Sygn. akt III Ca 131/22
Dnia 15 grudnia 2022 r.
Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:
Przewodniczący – Sędzia Sądu Okręgowego Roman Troll
Protokolant Marzena Makoś
po rozpoznaniu w dniu 15 grudnia 2022 r. w Gliwicach
na rozprawie zdalnej
sprawy z powództwa Gminy Ś.
przeciwko C. Diecezji (...) w G.
o zapłatę
na skutek apelacji pozwanego
od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach
z dnia 2 grudnia 2021 r., sygn. akt I C 448/21
1) oddala apelację;
2) zasądza od pozwanego na rzecz powódki 120 zł (sto dwadzieścia złotych) z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym.
SSO Roman Troll
Sygn. akt: III Ca 131/22
Gmina Ś. domagała się zasądzenia od pozwanego C. Diecezji (...) 352,44 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 26 marca 2020 r. i kosztów procesu, gdyż od 26 do 30 września 2019 r. doszło do nierzetelnej realizacji przedmiotu umowy w postaci dostarczenia do szkoły posiłków zanieczyszczonych bakterią Salmonelli, co doprowadziło do szeregu zachorowań wśród uczniów. Dlatego też domagała się kary umownej.
Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powódki kosztów procesu, kwestionując zasadę, jak i wysokość żądanego roszczenia powódki oraz fakt powstania jakiejkolwiek szkody.
Wyrokiem z 2 grudnia 2021 r. Sąd Rejonowy w Gliwicach zasądził od pozwanego na rzecz powódki 352,44 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 26 marca 2020 r. (pkt 1.) oraz zasądził od pozwanego na rzecz powódki 120 zł z tytułu zwrotu kosztów procesu, w tym 90 zł z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (pkt 2.).
Orzeczenie to zapadło przy następujących ustaleniach faktycznych: 13 września
2019 r. Szkoła Podstawowa im. A. M. w Ś. zawarła z jednostką terenową pozwanego – Domem Dziennego Pobytu (...) C. Diecezji (...) umowę świadczenia usług cateringowych, której przedmiotem było świadczenie usług cateringowych w postaci dostarczenia do szkoły posiłków – obiadów dla uczniów od 60 do 180 dziennie; realizacja zadania odbywała się przez dostarczenie posiłku do kuchni przy ul. (...) w Ś.; strony ustaliły cenę za jeden obiad ( 9,90 zł); do obowiązków wykonawcy należało m.in. zapewnienie transportu w pojemnikach zbiorczych zgodnie z obowiązującymi przepisami sanitarnymi (§ 6 ust. 2); strony ustaliły też odpowiedzialność za niewykonanie lub nienależyte wykonanie przedmiotu umowy, a wnioskodawca zapłaci karę: w wysokości 5% miesięcznej wartości przedmiotu umowy w przypadku nienależytego wykonania umowy; przy czym za nienależyte wykonanie umowy uważa się wykonanie dostawy niezgodnie z ustalonymi wymaganiami; 30 września 2019 r. w szkole zgłoszono podejrzenie obecności bakterii Salmonella, badania laboratoryjne przeprowadzone przez Oddział Laboratoryjny (...)w B. wykazały, iż w jednej z badanych prób pokarmowych posiłku dostarczonego przez pozwaną (w surówce z białej kapusty) wykryto obecność bakterii Salmonella ssp. w 25 g., co świadczy o niezachowaniu higieny procesu technologicznego; pierwsze objawy chorobowe wystąpiły u dzieci 27 września 2019 r.; strony 23 października 2019 r. rozwiązały umowę za porozumieniem; 25 marca 2020 r. Szkoła Podstawowa im. A. M. w Ś. obciążyła Dom Dziennego Pobytu (...) C. Diecezji (...) notą księgową nr (...) na 352,44 zł
z tytułu kary umownej zgodnie z § 7 ust. 2 ww. umowy; w odpowiedzi z 30 kwietnia 2020 r. Dom Dziennego Pobytu (...) C. Diecezji (...) nie znalazł podstaw do zapłaty kwoty wykazanej w nocie i odesłał ja do wystawcy bez księgowania; 2 lipca 2020 r. powódka wezwała Dom Dziennego Pobytu (...) C. Diecezji (...) do zapłaty 352,44 zł wraz z należnymi odsetkami za opóźnienie w wysokości ustawowej stwierdzonej notą księgową nr (...) w terminie 7 dni; w oparciu o fakturę (...) z 30 września 2019 r., fakturę korygującą nr 001- (...) z 2 października 2019 r., fakturę korygującą nr 001- (...) z 8 listopada 2019 r. obliczono wartość kary umownej za wrzesień 2019 roku jako 5% wartości z 7048,80 zł.
