Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 września 2022 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Tomasz Choczaj

Protokolant: Agnieszka Sobolczyk

po rozpoznaniu w dniu 15 września 2022 roku w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa M. N. i K. N.

przeciwko Skarbowi Państwa - Szefowi (...) Zarządu (...)
w B.

o ochronę naturalnego środowiska człowieka

1.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa - Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz powodów M. N. i K. N. kwotę:

a)  103 655,50 zł (sto trzy tysiące sześćset pięćdziesiąt pięć złotych 50/100) tytułem odszkodowania, w tym kwotę:

- 11 000,00 zł (jedenaście tysięcy złotych) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 16 stycznia 2017 roku do dnia zapłaty,

- 64 000,00 zł (sześćdziesiąt cztery tysiące złotych) wraz
z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 23 czerwca 2017 roku do dnia zapłaty,

- 28 655,50 zł (dwadzieścia osiem tysięcy sześćset pięćdziesiąt pięć złotych 50/100) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 16 maja 2019 roku do dnia zapłaty,

b) 8 882,00 zł (osiem tysięcy osiemset osiemdziesiąt dwa złote) tytułem zwrotu kosztów procesu;

2.  oddala powództwo w pozostałej części;

3.  nakazuje pobrać od pozwanego Skarbu Państwa - Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Łasku kwotę 6 473,96 zł (sześć tysięcy czterysta siedemdziesiąt trzy złote 96/100) tytułem brakujących kosztów opinii biegłych.

Sygn. akt I C 237/22

UZASADNIENIE

M. N. i K. N. wnieśli o zasądzenie
od Skarbu Państwa - Szefa (...) Zarządu (...) w B. kwoty 11 000,00 zł (w tym kwotę 6 000,00 zł tytułem zmniejszenia wartości nieruchomości i kwotę 5 000,00 zł tytułem kosztów rewitalizacji akustycznej budynku - pismo procesowe pełnomocnika powodów z 7 września 2022 r. - k. 168) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 16 stycznia 2017 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od pozwanego na ich rzecz kosztów procesu.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie
od powodów na jego rzecz kosztów procesu.

Pismem procesowym z 23 czerwca 2020 r. powodowie wnieśli o zasądzenie od pozwanego na ich rzecz kwoty 75 000,00 zł, w tym kwoty 11 000,00 zł wraz
z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 16 stycznia 2017 r.
do dnia zapłaty i kwoty 64 000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 23 czerwca 2017 r. do dnia zapłaty.

Pismem procesowym z 16 maja 2022 r. powodowie wnieśli o zasądzenie
od pozwanego na ich rzecz kwoty 105 293,19 zł, w tym kwoty 11 000,00 zł wraz
z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 16 stycznia 2017 r. do dnia zapłaty, kwoty 64 000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 23 czerwca 2017 r. do dnia zapłaty i od kwoty 30 293,19 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 16 maja 2019 r. do dnia zapłaty.

Pozwany wniósł o oddalenie tak rozszerzonego powództwa i o zasądzenie
od powodów na jego rzecz kosztów procesu.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Powodowie są współwłaścicielami na prawach wspólności ustawowej małżeńskiej nieruchomości położonej w G., gmina Ł., oznaczonej numerem działki (...), o powierzchni 0,7466 ha, dla której Sąd Rejonowy
w Ł. prowadzi księgę wieczystą (...), (dowód: odpis z księgi wieczystej - k. 7 - 8 verte; wypis z rejestru gruntów - k. 9 verte; mapa - k. 10).

Działka o numerze (...) ma kształt prostokąta. Składa się z gruntów
IV i V klasy bonitacyjnej. W bezpośrednim jej otoczeniu znajduje się zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna oraz niezabudowane grunty orne. Nieruchomość
ma bezpośredni dostęp do drogi publicznej, uzbrojona jest w przyłącze wodociągowe oraz energię elektryczną. Ogrodzenie działki stanowią: płot betonowy, a od strony drogi brama drewniana i furtka drewniana. Znajdujące
się na niej podejścia i podjazdy zostały utwardzone kostką betonową. Na dzień ustalenia obszaru ograniczonego użytkowania działka była zabudowana murowanym budynkiem mieszkalnym o powierzchni zabudowy 141,6 m ² oraz budynkiem gospodarczym o powierzchni zabudowy 70 m ². Budynek mieszkalny ma parter i poddasze użytkowe. Jest niepodpiwniczony. Dach pokryty jest gontem bitumicznym. Dla terenów działek nie ma opracowanego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Dla gminy Ł. opracowane jest studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, (dowód: wypis
z rejestru gruntów - k. 9 verte; mapa - k. 10; opinia pisemna biegłej M. W. - koperta - k. 136).

