Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt I C 372/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 listopada 2022 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu – Wydział I Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Dagmara Kos

po rozpoznaniu w dniu 25 listopada 2022 roku w Sieradzu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa E. B. (1)

przeciwko Skarbowi Państwa – Szefowi (...) Zarządu (...) w B.

o ochronę naturalnego środowiska człowieka

1.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz powódki E. B. (1) kwotę 84.450,00 (osiemdziesiąt cztery tysiące czterysta pięćdziesiąt) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie:

- od kwoty 8.250,00 (osiem tysięcy dwieście pięćdziesiąt) złotych od dnia 16 stycznia 2017 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 76.200,00 (siedemdziesiąt sześć tysięcy dwieście) złotych od dnia 5 sierpnia 2019 r. do dnia zapłaty,

2.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz powódki E. B. (1) kwotę 3.705,67 (trzy tysiące siedemset pięć złotych sześćdziesiąt siedem groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu w tym kwotę 3.600,00 (trzy tysiące sześćset) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego,

3.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 5.279,64 (pięć tysięcy dwieście siedemdziesiąt dziewięć złotych sześćdziesiąt cztery grosze) tytułem zwrotu wydatków poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa.

Sygn. akt I C 372/22

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 14 marca 2017 r. wniesionym do Sądu Rejonowego w Łasku powódka E. B. (1) wniosła o zasądzenie od pozwanego Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w B. solidarnie na jej rzecz oraz na rzecz występujących z pozwem wraz z nią K. B. i E. B. (2) kwoty 11.000,00 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 16 stycznia 2017 r. do dnia zapłaty i zasądzenie od pozwanego na solidarnie na jej rzecz oraz na rzecz powódek K. B. i E. B. (2) kosztów procesu według norm przepisanych.

(pozew- k.2-4, uzupełnienie pozwu- k.55)

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od strony powodowej na jego rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych w tym kosztów zastępstwa procesowego.

(odpowiedź na pozew- k.39-46)

Pismem procesowym z dnia 5 sierpnia 2022 r. powódka E. B. (1) rozszerzyła powództwo i wniosła o zasądzenie od pozwanego wyłącznie na jej rzecz kwoty 84.450,00 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 8.250,00 zł od dnia 16 stycznia 2017 r. do dnia zapłaty i od kwoty 76.200,00 zł od 5 sierpnia 2019 r. do dnia zapłaty.

(pismo procesowe powódki- k.178)

Postanowieniem z dnia 25 sierpnia 2022 r. Sąd Rejonowy w Łasku wyłączył do odrębnego rozpoznania sprawę z powództwa E. B. (1) i w jej zakresie stwierdził swoją niewłaściwość rzeczową i przekazał ją do rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Sieradzu.

(postanowienie Sądu Rejonowego w Łasku z dnia 25 sierpnia 2022 r.- k.180)

W piśmie procesowym z dnia 4 listopada 2022 r. pozwany wnosił o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów postępowania wraz z kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

(pismo procesowe pozwanego- k.200-202)

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Powódka E. B. (1) jest współwłaścicielką w 6/8 częściach nieruchomości położonej w G., gmina Ł., oznaczonej numerami działek (...), objętej księgą wieczystą KW nr (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Łasku.

(bezsporne, odpis z księgi wieczystej- k.22, mapa- k.25, wypisy z rejestru gruntów- k.23, 24)

W zakresie zagospodarowania przestrzennego dla miejsca położenia nieruchomości nie ma aktualnie opracowanego planu miejscowego. Dla Gminy Ł. opracowane jest studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego uchwalone uchwałą Rady Miejskiej w Ł. nr (...) z dnia 28 października 2020 r. Pomimo, że studium nie jest źródłem prawa miejscowego, z uwagi na brak planu dla obszaru usytuowania nieruchomości informacje w nim zawarte są źródłem danych dotyczących zagospodarowania przestrzennego terenu, gdyż przy sporządzaniu planu ustalenia zawarte w studium są wiążące dla organów gminy. Z informacji przedstawionych w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego wynika, że działka nr (...) położona jest na terenie upraw rolnych wysokiej klasy bonitacyjnej I – IV i terenie upraw rolnych niskich klas bonitacyjnych V – VI, natomiast działka nr (...) położona jest na terenie zabudowy mieszkaniowo – usługowej i zagrodowej o niskiej intensywności.

