Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 13 lipca 2022 roku

Pozwem z dnia 26 kwietnia 2021 roku powód M. S. działający przez profesjonalnego pełnomocnika wniósł o zasądzenie od strony pozwanej (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. kwoty 41.149,39 zł tytułem odszkodowania wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 28 lutego 2021 roku do dnia zapłaty. Ponadto wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm prawem przepisanym a także opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Powód swoje roszczenie wywodzi ze zdarzenia drogowego, w którym doszło do uszkodzenia należącego do niego samochodu marki (...). Powód wskazuje, że kwotą pozwalającą na pełną restytucję szkody jest 49.488,82 zł. Na uzasadnienie powyższego twierdzenia powód przedłożył prywatną ekspertyzę rzeczoznawcy samochodowego z dnia 12 października 2020 roku wraz z kalkulacją naprawy. W toku postępowania likwidacyjnego pozwany wypłacił łącznie kwotę 8.339,43 zł tytułem odszkodowania. Dochodzona pozwem kwota stanowi różnicę powyżej wskazanych kwot.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika wniosła o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Strona pozwana nie kwestionowała swojej odpowiedzialności co do zasady, natomiast kwestionowała wysokość szkody wynikającą z przedłożonej przez powoda kalkulacji kosztów naprawy.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 19 sierpnia 2020 roku w N. miało miejsce zdarzenie drogowe, w którym uszkodzony został samochód marki (...) należący do powoda. Sprawczyni wypadku – kierująca pojazdem marki R. (...) posiadała polisę w towarzystwie ubezpieczeniowym strony pozwanej. W wyniku zdarzenia w pojeździe należącym do powoda doszło do uszkodzenia zderzaka tylnego, podłogi bagażnika ze wzmocnieniem, szyby tylnej, osprzętu drzwi tyłu nadwozia, wiązki przewodów. Przed wypadkiem pojazd był całkowicie sprawny. W chwili wypadku przebieg samochodu wynosił 12.311 km. Samochód został wyprodukowany w 2018 roku, zatem w chwili wypadku miał dwa lata.

Dowód: dokumentacja zdjęciowa uszkodzeń w pojeździe (k.14-17 oraz płyta CD (k.88) plik o nazwie akta 099 k.5-19), opinia prywatna przedłożona przez powoda (k.18-34), zeznania powoda – nagranie z rozprawy z dnia 6 lipca 2021 roku (k.109 od 00:02:23 do 00:05:54)

Koszt przywrócenia samochodu do stanu sprzed wypadku wynosi 17.873,06 zł. Składają się na niego kwota 13.202,14 zł będąca kosztem naprawy oraz kwota 4.670,92 zł będąca kosztem dostawy części zamiennych z USA. Wartość nieuszkodzonego samochodu marki (...) o nr rej (...) oszacowana na podstawie cen sprzedaży pojazdów tego samego typu i modelu jako aktualna na dzień powstania szkody wynosiła 111.000 zł brutto. Szkoda powstała w samochodzie powoda była szkodą częściową. Rynkowy ubytek wartości pojazdu powstały w związku ze szkodą z dnia 19 sierpnia 2020 roku wynosi 2.400 zł.

Dowód: opinia biegłego sądowego (k.121-146), opinia uzupełniająca biegłego sądowego z 29 grudnia 2021 roku (k.166-168), opinia uzupełniająca biegłego sądowego z 8 marca 2022 roku (k.191), opinia uzupełniająca biegłego sądowego z 15 kwietnia 2022 roku (k.220, 224-225)

W niniejszej sprawie toczyło się postępowanie likwidacyjne. Strona pozwana uznała swoją odpowiedzialność co do zasady. Decyzją z 24 sierpnia 2020 roku strona pozwana przyznała powodowi odszkodowanie w wysokości 2.922,15 zł. Następnie na skutek uzupełnienia akt sprawy dokumentacją zdjęciową pojazdu kwota odszkodowania wzrosła do 4.133,95 zł (decyzja z 28 sierpnia 2020 r.). Kolejną decyzją z 10 września 2020 roku kwota odszkodowania została powiększona do wysokości 7.900,43 zł. Kwota ta wynika z opinii wewnętrznej sporządzonej przez rzeczoznawcę motoryzacyjnego (...).