Sąd Rejonowy pominął dowód przesłuchania świadków E. B. oraz M. K. i z przesłuchania stron jako nieistotne (art. 235 2 § 1 pkt 2 k.p.c.).
Przy tak dokonanych ustaleniach faktycznych Sąd Rejonowy, przywołując regulacje art. 483 § 1 k.c., art. 484 § 1 k.c. oraz art. 481 § 1 i 2 k.c., uznał powództwo za zasadne. Zaznaczył, że kara umowna jest dodatkowym zastrzeżeniem umownym, wprowadzanym do umowy w ramach swobody kontraktowania, mającym na celu wzmocnienie skuteczności więzi powstałej między stronami w wyniku zawartej przez nie umowy i służy realnemu wykonaniu zobowiązań, należy się ona w razie niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niezależnie od tego, w jakiej wysokości doznał szkody na skutek niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania; w tej sprawie umowa przewidziała taką odpowiedzialność za niewykonanie lub nienależyte wykonanie przedmiotu umowy, a wnioskodawca zapłacić ma karę: w wysokości 5% miesięcznej wartości przedmiotu umowy w przypadku nienależytego wykonania umowy, zaś za nienależyte wykonanie umowy uważa się wykonanie dostawy niezgodnie z ustalonymi wymogami. Sąd Rejonowy zauważył, że konstrukcja umowy nie wskazuje w sposób pełny i wyczerpujący, co oznaczają ustalone wymagania, np. spóźniona dostawa przez pozwaną, wskazał jednak, że przygotowanie posiłków przez pozwanego z pominięciem wymagań sanitarnych, co spowodowało pojawienie się
w posiłkach i co za tym idzie w organizmach uczniów szkoły bakterii Salmonella, również może być uznane za nienależyte wykonania zobowiązania. Sąd Rejonowy, opierając się na piśmie Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w G. z 17 lutego 2020 r., zaznaczył, iż badania laboratoryjne przeprowadzone przez Oddział Laboratoryjny (...) w B. wykazały, iż w jednej z badanych prób pokarmowych posiłku dostarczonego przez pozwaną (surówce z białej kapusty) wykryto obecność bakterii Salmonella ssp. w 25 g., co świadczy o niezachowaniu higieny procesu technologicznego; pierwsze objawy chorobowe wystąpiły u uczniów 27 września 2019 r. Sąd Rejonowy z uwagi na charakter inspekcji sanitarnej, specjalistyczne przygotowanie oraz podparcie się badaniami laboratoryjnymi uznał, iż nastąpił związek przyczynowy pomiędzy dostarczeniem posiłków przez jednostkę pozwanej, a obecnością bakterii Salmonella wśród uczniów, która to bakteria była obecna w jednym z serwowanych dań. Nie znalazł też podstaw do kwestionowania autentyczności badań przeprowadzonych przez Oddział Laboratoryjny Państwowej Inspekcji Sanitarno-Epidemiologicznej w B., a pozwany nie przedstawił jakiegokolwiek przeciwdowodu na ustalenia Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w G., poprzestając jedynie na ich kwestionowaniu. Wyliczenia wysokości kary umownej przez powódkę korelowały zarówno z umową, jak i z przedstawionym materiałem dowodowym. Termin do spełnienia świadczenia minął od dnia następującego od wystawienia noty odsetkowej, tj. od 26 marca 2020 r.
O kosztach procesu Sąd Rejonowy orzekł zgodnie z art. 98 § 1 i § 3 k.p.c.
