Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 5 kwietnia 2022 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że H. S. jako osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia u płatnika składek (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością

1. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu w okresie od dnia 5.08.2019 do 11.08.2019

2. miesięczne podstawy wymiaru składek z wymienionego tytułu wynoszą :

a) na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne, tj. emerytalne, rentowe i wypadkowe za miesiące:

8/2019 r.-0,00 zł,

9/2019 r. -1234,80 zł,

b) na ubezpieczenie zdrowotne za miesiące:

8/2019 r. -0,00 zł,

9/2019 r. – 1095,76 zł,

c) na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych

8/2019 r. -0,00 zł,

9/2019 r. -1234,80 zł,

W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że ze zgromadzonych w systemie informatycznym dokumentów wynika, że płatnik składek (...) zgłosił H. S. obywatela Ukrainy z tytułu wykonywania umowy zlecenia do ubezpieczenia zdrowotnego oraz złożył za niego dokumenty rozliczeniowe, w których obliczył i rozliczył składki na ubezpieczenie zdrowotne od miesięcznych podstaw ich wymiaru w wysokości za 8/2019 r.-0,00 zł, 9/2019 r. -1234,80 zł, (po ustaniu tytułu do ubezpieczeń).

Oddział ustalił również, że we wskazanym okresie ww. nie posiadał innego tytułu do ubezpieczeń. Tym samym od 5.08.2019 do 11.08.2019 r. powinien podlegać obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu wykonywania umowy zlecenia na rzecz płatnika składek (...) Sp. z o. o. W ocenie organu brak podstaw do uznania, że pobyt ubezpieczonego na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej nie ma charakteru stałego, oraz że ubezpieczony nie ma zamiaru stałego pobytu, co miałoby uzasadniać jak przyjął płatnik zgłoszenie cudzoziemca jedynie do ubezpieczenia zdrowotnego. Zakład Ubezpieczeń Społecznych zaznaczył jednocześnie, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zleceniobiorcy jest przychód faktycznie otrzymany lub postawiony do jego dyspozycji, a nie wynikający z umowy.

/ decyzja k. 20 -24 akt ZUS/

Odwołanie od w/w decyzji wniosła (...) Sp. z o.o. wnosząc o zwrot akt organowi rentowemu celem uzupełnienia materiału i prawidłowego ustalenia podstawy faktycznej i prawnej, ewentualnie o jej zmianę poprzez uznanie, iż ubezpieczony jako wykonujący pracę na podstawie umowy zlecenia nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym, nadto o zasądzenie kosztów zastępstwa adwokackiego oraz kosztów postępowania według norm prawem przepisanych.

Zaskarżonej decyzji zarzucono naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię art. 5 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych polegającą na wadliwym stanowisku, że przepis ten wyłącza z obowiązku podlegania ubezpieczeniu społecznemu jedynie obywateli państw obcych, których pobyt nie ma charakteru stałego i którzy są jednocześnie zatrudnieni w obcych przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych i misjach międzynarodowych.

W uzasadnieniu wskazano, że płatnik składek wystąpił do ZUS z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa, tj. cytowanego art. 5 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Stanowisko płatnika jest zbieżne z ugruntowaną liną orzecznictwa Sądu Najwyższego i Sądów powszechnych np. w sprawie VIII U 1614/19 Sądu Okręgowego w Gliwicach, Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 25.06.2013 r. III AUa 830/10 Sądu Apelacyjnego w Katowicach III AUa 1482/20 III AUa 1555/18 , Sądu Apelacyjnego w Łodzi (...) oraz III AUa 1342/20 i innych. Płatnik składek nie ma obowiązku odprowadzania składek z ubezpieczenia społecznego, o których mowa w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych w przypadku obecnie oraz w przyszłości zatrudnianych cudzoziemców, ponieważ zatrudnienie cudzoziemców następuje na pobyt czasowy, nie mający charakteru stałego, a zatrudnieni cudzoziemcy nie posiadają kart stałego pobytu. Płatnik składek po uzyskaniu od ubezpieczonego oświadczenia, że jego pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nie ma charakteru stałego oraz, że nie ma zamiaru stałego pobytu, zgłosił cudzoziemca tylko do ubezpieczenia zdrowotnego.

