Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 4 sierpnia 2021 roku, wydanym w sprawie o sygnaturze akt XIII GC 1990/20 z powództwa J. A. i M. A. przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi orzekł w następujący sposób:

1.  zasądził od (...) spółka akcyjna w W. solidarnie na rzecz J. A. i M. A. kwotę 40.453,27 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 22 lutego 2020 roku do dnia zapłaty;

2.  zasądził od (...) spółka akcyjna w W. solidarnie na rzecz J. A. i M. A. kwotę 5.640 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

3.  nakazał zwrócić (...) spółka akcyjna w W. ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi kwotę 1.000 zł tytułem niewykorzystanej zaliczki.

Apelację od opisanego powyżej wyroku wniósł pozwany w dniu 13 września 2021 roku (data nadania), zaskarżając wyrok Sądu pierwszej instancji w całości. Strona pozwana sformułowała względem zaskarżonego orzeczenia następujące zarzuty, szczegółowo opisane i uzasadnione w treści apelacji.

1.  naruszenie prawa materialnego, a to przepisów art. 822 § 1 k.c. w zw. z art. 805 § 1 i 2 pkt 1 k.c. i art. 65 § 2 k.c. przez ich niewłaściwe zastosowanie polegające na nieuwzględnieniu, że zgodnie z treścią § 6 ust. 2 pkt 1 i 34 ust. 3 pkt 2 Ogólnych warunków ubezpieczenia Partner w Biznesie Plus nr 2/2014 r. (dalej jako OWU) bez względu na wysokość zgłoszonego roszczenia odszkodowawczego, pozwany nie odpowiada za szkody w zakresie objętym systemem ubezpieczeń obowiązkowych;

2.  naruszenie prawa materialnego, a to przepisów art. 436 § 1 k.c. i z art. 435 k.c. w zw. z art. 34 ust. 1 Ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych przez ich błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie w ustalonym stanie faktycznym polegające na bezpodstawnym przyjęciu, że szkodą wyrządzoną w związku z ruchem pojazdu mechanicznego będzie wyłącznie szkoda spowodowana użyciem tego pojazdu w zakresie jego funkcji komunikacyjno – transportowej;

3.  naruszenie prawa materialnego, a to art. 822 § 1 k.c. w zw. z art. 805 § 1 i 2 pkt 1 k.c. i art. 65 § 2 k.c. oraz art. 385 § 2 k.c. w zw. z art. 15 ust. 5 Ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej przez ich niewłaściwe zastosowanie polegające na bezpodstawnym przyjęciu, iż mające zastosowanie do łączącej strony umowy ubezpieczenia ogólne warunki ubezpieczenia sformułowane są w sposób niejednoznaczny co do zakresu ochrony ubezpieczeniowej wynikającej z klauzuli dodatkowej OC z tytułu robót budowlano - montażowych, a konsekwencji nieuwzględnienie wyłączenia odpowiedzialności gwarancyjnej pozwanego wynikającej z treści postanowienia § 34 ust. 4 pkt 13 OWU;

4.  naruszenie prawa materialnego, a to przepisów art. 371 k.c. w zw. z art. 822 § 1 k.c. przez ich niewłaściwe zastosowanie polegające na bezpodstawnym przyjęciu, że w ramach łączącego powodów z pozwanym stosunku ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, odpowiedzialnością pozwanego objęte są kwoty zapłacone przez powodów wierzycielowi tytułem odsetek ustawowych za opóźnienie oraz kosztów postępowania na podstawie prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego dla Łodzi - Śródmieścia w Łodzi Wydziału XII Gospodarczego z dnia 17 grudnia 2019 r. wydanego w sprawie XII GC 170/19 z powództwa wytoczonego powodom przez A. M.
sp. z o.o.;

5.  naruszenie prawa materialnego, a to przepisów art. 361 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 363 §1 i 2 k.c. przez ich niewłaściwe zastosowanie polegające na błędnym przyjęciu, iż składnikiem szkody wyrządzonej przez powodów w mieniu (...) sp. z o.o. jest podatek VAT naliczony w fakturze nr (...);

6.  naruszenie przepisów postępowania, a to art. 365 § 1 k.p.c. przez bezpodstawne uznanie przez sąd I instancji, że jest on związany ustaleniami co wysokości odszkodowania i poglądami prawnymi co do zasady odpowiedzialności powodów za szkodę wyrządzoną (...) sp. z o.o., zawartymi w prawomocnym wyroku Sądu Rejonowego dla Łodzi - Śródmieścia w Łodzi Wydziału XII Gospodarczego z dnia grudnia 2019 r. wydanego w sprawie XII GC 170/19 z powództwa wytoczonego powodom przez (...) sp. z o.o., które to naruszenie miało wpływ na wynik sprawy.

