Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 stycznia 2023 r.

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Agnieszka Kuryłas

po rozpoznaniu w dniu 25 stycznia 2023 r w Szczecinie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej z siedzibą w S.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej V. (...) w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej V. (...) w W. na rzecz powódki (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej z siedzibą w S. kwotę 17.840 zł

( siedemnastu tysięcy ośmiuset czterdziestu złotych ) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 28 listopada 2020 r do dnia zapłaty ,

2.  zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 4.917 zł ( czterech tysięcy dziewięciuset siedemnastu złotych ) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty,

3.  nakazuje pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie kwotę 297,60 zł ( dwustu dziewięćdziesięciu siedmiu złotych sześćdziesięciu groszy ) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych .

Sędzia Agnieszka Kuryłas

Sygn. akt I C 421/21

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 20 kwietnia 2021 roku do Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie powódka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w S. domagała się zasądzenia od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej V. (...) w W. kwoty 17.840 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 28 listopada 2020 roku do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie.

Uzasadniając żądanie pozwu powódka wskazała, iż w dniu 10 czerwca 2020 roku doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki (...) o nr rej. (...) stanowiący własność P. K.. Sprawcą kolizji był kierowca , który w dacie szkody legitymował się umową obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych zawartą z pozwaną. Szkoda została zakwalifikowana jako całkowita . Powódka podała, iż z uwagi na uszkodzenia pojazdu marki (...), który był wykorzystywany przez poszkodowanego do prowadzenia działalności gospodarczej i w życiu codziennym, wynajął on od niej pojazd zastępczy (...) o nr rej. (...). Z tytułu najmu pojazdu wynajmująca wystawiła fakturę VAT na kwotę 19.680 zł brutto, przy uwzględnieniu dobowej stawki najmu w wysokości 160 zł netto plus Vat. Pozwana z tytułu odszkodowania wypłaciła kwotę 5.529,67 zł, a następnie zaproponowała ugodowe zakończenie postępowania likwidacyjnego, na co poszkodowany wyraził zgodę, jednak opieszałość ze strony pozwanej doprowadziła do zawarcia ugody dopiero w dniu 27 lipca 2020 r. Dodatkowo pozwana zobowiązała się do wskazania oferenta na wrak samochodu i również w tej sprawie zwlekała. Powódka podała, że poszkodowany nie miał środków na zakup nowego pojazdu, a samochód zastępczy został zwrócony 7 dni od otrzymania pełnego odszkodowania, przy czym poszkodowany nie dysponował innym pojazdem, którym mógłby zastąpić samochód zastępczy. Na podstawie zawartej z poszkodowanym umowy cesji wierzytelności z dnia 23 września 2020 r. powódka domaga się zapłaty należności pozostałych kosztów najmu, których zapłaty pozwana odmawia.

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie kosztów procesu. Pozwana zakwestionowała roszczenie powódki zarówno co do zasady, jak i co do wysokości. Wskazała, iż poszkodowany w okresie najmu samochodu zastępczego dysponował pojazdem (...) o nr rej. (...), za pomocą którego mógł wypełniać ewentualne potrzeby transportowe w tym okresie, co powoduje, że w okolicznościach niniejszej sprawy nie zachodziły okoliczności uzasadniające najem samochodu zastępczego. Strona pozwana nadto podniosła, że w niniejszej sprawie doszło do szkody całkowitej i niezasadne jest powoływanie się przy określaniu długości uzasadnionego okresu najmu na czas naprawy pojazdu. Pozwana wskazała ponadto, że ewentualny najem pojazdu zastępczego byłby zasadny jedynie do dnia 2 lipca 2020 r. , czyli do dnia , w którym upłynęło 7 dni od przyznania i wypłaty odszkodowania z tytułu szkody całkowitej podnosząc, że poszkodowany w razie ekonomicznej nieopłacalności naprawy powinien niezwłocznie sprzedać pozostałości pojazdu, a czynności takich nie podjął. Pozwana podała, że w dniu 25 czerwca 2020 roku wypłaciła poszkodowanemu przeważającą część odszkodowania, a więc poszkodowany miał środki na zakup nowego pojazdu. Pozwana zakwestionowała zastosowaną przez powódkę stawkę najmu samochodu zastępczego podnosząc, że był ona zawyżona w stosunku do stawek rzeczywiści obowiązujących na rynku. Pozwana podniosła, że w dniu zgłoszenia szkody przedstawiła poszkodowanemu ofertę bezpłatnego najmu samochodu zastępczego przy czym pozwana zapłaciłaby za tę usługę 85 zł netto za dzień najmu (przy pojeździe klasy C), lecz poszkodowany z niewiadomych przyczyn z oferty pozwanej nie skorzystał. Pozwana zakwestionowała nadto legitymację powódki do dochodzenia przedmiotowego odszkodowania.