/odwołanie k. 3-5/

W odpowiedzi na odwołanie, organ rentowy wniósł o jego oddalenie, oddalenie wniosku o zwrot akt organowi rentowemu oraz o zasądzenie od płatnika składek na rzecz organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych w kwocie 180 złotych.

W uzasadnieniu wskazano, że bezspornym jest, że gdyby do ubezpieczonego nie miał zastosowania art. 5 ust. 2 ustawy systemowej to decyzja organu rentowego byłaby prawidłowa.

W ocenie ZUS dla zastosowania w/w przepisu niezbędne jest wystąpienie wymienionych w przepisie obydwu przesłanek. Niezależnie od powyższego nie można zgodzić się z zawartym w odwołaniu twierdzeniem, że stanowisko płatnika jest zbieżne z ugruntowaną linią orzecznictwa Sądu Najwyższego. W istocie jest wręcz przeciwnie, wskazane orzecznictwo świadczy o niezasadności odwołania. W szczególności wykładnia spornego zagadnienia dokonana przez Sąd Apelacyjny w Łodzi w powołanym w odwołaniu wyroku z 15.02.2021 roku, sygn. akt. III AUa 774/20 (od którego zresztą organ rentowy wniósł skargę kasacyjną) jest odmienna od dokonanej przez Sąd Najwyższy w wyroku z 1.10.2018 r. w sprawie o sygn. akt I UK 194/18. Nadto przyjęcie stanowiska zawartego w wyroku z 15.02.2021 r, sygn. akt III AUa 774/20, nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia wobec odmiennego stanu faktycznego (wykonywanie umowy w okresie zamieszkiwania w Polsce). Dodatkowo w wyroku Sądu Apelacyjnego z 2.07.2021 r., sygn. akt III AUa 2155/20 zaprezentowano tożsame względem prezentowanego przez organ rentowy w niniejszej sprawie stanowisko.

Organ rentowy przytoczył także poglądy Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z 17.09.2009 r., II UK 11/09, oraz z 12.07.2017 r., sygn. akt III UK 295/16, z których wynika, że o tym, czy dany pobyt ma charakter stały, nie decyduje więc stały pobyt w sensie „długotrwałości i stałości pobytu na terenie Rzeczypospolitej Polskiej”, albowiem w takim wypadku wyłączeniu z ubezpieczeń społecznych podlegaliby ci cudzoziemcy, których pobyt nie ma „takich cech”, choć spełnialiby warunki podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym jako wspólnicy jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Nadto, że termin „nie podlegają ubezpieczeniom społecznym obywatele państw obcych, których pobyt na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej nie ma charakteru stałego”, należy dekodować w powiązaniu z systemem ubezpieczenia społecznego, a nie przez odwoływanie się do przepisów o charakterze meldunkowym, ilościowym (ile razy dana osoba wjeżdża do kraju i jak długo tu pozostaje). Stały pobyt w rozumieniu art. 5 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podlega zatem ocenie w zależności od realizacji działalności, z której wynika ustawowy obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym. Płatnik składek jest agencją pracy tymczasowej, a praca wykonywana przez ubezpieczonego, który jest obywatelem Ukrainy, może być wykonywana tylko w czasie, gdy ubezpieczony przebywa w Polsce.

Organ rentowy podkreślił, że przyjęcie interpretacji spornego zagadnienia proponowanej przez płatnika składek prowadziłoby do faworyzowania cudzoziemców na rynku pracy, którzy dla płatnika składek byliby znacznie atrakcyjniejszymi pracownikami/ zleceniobiorcami - niż obywatele RP, a jednocześnie byłoby to bardzo niekorzystne dla osób zatrudnionych, które zostałyby pozbawione ochrony ubezpieczeniowej, nie tylko emerytalnej, rentowej, ale także wypadkowej.

Wobec powyższego względem ubezpieczonego nie ma zastosowania art. 5 ust. 2 ustawy systemowej i z tytułu umowy zlecenia ubezpieczony podlega ubezpieczeniom na zasadach ogólnych przewidzianych w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych.

/odpowiedź na odwołanie k. 22-24/

Zainteresowany H. S. prawidłowo zawiadomiony o terminach rozpraw nie zajął stanowiska procesowego i nie brał udziału w postępowaniu.

/ bezsporne/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Przedmiotem przeważającej działalności płatnika (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, jest działalność agencji pracy tymczasowej. Płatnik składek zatrudnia cudzoziemców, na podstawie umów zlecenia i zgłasza ich, z tego tytułu, do ubezpieczenia.

