Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 sierpnia 2022 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 30 sierpnia 2022r. w Gliwicach

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością

w R.

przeciwko G. W.

o zwrot kosztów szkolenia

oraz

z powództwawzajemnego G. W.

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w R.

o wynagrodzenie

na skutek apelacji powódki – pozwanej wzajemnej oraz pozwanego – powoda wzajemnego

od wyroku Sądu Rejonowego w Zabrzu

z dnia 7 października 2021r. sygn. akt IV P 237/20

1.  oddala apelację powódki – pozwanej wzajemnej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w R.;

2.  oddala apelację pozwanego – powoda wzajemnego G. W.;

3.  znosi koszty postępowania apelacyjnego pomiędzy stronami.

(-) sędzia Grażyna Łazowska

Sygn. akt VIII Pa 139/21

UZASADNIENIE

Powódka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w R. wniosła pozew przeciwko G. W. domagając się zasądzenia kwoty 2.439,46 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od 28 stycznia 2020r., tytułem zwrot kosztów szkolenia.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa, wskazując, że sporne szkolenie nie zostało zorganizowane w ramach podnoszenia kwalifikacji zawodowych i jednocześnie złożył pozew wzajemny domagając się, po ostatecznym sprecyzowaniu powództwa, zasądzenia kwoty 26 933,46 zł, tytułem wynagrodzenia za pracę za okres od listopada 2017r. do listopada 2018r.

Powódka-pozwana wzajemna wniosła o oddalenie powództwa.

Wyrokiem z dnia 7 października 2021r. Sąd Rejonowy w Zabrzu uwzględnił w całości powództwo główne, częściowo uwzględnił powództwo wzajemne do kwoty 21 363,57 zł z odsetkami od wynagrodzeń za poszczególne miesiące i orzekł o kosztach procesu.

Sąd Rejonowy ustalił, że w dniu 30 października 2017r. powódka – pozwana wzajemnie zawarła z pozwanym- powodem wzajemnym G. W. umowę o pracę na czas nieokreślony. Pozwanemu – powodowi wzajemnemu powierzono obowiązki specjalisty ds. sprzedaży flotowej – samochody osobowe, w pełnym wymiarze czasu pracy. Formalnie jego wynagrodzenie za pracę miała stanowić kwota 3.500 złotych brutto plus nagroda. Faktycznie ustalono, że przez pierwsze sześć miesięcy pracownicy nowo powstałego D. Sprzedaży F. mieli gwarantowaną stałą pensję, w przypadku G. W. była to kwota 4942,50 zł netto bez względu na to co było wskazane w umowie i bez względu na wysokość sprzedaży. Po kwietniu 2018r. zarząd pozwanego pracodawcy próbował zmienić sposób wynagradzania chcąc by wysokość wynagrodzenia zależała od wysokości uzyskanej marży ze sprzedaży. W tym czasie G. W. i pozostali pracownicy zaczęli otrzymywać niższe wynagrodzenie. Ostatecznie prezes firmy zdecydował, że zasady wynagradzania do końca 2018r. pozostaną niezmienione, o czym poinformował pracowników mailowo. Wysokość wynagrodzenia G. W. w załączniku do maila określono na kwotę 4.942,50 zł netto.

W okresie zatrudnienia pozwany – powód wzajemny otrzymywał co miesiąc wynagrodzenie w kwocie 3.500 złotych (poza okresami korzystania z urlopu wypoczynkowego i zwolnień związanych ze zwolnieniem lekarskim), nagrody oraz ryczałt za używanie samochodu służbowego w kwocie 400 złotych miesięcznie w okresie od listopada 2018r. do kwietnia 2018r. i po 250 złotych za pozostałe miesiące zatrudnienia. I tak w październiku 2017r. wypłacono G. W. łącznie kwotę 527,14 złotych, w listopadzie 2017r. 4.897,29 złotych, w grudniu 2017r. 4.112,75 złotych, w styczniu 2018r. 4.505,51 złotych, w lutym 2018r. 4.617,12 złotych, w marcu 2018r. 4.034,60 złotych, w kwietniu 2018r. 4.505,51 złotych, w maju 2018r. 2.434,64 złote, w czerwcu 2018r. 2.434,64 złote, w lipcu 2018r. 2.304,09 złotych, w sierpniu 2018r. 2.434,64 złote, we wrześniu 2018r. 4.334,14 złotych, w październiku 2018r. 2.434,64 złote i w listopadzie 2018r. 2.434,64 złote (dowód: listy płac k. 108 i n).

