Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV GC upr 60/21

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 29 czerwca 2020 roku strona powodowa (...) spółka z o.o. we W. domagała się od strony pozwanej (...) S.A. we W. zasądzenia kwoty 7158,92 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych oraz kosztami procesu. Dodatkowo strona powodowa domagała się rekompensaty za koszty odzyskiwania należności w łącznej wysokości 341,60 zł. W uzasadnieniu wskazała, że zawarła ze stroną pozwaną umowę o odpłatne ustanowienie hipoteki kaucyjnej do wysokości 5100000 zł na nieruchomościach strony powodowej. Z tego tytułu strona pozwana zobowiązała się do zapłaty miesięcznego wynagrodzenia w wysokości 3579,46 zł, w tym kwoty dochodzonej pozwem (za okres od lipca do sierpnia 2019 roku). Strona pozwana należności nie zapłaciła, mimo wezwania do zapłaty.

W dniu 17 listopada 2020 roku został wydany nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, którym zasądzono kwotę dochodzoną pozwem oraz 1717 zł kosztów procesu.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów procesu. Przyznała, że zawarła ze stroną powodową umowę wskazaną w pozwie. Zarzuciła jednak, że strona powodowa częściowo spłaciła wierzytelność, która była zabezpieczona hipoteką, a bank wyraził zgodę na jej wykreślenie. Tym samym stronie powodowej nie przysługiwało roszczenie o zapłatę wynagrodzenia wynikającego z umowy, w szczególności za sierpień 2019 roku.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 12 września 2011 roku I.PARK (obecnie (...)) spółka z o.o. we W. zawarła z (...) (obecnie (...)) S.A. we W. umowę o odpłatne ustanowienie hipoteki kaucyjnej łącznej do wysokości 5100000 zł na nieruchomościach określonych w umowie kredytowej pomiędzy (...) S.A. a Bankiem (...) S.A., stanowiących zabezpieczenie spłaty kredytu obrotowego w rachunku bieżącym, wynikającego z umowy nr (...) z dnia 29 listopada 2005 roku oraz aneksem do tejże umowy do łącznej kwoty 3000000 zł, położonych we W. przy ul. (...) stanowiących:

-

lokal biurowo-usługowy (...), dla którego Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Krzyków prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 519635 zł;

-

lokal biurowo-usługowy (...), dla którego Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Krzyków prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 645395 zł;

-

lokal biurowo-usługowy (...), dla którego Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Krzyków prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 518720 zł;

-

lokal biurowo-usługowy (...), dla którego Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Krzyków prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 644350 zł.

W §2 umowy strony zgodnie oświadczyły, że łączna wartość przedmiotu zabezpieczenia wynosi 2328100 zł.

W zamian za wyrażenie przez I.PARK spółkę z o.o. zgody na ustanowienie hipoteki na nieruchomościach, (...) S.A. we W. zobowiązała się zapłacić I.PARK spółce z o.o. wynagrodzenie w wysokości 0,125% wartości przedmiotu zabezpieczenia miesięcznie, to jest kwotę 2910,13 zł netto. Do wynagrodzenia miał być doliczony podatek VAT według stawki obowiązującej w dniu wystawienia faktury. Wynagrodzenie miało być płatne na podstawie faktury VAT do piętnastego dnia każdego miesiąca. Wynagrodzenie miało być płatne przez cały czas trwania zabezpieczenia, a pierwsza płatność na podstawie faktury miała nastąpić za okres od dnia prawomocnego wpisu hipoteki.

Wszelkie zmiany umowy wymagały dla swej ważności formy pisemnej.