W dniu 25 października 2016 roku Sejmik Województwa (...) podjął uchwałę nr (...) w sprawie utworzenia strefy ograniczonego użytkowania, w której nastąpiło przesunięcie granic poszczególnych podobszarów oznaczonych wyodrębnionymi izoliniami, która to uchwała uchyliła jednocześnie uchwałę z dnia 9 lutego 2010 roku w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego w Ł.. Zgodnie
z § 8 powołanej uchwały w obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza
się następujące ograniczenia w zakresie przeznaczenia terenu:

a)  w podobszarze A:

-

zakaz przeznaczania terenu pod zabudowę mieszkaniową jedno
i wielorodzinną, zagrodową i zamieszkania zbiorowego, a także mieszkaniowo- usługową,

-

zakaz tworzenia terenów rekreacyjno- wypoczynkowych,

-

zakaz tworzenia stref ochronnych A uzdrowisk,

-

zakaz przeznaczania terenu pod budowę: szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży;

b)  w podobszarze B:

-

zakaz tworzenia stref ochronnych A uzdrowisk,

-

zakaz przeznaczania terenu pod budowę: szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy, (bezsporne).

Z § 9 tej uchwały wynika, że w obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza się następujące ograniczenia w zakresie korzystania z terenu:

a)  w podobszarze A:

-

zakaz budowy budynków jedno i wielorodzinnych oraz zamieszkania zbiorowego, zagrodowego, mieszkaniowo - usługowego, szpitali, domów opieki społecznej, a także obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

-

zakaz zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych w całości lub części na budynki mieszkalne jedno- i wielorodzinne oraz zamieszkania zbiorowego, zabudowę zagrodową, mieszkaniowo- usługowe, szpitale, domy opieki społecznej, a także obiekty związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

-

dopuszcza się rozbudowę, odbudowę oraz nadbudowę istniejących szpitali, domów opieki społecznej i obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

-

dopuszcza się zmianę sposobu użytkowania budynków w całości lub części na cele mieszkaniowe oraz budowę nowych budynków mieszkalnych jednorodzinnych jako towarzyszących innym funkcjom,
na warunkach określonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego,

a w przypadku braku planu miejscowego, na warunkach określonych
w decyzji o warunkach zabudowy;

a)  w podobszarze B:

-

zakaz budowy szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających
w porze nocy,

-

zakaz zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych w całości
lub części na szpitale, domy opieki społecznej oraz obiekty związane
ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających
w porze nocy,

-

dopuszcza się rozbudowę odbudowę oraz nadbudowę istniejących szpitali, domów opieki społecznej i obiektów związanych ze stałym
lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, (bezsporne).

Z § 10 powyższej uchwały wynika, że w obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza się następujące wymagania techniczne dotyczące budynków:

a)  w podobszarze A - w budynkach istniejących oraz nowoprojektowanych należy zapewnić właściwy klimat akustyczny w pomieszczeniach wymagających ochrony akustycznej, zgodnie z obowiązującymi normami, poprzez zastosowanie przegród budowlanych o odpowiedniej izolacyjności akustycznej;

b)  w podobszarze B - w budynkach szpitali, domów opieki społecznej
i budynkach związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci
i młodzieży należy zapewnić właściwy klimat akustyczny
w pomieszczeniach wymagających ochrony akustycznej, zgodnie zobowiązującymi normami, poprzez zastosowanie przegród budowlanych o odpowiedniej izolacyjności akustycznej, (bezsporne).

Przedmiotowa działka znajdują się na terenie wyżej wspomnianego obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego w Ł.
w granicach podobszaru A, (dowód: opinia pisemna biegłej M. W. - koperta - k. 136).

Wprowadzenie wymienioną wyżej uchwałą obszaru ograniczonego użytkowania zmniejszyło wartość przedmiotowej działki o kwotę 41 300,00 zł, (dowód: opinia pisemna biegłej M. W. - koperta - k. 136) .