Mając na względzie opisane powyżej zarzuty pozwany wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku przez oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powodów solidarnie na rzecz pozwanego zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych jak również o obciążenie powoda w całości na rzecz Skarbu Państwa nieuiszczonymi kosztami sądowymi, a także o zasądzenie od powodów solidarnie na rzecz pozwanego zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Na wypadek nieuwzględnienia powyższego, skarżący wniósł ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania wraz z rozstrzygnięciem o kosztach postępowania odwoławczego.

Stanowisko w sprawie toczącej się przed Sądem Okręgowym zajęła strona powodowa, składając w dniu 19 listopada 2021 roku (data nadania) odpowiedź na apelację pozwanego. Powodowie w treści wyżej wymienionego pisma wnieśli o oddalenie apelacji oraz zasądzenie od pozwanej spółki na rzecz powodów solidarnie zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja została wniesiona w dniu 13 września 2021 roku. Podlega ona zatem rozpoznaniu według znowelizowanych przepisów kodeksu postępowania cywilnego – w brzmieniu obowiązującym od dnia 7 listopada 2019 roku.

Z uwagi na to, że żadna ze stron nie żądała przeprowadzenia rozprawy, Sąd na podstawie art. 374 k.p.c. rozpoznał sprawę na posiedzeniu niejawnym.

Apelacja strony pozwanej podlega oddaleniu jako niezasadna.

W ocenie Sądu Okręgowego, zarzuty podniesione przez skarżącego nie zasługują na uwzględnienie. Rozstrzygnięcie Sądu pierwszej instancji pozostaje w zgodzie z poczynionymi ustaleniami w zakresie stanu faktycznego sprawy i koresponduje ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym. Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy i wyczerpujący przeprowadził postępowanie dowodowe w sprawie, dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych, jak również zastosował właściwe przepisy prawa materialnego. W tym zakresie Sąd Okręgowy w pełni podziela argumentację faktyczną i prawną Sądu Rejonowego, a poczynione ustalenia faktyczne przyjmuje za własne. Zebrany w sprawie materiał dowodowy, został oceniony przez Sąd pierwszej instancji w granicach swobodnej oceny dowodów przewidzianej w treści art. 233 § 1 k.p.c., zgodnie z logicznym rozumowaniem i doświadczeniem życiowym. Sąd ten, dokonał również trafnej interpretacji pozostałych przepisów mających zastosowanie w niniejszej sprawie.

Z podniesionych w apelacji zarzutów, w pierwszej kolejności rozważenia wymagają zarzuty dotyczące naruszenia przepisów kodeksu postępowania cywilnego, gdyż poprawność zastosowania przepisów prawa materialnego może być oceniana jedynie w odniesieniu do stanu faktycznego ustalonego zgodnie z zasadami procedury cywilnej. (vide: uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z 2 lipca 2004 roku, w sprawie II CK 409/03, opubl. Lex nr 148384).

Tak też za niezasadny uznany został zarzut naruszenia przez Sąd pierwszej instancji art. 365 § 1 k.p.c. a co za tym idzie również za nietrafne twierdzenia pozwanego w przedmiocie wysokości kwoty wypłaconej tytułem odszkodowania w rozpoznawanej sprawie. Zauważyć należy, że omawiany zarzut podniesiony przez skarżącego godzi w niego samego poprzez nieskorzystanie przezeń z przewidzianej przepisami kodeksu postępowania cywilnego możliwości przystąpienia do postępowania toczącego się pod sygnaturą akt XII GC 170/19 w charakterze interwenienta ubocznego, co też pociągnęło za sobą wystąpienie określonych skutków procesowych w sprawie rozpoznawanej przez Sąd Okręgowy w Łodzi.

