Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 lipca 2022 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Tomasz Choczaj

Protokolant: Justyna Raj

po rozpoznaniu w dniu 7 lipca 2022 roku w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa J. S. i A. S.

przeciwko Skarbowi Państwa - Szefowi (...) Zarządu (...)
w B.

o ochronę naturalnego środowiska człowieka

1.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa - Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz powodów J. S.
i A. S. kwotę:

a)  93 248,50 zł (dziewięćdziesiąt trzy tysiące dwieście czterdzieści osiem złotych 50/100) tytułem odszkodowania, w tym kwotę:

- 11 000,00 zł (jedenaście tysięcy złotych) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 16 stycznia 2017 roku do dnia zapłaty,

- 59 000,00 zł (pięćdziesiąt dziewięć tysięcy złotych) wraz
z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 16 czerwca 2017 roku do dnia zapłaty,

- 23 248,50 zł (dwadzieścia trzy tysiące dwieście czterdzieści osiem złotych 50/100) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 17 stycznia 2019 roku do dnia zapłaty,

b)  8 280,00 zł (osiem tysięcy dwieście osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;

2.  nakazuje pobrać od pozwanego Skarbu Państwa - Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Łasku kwotę 5 597,58 zł (pięć tysięcy pięćset dziewięćdziesiąt siedem złotych 58/100) tytułem brakujących kosztów opinii biegłych.

Sygn. akt I C 99/22

UZASADNIENIE

J. S. i A. S. wnieśli o zasądzenie
od Skarbu Państwa - Szefa (...) Zarządu (...) w B. kwoty 11 000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 16 stycznia 2017 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz kosztów procesu.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie
powodów na jego rzecz kosztów procesu.

Pismem procesowym z 16 czerwca 2020 r. powodowie wnieśli o zasądzenie od pozwanego na ich rzecz kwoty 70 000,00 zł, w tym kwoty od kwoty 11 000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 16 stycznia 2017 r.
do dnia zapłaty i kwoty 59 000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 16 czerwca 2017 r. do dnia zapłaty.

Pismem procesowym z 17 stycznia 2022 r. powodowie wnieśli o zasądzenie od pozwanego na ich rzecz kwoty 93 248,50 zł, w tym kwoty 11 000,00 zł wraz
z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 16 stycznia 2017 r. do dnia zapłaty, kwoty 59 000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 16 czerwca 2017 r. do dnia zapłaty i od kwoty 23 258,50 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 17 stycznia 2019 r. do dnia zapłaty.

Pozwany wniósł o oddalenie tak rozszerzonego powództwa i podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko procesowe, w tym wniosek o zasądzenie
od powodów na jego rzecz kosztów procesu.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Powodowie są współwłaścicielami na prawach wspólności ustawowej małżeńskiej nieruchomości położonej w G., gmina Ł., składającej
się z działek o numerach (...),
o powierzchni 2,0600 ha, dla której Sąd Rejonowy w Łasku prowadzi księgę wieczystą (...). Powodowie nabyli tą nieruchomość w 2002 r.
z myślą o dzieciach, chcieli rozbudować dom dla córki. Ze względu na zakaz zabudowy, zmuszeni byli zmienić plany. Zakupili córce mieszkanie. Nie mogą tej nieruchomości sprzedać, a mieszkanie stało się uciążliwe z uwagi na bliskość lotniska, (dowód: zeznania powoda - k. 162 - 162 verte i nagranie rozprawy
z 7 lipca 2022 r. - płyta - koperta - k. 165, minuta od 00:05:41 do 00:09:11; zeznania powódki - k. 162 verte i nagranie rozprawy z 7 lipca 2022 r. - płyta
- koperta - k. 165, minuta od 00:09:11 do 00:12:15; odpis z księgi wieczystej
- k. 7 - 10; wypis z rejestru gruntów - k. 11 - 11 verte; mapa - k. 12; opinia pisemna biegłego K. N. - koperta - k. 121).