W dalszym piśmie procesowym powódka podtrzymała swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie, w szczególności posiadania legitymacji czynnej do występowania w niniejszym procesie, faktu braku innego niż uszkodzony pojazdu, którym poszkodowany mógłby realizować potrzeby transportowe związane z życiem codziennym i prowadzoną działalnością gospodarczą. Powódka zaprzeczyła, jakoby uzasadniając czas najmu pojazdu zastępczego powoływała się na czas naprawy pojazdu uszkodzonego potwierdzając, że szkoda był szkodą całkowitą. Powódka zwróciła uwagę, że pozwana odszkodowanie wypłacała w ratach, z czego ostatnia w kwocie 3 474,14 zł została wypłacona dopiero w dniu 16 września 2020 r. Nadto powódka podniosła, że pozwana przez długi czas (nawet po wypłacie odszkodowania) nie wskazywała oferenta na wrak pojazdu, co również miało wpływ na czas najmu. Nadto powódka podniosła, że oferta zorganizowania najmu pojazdu zastępczego przez pozwaną była iluzoryczna, gdyż pozwana nie podała, jaki samochód i za jaką stawkę mogłaby udostępnić oraz nie podała warunków, na jakich najem by obowiązywał.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 10 czerwca 2020 roku w S. przy ul. (...) doszło do zdarzenia drogowego, podczas którego uszkodzeniu uległ pojazd marki (...) o nr rej. (...) stanowiący własność P. K.. Odpowiedzialnym za szkodę był kierowca, który legitymował się umową obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych zawartą z pozwaną. Z uwagi na powyższe szkoda została zgłoszona pozwanej. W imieniu poszkodowanego szkodę zgłosił telefonicznie przedstawiciel powódki P. H., którego poszkodowany (wraz z S. H.) upoważnił do reprezentowania go w postępowaniu odszkodowawczym w tytułu przedmiotowej szkody pełnomocnictwem z dnia 16 czerwca 2020 r. Szkoda została zarejestrowana pod numerem (...). Pozwana przesłała poszkodowanemu pisemne potwierdzenie przyjęcia zgłoszenia szkody, w którym poinformowała, że istnieje możliwość zorganizowania najmu pojazdu zastępczego przez pozwaną informując, że w przypadku szkody całkowitej wynajem możliwy jest tylko na czas likwidacji szkody, nie dłużej niż do czasu obiektywnej możliwości nabycia innego pojazdu przez poszkodowanego. W piśmie tym poinformowano, że w celu zorganizowania takiego najmu należy skontaktować się z likwidatorem szkody lub z infolinią.

Pozwana odnośnie wynajmu pojazdów zastępczych współpracowała z wypożyczalniami (...) sp. z o.o. i (...) sp. z o.o.

S. H. w wiadomości e-mail z dnia 23 czerwca 2020 roku zwrócił się do pozwanej - w związku z przekazaniem informacji o możliwości zorganizowania najmu samochodu zastępczego za pośrednictwem TU - o przesłanie dokumentów, z którymi poszkodowany musi się zapoznać przed skorzystaniem z oferty bądź wskazanie konkretnej wypożyczalni realizującej wynajem celem zapoznania się ze szczegółami wynajmu. Pozwana nie przesłała dokumentów, o które wnioskował przedstawiciel poszkodowanego na jego adres, lecz przesłała je listem zwykłym na adres poszkodowanego.

Zgodnie z wyceną naprawy uszkodzonego pojazdu poszkodowanego sporządzoną przez pozwaną wartość naprawy pojazdu przekraczała wartość pojazdu, a szkoda została zakwalifikowana jako szkoda całkowita.

