Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 listopada 2022 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Małgorzata Jarząbek

Protokolant: st. sekr. sądowy Dominika Kołpa

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 3 listopada 2022 r. w Warszawie

sprawy K. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. Inspektorat
w O.

o kapitał początkowy, wysokość emerytury

na skutek odwołań K. M.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. Inspektorat
w O.

z dnia 19 stycznia 2022r., znak (...) (...) oraz z dnia
21 stycznia 2022r., znak: (...)

oddala odwołania.

Sygn. akt VII U 389/22

UZASADNIENIE

K. M. w dniu 24 lutego 2022 r. złożył odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 19 stycznia 2022 r., znak (...) (...)oraz od decyzji z dnia 21 stycznia 2022 r., znak: (...). W uzasadnieniu swojego stanowiska wskazał, że odwołanie składa ze względu na brak uwzględnienia w wyliczonym kapitale początkowym oraz w wysokości emerytury faktycznego wynagrodzenia otrzymywanego w trakcie zatrudnienia w Gminnej Spółdzielni (...) w (...)z siedzibą w Ż. w okresie 2 stycznia 1982r. do 14 sierpnia 1985r. Odwołujący wskazał, że z uwagi na brak dokumentacji pracowniczej z ww. Gminnej Spółdzielni w archiwach, zwraca się z prośbą o uwzględnienie w wyliczeniach kapitału początkowego oraz wysokości emerytury wynagrodzenia na podstawie świadectwa pracy z dnia 14 sierpnia 1985 r., którego kopie dołączył do odwołania (odwołanie z dnia 24 lutego 2022r. – k. 4-5 a.s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie. Uzasadniając swe stanowisko, wskazał, że odwołujący do wniosku o emeryturę dołączył m.in. świadectwo pracy wydane przez Gminną Spółdzielnię (...) w (...) lecz nie przedłożył zaświadczenia od tego pracodawcy o zarobkach w okresie zatrudnienia, dlatego organ rentowy zaliczył ten okres jako okres zatrudnienia, przyjmując minimalne wynagrodzenie, jakie w poszczególnych latach obowiązywało. Organ rentowy przywołał treść § 21 ust. rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postepowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. Nr 237, poz. 1412) i wskazał, że środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczenia lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia. Ponadto, organ rentowy powołał § 28 ust. 1 ww. rozporządzenia, zgodnie z którym środkiem dowodowym w postępowaniu przez organem rentowym mogą być również poświadczone za zgodność z oryginałem kopie dokumentów stwierdzających stan zdrowia oraz dotyczących okresów składkowych i nieskładkowych, a także wysokości wynagrodzenia, przychodu, dochodu i uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru świadczeń, wydane przez jednostki upoważnienia do przechowywania dokumentacji zlikwidowanych lub przekształconych zakładów pracy. Organ rentowy zauważył, że K. M. nie dołączył do odwołania żadnych nowych dokumentów, które miałyby wpływ na zmianę decyzji w sprawie, wobec czego ZUS potrzymał stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji (odpowiedź na odwołanie z dnia 10 marca 2022 r. – k. 6-7 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

K. M. był zatrudniony w Gminnej Spółdzielni (...) w (...) z siedzibą w okresie od dnia 2 stycznia 1982 r. do dnia 14 sierpnia 1985 r. w Ż. na stanowisku wiceprezesa do spraw obrotu rolnego. Ostatnie jego wynagrodzenie zasadnicze, w sierpniu 1985r. wynosiło 10.000 zł (przed denominacją złotego). Nadto ubezpieczony był uprawniony do dodatku funkcyjnego w kwocie 3.200 zł przed denominacją, dodatku stażowego zgodnie z obowiązującymi u pracodawcy przepisami, premii według regulaminu premiowania. Brak jest dokumentacji płacowej oraz list płac za okres tego zatrudnienia, nadto w legitymacji ubezpieczeniowej nie wskazano przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń ubezpieczonego (świadectwo pracy z dnia 14 sierpnia 1985 r., legitymacja ubezpieczeniowa K. M. – akta organu rentowego).

W dniu 26 listopada 2021 r. K. M. złożył do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. wniosek o emeryturę. Organ rentowy w dniu 17 grudnia 2021r. wydał decyzję znak: (...), na mocy której przyznał ubezpieczonemu zaliczkę na poczet przysługującej emerytury od dnia 9 czerwca 2021 r., tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego oraz podjął wypłatę emerytury od dnia 1 lipca 2021 r., tj. dnia od nabycia prawa. Wysokość emerytury została obliczona zgodnie z zasadami określonymi w art. 26 ustawy emerytalnej i wyniosła 7.378,04 zł (decyzja ZUS o przyznaniu emerytury w kwocie zaliczkowej z dnia 17 grudnia 2021 r. – akta organu rentowego)

Decyzją z dnia 19 stycznia 2022 r., znak: (...)-2003 Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. ustalił wartość kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 r., który wyniósł 193 262,30 zł. Do obliczenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego organ rentowy przyjął zarobki osiągane przez ubezpieczonego w latach 1989-1998 r.

