Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 12 kwietnia 2021 r., wydanym
w sprawie z powództwa W. F. przeciwko G. S. o zapłatę, Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi:

1.  zasądził od G. S. na rzecz W. F. kwoty:

a)  14 000 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 3 września 2018 roku do dnia zapłaty,

b)  1 763 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 30 stycznia 2021 roku do dnia zapłaty,

2.  zasądził od G. S. na rzecz W. F. kwotę
4 417 zł tytułem zwrotu kosztów procesu,

3.  zasądził od G. S. na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi kwotę 452,32 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

Wyrok ten wynikał z uznania za uzasadnione roszczeń powoda związanych z odstąpieniem od umowy kupna-sprzedaży samochodu p., który dotknięty był istotnymi ukrytymi wadami fizycznymi.

Apelację od powyższego wyroku złożył pozwany, który zaskarżył wyrok w całości. Skarżący zarzucił naruszenie prawa materialnego
w postaci art. 560 § 1 k.c. w zw. z art. 104 k.c., a także naruszenie przepisów procedury cywilnej, które miało wpływ na treść rozstrzygnięcia, to jest art. art. 505 ⁴ § 1 k.p.c. w zw. z art. 505 ¹ § 3 k.p.c. i art. 354 k.p.c.,
a także art. 203 § 1 k.p.c. Na tych podstawach skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku przez oddalenie powództwa w całości oraz
o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów procesu za obie instancje. Nadto w apelacji zawarto wniosek o dopuszczenie dowodu z dokumentu w postaci pełnomocnictwa, którego powód udzielił r. pr. M. M. dla wykazania zakresu umocowania, który nie obejmował upoważnienia do złożenia w imieniu powoda oświadczenia
o odstąpieniu od umowy kupna-sprzedaży samochodu.

Powód wniósł o oddalenie apelacji z obciążeniem pozwanego kosztami postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja okazała się bezzasadna.

Sąd Rejonowy prawidłowo zbudował stan faktyczny sprawy, co umożliwia Sądowi odwoławczemu przejęcie ustalonej w pierwszej instancji podstawy faktycznej rozstrzygnięcia za własną.

Skarżący postawił zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c., ale zarzut ten nie przekłada się na stan faktyczny sprawy. Sąd I instancji ustalił, że oświadczenie o odstąpieniu od spornej umowy złożone zostało przez pełnomocnika (okoliczność ta wynika z ustaleń faktycznych). Zakres tego umocowania podlega zbadaniu w oparciu o przepisy prawa materialnego, a nie w ramach oceny materiału dowodowego sprawy w rozumieniu art. 203 § 1 k.p.c.

Z art. 95 k.c. wynika, że z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych albo wynikających z właściwości czynności prawnej, można dokonać czynności prawnej przez przedstawiciela. Czynność prawna dokonana przez przedstawiciela w granicach umocowania pociąga za sobą skutki bezpośrednio dla reprezentowanego. Umocowanie do działania w cudzym imieniu może opierać się na oświadczeniu reprezentowanego (pełnomocnictwo) – art. 96 k.c. Pełnomocnictwo jest więc jednostronną czynnością prawną, w wyniku której mocodawca upoważnia inną osobę do działania w jego imieniu. Trzeba podkreślić, że pełnomocnictwo, jako jednostronna czynność prawna, podlega zobiektywizowanym regułom wykładni unormowanym w art. 65 § 1 k.c. Rozstrzygające znaczenie ma zatem treść oświadczenia o udzieleniu umocowania i jego sens ustalony na podstawie powszechnie przyjmowanych reguł znaczeniowych języka etnicznego,
z uwzględnieniem okoliczności, w których zostało ono złożone, zasad współżycia społecznego oraz ustalonych zwyczajów (zob., np. wyroki Sądu Najwyższego: z 15 października 2002 r., II CKN 1479/00, OSNC 2004, Nr 1, poz. 8; z 7 października 2009 r., III CSK 35/09, z 21 marca 2013 r.,
II CSK 458/12, L.).

