Sygnatura akt VIII C 1056/21
Dnia 6 kwietnia 2022 roku
Sąd Rejonowy dla Łodzi - Widzewa w Łodzi VIII Wydział Cywilny w składzie:
Przewodniczący: Sędzia Małgorzata Sosińska-Halbina
Protokolant: st. sekr. sąd. Izabela Bors
po rozpoznaniu w dniu 23 marca 2022 roku w Łodzi
na rozprawie
sprawy z powództwa T. B.
przeciwko Towarzystwu (...) z siedzibą w W.
o zapłatę
1. zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2.136,20 zł (dwa tysiące sto trzydzieści sześć złotych dwadzieścia groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 6 sierpnia 2021 roku do dnia zapłaty;
2. zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.117 zł (jeden tysiąc sto siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.
Sygn. akt VIII C 1056/21
W dniu 28 września 2021 roku powód T. B., reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika, wytoczył przeciwko Towarzystwu (...) w W. powództwo o zapłatę kwoty 2.136,20 zł wraz
z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 6 sierpnia 2021 roku do dnia zapłaty, ponadto wniósł o zasądzenie od pozwanego zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych.
W uzasadnieniu pełnomocnik powoda wskazał, że w dniu 20 czerwca 2020 roku doszło do zdarzenia komunikacyjnego w wyniku której uszkodzeniu uległ samochód marki V. (...) o nr rej. (...), którego właścicielem był Ł. S.. Po zdarzeniu pojazd ten nie nadawał się do jazdy. Sprawca zdarzenia posiadał ubezpieczenie OC w pozwanym towarzystwie ubezpieczeń. W związku ze zdarzeniem poszkodowany wynajął pojazd zastępczy za kwotę 154,47 zł netto/180 zł brutto doba, który użytkował od dnia 22 czerwca roku do dnia 17 lipca 2020 roku (25 dni). Jednocześnie poszkodowany przelał na powoda wierzytelność z tytułu odszkodowania za wynajęcie pojazdu zastępczego. Po rozpoczęciu najmu powód niezwłocznie zgłosił szkodę pozwanemu, poinformował o rozpoczęciu wynajmu auta zastępczego, a także zwrócił się do niego o podanie podmiotu, który może najem przeprowadzić/kontynuować i przesłanie regulaminu takiej wypożyczalni. W odpowiedzi pozwany przesłał standardowe pismo z propozycją udostępnienia pojazdu zastępczego, które nie zawierało szczegółowych zasad najmu. Powód, chcąc dochować ciążących na nim – jako przedstawiciela poszkodowanego – obowiązków, skontaktował się z jedną z wymienionych przez ubezpieczyciela wypożyczalni i ustalił, że przewiduje ona udział własny w szkodzie wynoszący 2.500 zł. Po przedstawieniu otrzymanych informacji poszkodowanemu ten uznał, że będzie kontynuował najem
u powoda. Z tytułu najmu powód wystawił fakturę nr (...) na kwotę 4.749,95 zł
i pismem z dnia 6 lipca 2021 roku wezwał pozwanego do jej opłacenia. Roszczenie to zostało uwzględnione wyłącznie w części. Ubezpieczyciel uznał cały okres najmu, zweryfikował natomiast stawkę dobową do kwoty 85 zł netto.
(pozew k. 2-6)
W dniu 18 października 2021 roku referendarz sądowy wydał w sprawie nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym zasądził na rzecz powoda dochodzoną kwotę wraz z kosztami procesu. Nakaz ten pozwany, reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika, zaskarżył sprzeciwem w całości wnosząc
o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powoda zwrotu kosztów procesu. W uzasadnieniu sprzeciwu pełnomocnik wyjaśnił, że z tytułu najmu pozwany wypłacił kwotę 2.613,75 zł odpowiadającą 25-dniowemu okresowi najmu po stawce 104,55 zł/doba. Wskazał, że dzień po zgłoszeniu szkody pozwany przesłał na adres email powoda pismo zawierające szczegółowe informacje na temat najmu pojazdu zastępczego. Poszkodowany nie skorzystał z tej oferty, a tym samym doprowadził do znacznego zwiększenia kosztu wynajęcia pojazdu. W ocenie pozwanego nie ma przy tym racji powód twierdząc, że jego oferta była korzystniejsza z punktu widzenia warunków najmu, na powyższe brak jest bowiem dowodów w sprawie. Na koniec pełnomocnik przypomniał, że ubezpieczyciel refunduje koszty najmu pojazdu wyłącznie wówczas, gdy ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione.