Różnica w skali brutto pomiędzy wynagrodzeniem otrzymanym przez G. W. a wynagrodzeniem należnym wyniosła łącznie 21.363,57 złotych brutto. W poszczególnych miesiącach różnica kształtowała się na następującym poziomie: w listopadzie 2017r. - 509,13 złotych, w grudniu 2017r. 616,07 złotych, w styczniu 2018r. 53,47 złotych, w lutym 2018r. - 293,13 złotych, w marcu 2018r. 681,65 złotych, w kwietniu 2018r. 53,47 złotych, w maju 2018r. 3240,87 złotych, w czerwcu 2018r. 3240,87 złotych, w lipcu 2018r. 3240,87 złotych, w sierpniu 2018r. 3240,87 złotych, we wrześniu 2018r. 513,69 złotych, w październiku 2018r. 3240,87 złotych, w listopadzie 2018r. 3240,87 złotych.

Pismami odpowiednio z 22 marca 2019r. oraz z 9 lipca pozwany – powód wzajemny wezwał pracodawcę do zapłaty kwoty 18.768,29 złotych, tytułem zaległego wynagrodzenia i innych należności wynikających z umowy o pracę. Pracodawca w piśmie z 24 kwietnia 2019r. odmówił zapłaty wskazując, że żądanie jest bezpodstawne.

Sprzedawcy w pozwanej spółce automatycznie byli delegowani na szkolenia. Na szkolenie na I. w 2018r. byli kierowani sprzedawcy samochodów osobowych nowych i używanych. Szkolenie było organizowane przez centralę M.. Skierowanie wystawiał pracodawca. Szkolenie miało charakter produktowy. Przedstawiano na nim samochody marki M. obecne na rynku oraz te, które dopiero zostaną wprowadzone na rynek.

Wraz z umową o pracę pozwany – powód wzajemny podpisał umowę o poodnoszeniu kwalifikacji zawodowych, w ramach której zobowiązał się na podstawie skierowania pracodawcy podnosić swoje kwalifikacje zawodowe poprzez odbycie i ukończenie cyklu szkoleń zgodnie z harmonogramem przekazanym przez organizatora szkolenia, a pracodawca do pokrycia kosztów uczestnictwa w szkoleniach, udzielenia płatnego zwolnienia za dzień roboczy na czas szkolenia, zwrócić koszty szkolenia na podstawie faktury przedłożonej przez pracownika. Zgodnie zaś z §5 umowy po ukończeniu szkolenia pracownik zobowiązany był przepracować 3 lata na rzecz pracodawcy, a w przypadku rozwiązania umowy o pracę przez pracodawcę bez wypowiedzenia z winy pracownika lub rozwiązania jej przez pracownika ten zobowiązany został do zwrotu kosztów szkolenia w wysokości proporcjonalnej do okresu zatrudnienia po ukończeniu szkolenia. (bezsporne)

Poleceniem wyjazdu służbowego nr (...) powódka – pozwana wzajemnie zobowiązała G. W. do udziału w szkoleniu, jakie w dniach 24 do 29 kwietnia 2018r. miało odbyć się na I.. Koszty powyższego szkolenia wraz z kosztami transportu i hotelu wyniosły 3.049,32 złotych.

W dniu 31 października 2018r. G. W. wypowiedział łączącą go z powódką – pozwaną wzajemnie umowę o pracę z zachowaniem jednomiesięcznego okresu wypowiedzenia.

W dniu 5 grudnia 2019r. G. W. doręczono wystawioną 29 listopada 2018r. notę księgową nr (...) z tytułu obciążenia go kosztami szkolenia. Natomiast 27 stycznia 2020r. otrzymał wezwanie do natychmiastowego uregulowania należności w kwocie 2.439,46 złotych. Wezwanie pozostawił bez odpowiedzi. (bezsporne)

Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił w oparciu przywołane dowody z dokumentów, przesłuchanie pozwanego - powoda wzajemnego oraz zeznania świadków D. G., M. H., M. W., które wzajemnie się uzupełniały. Sąd Rejonowy uwzględnił również częściowo zeznania świadka J. Z. (1) w zakresie w jakim były one zbieżne z pozostałym wyżej opisanym materiałem dowodowym. Sąd Rejonowy nie uwzględnił zeznań świadka w zakresie w jakim utrzymywał on, że w wynagrodzeniu G. W. wyodrębniona była część stała i nagroda. Zeznania te stały bowiem w sprzeczności z zeznaniami pozwanego – powoda wzajemnego i zeznaniami pozostałych świadków – pracowników działu floty. Nie uszło uwadze sądu, że w kwestiach istotnych dla rozstrzygnięcia w sprawie należnego pozwanemu – powodowi wzajemnemu wynagrodzenia świadek zasłaniał się niepamięcią i niewiedzą jak w przypadku wiadomości mailowej z dnia 17 lipca 2018r. przesłanej pracownikom z informacją, że utrzymany będzie pierwotny sposób wynagradzania. Na marginesie Sąd Rejonowy wskazał, że zeznania świadków zawnioskowanych przez pozwanego – powoda wzajemnego znajdują potwierdzenie w wysokości wypłacanego G. W. wynagrodzenia na początku jego zatrudnienia, kiedy to otrzymywał on wyższe wynagrodzenia wraz z nagroda, chociaż dział, w którym pracował dopiero zaczął funkcjonować i na początku nie przynosił zysków. Pomimo tego wypłacano powodowi wzajemnemu wynagrodzenie ze znaczną kwotą „nagrody”.