Decyzją z dnia 25 czerwca 2020 roku pozwana przyznała poszkodowanemu odszkodowanie w kwocie 5.529,67 zł, a następnie zaproponowała ugodowe zakończenie postępowania likwidacyjnego, na co poszkodowany wyraził zgodę.

W dniu 26 czerwca 2020 roku pozwana przelała na konto P. K. kwotę 4.959,35 zł.

W wiadomości e-mail z dnia 6 lipca 2020 roku powódka zwróciła się do pozwanej o wskazanie oferenta na wrak pojazdu.

W dniu 27 lipca 2020 roku strony podpisały ugodę, a pozwana zobowiązała się do wskazania oferenta na wrak samochodu, przy czym z treści ugody wyłączono roszczenie o zwrot kosztów najmu pojazdu zastępczego i holowania.

W wiadomościach e-mail z dnia 13 i 28 lipca, 16 i 28 sierpnia , 15 września oraz 07 października 2020 roku powódka zwracała się do pozwanej o wskazanie oferenta na zakup wraku pojazdu.

Bezsporne , a nadto dowód :

- historia pojazdu k.152-153,

- zgłoszenie szkody wzór k.62-62v,

- nagranie zgłoszenia szkody płyta CD k.210,

- pełnomocnictwo k.75,

- zgłoszenie szkody k.71v-72,

- potwierdzenie przyjęcia zawiadomienia o szkodzie k.59-61,

- zlecenie k.168,

- zdjęcia i nagranie – płyta CD k.58,

- notatka k.74,

- oświadczenie dyspozycji wypłaty odszkodowania k.73,

- potwierdzenie przelewu z dnia 26.06.2020 r. 211,

- pismo dot. opiekuna szkody k.63,

- dowód rejestracyjny i prawo jazdy k. 64-64v, 69-69v, 120-121,

- potwierdzenie przyjęcia szkody k.65-68,

- oświadczenie sprawcy szkody k.70,

- potwierdzenie wysłania e-mail k.71,

- decyzja pozwanej z dnia 25.06.2020 r. k.98,

- e-mail powódki z dnia 30.06.2020 r. k.88,

- ugoda k.87 wraz z pismem przewodnim k.106,107,

- e-mail powódki z dnia 6.07.2020 r. z załącznikami k.89-82v,

- e-mail powódki z dnia 13 lipca 2020 r. k.93, 110,113,

- pismo pozwanej z dnia 9.07.2020 r. k.94, 95,

- e-mail powódki z dnia 23.07.2020 r. k.97,

- pismo pozwanej z dnia 23.07.2020 r. k.86,109,112,

- e-mail powódki z dnia 28.07.2020 r. k.108,

- e-mail powódki z dnia 16.08.2020 r. k.111,

- e-mail z dnia 28.08.2020 r. dot. ugody k.122,

-emaile powódki w sprawie oferty zakupu wraku pojazdu k. 30, 31 , 34 , 35 , 36

- wycena naprawy pojazdu k. 38, 154-155,

- wyliczenie szkody k.102-105v, 117-119, 159-160 z załącznikami k.161-164,

- kosztorys E. Nr (...) k.99-101, 114-116, 156-158,

- lista załączników szkody k.145-146,

- dokumenty dotyczące wystawienia wraku na giełdzie internetowej k.148-151,165-167,

- umowa o świadczenie usług wynajmu pojazdu pomiędzy pozwaną a (...) sp.zo.o. z załącznikami k.213-221,

- umowa o świadczenie usług wynajmu pojazdu pomiędzy pozwaną a (...) sp.zo.o. z załącznikami k.222-230,

- zeznania świadka P. K. k.251-253,

- zeznania za powódkę P. H. k.253-255,

P. K. w dniu 16 czerwca 2020 roku zawarł z powódką umowę najmu samochodu zastępczego marki (...) nr rej. (...). Umowa została zawarta na czas nieokreślony, a obowiązywała od dnia jej podpisania. Strony ustaliły czynsz najmu na kwotę 160 zł plus podatek Vat za dobę najmu. Poszkodowany nie posiadał innego pojazdu, którym mógłby zastąpić uszkodzony w wyniku kolizji pojazd marki marki (...) o nr rej. (...). Był współwłaścicielem drugiego pojazdu marki M. (...) , jednakże tym samochodem poruszała się jego żona i był on do jej dyspozycji . Pojazd zastępczy był poszkodowanemu potrzebny w życiu prywatnym i zawodowym. Po kilku dniach od wystąpienia szkody i zgłoszenia jej telefonicznie przez P. H. poszkodowany odebrał od pozwanej korespondencję wysłaną na jego adres listem zwykłym zawierającą ofertę najmu pojazdu zastępczego. Przedstawiciel poszkodowanego P. H. zwrócił się do pozwanej o podstawienie pojazdu zastępczego, do czego jednak nie doszło.