(dowód: bezsporne;

umowa z dnia 12.09.2011 roku – k. 20-21;

wydruki z ksiąg wieczystych – k. 27-78)

Na podstawie zawartej umowy (...) spółka z o.o. we W. obciążyła (...) S.A. we W. fakturami VAT o następujących numerach:

-

01/07/2019 z dnia 9 lipca 2019 roku na kwotę 2910,13 zł netto (3579,46 zł brutto) za usługę odpłatnego ustanowienia hipoteki zgodnie z umową z dnia 12 września 2011 roku za lipiec 2019 roku, z czternastodniowym terminem płatności;

-

01/08/2018 z dnia 6 sierpnia 2019 roku na kwotę 2910,13 zł netto (3579,46 zł brutto) za usługę odpłatnego ustanowienia hipoteki zgodnie z umową z dnia 12 września 2011 roku za sierpień 2019 roku, z czternastodniowym terminem płatności.

(dowód: bezsporne;

faktury VAT – k. 22-23)

W piśmie z dnia 15 stycznia 2020 roku Bank (...) S.A. w W. poinformowała (...) spółkę z o.o. we W., że w dniu 25 lipca 2019 roku otrzymała kwotę 400000 zł z tytułu częściowej spłaty wymagalnych wierzytelności banku wobec (...) S.A. we W. w zamian za wyrażenie zgody na zwolnienie ustanowionego zabezpieczenia – hipoteki na nieruchomościach (...) spółki z o.o. we W..

(dowód: bezsporne;

pismo z dnia 15.01.2020 roku – k. 93)

W piśmie z dnia 30 kwietnia 2020 roku pełnomocnik (...) spółki z o.o. we W. wezwał (...) S.A. we W. do zwrotu kwoty 400000 zł, uiszczonej na poczet częściowej spłaty wymagalnych wierzytelności banku wobec (...) S.A. z umowy kredytu nr (...) z dnia 29 listopada 2005 roku.

(dowód: bezsporne;

wezwanie do zapłaty z pełnomocnictwem – k. 92)

W piśmie z dnia 9 czerwca 2020 roku, doręczonym w dniu 12 czerwca 2020 roku, pełnomocnik (...) spółki z o.o. we W. wezwał (...) S.A. we W. do zapłaty kwoty dochodzonej pozwem.

(dowód: bezsporne;

wezwanie do zapłaty z dowodami nadania i doręczenia – k. 24-26)

Wnioski o wykreślenie hipotek na nieruchomościach należących do (...) spółki z o.o. we W. wpłynęły do sądu wieczystoksięgowego w dniu 2 września 2019 roku. Hipoteki zostały wykreślone w dniu 26 lutego 2020 roku.

(dowód: bezsporne;

wydruki z ksiąg wieczystych – k. 27-78 i 94-111)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

Bezsporne w niniejszej sprawie było zawarcie przez strony umowy, której przedmiotem było odpłatne ustanowienie hipoteki kaucyjnej na nieruchomościach strony powodowej. Bezsporne było także to, że strona powodowa wystawiła stronie pozwanej faktury VAT z tytułu zawartej umowy. Istota sporu w niniejszej sprawie sprowadzała się natomiast do tego, czy strona pozwana była zobowiązana do zapłaty kwoty dochodzonej pozwem.

