Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 15 marca 2022 r. (data nadania na poczcie) (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. wniosła przeciwko Samodzielnemu Publicznemu Wojewódzkiemu Szpitalowi (...) w S. o zapłatę kwoty 10 067,63 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwot cząstkowych oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. Powódka dochodziła od pozwanego zapłaty ceny z tytułu sprzedanych towarów medycznych.

Pismem z dnia 24 marca 202 r. powódka ograniczyła żądanie pozwu do kwoty 2667,78 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi do kwot cząstkowych i rekompensaty, wobec zapłaty przez pozwanego dnia 15 marca 2022 r. kwoty 6.480 zł, już po wytoczeniu powództwa.

Postanowieniem z dnia 23 maja 2022 r. Sąd umorzył postępowanie w części, to jest ponad kwotę 2 667,78 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwot:

- 3 589,92 zł od dnia 17 stycznia 2022 roku do dnia 15 marca 2022 r.,

- 2 890,08 zł od dnia 19 stycznia 2022 roku do dnia 15 marca 2022 roku,

- 1 062,72 zł od dnia 1 lutego 2022 roku do dnia zapłaty,

- 1 568,16 zł od dnia 7 marca 2022 roku do dnia zapłaty,

- 36,90 zł od dnia 29 stycznia 2022 roku do dnia zapłaty

oraz kwotę 919,85 zł (dziewięćset dziewiętnaście złotych) tytułem rekompensaty za koszty odzyskiwania należności.

Nakazem zapłaty z dnia 23 maja 2022 r. w postępowaniu upominawczym Sąd orzekł zgodnie z ograniczonym powództwem.

Pozwana wniosła sprzeciw od ww. nakazu zapłaty, zaskarżając nakaz w całości, wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. Pozwana podniosła zarzut spełnienia roszczenia w drodze przelewów bankowych wykonanych dnia 15, 29 i 30 marca 2022 r. Nadto pozwana zakwestionowała dochodzone roszczenie dotyczące wielokrotności rekompensaty za koszty odzyskiwania należności.

Pismem z dnia 1 sierpnia 2022 r. powódka cofnęła pozew co do należności głównej, wobec spełnienia całości świadczenia po wytoczeniu powództwa, podtrzymując żądanie w zakresie odsetek, rekompensaty za koszty odzyskiwania należności oraz zwrotu kosztów procesu.

Postanowieniem z dnia 9 września 2022 r. Sąd umorzył postępowanie w części, to jest ponad odsetki ustawowe za opóźnienie liczone od kwot:

- 3 589,92 zł od dnia 17 stycznia 2022 roku do dnia 15 marca 2022 r.,

- 2 890,08 zł od dnia 19 stycznia 2022 roku do dnia 15 marca 2022 roku,

- 1 062,72 zł od dnia 1 lutego 2022 roku do dnia 29 marca 2022 roku,

- 1 568,16 zł od dnia 7 marca 2022 roku do dnia 30 marca 2022 roku,

- 36,90 zł od dnia 29 stycznia 2022 roku do dnia 30 marca 2022 roku,

oraz ponad kwotę 919,85 zł (dziewięćset dziewiętnaście złotych) tytułem rekompensaty za koszty odzyskiwania należności.

W toku procesu strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany (...) Wojewódzki Szpital (...) w S. dokonał u powódki (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. zamówienia na towary medyczne.

W związku ze złożonym zamówieniem powódka sprzedała i dostarczyła pozwanemu zamówione towary, na okoliczność czego wystawiła na rzecz pozwanego szereg faktur VAT, płatnych drogą przelewu bankowego w terminie 60 dni, tj. :

- dnia 16 listopada 2021 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 3589,92 zł, z terminem płatności do dnia 15 stycznia 2022 r.;

- dnia 16 listopada 2021 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 2890,08 zł, z terminem płatności do dnia 18 stycznia 2022 r.;

- dnia 2 grudnia 2021 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 1062,72 zł, z terminem płatności do dnia 31 stycznia 2022 r.;

- dnia 4 stycznia 2022 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 1568,16 zł, z terminem płatności do dnia 5 marca 2022 r.

Pozwany odebrał faktury wraz z zakupionymi towarami medycznym.