Do ustalenia wartości kapitału początkowego organ rentowy nie uwzględnił:

1)  okresów od 1 kwietnia 1977 r. do 25 kwietnia 1977 r., gdyż okres pozostawania bez pracy przed odbyciem służby wojskowej nie jest zaliczany do wysokości kapitału początkowego oraz od 13 kwietnia 1979 r. do 30 kwietnia 1979 r., gdyż okres pozostawania bez pracy po odbyciu służy wojskowej nie jest zaliczany do wysokości kapitału początkowego;

2)  dochodów z roku 1985 w kwocie 7.269,00 zł z tytułu „13” pensji, gdyż składnik ten nie stanowił podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz z roku 1990 w kwocie 665.220,00 zł z tytułu ekwiwalentu za urlop, gdyż składnik ten nie stanowił podstawy wymiaru kapitału początkowego

(decyzja ZUS o ponownym ustaleniu kapitału początkowego z dnia 19 stycznia 2022r. – akta organu rentowego).

W dniu 21 stycznia 2022 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. wydał decyzję znak: (...), którą przyznał ubezpieczonemu emeryturę od 9 czerwca 2021 r., tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego oraz podjął wypłatę emerytury od 1 lipca 2021r., tj. od dnia nabycia prawa do świadczenia. Wysokość emerytury została obliczona zgodnie z zasadami określonymi w art. 26c ustawy emerytalnej i wyniosła 8.052,80 zł (decyzja ZUS z dnia 21 stycznia 2022 r. – akta organu rentowego).

Organ rentowy do ustalenia wysokości emerytury zaliczył m.in. okres zatrudnienia w Gminnej Spółdzielni (...) w (...) z siedzibą w Ż. od dnia 2 stycznia 1982 r. do dnia 18 sierpnia 1985 r. przyjmując minimalne wynagrodzenie jakie obowiązywało w poszczególnych latach. (bezsporne).

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie wyżej wymienionych dowodów z dokumentów, w tym dokumentów załączonych do akt organu rentowego i przedłożonych przez odwołującego. Sąd uznał za wiarygodne przedłożone w toku postępowania dowody z dokumentów w zakresie wskazanym powyżej.

Co do zasady Sąd dał wiarę zeznaniom ubezpieczonego K. M., przesłuchanego w charakterze strony, za wyjątkiem fragmentów dotyczących wysokości jego wynagrodzenia w spornym okresie, gdyż przekazane przez ubezpieczonego informacje nie mają potwierdzenia w pozostałym materiale dowodnym. Jedynym dokumentem dotyczącym wysokości wynagrodzenia ubezpieczonego jest świadectwo pracy wydane przez Gminną Spółdzielnię (...) w (...) z siedzibą w Ż. za okres od dnia 2 stycznia 1982r. do dnia 14 sierpnia 1985r. Ubezpieczony zeznał, że jego stanowisko w tym okresie nie zmieniało się, a inflacji wówczas nie było, albo była minimalna. Żądanie ubezpieczonego dotyczyło zaś tego, by ustalić wysokość jego wynagrodzenia ze spornego okresu na podstawie informacji zawartych w świadectwie pracy. Powszechnie wiadomym jest, że na początku lat 80-tych XX -go wieku w Polsce była wyjątkowo wysoka inflacja, np. w roku 1982 wyniosła 100,8%, w roku 1983 – 22,1%, a w latach 1984 i 1985 co najmniej 15 %. Już z tego względu nie można dać wiary ubezpieczonemu twierdzącemu, że świadectwo pracy odwzorowuje wysokość jego wynagrodzenia z całego okresu zatrudnienia w GS. Przy takim poziomie inflacji wysokość wynagrodzenia ubezpieczonego, zatrudnionego na stanowisku wiceprezesa Spółdzielni zapewne była wielokrotnie podwyższana, dlatego nie można dać wiary ubezpieczonemu w tym względzie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie K. M. podlegało oddaleniu.