Na skutek działania lotniska wojskowego dochodzi do przekroczenia dopuszczalnych norm hałasu na nieruchomości powodów. Przed utworzeniem obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego Ł. budynek mieszkalny był dostatecznie wyciszony zgodnie z normami prawa budowlanego. W celu zapewnienia odpowiedniego klimatu akustycznego w budynku mieszkalnym - przy uwzględnieniu wymogów wygłuszania budynków ustanowionych w uchwale Sejmiku Województwa (...) nr (...)
i Polskich Normach - należy wymienić 10 okien na okna podwójne, 1 okno
na okno o zwiększonej izolacyjności akustycznej, zastosować dodatkowe elementy dźwiękoizolacyjne w pokryciu dachowym i syficie podwieszanym oraz zainstalować 7 wentylatorów sufitowych. Koszt tych prac wynosi 62 355,50 zł, (dowód: opinia instytutu - k. 43 - 61 verte i k. 72 - 73 verte; opinia pisemna biegłego J. O. - k. 81 - 96 i k. 108 - 124).

Pismem z 28 grudnia 2016 r. powodowie wezwali pozwanego do zapłaty
w terminie do 15 stycznia 2017 r. kwoty 120 000,00 zł tytułem odszkodowania
za obniżenie wartości przedmiotowej nieruchomości i kwoty 80 000,00 zł tytułem odszkodowania związanego z konieczności rewitalizacji akustycznej budynku mieszkalnego. Pismem z 29 grudnia 2016 r. pozwany odmówił uznania zgłoszonych roszczeń, (dowód: zgłoszenie roszczeń wraz z wezwaniem do zapłaty - k. 11; pismo - k. 12) .

Powyższy stan faktyczny jest częściowo bezsporny, bowiem Sąd ustalił
go na podstawie dokumentów przedłożonych przez strony, których wiarygodność i prawdziwość nie była przez nie kwestionowana.

Sąd ustalił utratę wartości działki w oparciu o opinię biegłej z zakresu szacowania nieruchomości M. W.. Na podstawie opinii instytutu Sąd ustalił, że na skutek działania lotniska wojskowego w Ł. dochodzi do przekroczenia dopuszczalnych norm hałasu na działce należącej
do powodów; że budynek był dostatecznie wyciszony przed wejściem w życie powyższej uchwały i zakres robót potrzebnych do zapewnienia budynkowi odpowiedniego klimatu akustycznego. Na podstawie opinii biegłego J. O. Sąd ustalił wartość prac koniecznych do zapewnienia budynkowi odpowiedniego klimatu akustycznego. Opinie te Sąd uznał za wiarygodne, albowiem są jasne, wewnętrznie niesprzeczne oraz naukowo i logicznie uzasadnione. Zostały one wykonane w oparciu o oględziny nieruchomości oraz
o przedstawioną przez strony dokumentacje. Sporządzono je z uwzględnieniem zasad fachowej wiedzy i doświadczenia.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 129 ust. 2 ustawy z 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (tekst jedn., Dz. U. z 2021 r., poz. 1973 ze zm.), w związku
z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości jej właściciel może żądać odszkodowania za poniesioną szkodę.

Przesłankami wynikającej z tej regulacji są: wejście w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego powodującego ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości, szkoda poniesiona przez właściciela nieruchomości, jej użytkownika wieczystego lub osobę, której przysługuje prawo rzeczowe do nieruchomości i związek przyczynowy między wprowadzonym ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości a szkodą.

Z powyższego przepisu wynika także, iż szkodą jest także zmniejszenie wartości nieruchomości, co koresponduje z pojęciem straty w rozumieniu art. 361 § 2 k.c.

W orzecznictwie sądów powszechnych i Sądu Najwyższego utrwalił
się pogląd, z którego wynika, że przy definiowaniu obszaru ograniczonego użytkowania trzeba dostrzegać z jednej strony związane z jego utworzeniem ograniczenia w zakresie sposobu korzystania z nieruchomości, z drugiej, przyczyny, które legły u podstaw utworzenia tego obszaru. Ograniczenia
są związane z konkretną nieruchomością położoną na tym obszarze i dotyczą każdego właściciela, gdyż dopóki będzie istniał obszar ograniczonego użytkowania, dopóty będą obowiązywały wprowadzone na jego terenie ograniczenia w zakresie przeznaczenia, wymagań technicznych dotyczących budynków oraz sposobu korzystania z gruntów.

