Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IXP 224/20

UZASADNIENIE

postanowienia Sądu Rejonowego Szczecin- Centrum z w S. z dnia 3 stycznia 2023 r.

Powód W. D., w pozwie wniesionym dnia 1 kwietnia 2020r., domagał się zasądzenia na swoją rzecz od S. w S. kwoty 12 130,40 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 15 czerwca 2019r. do dnia zapłaty, w tym:

- kwoty 9730,40 zł tytułem należnej nagrody jubileuszowej za 30-letni staż pracy wynoszącej 400% wynagrodzenia otrzymywanego w dacie wypłaty nagrody zgodnie z § 26 układu zbiorowego o nazwie „Zakładowy system wynagradzania”,

- kwoty 2400 zł tytułem świadczenia urlopowego należnego w związku z odbytym urlopem w kwietniu 2017r.

Uzasadniając żądanie zapłaty świadczenia urlopowego wskazał jedynie, iż jest ono należne w związku z odbytym urlopem wypoczynkowym w kwietniu 2017r., a strona pozwana, mimo wezwania, nie dokonała jego wypłaty.

Pozwana S. w S. wniosła o odrzucenie pozwu co do kwoty 2400 zł oraz o oddalenie powództwa w pozostałym zakresie. Pozwana podała, iż kwestia świadczenia urlopowego została prawomocnie rozstrzygnięta w postępowaniu (...), stąd pozew w tym zakresie – jako dotyczący tego samego roszczenia – winien zostać odrzucony.

W przedmiocie żądania świadczenia urlopowego rozstrzygnięto postanowieniem z dnia 3 stycznia 2023r. odrzucając pozew w tej części.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Strony od 14 maja 2012 r. łączył stosunek pracy, w ramach którego W. D. wykonywał na rzecz S. w S. pracę na stanowisku operatora koparki/marynarza. Od 14 sierpnia 2012 r. podstawę tego stosunku stanowiła umowa o pracę na czas nieokreślony. Wynagrodzenie za pracę powoda było określone stawką godzinową, która od 1 sierpnia 2014 r. wynosiła 12,10 zł.

Dowód: umowy k. 2B, 11B akt osobowych; pismo z 01.08.14 r. k. 16B akt osobowych.

W dniu 14 kwietnia 2017 r. W. D. rozpoczął korzystanie z wcześniej zaplanowanego dwutygodniowego urlopu wypoczynkowego. W jego trakcie otrzymał od pracodawcy wezwanie do stawienia się w pracy w dniu 26 kwietnia 2017r., któremu uczynił zadość przerywając korzystanie z urlopu wypoczynkowego.

Dowód: uzasadnienie Sądu Rejonowego IX Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie (...) k. 200-205 tychże akt; uzasadnienie Sądu Okręgowego VI Wydziału Pracy w sprawie VIPa 12/19 ((...)) k. 244-260 tychże akt,

W dniu 27 kwietnia 2017r. pracodawca rozwiązał z W. D. umowę o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia.

Niesporne

W. D. odwołał się od dokonanego rozwiązania umowy o pracę , a postępowanie to toczyło się w tutejszym sądzie pod sygnaturą akt(...). W. D., po ostatecznym sprecyzowaniu żądania w tejże sprawie, wniósł o zasądzenie od pozwanej na swoją rzecz 21.937,32 zł, na co składały się następujące kwoty:

- 7.297,86 zł tytułem odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia odpowiadająca wysokości wynagrodzenia za trzy miesiące okresu wypowiedzenia wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty,

- 7.297,86 zł tytułem utraconej nagrody jubileuszowej za 25 lat pracy wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty,

- 4.941,60 zł tytułem utraconego zasiłku dla bezrobotnych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty,

- 2.400 zł tytułem utraconego świadczenia urlopowego wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pisma do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu swojego stanowiska W. D. wskazywał, iż na jego rzeczywistą szkodę, którą poniósł w związku z niezgodnym z prawem rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia składa się m.in. utracone świadczenie urlopowe. Wskazał, iż począwszy od dnia 14 kwietnia 2017r. rozpoczął korzystanie z czternastodniowego urlopu wypoczynkowego i gdyby nie został z niego bezpodstawnie odwołany to otrzymałby świadczenie urlopowe.

Dowód: pozew z dnia 08.05.2017r. k. 2-5 akt (...), pismo procesowe z dnia 28.02.2018r. k. 150-151 (...),

Wyrokiem z dnia 27 listopada 2018r. Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie w sprawie (...) zasądził od S. w S. na rzecz W. D. pozwanej na rzecz powoda kwotę 12.239,46 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od poniższych kwot i dat do dnia zapłaty:

- 7.297,86 złotych tytułem odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia od dnia 12 października 2017 r.

- 4.941,60 złotych tytułem odszkodowania za utracony zasiłek dla bezrobotnych od dnia 23 lutego 2018 r. (I wyroku); oddalił powództwo w pozostałym zakresie (pkt II), zaś w punktach III i V zawarł rozstrzygnięcie o kosztach procesu i kosztach sądowych, a w punkcie IV nadał wyrokowi w punkcie I rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 2666,99 zł.