Apelację od tego wyroku złożyła pozwana, zaskarżając go w całości i zarzucając mu:
- naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dowolne uznanie, że pismo (...) w G. z 17 lutego 2020 r. pozwala na poczynienie wiążących ustaleń faktycznych w tej sprawie, w tym także w zakresie ewentualnego zakażenia uczniów powodowej szkoły bakterią Salmonella oraz podmiotu odpowiedzialnego za to zakażenie, a także przyczyn tego zakażenia (nieprzestrzegania przez personel zasad higieny i zasad dobrej praktyki higienicznej,) w sytuacji, gdy:
a) (...) w G. nie było organem właściwym do prowadzenia postępowania w przedmiocie rzekomego stwierdzenia zakażenia bakterią w powodowej szkole, na co wprost wskazywał w treści pisma, a właściwym organem był w tym zakresie Państwowy Inspektor Sanitarny w B., którego żadnych ustaleń oraz dokumentacji nie przedstawiono w postępowaniu,
b) (...)w G., jak wynika z tego pisma jako podmiot niewłaściwy, nie posiadał szczegółowych danych dotyczących zachorowań rzekomo stwierdzonych u uczniów powodowej szkoły, w tym m.in. przyczyny tych zachorowań,
c) (...) w G. w tym piśmie nie poczynił żadnych jednoznacznych konstatacji w zakresie przebiegu oraz przyczyn rzekomych zachorowań uczniów powodowej szkoły, w szczególności nie wskazał kategorycznie, aby - jako niewłaściwy organ do prowadzenia postępowania w tym zakresie - posiadał poczynione przez siebie jakiekolwiek ustalenia odnośnie powyższych okoliczności, jedynie stwierdził, iż na terenie Z. - objętym właściwością miejscową tego podmiotu - stwierdzono ognisko zbiorowego zatrucia pokarmowego wywołanego przez pałeczki salmonelli, z którym związany był Dom Dziennego Pobytu (...), z tym zastrzeżeniem, że ten podmiot nie potwierdził jednoznacznie, jakoby rzeczywistą przyczyną zachorowań na terenie Z. były okoliczności, za które pozwany ponosiłby odpowiedzialność, a wskazał jedynie, „(…) że domniemanym źródłem zakażenia mogła być wtórnie zanieczyszczona żywność poprzez nieprzestrzeganie przez personel zasad higieny i zasad dobrej praktyki higienicznej w zakładzie (…)”, jednakże nie przesądził wyżej wymienionej kwestii, to jest nie potwierdził, że to pozwany lub jego pracownicy ponosili odpowiedzialność za ww. zakażenia na terenie miasta Z. (to jest nie u powódki);
- naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dowolne uznanie przez Sąd Rejonowy, że
w tej sprawie powódka była uprawniona do obciążenia pozwanego karą umowną w wysokości 5 % miesięcznej wartości przedmiotu umowy, w sytuacji gdy:
a) zgodnie z treścią umowy o świadczenie usług cateringowych z 13 września
2019 r. strony ustaliły szczegółowe warunki jej wykonania - § 6, obciążenie wnioskodawcy karą umowną w wysokości 5 % miesięcznej wartości przedmiotu umowy było możliwe wyłącznie w przypadku nienależytego wykonania umowy rozumianego jako wykonanie dostawy niezgodnie z ustalonymi wymogami, a z treści tej umowy w żadnym zakresie nie wynika, aby powódka była uprawniona do nałożenia tej kary w innych przypadkach niż wskazane powyżej, przy jednoczesnym zastrzeżeniu, że w toku przeprowadzonego postępowania nie wykazano, aby w toku współpracy stron pozwany naruszył jakiekolwiek swoje obowiązki wskazane w § 6 umowy, a dodatkowo umowa nie precyzuje kogo rozumie przez wnioskodawcę, tj. podmiot obowiązany do ewentualnej zapłaty kary umownej,
b) pomimo nieprecyzyjnej redakcji umowy, na co wskazywał sam Sąd Rejonowy,
w toku tego postępowania, nie przeprowadzono żadnego dowodu, które mogły potwierdzić, jaki był zgodny zamiar stron przy jej zawieraniu, w szczególności w zakresie postanowień dotyczących kary umownej (§ 7 umowy), tym samym ustalenia Sądu Rejonowego w tym zakresie należy uznać za dowolne,