/okoliczność bezsporna, odpis z KRS k. 6-8/

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jako zleceniodawca zawarła z H. S. (cudzoziemiec- obywatel Ukrainy) jako zleceniobiorcą w dniu 5.08.2019 r. umowę zlecenia, na mocy której zleceniobiorca zobowiązał się do wykonania czynności: proste czynności produkcyjne w okresie od 5.08.2019 do 5.02.2021 r. na terenie Polski. Strony ustaliły, iż zleceniobiorcy za wykonanie zlecenia będzie przysługiwało wynagrodzenie obliczane według stawki godzinowej brutto: 14,70 złotych brutto.

/okoliczność bezsporna umowa zlecenie k. 93/

W chwili zawierania umowy H. S. oświadczył, iż na terenie RP przebywa tymczasowo oraz, w chwili obecnej, nie jest zainteresowany pozostaniem na jej terenie na stałe.

/ oświadczenie 92, 95,96/

W okresie od 5.08.2019 do 11.08.2019 H. S. z tytułu wykonywania umowy zlecenia został zgłoszony przez płatnika wyłącznie do ubezpieczenia zdrowotnego.

/ okoliczność bezsporna/

Płatnik złożył za ww. dokumenty rozliczeniowe, w których obliczył i rozliczył składki na ubezpieczenie zdrowotne od miesięcznych podstaw ich wymiaru w wysokości za: za 8/2019 r.-0,00 zł, 9/2019 r. -1234,80 zł, (po ustaniu tytułu do ubezpieczeń).

/okoliczność bezsporna/

H. S. w okresie od 5.08.2019 do 11.08.2019 nie posiadał innego tytułu do ubezpieczeń społecznych .

/okoliczność bezsporna/

W okresie objętym skarżoną decyzją (...).08.2019 do 11.08.2019 nieprzerwanie i stale przebywał na terytorium RP bowiem wykonywał umówioną pracę.

/okoliczność bezsporna/

Pismem z dnia 11.02.2022 roku, płatnik składek oraz ubezpieczony, zostali powiadomieni o wszczęciu i zakończeniu postępowania administracyjnego w sprawie obowiązku ubezpieczeń społecznych i podstaw wymiaru składek z tytułu wykonywania przez H. S. umowy zlecenia na rzecz płatnika składek (...) Sp. z o.o. Korespondencja skierowana zarówno do płatnika jak i ubezpieczonego została doręczona w trybie awizo. Sporna decyzję odebrał zarówno odwołujący się płatnik jak i zainteresowany.

/ pisma z potwierdzeniem odbioru i zwrotu k. 8-18 oraz 26-28 akt ZUS/

Ubezpieczony w okresie 5.08.2019 do 11.08.2019 był zgłoszony do ubezpieczeń pod adresem P. obecnie w systemie istnieje inny adres w tym samym mieście.

/ bezsporne/

W okresie od 1.08.2019 r. do 01.12.2022 r. H. S. przekraczał granicę RP dwukrotnie. W dniu 19.08.2019 wyjechał z kraju a 23.10.2020 r. ponownie do niego przyjechał.

/ pismo straży granicznej k. 55/.

Aktualnie zainteresowany jest ponownie zgłoszony do ubezpieczeń przez płatnika.

/ bezsporne/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o powołane dokumenty, których prawdziwości żadna ze stron nie kwestionowała.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego oraz poczynionych na jego podstawie ustaleń odwołanie nie jest zasadne i jako takie podlega oddaleniu.

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tj. Dz. U. z 2022 r., poz.1009) osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy oświadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, zwanymi dalej „zleceniobiorcami”, oraz osobami z nimi współpracującymi, z zastrzeżeniem ust.4.

Zleceniobiorcy podlegający ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu (art. 12 ust. 1 ustawy systemowej).

Zleceniobiorcy objęci obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi ubezpieczeniu chorobowemu podlegają dobrowolnie na swój wniosek (art. 11 ust. 2 ustawy systemowej).

Obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu podlegają zleceniobiorcy od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tej umowy (art. 13 pkt 2 ustawy systemowej).