Trzeba w tym miejscu przypomnieć, że postępowanie cywilne ma charakter kontradyktoryjny, czego wyrazem jest przede wszystkim dyspozycja art. 232 k.p.c., określająca obowiązek stron do wskazywania dowodów dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne, co z kolei jest potwierdzeniem reguły zawartej w art. 6 k.c., wyznaczającej sposób rozłożenia ciężaru dowodu. Podkreślić należy, że zasady art. 6 k.c. i 232 k.p.c. nie określają jedynie zakresu obowiązku zgłaszania dowodów przez strony, ale rozumiane muszą być przede wszystkim i w ten sposób, że strona, która nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swych twierdzeń ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu co do tych okoliczności na niej spoczywał. Zaznaczyć także należy, że nie jest rzeczą Sądu poszukiwanie za stronę dowodów przez nią nie wskazanych, mających na celu udowodnienie jej twierdzeń (tak również Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 grudnia 1996 roku, I CKU 45/96, OSNC 1997, nr 6-7, poz. 76). Dopuszczenie dowodów z urzędu jest bowiem prawem, a nie obowiązkiem Sądu, z którego to prawa powinien szczególnie ostrożnie korzystać, tak by swym działaniem nie wspierać żadnej ze stron procesu. Faktycznie działanie Sądu z urzędu powinno ograniczać się tylko do sytuacji, gdy strona działa bez fachowego pełnomocnika i dodatkowo jest nieporadna. Z zasady nie dotyczy to więc przedsiębiorcy, którego profesjonalizm powinien obejmować także sferę funkcjonowania w obrocie prawnym.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że zgodnie z ogólną regułą, wyrażoną w art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c., ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne. Wskazana zasada oznacza, że powód składając pozew powinien udowodnić fakty, które w jego ocenie świadczą o zasadności powództwa. Udowodnienie faktów może nastąpić przy pomocy wszelkich środków dowodowych przewidzianych przez kodeks postępowania cywilnego. Nie ulega także wątpliwości, że co do zasady to na powodzie spoczywa ciężar udowodnienia twierdzeń zawartych w pozwie, bowiem to on domaga się zapłaty i powinien udowodnić zasadność swojego roszczenia. Reguła dotycząca ciężaru dowodu nie może być jednak pojmowana w ten sposób, że ciąży on zawsze na powodzie. W zależności od rozstrzyganych w procesie kwestii faktycznych i prawnych ciężar dowodu co do pewnych faktów będzie spoczywał na powodzie, co do innych z kolei – na pozwanym.

Nie ulega przy tym wątpliwości, że w niniejszej sprawie co do zasady to na stronie powodowej spoczywał ciężar udowodnienia istnienia dochodzonego w pozwie roszczenia.

Roszczenie powyższe strona powodowa wywodziła z treści umownego stosunku zobowiązaniowego, to jest łączącej strony umowy o odpłatne ustanowienie hipoteki kaucyjnej na nieruchomościach strony powodowej. Dochodzone w niniejszej sprawie kwoty obejmowały wynagrodzenie strony powodowej za okres od lipca do sierpnia 2019 roku.

Trzeba w tym miejscu podkreślić, że roszczenie strony powodowej dotyczące wynagrodzenia za ustanowienie hipoteki kaucyjnej, wskazane w fakturach VAT wystawionych na podstawie umowy z dnia 12 września 2011 roku, co do zasady nie było kwestionowane przez stronę pozwaną. Strona pozwana zarzuciła jedynie, że na skutek częściowej spłaty wierzytelności zabezpieczonej hipoteką bank wyraził zgodę na jej wykreślenie. Tym samym w ocenie strony pozwanej stronie powodowej nie przysługiwało roszczenie o zapłatę wynagrodzenia wynikającego z umowy, w szczególności za sierpień 2019 roku.

W ocenie Sądu zarzuty strony pozwanej nie mogły zasługiwać na uwzględnienie.

Przede wszystkim bezsporne w niniejszej sprawie było, że wynagrodzenie przysługujące stronie powodowej za wyrażenie zgody na ustanowienie hipoteki kaucyjnej na nieruchomościach stanowiących jej własność miało być płatne przez cały czas trwania zabezpieczenia.

Zgodnie z art. 94 ustawy z dnia 6 lipca 1982 roku o księgach wieczystych i hipotece (Dz.U. 2019, poz. 2204 ze zm.) wygaśnięcie wierzytelności zabezpieczonej hipoteką pociąga za sobą wygaśnięcie hipoteki, chyba że z danego stosunku prawnego mogą powstać w przyszłości kolejne wierzytelności podlegające zabezpieczeniu.

Przepis powyższy jest przejawem akcesoryjności hipoteki w stosunku do zabezpieczonej nią wierzytelności. Hipoteka wygasa bowiem najpóźniej z chwilą wygaśnięcia wierzytelności hipotecznej, jeżeli ze stosunku prawnego, który jest źródłem tej wierzytelności, nie mogą powstać w przyszłości kolejne wierzytelności podlegające zabezpieczeniu, a wygaśnięcie hipoteki oznacza, że przestaje ona istnieć.