Przekładając powyższe wywody na okoliczności rozpoznawanej sprawy, nie można nie dostrzec szerokiego zakresu umocowania, który wynika z pełnomocnictwa dla r. pr. M. M. (k. 201). Reprezentowanie powoda dotyczy spraw „…związanych z zakupieniem (..) samochodu osobowego p. (...) (…) od sprzedającego G. S., w tym w zakresie roszczeń z tytułu rękojmi za wady fizyczne oraz roszczeń odszkodowawczych”. Zgodnie z 560 § 1 k.c. kupującemu
w ramach rękojmi przysługują cztery rodzaje uprawnień: 1) odstąpienie od umowy; 2) obniżenie ceny; 3) żądanie naprawy rzeczy; 4) żądanie wymiany rzeczy na wolną od wad. Trudno przypuszczać, że powód posługując się pojęciem „roszczenia z rękojmi” dzielił uprawnienia z rękojmi na prawa kształtujące i roszczenia. Taka interpretacja prowadziłaby do wniosku, że powód chciał wyłącznie naprawy rzeczy albo wymiany rzeczy na wolną od wad, gdyż tylko w tym zakresie mamy do czynienia z roszczeniami. Nie ma wątpliwości, że sens zapisu pełnomocnictwa jest inny. Zważywszy na reguły znaczeniowe języka polskiego i kontekst sytuacyjny trzeba przyjąć, że powód zmierzał do „uwolnienia się” od umowy i wyrównania szkód. Wiec w kategoriach uprawnień z rękojmi chciał odstąpienia od umowy i do tego umocował pełnomocnika. Skarżący doszukiwał się procesowego charakteru przedmiotowego pełnomocnictwa. Przeciwko tej koncepcji przemawia także okoliczność, że reprezentowanie powoda obejmowało także działanie w relacjach z „osobami fizycznymi i prawnymi”, a nie tylko przed organami procesowymi.

W konsekwencji powyższych wywodów nie można zgodzić się
z wywiedzionym w apelacji zarzutem naruszenia art. 560 § 1 k.c. w zw.
z art. 104 k.c. Sporne pełnomocnictwo obejmowało uprawnienia do złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy. Sąd Rejonowy prawidłowo uznał, że powód skutecznie od umowy odstąpił, a materiał dowodowy sprawy pozwolił przyjąć, że powodowi należą się z tego tytułu dochodzone roszczenia. Sąd odwoławczy w pełni akceptuje ocenę prawną okoliczności sprawy, którą przedstawił Sąd I instancji.

Nie ma także racji pozwany, że doszło do naruszenia art. 505 ⁴ § 1 k.p.c., który w postępowaniu uproszczonym wyklucza możliwość rozszerzenia powództwa. Sprawa rzeczywiście prowadzona była
w postępowaniu uproszczonym. Pozew złożony został na początku września 2018 roku. W tamtym czasie obowiązywał art. 505 ⁷ k.p.c. o treści aktualnej do 6 listopada 2019 roku (Dz.U. z 2019 r. poz. 1460). Zgodnie
z tym przepisem, jeżeli sąd uzna, że sprawa jest szczególnie zawiła lub jej rozstrzygnięcie wymaga wiadomości specjalnych, w dalszym ciągu rozpoznaje ją z pominięciem przepisów o postępowaniu uproszczonym.
W omawianym stanie prawnym przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego było równoznaczne z pominięciem przepisów o postępowaniu uproszczonym. Wprawdzie dowód z opinii biegłego przeprowadzono już po zmianie przepisów (w grudniu roku 2019), ale wcześniej, to jest 31 stycznia 2019 roku, w sprawie wydano nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym. Z art. 11 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2019 r. poz. 1469) wynika, że sprawy w których przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej wydano nakaz zapłaty
w postępowaniu upominawczym, do czasu zakończenia postępowania
w danej instancji podlegają rozpoznaniu zgodnie z przepisami w brzmieniu dotychczasowym. Sąd Rejonowy prawidłowo skorzystał z opinii biegłego, a więc rozpoznał sprawę w postępowaniu zwykłym, i nie miał żadnych podstaw do uniemożliwienia powodowi rozszerzenia powództwa.

Z tych wszystkich względów, na podstawie art. 385 k.p.c., apelacja podlegała oddaleniu.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z § 2 pkt 5 i § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800 ze zm.).