(bezsporne, opinia biegłej z zakresu szacunku nieruchomości L. B.- k.134-170)

W dniu 25 października 2016 roku Sejmik Województwa (...) podjął nową uchwałę nr (...) w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego Ł., w której nastąpiło przesunięcie granic poszczególnych podobszarów oznaczonych wyodrębnionymi izoliniami, która to uchwała uchyliła jednocześnie poprzednią uchwałę w tym przedmiocie z dnia 9 lutego 2010 r. w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego Ł.. Zgodnie z § 8 powołanej uchwały w obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza się następujące ograniczenia w zakresie przeznaczenia terenu:

1) w podobszarze A:

a) zakaz przeznaczania terenu pod zabudowę mieszkaniową jedno-i wielorodzinną, zagrodową i zamieszkania zbiorowego, a także mieszkaniowo – usługową,

b) zakaz tworzenia terenów rekreacyjno- wypoczynkowych,

c) zakaz tworzenia stref ochronnych „A” uzdrowisk,

d) zakaz przeznaczania terenu pod budowę: szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży.

2) w podobszarze B:

a) zakaz tworzenia stref ochronnych „A” uzdrowisk,

b) zakaz przeznaczania terenu pod budowę: szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy.

W myśl § 9 tej uchwały w obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza się następujące ograniczenia w zakresie korzystania z terenu:

1) w podobszarze A:

a) zakaz budowy budynków jedno- i wielorodzinnych oraz zamieszkania zbiorowego, zagrodowego, mieszkaniowo – usługowego, szpitali, domów opieki społecznej, a także obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

b) zakaz zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych w całości lub części na budynki mieszkalne jedno- i wielorodzinne oraz zamieszkania zbiorowego, zabudowę zagrodową, mieszkaniowo – usługowe, szpitale, domy opieki społecznej, a także obiekty związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

c) dopuszcza się rozbudowę, odbudowę oraz nadbudowę istniejących szpitali, domów opieki społecznej i obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

d) dopuszcza się zmianę sposobu użytkowania budynków w całości lub części na cele mieszkaniowe oraz budowę nowych budynków mieszkalnych jednorodzinnych jako towarzyszących innym funkcjom, na warunkach określonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku planu miejscowego, na warunkach określonych w decyzji o warunkach zabudowy.

2) w podobszarze B:

a) zakaz budowy szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy,

b) zakaz zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych w całości lub części na szpitale, domy opieki społecznej oraz obiekty związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy,

c) dopuszcza się rozbudowę, odbudowę oraz nadbudowę istniejących szpitali, domów opieki społecznej i obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży.

Zgodnie z § 10 uchwały w obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza się następujące wymagania techniczne dotyczące budynków:

1) w podobszarze A:

a) w budynkach istniejących oraz nowoprojektowanych należy zapewnić właściwy klimat akustyczny w pomieszczeniach wymagających ochrony akustycznej, zgodnie z obowiązującymi normami, poprzez zastosowanie przegród budowlanych o odpowiedniej izolacyjności akustycznej,

2) w podobszarze B:

a) w budynkach szpitali, domów opieki społecznej i budynkach związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży należy zapewnić właściwy klimat akustyczny w pomieszczeniach wymagających ochrony akustycznej, zgodnie zobowiązującymi normami, poprzez zastosowanie przegród budowlanych o odpowiedniej izolacyjności akustycznej.

