Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 marca 2022 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu – Wydział I Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Dagmara Kos

po rozpoznaniu w dniu 25 marca 2022 roku w Sieradzu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa M. N.

przeciwko Skarbowi Państwa – Szefowi (...) Zarządu (...) w B.

o ochronę naturalnego środowiska człowieka

1.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz powódki M. N. kwotę 89.570,89 (osiemdziesiąt dziewięć tysięcy pięćset siedemdziesiąt złotych osiemdziesiąt dziewięć groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 6 kwietnia 2017 r. do dnia zapłaty,

2.  umarza postępowanie w zakresie żądania zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty 42.870,89 (czterdzieści dwa tysiące osiemset siedemdziesiąt złotych osiemdziesiąt dziewięć groszy) za okres od dnia 31 marca 2017 r. do dnia 5 kwietnia 2017 r.,

3.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz powódki M. N. kwotę 8.079,00 (osiem tysięcy siedemdziesiąt dziewięć) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu w tym kwotę 3.600,00 (trzy tysiące sześćset) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego,

4.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 5.590,91 (pięć tysięcy pięćset dziewięćdziesiąt złotych dziewięćdziesiąt jeden groszy) tytułem zwrotu wydatków wyłożonych tymczasowo przez Skarb Państwa.

Sygn. akt I C 57/22

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 20 kwietnia 2017 r. wniesionym do Sądu Rejonowego w Łasku powódka M. N. wniosła o zasądzenie na jej rzecz od pozwanego Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w B. kwoty 14.000,00 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 31 marca 2017 r. do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za ograniczenie sposobu korzystania i zmniejszenie wartości należącej do niej nieruchomości oznaczonej numerami działek (...) położonej w K., gmina Ł. oraz koniecznych kosztów rewitalizacji akustycznej i zapewnienia należytego klimatu akustycznego pomieszczeń budynku mieszkalnego posadowionego na tej nieruchomości. Powódka wnosiła też o zasądzenie na jej rzecz od pozwanego zwrotu kosztów procesu według norm prawem przepisanych w tym kosztów zastępstwa procesowego wraz z opłatą od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł.

(pozew- k.2-12)

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na jego rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

(odpowiedź na pozew- k.77-85)

Pismem procesowym z dnia 29 maja 2020 r. powódka rozszerzyła powództwo żądając zasądzenia od pozwanego na jej rzecz kwoty 42.879,89 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 31 marca 2017 r. do dnia zapłaty.

(pismo procesowe powódki- k.143-144)

Pismem procesowym z dnia 12 stycznia 2022 r. powódka rozszerzyła powództwo żądając zasądzenia od pozwanego na jej rzecz kwoty 89.570,89 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 6 kwietnia 2017 r. do dnia zapłaty. Wnosiła też ona o zasądzenie na jej rzecz tytułem zwrotu kosztów procesu kwoty 8.079,00 zł w tym kwoty 700,00 zł tytułem opłaty od pozwu, kwoty 3.779,00 zł tytułem opłaty od rozszerzonej części powództwa i kwoty 3.600,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

(pismo procesowe powódki- k.155-158)

Postanowieniem z dnia 14 stycznia 2022 r. Sąd Rejonowy w Łasku stwierdził swą niewłaściwość i przekazał sprawę do rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Sieradzu.

( postanowienie Sądu Rejonowego w Łasku- k.160)

W piśmie procesowym z dnia 18 marca 2022 r. pozwany wnosił o oddalenie powództwa.