Każda osoba, objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowym, podlega zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych. Obowiązkiem płatnika składek – z mocy art. 46 ust. 1 i art. 47 ust. 1 ustawy systemowej – jest obliczanie, rozliczanie i opłacanie należnych składek za każdy miesiąc kalendarzowy oraz przesyłanie w wyznaczonym terminie deklaracji rozliczeniowych, imiennych raportów miesięcznych oraz opłacanie składek za dany miesiąc. Płatnik składek jest zobowiązany do zgłoszenia w terminie 7 dni zleceniobiorcy do ubezpieczeń społecznych od daty powstania obowiązku ubezpieczenia oraz do zgłoszenia wyrejestrowania od dnia wygaśnięcia tytułu do ubezpieczeń społecznych (art. 36 ust.1, ust. 2, ust. 4 i ust. 11 ustawy systemowej).

Na podstawie zaś art. 66 ust. 1 pkt. 1 lit. „e” ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych z 27 sierpnia 2004 roku (Dz.U. z 2022 r. poz. 2561 t.j.) osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, które są osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego.

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zleceniobiorców, stanowi przychód, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy oświadczenie usług, jeżeli w umowie o świadczenie usług określono odpłatność za jej wykonanie kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie (art. 18 ust. 1 i 3 w związku z art. 4 pkt ustawy systemowej).

Jak stanowi art. 20 ust. 1 w/w ustawy, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe, z zastrzeżeniem ust.2 i ust.3.

Zgodnie z § 2 ust. 6 Rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek, do których poboru jest zobowiązany Zakład Ubezpieczeń Społecznych z dnia 21 września 2017 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 1831) dla każdego ubezpieczonego, którego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, płatnik składek w raporcie lub imiennym raporcie miesięcznym korygującym, o którym mowa w art. 41 ust. 6 ustawy, zwanym dalej „raportem korygującym”, oraz w deklaracji i deklaracji rozliczeniowej korygującej, o której mowa w art. 47 ust. 3 ustawy, zwanej dalej „deklaracją korygującą”, uwzględnia należne składki na ubezpieczenia społeczne od wszystkich dokonanych lub postawionych do dyspozycji ubezpieczonego wypłat - od pierwszego do ostatniego dnia miesiąca kalendarzowego, którego deklaracja dotyczy - stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, z uwzględnieniem ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ustawy. Z powyższego wynika, że podstawę wymiaru składek stanowi przychód faktyczny wypłacony w danym miesiącu.

Do ustalenia zaś podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne osób, o których wyżej mowa, z mocy art. 81 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób, z zastrzeżeniem ust. 5 i 6. Ust. 5 art. 81 stanowi, że przy ustalaniu podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne nie stosuje się ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Z kolei wymieniony ust. 6 art. 81 przewiduje, że podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne pomniejsza się o kwoty składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe finansowanych przez ubezpieczonych niebędących płatnikami składek, potrąconych przez płatników ze środków ubezpieczonego, zgodnie z przepisami o systemie ubezpieczeń społecznych.

Według art. 104 ust. 1 pkt 1 lit. c i art. 107 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, obowiązkowe składki na Fundusz Pracy, ustalone od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, wynoszących w przeliczeniu na okres miesiąca co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę, opłacają pracodawcy oraz inne jednostki organizacyjne za osoby wykonujące pracę na podstawie umowy zlecenia za okres trwania obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych w trybie i na zasadach przewidzianych dla składek na ubezpieczenia społeczne.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o Funduszu Solidarnościowym do obowiązkowych składek na Fundusz stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące obowiązkowych składek na Fundusz Pracy.

W świetle art. 9 i art. 29 ust. 1 ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, pracodawca jest obowiązany opłacać składki na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za zleceniobiorców od wypłat stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych

Istota sporu w niniejszej sprawie sprowadzała się do ustalenia, czy do ubezpieczonego H. S. ma zastosowanie czy też nie - norma przewidziana w art. 5 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, a zatem czy stanowisko organu rentowego w przedmiocie podlegania przez ubezpieczonego obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu od 5.08.2019 do 11.08.2019., jako osoby wykonującej pracę na podstawie umowy zlecenia u płatnika składek (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest prawidłowe.

