Sygn. akt I C 283/22
Dnia 3 sierpnia 2022 r.
Sąd Rejonowy w Szczytnie, I Wydział Cywilny,
w składzie następującym:
Przewodniczący: |
sędzia Marcin Borodziuk |
Protokolant: |
sekretarz sądowy Klaudia Miłek |
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 3 sierpnia 2022 r. w S.
sprawy z powództwa H. B.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych z siedzibą w W.
o zapłatę zadośćuczynienia
I. oddala powództwo w całości;
II. nie obciąża powódki obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz pozwanego;
III. odstępuje od obciążenia powódki nieuiszczonymi kosztami sądowymi;
IV. przyznaje ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Szczytnie na rzecz adw. P. F. wynagrodzenie za pomoc prawną udzieloną powódce z urzędu w kwocie 6.642 (sześć tysięcy sześćset czterdzieści dwa) złotych, w tym 1.242 złotych tytułem podatku od towarów i usług.
wyroku z dnia 03 sierpnia 2022 roku
Pozwem z 14 marca 2022 r. powódka H. B. wniosła o zasądzenie na swoją rzecz od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w W. kwoty 55.000 złotych, wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 16 marca 2019 roku do dnia zapłaty.
W uzasadnieniu swego stanowiska podniosła, że w dniu 17 listopada 2017 roku złożyła do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wniosek o umorzenie należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne i Fundusz Pracy. Podstawą złożenia takiego wniosku była bardzo trudna sytuacja materialna, zdrowotna i życiowa powódki, która nie dawała także szans na jej poprawę. Decyzją z 26 stycznia 2018 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. Inspektorat w K. odmówił umorzenia należności. Rozstrzygnięcie to zostało podtrzymane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. decyzją z 06 kwietnia 2018 roku. Wyrokiem z dnia 11 lipca 2018 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w O., sygn. akt I SA/OL 331/18, na skutek rozpoznania skargi powódki uchylił tę ostatnią decyzję wskazując, że zaistniały przesłanki do uznania sytuacji powódki za wyjątkową, a nawet drastyczną. Niezasadne działania pozwanego, trwające postępowanie administracyjne i wydawane przez pozwanego krzywdzące i niesprawiedliwe decyzje, odbiły się bardzo negatywnie na zdrowiu fizycznym i psychicznym powódki. W związku z tymi działaniami u powódki nasiliła się cukrzyca insulinoniezależna, pogorszyły się problemy z sercem i kręgosłupem, jak również jeszcze bardziej pogłębiły się problemy ze zdrowiem psychicznym.
Pozwany w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości, oraz o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanej kosztów procesu, według norm przepisanych.
W uzasadnieniu wskazał, że roszczenie powódki jest bezzasadne co do zasady, jak i wysokości. W dniu 22 czerwca 2016 r. powódka zawarła z pozwanym układ ratalny, w ramach którego regularnie spłacała raty. Ponadto należność była zabezpieczona hipoteką, w związku z czym pierwotnie wydano decyzję odmawiającą umorzenia należności. Pozwany podkreślił, że kwestia umorzenia należności publicznoprawnych ma charakter uznaniowy, a nie obligatoryjny. Zdaniem pozwanego powódka nie wykazała zaistnienia szkody niemajątkowej ani związku przyczynowego między działaniami pozwanego, a krzywdą. Ponadto pozwany podniósł zarzut przedawnienia roszczenia, wskazując, że od czasu wydania ostatecznej decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, jak i od czasu wydania przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w O. wyroku uchylającego tę decyzję, upłynął trzyletni termin określony w art. 442 1 § 1 k.c.
Podstawa faktyczna rozstrzygnięcia:
H. B. prowadziła działalność gospodarczą, w związku z którą w okresie od lipca 2005 roku do marca 2011 roku była obowiązana do uiszczenia składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne oraz na Fundusz Pracy. Wymieniona nie uiściła składek na łączną kwotę 96.950,62 złotych.
(bezsporne)
W 2015 roku H. B. podupadła na zdrowiu. U wymienionej zdiagnozowano wówczas schizofrenię paranoidalną. W związku z tym od sierpnia 2015 r. zamieszkiwała u swojej córki, K. R.. W związku z dobrze dobranymi lekami do 2017 r. stan psychiczny H. B. uległ poprawie, jednak przytyła ok. 30 kg.