Nadto dnia 5 stycznia 2022 r. powódka wystawiła na pozwanego fakturę VAT nr (...) na kwotę 36,90 zł, tytułem dzierżawy klipsownicy, z 14-dniowym terminem płatności do dnia 28 stycznia 2022 r.

Pozwany zaksięgował ww. faktury VAT.

Bezsporne, a nadto dowód:

- faktury VAT k. 12-16.

Wobec braku zapłaty m.in. ww. faktur we wskazanym terminie pismem z dnia 8 marca 2022 r. powódka wezwała pozwanego do zapłaty łącznej kwoty 21 446,34 zł, w tym odsetki, w terminie 1 dnia od otrzymania wezwania, w którym wskazano również termin wymagalności faktur.

Bezsporne, a nadto dowód:

- pismo z dnia 8 marca 2022 r. k. 17-18;

- dowód nadania k. 19.

Dnia 15 marca 2022 r., po wytoczeniu powództwa, pozwany dokonał wpłaty na rzecz powódki drogą przelewu bankowego wykonanego o godz. 14:45 łącznej kwoty 18 286,56 zł, w tym tytułem faktur VAT nr (...) w łącznej kwocie 6.480 zł.

Następnie, pozwany dokonał dalszych wpłat na rzecz powódki:

- przelewem z dnia 29 marca 2022 r. kwoty (...),72 tytułem faktury VAT nr (...);

- przelewem z dnia 30 marca 2022 r. kwoty 1568,16 zł tytułem faktury VAT nr (...);

- przelewem z dnia 30 marca 2022 r. kwoty 36,90 zł tytułem faktury VAT nr (...).

Pozwany nie uiścił odsetek od zaległych faktur.

Bezsporne, nadto dowód:

- potwierdzenie przelewu k. 43;

- potwierdzenia przelewów k. 44-46.

Stan faktyczny w spornym zakresie sąd ustalił na podstawie przywołanych dokumentów, których autentyczności strony nie kwestionowały, częściowo wyprowadzając odmienne wnioski.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo – ograniczone co do żądania zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie, rekompensaty tytułem kosztów odzyskiwania należności i kosztów procesu, a więc w zakresie w jakim postępowanie nie zostało umorzone co do należności głównej ze spornych faktur, zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Podstawą roszczenia odsetkowego był przepis art. 481 § 1 k.c. Wprawdzie pozwany podnosił, iż spełnił należności z faktur dochodzonych pozwem w terminie umownym, to jednak nie naprowadził żadnych dowodów na tę okoliczność. Pozwany przyznał, że zaksięgował sporne faktury, które to faktury były dostarczane wraz z zamówionymi towarami medycznymi. Relatywnie długi, bo 60-dniowy, termin zapłaty zakupionych towarów wynikał przede wszystkim z treści faktur. Pozwany nie wykazał w niniejszym procesie, że towary nie zostały mu dostarczone, ani że kwestionował terminy do zapłaty określone w doręczonych mu wraz z towarami fakturach.

Z tytułu sprzedanych towarów i innych wcześniejszych należności nieobjętych pozwem pozwany zapłacił kwotę 18 286,56 zł dopiero dnia 15 marca 2022 r., co zgodnie z oświadczeniem powoda nastąpiło już po wytoczeniu w tym samym dniu powództwa (a co uwiarygadnia przelew bankowy pozwanego z dnia 15 marca 2022 r., który pozwany wykonał o godz. 14:45). Z czego tytułem pierwszych dwóch spornych faktur z dnia 16 listopada 2021 r. pozwany uiścił łączną kwotę 6.480 zł.

Podobnie pozostałe objęte sporem faktury VAT pozwany zapłacił z opóźnieniem, tj. w dniach 29 marca 2022 r (21- (...)) i 30 marca 2022 r. (22 - (...)/001).

Uwzględnieniu w zakresie odsetek za opóźnienie podlegała należność z tytułu dzierżawy urządzenia, opłacona z opóźnieniem – bezspornie bowiem pozwany kwotę 36,90 zł z tego tytułu uiścił w dniu 30 marca 2022 r., po 14 – dniowym terminie umownym, ujętym również w fakturze.