Płatnik składek (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, stał na stanowisku, że do w/w ubezpieczonego nie mają zastosowania przepisy dotyczące podlegania przez niego ubezpieczeniom społecznym w związku z zawartą umową zlecenia biorąc pod uwagę treść normy przewidzianej w art. 5 ust. 2 ustawy systemowej. W jego ocenie prezentowane stanowisko jest spójne z ugruntowaną linią orzecznictwa Sądu Najwyższego. W przypadku obecnie oraz w przyszłości zatrudnianych cudzoziemców nie istnieje obowiązek odprowadzania składek z ubezpieczenia społecznego, o których mowa w przywołanej ustawie, gdyż zatrudnienie cudzoziemców następuje na pobyt czasowy, który nie ma charakteru stałego. Z kolei zatrudnieni cudzoziemcy nie posiadają kart stałego pobytu.

Przywoływane stanowisko nie znajduje, jednak, zastosowania na gruncie przedmiotowej sprawy, ani nie ma odzwierciedlenia w ukształtowanym w tym temacie orzecznictwie.

Zgodnie z treścią analizowanego art. 5 ust. 2 ustawy systemowej, nie podlegają ubezpieczeniom społecznym określonym w ustawie obywatele państw obcych, których pobyt na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej nie ma charakteru stałego i którzy są zatrudnieni w obcych przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych, misjach, misjach specjalnych lub instytucjach międzynarodowych, chyba że umowy międzynarodowe stanowią inaczej.

Z wykładni w/w przepisu wynika, że zarówno w przypadku pracowniczego tytułu podlegania ubezpieczeniom społecznym jak i tytułu wynikającego z wykonywania umowy zlecenia sam zamiar czasowego przebywania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, czy też legitymowanie się jedynie zezwoleniem na pobyt czasowy nie mają rozstrzygającego znaczenia. Istotne jest jedynie, czy podczas wykonywania wyżej wymienionych działalności można mówić o stałym przebywaniu danej osoby na terytorium Polski. W konsekwencji przyjazd, choćby i cykliczny (regularny), do Polski celem wykonywania pewnych aktywności zawodowych jak np. prowadzenie wykładów, czy świadczenie usług doradczych na podstawie umowy zlecenia albo umowy o pracę nie będzie powodował objęcia obywatela państwa trzeciego polskim systemem ubezpieczenia społecznego. Natomiast stałe przebywanie w Polsce w okresie wykonywania tych czynności (np. zamieszkanie w Polsce i prowadzenie wykładów lub badań przez jeden semestr), chociażby przez krótki (sumarycznie) okres czasu determinowany czasowym zezwoleniem na pobyt, będą prowadzić do objęcia polskim systemem ubezpieczeń społecznych. Tym samym z przepisu tego nie wynika wymóg łącznego spełnienia dwóch wymienionych w tym przepisie przesłanek niepodlegania obowiązkowi ubezpieczenia społecznego przez obywateli państw obcych. Przepis ten kreuje dwie niezależne od siebie kategorie określonych w nim osób, które obowiązkowi temu nie podlegają. Są nimi - po pierwsze - obywatele państw obcych, których pobyt na obszarze Polski nie ma charakteru stałego oraz - po drugie - obywatele państw obcych, którzy zatrudnieni są w wymienionych w tym przepisie placówkach (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 października 2019 r., I UK 194/18).

Skoro ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych, określa zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym, to podlegają im także obywatele państw obcych, którzy podejmują działalność stanowiącą podstawę objęcia ich obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym (…). Dlatego charakter pobytu (stały albo niestały) należy odnosić w relacji do powszechnego obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, czyli do podstawy ubezpieczenia. Ten charakter nie zależy, w konsekwencji, od tego, jaki zamiar, co do okresu przebywania w Polsce, przejawia cudzoziemiec. Stały pobyt w rozumieniu art. 5 ust. 2 u.s.u.s. podlega, zatem, ocenie w zależności od realizacji działalności, z której wynika ustawowy obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym. Stały pobyt to pobyt niezmienny w danym okresie, czyli w okresie realizacji podstawy ubezpieczenia, przy czym nie ma większego znaczenia okoliczność dotycząca tego, jaką administracyjną gwarancję prowadzenia działalności lub zapewnienie pobytu miał w Polsce obywatel państwa obcego (…). O tym, czy dany pobyt ma charakter stały nie decyduje więc stały pobyt w sensie "długotrwałości i stałości pobytu na terenie Rzeczypospolitej Polskiej", albowiem w takim wypadku wyłączeniu z ubezpieczeń społecznych podlegaliby ci cudzoziemcy, których pobyt nie ma "takich cech", choć spełnialiby warunki podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym jako wspólnicy jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 lipca 2017 r., II UK 295/16, zob. także Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 lipca 2017 r., II UK 295/16).