W dniu 23 września 2020 roku poszkodowany zawarł z powódką umowę cesji wierzytelności, na mocy której poszkodowany przelał na rzecz powódki przysługującą mu w związku z najmem pojazdu zastępczego wierzytelność w stosunku do pozwanej dotyczącą szkody (...).

W dniu 28 października 2020 roku powódka wystawiła na poszkodowanego fakturę VAT nr (...) na kwotę 19.680 zł za 100 dni najmu samochodu zastępczego (...). Najem trwał od dnia 16 czerwca 2020 roku do dnia 23 września 2020 roku.

Dowód:

- oświadczenie poszkodowanego k.38,

- umowa najmu k. 17-17 v,

- ogólne warunki najmu k.18,

- umowa cesji k.16,

- faktura z dnia 28.10.2020 r. 19,

- zeznania świadka P. K. k.251-253,

- przesłuchanie P. H. k.253-255,

Pismem z dnia 28 października 2020 r. powódka zwróciła się do pozwanej o wypłatę odszkodowania w kwocie 19.680 zł tytułem zwrotu kosztów wynajmu pojazdu zastępczego załączając umowę najmu samochodu zastępczego, fakturę Vat, umowę cesji oraz oświadczenie poszkodowanego.

Dowód:

- zgłoszenie szkody z dnia 28.10.2020 r . k.20-20v,

- wiadomość e-mail z dnia 28.10.2020 r. z załącznikami k.127-134,

Pozwana w dniu 16 listopada 2020 roku uzyskała informację z (...), że P. K. opłacił ubezpieczenie w okresie od dnia 1 stycznia 2020 r. do dnia 16 listopada 2020 r. odnośnie samochodów (...) i (...).

Pismem z dnia 16 listopada 2020 roku pozwana poinformował powódkę, że nie znajduje podstaw do wypłaty odszkodowania za wynajem samochodu zastępczego przez P. K., gdyż z informacji uzyskanych z (...) wynika, że poszkodowany posiada inny zarejestrowany na siebie pojazd, którym mógł dysponować.

Powódka wezwała ponownie pozwaną do wypłaty odszkodowania z tytułu zwrotu kosztów najmu samochodu zastępczego.

Decyzją z dnia 3 września 2020 roku pozwana przyznała poszkodowanemu kwotę 3 471,14 zł w oparciu o zawartą między poszkodowanym a pozwaną ugodę. Kwota ta została przelana przez pozwaną na konto P. K. w dniu 4 września 2020 roku.

W wiadomości e-mail z dnia 15 września 2020 roku powódka zwróciła się do pozwanej o wskazanie oferenta wraku pojazdu, wskazując że pozwana miała uczynić to niezwłocznie po otrzymaniu ugody.

Pismem z dnia 1 grudnia 2020 r. pozwana podtrzymała swoje stanowisko odnośnie odmowy zwrotu kosztów najmu samochodu zastępczego.

Ostatecznie oferent znaleziony przez pozwaną przyjechał i odebrał wrak.

Dowód:

- pismo (...) z dnia 16.11.2020 r. k.76 -80v,

- potwierdzenie przyjęcia zgłoszenia szkody – wydruk z systemu k.89,

- wydruki z systemu pozwanej k.81,82, 83,84,

- e-mail P. H. z dnia 23.06.2020 r. k.85

- decyzja pozwanej z dnia 3.09.2020 r. k.126,

- potwierdzenie przelewu z dnia 4.09.2020 r. k. 212,

- pismo pozwanej z dnia 16.11.2020 r. k.21-22, 123-124,

- e-mail powódki z dnia 17.11.2020 r. k.137, 139,

- przedsądowe wezwanie do zapłaty k.138, 140,

- pismo pozwanej z dnia 1.12.2020 r. k.23-23v, 141-141v, 144-144v,

- zeznania świadka P. K. k.251-253,

- zeznania za powódkę P. H. k.253-255,

Wezwaniem do zapłaty z dnia 25 marca 2021 roku powódka wezwała pozwaną do zapłaty kwoty 17 840 zł tytułem zwrotu kosztów najmu samochodu zastępczego.