Działka numer (...) na dzień ustalenia obszaru ograniczonego użytkowania była częściowo ogrodzona, zabudowana budynkami gospodarczymi, uzbrojona
w przyłącze elektryczne i wodne. Nieruchomość ma bezpośredni dostęp do drogi publicznej. W bezpośrednim otoczeniu znajduje się zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna oraz tereny zielone. Działka numer (...) na dzień ustalenia obszaru ograniczonego użytkowania była zabudowana parterowym budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym Nieruchomość ma bezpośredni dostęp do drogi publicznej, uzbrojona jest w przyłącze wodociągowe oraz energię elektryczną. Ogrodzenie działki stanowią: siatka metalowa, a od strony ulicy przęsła drewniane na podmurówce z cegły klinkierowej i brama metalowa z automatyką. Wjazd na teren działki oraz podjazdy do budynków znajdujących się na działce wyłożone kostką brukową, na pozostałej części działki znajduje się zadbany trawnik, ogrodzenie obsadzone krzewami zimozielonymi. Nieruchomość sąsiaduje z terenami zabudowań domów jednorodzinnych oraz terenów zielonych. Budynek mieszkalny został oddany do użytku w 2006 r. Znajdują się w nim
4 pokoje, kuchnia, salon, łazienka, WC, hall, przedpokój, pomieszczenia gospodarcze i oranżeria. Jego powierzchnia użytkowa wynosi 191 m ^{( 2)}.
Ma żelbetonowe fundamenty, ściany skonstruowane z pustaków i cegły, stropy żelbetonowe. Konstrukcja dachu jest drewniana, odeskowana, pokryta papą oraz blachodachówką. Okna są plastikowe. Dom jest ocieplony i otynkowany. Ogrzewanie zapewnia pompa ciepła, budynek ma wentylację grawitacyjną.
Do budynku doprowadzona jest woda z własnej studni, a także energia elektryczna. Ścieki odprowadzane są do ekologicznej oczyszczalni ścieków. Działki o numerach: (...) są nieogrodzone
i niezagospodarowane. Działki o numerach: (...)nie mają możliwości zabudowy mieszkaniowej, ze względu na brak dostępu do drogi publicznej. Natomiast działki (...) mają dostęp do drogi publicznej, dodatkowo w bezpośrednim sąsiedztwie występuje zabudowa siedliskowa. Dla terenów działek nie ma opracowanego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Dla gminy Ł. opracowane jest studium uwarunkowań
i kierunków zagospodarowania przestrzennego, (dowód: odpis z księgi wieczystej - k. 7 - 10; wypis z rejestru gruntów - k. 11 - 11 verte; mapa - k. 12; opinia pisemna biegłego K. N. - koperta - k. 121).

W dniu 25 października 2016 roku Sejmik Województwa (...) podjął uchwałę nr (...) w sprawie utworzenia strefy ograniczonego użytkowania, w której nastąpiło przesunięcie granic poszczególnych podobszarów oznaczonych wyodrębnionymi izoliniami, która to uchwała uchyliła jednocześnie uchwałę z dnia 9 lutego 2010 roku w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego w Ł.. Zgodnie
z § 8 powołanej uchwały w obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza
się następujące ograniczenia w zakresie przeznaczenia terenu:

a)  w podobszarze A:

-

zakaz przeznaczania terenu pod zabudowę mieszkaniową jedno
i wielorodzinną, zagrodową i zamieszkania zbiorowego, a także mieszkaniowo- usługową,

-

zakaz tworzenia terenów rekreacyjno- wypoczynkowych,

-

zakaz tworzenia stref ochronnych „A" uzdrowisk,

-

zakaz przeznaczania terenu pod budowę: szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży;

b)  w podobszarze B:

-

zakaz tworzenia stref ochronnych „A” uzdrowisk,

-

zakaz przeznaczania terenu pod budowę: szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy, (bezsporne).