c) w tej sprawie powódka nie wykazała, aby pozwany w sposób nieprawidłowy wykonał zobowiązania na rzecz pozwanej, a tym bardziej, że powódka doznała z tego tytułu jakiekolwiek szkody, podczas gdy zaistnienie szkody po stronie podmiotu uprawnionego do naliczenia kary umowne jest przesłanką konieczną do ich naliczania;
- naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. mające istotny wpływ na wynik postępowania przez dowolną a nie swobodną ocenę zebranego materiału dowodowego, w tym m.in. pisma Gminnego Zespołu (...) z 7 października 2021 r., przedstawiającego wyliczenie wysokości kary umownej, w sytuacji, gdy strona powodowa nie przedstawiła żadnych dokumentów źródłowych stanowiących podstawę tego wyliczenia , co z kolei w połączeniu z naruszeniami przepisów postępowania, o których mowa wyżej doprowadziło Sąd Rejonowy do uwzględnienia tego powództwa w całości;
- naruszenie art. 65 § 1 i 2 k.c. przez niewłaściwe zastosowanie i sprzeczne z regułami wykładni przyjęcie, że zasadnym jest uwzględnienie roszczenia o zapłatę kar umownych w całości, gdy z literalnego brzmienia umowy nie wynika, aby powódka była uprawniona do jej nałożenia w tej sprawie, to jest w przypadku ewentualnego naruszenia innych niż określone w umowie obowiązków stron, a w toku przeprowadzonego postępowania nie przeprowadzono żadnego dowodu, który uzasadniałby odmienną konstatację;
- naruszenie art. 483 § 1 k.c. oraz art. 484 § 1 k.c. poprzez ich zastosowanie,
a w efekcie zasądzenie kary umownej w sytuacji, gdy w tej sprawie nie wykazano, aby zmaterializowały się jakiekolwiek przesłanki obciążenia pozwanego karą umowną, o których mowa w § 7 w związku z § 6 umowy, a także, aby w tej sprawie powódka poniosła jakąkolwiek szkodę, co z kolei, z uwagi na generalny charakter kary umownej, jako świadczenia niejako zastępującego odszkodowanie, było konieczne do wykazania przesłanek warunkujących powstanie obowiązku zapłaty kar umownych.
Pozwana wniosła też o przeprowadzenie rozprawy w tej sprawie i ponowne rozpoznanie wniosku dowodowego strony pozwanej o dopuszczenie przeprowadzenia dowodu zeznań świadka E. B. - na fakty: (a) realizacji przez pozwaną jej obowiązków umownych na podstawie tej umowy, w tym brak podstaw do obciążenia powódki karą umowną, (b) rozwiązania umowy na świadczenie usług cateringowych 13 września 2019 r. za porozumieniem stron, z inicjatywy powódki, (c) rzeczywistych możliwości dalszego nieprzerwanego świadczenia przez pozwaną i usług cateringowych na rzecz powódki.
Przy tak postawionych zarzutach i wnioskach wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku przez oddalenie powództwa ewentualnie jego uchylenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, a także orzeczenia o kosztach postępowania za obie instancje.
W odpowiedzi na operację powódka wniosła o jej oddalenie i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego oraz o oddalenie wniosku dowodowego zgłoszonego w apelacji jako spóźnionego.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Orzeczenie zapadło w składzie jednego sędziego, po przeprowadzeniu rozprawy zdalnej z uwagi na regulację art. 15zzs 1 ust. 1 pkt 1 i 4 ustawy z 2 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (t.j. Dz. U. poz. 1842 ze zm. w brzmieniu nadanym wskazaną niżej ustawą z 28 maja 2021 r.) i art. 6 ust. 1 i 2 ustawy z 28 maja 2021 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1090) z uwagi na stan epidemii i nadmierne zagrożenie dla zdrowia i życia ludzkiego; ta regulacja obowiązuje od 3 lipca 2021 r.