(bezsporne)

Nieruchomość, której powódka jest współwłaścicielką w 6/8 częściach, znajduje się w całości w podobszarze A. Przedmiotowa nieruchomość położona jest w południowej części gminy Ł., w miejscowości G., oddalona od centrum miejscowości Ł. o około 3 km. W bliższym i dalszym sąsiedztwie nieruchomości znajdują się działki zabudowane budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi, działki niezabudowane i tereny upraw rolnych. Większość punktów handlowych, usługowych i innych obiektów użyteczności publicznej znajduje się w miejscowości Ł.. Niezabudowana działka gruntu nr (...) o powierzchni 1,05 ha ma kształt prostokąta o szerokości około 43 m i znajduje się przy drodze o nawierzchni asfaltowej. Teren działki jest porośnięty trawą, częściowo ogrodzony od strony działki sąsiedniej. Istnieje możliwość podłączenia do infrastruktury technicznej: energetycznej, wodociągowej. Zabudowana działka gruntu nr (...) o powierzchni 2300 m 2 ma kształt prostokąta o szerokości około 43 m i znajduje się przy drodze o nawierzchni asfaltowej. Teren działki jest częściowo ogrodzony płotem z prefabrykowanych płyt betonowych z metalową bramą i furtką, w dalszej części płotem z siatki na słupkach metalowych z metalową bramą. Działka zabudowana jest domem jednorodzinnym murowanym, parterowym z poddaszem nieużytkowym, bez podpiwniczenia oraz drewnianą szopą a także murowanym, całkowicie podpiwniczonym budynkiem gospodarczym z garażem z drewnianymi, uchylnymi wrotami do garażu, z dachem pokrytym eternitem. Na działce znajduje się infrastruktura techniczna: energetyczna, wodociągowa i kanalizacyjna (szambo).

(bezsporne, opinia biegłej z zakresu szacunku nieruchomości L. B.- k.134-170)

Na nieruchomości, której powódka jest współwłaścicielką, na skutek działania lotniska wojskowego w Ł. dochodzi do przekroczenia norm hałasu zarówno w dzień jak i w nocy. W celu zapewnienia odpowiedniego klimatu akustycznego w budynku mieszkalnym, którego powódka jest współwłaścicielką, należy wymienić 4 okna na okna o zwiększonej izolacyjności akustycznej a ponadto należy zamontować 4 wentylatory sufitowe w celu skompensowania braku możliwości otwierania okien podczas występowania hałasu lotniczego.

(opinia Politechniki (...)- k.68-87, uzupełniająca opinia pisemna Politechniki (...)- k.99-103)

Nieruchomość stanowiąca współwłasność powódki położona w G. znajduje się na obszarze ograniczonego użytkowania i zlokalizowana jest w podobszarze A. Wartość rynkowa zabudowanej działki (...), została określona w oparciu podejście porównawcze, metodę porównywania parami i wynosi 394.900,00 zł. Przyjmując w ujęciu procentowym średnią cenę nieruchomości poza strefą oddziaływania lotniska na 100 %, wartość w strefie A stanowi 90,68 % oszacowanej kwoty, co oznacza spadek wartości o 9,32 %. Mając na uwadze obliczony dla podobszaru A wskaźnik wynoszący 9,32 % – utrata wartości rynkowej działki nr (...) stanowi kwotę 36.800,00 zł. Wartość rynkowa działki (...) określona została w oparciu podejście porównawcze, metodę korygowania ceny średniej i wynosi 208.000,00 zł. Współczynnik utraty wartości dla działki nr (...) wynosi 36,45 %. Zatem spadek wartości tej działki na skutek jej lokalizacji w obszarze ograniczonego użytkowania wynosi 75.800,00 zł.

(bezsporne, opinia biegłej z zakresu szacunku nieruchomości L. B.- k.134-170)

Wartość prac dostosowawczych niezbędnych w celu uzyskania pożądanego efektu podwyższonej izolacyjności akustycznej budynku, którego powódka jest współwłaścicielką, wynikających z opinii Politechniki (...) wynosi 13.506,63 zł.