Zgodnie z art. 76 k.p.c. kto ma interes prawny w tym, aby sprawa została rozstrzygnięta na korzyść jednej ze stron, może w każdym stanie sprawy aż do zamknięcia rozprawy w drugiej instancji przystąpić do tej strony (interwencja uboczna). Mając na uwadze art. 81 k.p.c. wskazać należy, że zgodnie z jego brzmieniem jeżeli z istoty spornego stosunku prawnego lub z przepisu ustawy wynika, że wyrok w sprawie ma odnieść bezpośredni skutek prawny w stosunku między interwenientem a przeciwnikiem strony, do której interwenient przystąpił, do stanowiska interwenienta w procesie stosuje się odpowiednio przepisy o współuczestnictwie jednolitym. Istota interwencji ubocznej, uregulowanej w art. 81 k.p.c. sprowadza się zatem do stworzenia możliwości wstąpienia do toczącego się procesu osoby trzeciej, pozostającej poza nim, ale zainteresowanej jego wynikiem z uwagi na to, że zapadłe w toczącym się procesie orzeczenie wywrze bezpośredni wpływ na sferę prawną tejże osoby. Oznacza to, że wyrok jaki zapadnie w sprawie odniesie bezpośredni skutek także w relacji pomiędzy interwenientem ubocznym samoistnym a przeciwnikiem strony, do której ten interwenient przystąpił. Interwenient uboczny samoistny to podmiot, który ze względu na więź materialnoprawną, jaka łączy go ze stronami procesu, mógłby występować w nim jako strona, ale z różnych powodów nie został ani pozwany,
ani też dopozwany. Celem działania interwenienta ubocznego jest ochrona własnego interesu prawnego przez pomoc stronie, do której przystępuje, w tym, aby wygrała sprawę. Ochrona ta cechuje się prewencyjnym charakterem, umożliwiając wsparcie strony procesu w celu zapobieżenia niekorzystnemu rozstrzygnięciu. (P. Woś, Interwencja uboczna samoistna po stronie pozwanego a przekształcenie podmiotowe w trybie art. 194 § 3 Kodeksu postępowania cywilnego [w:] Studia Prawnicze KUL, 1(77) 2019.)

Skutki niezłożenia interwencji ubocznej regulowane są w art. 85k.p.c., który w swej treści odsyła do regulacji art. 82 k.p.c. Zgodnie ze wzmiankowanymi przepisami skutki związane z interwencją uboczną określone w art. 82 k.p.c. powstają w stosunku do wezwanego, który nie zgłosił przystąpienia, z chwilą, w której przystąpienie było możliwe (art. 85 k.p.c.), zaś interwenient uboczny nie może w stosunku do strony, do której przystąpił, podnieść zarzutu, że sprawa została rozstrzygnięta błędnie albo że strona ta prowadziła proces wadliwie, chyba że stan sprawy w chwili przystąpienia interwenienta uniemożliwił mu korzystanie ze środków obrony albo że strona umyślnie lub przez niedbalstwo nie skorzystała ze środków, które nie były interwenientowi znane (art. 82 k.p.c.).

Oznacza to, że wyrok wydany w procesie, do którego osoba trzecia (w tym przypadku pozwana spółka (...)) została przypozwana, ma moc wiążącą w późniejszym procesie (procesie wtórnym) między przypozwanym a stroną, która dokonała przypozwania. Związanie to obejmuje nie tylko samo rozstrzygnięcie zawarte w wyroku wydanym w procesie pierwotnym, ale rozciąga się także na ustalenia faktyczne będące podstawą tego rozstrzygnięcia oraz ocenę prawną tych ustaleń i ocenę prawną kwestii prejudycjalnych. Działa ono niezależnie od tego, czy ustalenia faktyczne lub oceny prawne są – obiektywnie – prawidłowe (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 11 listopada 2020 roku, wydany w sprawie o sygnaturze akt I ACa 260/19, Legalis). Jest to zatem szczególna sytuacja, w której prawo procesowe ogranicza uprawnienia materialnoprawne danego podmiotu. Tym samym odpowiedzialność za ewentualne wadliwe rozstrzygnięcie obciąża także przypozwanego. Niezgłoszenie przez przypozwanego interwencji ubocznej kształtuje w zakresie regulacji dotyczącej tego zarzutu sytuację procesową i materialną jego oraz strony w przyszłym postępowaniu, w którym podmioty te występują już w przeciwstawnych rolach procesowych. W tym postępowaniu wyłącza się możliwość – niezależnie od woli stron wyrażonej w umowie lub w czynności procesowej dyspozytywnej – rozpatrywania zarzutów odnoszących się do przebiegu i wyniku poprzedniego procesu (patrz, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 czerwca 2013 roku, wydany w sprawie o sygnaturze akt V CSK 381/12, Legalis; tak też: Komentarz do art. 85 k.p.c., A. Góra – Błaszczykowska (red.)/Kunicki, publ. Legalis).