W przedmiotowej sprawie ubezpieczony co potwierdza informacja przekazana przez Straż Graniczną oraz fakt, iż systematycznie wykonywał pracę - przebywał stale w Polsce w spornym okresie. W ramach zawartej z płatnikiem składek umowy zlecenia zobowiązany był do wykonywania pracy na jego rzecz. Warto podkreślić, iż ww. umowa miała być realizowana przez okres ponad 1,5 roku. Aktualnie zainteresowany jest ponownie zgłoszony do ubezpieczeń przez płatnika. Tym samym działanie ubezpieczonego nie miały bez wątpienia charakteru incydentalnego, przykładowo sprowadzającego się do przyjechania na jeden dzień pracy czy z założenia krótki czasookres.

Podkreślenia dodatkowo wymaga, iż wykonywanie owej pracy zostało powierzone cudzoziemcom zatrudnionym w charakterze pracowników tymczasowych, bowiem płatnik składek występował w tej relacji jako agencja pracy tymczasowej. H. S. w tym czasie nie miał też innego tytułu do ubezpieczeń.

W świetle przytoczonego powyżej orzecznictwa kategoria dokumentu jakim legitymował się ubezpieczony, a który potwierdzał jego pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ma drugorzędne znaczenie, zwłaszcza w konfrontacji z jego rzeczywistym, czy też faktycznym pobytem na terenie Polski oraz wykonywaniem w związku z tym prac w ramach zawartej umowy, które ściśle odnoszą się do obowiązku jakim jest podleganie ubezpieczeniom społecznym. Tym samym, biorąc pod uwagę analizowany, w niniejszej sprawie, przypadek, pobyt na terenie Polski choćby nawet czasowy, którego ramy są ściśle określone nie oznacza, że pobyt ten nie ma charakteru stałego o którym mowa w art. 5 ust. 2 ustawy systemowej (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 lipca 2017 r., II UK 295/16).

Termin „nie podlegają ubezpieczeniom społecznym obywatele państw obcych, których pobyt na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej nie ma charakteru stałego”, zawarty w treści art. 5 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, należy dekodować, w powiązaniu z systemem ubezpieczenia społecznego, a nie przez odwoływanie się do przepisów o charakterze meldunkowym, ilościowym (ile razy dana osoba wjeżdża do kraju i jak długo tu pozostaje). Wobec tego, uzyskanie przez cudzoziemca , zezwolenia na pobyt na czas oznaczony, wcale nie przeczy stałemu pobytowi, w rozumieniu art. 5 ust. 2 ustawy systemowej, jako że nawet taki pobyt jest również stały w sensie „niezmienny w danym okresie” ( postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 12 czerwca 2019 r., II UK 229/18).

Nie jest uprawnione założenie, wykluczające, z pojęcia pobytu stałego, w rozumieniu w/w przepisu pobytu cudzoziemca na podstawie zezwolenia na czas oznaczony i akceptujące taki stały pobyt , dopiero w przypadku zezwolenia na pobyt na czas nieoznaczony -art. 19 ust. 4 ustawy o cudzoziemcach z 1997 r., albo zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego WE - art. 65 ust. 7 ustawy o cudzoziemcach z 2003 r. ( postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 22 maja 2019 r., II UK 167/18, postanowienie
Sądu Najwyższego - Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 22 maja 2019 r., II UK 169/18).

Tym samym, biorąc pod uwagę wszystkie przytoczone okoliczności, należało uznać, że decyzja organu rentowego, w przedmiocie podlegania ubezpieczeniom społecznym na zasadach ogólnych, o których mowa w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych przez H. S., w spornym okresie, jako osoby, wykonującej pracę na podstawie umowy zlecenia, u płatnika składek, jest prawidłowa. Ubezpieczony nie jest adresatem normy wskazanej w art. 5 ust. 2 ustawy systemowej.

Reasumując, w związku z powyższym Sąd w punkcie pierwszym sentencji wyroku w oparciu o treść art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie.

W przedmiocie kosztów procesu Sąd orzekł w punkcie drugim sentencji wyroku na podstawie art. 98 k.p.c. i zasądził od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. kwotę 180 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego - § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2018 r., poz.265).

J.L.

Dnia 3 kwietnia 2023 roku

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi płatnika - adwokatowi Ł. C.