Dokonując ustaleń faktycznych odnośnie wysokości wynagrodzenia należnego G. W. za okres objęty żądaniem pozwu, Sąd Rejonowy oparł się na opinii biegłej do spraw wynagrodzeń M. K., którą uznał za spójną i logiczną. Opinię biegła sporządziła zgodnie z poleceniem Sądu.

Sąd Rejonowy nie uwzględnił zarzutów powódki – pozwanej wzajemnie i na podstawie art. 235 ² §1 pkt 5 kpc pominął dowód z uzupełniającej opinii biegłego z zakresu wynagrodzeń. W pierwszej kolejności należy wskazać, że kwotę 4.942,50 zł netto wynagrodzenia należnego pozwanemu – powodowi wzajemnemu sąd wskazał w tezie postanowienia z 21 maja 2021r. Kwota ta wynikała również z zestawienia powódki – pozwanej wzajemnie dołączonego do wiadomości mailowej przesłanej przez prezesa zarządu J. Z. (2) do D. G.. Odnośnie pozostałych zarzutów do opinii, to stwierdzić należało, że zmierzały one do podważenia tezy dowodowej wyżej wspomnianego postanowienia, którego powódka – pozwana wzajemnie wcześniej nie zakwestionowała.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy uznał, że roszczenie powódki – pozwanej wzajemnie zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Sąd Rejonowy wskazał, że w umowie z 30 października 2017r. G. W. zobowiązał się podnosić kwalifikacje zawodowe poprzez odbycie i ukończenie cyklu szkoleń zgodnie z harmonogramem przekazanym przez organizatora szkolenia - §1 umowy. Z kolei pracodawca zobowiązał się pokryć koszty szkolenia, udzielić płatnego zwolnienia za dzień roboczy na czas szkolenia na podstawie delegacji oraz zwrócić koszty szkolenia na podstawie faktur. W okresie od 24 do 29 kwietnia 2018r. G. W., na polecenie pracodawcy odbył szkolenia wyjazdowe na I., którego koszt wyniósł 3049,32 złotych. W związku z rozwiązaniem w dniu 30 listopada 2018r. umowy o pracę przez G. W., pracodawca zobowiązał go do częściowego zwrotu kosztów szkolenia w wysokości proporcjonalnej do okresu zatrudnienia w kwocie 2.439,46 zł.

Dalej Sąd Rejonowy podniósł, że zgodnie z art. 103 ⁴ §1 k.p. pracodawca zawiera z pracownikiem podnoszącym kwalifikacje zawodowe umowę określającą wzajemne prawa i obowiązki stron. Umowę zawiera się na piśmie. Zgodnie zaś z treścią art. 103 ⁵ pkt 4 k.p., pracownik podnoszący kwalifikacje zawodowe, który w okresie wskazanym w pkt 2 - (tj. w trakcie podnoszenia kwalifikacji zawodowych lub po jego ukończeniu, w terminie określonym w umowie, nie dłuższym niż 3 lata) rozwiąże stosunek pracy bez wypowiedzenia na podstawie art. 55 lub art. 94 ³ k.p., mimo braku przyczyn określonych w tych przepisach - jest obowiązany do zwrotu kosztów poniesionych przez pracodawcę na ten cel z tytułu dodatkowych świadczeń, w wysokości proporcjonalnej do okresu zatrudnienia po ukończeniu podnoszenia kwalifikacji zawodowych lub okresu zatrudnienia w czasie ich podnoszenia. G. W. rozwiązał umowę o pracę za wypowiedzeniem z przyczyn osobistych, a zatem powódka – pozwana wzajemnie miała podstawy do żądania zwrotu kosztów szkoleń, zgodnie z przepisem §5 cyt. umowy o podnoszeniu kwalifikacji zawodowych z dnia 30 października 2017r.