(nakaz zapłaty k. 32, sprzeciw k. 35-37)
W toku procesu stanowiska stron nie uległy zmianie. Pełnomocnik powoda uzupełniająco wskazał, że oferty wypożyczalni współpracujących z pozwanym przewidują szereg kar umownych oraz opłat dodatkowych obciążających najemcę.
(pismo procesowe k. 53-54, k. 75-76v., k. 81-82, k. 97-98, protokół rozprawy k. 93-96)
Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 20 czerwca 2020 roku doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ samochód marki V. (...) o nr rej. (...), którego właścicielem jest Ł. S.. Po kolizji przedmiotowy pojazd nie był jezdny.
Sprawca kolizji posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u pozwanego ubezpieczyciela.
(zeznania świadka Ł. S. - elektroniczny protokół rozprawy z dnia 23 marca 2022 roku, z akt szkody: policyjna notatka urzędowa; okoliczności bezsporne)
W dniu 22 czerwca 2020 roku Ł. S. zawarł z powodem umowę najmu pojazdu zastępczego, na mocy której wynajął samochód marki C. (...) (klasa C). Cena bazowa najmu wyniosła 110 zł brutto, natomiast cena końcowa 180 zł brutto. Wzrost ceny był podyktowany wykupieniem usługi zniesienia udziału własnego
w szkodzie całkowitej i częściowej. Początkowo umowa została zawarta na okres 2 dni, a następnie strony dwukrotnie przedłużyły czas jej obowiązywania, ostatecznie do dnia 17 lipca 2020 roku. Strony w ten sposób ustaliły czas umowy by mieć możliwość skorzystania z ewentualnej propozycji najmu pojazd zastępczego z firmy współpracującej z pozwanym w przypadku stwierdzenia, że warunki na jakich najem miałby się odbywać są korzystane dla poszkodowanego. Poszkodowany upoważnił powoda do podjęcia kontaktu z ubezpieczycielem w sprawie najmu pojazdu.
Tego samego dnia powód zawarł z poszkodowanym umowę cesji wierzytelności, w treści której cedent oświadczył, że przysługuje mu wierzytelność pieniężna z tytułu odszkodowania za wynajęcie pojazdu zastępczego /holowania /parkingu w stosunku do wszystkich osób i podmiotów odpowiedzialnych za szkodę w pojeździe marki V. (...) o nr rej. (...). Przedmiotową wierzytelność cedent przelał na rzecz powoda.
Poszkodowany korzystał z wynajętego pojazdu w takim zakresie jak z pojazdu uszkodzonego. W tym czasie nie dysponował innym samochodem, który mógłby użytkować.
(zeznania świadka Ł. S. - elektroniczny protokół rozprawy z dnia 23 marca 2022 roku, dowód z przesłuchania powoda - elektroniczny protokół rozprawy z dnia 23 marca 2022 roku, umowa cesji wierzytelności k. 10, umowa najmu pojazdu zastępczego k. 11, k. 12, k. 13, cennik k. 14)
Następnego dnia po zawarciu umowy najmu pojazdu zastępczego powód przesłał pozwanemu druk zgłoszenia szkody oraz cesję wierzytelności. Powiadomił
o rozpoczęciu wynajmu pojazdu zastępczego oraz poprosił o bieżące informowanie
o przebiegu likwidacji szkody. Wskazał, że jeśli ubezpieczyciel ma zamiar zaproponować pojazd zastępczy to wnosi o przesłanie takiej informacji wraz
z podaniem podmiotu, który ten najem zrealizuje oraz warunkami, na jakich będzie on realizowany. Na koniec oświadczył, że może przerwać wynajem, zastrzegając, że jeśli jednak ubezpieczyciel nie zorganizuje auta zastępczego w ciągu 48 godzin, to będzie realizować wynajem na zasadach rynkowych do zakończenia procesu likwidacji szkody.
