Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 marca 2023 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 22 lutego 2023 r. w Olsztynie

na rozprawie

sprawy z powództwa W. R.

przeciwko Powiatowi (...) - Zarządowi Dróg Powiatowych w S.

o zapłatę i rentę

I.zasądza od pozwanego Powiatu (...) - Zarządu Dróg Powiatowych w S. na rzecz powoda W. R. kwotę 11.693,72 (jedenaście tysięcy sześćset dziewięćdziesiąt trzy 72/100) zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie:

- od kwoty 5.846,86 zł od dnia 11 kwietnia 2022 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 5.846,86 zł od dnia 11 maja 2022 r. do dnia zapłaty,

II.zasądza od pozwanego na rzecz powoda rentę z tytułu utraty możliwości zarobkowych w kwocie 5.846,86 (pięć tysięcy osiemset czterdzieści sześć 86/100) zł miesięcznie, płatną z góry do 10 dnia każdego miesiąca, poczynając od dnia 1 marca 2023 r., z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat,

III.w pozostałym zakresie oddala powództwo,

IV. zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 8.939,60 zł tytułem kosztów procesu z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

sędzia Ewa Oknińska

Sygn. akt I C 676/22

UZASADNIENIE

Powód W. R. domagał się zasądzenia od pozwanego Powiatu (...) - Zarządu Dróg Powiatowych w S.:

1) kwoty 12.401,39 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi:

a) od kwoty 88,53 zł od dnia 11 marca 2022 r. do dnia zapłaty,

b) od kwoty 6.153,43 zł od dnia 11 kwietnia 2022 r. do dnia zapłaty,

c) od kwoty 6.153,43 zł od dnia 11 maja 2022 r. do dnia zapłaty,

2) renty w kwocie 6.153,43 zł miesięcznie, płatnej z góry do 10 dnia każdego miesiąca, począwszy od dnia 1 czerwca 2022 r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek rat renty.

3) zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych, wraz z należnymi odsetkami ustawowymi za opóźnienie.

W uzasadnieniu powód wskazał, że w dniu 20 sierpnia 2016 r. na drodze pomiędzy miejscowościami P. i J. doszło do zderzenia dwóch pojazdów mechanicznych: samochodu ciężarowego marki M. (...), nr rej. (...) (kierowanego przez K. K.) oraz samochodu osobowego marka S., nr rej. (...), którym kierował powód. W sprawie wypadku toczyło się postępowanie karne. Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego ustalono, że do zaistnienia przedmiotowego wypadku komunikacyjnego przyczynił się garb przebiegający poprzecznie przez pas ruchu. Nierówność drogi nie była oznakowana, wskutek czego prawidłowo poruszający się samochód ciężarowy został wybity w powietrze, powodując uderzenie w prawidłowo poruszający się pojazd powoda.