(pismo procesowe pozwanego- k.178-179)

W piśmie procesowym z dnia 17 marca 2022 r. powódka popierała powództwo i wnosiła o zasądzenie od pozwanego na jej rzecz kwoty 89.570,89 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 6 kwietnia 2017 r. do dnia zapłaty. Wnosiła też ona o zasądzenie na jej rzecz tytułem zwrotu kosztów procesu kwoty 8.079,00 zł w tym kwoty 700,00 zł tytułem opłaty od pozwu, kwoty 3.779,00 zł tytułem opłaty od rozszerzonej części powództwa i kwoty 3.600,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

(pismo procesowe powódki- k.181-185)

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Powódka M. N. jest właścicielką nieruchomości oznaczonej numerami działek (...) położonej K., gmina Ł., objętej księgą wieczystą KW nr (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Łasku. Działki nr (...) są zabudowane budynkiem mieszkalnym. Działki nr (...) zostały wydzielone w celu poszerzenia pasa drogowego.

(bezsporne, wydruk z księgi wieczystej- k.14-21, kserokopia mapy- k.23, decyzja o warunkach zabudowy- k.24-25, kserokopia zawiadomienia o zakończeniu budowy- k.27, kserokopia projektu- k.33-42, dokumentacja fonograficzna- k.42-51, opinia biegłego z zakresu szacunku (...)- koperta k.150)

W zakresie zagospodarowania przestrzennego dla miejsca położenia nieruchomości nie ma aktualnie opracowanego planu miejscowego, a istniejący uprzednio przestał obowiązywać. Dla gminy Ł. opracowane jest studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Na datę wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania obowiązywała w tym zakresie uchwał Rady Miejskiej w Ł. nr (...) z dnia 22 października 2014 r. natomiast ostatnie zmiany zostały przyjęte uchwałą nr (...). Z informacji przedstawionych w studium wynika przeznaczenie działki – nr 65/1 w kierunku południowym od drogi stanowiącej północną granicę działki to tereny zabudowy mieszkaniowo – usługowej i zagrodowej o niskiej intensywności natomiast pozostała część to tereny upraw rolnych i tereny użytków zielonych. Według faktycznego sposobu wykorzystania przydrożna część działki nr (...) jest związana funkcjonalnie z zabudową mieszkaniową.

(bezsporne, opinia biegłego z zakresu szacunku (...)- koperta k.150)

W dniu 25 października 2016 roku Sejmik Województwa (...) podjął nową uchwałę nr (...) w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego Ł., w której nastąpiło przesunięcie granic poszczególnych podobszarów oznaczonych wyodrębnionymi izoliniami, która to uchwała uchyliła jednocześnie poprzednią uchwałę w tym przedmiocie z dnia 9 lutego 2010 r. w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego Ł.. Zgodnie z § 8 powołanej uchwały w obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza się następujące ograniczenia w zakresie przeznaczenia terenu:

1) w podobszarze A:

a) zakaz przeznaczania terenu pod zabudowę mieszkaniową jedno-i wielorodzinną, zagrodową i zamieszkania zbiorowego, a także mieszkaniowo – usługową,

b) zakaz tworzenia terenów rekreacyjno- wypoczynkowych,

c) zakaz tworzenia stref ochronnych A uzdrowisk,

d) zakaz przeznaczania terenu pod budowę: szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży.

2) w podobszarze B:

a) zakaz tworzenia stref ochronnych A uzdrowisk,

b) zakaz przeznaczania terenu pod budowę: szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy.

W myśl § 9 tej uchwały w obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza się następujące ograniczenia w zakresie korzystania z terenu:

1) w podobszarze A:

a) zakaz budowy budynków jedno- i wielorodzinnych oraz zamieszkania zbiorowego, zagrodowego, mieszkaniowo – usługowego, szpitali, domów opieki społecznej, a także obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

b) zakaz zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych w całości lub części na budynki mieszkalne jedno- i wielorodzinne oraz zamieszkania zbiorowego, zabudowę zagrodową, mieszkaniowo – usługowe, szpitale, domy opieki społecznej, a także obiekty związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

c) dopuszcza się rozbudowę, odbudowę oraz nadbudowę istniejących szpitali, domów opieki społecznej i obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

d) dopuszcza się zmianę sposobu użytkowania budynków w całości lub części na cele mieszkaniowe oraz budowę nowych budynków mieszkalnych jednorodzinnych jako towarzyszących innym funkcjom, na warunkach określonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku planu miejscowego, na warunkach określonych w decyzji o warunkach zabudowy.