Dowód: decyzja (...) z 24 sierpnia 2020 roku (k.44-50), decyzja (...) z 28 sierpnia 2020 roku (k.51-56), decyzja (...) z 10 września 2020 roku (k.57-65), decyzja (...) z 16 września 2020 roku (k.66), zeznania powoda – nagranie z rozprawy z dnia 6 lipca 2021 roku (k.109 od 00:05:54 do 00:12:22)

Powód w dniu 20 listopada 2020 roku złożył reklamację kwestionując wysokość przyznanej kwoty. W ocenie powoda przyznane odszkodowanie zostało zaniżone, w związku z czym zlecił wykonanie prywatnej opinii biegłemu rzeczoznawcy motoryzacyjnemu, którą następnie przedłożył stronie pozwanej wraz z kosztorysem naprawy. Powód poniósł koszt sporządzenia prywatnej opinii w wysokości 686,78 zł.

Dowód: reklamacja z 20 listopada 2020 roku (płyta CD karta 88, plik o nazwie akta 099, k. 154), faktura VAT (k. 35), opinia prywatna przedłożona przez powoda (k.18-34)

W odpowiedzi na reklamację decyzją z 17 grudnia 2020 roku, strona pozwana wypłaciła powodowi dodatkową kwotę 439,00 zł z tytułu utraty wartości handlowej pojazdu. Powód ponownie zakwestionował wysokość przyznanej kwoty odszkodowania w piśmie z 26 stycznia 2021 roku. W odpowiedzi na odwołanie, strona pozwana decyzją z 27 lutego 2021 roku podtrzymała swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie. Zatem łącznie przyznana przez stronę pozwaną na etapie postępowania likwidacyjnego kwota na rzecz powoda wynosi 8 339,43 zł.

Dowód: decyzja (...) z 17 grudnia 2020 roku (k.67-69), odwołanie powoda z 21 stycznia 2021 roku (k.70-74), decyzja (...) z 27 lutego 2021 roku (k.75-76)

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na dokumentach dołączonych do pozwu, odpowiedzi na pozew oraz do składanych w dalszej kolejności pismach procesowych. Wiarygodność i autentyczność tych dokumentów w ocenie Sądu nie budziła zastrzeżeń i mogły one stanowić podstawę dokonywanych ustaleń faktycznych. Wskazać trzeba, że celem wykazania zasadności żądania, powód do pozwu załączył opinię prywatnego rzeczoznawcy. Opinia techniczna złożona przez powoda, sporządzona poza procesem, ma jedynie walor dowodu z dokumentu prywatnego, a zatem stanowi jedynie dowód tego, że osoby, które ją podpisały, złożyły oświadczenie objęte ich treścią (art. 245 k.p.c.), nie może natomiast stanowić dla Sądu źródła wiadomości specjalnych z zakresu techniki motoryzacyjnej, taki bowiem charakter zastrzeżony jest wyłącznie dla dowodu z opinii biegłego sądowego (art. 278 § 1 k.p.c.). Sąd odmówił waloru wiarygodności przedłożonej przez powoda prywatnej opinii, uznając, że w zestawieniu z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie, wskazana w niej kwota potrzebna do przywrócenia pojazdu do stanu sprzed wypadku jest zawyżona.

Ustalając stan faktyczny niniejszej sprawy Sąd oparł się na dowodzie z opinii biegłego sądowego, uznając ją za wiarygodną, sporządzoną w sposób fachowy i rzetelny. Biegły wskazał i uzasadnił stosowaną przy wycenie metodę badawczą. Ponadto biegły sądowy w sposób wyczerpujący i przekonujący odniósł się do podnoszonych zarzutów w opiniach uzupełniających Sąd oparł się także na dowodzie z zeznań powoda, którym dał wiarę. Przedstawiona wersja zdarzeń dotyczących postępowania likwidacyjnego znajduje odzwierciedlenie w pozostałym materiale dowodowym zgromadzonym w sprawie.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się zasadne w odniesieniu do kwoty 12.620,41 zł, w pozostałym zaś zakresie podlegało oddaleniu.

W rozpoznawanej sprawie strona pozwana nie kwestionowała swojej odpowiedzialności. Kwestią sporną było natomiast ustalenie kwoty odszkodowania, która rekompensowałaby w całości szkodę jaka powstała w pojeździe należącym do powoda na skutek zdarzenia z 19 sierpnia 2020 roku.

Zgodnie z art. 805 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia zakład ubezpieczeń zobowiązuje się spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.

Stosownie z art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem, których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz, której została zawarta umowa ubezpieczenia.