Zgodnie z art. 103 ⁵ k.p. zwrot kosztów ma nastąpić w wysokości proporcjonalnej do okresu zatrudnienia po ukończeniu podnoszenia kwalifikacji zawodowych lub okresu zatrudnienia w czasie ich podnoszenia. Z powołanego przepisu wynika, że pracownik, który nie zobowiązał się do pozostania w zatrudnieniu przez określony okres po ukończeniu podnoszenia kwalifikacji zawodowych, będzie zobowiązany do zwrotu kosztów świadczeń dodatkowych w wysokości proporcjonalnej do okresu zatrudnienia w czasie ich podnoszenia, w razie gdy bez uzasadnionych przyczyn nie podejmie podnoszenia kwalifikacji zawodowych albo przerwie podnoszenie tych kwalifikacji (pkt 1 art. 103 ⁵ k.p.) lub w następstwie wystąpienia w trakcie podnoszenia kwalifikacji zawodowych zdarzeń wymienionych w pkt 2 - 4 art. 103 ⁵ k.p.

W relatywnie gorszej sytuacji znajduje aktualnie się pracownik, który w umowie z art. 103 ^{( 4)} k.p. zobowiązał się do pozostania w zatrudnieniu w okresie po ukończeniu podnoszenia kwalifikacji zawodowych, ze względu na to, że w stosunku do niego ustawa przewiduje dodatkową podstawę żądania zwrotu kosztów świadczeń dodatkowych. Po pierwsze, w razie wystąpienia zdarzenia z pkt 1 art. 103 ^{( 5)} k.p. i zdarzeń z pkt 2-4 art. 103 ^{( 5)} k.p. w trakcie podnoszenia kwalifikacji zawodowych, będzie on zobowiązany do zwrotu kosztów świadczeń w wysokości proporcjonalnej do okresu zatrudnienia w czasie podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Po drugie, w razie wystąpienia zdarzeń wskazanych w pkt 2 - 4 art. 103 ^{( 5)} k.p., po ukończeniu podnoszenia kwalifikacji zawodowych w okresie "odpracowania" wskazanym w umowie z art. 103 ^{( 4)} k.p. będzie zobowiązany do zwrotu kosztów świadczeń dodatkowych w wysokości proporcjonalnej do okresu zatrudnienia po ukończeniu podnoszenia kwalifikacji zawodowych (zob. A. L.-R.Zasady zwrotu kosztów świadczeń udzielonych pracownikowi z tytułu podnoszenia kwalifikacji zawodowych, w: Podnoszenie kwalifikacji zawodowych przez pracowników na gruncie kodeksu pracy oraz wybranych ustaw szczególnych, Lex).

Jak wskazał Sąd Rejonowy, szkolenie, w jakim uczestniczył G. W., było prowadzone przez podmiot zewnętrzny, a pracodawca poniósł związane z tym rzeczywiste koszty, niekwestionowane przez pracownika. Z uwagi na podniesione przez pozwanego – powoda wzajemnego okoliczności, wyłączające obowiązek zwrotu kosztów szkolenia, a mianowicie brak harmonogramu szkoleń, a także uzależnienie dalszego zatrudnienia od podpisania niniejszej umowy, Sąd Rejonowy podał, że umowa z dnia 30 października 2017r. o podnoszeniu kwalifikacji zawodowych przez pozwanego – powoda wzajemnego jest ważna i wywołuje skutki prawne pomiędzy stronami. Pozwany – powód wzajemny podpisał umowę i powinien mieć świadomość co do swoich obowiązków z niej wynikających. Pracodawca w żaden sposób nie przymuszał go do podpisania tej umowy, a w toku procesu pozwany – powód wzajemny nie wykazał, aby skutecznie uchylił się od skutków oświadczenia woli. Niezależnie od tego pracodawca ma prawo wymagać od pracownika podnoszenia kwalifikacji na danym stanowisku pracy.