(dowód: zeznania K. R., protokół rozprawy z 13 lipca 2022 r., 00:04:34-00:21:35, zeznania A. B., k. 88-88v, dokumentacja leczenia psychiatrycznego, k. 78)
W dniu 22 czerwca 2016 r. H. B. zawarła z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych Oddziałem w O. Inspektoratem w K. układ ratalny, na mocy którego jej należność wobec ZUS w kwocie 51.410,33 złotych została rozłożona na 96 rat.
(dowód: umowa z 22.06.2016 r., k. 45-47)
W dniu 30 listopada 2017 r. H. B. zwróciła się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w O. Inspektoratu w K. o umorzenie należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy. W uzasadnieniu swego wniosku powoływała się na pogorszenie stanu swojego zdrowia, m. in. na schorzenie w postaci schizofrenii paranoidalnej, jak również na swoją trudną sytuację majątkową, związaną z osiąganiem niskich dochodów.
(bezsporne)
Decyzją z dnia 26 stycznia 2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. Inspektorat w K. odmówił H. B. umorzenia należności z tytułu składek w łącznej kwocie 96.950,62 złotych, w tym 26.158,31 złotych z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne.
(bezsporne, uzupełniająco decyzja z 26.01.2018 r., znak (...), k. 20-24)
Następnie decyzją z dnia 06 kwietnia 2018 r. Zakład (...) w O. utrzymał w mocy decyzję z dnia 26 stycznia 2018 r.
(bezsporne, uzupełniająco decyzja z 06.04.2018 r., (...), k. 25-28v)
Po wydaniu odebraniu tej ostatniej decyzji H. B. bardzo się przejmowała niekorzystnym dla siebie rozstrzygnięciem, była przygnębiona. Członkom rodziny mówiła, że będzie się od niej odwoływać.
(dowód: zeznania K. R., protokół rozprawy z 13 lipca 2022 r., 00:04:34-00:21:35, zeznania A. B., k. 88-88v)
Wyrokiem z dnia 11 lipca 2018 r., sygn. akt I SA/OL 331/16, Wojewódzki Sąd Administracyjny w O. uchylił decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w O. z dnia 06 kwietnia 2018 r.
(bezsporne, uzupełniająco wyrok z 11.07.2018 r., k. 15 akt I SA/OL 331/16)
Decyzją z dnia 07 marca 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych w O. umorzył H. B. zobowiązanie z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne w kwocie 67.223,56 złotych, ubezpieczenie zdrowotne w kwocie 26.879,11 złotych, Fundusz Pracy w kwocie 4.987,24 złotych, odmawiając umorzenia należności w pozostałym zakresie.
(bezsporne, uzupełniająco decyzja z 07.03.2019 r., UP- (...), k. 31-35)
Obecnie H. B. leczy się u diabetologa, kardiologa i u psychiatry. Wymieniona z powodu swoich schorzeń została uznana za osobę niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym.
(dowód: zeznania K. R., protokół rozprawy z 13 lipca 2022 r., 00:04:34-00:30:37, dokumentacja medyczna leczenia psychiatrycznego, k. 78)
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów prywatnych, których treść i autentyczność nie była kwestionowana przez strony. Bezsporna była treść zapadłych w sprawie administracyjnej decyzji i orzeczeń, a ich odpisy posłużyły sądowi do poczynienia jedynie uzupełniających ustaleń.
Sąd oparł się na zeznaniach K. R. i A. B.. Jakkolwiek wymienieni świadkowie są dziećmi powódki, ich zeznania były spontaniczne i szczere. Z ich treści wynika, że powódka po otrzymaniu odmownej decyzji z 06 kwietnia 2018 r. odczuwała silne przygnębienie. Płynie z nich też jednoznaczny wniosek, że silne negatywne przeżycia powódki były związane z samym faktem posiadania wysokich zobowiązań wobec ZUS, oraz ustanowionej w związku z tym hipoteki na nieruchomości.
Wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku:
Powództwo podlegało oddaleniu.
Zgodnie z art. 417 § 1 k.c., za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa.
Do przesłanek roszczenia z art. 417 k.c. należą 1) wykonywanie władzy publicznej mające formę działania lub zaniechania, 2) niezgodność z prawem, 3) powstanie szkody, także niemajątkowej, 4) związek przyczynowy między wykonywaniem władzy a powstaniem szkody.