Przechodząc do podniesionych w apelacji zarzutów naruszenia prawa materialnego, Sąd Okręgowy skonstatował w związku z powyższym, że w prawidłowo ustalonym stanie faktycznym nie ostały się kontestacje strony pozwanej na tle zastosowania materialnoprawnych przepisów przez Sąd pierwszej instancji.

Mając na uwadze poczynione już rozważania, odnośnie do zarzutów naruszenia przepisów art. 371 k.c. w zw. z art. 822 § 1 k.c. oraz art. 361 § 1 k.c. w zw. z art. 363 § 1 k.c. wskazać należy, że za bezpodstawne Sąd drugiej instancji uznał podnoszone przez pozwanego twierdzenia, iż umowa odpowiedzialności cywilnej którą zawarł on z powodami wyklucza objęcia odpowiedzialnością podatku VAT oraz, że nie ponosi on odpowiedzialności za koszty postępowania należne z tytułu sprawy prowadzonej pod sygnaturą akt XII GC 170/19 oraz zasądzone w jej rozstrzygnięciu odsetki za opóźnienie. Podkreślić należy raz jeszcze, że pozwany miał możliwość przystąpienia do wskazanego postępowania jako interwenient uboczny i z prawa tego nie skorzystał co oznacza, że na obecnym etapie wyłączona jest już możliwość rozpatrywania zarzutów odnoszących się do przebiegu i wyniku poprzedniego procesu. (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 czerwca 2013 roku, wydany w sprawie o sygnaturze akt V CSK 381/12, Legalis; tak też: Komentarz do art. 85 k.p.c., A. Góra – Błaszczykowska (red.)/Kunicki, publ. Legalis).

Przechodząc w rozważaniach do analizy pozostałych zarzutów, które stanowią o istocie zaskarżenia, a kwestionują ustaloną przez Sąd pierwszej instancji zasadę odpowiedzialności pozwanego, zaznaczyć należy ich nietrafność.

Punktem wyjście jest ustalenie podstawy odpowiedzialności. Pełn. pozwanego wskazuje, że zdarzenie należy kwalifikować z art. 436 k.c., koparka jako pojazd uczestniczący w ruchu drogowym jest objęta ubezpieczeniem obowiązkowym komunikacyjnym co z mocy umowy ubezpieczenia wyłącza odpowiedzialność pozwanego ubezpieczyciela. Bezsprzecznie zgodnie z utrwalonym orzecznictwem art. 436 k.c. dotyczy pojazdów znajdujących się w ruchu przy czym fakt przestoju pojazdu nie wyłącza go z ruchu. Pozostawania w ruchu wiązane jest z przerywaną drogą - od rozpoczęcia podróży do osiągnięcia jej celu. Wprawdzie apelujący twierdzi, że ruch nie wiąże się tylko z celem transportowym i Sąd Okręgowy ów pogląd podziela ale przede wszystkim o pozostawaniu w ruchu w rozumieniu art. 436 k.c. decydować powinno konkretne przeznaczenie pojazdu w chwili zdarzenia. Nie można przyjąć, że koparka podczas wykonywania prac przy budowie kanalizacji była w ruchu w rozumieniu przepisów prawa materialnego: art. 436 k.c. w zw. z art. 34 ust. 1 u.u.o.c., w kontekście zasady odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia posiadacza mechanicznego tego pojazdu od odpowiedzialności cywilnej. Bezspornym w sprawie jest to, że przedmiotowym pojazdem była koparka która winna być zakwalifikowana jako samobieżny pojazd mechaniczny – pojazd silnikowy i z tego tytułu podlega on obowiązkowemu ubezpieczeniu oc pojazdów mechanicznych jako pojazd wprowadzony na drogę rozumianą zgodnie z art. 2 pkt 1 Prawa o ruchu drogowym. Koparka taka samodzielnie przemieszcza się na kołach za pomocą silnika, który służy również do uruchamiania łyżki kopiącej. Nie budzi też wątpliwości w sprawie, że przedmiotowa koparka należała do kategorii pojazdów wolnobieżnych z art. 29 ust. 1 pkt 2 u.u.o.c. i była w całości objęta ochroną ubezpieczeniową w związku z ruchem drogowym, w szczególności z komunikacją i transportem, gdyż ubezpieczenie komunikacyjne pojazdu mechanicznego obejmuje cała maszynę, a nie tylko sam mobilny nośnik narzędzi (tak np. wyrok SN z 18.09.2019 r. IV CSK 292/18). Tym niemniej, takie ustalenia są jeszcze niewystarczające dla przyjęcia wyłączenia odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanego. Istotą sprawy jest bowiem konieczność kategorycznego przesądzenia, że szkoda wywołana przez ruch elementów takiego pojazdu mogła zostać zakwalifikowana, jako związana z ruchem samego pojazdu mechanicznego (art. 436 k.c.). W orzecznictwie krajowym przez wiele lat stabilizował się pogląd rozłączający fakt ruchu pojazdu z kwestią jego funkcji komunikacyjnej lub transportowej (tak np. wyrok SN z 19.12.2013 r., wyrok SN z 26.02.2015 r. III CSK 187/14). Szerokie rozumienie „ruchu pojazdu” w dotychczasowym orzecznictwie Sądu Najwyższego odzwierciedlało się w przyjęciu, że: 1) nie ograniczał się on do ruchu na drodze publicznej, ale obejmował każde wykorzystanie pojazdu mechanicznego zgodne z jego funkcją, 2) obejmowało ono każde wykorzystanie pojazdu mechanicznego w formie środka transportu, 3) unieruchomienie pojazdu w chwili wypadku nie wykluczało samo w sobie, iż jego używanie mogło być związane z funkcją w postaci środka transportu, 4) kwestia uruchomienia silnika w chwili zdarzenia nie jest okolicznością rozstrzygającą.