Decyzją z dnia 8 kwietnia 2021 roku pozwana odmówiła refundacji kosztów najmu samochodu zastępczego.

Dowód:

- e-mail z dnia 25.03.2021 r. wraz z wezwaniem k.142-142v,

- decyzja z dnia 8.04.2021 r. k.143-143v,

Wynajęty poszkodowanemu przez powódkę pojazd zastępczy marki (...) odpowiadał klasie pojazdu uszkodzonego (...). Oba samochody należały do segmentu (...).

Dobowa stawka najmu pojazdu odpowiadającego klasie pojazdu uszkodzonego w dacie szkody tj. w 10 czerwca 2020 roku wynosiła średnio 162,80 zł netto tj. 200,25 zł brutto.

Dowód:

- opinia biegłego sądowego M. M. k. 263-265,

Sąd zważył, co następuję:

W ocenie Sądu Rejonowego , wywiedzione powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości .

Jego podstawę prawną stanowi przepis art. 822 § 1 i 4 k.c.

Zgodnie z art. 822 § 1 i 2 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o jakich mowa w §1, będące następstwem przewidzianego w umowie zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia. Przepisy kodeksu cywilnego (art. 361-363 k.c.) precyzują, iż zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła.

Niniejszym pozwem powódka na podstawie zawartej z poszkodowanym umowy cesji wierzytelności dochodziła od pozwanego zakładu ubezpieczeń zapłaty z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego. Kwestionując żądanie pozwu pozwana kwestionowała legitymację czynną powódki do występowania w niniejszym procesie, kwestionowała stawkę najmu samochodu zastępczego podnosząc, że jest zawyżona oraz powoływała się na fakt złożenia poszkodowanemu propozycji zorganizowania najmu samochodu zastępczego po stawkach niższych niż te, które zaoferowała poszkodowanemu powódka. Nadto pozwana kwestionowała celowość wynajęcia przez poszkodowanego pojazdu zastępczego podnosząc, że poszkodowany dysponował drugim pojazdem.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że Sąd nie podziela zarzutu braku legitymacji procesowej czynnej i argumentacji pozwanej, jakoby cesja wierzytelności odszkodowawczej w stosunku do ubezpieczyciela dokonana przez poszkodowanego była nieważna. Legitymacja powódki wynikała z art. 822 § 4 k.c. oraz umowy przelewu wierzytelności przysługującej poszkodowanemu z tytułu odszkodowania (art. 509 k.c.). Sąd zwraca uwagę, że legitymacja powódki nie była przez pozwaną kwestionowana w toku postępowania likwidacyjnego. W niniejszej sprawie nie zachodzą również podstawy do uznania umowy przelewu za nieważną, w szczególności brak jest naruszenia normy wynikającej z art. 510 § 2 k.c. W ocenie Sądu fakt braku zapłaty przez poszkodowanego kosztów najmu na rzecz wynajmującego nie miał żadnego znaczenia dla ważności umowy cesji, a także istnienia roszczenia. Nie sposób uzasadniać domniemanego braku legitymacji czynnej strony powodowej brakiem zaistnienia w niniejszej sprawie szkody. Jest także kwestią dostatecznie rozstrzygniętą w orzecznictwie sądowym, że samo zaciągnięcie przez poszkodowanego zobowiązania do zapłaty czynszu najmu pojazdu zastępczego stanowi szkodę w rozumieniu art. 361 § 2 k.c. pozostającą w związku przyczynowym z wypadkiem komunikacyjnym (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 13 marca 2020 r., III CZP 63/19, OSNC 2020/11/96). Tak więc powódka była czynnie legitymowana do dochodzenia niniejszym pozwem roszczeń odszkodowawczych z tytułu zdarzenia z dnia 10 czerwca 2020 roku, w pojeździe stanowiącym własność P. K.. Zaznaczyć należy, że w wypadku rozliczenia szkody w wariancie szkody całkowitej odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia OC obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego w okresie niezbędnym do nabycia innego pojazdu mechanicznego (por. uchwały Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada 2013 r., III CZP 76/13, z dnia 17 listopada 2011r.