(opinia biegłego z zakresu budownictwa J. O.- k.116-123)

W dniu 28 grudnia 2016 r. powódka wraz z drugą współwłaścicielką nieruchomości K. B. wystosowały do pozwanego Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w B. wezwanie do zapłaty, w którym wezwały go do zapłaty na ich rzecz w terminie do 15 stycznia 2017 r. kwoty 90.000,00 zł tytułem zmniejszeniem wartości nieruchomości oraz kwoty 50.000,00 zł tytułem konieczności zapewnienia właściwego klimatu akustycznego w budynku mieszkalnym w związku z ustanowieniem obszaru ograniczonego użytkowania na mocy uchwały nr (...) Sejmiku Województwa (...) z dnia 25 października 2016 r. Pismem z dnia 29 grudnia 2016 r. pozwany nie uznał roszczeń powódki i K. B. za zasadne i odmówił wypłaty żądnych kwot.

(bezsporne, kserokopia pisma pozwanego- k.27, kserokopia pisma powódki- k.28 )

Ustaleń stanu faktycznego w przedmiotowej sprawie Sąd dokonał w oparciu o dokumenty złożone przez powódkę. Złożone przez nią dokumenty urzędowe sporządzone były w odpowiedniej formie przez uprawnione do tego organy i w ramach ich kompetencji. Zgodnie natomiast z treścią art. 244 § 1 kpc dokumenty urzędowe, sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy władzy publicznej i inne organy państwowe w zakresie ich działania, stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. Autentyczność tych dokumentów oraz ich prawdziwość nie była przy tym kwestionowana przez pozwanego. Podstawą ustaleń stanu faktycznego były także złożone przez powódkę dokumenty prywatne w postaci korespondencji stron wymienionej przez nie przed wszczęciem postępowania w przedmiotowej sprawie. Dokument prywatny w myśl art. 245 kpc stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Autentyczność dokumentów prywatnych złożonych przez powódkę nie była kwestionowana przez pozwanego.

Ustalenia faktyczne w sprawie Sąd poczynił także w oparciu o opinię Politechniki (...), w której wskazano rodzaj nakładów koniecznych do zapewnienia odpowiedniego klimatu akustycznego w budynku mieszkalnym stanowiącym współwłasność powódki i opinię biegłej z zakresu szacunku nieruchomości L. B., która oszacowała utratę wartości nieruchomości stanowiącej współwłasność powódki wskutek utworzenia strefy ograniczonego użytkowania a także opinię biegłego z zakresu budownictwa J. O., który wyliczył koszt nakładów niezbędnych do rewitalizacji akustycznej budynku mieszkalnego znajdującego się na nieruchomości stanowiącej współwłasność powódki. W ocenie Sądu wszystkie opinie sporządzone zostały w sposób jasny, rzeczowy i przejrzysty wobec czego należało uznać je za w pełni wiarygodne.

Sąd pominął wniosek powódki o zwrócenie się do Urzędu Marszałkowskiego w Ł. o nadesłanie odpisu całościowego opracowania z przeglądu ekologicznego dla lotniska wojskowego Ł. na okoliczność wielkości oddziaływania akustycznego lotniska wojskowego Ł. na nieruchomość powodów, gdyż wielkość ta została ustalona opinią Politechniki (...) wobec czego dokument ten nie miał znaczenia dla rozstrzygnięcia. Z tego samego powodu Sąd pominął też wniosek powodów o zwrócenie się do Urzędu Marszałkowskiego w Ł. o nadesłanie odpisu pisma (...) Zarządu (...) w B. z dnia 7 lipca 2016 r. Sąd pominął też wniosek powodów o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego geodety na okoliczność znajdowania się nieruchomości stanowiącej współwłasność powódki w podobszarze A, gdyż okoliczność, która miała być nim stwierdzona, została udowodniona zgodnie z twierdzeniami powódki. Sąd pominął też wniosek powódki o dopuszczenie dowodu z przesłuchania stron, gdyż w drodze przeprowadzonych już dowodów zostały wyjaśnione wszystkie fakty niezbędne dla rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 129 ust. 2 ustawy Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r. (tekst jedn. Dz. U. z 2019 r., poz. 1396) w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości jej właściciel może żądać odszkodowania za poniesioną szkodę. Szkoda obejmuje również zmniejszenie wartości nieruchomości. Przesłankami odpowiedzialności za szkodę w myśl powyższego przepisu są zatem: wejście w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego powodującego ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości, szkoda poniesiona przez właściciela nieruchomości, jej użytkownika wieczystego lub osobę, której przysługuje prawo rzeczowe do nieruchomości i związek przyczynowy między wprowadzonym ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości a szkodą. Z art. 129 ust. 2 p.o.ś. wynika przy tym, iż szkodą jest także zmniejszenie wartości nieruchomości, co koresponduje z pojęciem straty w rozumieniu art. 361 § 2 kc, przez którą rozumie się, między innymi zmniejszenie aktywów.

