Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 grudnia 2022 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Romuald Kompanowski

Protokolant: st.sekr.sądowy Piotr Durajczyk

po rozpoznaniu w dniu 12 grudnia 2022 r. w Kaliszu

odwołania M. D. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 5 sierpnia 2022 r. Nr (...)

w sprawie M. D. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o świadczenie wyrównawcze

Oddala odwołanie

Sędzia Romuald Kompanowski

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 05 sierpnia 2022 r. znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. odmówił M. D. (1) prawa do świadczenia wyrównawczego albowiem nie zamieszkuje pod tym samym adresem co R. D.. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że M. D. (1) w dniu 01 lipca 2022 r. nie sprawowała opieki nad dzieckiem, z tytułu opieki, nad którym nabyła prawo do wcześniejszej emerytury, nie zamieszkuje pod tym samym adresem co R. D., a więc nie spełnia warunków do uzyskania świadczenia.

Odwołanie od powyższej decyzji złożyła M. D. (1) wnosząc o jej uchylenie. W uzasadnieniu odwołująca przyznała, że miała eksmisję lokalową, więc zmieniły się adresy, a jej syn przebywał również w zakładzie karnym. Odwołująca podała jednak, że cały czas była i jest silnie emocjonalnie związana z synem i opiekuje się nim przez cały czas.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie.

Sąd ustalił, co następuje:

Odwołująca M. D. (1) urodzona (...), złożyła 10 stycznia 2022 r. wniosek o świadczenie wyrównawcze dla osoby uprawnionej do wcześniejszej emerytury z tytułu opieki nad dzieckiem wymagającym stałej opieki. We wniosku jako adres zamieszkania wnioskodawczyni wskazała ul. (...), (...)-(...) K..

Decyzją z dnia 16 maja 2022 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. odmówił M. D. (1) prawa do świadczenia wyrównawczego albowiem syn R. D. odbywał karę pozbawienia wolności w Zakładzie Karnym w G..

W dniu 28 lipca 2022 r. M. D. (1) złożyła kolejny wniosek o świadczenie wyrównawcze dla osoby uprawnionej do wcześniejszej emerytury z tytułu opieki nad dzieckiem wymagającym stałej opieki. We wniosku jako adres zamieszkania wnioskodawczyni wskazała swój adres- ul. (...), (...)-(...) K., a adres zamieszkania dziecka R. D. – ul. (...), (...)-(...) K..

Decyzją z dnia 05 sierpnia 2022 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. odmówił M. D. (1) prawa do świadczenia wyrównawczego albowiem nie zamieszkuje pod tym samym adresem co R. D..

(dowód: wniosek z dnia 10.01.2022 r., decyzja ZUS Oddział w O. z dnia 16.05.2022 r., wniosek z dnia 28.07.2022 r., decyzja ZUS Oddział w O. z dnia 05.08.2022 r. – akta organu rentowego)

R. D. odbywał karę pozbawienia wolności w Zakładzie Karnym w G. od 05 września 2019 r. do 28 lipca 2022 r.

(dowód: pismo ZK w G. z dnia 12.04.2022 r., świadectwo zwolnienia z dnia 28.07.2022 r. – akta organu rentowego)

Odwołująca M. D. (1) odwiedzała syna R. D. w zakładzie karnym, wysłała mu paczki, przekazywała pieniądze na utrzymanie. R. D. po opuszczeniu zakładu karnego, wrócił do mieszkania na ul. (...) w K..

Od dnia 30 lipca 2022 r. do 11 sierpnia 2022 r. M. D. (1) wraz z synem R. D. przebywała na turnusie w domku letniskowym w Ł.- Wynajem K. (...) M. O. w Ł..

Zanim R. D. rozpoczął odbywanie kary, odwołująca uczestniczyła w każdej wizycie syna u psychiatry. Odwołująca dozowała mu leki, w zależności od zaleceń rano i wieczorem. Odwołująca stara się zabezpieczyć syna przed okazjami kiedy by mógł spożywać alkohol.

Odwołująca zasadniczo przebywa raz na ul. (...), gdzie jej mąż otrzymał mieszkanie, raz na ul. (...). M. D. (1) reprezentowała syna w związku z remontem oraz w uzyskiwaniu stosownych pozwoleń na remont mieszkania przy ul. (...) w K..

(dowód: zeznania M. D.- k. 12v, zaświadczenie z dnia 31.08.2022 r.- k. 11, skierowanie, - k. 11, zaświadczenie ZK w G.- k. 11, dokumentacja medyczna (...)- k. 11)

Wyrokiem Sądu Rejonowego w Kaliszu z dnia 16 października 2013 r. sygn. I C 2226/12 Sąd nakazał pozwanym K. G., M. D. (1), M. D. (3), R. D. oraz małoletnim K. D. i W. D. reprezentowanym przez rodziców K. G. i R. D., aby opróżnili, opuścili i wydali powodowi Miastu K. lokal mieszkalny nr (...) położony w K. w budynku przy ul. (...). Wojska Polskiego 10b. W pkt II Sąd ustalił, że pozwanym przysługuje uprawnienie do otrzymania lokalu socjalnego i w związku z tym wstrzymał wykonanie wyroku do czasu złożenia przez Miasto K. oferty najmu lokali socjalnego.

(dowód: wyrok SR w Kaliszu z dnia 16.10.2013 r. sygn. I C 2226/12- k. 11)

Prezydent Miasta K. decyzją z dnia 23 czerwca 2017 r. nr (...). (...).1.52.2017.MS, orzekł o wymeldowaniu M. D. (3), M. D. (1), R. D. oraz małoletniego K. D. z pobytu stałego w K. przy ul. (...).