Zgodnie z treścią art. 174 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2022r., poz. 504, dalej: ustawa emerytalna), kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art. 53, z uwzględnieniem ust. 2-12. Na podstawie art. 174 ust. 2 ustawy emerytalnej przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy:

1) okresy składkowe, o których mowa w art. 6;

2) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5;

3) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1-3 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2.

Z kolei w myśl art. 174 ust. 3 ustawy emerytalnej, podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art. 15, 16, 17 ust. 1 i 3 oraz art. 18 z tym, że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się z okresu przed dniem 1 stycznia 1999r. Dyspozycja powołanego art. 174 ust. 3 ustawy emerytalnej odsyła do treści art. 15. Zgodnie z art. 15 ust. 1 i 6 ustawy emerytalnej, podstawę wymiaru emerytury stanowi przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego:

1)  w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę, albo

1)  w okresie 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku, wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu.

W myśl art. 15 ust. 4 ustawy emerytalnej, w celu ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty:

1.  oblicza się sumę kwot podstaw wymiaru składek i kwot, o których mowa w ust. 3,
w okresie każdego roku z wybranych przez zainteresowanego lat kalendarzowych;

1.  oblicza się stosunek każdej z tych sum kwot do rocznej kwoty przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonej za dany rok kalendarzowy, wyrażając go w procentach, z zaokrągleniem do setnych części procentu;

2.  oblicza się średnią arytmetyczną tych procentów, która, z zastrzeżeniem ust. 5, stanowi wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury lub renty, oraz

3.  mnoży się przez ten wskaźnik kwotę bazową, o której mowa w art. 19.

Jeżeli nie można ustalić podstawy wymiaru składek w okresie pozostawania w stosunku pracy wskazanym do ustalenia podstawy wymiaru emerytury i renty, za podstawę wymiaru składek przyjmuje się kwotę obowiązującego w tym okresie minimalnego wynagrodzenia pracowników, proporcjonalnie do okresu podlegania ubezpieczeniu i wymiaru czasu pracy (art. 15 ust. 2a ustawy emerytalnej).

Stosowane do przepisu art. 175 ust. 1 zd. 2 ustawy emerytalnej, postępowanie w sprawie ustalenia kapitału początkowego przebiega według zasad dotyczących ustalania prawa do świadczeń przewidzianych w ustawie (w szczególności chodzi tu o katalog środków dowodowych, jakie służą ubezpieczonemu w postępowaniu przed organem rentowym do wykazania zarówno stażu ubezpieczonego, jaki i wysokości przychodów).

Szczegółowy tryb postępowania w sprawach ustalania prawa do świadczeń pieniężnych przewidzianych w ustawie emerytalnej został określony w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. z 2011 r. nr 237, poz. 1412). Stosownie do przepisu § 10 ust. 1 powyższego rozporządzenia, osoba ubiegająca się o emeryturę powinna przedstawić dokumenty stwierdzające okresy zatrudnienia uzasadniające prawo do świadczeń oraz ich wysokość. Z kolei zgodnie z § 21 ust. 1 rozporządzenia, środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia. Aby potwierdzić wysokość wynagrodzenia otrzymywanego w danym okresie zatrudnienia wymagane jest przedłożenie dokumentów wymienionych w § 21 cytowanego wyżej rozporządzenia. W odniesieniu do podstawy wymiaru składki ubezpieczeniowej w postaci wynagrodzenia z tytułu stosunku pracy, brak odpowiedniej dokumentacji płacowej i innych dokumentów, takich jak wpisy w książeczce ubezpieczeniowej, przeważnie uniemożliwia prawidłowe ustalenie wysokości takiego wynagrodzenia za pomocą innych środków dowodowych. Jest to bowiem trudne z uwagi na szczegółowość takich danych przy znacznej najczęściej odległości czasowej. Zaliczenie zaś nieudokumentowanych okresów składkowych do uprawnień oraz wzrostu świadczeń emerytalno-rentowych wymaga dowodów nie budzących wątpliwości, spójnych i precyzyjnych (zob. wyrok Sądu Najwyższych z 9 stycznia 1998r. II UKN 440/97). Jednocześnie w orzecznictwie podkreśla się, że w postępowaniu odwoławczym od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nie ma ograniczeń co do środków dowodowych stwierdzających wysokość zarobków i w myśl art. 473 k.p.c. wysokość wynagrodzenia może być dowodzona wszelkimi dostępnymi dowodami przewidzianym w Kodeksie postępowania cywilnego. Rzeczą sądu jest natomiast ocena wiarygodności przedstawionych w toku postępowania dowodów. Pomimo braku ograniczeń dowodowych w postępowaniu przed sądami ubezpieczeń społecznych nie można jednak zapominać, że wysokość zarobków stanowiących podstawę wyliczenia składki na ubezpieczenia społeczne nie może być ustalana w sposób hipotetyczny, przybliżony, oparty jedynie na domniemaniu, czy uprawdopodobnieniu. Zadaniem Sądu Okręgowego w sprawach o wysokość emerytury czy kapitału początkowego jest więc dokładne ustalenie wysokości wynagrodzenia otrzymywanego przez ubezpieczonego w danym okresie czasu. Zarobki za poszczególne miesiące i wybrane lata kalendarzowe muszą być wykazane w sposób niebudzący wątpliwości, w ściśle określonej kwotowo wysokości w odniesieniu do poszczególnych miesięcy (por. wyrok Sądu Najwyższego z 25 lipca 1997r. II UKN 186/97, wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 4 marca 1997r. III AUa 105/97).