Z § 9 tej uchwały wynika, że w obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza się następujące ograniczenia w zakresie korzystania z terenu:

a)  w podobszarze A:

-

zakaz budowy budynków jedno i wielorodzinnych oraz zamieszkania zbiorowego, zagrodowego, mieszkaniowo - usługowego, szpitali, domów opieki społecznej, a także obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

-

zakaz zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych w całości lub części na budynki mieszkalne jedno- i wielorodzinne oraz zamieszkania zbiorowego, zabudowę zagrodową, mieszkaniowo- usługowe, szpitale, domy opieki społecznej, a także obiekty związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

-

dopuszcza się rozbudowę, odbudowę oraz nadbudowę istniejących szpitali, domów opieki społecznej i obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

-

dopuszcza się zmianę sposobu użytkowania budynków w całości lub części na cele mieszkaniowe oraz budowę nowych budynków mieszkalnych jednorodzinnych jako towarzyszących innym funkcjom, na warunkach określonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego,

a w przypadku braku planu miejscowego, na warunkach określonych w decyzji o warunkach zabudowy;

a)  w podobszarze B:

-

zakaz budowy szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy,

-

zakaz zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych w całości lub części na szpitale, domy opieki społecznej oraz obiekty związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy,

-

dopuszcza się rozbudowę odbudowę oraz nadbudowę istniejących szpitali, domów opieki społecznej i obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, (bezsporne).

Z § 10 powyższej uchwały wynika, że w obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza się następujące wymagania techniczne dotyczące budynków:

a)  w podobszarze A - w budynkach istniejących oraz nowoprojektowanych należy zapewnić właściwy klimat akustyczny w pomieszczeniach wymagających ochrony akustycznej, zgodnie z obowiązującymi normami, poprzez zastosowanie przegród budowlanych o odpowiedniej izolacyjności akustycznej;

b)  w podobszarze B - w budynkach szpitali, domów opieki społecznej i budynkach związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży należy zapewnić właściwy klimat akustyczny w pomieszczeniach wymagających ochrony akustycznej, zgodnie zobowiązującymi normami, poprzez zastosowanie przegród budowlanych o odpowiedniej izolacyjności akustycznej, (bezsporne).

Przedmiotowe działki znajdują się na terenie wyżej wspomnianego obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego w Ł. w granicach podobszaru A, (dowód: opinia pisemna biegłego K. N. - koperta - k. 121).

Wprowadzenie wymienioną wyżej uchwałą obszaru ograniczonego użytkowania zmniejszyło wartość działek należących do powodów o łączną kwotę 62 300,00 zł, w tym działek nr (...) w części zabudowanej o kwotę 54 400,00 zł, a działek nr (...) w części niezabudowanej o kwotę 7 900,00 zł, (dowód: opinia pisemna biegłego K. N. - koperta - k. 121) .

Na skutek działania lotniska wojskowego dochodzi do przekroczenia dopuszczalnych norm hałasu na nieruchomości powodów. Przed utworzeniem obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego Ł. budynek mieszkalny był dostatecznie wyciszony zgodnie z normami prawa budowlanego. W celu zapewnienia odpowiedniego klimatu akustycznego w budynku mieszkalnym - przy uwzględnieniu wymogów wygłuszania budynków ustanowionych w uchwale Sejmiku Województwa (...) nr (...)
i Polskich Normach - należy zwiększyć izolacyjność akustyczną w sześciu pomieszczeniach, polegającej na: wymianie 7 okien na okna o zwiększonej izolacyjności akustycznej, wymianie szyby zespolonej w jednym oknie w łazience na szybę zespoloną o zwiększonej izolacyjności akustycznej, zainstalowaniu
6 wentylatorów sufitowych. Koszt tych prac wynosi 30 948,50 zł, (dowód: opinia instytutu - k. 54 - 72 verte; opinia pisemna biegłego J. O.
- k. 81 - 91 i k. 105 - 106).

Pismem z 28 grudnia 2016 r. powodowie wezwali pozwanego do zapłaty
w nieprzekraczalnym terminie do 15 stycznia 2017 r. kwoty 100 000,00 zł tytułem odszkodowania za obniżenie wartości przedmiotowych działek i kwoty 70 000,00 zł tytułem odszkodowania związanego z konieczności rewitalizacji akustycznej budynku mieszkalnego. Pismem z 29 grudnia 2016 r. pozwany odmówił uznania zgłoszonych roszczeń, (dowód: zgłoszenie roszczeń wraz z wezwaniem do zapłaty - k. 13; pismo - k. 14).