Jeszcze raz należy podkreślić, że pozwany nie wykazał, iż odmienne były ustalenia co do terminów zapłaty wynikających z dostarczonych pozwanemu faktur, które to faktury pozwany zaksięgował.

Powódka ostatecznie cofnęła pozew co do należności głównej, wobec czego na podstawie art. 355k.p.c. w zw. z art. 203§1 k.p.c. umorzono postępowanie w tym zakresie.

Dlatego zasądzeniu podległy odsetki ustawowe za opóźnienie liczone od należności głównych wynikających ze spornych faktur do dnia ich zapłaty, tj. od kwot 3 589,92 zł od dnia 17 stycznia 2022 roku do dnia 15 marca 2022 r., 2 890,08 zł od dnia 19 stycznia 2022 roku do dnia 15 marca 2022 roku, 1 062,72 zł od dnia 1 lutego 2022 roku do dnia 29 marca 2022 roku, 1 568,16 zł od dnia 7 marca 2022 roku do dnia 30 marca 2022 roku, 36,90 zł od dnia 29 stycznia 2022 roku do dnia 30 marca 2022 roku.

Z kolei podstawy prawnej powództwa w zakresie rekompensaty w łącznej kwocie 919,85 zł upatrywać należało w treści art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 roku o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych. Zgodnie z przywołanym przepisem wierzycielowi, od dnia nabycia uprawnienia do odsetek, o którym mowa w art. 7 ust. 1 lub art. 8 ust. 1, bez wezwania, przysługuje od dłużnika z tytułu rekompensaty za koszty odzyskiwania należności równowartość kwoty 40 euro przeliczonych na złote według średniego kursu euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia roboczego miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenie pieniężne stało się wymagalne. Jak zauważono w judykaturze rekompensata za koszty odzyskiwania przysługuje wierzycielowi bez konieczności wykazania, że koszty te zostały poniesione. Roszczenie o rekompensatę w wysokości 40 euro powstaje po upływie terminów zapłaty ustalonych w umowie lub ustalonych zgodnie z art. 7 ust. 3 i art. 8 ust. 4 wskazanej ustawy (vide uchwała Sądu Najwyższego z dnia 11 grudnia 2015 r., sygn. akt III CZP 94/15).

W sprawie okoliczność opóźnienia w zapłacie spornych faktur została wykazana, co oznacza, że powódka mogła domagać się wskazanej rekompensaty i Sąd to żądanie uwzględnił, zasądzając równowartość kwoty 40 euro od każdej zapłaconej z opóźnieniem faktury. Nie zasługiwała na uwzględnienie przedstawiona przez stronę pozwaną argumentacja naruszenia art. 5 k.c. i braku podstaw do zasądzenia wielokrotności rekompensat, tj. od każdej z faktur. W tym zakresie sąd odsyła do jakże trafnej argumentacji Trybunału Sprawiedliwości UE zaprezentowanej w najnowszym wyroku z 1 grudnia 2022 r. w sprawie C-419/21, dotyczącej wykładni przepisów dyrektywy (...) w sprawie zwalczania opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych, implementowanej do polskiego porządku prawnego w postaci wspomnianej ustawy z dnia 8 marca 2013 roku o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych. W wydanym wyroku Trybunał przypomniał, że transakcja handlowa w rozumieniu art. 2 pkt 1 dyrektywy (...) jest pojęciem prawa Unii, wymagającym autonomicznej i jednolitej wykładni. Dyrektywa (...) definiuje je szeroko. Aby transakcję można było zakwalifikować jako handlową, powinna ona spełniać dwie przesłanki. Po pierwsze, powinna zostać dokonana między przedsiębiorstwami lub między przedsiębiorstwami a organami publicznymi. Po drugie, transakcja handlowa musi prowadzić do dostawy towarów lub świadczenia usług za wynagrodzeniem. Wynika stąd, że prawodawca unijny nie zamierzał, aby pojęcie transakcji handlowej pokrywało się z pojęciem umowy. Taka zawężająca wykładnia byłaby sprzeczna z samą definicją zakresu przedmiotowego dyrektywy (...). W konsekwencji Trybunał orzekł, że transakcją handlową jest każda z kolejnych dostaw towarów lub usług dokonywanych w wykonaniu jednej i tej samej umowy. Następnie Trybunał przypomniał, że prawo do żądania odsetek ustawowych za opóźnienia w płatnościach oraz prawo do minimalnej stałej kwoty powstają w wyniku opóźnień w płatnościach w rozumieniu art. 2 ust. 4 dyrektywy (...), a zatem dotyczą transakcji handlowych rozpatrywanych indywidualnie. W konsekwencji minimalna stała kwota w wysokości 40 EUR, tytułem rekompensaty za koszty odzyskiwania należności, jest należna wierzycielowi, który wypełnił swoje zobowiązania w odniesieniu do każdej płatności, która nie została dokonana w terminie w ramach wynagrodzenia za transakcję handlową, w tym w przypadku zaległości w kilku płatnościach za kolejne dostawy towarów lub usług w ramach jednej i tej samej umowy, chyba że dłużnik nie jest odpowiedzialny za opóźnienie. Taka wykładnia dyrektywy (...) znajduje potwierdzenie w jej celu, tj. zwalczaniu opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych, zniechęcaniu do opóźnień oraz zapewnieniu skutecznej ochrony wierzyciela przed opóźnieniami przez zapewnienie mu możliwie najpełniejszej rekompensaty za poniesione przez niego koszty odzyskiwania należności.