Nie ulega zatem wątpliwości, że główną przyczyną prowadzącą do wygaśnięcia hipoteki jest wygaśnięcie wierzytelności zabezpieczonej hipoteką.

Wskazać w tym miejscu jednak należy, że w razie częściowego wygaśnięcia wierzytelności zabezpieczonej hipoteką nie dochodzi do wygaśnięcia hipoteki. Nie ulega również obniżeniu suma hipoteki. Także w sytuacji, gdy wygaśnie wierzytelność główna, lecz nie zostaną zaspokojone roszczenia o należności uboczne objęte hipoteką, pozostaje ona w mocy.

Trzeba w tym miejscu także przypomnieć, że hipoteka może wygasnąć także w sytuacji zrzeczenia się hipoteki przez wierzyciela (art. 246 k.c.) lub zawarcia umowy pomiędzy wierzycielem hipotecznym a właścicielem nieruchomości o zniesienie hipoteki.

Zauważyć wreszcie należy, że wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej ma co do zasady charakter deklaratoryjny, w szczególności gdy wierzytelność nią zabezpieczona wygasła i nie może już powstać w przyszłości żadna nowa wierzytelność ze stosunku prawnego objętego zabezpieczeniem. Jednakże w razie zrzeczenia się hipoteki przez wierzyciela hipotecznego lub zniesienia jej w drodze umowy między wierzycielem i właścicielem obciążonej nieruchomości, jej wykreślenie z księgi wieczystej ma charakter konstytutywny (art. 246 §2 k.c.).

Przypomnieć również trzeba, że zgodnie z art. 36 1 ust. 4 ustawy z dnia 6 lipca 1982 roku o księgach wieczystych i hipotece odpisy dokumentów znajdujących się w aktach ksiąg wieczystych wydaje się na żądanie osób mających interes prawny lub na żądanie sądu, prokuratora, notariusza, organu administracji rządowej albo jednostki samorządu terytorialnego.

Nie ulega także wątpliwości, że w niniejszym postepowaniu to strona pozwana była zobowiązana do wykazania, że wierzytelność zabezpieczona hipoteką, a w rezultacie zabezpieczająca ją hipoteka przestała istnieć. W ocenie Sądu strona pozwana nie wykazała powyższej okoliczności.

Należy w tym miejscu przede wszystkim podkreślić, że z wpisów znajdujących się w księgach wieczystych nieruchomości zabezpieczonych hipoteką wynikało niewątpliwie, że w dniu 2 września 2019 roku wpłynęły do sądu wieczystoksięgowego wnioski o wykreślenie hipotek z ksiąg wieczystych, a hipoteki zostały ostatecznie wykreślone w dniu 26 lutego 2020 roku. Podstawą wpisu (wykreślenia hipotek) było zezwolenie na wykreślenie hipotek wystawione przez Bank (...) S.A. w W. w dniu 30 lipca 2019 roku. Strona pozwana nie wykazała jednak, że zaświadczenie to zostało wydane w wyniku dokonania spłaty całości wierzytelności zabezpieczonych hipoteką, co skutkowałoby wygaśnięciem hipotek ex lege. Okoliczność taka nie wynikała na pewno z pisma Banku (...) S.A. w W. z dnia 15 stycznia 2020 roku, ponieważ wskazano w nim, że strona powodowa wpłaciła w dniu 25 lipca 2019 roku kwotę 400000 zł z tytułu częściowej spłaty wymagalnych wierzytelności w zamian za wyrażenie zgody na zwolnienie ustanowionego zabezpieczenia (hipoteki na nieruchomościach strony powodowej). Na tożsame okoliczności powołała się także strona powodowa w skierowanym do strony pozwanej wezwaniu do zapłaty z dnia 30 kwietnia 2020 roku. Treść powyższych dokumentów wskazywała zatem w sposób jednoznaczny i wyraźny, że wierzytelność zabezpieczona hipoteką nie została spłacona w całości (tylko częściowo), a co za tym idzie, nie doszło do wygaśnięcia hipoteki na nieruchomościach strony powodowej.