Roszczenie powódki w zakresie, w jakim powoływała się na powstanie szkody niemajątkowej w związku z samym tylko faktem prowadzenia wobec niej postępowania w przedmiocie umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne i Fundusz Pracy, było niezasadne w stopniu oczywistym. Podstawowym warunkiem dochodzenia roszczenia przeciwko podmiotowi wykonującemu władzę publiczną jest bowiem niezgodność działania tej władzy z prawem.
Ustawodawca jedynie na zasadzie wyjątku w art. 417 2 k.c. przewidział możliwość odpowiedzialności władzy publicznej za zgodne z prawem działanie lub zaniechanie. Podnieść jednak należy, że o ile dane postępowanie znajduje podstawę w przepisach prawa i nie jest zainicjowane lub prowadzone w sposób mający na celu szykanę osoby fizycznej, fakt przeprowadzania określonej procedury nawet potencjalnie nie może pozostawać w adekwatnym związku przyczynowym z powstaniem krzywdy po czyjejkolwiek stronie.
W jaskrawy sposób jest to widoczne na gruncie niniejszej sprawy, w której postępowanie nie zostało wszczęte z urzędu, lecz na wniosek samej powódki. Domagała się ona umorzenia należności publicznoprawnych, a zatem postępowanie to miało na celu wyłącznie jej korzyść. Powódka nie powoływała się przy tym na jakiekolwiek uchybienia w toku tego postępowania, lecz na niezgodność z prawem wydanych w jego wyniku decyzji.
Abstrahując od tej ostatniej kwestii, która zostanie omówiona w dalszej części niniejszego uzasadnienia, zauważyć należy, że powódka nie wskazywała na powstanie dolegliwości zdrowotnych w toku sprawy dotyczącej umorzenia składek na rzecz pozwanego, lecz na pogorszenie stanu zdrowia, który już wcześniej nie był dobry. Powódka, jak wynika z zeznań przesłuchanych świadków, od 2015 r. cierpi na chorobę psychiczną w postaci schizofrenii paranoidalnej, a już wcześniej leczyła się na depresję. W tej sytuacji źródeł samego powstania stanów chorobowych u powódki w pierwszej kolejności można upatrywać nie w prowadzonym na jej wniosek postępowaniu, lecz w jej trudnej sytuacji materialnej, wynikającej także z istniejącego od lat zadłużenia na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, co potwierdzili świadkowie.
Jak wynika z art. 417 1 § 2 k.c., jeżeli szkoda została wyrządzona przez wydanie prawomocnego orzeczenia lub ostatecznej decyzji, jej naprawienia można żądać po stwierdzeniu we właściwym postępowaniu ich niezgodności z prawem, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej. Odnosi się to również do wypadku, gdy prawomocne orzeczenie lub ostateczna decyzja zostały wydane na podstawie aktu normatywnego niezgodnego z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub ustawą.
W orzecznictwie ugruntował się pogląd, zgodnie z którym „stwierdzenie *we właściwym postępowaniu* niezgodności ostatecznej decyzji z prawem stanowi prejudykat wymagany przez art. 4171 § 2 k.c., zaś właściwymi postępowaniami w rozumieniu przywołanego przepisu są postępowania wymienione w art. 16 § 1 i 2 k.p.a. (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 21października 2016 r., IV CSK 26/16, OSNC-ZD 2018, Nr 2, poz. 28, z dnia 16 stycznia 2015 r., III CSK 96/14, OSNC-ZD 2016, Nr 1, poz. 20, z dnia 7 października 2010 r., IV CSK 206/10, nie publ. oraz z dnia 19 września 2018 r., I CSK 585/17, nie publ.). Sąd powszechny jest związany prawomocnym wyrokiem sądu administracyjnego co do oceny niezgodności z prawem decyzji; nie ma możliwości ustalania w sprawie odszkodowawczej, że uchylenie decyzji przez sąd administracyjny nastąpiło z błahych przyczyn, a konkretna decyzja, mimo jej uchylenia przez sąd, nie była *niezgodna z prawem*” (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 sierpnia 2019 r., I CSK 136/19, LEX nr 2747132).
Rozważając ewentualną odpowiedzialność pozwanego za wydanie decyzji z 06 kwietnia 2018 r. w pierwszej kolejności należy stwierdzić, że wykonując władzę publiczną Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydał niezgodną z prawem ostateczną decyzję administracyjną, co zostało stwierdzone we właściwym postępowaniu.