Zastosowanie art. 129 ust. 2 p.o.ś. jako podstawy roszczenia odszkodowawczego właściciela nieruchomości z tytułu obniżenia jej wartości w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z niej w następstwie ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania było przedmiotem obszernego orzecznictwa. W judykaturze funkcjonuje pogląd, w świetle którego, mówiąc o obszarze ograniczonego użytkowania trzeba dostrzegać z jednej strony związane z jego utworzeniem ograniczenia w zakresie sposobu korzystania z nieruchomości, z drugiej natomiast przyczyny, które legły u podstaw utworzenia tego obszaru. Wspomniane ograniczenia są związane z nieruchomością położoną na obszarze ograniczonego użytkowania i dotyczą każdego jej właściciela. Dopóki bowiem będzie istniał obszar ograniczonego użytkowania, dopóty będą obowiązywały wprowadzone na jego terenie ograniczenia w zakresie przeznaczenia terenów, wymagań technicznych dotyczących budynków oraz sposobu korzystania z gruntów. Obszar ograniczonego użytkowania ingeruje w prawo własności i w sferę wolności właściciela wobec czego wyszczególnienie sytuacji, w których dojdzie do utworzenia go, jest wyczerpujące i wymaga uprzednio stwierdzenia, że zastosowanie najlepszych dostępnych metod i środków nie doprowadziło do utrzymania dopuszczalnych warunków środowiska. Konieczność utworzenia obszaru wynika z tego, iż jest to jedyny sposób uzyskania efektu w postaci ochrony zasobów środowiska, która uwzględnić powinna wyczerpanie dostępnych środków i zasadę proporcjonalności przewidzianą w art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Samo już zatem utworzenie obszaru ograniczonego użytkowania wskazuje na negatywne oddziaływanie lotniska na środowisko w stopniu wymagającym wprowadzenia ograniczeń w wykonywaniu prawa własności. Ograniczenia te musi respektować każdy właściciel nieruchomości (patrz: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 lutego 2009 r., II CSK 565/08, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 lutego 2009 r., II CSK 546/08, niepubl., LEX nr 528219).

W przedmiotowej sprawie powódka wskutek wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania, obejmującego stanowiącą jej współwłasność nieruchomość, poniosła szkodę polegającą na ograniczeniu w sposobie korzystania z niej, a w konsekwencji na zmniejszeniu jej wartości. Dla nieruchomości powódki brak jest aktualnego planu zagospodarowania przestrzennego. Przeznaczenie nieruchomości wynika ze studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Wynika z niego, że działka nr (...) położona jest na terenie upraw rolnych wysokiej klasy bonitacyjnej I-IV i terenie upraw rolnych niskich klas bonitacyjnych V – VI a działka nr (...) położona jest na terenie zabudowy mieszkaniowo – usługowej i zagrodowej o niskiej intensywności. Obie działki znajdują się w całości w podobszarze A.