Powód został przetransportowany karetką pogotowia ratunkowego do szpitala w O., gdzie w trybie pilnym przyjęto go na blok operacyjny w celu wykonania laparotomii z cholecystektomią oraz packingiem uszkodzonej urazowo wątroby. Stwierdzono u powoda wstrząs krwotoczny, uraz klatki piersiowej ze stłuczeniem płuc i licznymi złamaniami żeber, uraz jamy brzusznej z oderwaniem pęcherzyka żółciowego od jego loży i pęknięciem wątroby z uszkodzeniem dróg żółciowych, złamanie przednio-dolnej części prawej masy bocznej kości krzyżowej, wieloodłamowe złamanie panewki lewego stawu biodrowego ze zwichnięciem głowy kości udowej, obu kości kulszowych w okolicach guzowatości gałęzi górnych obu kości łonowych, złamanie wieloodłamowe trzonu kości udowej penetrujące do nasady dalszej, złamanie kłykcia bocznego kości piszczelowej prawej, złamanie wieloodłamowe nasady bliższej kości piszczelowej lewej, a także stwierdzono rabdomiolizę oraz zapalenie płuc. Powód wskazał, że przebywał na oddziale intensywnej terapii od 20 sierpnia do 11 września 2016 r. Następnie został przeniesiony na oddział chirurgii, gdzie przebywał do 21 września 2016 r., łączny okres jego hospitalizacji wyniósł 45 dni, a leczenie nie zostało zakończone do dzisiaj. Podniósł, że dalej korzysta z zabiegów rehabilitacyjnych oraz kontynuuje leczenie. Ma utrudzone chodzenie, boryka się z silnym bólem wielu okolic ciała, nadto po upływie 10 lat od wypadku powód będzie musiał poddać się operacji wymiany stawów kolanowych. Powód podał, że przedmiotowy wypadek wpłynął także na jego stan zdrowia psychicznego. Zdarzenie skutkowało silnym stresem. Dodatkowym czynnikiem wpływającym na pogorszenie stanu zdrowia psychicznego powoda jest fakt utraty samodzielności życiowej oraz zdolności do pracy zarobkowej. Podał, że zgodnie z decyzją Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jest całkowicie niezdolny do pracy do dnia 31 maja 2024 r. i pobiera z tego tytułu rentę w kwocie 1.790,43 zł miesięcznie.

Powód domagał się zasądzenia renty w kwocie 6.156,43 zł wskazując, że prowadził jednoosobową działalność gospodarczą i z tego tytułu mógłby osiągać dochody nie niższe niż 3.618,20 zł oraz był zatrudniony w Wyższej Szkole (...) w S., gdzie osiągałby wynagrodzenie wynoszące 4.358,66 zł. Gdyby nie uległ wypadkowi, osiągałby miesięczny dochód netto w łącznej kwocie 7.946,86 zł. Zatem mając na uwadze fakt, że powód otrzymuje rentę ZUS w kwocie 1.790,43, wysokość renty należnej mu od pozwanego wynosi 6.156,43 zł.

Dalej wskazał, że w toku postępowania prowadzonego przez ubezpieczyciela potwierdzono, że powód jest uprawniony do renty w kwocie 6.156,43 zł miesięcznie. Ubezpieczyciel wypłacał powodowi przedmiotowe świadczenie do momentu wyczerpania sumy ubezpieczenia OC jakie posiadał pozwany w kwocie 500.000,00 zł tj. do marca 2022 r. Obecnie powód nie posiada wystarczających środków do życia i nie stać go na zaspokojenie potrzeb swoich oraz swojej rodziny (pozew k. 4-14).

W odpowiedzi pozwany Powiat (...) - Zarząd Dróg Powiatowych w S. wniósł o oddalenie powództwa w zakresie żądania zapłaty kwoty 12.401,39 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie. Ponadto wniósł o przyznanie od pozwanego na rzecz powoda renty w wysokości 4.500,00 zł miesięcznie płatnej z góry do 10 dnia każdego miesiąca, począwszy od dnia 1 sierpnia wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat renty oraz zasądzenie zwrotu kosztów procesu, w tym zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwany przyznał, że dnia 20 sierpnia 2016 r. na drodze pomiędzy miejscowością P. i J. doszło do zderzenia samochodu ciężarowego, kierowanego przez K. K. oraz samochodu osobowego, kierowanego przez W. R.. W sprawie przedmiotowego zdarzenia toczyło się postępowanie karne. Pozwany podał, że nie neguje ustaleń Sądu w zakresie okoliczności wypadku, wskazał jednak, że wysokość renty jest za wysoka. Zdaniem powoda, należałoby wypłacić rentę w wysokości utraconego dochodu osiąganego w Wyższej Szkole (...) w S., bowiem nie sposób określić hipotetycznej kwoty osiąganej z działalności gospodarczej na podstawie dochodów z rachunków za jeden rok. Pozwany podniósł, że działalność gospodarcza wiąże się z wysoką niepewnością, co widoczne jest po wysokości dochodów osiąganych przez powoda w poszczególnych miesiącach, a także należy wziąć pod uwagę obecny stan gospodarczy – pandemia, kryzys gospodarczy, działalność gospodarcza powoda nie przynosiłaby zysków zakładanych w okresie przed wypadkiem. Podał, że brak jest dokumentacji określającej w jaki sposób ustalane było wynagrodzenie z działalności gospodarczej. Pozwany nie negował okoliczności wypadku, wskazał jednak, że środki wypłacane przez ubezpieczyciela i jego pisma nie stanowią podstawy do wypłaty renty bezpośrednio przez pozwanego. Jednostka budżetowa musi posiadać prawomocny wyrok, ugodę tudzież decyzję administracyjną, na podstawie której, zgodnie z przepisami ustawy o finansach publicznych może wydatkować środki publiczne, a w związku z tym wniósł o zasądzenie wypłaty renty od dnia wydania wyroku (odpowiedź na pozew k. 226-229).