2) w podobszarze B:

a) zakaz budowy szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy,

b) zakaz zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych w całości lub części na szpitale, domy opieki społecznej oraz obiekty związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy,

c) dopuszcza się rozbudowę, odbudowę oraz nadbudowę istniejących szpitali, domów opieki społecznej i obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży.

Zgodnie z § 10 uchwały w obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza się następujące wymagania techniczne dotyczące budynków:

1) w podobszarze A:

a) w budynkach istniejących oraz nowoprojektowanych należy zapewnić właściwy klimat akustyczny w pomieszczeniach wymagających ochrony akustycznej, zgodnie z obowiązującymi normami, poprzez zastosowanie przegród budowlanych o odpowiedniej izolacyjności akustycznej,

2) w podobszarze B:

a) w budynkach szpitali, domów opieki społecznej i budynkach związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży należy zapewnić właściwy klimat akustyczny w pomieszczeniach wymagających ochrony akustycznej, zgodnie zobowiązującymi normami, poprzez zastosowanie przegród budowlanych o odpowiedniej izolacyjności akustycznej,

(bezsporne, wydruk uchwały- k.52-53)

Nieruchomość powódki oznaczona numerami działek (...) znajduje się w całości w podobszarze A. Miejscowość K., na terenie której położona jest przedmiotowa nieruchomość, wchodzi w skład gminy miejsko – wiejskiej Ł.. Część działek nr (...) związana z zabudową na dzień ustalenie obszaru ograniczonego użytkowania, była zagospodarowana, obsadzona różnymi drzewami i krzewami ozdobnymi, zabudowana parterowym domem mieszkalnym z poddaszem użytkowym oraz garażem wbudowanym w bryłę budynku. Nieruchomość sąsiaduje z ternami zabudowań domów jednorodzinnych, zabudowań zagrodowych oraz gruntami rolnymi i leśnymi. Teren działek jest z dostępem do drogi publicznej, uzbrojony w przyłącze wodociągowe i energię elektryczną. Nieruchomość jest ogrodzona panelami ocynkowanymi, brama jest rozwierna z automatyką. Na działce znajduje się budynek mieszkalny z 2016 r. Powierzchnia zabudowy wynosi 183,30 m ², powierzchnia użytkowa 239,04 m ² a kubatura 998,83 m ³. Fundamenty budynku są żelbetowe, monolityczne, ściany zewnętrzne są dwuwarstwowe i trzywarstwowe z pustaków ceramicznych MAX grubości 25 cm i 18 cm ocieplone 14 cm styropianem, ściany wewnętrzne nośne są z cegły czerwonej typu MAX grubości 18 i 12 cm, stropy są monolityczne, żelbetowe, podciągi, wieńce i nadproża są żelbetowe, dach jest dwuspadowy o konstrukcji drewnianej, kryty blachą płaską ocynkowaną, obróbki blacharskie są z blachy powlekanej, rynny i rury spustowe są z PCV, kominy i kanały wentylacyjne są z kształtek systemowych, powyżej połaci dachu wymurowane z cegły klinkierowej. Elementy wykończeniowe wewnętrzne to tynki gipsowe a w łazience glazura, posadzki i podłogi są z gresu szkliwionego i wykładziny podłogowej, schody są żelbetowe, stolarka okienna jest z PCV, drzwi są drewniane. Dom ma instalację elektryczną, wodno – kanalizacyjną, wentylację grawitacyjną, klimatyzację w salonie i dwóch pomieszczeniach na górze, ogrzewanie co i podłogowe na propan.