W odpowiedzi pozwany w wiadomości email z dnia 24 czerwca 2020 roku przesłał informację dotyczącą najmu pojazdu zastępczego. Wskazano w niej, że najem pojazdu zastępczego w wypożyczalni współpracującej odbywa się bezgotówkowo,
z zastrzeżeniem, że koszt najmu jest pokrywany przez ubezpieczyciela
pod warunkiem przyjęcia odpowiedzialności za szkodę, że zasadność zwrotu kosztów najmu oraz czasu jego trwania jest rozpatrywana w każdym przypadku indywidualnie, że w przypadku zorganizowania pojazdu zastępczego we własnym zakresie odszkodowanie z tego tytułu zostanie ustalone w oparciu o wysokość stawek obowiązujących
w wypożyczalniach współpracujących z Towarzystwem. Na koniec pozwany przedstawił
przykładową ofertę współpracującej z nim wypożyczalni, w której dla pojazdów segmentu C przewidziano stawkę dobową w wysokości 85 zł netto.
Powód postanowił skontaktować się z jedną ze wskazanych przez pozwanego wypożyczalni, celem ustalenia oferowanych przez nią warunków najmu pojazdu. W rozmowie telefonicznej uzyskał informację, że najem pojazdu wiąże się z udziałem własnym w szkodzie, który można wprawdzie znieść ale powyższe wiąże się z koniecznością poniesienia z własnych środków opłaty w wysokości 20 zł za dobę. Kwota ta nie była refundowana przez ubezpieczyciela. Po przekazaniu tej informacji Ł. S. podjął on decyzję o kontynuowaniu najmu na dotychczasowych warunkach.
W piśmie z dnia 1 lipca 2020 roku adresowanym do K. S. pozwany wskazał, iż obecnie prowadzone są czynności mające na celu ustalenie odpowiedzialności. Wyjaśnił, że szacunkowy koszt naprawy pojazdu wynosi 11.000,89zł i przewyższa jego wartość rynkową, wobec czego szkoda została zakwalifikowana jako całkowita. Po odliczeniu wartości pozostałości (800 zł) wysokość szkody w pojeździe oszacowano na 5.500 zł. Na koniec ubezpieczyciel podniósł, że podana informacja o sposobie ustalenia szkody w pojeździe nie przesądza o odpowiedzialności Towarzystwa za przedmiotową szkodę, ani o wysokości odszkodowania.
W wiadomościach email z dnia 8 i 13 lipca 2020 roku powód zwracał
się do pozwanego z zapytaniem, czy jest już przyjęta odpowiedzialność w szkodzie.
W decyzji z dnia 13 lipca 2020 roku pozwany powiadomił poszkodowanego
o przyznaniu świadczenia w wysokości 5.500 zł.
W oświadczeniu z dnia 17 lipca 2020 roku T. S. wskazał, że nie był zainteresowany organizacją najmu pojazdu zastępczego przez (...) z uwagi na wysokie kary w przypadku uszkodzenia pojazdu – 2.500 zł. Dodał, że poza umówieniem się na oględziny pozwany nie proponował podmiany auta zastępczego.
( dowód z przesłuchania powoda - elektroniczny protokół rozprawy z dnia 23 marca 2022 roku, pismo z dnia 23.06.2022 roku k. 16, zgłoszenia szkody k. 17, wydruk wiadomości email k. 18, informacja dotycząca najmu pojazdu zastępczego k. 19, oświadczenie k. 20, wydruk z poczty email k. 42, z akt szkody: pismo z dnia 1.07.2020 roku, wiadomość email z dnia 8 i 13.07.2020 roku, decyzja z dnia 13.07.2020 roku)
W dniu 6 lipca 2021 roku powód wystawił fakturę VAT nr (...) na kwotę 4.749,95 zł brutto, tytułem wynajmu samochodu zastępczego za okres 25 dni. Rzeczona kwota podlegała uiszczeniu w terminie 14 dni. Tego samego dnia powód wezwał pozwanego do zapłaty należności wynikających z przesłanego dokumentu księgowego.
Decyzją z dnia z dnia 15 lipca 2021 roku pozwany poinformował powoda
o przyznaniu odszkodowania w wysokości 2.613,75 zł z tytułu najmu pojazdu zastępczego. W uzasadnieniu wyjaśnił, że uznał w całości okres najmu, zweryfikował natomiast dobową stawkę do kwoty 85 zł netto, zgodnie z informacją przekazaną poszkodowanemu.