W odpowiedzi na pozew pozwana wskazywała, iż kwestionuje w ogóle potrzebę najmu pojazdu zastępczego w przedmiotowej sprawie, jednakże w toku postępowania nie zdołała wykazać, iż najem pojazdu zastępczego nie był zasadny . Jak wynika bowiem z zeznań świadka P. K., który został poszkodowany na skutek zdarzenia z dnia 10 czerwca 2020 roku, w omawianym okresie nie posiadał innego pojazdu, którym mógłby używać w miejsce uszkodzonego. Wprawdzie był on współwłaścicielem innego pojazdu , ale pozostawał on do wyłącznej dyspozycji jego żony . Świadek wykorzystywał pojazd zastępczy do prowadzenia działalności gospodarczej. Sąd ocenił zeznania świadka jako wiarygodne, albowiem były one spójne z pozostałym przedłożonym przez strony materiałem dowodowym, a ponadto świadek w żaden sposób nie był zainteresowany wynikiem postepowania, skoro całą swoją wierzytelność z tytułu szkody przeniósł na powódkę.

W dalszej kolejności pozwana podnosiła zarzut naruszenia przez poszkodowanego obowiązku minimalizacji szkody wskazując, że w czasie likwidacji szkody zostały mu przedstawione zasady wynajmu pojazdów zastępczych, jak również informacja o możliwości wynajmu pojazdu zastępczego w firmie współpracującej z pozwaną. Na potwierdzenie tych okoliczności strona pozwana nie przedłożyła jednak żadnych dowodów. Z przedstawionych akt szkodowych wynika, że P. H. reprezentujący poszkodowanego zwracał się w mailu z dnia 23 czerwca 2020 roku do pozwanej w związku z przekazaniem informacji o możliwości zorganizowania najmu samochodu zastępczego za pośrednictwem TU o przesłanie dokumentów, z którymi poszkodowany musi się zapoznać przed skorzystaniem z oferty bądź wskazanie konkretnej wypożyczalni realizującej wynajem celem zapoznania się ze szczegółami wynajmu. P. K. już w dniu 16 czerwca 2020 roku zawarł z powódką umowę najmu samochodu zastępczego marki (...) nr rej. (...), gdyż pozwana zwlekała z przekazaniem informacji, a poszkodowany nie mógł czekać. Dopiero po kilku dniach od wystąpienia szkody i zgłoszenia jej telefonicznie przez P. H. poszkodowany odebrał od pozwanej korespondencję wysłaną na jego adres listem zwykłym zawierającą ofertę najmu pojazdu zastępczego. Przedstawiciel poszkodowanego P. H. zwrócił się do pozwanej o podstawienie pojazdu zastępczego, do czego jednak nie doszło. Tak więc aktywność ubezpieczyciela w tym zakresie ograniczyła się jedynie do przekazania informacji o akceptowalnej przez niego stawce dobowej za najem i możliwości weryfikacji stawki do wskazanego poziomu. W ocenie Sądu czynności podejmowane przez pozwanego na etapie likwidacji szkody nie spełniają w żadnym stopniu przesłanki wystosowania do poszkodowanej propozycji co do kwestii najmu zastępczego. Oświadczenie ubezpieczyciela nie musi wprawdzie zawierać wszystkich elementów ewentualnej umowy zawartej za jego pośrednictwem, musi natomiast wskazywać na pewne elementy, które pozwolą drugiej stronie podjąć określone działania celem minimalizacji szkody. Ubezpieczyciel powinien udowodnić, że propozycja ta określała warunki najmu pozwalające na podjęcie poszkodowanemu decyzji o skorzystaniu z niej. Tym samym nie jest wystarczające powołanie się na samą wysokość stawki, bez podania innych warunków interesujących poszkodowanego. Reasumując, uznać należy, iż obowiązek współdziałania stron w zakresie dotyczącym likwidacji szkody związanej z najmem zastępczym, wymaga wyraźnej inicjatywy ze strony ubezpieczyciela, większej aktywności, niż aktywność sprowadzająca się do poinformowania o akceptowalnej stawce za najem, szczególnie w przypadku, gdy poszkodowany korzysta już w pojazdu zastępczego zaoferowanego przez inny podmiot.