Powyższy stan faktyczny jest częściowo bezsporny, bowiem Sąd ustalił
go na podstawie dokumentów przedłożonych przez strony, których wiarygodność i prawdziwość nie była przez nie kwestionowana, a także w oparciu o zeznania powodów, którym Sąd w całości przyznał wiarę.

Sąd ustalił utratę wartości działek w oparciu o opinię biegłego z zakresu szacowania (...). Na podstawie opinii instytutu Sąd ustalił, że na skutek działania lotniska wojskowego w Ł. dochodzi
do przekroczenia dopuszczalnych norm hałasu na działkach należących
do powodów; że budynek był dostatecznie wyciszony przed wejściem w życie powyższej uchwały i zakres robót potrzebnych do zapewnienia budynkowi odpowiedniego klimatu akustycznego. Na podstawie opinii biegłego J. O. Sąd ustalił wartość prac koniecznych do zapewnienia budynkowi odpowiedniego klimatu akustycznego. Opinie te Sąd uznał za wiarygodne, albowiem są jasne, wewnętrznie niesprzeczne oraz naukowo i logicznie uzasadnione. Zostały one wykonane w oparciu o oględziny nieruchomości oraz
o przedstawioną przez strony dokumentacje. Sporządzono je z uwzględnieniem zasad fachowej wiedzy i doświadczenia.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 129 ust. 2 ustawy z 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (tekst jedn., Dz. U. z 2021 r., poz. 1973 ze zm.), w związku
z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości jej właściciel może żądać odszkodowania za poniesioną szkodę.

Przesłankami wynikającej z tej regulacji są: wejście w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego powodującego ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości, szkoda poniesiona przez właściciela nieruchomości, jej użytkownika wieczystego lub osobę, której przysługuje prawo rzeczowe do nieruchomości i związek przyczynowy między wprowadzonym ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości a szkodą.

Z powyższego przepisu wynika także, iż szkodą jest także zmniejszenie wartości nieruchomości, co koresponduje z pojęciem straty w rozumieniu art. 361 § 2 k.c.

W orzecznictwie sądów powszechnych i Sądu Najwyższego utrwalił
się pogląd, z którego wynika, że przy definiowaniu obszaru ograniczonego użytkowania trzeba dostrzegać z jednej strony związane z jego utworzeniem ograniczenia w zakresie sposobu korzystania z nieruchomości, z drugiej, przyczyny, które legły u podstaw utworzenia tego obszaru. Ograniczenia
są związane z konkretną nieruchomością położoną na tym obszarze i dotyczą każdego właściciela, gdyż dopóki będzie istniał obszar ograniczonego użytkowania, dopóty będą obowiązywały wprowadzone na jego terenie ograniczenia w zakresie przeznaczenia, wymagań technicznych dotyczących budynków oraz sposobu korzystania z gruntów.

Praktycznie zawsze obszar ograniczonego użytkowania ingeruje w prawo własności i w sferę wolności właściciela, wobec czego wyszczególnienie sytuacji, w których dojdzie do utworzenia go, jest wyczerpujące i wymaga uprzedniego stwierdzenia, że zastosowanie najlepszych dostępnych metod i środków
nie doprowadziło do utrzymania dopuszczalnych warunków środowiska. Konieczność utworzenia obszaru wynika z tego, że jest to jedyny sposób uzyskania efektu w postaci ochrony zasobów środowiska, który uwzględnić powinien wyczerpanie dostępnych środków i zasadę proporcjonalności przewidzianą w art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Samo już zatem utworzenie obszaru ograniczonego użytkowania wskazuje na negatywne oddziaływanie lotniska na środowisko w stopniu wymagającym wprowadzenia ograniczeń
w wykonywaniu prawa własności. Ograniczenia te musi respektować każdy właściciel nieruchomości (patrz wyrok Sądu Najwyższego z 25 lutego 2009 r.,
II CSK 565/08, wyrok Sądu Najwyższego z 25 lutego 2009 r., II CSK 546/08, Lex 528219).