(faktura k. 21, wezwanie do zapłaty k. 22, decyzja k. 24-25, okoliczności bezsporne)
W umowie o współpracy w zakresie wynajmu pojazdów zastępczych zawartej
w dniu 27 lutego 2015 roku przez pozwanego z (...) Sp. z o.o. Sp.k. wskazano, że wynajmujący zobowiązuje się do wynajmu pojazdu zastępczego w każdym przypadku, gdy wyrazi taką wolę poszkodowany, wynajmujący dysponuje odpowiednim pojazdem a (...) udzieli na to uprzedniej zgody w postaci autoryzacji najmu (§ 3 ust. 1). W przypadku zgłoszenia potrzeby najmu przed przyjęciem przez ubezpieczyciela odpowiedzialności za szkodę, wynajmujący co do zasady przez pierwsze 2 dni udostępnia poszkodowanemu pojazd na własne ryzyko (§ 3 ust. 2). (...) zajmuje stanowisko w kwestii autoryzacji najmu nie później niż następnego dnia roboczego po otrzymaniu potrzeby najmu pojazdu zastępczego, przy czym autoryzacja ta jest obowiązkowa w przypadku przyjęcia odpowiedzialności za szkodę (§ 4 ust. 1 i 2). Jeżeli po upływie 2 dni, o których mowa w § 3 ust. 2, (...) nie zajmie stanowiska w kwestii autoryzacji najmu, wynajmujący może przedłużyć najem (…) na własne ryzyko lub poinformuje poszkodowanego o możliwości najmu na jego koszt (§ 4 ust. 4). (...) zobowiązuje się do pokrywania kosztów najmu (…) potwierdzonych w autoryzacji najmu w wysokości określonej w cenniku (§ 7 ust. 1). Odpowiedzialność (...) w związku z umową ogranicza się wyłącznie do pokrycia kosztów najmu pojazdów wynajętych zgodnie z umową, obejmujących czynsz najmu oraz opłatę za podstawienie lub odbiór pojazdu. W regulaminie wypożyczalni (pkt 43 i 48) przewidziano udział własny w szkodzie w wysokości 2.500 zł, którego zniesienie następowało za dodatkową opłatą uiszczaną przez
najemcę na rzecz wynajmującego. Wysokość opłaty wynosiła 20 zł przez pierwsze 9 dób najmu, 10 zł przez kolejne 5 dób najmu oraz 5 zł powyżej 15 dób najmu.
(umowa o współpracy k. 67-68, aneks nr (...) z załącznikiem k. 72-72v., regulamin k. 73-73v.)
Do dnia wyrokowania pozwany nie zapłacił powodowi kwoty dochodzonej pozwem.
(okoliczności bezsporne)
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił bądź jako bezsporny, bądź na podstawie dowodów z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, których prawdziwości ani rzetelności ich sporządzenia nie kwestionowała żadna ze stron. Za podstawę ustaleń faktycznych Sąd przyjął ponadto zeznania świadka oraz powoda. Depozycje te były logiczne i spójne, korespondowały ze sobą w odpowiednim zakresie, ponadto ich wiarygodność nie była podważana przez stronę pozwaną. Wobec powyższego Sąd przyjął, iż odpowiadają one prawdzie i mogą stanowić w pełni podstawę czynionych
w sprawie ustaleń faktycznych.
Sąd Rejonowy zważył, co następuje:
Powództwo było zasadne i zasługiwało na uwzględnienie w całości.
W niniejszej sprawie znajdują zastosowanie zasady odpowiedzialności samoistnego posiadacza mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody statuowane w przepisie art. 436 k.c., oraz – w związku z objęciem odpowiedzialności posiadacza pojazdu obowiązkowym ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej – przepisy ustawy z dnia 22 maja 2003 roku
o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym
i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t.j Dz.U. 2013, poz. 392 ze zm.).
W kwestii zakresu szkody i odszkodowania obowiązują reguły wyrażone w przepisach ogólnych księgi III Kodeksu cywilnego, tj. przepisy art. 361 § 2 k.c. oraz art. 363 k.c. Zastosowanie w przedmiotowej sprawie znajdują także przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące ubezpieczeń majątkowych.