Inną kwestią pozostaje fakt, iż do umowy nie dołączono harmonogramu szkoleń chociaż jak wynika z jej treści, harmonogram stanowił integralną część umowy. Zdaniem Sądu Rejonowego brak tego harmonogramu nie czyni tej umowy nieważną, w sytuacji bowiem, gdy pozwany – powód wzajemny odbył szkolenie brak harmonogramu, może mieć jedynie wpływ na ocenę, od kiedy biegł 3 letni termin określony §5 umowy. Również okoliczność, że szkolenie miał charakter produktowy nie miała wpływu na wyłączenie odpowiedzialności pozwanego – powoda wzajemnego, służyło ono bowiem podniesieniu kompetencji pozwanego – powoda wzajemnego jako pracownika zatrudnionego na stanowisku sprzedawcy. Poznanie produktów oferowanych przez pracodawcę powoda wzajemnego, będącego dealerem samochodowym określonej marki z pewnością jest formą podwyższenia kwalifikacji zawodowych pracownika. Skoro zatem pozwany – powód wzajemny wypowiedział umowę o pracę z dniem 30 listopada 2018r. czyli przed upływem, terminu określonego w §5 umowy, to w ocenie Sądu Rejonowy ma obowiązek zwrócić pracodawcy część kosztów szkolenia, wobec czego powództwo główne zostało uwzględnione. O odsetkach orzeczono po myśli art. 481 kc w zw. z art. 300 kp, o kosztach zastępstwa procesowego orzeczono po myśli art. 98 k.p.c. w zw. z przepisami §9 pkt 2 i §2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie. O kosztach sądowych Sąd orzekł na mocy art. 113 ust.1 ustawy z 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych i art. 98 kpc., nakazując pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Zabrzu z tego tytułu kwotę 58,50 zł tytułem połowy poniesionych wydatków (połowa kosztów stawiennictwa świadka, którego zeznania dotyczyły zarówno pozwu głównego, jak i wzajemnego).

Sąd Rejonowy uznał, że roszczenie pozwanego – powoda wzajemnego zasługiwało na uwzględnienie w części.

W ocenie Sądu Rejonowego żądanie zapłaty wynagrodzenia, zgłoszone w pozwie wzajemnym co do zasady było uzasadnione. Obowiązek wypłaty wynagrodzenia jest podstawową powinnością pracodawcy, wynikającą z treści stosunku pracy. Zgodnie z treścią art. 94 k.p., pracodawca jest między innymi obowiązany terminowo i prawidłowo wypłacać wynagrodzenie (pkt 5) oraz prowadzić dokumentację w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz akta osobowe pracowników (pkt 9a). Jeśli natomiast pracodawca zaniedbuje wykonanie tych obowiązków, czy też wykonuje je nierzetelnie, w sposób odbiegający od przyjętych reguł, wówczas zgodnie z utrwalonym orzecznictwem będzie na takim pracodawcy ciążył obowiązek udowodnienia faktu wypłaty i ewentualnej wysokości wynagrodzenia za pracę należnego pracownikowi (wyrok Sądu Najwyższego z 14 maja 1999r., sygn. akt I PKN 62/99 OSNAPiUS 2000, nr 15, poz. 579). Z zebranego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności zeznań świadków – pracowników zatrudnionych w tym samym co G. D. Sprzedaży F., zdaniem Sądu Rejonowego wynika, że faktycznie należne mu wynagrodzenie było wyższe niż to wynikające z postanowień umowy o pracę - miał on gwarantowaną stałą pensję w kwocie 4942,50 zł netto bez względu na to co było wskazane w umowie i bez względu na wysokość sprzedaży. Po kwietniu 2018r. zarząd pracodawcy próbował zmienić sposób wynagradzania chcąc by wysokość wynagrodzenia zależała od wysokości uzyskanej marży ze sprzedaży i zaczął wypłacać pracownikom niższe wynagrodzenie. Ostatecznie prezes firmy zdecydował, że zasady wynagradzania do końca 2018r. pozostaną niezmienione, o czym poinformował pracowników mailowo. Łącznie suma zaległego wynagrodzenia G. W. wyniosła 21.363,57 zł, wobec czego Sąd Rejonowy taką kwotę zasądził na jego rzecz od pracodawcy, wraz z odsetkami. O odsetkach orzeczono po myśli art. 481 kc w zw. z art. 300 kp.

O kosztach zastępstwa procesowego w sprawie z powództwa wzajemnego orzeczono podstawie art. 100 kpc mając na uwadze że pozwany – powód wzajemny utrzymał się z żądaniem w 79%. Wysokość kosztów zastępstwa procesowego ustalono w oparciu o §9 ust 1 pkt. 2 w związku z §2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych zasądzając od pozwanej spółki na rzecz powoda kwotę 1.566 zł. O kosztach sądowych orzeczono na mocy art. 113 ust. 1 ustawy z 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych i art. 100 kpc., nakazując pobrać od powódki - pozwanej wzajemnie na rzecz Skarbu Państwa z tego tytułu kwotę 1744,88 zł, stanowiącą 79% opłaty od pozwu, kosztów opinii biegłego oraz połowy wydatków związanych z przyznaniem świadkom zwrotu kosztów podróży.