Sąd nie miał wątpliwości co do konieczności najmu pojazdu zastępczego przez stronę poszkodowaną. Z uszkodzonego pojazdu P. K. korzystał w celu prowadzenia działalności gospodarczej. W okolicznościach niniejszej sprawy poszkodowany nie miał możliwości zastąpienia pojazdu uszkodzonego innym pojazdem we własnym zakresie. Okoliczności te zostały potwierdzone zeznaniami poszkodowanego.

Sąd dostrzegając jednak konieczność zasięgnięcia wiadomości specjalnych oraz realizując wnioski dowodowe stron postępowania dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego M. M. na okoliczność , czy wynajęty pojazd odpowiadał klasie pojazdu uszkodzonego oraz jaka była średnia dobowa stawka najmu pojazdu odpowiadającego klasie pojazdu uszkodzonego w dacie szkody tj. w 10 czerwca 2020 roku .

W złożonej opinii biegły sądowy wskazał, iż dobowa stawka najmu pojazdu odpowiadającego klasie pojazdu uszkodzonego w dacie szkody wynosiła średnio 162,80 zł netto tj. 200,25 zł brutto. Opinia biegłego nie została zakwestionowana przez żadną ze stron . Biegły wykonując opinię oparł się na całokształcie zebranego w sprawie materiału dowodowego i w sposób precyzyjny uzasadnił jej treść, a przedstawione przez niego wnioski zostały powiązane z opisanym w opinii procesem rozumowania. Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności, Sąd stwierdził, że biegły wykonał zleconą mu pracę zgodnie z zakreśloną tezą dowodową i uznał złożoną opinię za w pełni przekonującą, a tym samym mogącą stanowić podstawę ustaleń w sprawie.

Odnosząc się natomiast do ustalenia uzasadnionego czasu trwania najmu pojazdu zastępczego, należy wskazać, że w dotychczasowym orzecznictwie Sądu Najwyższego dominującym stanowiskiem było, że okres celowego i ekonomicznie uzasadnionego najmu pojazdu zastępczego w przypadku szkody całkowitej w pojeździe obejmuje okres od dnia wynajęcia pojazdu zastępczego do dnia, w którym poszkodowany mógł nabyć analogiczny pojazd, ale nie później niż do dnia otrzymania świadczenia odszkodowawczego za szkodę całkowitą w pojeździe. Takie stanowisko zaprezentował Sąd Najwyższy np. w wyroku z dnia 8 września 2004 r. sygn. akt IV CK 672/03. Stanowisko to jednak uległo modyfikacji w późniejszych orzeczeniach. W uzasadnieniu uchwały z dnia 17 listopada 2011 r. Sąd Najwyższy jako aktualne podtrzymał swoje wytyczne co do zasad i zakresu refundacji kosztów najmu, jednocześnie wskazał, że ma to być okres „niezbędny do zakupu innego pojazdu mechanicznego". Czasem refundowanego najmu pojazdu zastępczego w przypadku szkody całkowitej jest okres od dnia wynajęcia pojazdu zastępczego w związku ze zniszczeniem posiadanego przez poszkodowanego pojazdu do dnia, w którym poszkodowany mógł nabyć faktycznie i obiektywnie odtworzyć możliwość korzystania ze zniszczonej rzeczy poprzez zakup innego pojazdu mechanicznego o podobnej wartości rynkowej. Okres ten może kończyć się wcześniej niż dzień wypłaty odszkodowania za szkodę w pojeździe, może kończyć się w dniu wypłaty tego rodzaju świadczenia odszkodowawczego, może również wykraczać poza dzień wypłaty odszkodowania za szkodę całkowitą w samochodzie. Należy zatem ustalać i badać chwilę, w której możliwe było odtworzenie przez poszkodowanego możliwości korzystania z rzeczy poprzez zakup innego pojazdu mechanicznego. Tak więc w wypadku rozliczania szkód w wariancie szkody całkowitej odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia OC obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego w okresie niezbędnym do nabycia innego pojazdu mechanicznego (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada 2013 r., III CZP 76/13). Zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela został powiązany z obiektywnym okresem potrzebnym do odtworzenia możliwości korzystania z rzeczy poprzez zakup innego pojazdu mechanicznego (wyeliminowania negatywnych następstw zniszczenia samochodu), który choć nie zawsze, to z reguły kończy się w dniu spełnienia świadczenia z tytułu szkody całkowitej lub kilka dni po wypłacie. Ponadto wskazać należy, że zwyczajowo w praktyce ubezpieczeniowej, wspartej poglądami orzecznictwa, przyjmuje się, że uzasadniony czas na zagospodarowanie wraku zawiera się w przedziale 7-14 dni począwszy od dnia wypłaty pełnego odszkodowania.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy Sąd uznał, iż okres najmu powinien wynosić 100 dni tj. od dnia 16 czerwca 2020 do dnia 23 września 2020 roku. Należy podkreślić fakt, że w rozpatrywanej sprawie wystąpiła tzw. szkoda całkowita, o czym poszkodowany został poinformowany. W niniejszej sprawie to opieszałość ubezpieczyciela, który zobowiązał się w zawartej z poszkodowanym ugodzie znaleźć kupca na wrak doprowadziła, że poszkodowany mógł zwrócić pojazd zastępczy dopiero w dniu 23 września 2020 roku, tym bardziej że P. H. wielokrotnie : w dniach 6 lipca 2020 roku, 28 lipca, 16 i 28 sierpnia 2020 roku , 15 września 2020 r i jeszcze nawet 07 października 2020 r kierował do pozwanej wiadomości e-mail o wskazanie oferenta wraku pojazdu. Pozwana wypłaciła poszkodowanemu odszkodowanie w dwóch partiach: w dniu 26 czerwca 2020 r. kwotę 4 959,35 zł oraz w dniu 04 września 2020 roku wypłaciła kwotę 3471,14 zł.