W myśl przepisu art. 822 § 1 k.c., przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Zaś zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, zakład ubezpieczeń zobowiązany jest do wypłaty odszkodowania z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. Ubezpieczyciel odpowiada w granicach odpowiedzialności sprawcy szkody – odpowiada za normalne następstwa działania bądź zaniechania, z którego szkoda wynikła. Wysokość odszkodowania winna odpowiadać rzeczywistym, uzasadnionym kosztom usunięcia skutków wypadku, ograniczona jest jedynie kwotą określoną w umowie ubezpieczenia (art. 824 § 1 k.c., art. 36 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych).
Ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu (art. 35 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych).
Zakład ubezpieczeń w ramach odpowiedzialności gwarancyjnej wynikającej z umowy ubezpieczenia przejmuje obowiązki sprawcy wypadku. Odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń nie może wykraczać poza granice odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem, ale również nie może być mniejsza niż wynikła na skutek ruchu pojazdu mechanicznego szkoda.
Poszkodowany w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczeń bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń (art. 19 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, art. 822 § 4 k.c.).
W przedmiotowej sprawie bezspornym między stronami był fakt zaistnienia zdarzenia komunikacyjnego z dnia 20 czerwca 2020 roku, w wyniku którego należący do K. S. samochód marki V. uległ uszkodzeniu. Do zdarzenia drogowego doszło z winy osoby ubezpieczonej w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w pozwanym Towarzystwie (...). Przedmiotem sporu nie była zatem zasada odpowiedzialności pozwanego za przedmiotową szkodę. Pozwany nie kwestionował także uprawnienia poszkodowanego do wynajęcia pojazdu zastępczego oraz okresu najmu.
Oś sporu w niniejszej sprawie stanowiła wyłącznie stawka dobowa za najem, którą pozwany zweryfikował do kwoty 85 zł netto.
Odnosząc się do zarzutów pozwanego godzi się przypomnieć, że odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych obejmuje celowe
i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego. Jednakże, jak trafnie wskazał Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały 7 sędziów z dnia 17 listopada 2011 roku (III CZP 5/11, OSNC 2012/3/28), nie wszystkie wydatki pozostające w związku przyczynowym z wypadkiem komunikacyjnym mogą być refundowane. Istnieje bowiem obowiązek wierzyciela zapobiegania szkodzie i zmniejszania jej rozmiarów (
art. 354 § 2 k.c.
,
art. 362 k.c.
i
art. 826 § 1 k.c.
). Na ubezpieczycielu ciąży w związku z tym obowiązek zwrotu wydatków celowych i ekonomicznie uzasadnionych, pozwalających na wyeliminowanie negatywnych dla poszkodowanego następstw, niedających się wyeliminować w inny sposób, z zachowaniem rozsądnej proporcji między korzyścią wierzyciela a obciążeniem dłużnika. Nie jest celowe nadmierne rozszerzanie odpowiedzialności odszkodowawczej i w konsekwencji gwarancyjnej ubezpieczyciela. W tożsamy sposób wypowiedział się Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 15 lutego 2019 roku (III CZP 84/18, OSNC 2020/1/6), akcentując, że w ramach tego obowiązku powinnością poszkodowanego, jako wierzyciela, jest lojalne postępowanie na etapie likwidacji szkody przez ograniczanie zakresu świadczenia odszkodowawczego ubezpieczyciela, a nie zbędne powiększanie wysokości szkody. Brak podjęcia takich działań mimo, że leżały w zakresie możliwości poszkodowanego, nie może zwiększać odszkodowania należnego od ubezpieczyciela zobowiązanego do naprawienia szkody. W tym zakresie należy proporcjonalnie wyważyć interesy poszkodowanego i ubezpieczyciela kierując się standardem rozsądnie myślącej osoby, która określone zachowanie uznałaby za celowe, konieczne i racjonalne ekonomicznie. Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 24 sierpnia 2017 roku (III CZP 20/17, OSNC 2018/6/56), wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego, przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych,
jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione. Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy w pierwszej kolejności przypomnienia wymaga, że bezpośrednio po zawarciu umowy najmu powód poinformował pozwanego o rozpoczęciu wynajmu auta zastępczego na rzecz poszkodowanego oraz poprosił o wskazanie podmiotu, który w imieniu ubezpieczyciela zorganizowałby taki najem oraz przesłanie warunków takiego najmu. W odpowiedzi pozwany przesłał informację dotyczącą najmu pojazdu zastępczego (k. 19), która jednak była bardzo ogólnikowa. W istocie ograniczała się ona wyłącznie do wskazania uzasadnionego czasu najmu przy szkodzie całkowitej i stawek stosowanych przez wypożyczalnie współpracujące z pozwanym, które jednak miały
przykładowy (!!!) charakter. Pozwany nie określił natomiast zasad, na jakich najem by się odbywał, nie wskazał także warunków, których spełnienie będzie skutkować tym, że oferta w zakresie stawki dobowej przestanie być przykładowa. Co istotne, przedstawiony cennik nie poddaje się weryfikacji, brak jest bowiem dowodu na to, że stawki te miały realny charakter, zresztą sam pozwany określił je mianem „przykładowych”. Zaznaczyć również należy, że wprawdzie pozwany zastrzegł w przesłanej informacji, że zarówno czas najmu, jak i jego koszt podlegają weryfikacji i indywidualnej ocenie, to jednocześnie nie wyjaśnił, w oparciu o jakie przesłanki weryfikacja ta zostanie przeprowadzona. Wskazał wyłącznie, że odszkodowanie zostanie ustalone w oparciu o wysokość stawek obowiązujących we współpracujących z nim wypożyczalniach. Skoro jednak te zostały podane „przykładowo” to tak naprawdę poszkodowany nie był w stanie ustalić poziomu takiego odszkodowania. W konsekwencji nie sposób uznać, aby pozwany we właściwy sposób poinformował poszkodowanego o oferowanych przez niego warunkach najmu, w tym taki, który umożliwiałby mu porównanie oferty z warunkami powoda. Uwadze Sądu nie uszło również, że w omawianej informacji z k. 19 pozwany wprost podał, że koszt najmu jest pokrywany przez ubezpieczyciela
pod warunkiem przyjęcia odpowiedzialności za szkodę. Także w umowie o współpracy łączącej pozwanego z wypożyczalnią (...) zastrzeżono, że wynajęcie pojazdu jest uzależnione od dokonania autoryzacji przez ubezpieczyciela, która polegała na przyjęciu odpowiedzialności za szkodę. W sprawie zaś pierwszym pismem, z którego można wnioskować o przyjęciu odpowiedzialności jest decyzja z dnia 13 lipca 2020 roku. Wcześniej, m.in. w piśmie z dnia 1 lipca 2020 roku adresowanym do K. S. pozwany wskazał, iż prowadzone są czynności
mające na celu ustalenie odpowiedzialności. W istocie więc z jednej strony pozwany wywodzi, że oferuje poszkodowanym pojazdy zastępcze bez dodatkowych opłat, z bezgotówkowym rozliczeniem najmu, z drugiej zaś pomija jakże relewantną okoliczność, że rozliczenie to będzie możliwe dopiero w przypadku przyjęcia odpowiedzialności za szkodę, co zazwyczaj następuje w końcowym etapie postępowania likwidacyjnego. Wybór propozycji ubezpieczyciela wiąże się zatem po stronie poszkodowanego z realnym ryzykiem braku refundacji kosztów najmu pojazdu zastępczego, co wręcz deprecjonuje taką propozycję. Zdaniem Sądu brak jest bowiem racjonalnych przesłanek, aby osoba, która doznała szkody nie ze swojej winy, decydowała się na ofertę, odnośnie której nie ma pewności, że będzie miała bezkosztowy charakter. Niezależnie od powyższego powtórzenia wymaga, że powód nie tylko zwrócił się do pozwanego o podanie podmiotu, który mógłby zorganizować samochód zastępczy, ale również poinformował, że sam taki wynajem na rzecz poszkodowanego rozpoczął. Jak wyjaśnił zaś Sąd Okręgowy w Łodzi (wyrok z dnia 19 lipca 2019 roku, XIII Ga 1648/18, L.), w sytuacji, w której ubezpieczyciel powziął wiadomość o tym, że poszkodowany jest już najemcą auta zastępczego, jego powinnością jest przedstawienie poszkodowanemu informacji odnośnie zasad najmu pozwalających na porównanie chociażby w minimalnym stopniu warunków korzystania