(bezsporne, opinia biegłego z zakresu szacunku (...)- koperta k.150)

Na nieruchomości powódki na skutek działania lotniska wojskowego w Ł. dochodzi do przekroczenia dopuszczalnego poziomu hałasu lotniczego w środowisku w porze nocy. Przed utworzeniem obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego Ł. budynek powódki był dostatecznie wyciszony zgodnie z normami prawa budowlanego. W celu zapewnienia odpowiedniego klimatu akustycznego w budynku mieszkalnym powódki należy wstawić okno wewnętrzne dwuskrzydłowe ze skrzydłem przesuwnym i skrzydłem nieruchomym, wymienić 3 okna na okna o zwiększonej izolacyjności akustycznej i wymienić szybę zespoloną w jednym oknie na szyby zespolone o zwiększonej izolacyjności akustycznej a ponadto należy zamontować 6 wentylatorów sufitowych w celu skompensowania braku możliwości otwierania okien podczas występowania hałasu lotniczego.

(opinia Politechniki (...)- k.99-117)

Wartość rynkowa nieruchomości powódki oznaczonej NT (...) została określona w oparciu o średnią arytmetyczną skorygowanych cen transakcyjnych i wynosi 644.900,00 zł. Przyjmując w ujęciu procentowym średnią cenę nieruchomości poza strefą oddziaływania lotniska na 100 %, wartość w strefie stanowi A 90,9 % oszacowanej kwoty, co oznacza spadek wartości o 9,1 %. Mając na uwadze obliczony dla podobszaru A wskaźnik wynoszący 9,1 % – utrata wartości rynkowej nieruchomości stanowi kwotę 58.700,00 zł. Działki nr (...) zostały wydzielone w celu poszerzenia pasa drogowego i wobec tego zostały wyłączone z wyceny.

(bezsporne, opinia biegłego z zakresu szacunku (...)- koperta k.150)

Wartość prac dostosowawczych niezbędnych w celu uzyskania pożądanego efektu podwyższonej izolacyjności akustycznej budynku powódki wynikających z opinii Politechniki (...) wynosi 30.870,89 zł.

(opinia biegłego z zakresu budownictwa J. O.- k.126-138)

W dniu 25 marca 2017 r. powódka wystosowała do pozwanego Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w B. wezwanie do zapłaty, w którym wezwała go do zapłaty na jej rzecz w terminie 7 dni od doręczenia wezwania kwoty 100.000,00 zł tytułem odszkodowania w związku z utratą wartości nieruchomości oraz kwoty 50.000,00 zł tytułem odszkodowania obejmującego koszty rewitalizacji akustycznej budynku mieszkalnego w związku z włączeniem nieruchomości powódki do strefy ograniczonego użytkowania oznaczonej symbolem A. Pismo to zostało doręczone pozwanemu w dniu 29 marca 2017 r. Pismem z dnia 31 marca 2017 r. pozwany nie uznał roszczeń powódki za zasadne i odmówił wypłaty żądnych kwot.

(bezsporne, pismo powódki- k.60, kserokopia dowodu nadania pisma- k.62, kserokopia potwierdzenia odbioru- k.63-64, kserokopia pisma pozwanego- k.65)

Ustaleń stanu faktycznego w przedmiotowej sprawie Sąd dokonał w oparciu o dokumenty złożone przez powódkę. Złożone przez nią dokumenty urzędowe sporządzone były w odpowiedniej formie przez uprawnione do tego organy i w ramach ich kompetencji. Zgodnie natomiast z treścią art. 244 § 1 kpc dokumenty urzędowe, sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy władzy publicznej i inne organy państwowe w zakresie ich działania, stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. Autentyczność tych dokumentów oraz ich prawdziwość nie była przy tym kwestionowana przez pozwanego. Podstawą ustaleń stanu faktycznego były także złożone przez powódkę dokumenty prywatne w postaci korespondencji stron wymienionej przez nie przed wszczęciem postępowania w przedmiotowej sprawie. Dokument prywatny w myśl art. 245 kpc stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Autentyczność dokumentów prywatnych złożonych przez powódkę nie była kwestionowana przez pozwanego.