Jednakże pomimo tego w ocenie Sądu Okręgowego w ustalonym w sprawie stanie faktycznym (bezspornym) koparka (...) nie była w ruchu, w rozumieniu analizowanych norm prawa materialnego.

Trzeba podkreślić, że Rzeczpospolita Polska jest od dnia 1.05.2004 r. członkiem Unii Europejskiej. Zgodnie z przepisami regulującymi funkcjonowanie tego podmiotu prawa międzynarodowego, w tym traktatem ustanawiającym, traktatami akcesyjnymi i traktatem o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), państwa UE są zobowiązane do poszanowania wspólnotowego dorobku prawnego. Podstawę regulacji unijnej w omawianej kwestii stanowi Dyrektywa (PE i Rady) nr 2009/103 WE z dnia 16.09.2009 r. w sprawie ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej za szkody powstałe w związku z ruchem pojazdów mechanicznych i egzekwowania obowiązku ubezpieczenia od takiej odpowiedzialności (Dz.U. UE z 7.10.2009 r., L 263, s. 11 w.ujed.). Weszła ona w życie z dniem 8.10.2009 r., zastępując zbiorczo wcześniejsze: pierwszą dyrektywę (Rady) nr 72/166 EWG z dnia 24.04.1972 r. (Dz.U. UE z 2.02.1972 r., L 103, s.1), drugą dyrektywę (Rady) nr 84/5/EWG z dnia 30.12.1983 r. (Dz.U. UE z 11.01.1984 r., L8, s. 17), trzecią dyrektywę (Rady) nr 90/232/EWG z dnia 14.05.1990 r. (Dz.U. UE z 19.05.1990 r., L 129, s. 33), czwartą dyrektywę (PE i Rady) nr 2000/26/WE z dnia 16.05.2000 r. (Dz.U. UE z 20.07.2000 r., L 181, s. 65), dyrektywę zmieniającą (PE i Rady) nr 2005/14/WE z dnia 11.05.2005 r. Trybunał Sprawiedliwości UE konsekwentnie uznawał, że przepisy obowiązującej dyrektywy 2009/103/WE utrzymały pierwotne brzmienie istotnych postanowień zmienianych dyrektyw, co zachowało aktualność ich wykładni dokonywanej w orzeczeniach Trybunału Sprawiedliwości. Oznacza to, że pojęcie „ruchu pojazdu” stanowi autonomiczne pojęcie prawa Unii Europejskiej, podlegające jednolitej wykładni państw członkowskich w odniesieniu do przepisów dotyczących ubezpieczeń od odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone ruchem pojazdów (wyrok SN z 18.09.2019 r. IV CSK 292/19; wyrok SA w Warszawie z 26.09.2018 r. VI ACa 384/17; wyroki TSUE z 4.09.2014 r., Vnuk, C-162/13, z 28.11.2017 r., Rodrigues de Andrade,, tak też uzasadnienie wyroku SA w Lublinie z dnia 28.08.2020r w sprawie sygn. akt I ACa 434/19). W świetle art. 1 dyrektywy „pojazdem jest każdy pojazd silnikowy przeznaczony do podróżowania lądem oraz napędzany siłą mechaniczną, który nie porusza się po szynach oraz każda przyczepa zespolona, lub nie”). Koparka (...) bezsprzecznie jest zatem pojazdem. Nie budzi jednak również wątpliwości, że ocena, czy szkoda została wyrządzona w związku z „ruchem” tej koparko musi uwzględniać wykładnię pojęcia „ruchu pojazdów” przewidzianego w art. 3 obowiązującej dyrektywy, jako wykładnię autonomiczną dokonaną przez Trybunał Sprawiedliwości w wyroku z 28.11.2017 r. Wykładnia taka wiążące sądy i podmioty stosujące prawo na terenie wszystkich państw członkowskich. TSUE konsekwentnie w odniesieniu do pojęcia „ruchu pojazdu”, na tle wątpliwości związanych z okolicznością, że pojazd oprócz normalnej funkcji transportowej, może być w określonych sytuacjach używany, jako narzędzie pracy stwierdził, że w takich przypadkach decydująca jest funkcja w chwili wypadku: czy był on używany głównie jako środek transportu, czy też głównie jako narzędzie pracy, przy czym w ostatnim przypadku wskazane użycie nie może być objęte zakresem pojęcia „ruch pojazdu” w rozumieniu art. 3 ust. 1 dyrektywy 2009/103 WE. W konsekwencji wskazanej wykładni TSUE stwierdził, że jeżeli główną funkcją pojazdu w chwili wyrządzenia szkody było generowanie siły napędowej dla utrzymania w ruchu dowolnego urządzenia wykorzystywanego jako narzędzie pracy a nie wykorzystywanie pojazdu w formie mobilnego środka transportu, to taka sytuacja (mimo uruchomionego silnika pojazdu) nie jest objęta zakresem pojęcia „ruchu pojazdu”.