(dowód: decyzja z dnia 23.06.2017 r. nr (...). (...).1.52.2017.MS – k. 11)

W dniu 03 grudnia 2020 r. K. G. i R. D. zawarli z Miastem K. umowę na remont lokalu mieszkalnego we własnym zakresie położonego w K. przy ul. (...).

(dowód: umowę na remont lokalu mieszkalnego wraz z załącznikiem - k. 11)

W dniu 12 kwietnia 2021 r. R. D. i K. G. jako najemcy zawarli z Miastem K. jako wynajmującym, umowę najmu lokalu mieszkalnego położonego przy ul. (...) nr 2 w K.. Zgodnie z § 3 umowy, do zamieszkiwania w lokalu wraz z najemcą uprawnieni są małoletni K. D. i W. D..

(dowód: umowa najmu lokalu mieszkalnego – k. 11)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o powołane wyżej dowody. Sąd dał wiarę zgromadzonym w niniejszym postępowaniu dokumentom, bowiem sporządzone zostały przez powołane do tego organy w przypisanej prawem formie i ich treść nie budzi wątpliwości.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 29 października 2021 r. o świadczeniu wyrównawczym dla osób uprawnionych do wcześniejszej emerytury z tytułu opieki nad dziećmi wymagającym stałej opieki celem świadczenia wyrównawczego jest dodatkowe wsparcie dochodowe osób uprawnionych do wcześniejszej emerytury z tytułu opieki nad dziećmi wymagającymi stałej opieki.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 wskazanej wyżej ustawy, świadczenie wyrównawcze przysługuje osobie uprawnionej do wcześniejszej emerytury na podstawie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 maja 1989 r. w sprawie uprawnień do wcześniejszej emerytury pracowników opiekujących się dziećmi wymagającymi stałej opieki w kwocie niższej niż wysokość świadczenia pielęgnacyjnego, o którym mowa w art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 111 oraz z 2021 r. poz. 1162, 1981, 2105 i 2270), pod warunkiem że w dalszym ciągu sprawuje opiekę nad dzieckiem, z tytułu opieki nad którym nabyła prawo do wcześniejszej emerytury.

Sprawowanie stałej opieki przez osobę korzystającą z wcześniejszej emerytury na podstawie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 maja 1989 r. w sprawie uprawnień do wcześniejszej emerytury pracowników opiekujących się dziećmi wymagającymi stałej opieki oznacza wykonywanie tej opieki w sposób ciągły, codziennie, bez przerwy i w zasadzie przez całą dobę, co wyklucza możliwość równoczesnego świadczenia pracy na podstawie stosunku pracy (tak Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z 26.06.2013 r. w sprawie III AUa 1607/12).

Podobnie wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie II UK 297/03 (OSNP 2005 Nr 1, poz. 11), jednoznacznie stwierdzając, że „sprawowanie stałej opieki przez osobę korzystającą z wcześniejszej emerytury na podstawie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 maja 1989 r. w sprawie uprawnień do wcześniejszej emerytury pracowników opiekujących się dziećmi wymagającymi stałej opieki oznacza wykonywanie tej opieki w sposób ciągły, codziennie, bez przerwy i w zasadzie przez całą dobę, co wyklucza możliwość równoczesnego świadczenia pracy na podstawie stosunku pracy”.

Sąd rozpoznający niniejszą sprawę w pełni podziela zawarte w przywołanych orzeczeniach kryteria składające się na pojęcie „sprawowanie stałej opieki”.

W realiach niniejszej sprawy, nie sposób przyjąć aby odwołująca M. D. (1) spełniała wskazane wyżej warunki. Jak ustalono oddzielne zamieszkiwanie syna R. D. i odwołującej oznacza brak warunków do uznania, że odwołująca aktualnie nadal sprawuje opiekę nad synem w takim samym rozmiarze jak ten prowadzący do przyznania prawa do emerytury na podstawie przywołanego wyżej rozporządzenia.

Przywołane przepisy ustawy z 19 października 2021 r. wśród przesłanek koniecznych do przyznania świadczenia wyrównawczego wymieniają obok uprawnienia do wskazanej wyżej emerytury konieczność sprawowania nadal stałej opieki nad synem. Ustawodawca miał świadomość wprowadzając do systemu zabezpieczenia społecznego nową kategorię świadczeń, że aktualne stany faktyczne związane z realizacją uprawnień emerytalnych osób uzyskujących świadczenia w oparciu o wskazane wyżej rozporządzenie, mogą zasadniczo różnić się co do zakresu opieki od tych, które istniały w okresie bezpośrednio poprzedzającym nabycie prawa do świadczenia oraz w trakcie pobierania świadczenia. Oczywistym jest, że w warunkach długotrwałego pobierania emerytury przyznanej w oparciu przesłankę konieczności zaprzestania świadczenia pracy z uwagi na potrzebę sprawowania stałej opieki nad dzieckiem z uwagi na jego stan zdrowia, zmiany co zakresu takiej opieki nie mogą aktualnie rzutować na przyznane wcześniej prawo to te reguły nie znajdują zastosowania przy ocenie prawa do nowego świadczenia. Element w postaci dalszego sprawowania opieki nad dzieckiem musi być więc analizowany w aktualnie istniejących warunkach relacji matka – dziecko. W realiach niniejszej sprawy odwołująca tego warunku nie spełniła.

Mając na uwadze powyższą ocenę, odwołanie jako nieuzasadnione podlegało oddaleniu o czym sąd orzekł w sentencji wyroku.

sędzia Romuald Kompanowski