Należy w tym miejscu raz jeszcze zaakcentować, że w przypadku zrzeczenia się hipoteki przez wierzyciela hipotecznego lub zniesienia jej w drodze umowy między wierzycielem i właścicielem obciążonej nieruchomości, wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej ma charakter konstytutywny, a zatem następuje z chwilą wpisu (wykreślenia hipoteki) w księdze wieczystej, co ostatecznie nastąpiło dopiero w dniu 26 lutego 2020 roku.

Skoro zatem w lipcu oraz sierpniu 2019 roku istniało zabezpieczenie w postaci hipotek ustanowionych na nieruchomościach strony powodowej (z wydruków ksiąg wieczystych wynikało, że wniosek o wykreślenie hipotek wpłynął do sądu w dniu 2 września 2019 roku i zostały one wykreślone w dniu 26 lutego 2020 roku), a strona pozwana nie wykazała okoliczności przeciwnej, to w świetle łączącej strony umowy strona pozwana była zobowiązana do zapłaty na rzecz strony powodowej wynagrodzenia za odpłatne ustanowienie hipoteki kaucyjnej na swoich nieruchomościach.

Ustalając stan faktyczny i wydając rozstrzygnięcie w niniejszej sprawie Sąd oparł się na przedstawionych przez strony dokumentach prywatnych, których treść co do zasady nie była kwestionowana.

Zgodnie z art. 481 §1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Ponadto zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 roku o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (obecnie o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych) w transakcjach handlowych – z wyłączeniem transakcji, w których dłużnikiem jest podmiot publiczny – wierzycielowi, bez wezwania, przysługują odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych, chyba że strony uzgodniły wyższe odsetki, za okres od dnia wymagalności świadczenia pieniężnego do dnia zapłaty, jeżeli wierzyciel spełnił swoje świadczenie oraz nie otrzymał zapłaty w terminie określonym w umowie. W okolicznościach niniejszej sprawy przesłanki powyższe zostały spełnione. Strona powodowa domagała się od strony pozwanej odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych od kwot wynikających z wystawionych faktur VAT od dni następnych po terminach ich płatności do dnia zapłaty, a strona pozwana w żaden sposób nie wykazała, że początkowe daty naliczania odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych powinny być z jakichkolwiek przyczyn inne.

Biorąc zatem wszystkie powyższe okoliczności pod uwagę roszczenie strony powodowej w całości zasługiwało na uwzględnienie. Dlatego też na podstawie łączącej strony umowy z dnia 12 września 2011 roku, a także art. 481 k.c. w zw. z art. 7 ustawy z dnia 8 marca 2013 roku o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych), orzeczono jak w punkcie I wyroku.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw. Mając na względzie wynik sprawy stronie powodowej należał się zwrot kosztów procesu, na które złożyły się opłata sądowa od pozwu w wysokości 500 zł oraz koszty zastępstwa procesowego w wysokości 1800 zł, ustalone zgodnie z §2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. 2015, poz. 1804 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym w niniejszej sprawie.

W ocenie Sądu stronie powodowej nie przysługiwało natomiast roszczenie o zapłatę rekompensaty za koszty odzyskiwania należności w łącznej wysokości 341,60 zł.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 roku o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych wierzycielowi przysługuje od dłużnika, bez wezwania, rekompensata za koszty odzyskiwania należności, stanowiąca równowartość kwoty 40 euro. Zgodnie natomiast z art. 10 ust. 2 ustawy oprócz kwoty, o której mowa wyżej, wierzycielowi przysługuje również zwrot, w uzasadnionej wysokości, poniesionych kosztów odzyskiwania należności przewyższających tę kwotę.