Ustalając wysokość należnego odszkodowania Sąd wziął pod uwagę zasadę pełnej kompensaty poniesionej szkody, o której mowa w art. 361 § 2 k.c. Jednocześnie odszkodowanie powinno obejmować niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu, ustalone według cen występujących na rynku lokalnym (tak Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 13 czerwca 2003 r. wydanej w sprawie o sygn. akt III CZP 32/03, LEX nr 78592). W orzecznictwie ugruntowany jest pogląd, zgodnie z którym przywrócenie uszkodzonego pojazdu do stanu poprzedniego polega na doprowadzeniu do takiego stanu (używalności i jakości), jaki istniał przed wypadkiem. Jeżeli wymaga to użycia nowych części i materiałów, wydatki poniesione z tego tytułu powinny być uznane jako koszty naprawienia szkody. Uszkodzona część pojazdu powinna być zastąpiona nową, jeśli ewentualna naprawa tej części nie przywróci jej pełni wartości jaką przestawiała przed szkodą. Odszkodowanie obejmuje koszty zakupu niezbędnych nowych części i innych materiałów. W swoim orzecznictwie Sąd Najwyższy dopuszcza stosowanie nowych części przy naprawie używanych samochodów, zastrzegając jednak warunek konieczności lub niezbędności tego sposobu (np. uchwała 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2012 r. (III CZP 80/11, OSNC 2012/10/112).

Strona pozwana kwestionowała koszt naprawy pojazdu, który przekraczał wypłaconą przez nią w toku postępowania likwidacyjnego kwotę 8 339,43 zł. Z kolei powód domagał się dodatkowej kwoty 41.149,39 zł powołując się na prywatną opinię sporządzoną przez rzeczoznawcę, która rzecz jasna nie może zastępować opinii biegłego, o której mowa w art. 278 k.p.c.

Z przeprowadzonego w niniejszej sprawie dowodu opinii biegłego sądowego, której wnioski Sąd podziela, wynika, że całkowity koszt przywrócenia pojazdu do stanu poprzedniego, wliczając koszt naprawy, koszt dostawy części zamiennych oraz utratę wartości rynkowej pojazdu, wyniósł łącznie 20.273,06 zł. Zarzuty strony powodowej do przedmiotowej opinii koncentrowały się głównie na kwestionowaniu przez powoda cen zakupu części zapasowych ustalonych przez biegłego sądowego, w szczególności nieuwzględnienia marży przy szacowaniu cen zakupu części zapasowych, a także kwestionowania sposobu obliczenia kosztów robocizny z uwzględnieniem stawek w lokalnych zakładach naprawczych, z których żaden nie specjalizuje się w naprawie samochodów marki (...). Sąd podziela wnioski zawarte w opiniach uzupełniających, z których wynika, że naprawa uszkodzeń w samochodzie marki (...) nie wymaga specjalizacji zakładu naprawczego, tym bardziej, że na lokalnym rynku brak jest zakładów specjalizujących się w naprawie samochodów tej marki. Uszkodzenia pojazdu są typowymi uszkodzeniami kolizyjnymi, a ich naprawa jest możliwa w każdym profesjonalnym zakładzie naprawczym. Natomiast poziom marży na częściach zamiennych nie jest możliwy do ustalenia z uwagi na fakt, że na krajowym rynku nie funkcjonują oficjalne cenniki części zamiennych producenta pojazdów marki (...). Przedłożony przez biegłego na potrzeby opinii koszt naprawy pojazdu powoda uwzględnia ceny detaliczne niezbędnych części zamiennych stosowane w kraju ich pochodzenia oraz dodatkowe opłaty wynikające z obowiązkowych opłat celnych i koszty dostawy. Nietrafne są wyliczenia przedłożone przez powoda, a dokonane na podstawie w prywatnej opinii rzeczoznawcy motoryzacyjnego. Przede wszystkim wątpliwości Sądu budziły powołane w prywatnej ekspertyzie ceny części zamiennych, które przekraczają blisko 2,5 krotnie ceny zakupu tych części w ich cenach detalicznych w kraju ich pochodzenia – USA. Ponadto wątpliwości budzi także zakwalifikowanie niektórych uszkodzonych elementów do wymiany (np. pokrywa bagażnika) podczas gdy z opinii biegłego sądowego przeprowadzonej w sprawie wynika, że uszkodzenie to możliwe jest do usunięcia poprzez naprawę. Wobec powyższego prywatna ekspertyza przedłożona przez powoda nie mogła być wiarygodnym źródłem ustalenia wysokości należnego powodowi odszkodowania.