Mając powyższe na uwadze oraz zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, zwłaszcza opinię instytutu i biegłej z zakresu wyceny nieruchomości, należy stwierdzić, że wskutek wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania powodowie ponieśli szkodę, która polega na ograniczeniu w sposobie korzystania z nieruchomości i zmniejszeniu jej wartości, ponieważ znajduje się ona w całości w podobszarze A obszaru ograniczonego użytkowania wprowadzonego uchwałą Nr (...)Sejmiku Województwa (...) z 25 października 2016 r.

Należy w tym miejscu dodać, że powodowie nie mogą dochodzić zakazania immisji hałasu przez lotnisko. Zatem mają ograniczoną możliwość wykonywania swojego prawa własności poprzez podejmowanie działań ochronnych. Istotne
w niniejszej sprawie jest również i to, że z § 9 powyższej uchwały wynika m.in. zakaz przeznaczania terenu pod zabudowę mieszkaniową jedno i wielorodzinną, zagrodową i zamieszkania zbiorowego oraz mieszkaniowo - usługową. Zatem szkodę powodów należy badać pod kątem utraty zdolności swobodnego wykorzystania nieruchomości na te cele i oceniać pod kątem spadku ich wartości. Reasumując, wskutek uszczuplenia zakresu i sposobu dotychczasowego korzystania z nieruchomości oraz zmuszenia do zmiany dotychczasowego
jej przeznaczenia, co wynika z utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania, w obrębie którego usytuowana jest nieruchomość powodów, doznali oni szkody
w postaci obniżenia jej wartości. Wypada zauważyć, że nieruchomość jest dobrem inwestycyjnym i o ile nie jest wyłączona spod obrotu podlega regułom rynkowym, a jej wartość jest weryfikowana przez wolny rynek, niezależnie od tego czy właściciel zamierza ją zbyć, czy też nie poczynił w tym zakresie żadnych kroków (patrz wyroki Sądu Apelacyjnego w Poznaniu: z 30 września 2009 r.,
I ACa 484/09, Lex 756606 i I ACa 772/09 z 17 czerwca 2010 r., Lex 756717). Zatem do zakresu szkody podlegającej naprawieniu na podstawie art. 129 ust. 2 cytowanej wcześniej ustawy należy obniżenie wartości nieruchomości wynikające z faktu, że jej współwłaściciele będą musieli znosić dopuszczalne na tym obszarze immisje, np. hałas (patrz wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 18 listopada 2010 r., I ACa 884/10, Lex 756735). Nieruchomość powodów znajduje
się w pobliżu lotniska wojskowego w Ł., zatem hałas wytwarzany przez samoloty negatywnie postrzegany jest przez potencjalnych nabywców. Z opinii biegłego ds. wyceny nieruchomości wynika, że zainteresowanie nabyciem nieruchomości w okolicach lotniska w obszarze ograniczonego użytkowania spadło, a ewentualni nabywcy mogą być skłonni do ich kupna za niższą cenę. Dlatego Sąd ustalił za biegłą, że wartość rynkowa nieruchomości należącej
do powodów uległa obniżeniu o łączną kwotę 62 300,00 zł.

Przechodząc do drugiego roszczenia powodów, które dotyczyło zwrotu nakładów na rewitalizację akustyczną budynku, należy przytoczyć treść art. 136 ust. 3 wyżej wymienionej ustawy, z którego wynika, że w razie określenia
na obszarze ograniczonego użytkowania wymagań technicznych dotyczących budynków, szkodą, o której mowa w przepisie art. 129 ust. 2 ustawy, są także koszty poniesione w celu wypełnienia tych wymagań przez istniejące budynki, nawet w przypadku braku obowiązku podjęcia działań w tym zakresie.