Wskutek ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania uchwałą Nr (...) Sejmiku Województwa (...) z dnia 25 października 2016 r. w podobszarze A, na terenie którego usytuowane są działki, których powódka jest współwłaścicielką, wprowadzono ograniczenia dotychczasowego sposobu korzystania z tych działek. Powódka nie może skutecznie dochodzić zaniechania immisji hałasu przez lotnisko, w związku z czym doszło do zawężenia przysługujących jej a wynikających z prawa własności uprawnień związanych z podejmowaniem działań ochronnych wobec swojej własności. Ponadto z § 9 uchwały wynika między innymi zakaz przeznaczania terenu pod zabudowę mieszkaniową jedno- i wielorodzinną, zagrodową i zamieszkania zbiorowego oraz mieszkaniowo – usługową. Podkreślenia przy tym wymaga, że wbrew twierdzeniom pozwanego, w przedmiotowej sprawie nie można oceniać zasadności dochodzonego przez powódkę roszczenia odszkodowawczego przez pryzmat ograniczeń w sposobie dotychczasowego korzystania ze stanowiącej jej własność nieruchomości. Nieruchomość powódki należy badać więc pod kątem utraty zdolności swobodnego wykorzystania jej na cele na przykład budownictwa i poddawać ocenie pod kątem spadku ich wartości.

Niewątpliwie wskutek uszczuplenia zakresu i sposobu dotychczasowego korzystania z nieruchomości oraz zmuszenia właściciela do zmiany dotychczasowego jej przeznaczenia, co wynika z utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania, w obrębie którego usytuowana jest stanowiąca współwłasność powódki nieruchomość, powódka doznała szkody polegającej na obniżeniu jej wartości. Nieruchomość jest dobrem inwestycyjnym i o ile nie jest wyłączona spod obrotu podlega regułom rynkowym, a jej wartość jest weryfikowana przez wolny rynek, niezależnie od tego czy jej właściciel zamierza zbyć swoją własność, czy też nie poczynił w tym zakresie żadnych kroków. (patrz wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 30 września 2009 r., I ACa 484/09, LEX nr 756606, wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 17 czerwca 2010 r., I ACa 772/09, LEX nr 756717). W orzecznictwie przyjmuje się, iż obniżenie wartości nieruchomości generuje stratę niezależnie od tego, czy właściciel ją zbył, czy też nie zamierza podjąć w tym kierunku żadnych działań. Przesłanką roszczenia odszkodowawczego przewidzianego w art. 129 ust. 2 p.o.ś. nie jest bowiem jej zbycie. Odszkodowanie nie jest też ograniczone do rzeczywistej straty, gdyż obowiązuje zasada pełnej odpowiedzialności odszkodowawczej za wprowadzenie ograniczeń w korzystaniu z nieruchomości (patrz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 lutego 2009 r., II CSK 546/08, niepubl., LEX nr 503415). Wartość stanowiącej współwłasność powódki nieruchomości uległa obniżeniu z uwagi na położenie w okolicach lotniska wojskowego Ł. i na skutek hałasu związanego z jego funkcjonowaniem, niewątpliwie negatywnie postrzeganego przez potencjalnych nabywców nieruchomości. Zainteresowanie nabyciem nieruchomości w okolicach lotniska spadło, a potencjalni nabywcy mogą być skłonni do kupna nieruchomości położonych w obszarze ograniczonego użytkowania, ale za odpowiednio niższą cenę. Do zakresu szkody podlegającej naprawieniu na podstawie art. 129 ust. 2 p.o.ś. należy więc obniżenie wartości nieruchomości wynikające z faktu, że jej właściciel będzie musiał znosić dopuszczalne na tym obszarze immisje np. hałas (patrz wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 18 listopada 2010 r., I ACa 884/10, LEX nr 756735).