Z powyższych względów Trybunał orzekł, że artykuł 2 pkt 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/7/UE z dnia 16 lutego 2011 r. w sprawie zwalczania opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych należy interpretować w ten sposób, że zawarte w nim pojęcie „transakcji handlowych” obejmuje każdą kolejną dostawę towarów lub każde kolejne świadczenie usług w wykonaniu jednej i tej samej umowy. Zaś Artykuł 6 ust. 1 dyrektywy (...) w związku z art. 4 tej dyrektywy należy interpretować w ten sposób, że w sytuacji gdy w jednej i tej samej umowie przewidziano kolejne dostawy towarów lub kolejne świadczenia usług, przy czym zapłata za każdą z tych dostaw lub za każde z tych świadczeń powinna nastąpić w określonym terminie, minimalna stała kwota 40 EUR stanowiąca przysługującą wierzycielowi rekompensatę za koszty odzyskiwania należności jest należna z tytułu każdego opóźnienia w płatności (wyrok publikowany na stronie (...)

Dlatego argumentacja pozwanego za oddaleniem powództwa co do kwoty 919,85 zł i braku wezwania pozwanego ponad kwotę 180 zł z tego tytułu jest chybiona i nie ma znaczenia dla uwzględnienia całości żądania w tym zakresie.

Z tych przyczyn orzeczono jak w pkt I sentencji wyroku.

Konsekwencją rozstrzygnięcia w pkt I było rozstrzygnięcie o kosztach procesu oparte o treść art. 98 k.p.c. Powód wygrał sprawę w całości, stąd należał się mu zwrot całych poniesionych kosztów. O wygraniu sprawy w całości, pomimo że w zakresie roszczenia głównego postępowanie zostało umorzone, przesądza okoliczność że w tym zakresie zapłata należności głównej nastąpiła po wytoczeniu powództwa. Skoro powództwo wytoczone zostało w dniu 15 marca 2022 r., a zapłata nastąpiła w dniach 15 marca 2022 r. (po jego wniesieniu), 29marca 2022 r. i 30 marca 2022 r., to oznacza, że w chwili wytoczenia było ono uzasadnione i pozwany dał powód do jego wytoczenia, przez co jest traktowany jako przegrywający sprawę

Na zasądzoną w pkt. II wyroku kwotę kosztów procesu składa się część opłaty od pozwu w kwocie 200 zł (pozostała kwota 550 zł została powódce zwrócona), opłata skarbowa od udzielonego pełnomocnictwa 17 zł oraz wynagrodzenie zawodowego pełnomocnika w kwocie 3600 zł, zgodnie z § 2 pkt 5 w zw. z § 15 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. poz. 1804 z 2015 r.)

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...) (...) (...) opieka (...)

3.  (...) (...)

4.  (...)