Tym samym Sąd uznał, że czas trwania czynności likwidacyjnych oraz czas niezbędny na zakup innego pojazdu odpowiadającego parametrom pojazdu uszkodzonego wynosiły łącznie 100 dni, uzasadniona stawka wynosiła 160 zł plus 23 % Vat, a więc uzasadniony koszt najmu samochodu zastępczego wyniósł 19 680 zł brutto, z czego powódka dochodziła kwoty 17 840 zł.

Z uwagi na powyższe, wywiedzione powództwo podlegało uwzględnieniu w całości, o czym orzeczono, jak w pkt. 1 sentencji wyroku.

O odsetkach od zasądzonego powództwa Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu, na podstawie art. 481 § 1 k.c., zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Sąd miał także na uwadze przepis art. 14 ust 1 i 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, który stanowi, że zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie (ust. 1).

W niniejszej sprawie powódka domagała się zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 28 listopada 2020 roku Powódka przekazała pozwanej zgłoszenie szkody dotyczące kosztów najmu pojazdu zastępczego pismem z dnia 28 października 2020 roku. Postępowanie likwidacyjne powinno zatem zakończyć w dniu 27 listopada 2020 roku. Od dnia następnego, tj. 28 listopada 2020 roku pozwana pozostawała więc w opóźnieniu.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu zawarte w pkt 2 wyroku( w tym o odsetkach ustawowych za opóźnienie w uregulowaniu kosztów procesu) znajduje podstawę prawną w art. 98 § 1 i 1 ¹ k.p.c. i 100 k.p.c. Powódka wygrała sprawę w całości. Na koszty poniesione przez powódkę złożyły się: kwota 1000 zł – tytułem opłaty od pozwu, kwota 17 zł – tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, kwota 3600 zł – tytułem wynagrodzenia pełnomocnika zawodowego w osobie adwokata oraz kwota 300 zł - tytułem wykorzystanej zaliczki na poczet biegłego sądowego - łącznie 4 917 zł i taką też kwotę Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powódki.

W punkcie 3 sentencji wyroku Sąd nakazał pobrać od przegrywającej sprawę w całości pozwanej na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie kwotę 297,60 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych, na które złożyło się wynagrodzenie biegłego sądowego, wobec braku wystarczającej zaliczki na ten cel.

Kierując się powyższymi motywami orzeczono jak w sentencji wyroku.

Sędzia Agnieszka Kuryłas