Ustalenia faktyczne w sprawie Sąd poczynił także w oparciu o opinię Politechniki (...), w której wskazano rodzaj nakładów koniecznych do zapewnienia odpowiedniego klimatu akustycznego w budynku mieszkalnym powódki i opinię biegłego z zakresu szacunku (...), który oszacował utratę wartości nieruchomości powódki wskutek utworzenia strefy ograniczonego użytkowania a także opinię biegłego z zakresu budownictwa J. O., który wyliczył koszt nakładów niezbędnych do rewitalizacji akustycznej budynku mieszkalnego znajdującego się na nieruchomości powódki. W ocenie Sądu wszystkie opinie sporządzone zostały w sposób jasny, rzeczowy i przejrzysty wobec czego należało uznać je za w pełni wiarygodne.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 129 ust. 2 ustawy Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r. (tekst jedn. Dz. U. z 2019 r., poz. 1396) w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości jej właściciel może żądać odszkodowania za poniesioną szkodę. Szkoda obejmuje również zmniejszenie wartości nieruchomości. Przesłankami odpowiedzialności za szkodę w myśl powyższego przepisu są zatem: wejście w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego powodującego ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości, szkoda poniesiona przez właściciela nieruchomości, jej użytkownika wieczystego lub osobę, której przysługuje prawo rzeczowe do nieruchomości i związek przyczynowy między wprowadzonym ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości a szkodą. Z art. 129 ust. 2 p.o.ś. wynika przy tym, iż szkodą jest także zmniejszenie wartości nieruchomości, co koresponduje z pojęciem straty w rozumieniu art. 361 § 2 kc, przez którą rozumie się, między innymi zmniejszenie aktywów.

Zastosowanie art. 129 ust. 2 p.o.ś. jako podstawy roszczenia odszkodowawczego właściciela nieruchomości z tytułu obniżenia jej wartości w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z niej w następstwie ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania było przedmiotem obszernego orzecznictwa. W judykaturze funkcjonuje pogląd, w świetle którego, mówiąc o obszarze ograniczonego użytkowania trzeba dostrzegać z jednej strony związane z jego utworzeniem ograniczenia w zakresie sposobu korzystania z nieruchomości, z drugiej natomiast przyczyny, które legły u podstaw utworzenia tego obszaru. Wspomniane ograniczenia są związane z nieruchomością położoną na obszarze ograniczonego użytkowania i dotyczą każdego jej właściciela. Dopóki bowiem będzie istniał obszar ograniczonego użytkowania, dopóty będą obowiązywały wprowadzone na jego terenie ograniczenia w zakresie przeznaczenia terenów, wymagań technicznych dotyczących budynków oraz sposobu korzystania z gruntów. Obszar ograniczonego użytkowania ingeruje w prawo własności i w sferę wolności właściciela wobec czego wyszczególnienie sytuacji, w których dojdzie do utworzenia go, jest wyczerpujące i wymaga uprzednio stwierdzenia, że zastosowanie najlepszych dostępnych metod i środków nie doprowadziło do utrzymania dopuszczalnych warunków środowiska. Konieczność utworzenia obszaru wynika z tego, iż jest to jedyny sposób uzyskania efektu w postaci ochrony zasobów środowiska, która uwzględnić powinna wyczerpanie dostępnych środków i zasadę proporcjonalności przewidzianą w art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Samo już zatem utworzenie obszaru ograniczonego użytkowania wskazuje na negatywne oddziaływanie lotniska na środowisko w stopniu wymagającym wprowadzenia ograniczeń w wykonywaniu prawa własności. Ograniczenia te musi respektować każdy właściciel nieruchomości (patrz: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 lutego 2009 r., II CSK 565/08, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 lutego 2009 r., II CSK 546/08, niepubl., LEX nr 528219).

