru żądania.
Na podstawie art. 477 2 § 1 k.p.c., w myśl którego zasądzając należność pracownika w sprawach z zakresu prawa pracy, sąd z urzędu nada wyrokowi przy jego wydaniu rygor natychmiastowej wykonalności w części nieprzekraczającej pełnego jednomiesięcznego wynagrodzenia pracownika, Sąd nadał wyrokowi w punkcie I rygor natychmiastowej wykonalności. Wyrazem tego jest rozstrzygnięcie zawarte w punkcie V wyroku.
sędzia(...)
1. (...)
2. (...)
3. (...)
4. (...)
1 czerwca 2022 r. sędzia (...)