Praktycznie zawsze obszar ograniczonego użytkowania ingeruje w prawo własności i w sferę wolności właściciela, wobec czego wyszczególnienie sytuacji, w których dojdzie do utworzenia go, jest wyczerpujące i wymaga uprzedniego stwierdzenia, że zastosowanie najlepszych dostępnych metod i środków
nie doprowadziło do utrzymania dopuszczalnych warunków środowiska. Konieczność utworzenia obszaru wynika z tego, że jest to jedyny sposób uzyskania efektu w postaci ochrony zasobów środowiska, który uwzględnić powinien wyczerpanie dostępnych środków i zasadę proporcjonalności przewidzianą w art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Samo już zatem utworzenie obszaru ograniczonego użytkowania wskazuje na negatywne oddziaływanie lotniska na środowisko w stopniu wymagającym wprowadzenia ograniczeń
w wykonywaniu prawa własności. Ograniczenia te musi respektować każdy właściciel nieruchomości (patrz wyrok Sądu Najwyższego z 25 lutego 2009 r.,
II CSK 565/08, wyrok Sądu Najwyższego z 25 lutego 2009 r., II CSK 546/08, Lex 528219).

Mając powyższe na uwadze oraz zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, zwłaszcza opinię instytutu i biegłej z zakresu wyceny nieruchomości, należy stwierdzić, że wskutek wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania powodowie ponieśli szkodę, która polega na ograniczeniu w sposobie korzystania z nieruchomości i zmniejszeniu jej wartości, ponieważ znajduje się ona w całości w podobszarze A obszaru ograniczonego użytkowania wprowadzonego uchwałą Nr (...) Sejmiku Województwa (...) z 25 października 2016 r.

Należy w tym miejscu dodać, że powodowie nie mogą dochodzić zakazania immisji hałasu przez lotnisko. Zatem mają ograniczoną możliwość wykonywania swojego prawa własności poprzez podejmowanie działań ochronnych. Istotne
w niniejszej sprawie jest również i to, że z § 9 powyższej uchwały wynika m.in. zakaz przeznaczania terenu pod zabudowę mieszkaniową jedno i wielorodzinną, zagrodową i zamieszkania zbiorowego oraz mieszkaniowo - usługową. Zatem szkodę powodów należy badać pod kątem utraty zdolności swobodnego wykorzystania nieruchomości na te cele i oceniać pod kątem spadku ich wartości. Reasumując, wskutek uszczuplenia zakresu i sposobu dotychczasowego korzystania z nieruchomości oraz zmuszenia do zmiany dotychczasowego
jej przeznaczenia, co wynika z utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania, w obrębie którego usytuowana jest nieruchomość powodów, doznali oni szkody
w postaci obniżenia jej wartości. Wypada zauważyć, że nieruchomość jest dobrem inwestycyjnym i o ile nie jest wyłączona spod obrotu podlega regułom rynkowym, a jej wartość jest weryfikowana przez wolny rynek, niezależnie od tego czy właściciel zamierza ją zbyć, czy też nie poczynił w tym zakresie żadnych kroków (patrz wyroki Sądu Apelacyjnego w Poznaniu: z 30 września 2009 r.,
I ACa 484/09, Lex 756606 i I ACa 772/09 z 17 czerwca 2010 r., Lex 756717). Zatem do zakresu szkody podlegającej naprawieniu na podstawie art. 129 ust. 2 cytowanej wcześniej ustawy należy obniżenie wartości nieruchomości wynikające z faktu, że jej współwłaściciele będą musieli znosić dopuszczalne na tym obszarze immisje, np. hałas (patrz wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 18 listopada 2010 r., I ACa 884/10, Lex 756735). Nieruchomość powodów znajduje
się w pobliżu lotniska wojskowego w Ł., zatem hałas wytwarzany przez samoloty negatywnie postrzegany jest przez potencjalnych nabywców. Z opinii biegłej ds. wyceny nieruchomości wynika, że zainteresowanie nabyciem nieruchomości w okolicach lotniska w obszarze ograniczonego użytkowania spadło, a ewentualni nabywcy mogą być skłonni do ich kupna za niższą cenę. Dlatego Sąd ustalił za biegłą, że wartość rynkowa nieruchomości należącej
do powodów uległa obniżeniu o kwotę 41 300,00 zł.

Przechodząc do drugiego roszczenia powodów, które dotyczyło zwrotu nakładów na rewitalizację akustyczną budynku, należy przytoczyć treść art. 136 ust. 3 wyżej wymienionej ustawy, z którego wynika, że w razie określenia
na obszarze ograniczonego użytkowania wymagań technicznych dotyczących budynków, szkodą, o której mowa w przepisie art. 129 ust. 2 ustawy, są także koszty poniesione w celu wypełnienia tych wymagań przez istniejące budynki, nawet w przypadku braku obowiązku podjęcia działań w tym zakresie.