W przedmiotowej sprawie powódka wskutek wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania, obejmującego stanowiącą jej własność nieruchomość, poniosła szkodę polegającą na ograniczeniu w sposobie korzystania z niej a w konsekwencji na zmniejszeniu jej wartości. Dla nieruchomości powódki brak jest aktualnego planu zagospodarowania przestrzennego. Przeznaczenie nieruchomości wynika ze studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Wynika z niego, że działka nr (...) w kierunku południowym od drogi stanowiącej północną granicę działki stanowi tereny zabudowy mieszkaniowo – usługowej i zagrodowej o niskiej intensywności natomiast pozostała część to tereny upraw rolnych i tereny użytków zielonych. Według faktycznego sposobu wykorzystania przydrożna część działki nr (...) jest związana funkcjonalnie z zabudową mieszkaniową. Działki te znajduje się w całości w podobszarze A. Działki nr (...) zostały wydzielone w celu poszerzenia pasa drogowego wobec czego zostały wyłączone z wyceny.

Wskutek ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania uchwałą Nr (...) Sejmiku Województwa (...) z dnia 25 października 2016 r. w podobszarze A, na terenie którego usytuowana jest należąca do powódki nieruchomość oznaczona nr (...), wprowadzono ograniczenia dotychczasowego sposobu korzystania z tej nieruchomości. Powódka nie może skutecznie dochodzić zaniechania immisji hałasu przez lotnisko, w związku z czym doszło do zawężenia przysługujących jej a wynikających z prawa własności uprawnień związanych z podejmowaniem działań ochronnych wobec swojej własności. Ponadto z § 9 uchwały wynika między innymi zakaz przeznaczania terenu pod zabudowę mieszkaniową jedno- i wielorodzinną, zagrodową i zamieszkania zbiorowego oraz mieszkaniowo – usługową. Podkreślenia przy tym wymaga, że wbrew twierdzeniom pozwanego, w przedmiotowej sprawie nie można oceniać zasadności dochodzonego przez powódkę roszczenia odszkodowawczego przez pryzmat ograniczeń w sposobie dotychczasowego korzystania ze stanowiącej jej własność nieruchomości. Nieruchomość powódki należy badać więc pod kątem utraty zdolności swobodnego wykorzystania jej na cele na przykład budownictwa i poddawać ocenie pod kątem spadku jej wartości.

Niewątpliwie wskutek uszczuplenia zakresu i sposobu dotychczasowego korzystania z nieruchomości oraz zmuszenia właściciela do zmiany dotychczasowego jej przeznaczenia, co wynika z utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania, w obrębie którego usytuowana jest stanowiąca własność powódki nieruchomość oznaczona nr (...) doznała ona szkody polegającej na obniżeniu jej wartości. Nieruchomość jest dobrem inwestycyjnym i o ile nie jest wyłączona spod obrotu podlega regułom rynkowym, a jej wartość jest weryfikowana przez wolny rynek, niezależnie od tego czy jej właściciel zamierza zbyć swoją własność, czy też nie poczynił w tym zakresie żadnych kroków. (patrz wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 30 września 2009 r., I ACa 484/09, LEX nr 756606, wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 17 czerwca 2010 r., I ACa 772/09, LEX nr 756717). W orzecznictwie przyjmuje się, iż obniżenie wartości nieruchomości generuje stratę niezależnie od tego, czy właściciel ją zbył, czy też nie zamierza podjąć w tym kierunku żadnych działań. Przesłanką roszczenia odszkodowawczego przewidzianego w art. 129 ust. 2 p.o.ś. nie jest bowiem jej zbycie. Odszkodowanie nie jest też ograniczone do rzeczywistej straty, gdyż obowiązuje zasada pełnej odpowiedzialności odszkodowawczej za wprowadzenie ograniczeń w korzystaniu z nieruchomości (patrz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 lutego 2009 r., II CSK 546/08, niepubl., LEX nr 503415). Wartość należącej do powódki nieruchomości uległa obniżeniu z uwagi na położenie w okolicach lotniska wojskowego Ł. i na skutek hałasu związanego z jego funkcjonowaniem, niewątpliwie negatywnie postrzeganego przez potencjalnych nabywców nieruchomości. Zainteresowanie nabyciem nieruchomości w okolicach lotniska spadło, a potencjalni nabywcy mogą być skłonni do kupna nieruchomości położonych w obszarze ograniczonego użytkowania, ale za odpowiednio niższą cenę. Do zakresu szkody podlegającej naprawieniu na podstawie art. 129 ust. 2 p.o.ś. należy więc obniżenie wartości nieruchomości wynikające z faktu, że jej właściciel będzie musiał znosić dopuszczalne na tym obszarze immisje np. hałas (patrz wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 18 listopada 2010 r., I ACa 884/10, LEX nr 756735). Wobec powyższego oraz mając na uwadze opinię biegłego sądowego z zakresu szacunku (...), uwzględniając obliczony dla podobszaru A współczynnik utraty wartości Sąd Okręgowy ustalił, że wartość rynkowa należącej do powódki nieruchomości uległa obniżeniu o kwotę 58.700,00 zł.