Trzeba w tym miejscu wskazać, że powyższa ustawa miała wdrożyć (implementować) do krajowego systemu prawnego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/7/UE z dnia 16 lutego 2011 roku w sprawie zwalczania opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych (Dz.U. UE L z dnia 23 lutego 2011 roku). Zgodnie z preambułą powyższej dyrektywy konieczna jest uczciwa rekompensata za ponoszone przez wierzycieli koszty odzyskiwania należności w związku z opóźnieniami w płatnościach, aby zniechęcić do opóźnień w płatnościach. Koszty odzyskiwania należności powinny obejmować również odzyskiwanie kosztów administracyjnych oraz rekompensatę za koszty wewnętrzne poniesione z powodu opóźnień w płatnościach, w odniesieniu do których niniejsza dyrektywa powinna przewidzieć stałą minimalną kwotę, którą można połączyć z odsetkami za opóźnienia w płatnościach. Rekompensata w postaci stałej kwoty powinna mieć na celu ograniczenie kosztów administracyjnych i wewnętrznych związanych z odzyskiwaniem należności. Rekompensata za koszty odzyskiwania należności powinna zostać ustalona bez naruszania przepisów prawa krajowego, zgodnie z którymi sąd krajowy może przyznać wierzycielowi rekompensatę za każdą dodatkową szkodę powstałą w związku z opóźnieniem w płatnościach dłużnika. Oprócz roszczenia o zapłatę stałej kwoty na pokrycie kosztów odzyskiwania należności wierzyciele powinni mieć również roszczenie o zwrot pozostałych kosztów odzyskiwania należności, które ponoszą z powodu opóźnień w płatnościach dłużnika. Do tych kosztów zalicza się w szczególności koszty poniesione przez wierzycieli w związku ze skorzystaniem z usług prawnika lub firmy windykacyjnej.

Biorąc powyższe okoliczności pod uwagę należy zatem przede wszystkim wskazać, że w ocenie Sądu rekompensata za koszty odzyskiwania należności w zryczałtowanej wysokości 40 euro powinna być składnikiem szeroko rozumianych kosztów procesu, a nie żądania głównego pozwu. Ponadto w sytuacji, w której wierzyciel domaga się także zwrotu innych (pozostałych) kosztów odzyskiwania należności, na przykład kosztów zastępstwa procesowego (zwłaszcza w wysokości znacznie przekraczającej kwotę 40 euro), to w ocenie Sądu rekompensata za koszty odzyskiwania należności staje się niejako składnikiem tych kosztów. Celem wskazanej wyżej dyrektywy nie było bowiem stworzenie dodatkowego kosztu dla dłużnika (należnego każdorazowo w przypadku braku zapłaty należności), ale zwrot wierzycielowi kosztów dochodzenia wierzytelności, które nie zawsze można precyzyjnie wyliczyć (na przykład kosztów telefonów, monitów, wezwań do zapłaty i tym podobnych) w zryczałtowanej wysokości 40 euro.

Skoro zatem strona powodowa domagała się od strony pozwanej zasądzenia znacznie przekraczających kwotę 40 euro kosztów postępowania sądowego (między innymi kosztów zastępstwa procesowego w wysokości 1800 zł), to tym samym w ocenie Sądu rekompensata za koszty odzyskiwania należności w zryczałtowanej wysokości była składnikiem tych kosztów. W art. 10 ust. 2 ustawy przewidziano bowiem, że jeżeli wierzyciel poniesie wyższe koszty odzyskiwania należności, to przysługuje mu (w uzasadnionej wysokości) zwrot tej nadwyżki. Nie ulega przy tym wątpliwości, że przez uzasadnioną wysokość należy rozumieć różnicę pomiędzy całkowitym kosztem, jaki wierzyciel poniósł w związku z odzyskiwaniem należności, a kwotą stanowiącą równowartość 40 euro (tak również Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z dnia 11 grudnia 2015 roku, III CZP 94/15, OSNC 2017, nr 1, poz. 5).

Należy jednocześnie wskazać, że nawet gdyby uznać, że stronie powodowej co do zasady należała się rekompensata za koszty odzyskiwania należności, to w ocenie Sądu brak było jakichkolwiek podstaw do naliczenia takiej rekompensaty oddzielnie dla każdej faktury VAT.