Rozpatrywanie pozostałych przesłanek odpowiedzialności z art. 417 1 k.c. byłoby bezprzedmiotowe wobec tego, że żądanie powódki było sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, a ponadto uległo przedawnieniu.
Zgodnie z art. 5 k.c. nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony.
Na skutek wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z lipca 2018 r. i późniejszej decyzji pozwanego z dnia 07 marca 2019 r., powódce umorzono składki na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, i Fundusz Pracy w kwocie łącznie ponad 100.000 złotych. Były to składki na ubezpieczenia społeczne, związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, których powódka nie uiszczała przez lata mimo takiego obowiązku. Obecnie powódka zmierza do uzyskania przysporzenia majątkowego z tytułu zadośćuczynienia w kwocie 55.000 złotych, powołując się na pogorszenie stanu swojego zdrowia na skutek niezgodnej z prawem decyzji ZUS z kwietnia 2018 r., która to decyzja została uchylona po zaledwie 3 miesiącach.
Do zasad współżycia społecznego należy zasada partycypowania w należnościach publicznoprawnych, a zwłaszcza partycypowania w takich należnościach, z których finansowane są świadczenia, z których się korzysta.
Tymczasem powódka przez lata nie opłacała należności w postaci składek m. in. na ubezpieczenie zdrowotne w kwocie 26.879,11 złotych. Z takich właśnie składek jest finansowane leczenie osób z problemami zdrowotnymi, na które cierpi obecnie powódka. Jeszcze w okresie, zanim H. B. zapadła na chorobę psychiczną, a więc zanim trafiła do szpitala w 2015 roku, przez znaczny okres nie dokładała się finansowo do systemu ochrony zdrowia, mimo ciążącego na niej w tym zakresie obowiązku. Obecnie zaś chciałaby domniemane pogorszenie stanu zdrowia zrekompensować sobie finansowo ze środków pieniężnych pozwanego, dochodząc od niego zapłaty zadośćuczynienia na swoją rzecz.
Instytucja umorzenia składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne ma charakter wyjątku od zasady, jaką jest ponoszenie należności publicznoprawnych. Nie budzi wątpliwości, że sytuacja powódki od połowy 2015 r. stała się szczególna i zasługiwała na objęcie wskazanym wyjątkiem. Jednakże okoliczność, że pierwotnie sytuacja powódki została błędnie oceniona w postępowaniu administracyjnym, nie może w ocenie Sądu powodować powstania obowiązku odszkodowawczego po stronie ZUS jako podmiotu, wobec którego powódka wcześniej od lipca 2005 r., a zatem przez 12 lat, zanim podupadła na zdrowiu, nie regulowała wymagalnych zobowiązań.
Tym samym uznać należy, że wystąpienie z żądaniem zapłaty kwoty 55.000 złotych wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w powyższych okolicznościach nie jest wykonywaniem prawa i nie może zasługiwać na ochronę prawną.
Jak stanowi art. 117 § 2 zdanie pierwsze k.c. po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia.
Zgodnie z art. 442 1 § 1 k.c. roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym ulega przedawnieniu z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się albo przy zachowaniu należytej staranności mógł się dowiedzieć o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Jednakże termin ten nie może być dłuższy niż dziesięć lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę.
Powódka o osobie obowiązanej do naprawienia szkody dowiedziała się z momentem doręczenia jej decyzji z dnia 06 kwietnia 2018 roku. Do pogorszenia stanu zdrowia powódki zgodnie z jej twierdzeniami miało dojść w toku całego postępowania administracyjnego, jednakże w ocenie Sądu jako datę graniczną należy wskazać wydanie przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w O. wyroku z dnia 11 lipca 2018 r.
Po tej dacie postępowanie administracyjne przybrało korzystny obrót dla powódki, a ujawniające się w późniejszym okresie jej problemy zdrowotne nie mogą zostać jednoznacznie powiązane z wydaniem przez pozwanego ostatecznej decyzji z 06 kwietnia 2018 r. Zwracają przy tym uwagę zeznania świadków (dzieci powódki), którzy wskazywali na pogorszenie stanu zdrowia matki w związku z dochodzeniem należności przez ZUS na drodze egzekucyjnej, czy też w związku z ustanowieniem na jej nieruchomości hipoteki przymusowej. Co do postępowania w przedmiocie umorzenia składek na ubezpieczenia społeczne wymienieni wskazali, że powódka po prostu gorzej się czuła, była przygnębiona. Tego rodzaju odczucia z pewnością ustały na skutek pozytywnego rozstrzygnięcia skargi administracyjnej powódki.