Powódka-pozwana wzajemna wniosła apelację w zakresie powództwa wzajemnego co do punktów 1,3,4,5 wyroku zarzucając:

1-  naruszenie przepisów postępowania tj. art. 328§ 2 kpc poprzez brak należytego przedstawienia i uargumentowania rozstrzygnięcia wydanego przez Sąd pierwszej instancji, poprzez brak wyraźnego wskazania przyczyn zasądzenie powództwa w części;

2-  błędy w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę przedmiotowego rozstrzygnięcia, polegające na przyjęciu, że pozwany-powód wzajemny miał ustalone wynagrodzenie za pracę w wysokości 4942,50 zł netto, podczas gdy zgodnie z umową wynagrodzenie wyniosło 35000 zł plus nagroda.

W oparciu o tak sformułowane zarzuty, wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa, względnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji i zasądzenie kosztów postępowania za postępowanie przed sądem pierwszej i drugiej instancji.

Pozwany- powód wzajemny wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów postępowania, wskazując, że Sąd Rejonowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych, a uzasadnienie skarżonego wyroku spełnia wymogi przewidziane przepisami prawa.

Pozwany-powód wzajemny wniósł apelację w zakresie powództwa głównego co do punktów 1,2,3 wyroku zarzucając:

1-  naruszenie prawa materialnego tj.;

- art. 103 ¹ § 1 w zw. z art. 103 ⁴ § 1 kp poprzez błędne przyjęcie, że uczestniczenie w wyjeździe służbowym na I., polegającym na zapoznaniu z nowymi produktami wprowadzonymi przez pracodawcę do sprzedaży stanowi podnoszenie kwalifikacji zawodowych przez pracownika w rozumieniu ww. przepisów i tym samym obejmuje ono umowę szkoleniową o podnoszeniu kwalifikacji zawodowych zawartą pomiędzy pracodawca a pracownikiem, podczas gdy zapoznanie pracownika z produktami oferowanym do sprzedaży stanowi wypełnienie podstawowych obowiązków pracodawcy, o którym mowa w art. 94 pkt. 1 kp, zaś nie podnoszenie kwalifikacji zawodowych;

- art. 103 ⁵ zdanie ostatnie kp, w zw. z art. 103 ⁵ pkt 3 kp poprzez przyjęcie, że pozwany jest zobowiązany do zwrotu na rzecz powódki całości kosztów „szkolenia produktowego” na I., podczas gdy wskazane szkolenie nie było zorganizowane w ramach podnoszenia kwalifikacji zawodowych i nie obejmowało umowy o podnoszenie kwalifikacji zawodowych zawartej pomiędzy powódką a pozwanym, zatem pracodawcy nie jest należny zwrot tzw. wyjazdu służbowego;

2- sprzeczność istotnych ustaleń sądu z treścią zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, która miała wpływ na wynik sprawy, polegającą na uznaniu, że umowa o podnoszenie kwalifikacji zawodowych z dnia 30 października 2017r. obejmowała szkolenie na I. przeprowadzone w dniach 24-29 kwietnia 2018r., podczas gdy:

- z treści umowy (§ 1) wynika, że pozwany zobowiązał się podnosić swoje kwalifikacje zawodowe na podstawie skierowania pracodawcy, a tymczasem pozwany otrzymał polecenie wyjazdu służbowego nr (...), a nie skierowanie na podróż szkoleniową, co oznacza, że wyjazd był zorganizowany w ramach zadań służbowych pracownika, które powinien wykonać,

- zgodnie z § 2 umowy pracodawca zobowiązał się do zwrotu kosztów szkolenia na podstawie faktury przedłożonej przez pracownika, podczas gdy pracownik nie przedłożył żadnej faktury za wyjazd służbowy na I., bowiem był to wyjazd zorganizowany przez pracodawcę i nie obejmował umowy o podnoszenie kwalifikacji zawodowych,

- zgodnie z § 1 umowy pracownik zobowiązał się podnosić kwalifikacje poprzez ukończenie cyklu szkoleń zgodnie z harmonogramem przekazanym przez organizatora szkoleń, podczas gdy pozwanemu nie został przekazany żaden harmonogram szkolenia, co oznacza, że wyjazd na I. nie obejmował umowy o podnoszenie kwalifikacji zawodowych.

W oparciu o tak sformułowane zarzuty, pozwany-powód wzajemny wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania za postępowanie przed drugiej instancji.