W pisemnym uzasadnieniu tegoż wyroku, sąd pierwszej instancji odnosząc się do kwestii świadczenia urlopowego wskazał, iż „zadaniem procesowym powoda było wykazanie, iż świadczenie takie mu przysługiwało oraz jego wysokości. Tymczasem aktywność dowodową ograniczył do swojego przesłuchania w charakterze strony. Jest to wprawdzie dopuszczalny dowód, ale podlegający szczególnej ocenie, gdyż strona z zasady zainteresowana jest uzyskaniem korzystnego dla siebie rozstrzygnięcia. Jednakże w piśmie, w którym zgłoszono w/w roszczenie powód twierdził, iż przysługiwało mu świadczenie w wysokości 2.400 zł (k. 150-153). Z kolei podczas przesłuchania powód zeznał, że była to kwota 1.800 zł (k. 192v). Jednocześnie Sąd nie dysponował jakimkolwiek innym dowodem odnoszącym się do omawianego świadczenia. Skutkiem tego okoliczność jego przysługiwania została uznana za niewykazaną dowodowo.”

Wyrokiem z dnia 5 kwietnia 2019r. Sąd Okręgowy w Szczecinie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił apelacje W. D. i zasądził od niego na rzecz pozwanej spółki kwotę 900 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Sąd ten w pełni podzielił argumentację Sądu Rejonowego w zakresie świadczenia urlopowego.

Dowód: wyrok Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie w sprawie (...) k.195 wraz z uzasadnieniem k. 200-205 tychże akt; wyrokiem Sądu Okręgowego w Szczecinie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 5 kwietnia 2019r. VIPa 12/19 k. 238 wraz z uzasadnieniem k. 244-260 tychże akt;

W związku z dziesięciodniowym urlopem w kwietniu 2017r. W. D. nie otrzymał świadczenia urlopowego .

Dowód: przesłuchanie W. D. w charakterze strony k. 192

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo w zakresie świadczenia urlopowego podlegało odrzuceniu.

Wyrok prawomocny ma powagę rzeczy osądzonej tylko co do tego, co w związku z podstawą sporu stanowiło przedmiot rozstrzygnięcia, a ponadto tylko między tymi samymi stronami (art. 366 k.p.c.). Stosownie zaś do treści art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c. sąd odrzuci pozew jeżeli o to samo roszczenie pomiędzy tymi samymi stronami sprawa jest w toku albo została już prawomocnie osądzona.

Artykuł 366 k.p.c. wskazuje, że granice przedmiotowe powagi rzeczy osądzonej obejmują nie to, co stanowiło granice powództwa, ale to, co stanowiło przedmiot i podstawę faktyczną rozstrzygnięcia w chwili wyrokowania. Powagę rzeczy osądzonej ma w zasadzie tylko rozstrzygnięcie zawarte w sentencji wyroku, nie zaś uzasadnienie (m.in. uchwała SN z dnia 17 września 1957 r., 1 CO 20/57, OSPiKA 1958, z. 10, poz. 261, oraz wyrok SN z dnia 15 marca 2002 r., II CKN 1415/00, LEX nr 53284). Jeżeli zaś sentencja wyroku nie zawiera wyraźnych granic rozstrzygnięcia, aby ustalić granice powagi rzeczy osądzonej w pierwszej kolejności należy dokonać wykładni wyroku (postanowienie SN z dnia 25 lutego 1998 r., II UKN 594/97, OSNP 1999, nr 1, poz. 37), w drugiej - według judykatury - posłużyć należy się treścią uzasadnienia (por. orzeczenie SN z dnia 17 marca 1950 r., C 339/49, OSN(C) 1951, nr 3, poz. 65).

W ocenie Sądu w obu sprawach, tj. niniejszej oraz w prawomocnie zakończonej sprawie (...) zachodzi tożsamość zarówno stron, jak i przedmiotu postępowania, a co za tym idzie, należy mówić o powadze rzeczy osądzonej. Powód przez kolejny pozew w tej samej sprawie, zmierza do podważenia prawomocnego orzeczenia oddalającego jego powództwo o świadczenie urlopowe. Należy mieć na uwadze, iż w postępowaniu w sprawie (...) Sąd dokonywał już oceny tego żądania, niezależnie czy powód zamiennie określa je jako żądanie odszkodowawcze, czy też jako żądanie o świadczenie i prawomocnie przesądził o braku prawa do tego świadczenia. Zakres ustaleń faktycznych i rozważań prawnych wynika wprost z uzasadnienia wyroku w sprawie (...). W tym miejscu sąd orzekający wskazuje na uzasadnienie wyroku SN z dnia 8 marca 2010 r., II PK 249/09, OSNP 2011, nr 17-18, poz. 225, w którym Sąd wskazał, że: "Powaga rzeczy osądzonej rozciąga się również na motywy wyroku w takich granicach, w jakich stanowią one konieczne uzupełnienie rozstrzygnięcia, niezbędne dla wyjaśnienia jego zakresu. W szczególności, powagą rzeczy osądzonej mogą być objęte ustalenia faktyczne w takim zakresie, w jakim indywidualizują one sentencję jako rozstrzygnięcie o przedmiocie sporu i w jakim określają one istotę danego stosunku prawnego. Chodzi jednak tylko o elementy uzasadnienia dotyczące rozstrzygnięcia co do istoty sprawy, w których sąd wypowiada się w sposób stanowczy, autorytarny o żądaniu".