Postanowieniem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 12 września 2022 r. udzielono zabezpieczenia roszczenia powoda o rentę z tytułu utraty możliwości zarobkowych przez czas trwania postępowania poprzez zobowiązanie pozwanego do zapłaty na rzecz powoda renty w kwocie 5.846,86 zł miesięcznie, płatną z góry do 10 dnia każdego miesiąca, poczynając od dnia 1 czerwca 2022 r. z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat (postanowienie z dn. 12.09.2022 r . k. 237).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 20 sierpnia 2016 r. na drodze pomiędzy miejscowościami P. i J. (w okolicach miejscowości B.) doszło do wypadku drogowego. Kierujący samochodem ciężarowym z naczepą, marki M. o nr rej. (...), w wyniku najechania na garb (zagłębienie) przebiegający poprzecznie przez pas ruchu, został wybity w powietrze, a lądując doznał uszkodzenia resora. Kierujący samochodem ciężarowym utracił panowanie nad pojazdem i zjechał na środek drogi. Dostrzegając zbliżający się samochód marki S. (...) o nr rej. (...), kierowany przez powoda rozpoczął hamowanie, podczas którego ściągnęło go na lewą stronę jezdni. Nie mogąc utrzymać panowania nad kierownicą, rogiem przedniej lewej strony pojazdu uderzył w prawidłowo jadący z naprzeciwka pojazd.

(okoliczność bezsporna, nadto dowód: wyrok wraz z uzasadnieniem Sądu Rejonowego w Szczytnie II Wydział Karny, z dnia 9 października 2018 r., sygn. akt II K 681/16 k. 60-64v.)

W wyniku wypadku u powoda rozpoznano: wstrząs krwotoczny, uraz klatki piersiowej ze stłuczeniem płuc i licznymi złamaniami żeber: przednich odcinków prawych żeber od IV do VII, bocznych odcinków lewych żeber od III do VIII, uraz jamy brzusznej z oderwaniem pęcherzyka żółciowego od jego loży i pęknięciem wątroby z uszkodzeniem dróg żółciowych. Stwierdzono u niego liczne złamania: przednio-dolnej części prawej masy bocznej kości krzyżowej, wieloodłamowe panewki lewego stawu biodrowego ze zwichnięciem głowy kości udowej, obu kości kulszowych w okolicach guzowatości, gałęzi górnych obu kości łonowych, złamanie wieloodłamowe trzonu kości udowej penetrujące do nasady dalszej, złamanie kłykcia bocznego kości piszczelowej prawej, złamanie wieloodłamowe nasady bliższej kości piszczelowej lewej. Ponadto rozpoznano: rabdomiolizę oraz zapalenie płuc.