Powódka-pozwana wzajemna wniosła o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów postępowania, podzielając w całości rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacje nie zasługują na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy uzupełnił postępowanie dowodowe i ustalił, że decyzją importera M. u powódki-pozwanej wzajemnej został utworzony nowy dział Flota, którego zadaniem było pozyskanie klientów, posiadających już kilka samochodów. W celu zostali zatrudnieni nowi pracownicy, w tym powód. Importer zobowiązał się do wypłacania przez 12 miesięcy specjalnego bonusu za zadania realizowane przez tworzony dział. Nowi pracownicy, w tym powód przeszli do powódki-pozwanej wzajemnej z konkurencyjnej firmy, gdzie mieli ugruntowaną pozycję, wyniki sprzedażowe oraz odpowiednie wynagrodzenie. Przejście do nowego pracodawcy uwarunkowane było uzyskiwaniem wynagrodzenia na podobnym poziomie. Ustalono, że w związku z bonusem od importera nowi pracownicy będą mieli roczny okres ochronny co do wynagrodzenia, tzn. będzie wypłacane w wynegocjowanej wysokości, bez względu na wyniki sprzedażowe działu FLOTA. Gdyby nie to gwarantowane wynagrodzenie, to powód i jego koledzy nie podjęliby pracy u powódki-pozwanej wzajemnej. Pracowników zapewniono, że będzie ono wypłacane w ustalonej wysokości, mimo, że w umowach o pracę wpisano inne warunki wynagradzania (zeznania świadków G. K., D. G. k. 273,276)

W pozostałym zakresie Sąd Okręgowy podziela w całości i przyjmuje za własne prawidłowo poczynione przez Sąd pierwszej instancji ustalenia faktyczne, jako znajdujące oparcie w zebranym w sprawie materiale dowodowym, jak również akceptuje dokonaną przez tenże Sąd prawidłową ocenę prawną ustalonego stanu faktycznego bez konieczności ponownego przytaczania (art. 387 § 2 ¹ k.p.c.). W ocenie Sądu odwoławczego zaskarżone orzeczenie jest prawidłowe i nie narusza dyspozycji powołanych przez Sąd Rejonowy przepisów prawa materialnego i procesowego.

Jeśli chodzi o apelację powódki-pozwanej wzajemnej, to wskazać należy, że błąd w ustaleniach faktycznych nie jest błędem samym w sobie, ale zawsze jest wynikiem naruszenia przez sąd jakiegoś przepisu normującego postępowanie dowodowego, najczęściej następstwem naruszenia dyrektyw oceny materiału dowodowego wyrażonych w art. 233 § 1 k.p.c. Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych powinien zatem w pierwszej kolejności wskazywać naruszony przepis oraz sposób jego naruszenia i dopiero wówczas określać błędne ustalenie stanu faktycznego jako następstwo tego naruszenia. Jest to tyle istotne, że sąd drugiej instancji jest związany zarzutami dotyczącymi prawa procesowego podniesionymi przez skarżącego w apelacji (uchwała składu 7 sędziów SN z dnia 31 stycznia 2008 r., III CZP 49/07). Związanie to oznacza, że sąd drugiej instancji nie bada i nie rozważa wszystkich możliwych naruszeń prawa procesowego popełnionych przez sąd pierwszej instancji, jednakże powinien odnieść się do wszystkich podniesionych przez skarżącego w apelacji zarzutów naruszenia przepisów postępowania. Skarżąca zarzutów naruszenia takich przepisów, które wpływałyby na ustalenia faktyczne w sprawie nie sformułowała.

Jak sama podnosi skarżąca „błąd w ustaleniach faktycznych następuje, gdy zachodzi dysharmonia pomiędzy zgromadzonym materiałem dowodowym w sprawie a konkluzją, co do której dochodzi sąd na skutek przeinaczenia dowodu oraz wszelkich wypadków wadliwości wynikających z naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. Przepis ten jest naruszony wówczas, gdy ocena materiału dowodowego koliduje z zasadami doświadczenia życiowego lub regułami logicznego wnioskowania ( wyrok SA w Białymstoku z 4.11.2016r., I ACa 466/16). W rozpoznawanej sprawie taka sytuacja nie miała miejsca. Zgromadzony materiał dowodowy (wiadomość mailowa z 18.07.2018r., zeznania świadków D. G., M. H., M. W., G. K.), daje podstawy do uznania, że strony zawierając umowę o pracę ustaliły, że pozwany-powód wzajemny będzie otrzymywał zagwarantowane wynagrodzenie netto w wysokości 4942,50 zł, bez względu na wyniki sprzedaży nowego działu FLOTA oraz zapisy w umowie o pracę. Skoro zatem, pracodawca nie wywiązał się ze swojego zobowiązania, prawidłowo Sąd Rejonowy zasądził od niego na rzecz pracownika wyrównanie należnego wynagrodzenia za pracę.