Tożsamość roszczeń zachodzi, kiedy sąd ma w obu sprawach orzec o tym samym, dysponując tymi samymi faktami, które mają spowodować ocenę tego samego żądania i kiedy rozstrzygnięcie jednej ze spraw oznacza rozstrzygnięcie także drugiej. O tym zaś, czy chodzi o tę samą lub inną podstawę faktyczną, a więc o ten sam lub odmienny stan faktyczny sprawy, nie rozstrzygają konkretne twierdzenia strony powodowej lub brak takich twierdzeń, lecz istnienie lub nieistnienie przed zamknięciem rozprawy okoliczności faktycznych, tj. zdarzeń lub stanów składających się na stan faktyczny, z którym norma prawna rozstrzygająca o słuszności żądania wiąże dochodzone skutki prawne (tak Sąd Najwyższy postanowieniu z dnia 21 listopada 2013 r. III CSK 43/13). Oba pozwy powoda skierowane przeciwko byłemu pracodawcy zmierzały do tego samego celu: uzyskania należności z tytułu urlopu wypoczynkowego za kwiecień 2017r., oparte były na tych samych okolicznościach faktycznych (korzystanie z urlopu i brak wypłaty należności z tego tytułu) i ich podstawą są jednakowe normy prawne.

Przedmiot sprawy wyznacza zgłoszone przez powoda żądanie (z uwzględnieniem ewentualnych zmian powództwa) oraz okoliczności faktyczne przywołane jako jego uzasadnienie. Sąd nie jest natomiast związany kwalifikacją prawną żądania. Oznacza to, że wskazanie w nowej sprawie, jako podstawy prawnej powództwa, innych przepisów niż we wcześniej rozpoznanej nie wystarczy do stwierdzenia, że tożsamość obydwu roszczeń nie zachodzi, decyduje bowiem wynik kontroli, czy podstawę faktyczną kolejnego powództwa tworzą te same fakty, które służyły uzasadnieniu prawomocnie rozpatrzonego powództwa (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 10 maja 2019 r. I CSK 216/18). Przenosząc niniejsze stanowisko Sądu Najwyższego na grunt niniejszej sprawy, podkreślenia wymaga iż powód zmierza do uzyskania należności za urlop wypoczynkowy wywodząc prawo do nich z faktu zatrudnienia, korzystania z urlopu i braku wypłaty. Niezależnie więc, czy powód – w postępowaniu (...) ujmował to żądanie zamiennie jako odszkodowawcze, powołując się w sposób wysoce ogólny na „krzywdę”, czy też wprost określając je jako świadczenie urlopowe, finalnie zmierza do uzyskania kwoty 2400 zł będącej równowartością tego świadczenia. W postępowaniu (...) Sąd Rejonowy badał już uprawnienie do świadczenia urlopowego i pozew w tym zakresie oddalił. Oczywistym jest, iż brak prawa do świadczenia skutkuje brakiem prawa do odszkodowania. Podstawa faktyczna, przywoływana przez samego powoda, w obu sprawach pozostaje natomiast niezmienna.

W konsekwencji pozew w tej części, na podstawie przepisu art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c., podlegał odrzuceniu.

Marginalnie należy zauważyć, iż nawet przyjęcie stanowiska strony powodowej o braku powagi osądzonej w tym zakresie, nie prowadziłoby do uwzględnienia żądania powoda. Należy mieć na uwadze, iż strona powodowa, reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika, analogicznie jak w postępowaniu sądowym (...), nie sprostała ciężarowi dowodowemu, wynikającemu z art. 6 k.c. i 232 k.p.c., a zaproponowany w niniejszej sprawie materiał dowodowy (sprowadzający się wyłącznie do ogólnych zeznań powoda), nie pozwala na poczynienie ustaleń, czy i w jakiej wysokości dochodzone świadczenie mu przysługiwało. W poczet materiału dowodowego nie dołączono żadnego aktu obowiązującego ówcześnie u strony pozwanej, z którego wynikałby regulacje co do zasad i trybu przyznawania takiego świadczenia i co do sposobu obliczania jego wysokości. Skąpy materiał dowodowy nie pozwala na podstawowe i istotne dla sprawy ustalenie, czy powód celem uzyskania tego świadczenia był obowiązany złożyć stosowny wniosek i czy powód obowiązku tego dopełnił. W związku z powyższym, argumentacja przyjęta przez sądy orzekające w prawomocnie zakończonym postępowaniu (...) pozostaje aktualna i sąd orzekający przyjmuje ją jako własną.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

16.1.2023 r. sędzia Joanna Szyjewska-Bagińska