Powódka wiedziała o osobie, która miałaby być obowiązana do naprawienia szkody od doręczenia decyzji z 06 kwietnia 2018 r. O samej szkodzie dowiedziała się w tym samym roku, najpóźniej do dnia otrzymania odpisu wyroku sądu administracyjnego. Uwzględniając sposób liczenia terminu przedawnienia z art. 118 k.c., według którego koniec terminu przedawnienia przypada na koniec roku kalendarzowego, roszczenie uległo przedawnieniu z upływem 31 grudnia 2021 r. Tymczasem pozew wniesiono 14 marca 2022 roku.
Jakkolwiek w orzecznictwie wskazuje się na dopuszczalność nieuwzględnienia zarzutu przedawnienia w oparciu o art. 5 k.c., to ugruntowany jest także pogląd o niemożności powoływania się na zasady współżycia społecznego przez osobę, która sama te zasady narusza. Stwierdzono m. in., że z punktu widzenia zasad stosowania art. 5 k.c. nie jest rzeczą obojętną ocena zachowania się podmiotu prawnego pozostającego w konkretnym wypadku pod ochroną prawa. Związana z tym jest zasada "czystych rąk", a to oznacza, że nie może korzystać z ochrony art. 5 k.c. ten kto sam narusza zasady współżycia społecznego (wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 10 czerwca 2015 r., I ACa 148/15, LEX nr 1793887).
Choć sprzeczne z wykonywaniem prawa może być tylko wykonywanie istniejących uprawnień, a przedawnieniu podlegają roszczenia istniejące, to funkcją art. 5 k.c., jak i funkcją przedawnienia, jest m. in. brak konieczności merytorycznego stwierdzenia przesłanek do uwzględnienia danego roszczenia (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 20 lipca 2017 r., I ACa 738/16, LEX nr 2393428, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 10 lutego 2015 r., I ACa 282/13, LEX nr 1661146).
Wykazanie w niniejszej sprawie, że pogorszenie się stanu zdrowia powódki zaistniałe w okresie po 06 kwietnia 2018 r., pozostawało w adekwatnym związku przyczynowym z zapadłą w tym dniu ostateczną decyzją administracyjną, wymagałoby przeprowadzenia długotrwałego i kosztownego postępowania dowodowego.
Tymczasem nawet pozytywne ustalenie tej okoliczności nie wpłynęłoby na ocenę Sądu co do konieczności zastosowania w niniejszej sprawie art. 5 k.c. i art. 442 1 k.c.
W pkt II Sąd na podstawie art. 102 k.p.c. nie obciążył powódki kosztami procesu na rzecz pozwanego. Należało mieć przy tym na uwadze, że pozwany wydał wobec powódki decyzję niezgodną z prawem, w związku z którą subiektywnie mogła się ona czuć pokrzywdzona. Od 2018 r. nie uległa przy tym zmianie trudna sytuacja materialna powódki, co znajduje potwierdzenie w jej oświadczeniu o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania (załączone akta I Co 400/21).
Z tych samych względów w punkcie III, w oparciu o art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, Sąd odstąpił od obciążenia powódki nieuiszczonymi kosztami sądowymi.
W pkt IV na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze, należało przyznać adw. P. F. koszty pomocy prawnej z urzędu w stawce z § 2 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie.
Jakkolwiek obecnie obowiązujące rozporządzenie z 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu, odmiennie określa stawki zastępstwa w sprawach o zapłatę, to obniża ono stawkę wynagrodzenia pełnomocnika jedynie z racji pełnienia tej funkcji w procesie z urzędu.
W tym kontekście zauważyć należy, że wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 23 kwietnia 2020 r., SK 66/19, stwierdzono, że § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. poz. 1801), jest niezgodny z art. 64 ust. 2 w związku z art. 31 ust. 3, art. 32 ust. 1 zdanie drugie i art. 92 ust. 1 zdanie pierwsze Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
Z tych względów w oparciu o art. 8 ust. 2 i art. 178 ust. 1 Konstytucji RP Sąd odmówił zastosowania przepisów rozporządzenia, które kwestię wynagrodzenia pełnomocnika z urzędu regulują w ten sam sposób, co rozporządzenie uznane za niezgodne z ustawą zasadniczą przez Trybunał Konstytucyjny.
1. (...)
2. (...)
3. (...)
S.,(...)