Oceny zasadności drugiego z dochodzonych przez powódkę roszczeń – żądania zwrotu nakładów potrzebnych na rewitalizację akustyczną stanowiącego jej własność budynku mieszkalnego, Sąd Okręgowy dokonał na podstawie regulacji przewidzianej w art. 136 ust. 1 i 3 w zw. z art. 129 ust. 2 p.o.ś. Zgodnie z art. 136 ust. 3 p.o.ś. w razie określenia na obszarze ograniczonego użytkowania wymagań technicznych dotyczących budynków, szkodą, o której mowa w przepisie art. 129 ust. 2 ustawy, są także koszty poniesione w celu wypełnienia tych wymagań przez istniejące budynki, nawet w przypadku braku obowiązku podjęcia działań w tym zakresie. W judykaturze przyjmuje się, że obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą jej wyrządzenia i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierza ją naprawić. Odszkodowanie bowiem ma wyrównać uszczerbek majątkowy powstały w wyniku zdarzenia wyrządzającego szkodę, istniejący w chwili jej wyrządzenia do czasu, gdy zobowiązany wypłaci poszkodowanemu sumę pieniężną odpowiadającą szkodzie ustalonej w sposób prawem przewidziany (patrz uchwała Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2001 r., III CZP 68/01, OSNC z 2002 r., z 6., poz. 74).

Obowiązek strony pozwanej naprawienia szkody polegający na uiszczeniu odpowiedniej sumy pieniężnej powstał z chwilą wyrządzenia tej szkody powódce, to jest z chwilą wejścia w życie uchwały Nr (...) Sejmiku Województwa (...) z dnia 25 października 2016 r. kształtującej zakres koniecznych do wykonania nakładów rewitalizacyjnych i obligującej do ich poczynienia. Poniesienie nakładów pozwala zaś na uniknięcie hałasu przekraczającego poziomy normatywne i przyczynia się do zwiększenia atrakcyjności nieruchomości, jednak nie wpływa na podniesienie jej ceny z uwagi na lokalizację w strefie ograniczonego użytkowania (porównaj wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 30 września 2009 r., I ACa 484/09, LEX nr 756606). Koszty związane z zapewnieniem w budynku mieszkalnym powódki właściwego klimatu akustycznego są bezpośrednim uszczerbkiem związanym z ustanowieniem strefy ograniczonego użytkowania. Budynek przeznaczony na potrzeby mieszkaniowe wymaga ochrony akustycznej, podlegając tym samym ochronie przed hałasem na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (tekst jedn. Dz.U. z 2019 r., poz. 1065). Usytuowany na należącej do powódki nieruchomości budynek mieszkalny nie spełnia obowiązujących wymogów, nie zapewniając należytego klimatu akustycznego. W celu ochrony akustycznej konieczne jest zatem poczynienie nakładów określonych w opinii Politechniki (...), których koszty biegły sądowy z zakresu budownictwa J. O. określił na kwotę 30.870,89 zł. Koszty te mają zapewnić właściwy klimat akustyczny obiektu i odzwierciedlają zakres nakładów, których powódka dotychczas nie poczyniła, co jednak nie stoi na przeszkodzie w dochodzeniu odszkodowania, ponieważ zgodnie z funkcjonującym w doktrynie i judykaturze poglądem, roszczenie o zasądzenie kosztów potrzebnych do rewitalizacji akustycznej budynku nie jest uzależnione od uprzedniego poniesienia wydatków (patrz wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 10 kwietnia 2008r., I ACa 2/2008, LEX nr 580137).