z auta zastępczego u obu podmiotów, aby poszkodowany mógł je porównać i racjonalnie ocenić zasadność dalszego korzystania z auta zastępczego u dotychczasowego wynajmującego ewentualnie podjąć decyzję o zmianie tego podmiotu. Zaniechanie tych powinności ubezpieczyciela nie może obciążać negatywnymi skutkami podmiotu poszkodowanego. W niniejszej sprawie K. S. został pozbawiony prawa do weryfikacji przyjętej od powoda oferty pod kątem jej atrakcyjności w zakresie stawki dobowej za najem oraz opłat dodatkowych. Pozwany poprzestając na cząstkowej i ogólnikowej informacji odnośnie proponowanego najmu, nie tylko zachował się nieprofesjonalnie, ale przede wszystkim nielojalnie w stosunku do poszkodowanego, który poniósł szkodę nie
z własnej winy. Nie można także tracić z pola widzenia okoliczności, że bazowa stawka stosowana przez powoda (110 zł brutto) jest zaledwie o 5,45 zł brutto wyższa od stawek pozwanego, co w realiach rynkowych uznać należy za pomijalną różnicę. Finalny koszt na poziomie 180 zł brutto był wynikiem wykupienia dodatkowych usług w postaci zniesienia udziału własnego w szkodzie, odnośnie których pozwany nie wykazał
w żaden sposób, że gwarantował je nieodpłatnie. Wręcz przeciwnie z załączonej umowy o współpracy z firmą (...) i załączników do niej, a także z wyjaśnień powoda i zapisu rozmowy, jaką odbył z wypożyczalnią, niezbicie wynika, że najem oferowany przez pozwanego wiązał się z udziałem własnym, który wprawdzie można było znieść, ale wymagało to inwestowania przez poszkodowanego własnych środków pieniężnych. Bez znaczenia pozostaje przy tym okoliczność, że za zniesienie udziału własnego powód pobierał wyższą opłatę, skoro finalnie poszkodowany nie był nią obciążany. Z punktu widzenia tego ostatniego istotne było zaś to, czy najem ma charakter bezkosztowy. Warunek ten spełniała wyłącznie oferta powoda i ten fakt przesądził o tym, że K. S. kontynuował najem od powoda. Wreszcie zaznaczenia wymaga, że pozwany nawet nie starał się wykazać, że stosowane przez powoda stawki nie mają charakteru stawek rynkowych. Jak wyjaśnił zaś Sąd Okręgowy w wyroku z dnia 5 lipca 2017 roku (III Ca 752/17, L.), dopiero gdy pomiędzy stronami procesu wywiąże się spór co do relacji poniesionych kosztów do kosztów rynkowych może być potrzebne zasięgnięcie opinii biegłego. Wówczas – zgodnie
z
art. 6 k.c. – ciężar dowodu spoczywa na stronie, która chce dowieść, że koszty poniesione przez poszkodowanego zostały zawyżone, zatem na pozwanym. Podsumowując, w toku likwidacji szkody pozwany przedstawił poszkodowanemu ogólnikowe zasady najmu auta zastępczego,
z przykładowymi stawkami za najem,
z zastrzeżeniem, że pokryje koszt najmu wyłącznie w przypadku przyjęcia odpowiedzialności za szkodę, co nastąpiło dopiero w 21-szej dobie najmu. Dodatkowo najem ten, co wykazały działania podjęte przez powoda, wprawdzie przewidywał możliwość zniesienia udziału własnego w szkodzie -analogicznie do oferty powoda
- ale opłaty z tego tytułu pozwany już nie refundował. W świetle powyższych rozważań w ocenie Sądu brak jest podstaw do przyjęcia, że wybierając propozycję powoda poszkodowany zwiększył rozmiar szkody.
Mając powyższe na uwadze Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2.136,20 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 6 sierpnia 2021 roku do dnia zapłaty.
Podstawę żądania odsetkowego powoda stanowi przepis art. 481 § 1 k.c. w myśl którego, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody
i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie. W niniejszej sprawie termin wymagalności świadczenia wynikał z wystawionej przez powoda faktury (20 lipca 2021 roku), wobec czego powód był uprawniony dochodzić odsetek od dnia 6 sierpnia 2021 roku.
O kosztach procesu rozstrzygnięto w oparciu o art. 98 k.p.c. zasądzając od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.117 zł obejmującą opłatę sądową od pozwu
– 200 zł, koszty zastępstwa procesowego w stawce minimalnej – 900 zł oraz opłatę skarbową od pełnomocnictwa – 17 zł.
Z tych względów, orzeczono jak w sentencji.