Sąd Okręgowy oddalił wniosek o zmianę postanowienia Sądu Rejonowego co do pominięcia wniosków dowodowych z osobowych źródeł dowodowych pozwanego, ponieważ wskazane tezy dowodowe są nieistotne dla rozstrzygnięcia. Trzeba w tym miejscu zauważyć, że pozwany powinien złożyć wnioski dowodowe na fakt, że posiłki były przygotowane oraz dostarczane we właściwych warunkach higienicznych i sanitarnych. Wskazanie, że zeznania świadka mają wykazać realizację przez pozwanego obowiązków umownych na podstawie umowy bynajmniej nie prowadzi do takiej tezy, a kwestie późniejszego rozwiązania umowy czy też możliwości dalszego jej trwania są zupełnie nieistotne. Z tego powodu nie było podstaw do przeprowadzania tego dowodu. Sąd Okręgowy orzeczenie w tej części oparł na podstawie art. 380 k.p.c., akceptując postanowienie Sądu Rejonowego w tym zakresie.
Należy też zaznaczyć, że pismo stanowiące podstawę ustaleń Sądu Rejonowego pochodzi od(...)w G., w którym wyraźnie zaznaczono, że badania były przeprowadzone przez Oddział Laboratoryjny (...) w B. i tamże ustalono, że w surówce dostarczonej i wytworzonej przez pozwanego wykryto obecność bakterii; informację o podejrzeniu zatrucia w szkole na terenie powódki tenże organ otrzymał właśnie od stacji w B.. Te informacje tenże podmiot posiadał od podmiotu wykonującego badania w B.. Surówka, w której wykryto obecność bakterii była dostarczona do placówki szkolnej na terenie powódki. Przeprowadzonych badań przez (...)w B. pozwany nie podważa.
Nie mogą więc zarzuty apelacji, związane z ww. pismem państwowego organu inspekcji sanitarnej, doprowadzić do zmiany zaskarżonego wyroku czy jego uchylenia.
Zawarta przez strony umowy dotyczyła zarówno przygotowania posiłków, jak i ich dostarczenia (§ 1 umowy). Transport miał być prowadzony zgodnie z obowiązującymi przepisami sanitarnymi, a w obowiązkach pozwanego – określonych w § 6 ust. 1 umowy
w związku z § 1 ust. 1 umowy – jest także przygotowanie posiłków. Z § 7 ust. 2 umowy wynika, że za nienależyte jej wykonanie należy się kara umowna, a za nienależyte wykonanie umowy uważa się wykonanie dostawy niezgodnie z ustalonymi wymogami. Zapomina jednak pozwany o tym, że sam zakwestionował, iż wytworzenie produktów nie stanowiło
o możliwości zakażenia bakterią, natomiast z umowy wyraźnie wynika, że transport produktów powinien odbyć się we właściwych warunkach sanitarnych, a więc takich, które pozwolą uniknąć zakażenia spożywających je później osób; w szkole na terenie powódki doszło zaś do zatrucia bakterią Salmonella. Z tego można wyciągnąć wniosek, że to pozwany powinien wykazać, iż do zakażenia produktu doszło w warunkach jego przygotowania, ale tylko przy założeniu płynącym z apelacji, że kara umowna należy się tylko za nieprawidłowy transport; ustalono bowiem w sposób prawidłowy, że w dostarczonej surówce wykryto obecność bakterii Salmonella.
W umowie wskazano na transport (§ 6 ust. 2 umowy), a także mowa w niej o dostawie opisanej w § 7 ust. 2 umowy (gdy chodzi o wykonanie dostawy niezgodnie z ustalonymi wymogami), przy czym pojęcia te trzeba powiązać z § 1 ust. 1 i 2 umowy, gdzie realizacja zadania (przedmiotu umowy) odbywać się powinna przez dostarczenie posiłku do kuchni,
a to zadanie składa się z przygotowania, jak i dostarczenia obiadów; jeżeli więc posiłek nie był dostarczony, to należy się kara umowna, tak samo jak i wówczas, gdy dostarczony był posiłek przygotowany wadliwie, bo wtedy dostawa była wykonana niezgodnie z ustalonymi wymogami, a tymi są zarówno przygotowanie, jak i transport (dostarczenie). Należy bowiem pamiętać, że umowa dostawy dotyczy zarówno wytworzenia rzeczy (oznaczonych tylko co do gatunku), jak i ich dostarczenia (por. art. 605 k.c.). Rozróżnianie więc kwestii dostarczenia posiłków od ich przygotowania jest irrelewantne dla odpowiedzialności pozwanego
z tytułu kary umownej, skoro dostawa obejmuje te dwa elementy. Kwestia związana ze wskazaniem, że karę umową zapłaci „wnioskodawca” (§ 7 ust. 2 ) jest drugorzędna, albowiem z § 7 ust. 2 umowy wyraźnie wynika, iż kara ta jest za nienależyte wykonanie umowy ze strony wykonawcy, to on więc jest podmiotem nazwanym tamże „wnioskodawcą”, gdyż sama umowa nie dotyczy obowiązków osoby trzeciej.