Sąd Rejonowy przekonywująco uzasadnił swoje stanowisko w motywach skarżonego wyroku, wbrew twierdzeniom powódki-pozwanej wzajemnej dokonał oceny zeznań świadka J. Z. (2). Zdaniem Sądu Okręgowego, uzasadnienie skarżonego wyroku zostało sporządzone prawidłowo, zgodnie z wymogami art. 327 ¹ kpc. Powódka-pozwana w żaden sposób nie sprecyzowała zarzutu naruszenia zasad sporządzania uzasadnienia wyroków przez Sąd pierwszej instancji, nie wykazała, że ewentualna wada uzasadnienia uniemożliwia kontrolę międzyinstancyjną. Przypomnienia wymaga w tym miejscu, że powoływany przez profesjonalnego pełnomocnika powódki art. 328 § 2 kpc, od dnia 7 listopada 2019r. nie reguluje kwestii elementów uzasadnienia wyroku, lecz brzmi „W przypadkach gdy wyrok doręcza się z urzędu, termin, o którym mowa w § 1, liczy się od dnia doręczenia wyroku.”

Jeśli chodzi o apelację pozwanego-powoda wzajemnego, to w ocenie Sądu Okręgowego, Sąd pierwszej instancji prawidłowo ustalił, że szkolenie na I. było szkoleniem podnoszącym kwalifikacje zawodowe pracownika, a tym samym objęte zawartą pomiędzy stronami umową z dnia 30 września 2017r. Zarzut sprzeczności istotnych ustaleń z treścią zgromadzonego materiału dowodowego jest niezasadny. Okoliczność, że pozwanemu-powodowi wzajemnemu wystawiono polecenie wyjazdu służbowego nie oznacza, ze pobyt nie I. nie miał charakteru szkoleniowego. W § 2 umowy wskazano wszak, że pracodawca zobowiązuje się do udzielenia płatnego dnia zwolnienia a za dzień roboczy na czas szkolenia na podstawie delegacji. W tym samym zapisie podano, że pracodawca zobowiązuje się pokryć koszty uczestnictwa pracownika w szkoleniu… zwrócić koszty szkolenia na podstawie faktury przedłożonej przez pracownika, do kosztów szkolenia zalicza się także koszty wyżywienia, transportu. Zdaniem Sądu Okręgowego, z zapisu tego wynika jedynie, że wszystkie koszty związane z uczestnictwem pracownika w szkoleniu, pokrywane są przez pracodawcę. Jak sam skarżący przyznaje w apelacji, szkolenie na I. zostało zorganizowane przez pracodawcę. Bezspornym w sprawie jest, że pracodawca pokrył wszystkie związane z tym koszty. Jeśli chodzi o kwestię braków harmonogramów szkolenia, to Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu pierwszej instancji, że brak ten nie czyni umowy stron nieważną i nie jest przeszkodą do dochodzenia przez pracodawcę zwrotu kosztów szkolenia.

Sąd Rejonowy nie dopuścił się naruszenia przepisów prawa materialnego wskazanych w apelacji pozwanego-powoda wzajemnego. Zgodnie z art. 103 ¹§ 1 kp przez podnoszenie kwalifikacji zawodowych rozumie się zdobywanie lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności przez pracownika, z inicjatywy pracodawcy albo za jego zgodą. Jak stanowi art. 103 ⁴§ 1 kp pracodawca zawiera z pracownikiem podnoszącym kwalifikacje zawodowe umowę określającą wzajemne prawa i obowiązki stron. Umowę zawiera się na piśmie.

Odnosząc powyższe do rozpoznawanej sprawy, wskazać należ, że strony dobrowolnie podpisały na piśmie umowę, w której pozwany zobowiązał się do podnoszenia swoich kwalifikacji przez uczestnictwo w szkoleniach. Prawidłowo Sąd Rejonowy uznał, że szkolenie na I. służyło podnoszeniu kwalifikacji zawodowych pracownika w zakresie wykonywanej u pracodawcy pracy. Pracownicy zapoznawali z nowymi produktami, które mieli oferować w nowym dziale. Pracodawca nie domagał się od pozwanego-powoda wzajemnego zwrotu całości kosztów szkolenia na I., a zgodnie z umową z 30 września 2017r. kwoty proporcjonalnego do okresu zatrudnienia, tym samo nie został naruszony art. 103 ⁵ § 3 ostanie zdanie kp. W konsekwencji prawidłowo Sąd Rejonowy obciążył pozwanego-powoda wzajemnego obowiązkiem zwrotu kosztów szkolenia.

W tym stanie rzeczy, Sąd Okręgowy w oparciu o przywołane przepisy prawa i art. 385 kpc oddalił obydwie apelacje jako bezzasadne i na zasadzie art. 100 kpc zniósł koszty pomiędzy stronami.

(-) sędzia Grażyna Łazowska