Po wypadku powód przebywał w szpitalu na Oddziale Klinicznym Anestezjologii i Intensywnej Terapii od 20 sierpnia 2016 r. do 11 września 2016 r. Od 11 do 21 września 2016 r. leczył się na Oddziale Transplantologii i (...) Ogólnej w szpitalu w O.. Następnie w trybie pilnym skierowano powoda do szpitala na Oddział (...). Powód w okresie do 27 września 2016 r. do 10 października 2016 r. był hospitalizowany w szpitalu w S.. Od dnia 3 listopada 2016 r. do dnia 10 listopada 2016 r. powód przebywał na Oddziale (...) Urazowo-Ortopedycznej i (...) Kręgosłupa w O..

(dowód: dokumentacja medyczna powoda k. 19-59)

W sprawie wypadku drogowego toczyło się postępowanie karne przed Sądem Rejonowym w Szczytnie II Wydział Karny, w sprawie o sygn. akt II K 681/16. Kierującego samochodem osobowym marki M. o nr rej. (...), K. K. oskarżono o to, że w dniu 20 sierpnia 2016 r. na trasie J.-P. kierując samochodem ciężarowym wraz z przyczepą nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, że nie dostosował prędkości do stanu nawierzchni w wyniku czego utracił panowanie nad pojazdem, podjął manewr gwałtownego hamowania w fazie którego pojazd marki M. przejechał na lewy pas jezdni, gdzie zderzył się z nadjeżdżającym z naprzeciwka samochodem marki S. (...) o nr rej. (...) prowadzonym przez W. R., który w wyniku zderzenia doznał ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Wyrokiem z dnia 09 października 2018 r. uniewinniono K. K. od zarzucanego mu czynu.

Sąd Okręgowy w Olsztynie VII Wydział Karny Odwoławczy wyrokiem z dnia 26 kwietnia 2019 r., w sprawie o sygn. akt VII Ka 50/19, na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora i pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego, utrzymał w mocy zaskarżony wyrok.

W toku postępowania karnego ustalono, że przyczyną utraty panowania nad pojazdem ciężarowym i zajechanie drogi kierującemu samochodem osobowym, było uszkodzenie zawieszenia lewego przedniego koła samochodu ciężarowego, do powstania którego doszło na skutek złego stanu technicznego nawierzchni jezdni, tj. wjechanie kołami przedniej osi samochodu ciężarowego w zagłębienie znajdujące się na jezdni tuż przed podjęciem manewru hamowania i pęknięcie, na skutek tego wjazdu, głównego pióra resoru lewego zawieszenia przedniej osi. Miejsce gdzie znajdowało się zagłębienie w żaden sposób nie było oznakowane. W dniu 23 sierpnia 2016 r., a więc trzy dni po wypadku, miejsce to zostało oznakowane znakami ostrzegawczymi A-11 oraz wykonano częściowy remont zapadnięcia.

( dowód: wyrok Sądu Rejonowego w Szczytnie z dnia 9 października 2018 r., sygn. akt II K 681/16 wraz z uzasadnieniem k. 60-64, wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 26 kwietnia 2019 r., sygn. akt VII Ka 50/19 wraz z uzasadnieniem k. 65-71)

Pozwany ubezpieczony był w (...) Spółka Akcyjna V. (...).

Dnia 13 maja 2020 r. między powodem a (...) Spółka Akcyjna V. (...) doszło do porozumienia na mocy którego ubezpieczyciel zobowiązał się wypłacić powodowi zadośćuczynienie w kwocie 300.000,00 zł. Jednocześnie powód stwierdził, że powyższa suma stanowi całkowite zaspokojenie jego roszczenia o zapłatę zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

W dniu 20 listopada 2019 r. ubezpieczyciel pozwanego, (...) Spółka Akcyjna V. (...) poinformował powoda, iż została podjęta decyzja o przyznaniu mu renty wyrównawczej od dnia 1 lipca 2019 r. w wysokości po 4.963,94 zł miesięcznie. Następnie, na wniosek powoda, podwyższono rentę od dnia 1 września 2019 r. do wysokości 6.156,43 zł miesięcznie. Ubezpieczyciel przyjął, że utracony dochód powoda wyniósłby 7.946,86 zł, w tym 4.746,86 zł z tytułu wynagrodzenia za pracę i 3.200 zł z tytułu działalności gospodarczej. Uwzględniono, że powód otrzymuje rentę z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w kwocie 1.790,43 zł. Jednocześnie poinformowano, że w lutym 2022 r. powód otrzyma rentę w pełnej wysokości, natomiast w marcu 2022 r. otrzyma rentę w wysokości 6.064,90, która zakończy wypłatę wszelkich świadczeń wynikających z ryzyka oc dla tej polisy.