Kwestie tego czy poszkodowany naprawił pojazd oraz sposób jego naprawy nie były w ogóle w sprawie istotne, z uwagi na fakt, iż pozwany jest jako ubezpieczyciel zobowiązany do naprawienia szkody, czyli wyrównania uszczerbku powstałego w majątku poszkodowanego na skutek uszkodzenia pojazdu. To czy poszkodowany naprawił pojazd za kwotę, którą otrzymał w ramach odszkodowania jest dla obowiązków ciążących na pozwanym całkowicie nieistotne. W orzecznictwie Sadu Najwyższego nie ma bowiem żadnych wątpliwości, że odszkodowanie przysługujące od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej za uszkodzenie pojazdu mechanicznego nie ogranicza się, do równowartości wydatków poniesionych na naprawę pojazdu, lecz każdorazowo obejmuje niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy (Postanowienie SN z 7.12.2018 r., III CZP 74/18, LEX nr 2634056).

Mając powyższe na uwadze należało uznać, iż szkoda w pojeździe marki (...) w wyniku zdarzenia z dnia 19 sierpnia 2020 roku wyniosła 20.273,06 złotych, co oznacza przy uwzględnieniu wypłaconej kwoty 8.339,43 zł konieczność zasądzenia dalszej kwoty 11.933,63 zł tytułem dalszego odszkodowania. W pozostałym zakresie roszczenie o odszkodowanie podlegało oddaleniu.

Obecnie w orzecznictwie niesporne jest, ze poszkodowanemu należy się również zwrot wydatków poniesionych na kosztorys szacujący wysokość szkody, jako koszt bezpośrednio związany z dochodzeniem odszkodowania. Powód na potrzeby dochodzenia odszkodowania w niniejszej sprawie w ramach aktów staranności dokonał wyceny odszkodowania, którego dochodził w niniejszej sprawie. Poniósł w związku z tym wydatek w kwocie 686,78 złotych co wykazał stosowną fakturą. Jest to w ocenie Sądu wydatek celowy na dochodzenie wierzytelności z tytułu odszkodowania, którego zwrot należy się powodowi w ramach tego odszkodowania.

Mając powyższe na uwadze Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 12.620,41 złotych (11.933,63 zł + 686,78 zł) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 28 lutego 2021 roku (dzień następny po dniu wydania przez stronę pozwaną ostatecznej decyzji odmownej w toku postępowania likwidacyjnego) do dnia zapłaty, a w pozostałym zakresie powództwo jako niewykazane oddalił (pkt I i II wyroku).

O kosztach sąd orzekł w pkt III wyroku kierując się zasadą odpowiedzialności za wynik procesu określoną w art. 98 § 1 k.p.c. Powód wygrał sprawę w około 31% (zasądzono 12.620,41 zł z żądanych 41.149,39 zł). Zatem pozwany wygrał sprawę w około 69%. Koszty poniesione przez powoda wyniosły łącznie 5.675 zł i składają się na nie kwoty: 2.058 zł tytułem opłaty sądowej od pozwu, 3.600 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego według § 2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r. poz. 1800) oraz 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Z kolei pozwany poniósł koszty w wysokości 3.617 zł, na które składają się 3.600 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego według § 2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 roku poz. 1804) oraz 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Powodowi od pozwanego przysługuje zatem zwrot kosztów w wysokości 1.759,25 zł (31% z 5.675 zł), a pozwanemu od powoda przysługuje zwrot kosztów w wysokości 2.495,73 zł (69% z 3617 zł). Po wzajemnym potrąceniu powyższych kwot, powodowi pozostaje do zwrotu stronie pozwanej kwota 736,48 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

W pkt IV i V wyroku Sąd orzekł o obowiązku zwrotu wydatków tymczasowo poniesionych w procesie ze środków Skarbu Państwa. Łączne wydatki poniesione w procesie tymczasowo przez Skarb Państwa wyniosła 1581,04 zł, na co składają się wydatki na opinię biegłego sądowego w wysokości 1104,84 zł oraz na opinie uzupełniające – kolejno 201,60 zł + 137,30 zł + 137,30 zł. Sąd zastosował zasadę odpowiedzialności za wynik procesu obciążając strony obowiązkiem zwrotu wydatków w stosunku w jakim przegrały sprawę, a zatem stronę powodową w wysokości 1.090,92 (69% z 1.104,84 zł) i stronę pozwaną w wysokości 490,12 (31% z 1.104,84 zł).

W tym stanie rzeczy należało orzec jak w sentencji.

Zarządzenia:

1.  odnotować uzasadnienie (od 1.08.- 31.08 urlop s. ref)

2.  odpis wyroku doręczyć pełnomocnikowi pozwanej

3.  kal. 14 dni