W orzecznictwie sądów powszechnych i Sądu Najwyższego utrwalił
się pogląd, z którego wynika, że obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą jej wyrządzenia i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierza ją naprawić. Odszkodowanie bowiem ma wyrównać uszczerbek majątkowy powstały w wyniku zdarzenia wyrządzającego szkodę, istniejący
w chwili jej wyrządzenia do czasu, gdy zobowiązany wypłaci poszkodowanemu sumę pieniężną odpowiadającą szkodzie ustalonej w sposób prawem przewidziany (patrz uchwała Sądu Najwyższego z 15 listopada 2001 r., III CZP 68/01, OSNC 2002, zeszyt 6, poz. 74).

W tej sprawie obowiązek pozwanego do naprawienia szkody powodów, który polega na uiszczeniu odpowiedniej sumy pieniężnej, powstał z chwilą wejścia w życie uchwały Sejmiku Województwa (...). Ustalała ona bowiem zakres koniecznych do wykonania nakładów rewitalizacyjnych, zmierzających
do przyczynienia się do zwiększenia atrakcyjności nieruchomości niewpływającej na podniesienie jej wartości z uwagi na lokalizację w strefie ograniczonego użytkowania.

Budynek znajdujący się na nieruchomości powodów jest przeznaczony
na potrzeby mieszkaniowe i niewątpliwie wymaga ochrony akustycznej
na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki
i ich usytuowanie. Z opinii instytutu wynika, że nie spełnia on obowiązujących wymogów, a przez to nie zapewnia należytego klimatu akustycznego. W celu ochrony akustycznej konieczne jest poczynienie nakładów, których koszty biegły
z zakresu budownictwa, za wnioskami płynącymi z opinii instytutu, określił
na kwotę 62 355,50 zł brutto.

W pozostałej części Sąd powództwo oddalił, o czym orzekł, jak w pkt 2 wyroku, gdyż z opinii instytutu wynika, że do wymiany na okno o zwiększonej izolacyjności akustycznej należy zakwalifikować tylko 1 okno, a nie kilka.

Z tych wszystkich względów Sąd orzekł, jak w pkt 1 a wyroku, na podstawie art. 129 ust. 2 i art. 136 ust. 3 ustawy z 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (tekst jedn., Dz. U. z 2021 r., poz. 1973 ze zm.).

O odsetkach ustawowych za opóźnienie Sąd orzekł na podstawie art. 481
§ 1 k.c. - zgodnie z żądaniem powodów, bowiem z akt sprawy wynika, że przed wytoczeniem powództwa powodowie wystąpili do pozwanego o zapłatę w terminie do 15 stycznia 2017 r. kwoty 120 000,00 zł tytułem odszkodowania za obniżenie wartości przedmiotowej nieruchomości i kwoty 80 000,00 zł tytułem odszkodowania związanego z konieczności rewitalizacji budynku mieszkalnego,
a zatem 15 stycznia 2017 r. roszczenie powodów stało się wymagalne, a od dnia 16 stycznia 2017 r. pozwany był już w zwłoce.

O kosztach procesu Sąd orzekł, jak w pkt 1 b wyroku, na podstawie art. 98 k.p.c., gdyż powodowie wygrali sprawię prawie w całości (w 98,44 %).

Powodowie ponieśli koszty procesu w wysokości 8 882,00 zł, w tym koszty zastępstwa prawnego w wysokości 3 600,00 zł, ustalone na podstawie § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r.
w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r., poz. 1800 ze zm.), koszty opłaty stosunkowej w łącznej wysokości 5 265,00 zł oraz koszty opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17,00 zł.

O brakujących kosztach procesu Sąd orzekł, jak w pkt 2 wyroku,
na podstawie art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn., Dz. U. z 2022 roku, poz. 1125) w zw. z art. 98 k.p.c. Brakujące koszty procesu, to brakujące koszty opinii biegłych w łącznej wysokości 6 473,96 zł, które musi ponieść pozwany, jako przegrywający praktycznie w całości sprawę. Koszty te pokrył Skarb Państwa - Sąd Rejonowy w Łasku, dlatego na rzecz tej jednostki zostały one przyznane.