Powódka jest współwłaścicielką w 6/8 częściach nieruchomości położonej w G. oznaczonej numerem działek (...) i jako jej współwłaścicielka dochodziła ona w tym procesie odszkodowania za ograniczenie sposobu korzystania i zmniejszenie wartości tej nieruchomości stosownie do wysokości jej udziału we własności tej nieruchomości. Wobec powyższego oraz mając na uwadze opinię biegłego rzeczoznawcy L. B., uwzględniając obliczone dla podobszaru A współczynniki utraty wartości Sąd Okręgowy ustalił, że wartość rynkowa udziału powódki w wysokości 6/8 części w nieruchomości oznaczonej numerem działki (...) uległa obniżeniu o kwotę 27.600,00 zł, a wartość rynkowa udziału powódki w wysokości 6/8 części w nieruchomości oznaczonej numerem działki (...) uległa obniżeniu o kwotę 56.850,00 zł. Łącznie zatem utrata wartości jej udziału w tych działkach, wynosi 84.450,00 zł.

Jeśli zaś chodzi o zgłoszone przez powódkę żądanie zwrotu, stosownie do wysokości jej udziału we własności nieruchomości zabudowanej, nakładów potrzebnych na rewitalizację akustyczną stanowiącego jej współwłasność budynku mieszkalnego, to Sąd Okręgowy dokonał oceny jego zasadności na podstawie regulacji przewidzianej w art. 136 ust. 1 i 3 w zw. z art. 129 ust. 2 p.o.ś. Zgodnie z art. 136 ust. 3 p.o.ś. w razie określenia na obszarze ograniczonego użytkowania wymagań technicznych dotyczących budynków, szkodą, o której mowa w przepisie art. 129 ust. 2 ustawy, są także koszty poniesione w celu wypełnienia tych wymagań przez istniejące budynki, nawet w przypadku braku obowiązku podjęcia działań w tym zakresie. W judykaturze przyjmuje się, że obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą jej wyrządzenia i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierza ją naprawić. Odszkodowanie bowiem ma wyrównać uszczerbek majątkowy powstały w wyniku zdarzenia wyrządzającego szkodę, istniejący w chwili jej wyrządzenia do czasu, gdy zobowiązany wypłaci poszkodowanemu sumę pieniężną odpowiadającą szkodzie ustalonej w sposób prawem przewidziany (patrz uchwała Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2001 r., III CZP 68/01, OSNC z 2002 r., z 6., poz. 74).

Obowiązek strony pozwanej naprawienia szkody polegający na uiszczeniu odpowiedniej sumy pieniężnej powstał z chwilą wyrządzenia tej szkody powódce, to jest z chwilą wejścia w życie uchwały Nr (...) Sejmiku Województwa (...) z dnia 25 października 2016 r. kształtującej zakres koniecznych do wykonania nakładów rewitalizacyjnych i obligującej do ich poczynienia. Poniesienie nakładów pozwala zaś na uniknięcie hałasu przekraczającego poziomy normatywne i przyczynia się do zwiększenia atrakcyjności nieruchomości, jednak nie wpływa na podniesienie jej ceny z uwagi na lokalizację w strefie ograniczonego użytkowania (porównaj wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 30 września 2009 r., I ACa 484/09, LEX nr 756606). Koszty związane z zapewnieniem w budynku mieszkalnym, którego współwłaścicielką jest powódka, właściwego klimatu akustycznego są bezpośrednim uszczerbkiem związanym z ustanowieniem strefy ograniczonego użytkowania. Budynek przeznaczony na potrzeby mieszkaniowe wymaga ochrony akustycznej, podlegając tym samym ochronie przed hałasem na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (tekst jedn. Dz.U. z 2019 r., poz. 1065). Usytuowany na stanowiącej współwłasność powódki nieruchomości budynek mieszkalny nie spełnia obowiązujących wymogów, nie zapewniając należytego klimatu akustycznego. W celu ochrony akustycznej konieczne jest zatem poczynienie nakładów, których łączne koszty biegły określił na kwotę 13.506,63 zł. Koszty te mają zapewnić właściwy klimat akustyczny obiektu i odzwierciedlają zakres nakładów, których powód i pozostali współwłaściciele nieruchomości dotychczas nie poczynili, co jednak nie stoi na przeszkodzie w dochodzeniu odszkodowania, ponieważ zgodnie z funkcjonującym w doktrynie i judykaturze poglądem, roszczenie o zasądzenie kosztów potrzebnych do rewitalizacji akustycznej budynku nie jest uzależnione od uprzedniego poniesienia wydatków (patrz wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 10 kwietnia 2008r., I ACa 2/2008, LEX nr 580137). Budynek, którego współwłaścicielką jest powódka wzniesiony był w tradycyjnej technologii i przy użyciu dostosowanych do niej materiałów budowlanych. Zakres koniecznych do wykonania w nim prac wynikał bezpośrednio z opinii Instytutu, który określając jedynie następczo wartość prac koniecznych do zapewnienia właściwego klimatu akustycznego w odniesieniu do budynku mieszkalnego usytuowanego na działce nr (...) przyjął rozwiązania uwzględniające stan istniejący w dacie sporządzania opinii, zapewniając spełnienie wymagań akustycznych, wynikających z opinii przy optymalizacji kosztów. Koszt rewitalizacji akustycznej będącego współwłasnością powódki budynku stosownie do wysokości udziału powódki we własności nieruchomości wynoszą 10.129,97 zł.