Jak wynika z powyższych rozważań w przedmiotowej sprawie zachodzi związek przyczynowy pomiędzy ustanowieniem obszaru ograniczonego użytkowania a szkodą poniesioną przez powódkę w postaci zmniejszenia wartości jej nieruchomości oraz konieczności poniesienia przez nią nakładów na utrzymanie prawidłowego klimatu akustycznego w budynku mieszkalnym. Sąd zasądził zatem od pozwanego na rzecz powódki odszkodowanie w łącznej kwocie 89.570,89 zł, na które składa się kwota, o którą zmniejszyła się wartość nieruchomości powódki na skutek utworzenia strefy ograniczonego użytkowania wokół lotniska wojskowego Ł. oraz kwota stanowiąca koszt nakładów, jakie powódka ma obowiązek poczynić w celu rewitalizacji akustycznej budynku mieszkalnego posadowionego na tej nieruchomości.

Powódka zgłosiła pozwanemu żądanie zapłaty kwoty 100.000,00 zł tytułem odszkodowania za ograniczenie sposobu korzystania i zmniejszenie wartości należącej do niej nieruchomości a także kwoty 50.000,00 zł tytułem odszkodowania za szkodę obejmującą koszty zapewnienia odpowiedniego klimatu akustycznego budynku mieszkalnego posadowionego na tej nieruchomości w piśmie skierowanym do pozwanego w dniu 25 marca 2017 r., które doręczone zostało pozwanemu w dniu 29 marca 2017 r., żądając zapłaty tych kwot w terminie 7 dni od doręczenia pisma. Zatem na podstawie art. 481 § 1 kc odsetki ustawowe za opóźnienie od zasądzonej kwoty 89.570,89 zł Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki od dnia 6 kwietnia 2017 r., to jest od dnia następnego po dniu, który powódka wyznaczyła jako ostateczny termin spełnienia świadczenia, do dnia zapłaty.

Przed drugim rozszerzeniem powództwa powódka żądała zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty 42.870,89 zł za okres od dnia 31 marca 2017 r. po czym po raz drugi rozszerzając powództwo popierała żądanie zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie od tej kwoty od dnia 6 kwietnia 2017 r. do dnia zapłaty. W tej sytuacji należało potraktować, iż powódka cofnęła powództwo ze zrzeczeniem się roszczenia w zakresie odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty 42.870,89 zł za okres od dnia 31 marca 2017 r. do dnia 5 kwietnia 2017 r. ze zrzeczeniem się roszczenia. Wobec powyższego Sąd na podstawie art. 355 § 1 kpc w zw. z art. 203 § 1 kpc Sąd umarzył postępowanie w tym zakresie.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 kpc kierując się zasadą odpowiedzialności za wynik procesu i zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 8.079,00 zł, na którą to kwotę złożyły się opłata od pozwu w kwocie 4.479,00 zł i wynagrodzenie pełnomocnika powódki w kwocie 3.600,00 zł ustalone stosownie do treści § 2 pkt 5 w zw. z § 19 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800 ze zm.).

Co do nie pokrytych wydatków w kwocie 5.590,91 zł to Sąd na podstawie 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn. Dz.U. z 2021, poz. 2257 ze zm.) zasądził je na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu od przegrywającego sprawę pozwanego.