W rozpatrywanej sprawie ubezpieczony podnosił, że przy wyliczaniu wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego organ rentowy powinien uwzględnić wyższe niż minimalne wynagrodzenia za okres zatrudnienia od dnia 2 stycznia 1982 r. do 14 sierpnia 1985 r. poprzez uwzględnienie kwoty płacy zasadniczej i dodatków funkcyjnych oraz innych premii i dodatków adekwatnych do zajmowanego przez odwołującego stanowiska (wiceprezes zarządu), wykazanych w świadectwie pracy.

W odniesieniu do okresu zatrudnienia odwołującego w Gminnej Spółdzielni (...) w (...) z siedzibą w Ż. w okresie od 2 stycznia 1982r. do 14 sierpnia 1985 r., Sąd zważył, że odwołujący nie przedstawił jakiejkolwiek dokumentacji płacowej za ten okres. W ocenie Sądu przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe potwierdza, iż brak dokumentacji płacowej nie daje możliwości ustalenia wysokości dochodu, jaki odwołujący uzyskiwał w spornym okresie. Z przedłożonego przez odwołującego świadectwa pracy nie wynika, jakie kwoty wynagrodzenia ubezpieczony otrzymywał za poszczególne miesiące, z kolei brak jest zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu za ten okres oraz list płac albo wpisów w legitymacji ubezpieczeniowej. Z kolei, jak już zostało wskazane, zarobki za poszczególne miesiące i wybrane lata kalendarzowe muszą być wykazane w sposób niebudzący wątpliwości, w ściśle określonej kwotowo wysokości z ich przyporządkowaniem do konkretnego okresu czasu. W świetle ustaleń faktycznych Sądu Okręgowego, nie może zatem budzić wątpliwości, że wnioskodawca nie przedstawił środków dowodowych tak na gruncie postępowania przed organem rentowym, jak i w niniejszym postepowaniu odwoławczym, mogących skutkować uznaniem, że w okresie od dnia 2 stycznia 1982 r. do 14 sierpnia 1985 r. uzyskiwał zarobki wyższe niż minimalne wynagrodzenie, które przyjął organ rentowy. Ponadto w żaden sposób nie wykazał wysokości faktycznie otrzymywanego w tym czasie wynagrodzenia w związku z czym brak było podstaw do dokonania zmiany zaskarżonej decyzji w tym zakresie. Odwołujący poza świadectwem pracy, nie dysponował żadnym dowodem, w szczególności ani zaświadczeniem Rp-7 za sporny okres, ani wpisem w legitymacji ubezpieczeniowej, potwierdzającym wysokość osiąganych w spornym okresie czasu dochodów z tytułu powyższego zatrudnienia.

W takiej sytuacji zasadne było zastosowanie art. 15 ust. 2a ustawy emerytalnej. Wskazany przepis stanowi bowiem, że jeżeli nie można ustalić podstawy wymiaru składek w okresie pozostawania w stosunku pracy wskazanym do ustalenia podstawy wymiaru emerytury i renty, za podstawę wymiaru składek przyjmuje się kwotę obowiązującego w tym okresie minimalnego wynagrodzenia pracowników, proporcjonalnie do okresu podlegania ubezpieczeniu i wymiaru czasu pracy (art. 15 ust. 2a ustawy emerytalnej). Tym samym Sąd uznał, iż w niniejszej sprawie brak jest jednoznacznych dowodów wskazujących na to, jakie faktycznie zarobki uzyskiwał odwołujący w okresie od dnia 2 stycznia 1982 r. do 14 sierpnia 1985 r.