W orzecznictwie sądów powszechnych i Sądu Najwyższego utrwalił
się pogląd, z którego wynika, że obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą jej wyrządzenia i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierza ją naprawić. Odszkodowanie bowiem ma wyrównać uszczerbek majątkowy powstały w wyniku zdarzenia wyrządzającego szkodę, istniejący
w chwili jej wyrządzenia do czasu, gdy zobowiązany wypłaci poszkodowanemu sumę pieniężną odpowiadającą szkodzie ustalonej w sposób prawem przewidziany (patrz uchwała Sądu Najwyższego z 15 listopada 2001 r., III CZP 68/01, OSNC 2002, zeszyt 6, poz. 74).

W tej sprawie obowiązek pozwanego do naprawienia szkody powodów, który polega na uiszczeniu odpowiedniej sumy pieniężnej, powstał z chwilą wejścia w życie uchwały Sejmiku Województwa (...). Ustalała ona bowiem zakres koniecznych do wykonania nakładów rewitalizacyjnych, zmierzających
do przyczynienia się do zwiększenia atrakcyjności nieruchomości niewpływającej na podniesienie jej wartości z uwagi na lokalizację w strefie ograniczonego użytkowania.

Budynek znajdujący się na nieruchomości powodów jest przeznaczony
na potrzeby mieszkaniowe i niewątpliwie wymaga ochrony akustycznej
na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki
i ich usytuowanie. Z opinii instytutu wynika, że nie spełnia on obowiązujących wymogów, a przez to nie zapewnia należytego klimatu akustycznego. W celu ochrony akustycznej konieczne jest poczynienie nakładów, których koszty biegły
z zakresu budownictwa, za wnioskami płynącymi z opinii instytutu, określił
na kwotę 30 948,50 zł brutto.

Z tych wszystkich względów Sąd orzekł, jak w pkt 1 a wyroku, na podstawie art. 129 ust. 2 i art. 136 ust. 3 ustawy z 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (tekst jedn., Dz. U. z 2021 r., poz. 1973 ze zm.).

O odsetkach ustawowych za opóźnienie Sąd orzekł na podstawie art. 481
§ 1 k.c.

Z akt sprawy wynika, że przed wytoczeniem powództwa powodowie wystąpili do pozwanego o zapłatę w terminie do 15 stycznia 2017 r. kwoty 170 000,00 zł, w tym kwoty 100 000,00 zł tytułem odszkodowania za obniżenie wartości przedmiotowej nieruchomości i kwoty 70 000,00 zł tytułem odszkodowania związanego z konieczności rewitalizacji budynku mieszkalnego,
a zatem 15 stycznia 2017 r. roszczenie powodów stało się wymagalne, a od dnia 16 stycznia 2017 r. pozwany był już w zwłoce. Dlatego od kwoty 11 000,00 zł Sąd zasądził odsetki od dnia 16 stycznia 2017 r., od kwoty 59 000,00 zł - od dnia
16 czerwca 2017 r. do dnia zapłaty, a od kwoty 23 258,50 zł - od dnia 17 stycznia 2019 r. do dnia zapłaty (zgodnie z żądaniem powodów).

O kosztach procesu Sąd orzekł, jak w pkt 1 b wyroku, na podstawie art. 98 k.p.c., gdyż powodowie wygrali sprawię prawie w całości.

Powodowie ponieśli koszty procesu w wysokości 8 280,00 zł, w tym koszty zastępstwa prawnego w wysokości 3 600,00 zł, ustalone na podstawie § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r.
w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r., poz. 1800 ze zm.), koszty opłaty stosunkowej w łącznej wysokości 4 663,00 zł oraz koszty opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17,00 zł.

O brakujących kosztach procesu Sąd orzekł, jak w pkt 2 wyroku,
na podstawie art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn., Dz. U. z 2022 roku, poz. 1125) w zw. z art. 98 k.p.c. Brakujące koszty procesu, to brakujące koszty opinii biegłych w łącznej wysokości 5 597,58 zł, które musi ponieść pozwany, jako przegrywający praktycznie w całości sprawę. Koszty te pokrył Skarb Państwa - Sąd Rejonowy w Łasku dlatego na rzecz tej jednostki zostały one przyznane.