Z ww. już pisma(...)w G. wyraźnie wynika, że niektórzy pracownicy pozwanego byli nosicielami bakterii, a pozwany nawet nie wskazuje osób, które zajmowały się dostawą produktów. Niemniej jednak, jak już wyżej zaznaczono nie ma to znaczenia prawnego, bo dostawa, do której zobowiązany był pozwany zgodnie z umową obejmuje przygotowanie i dostarczenie obiadów (§ 1 umowy) to właśnie zadanie pozwanego wynikające z umowy.
W związku z zakażeniem uczniów organy inspekcji sanitarnej przeprowadziły dochodzenie ujawniające, że u pozwanego znajdowało się źródło zakażeń. Dlatego też to na niego przechodzi ciężar dowiedzenia faktu przeciwnego (art. 6 k.c.), ale temu pozwany nie sprostał.
Skarżący w apelacji nie wskazała sprzeczności z materiałem dowodowym, natomiast ocena materiału dowodowego dokonana przez Sąd Rejonowy mieści się w granicach zakreślonych art. 233 § 1 k.p.c., nie została przekroczona granica swobodnej oceny dowodów,
a wnioski co do faktów w sposób logiczny wynikają z treści dowodów zgromadzonych
w sprawie. Równocześnie Sąd Rejonowy poddał ocenie w sposób kompleksowy i właściwy cały materiał dowodowy zebrany w sprawie, a skarżąca nie wykazała, aby uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, tymczasem tylko takie uchybienia mogą być przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów, nie jest bowiem wystarczające samo przekonanie strony o innej niż przyjął sąd wadze poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie, niż ocena sądu.
Podstawą wyliczenia kary umownej była wartość przedmiotu umowy za wrzesień 2019 r. wyraźnie wskazana przez Sąd Rejonowy w ustaleniach faktycznych, a oparta na fakturach o oznaczonych numerach; pozwany nawet nie wskazał, aby wartość umowy w tym miesiącu była inna.
Dlatego też, ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd Rejonowy są prawidłowe i jako takie Sąd Okręgowy uznaje je za własne.
Powódka wykazała więc nienależyte wykonanie zobowiązania, a pozwany nie wykazał odmiennych faktów (art. 6 k.c.). Trzeba bowiem pamiętać, że zakażenie uczniów szkoły na terenie powódki zostało zgłoszone do organów inspekcji sanitarnej, które – po przeprowadzonych badaniach – wskazały źródło zakażenia, co wyraźnie wynika z ww. pisma.
Należy też podkreślić, że dochodząc roszczenia z kary umownej nie trzeba wykazywać poniesionej szkody (por. uzasadnienie uchwały siedmiu sędziów Sądu Najwyższego
z 6 listopada 2003 r., sygn. akt III CZP 61/03, OSNC 2004/5/69, której nadano moc zasady prawnej, a w której wyraźnie wskazano, że zastrzeżenie kary umownej na wypadek niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania nie zwalnia dłużnika z obowiązku jej zapłaty w razie wykazania, że wierzyciel nie poniósł szkody).
Zastosowana przez Sąd Rejonowy regulacja prawna, z powyższym doprecyzowaniem, jest prawidłowa.
Dlatego też zarzuty apelacji są bezzasadne.
Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 385 k.p.c. apelację jako bezzasadną oddalono (pkt 1. sentencji wyroku).
Orzeczenie o kosztach postępowania odwoławczego zapadło na podstawie art. 98
§ 1 i 3 k.p.c. w związku z art. 99 k.p.c., § 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości
z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych
(t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 265) oraz § 10 ust. 1 pkt 1 tego rozporządzenia, albowiem pozwana przegrała sprawę i powinna zwrócić powódce koszty zastępstwa procesowego.
SSO Roman Troll