Regułą postępowania cywilnego jest okoliczność, iż ciężar udowodnienia faktu (w tym przypadku wady decyzji ZUS co do wyliczenia wysokości emerytury) - zgodnie z art. 6 k.c. - spoczywał na wnioskodawcy - jako osobie wywodzącej z tego faktu skutki prawne. Wspomniany wyżej art. 6 k.c. wyraża dwie ogólne reguły: pierwszą - generalnie wymagającą udowodnienia powołanego przez stronę faktu, powodującego powstanie określonych skutków prawnych, oraz drugą regułę, która sytuuje ciężar dowodu danego faktu po stronie osoby, która z tego faktu wywodzi skutki prawne. Pierwsza „zasada obowiązku udowodnienia powoływanego faktu” jest w istocie nieunikniona ze względów racjonalnych, ponieważ odmienna regulacja powodowałaby powstanie niedopuszczalnej łatwości wywodzenia skutków prawnych z prostego powołania się na fakt bez potrzeby jego udowodnienia. Natomiast druga stanowi „ogólną zasadę rozkładu ciężaru dowodu”, od której wyjątki wskazywać mogą niektóre przepisy szczególne. Z pierwszej reguły, wyrażonej w art. 6 k.c., wynika, że samo przyznanie faktu przez drugą stronę ewentualnego sporu nie może stanowić wystarczającego dowodu istnienia danego faktu, który musi być zawsze ponadto potwierdzony całokształtem materiału dowodowego lub innymi poznanymi już okolicznościami. Wyrazem tego jest regulacja art. 229 k.p.c. wymagającego, aby przyznanie faktu przez drugą stronę nie budziło wątpliwości, co wymaga właśnie uwzględnienia innych okoliczności. Druga, wskazana w art. 6 k.c. „ogólna zasada rozkładu ciężaru dowodu”, jest regułą w znaczeniu materialnym, wskazującą, kto poniesie skutki nieudowodnienia faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, natomiast przepis art. 232 k.p.c. wskazuje, kto ponosi ciężar dowodu w znaczeniu formalnym: „kto powinien przedstawiać dowody” (wyrok Sądu Najwyższego z 17 lutego 2006 roku, V CSK 129/05, Lex nr 200947; oraz wyrok Sądu Najwyższego z 8 marca 2010 roku, II PK 260/09, OSNP 201 1, nr 17-18, poz. 226).

Niezależnie od powyższego wskazać należy, iż przepis art. 6 k.c. wskazuje tylko podmiot zobowiązany do udowodnienia faktu, natomiast ocena, czy wywiązał się on w istocie z tego obowiązku, "nie należy już do materii objętej dyspozycją art. 6 k.c., a stanowi aspekt mieszczący się już w domenie przepisów procesowych" (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 listopada 2005 roku, I CK 178/05, 1.ex nr (...)). Ponadto w związku z późn. zm. Kodeksu postępowania cywilnego wprowadzonymi ustawą z dnia 1 marca 1996 r. (Dz. U. Nr 43, poz. 189), polegającymi między innymi na skreśleniu art. 3 § 2, zmianie treści art. 316 § 1, art. 6 i art. 232 k.p.c., także w postępowaniu przed sądem ubezpieczeń społecznych obowiązuje zasada kontradyktoryjności, zgodnie z którą strony są zobowiązane do wskazywania dowodów dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne, stając się dysponentem postępowania, a Sąd orzekający jest uwolniony od odpowiedzialności za rezultat postępowania dowodowego.

Zgodnie z wyżej wspomnianą zasadą kontradyktoryjności ciężar dowodu spoczywa na stronach postępowania cywilnego. To one, a nie sąd są wyłącznym dysponentem toczącego się postępowania i one wreszcie ponoszą odpowiedzialność za jego wynik. Rozkład ciężaru dowodu ma istotne znaczenie w toku całego postępowania, a nie tylko w fazie wyrokowania; nie jest on uzależniony od pozycji, jaką strona zajmuje w procesie cywilnym (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 października 1969 roku, II PR 313/69, OSNC 1970, Nr 9, poz. 147.). W ocenie Sądu odwołujący nie sprostał obowiązkowi określonemu w art. 6 k.c. oraz 232 k.p.c., albowiem podnoszone przez niego argumenty co do wadliwości decyzji ZUS nie znalazły potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym.

Mając na uwadze powyższe Sąd uznał, że ubezpieczony nie wykazał, aby Zakład Ubezpieczeń Społecznych błędnie ustalił wysokość kapitału początkowego i wysokość emerytury. Odwołujący nie przedstawił tym samym skutecznej argumentacji mogącej powodować zmianę zaskarżonych decyzji.

Z tych też względów odwołania K. M. od skarżonych decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. podlegały oddaleniu, o czym orzeczono w sentencji wyroku na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c.