Tym samym należy uznać, że mimo zachowania na obszarze Unii Europejskiej szerokiej definicji „pojazdu w ruchu”, odpowiadającej w przeważającej mierze stanowisku wypracowanemu uprzednio w orzecznictwie polskiego SN, odpowiedzialność odszkodowawcza ubezpieczyciela posiadacza pojazdu (z tytułu umowy ubezpieczenia komunikacyjnego) zależy wyłącznie od funkcji, jakiej służył pojazd w chwili wypadku. (tak też SA w Lublinie z dnia 28.08.2020r w sprawie sygn. akt I ACa 434/19). Tym samym koniecznym jest rozróżnianie sytuacji, czy w chwili wypadku pojazd specjalistyczny, np. koparka był wykorzystywany głównie jako środek transportu, czy jako generator napędu dla narzędzia pracy. W realiach sprawy bezspornym było to, że do zdarzenia szkodowego(uszkodzenia sieci teletechnicznej) doszło podczas kopania rowu za pomocą koparki. Nie budzi, zatem wątpliwości, że w chwili wypadku koparka ATLAS 1505M była wykorzystywana wyłącznie jako narzędzie pracy (jej uruchomiony silnik służył jako generator energii dla poruszania łyżki). W takim rozumieniu pojęcia „ruch pojazdu”, przy ocenie odpowiedzialności ubezpieczycieli komunikacyjnych nie mieściło się wykorzystanie koparko-ładowarki w chwili wypadku. Brak było zatem podstaw do objęcia następstw tego zdarzenia normą z art. 436 §1 k.c. i w konsekwencji brak było podstaw do wyłączenia odpowiedzialności pozwanego ubezpieczyciela z tytułu polisy nr (...).

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy oddalił apelację na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania odwoławczego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. obciążając nimi stronę pozwaną. Zasądzona kwota 1.800 zł stanowi wynagrodzenie pełnomocnika powoda będącego adwokatem, ustalone na podstawie § 2 pkt 5 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r. poz. 1800 ze zm.).

sędzia Witold Ławnicki

Z/

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełn. pozwanego przez PI.

sędzia Witold Ławnicki