Jak wynika z powyższych rozważań w przedmiotowej sprawie zachodzi związek przyczynowy pomiędzy ustanowieniem obszaru ograniczonego użytkowania a szkodą poniesioną przez powódkę w postaci zmniejszenia wartości nieruchomości, której jest ona współwłaścicielką oraz konieczności poniesienia przez nią i pozostałych współwłaścicieli nakładów na utrzymanie prawidłowego klimatu akustycznego w budynku mieszkalnym. Łącznie wysokość szkody poniesionej przez powódkę stosownie do wysokości jej udziału w nieruchomości wynosi 94.579,97 zł.

Ponieważ powódka żądała zasądzenia od pozwanego tytułem odszkodowania kwoty 84.450,00 zł a zgodnie z art. 321 § 1 kpc Sąd nie może zasądzać ponad żądanie, Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki odszkodowanie w żądanej przez nią kwocie 84.450,00 zł.

O odsetkach od zasądzonego roszczenia Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 kc. Powódka zgłosiła pozwanemu żądanie zapłaty kwoty 90.000,00 zł tytułem zmniejszeniem wartości nieruchomości oraz kwoty 50.000,00 zł tytułem konieczności zapewnienia właściwego klimatu akustycznego w budynku mieszkalnym żądając zapłaty tych kwot do 15 stycznia 2017 r., na które to pismo pozwany udzielił powódce odpowiedzi w dniu 29 grudnia 2016 r. Zatem na podstawie art. 481 § 1 kc odsetki ustawowe za opóźnienie od kwoty 8.250,00 zł Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki od dnia 16 stycznia 2017 r., to jest od dnia następnego po dniu, który powódka wyznaczyła jako ostateczny termin spełnienia świadczenia, do dnia zapłaty a odsetki ustawowe za opóźnienie od kwoty 76.200,00 zł, zgodnie z żądaniem powódki, Sąd zasądził na jej rzecz od pozwanego od dnia 5 sierpnia 2019 r. do dnia zapłaty.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 kpc kierując się zasadą odpowiedzialności za wynik procesu i zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 3.700,00 zł, na którą to kwotę złożyły się część uiszczonej przez nią opłaty od pozwu w kwocie 100,00 zł, wynagrodzenie pełnomocnika powódki w kwocie 3.600,00 zł ustalone stosownie do treści § 2 pkt 5 w zw. z § 19 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800 ze zm.) i przypadająca od powódki część opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 5,67 zł.

Co do nie pokrytych wydatków w kwocie 7.039,52 zł to Sąd na podstawie 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn. Dz.U. z 2022, poz. 1125) zasądził na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu od przegrywającego sprawę pozwanego zwrot tych wydatków w części odpowiadającej wysokości udziałów powódki w nieruchomości to jest w kwocie 5.279,64 zł.