(dowód: polisa – k, 78-80 porozumienie dwustronne k. 77, pismo(...)z dn. 20 listopada 2019 r. k. 83, pismo (...) z dn. 19 stycznia 2022 r. k. 84-85, zeznania świadka A. G. – k. 222- 222 v.)

Powód zaliczony jest do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Stopień niepełnosprawności datuje się od 1 lipca 2019 r. Nie ma możliwości wykonywania jakiejkolwiek pracy zarobkowej. Jest całkowicie niezdolny do pracy do 31 maja 2024 r. Powód wymaga korzystania z wsparcia w samodzielnej egzystencji, tj. korzystania z usług terapeutycznych, opiekuńczych i rehabilitacyjnych. Istnieje również potrzeba zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne oraz środki pomocnicze ułatwiające mu funkcjonowanie. Powód otrzymuje rentę wypłacaną przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, która od marca 2022 r wynosi 2.100 zł miesięcznie.

(dowód: decyzja o waloryzacji renty k. 119, decyzja o ustaleniu renty na dalszy okres k. 120, decyzja o przeliczeniu renty k. 121, orzeczenie lekarza orzecznika ZUS k. 122-127, decyzja ZUS k. 128-129, k. 130-131, orzeczenie o stopniu niepełnosprawności k. 136, zeznania powoda k. 223-223v.)

Powód z zawodu jest elektrykiem. W okresie od 16.08.1999 r. – 20.04.2018 r. był zatrudniony w Wyższej Szkole (...) w S. na stanowisku technika basenowego. Otrzymywał wynagrodzenie w kwocie 3.380,75 zł netto. Od 1 lutego 2017 r. do dnia 12.02.2018 r. uzyskiwał świadczenie rehabilitacyjne w wysokości ok. 2700 zł netto miesięcznie. Umowa o pracę została rozwiązana w związku z przyznaniem powodowi renty. W zakładzie pracy, w którym zatrudniony był powód, corocznie występował wzrost wynagrodzenia na stanowisku technika basenowego. Obecnie powód osiągałby wynagrodzenie za pracę wynoszące 4.328,66 zł netto miesięcznie.

Od roku 1996 r. powód prowadził jednoosobową działalność gospodarczą – wykonawstwo sieci elektroenergetycznych, wykonawstwo instalacji elektrycznych. Łączne jego dochody wyniosły:

- w 2014 r. – 59.451 zł,

- w 2015 r. – 49.181 zł,

- w 2016 r. (do czerwca) – 24.499,80 zł

Obecnie powód z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej mógłby obecnie osiągać dochody netto w wysokości 3.618,20 zł miesięcznie.

(dowód: zaświadczenie (...) w S. z dn. 20.08.2018 r. k. 85, z dn. 26.09.2018 r. k. 87, z dn. 02.11.2021 r. k. 86, zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu k. 88-88v., zestawienie obrotów z rachunków i poza rachunkami za rok 2014 k. 89-91, za rok 2015 k. 92-94, za I półrocze 2016 r. k. 95-96, zlecenie usług serwisowych k. 97, zaświadczenie UG J. k. 98, decyzja w sprawie nadania numeru identyfikacji podatkowej k. 99, deklaracja o wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne k. 100, zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej k. 101, zaświadczenie k. 102, k. 103, k. 104, decyzja Naczelnika US w S. k. 113-118, zeznania świadka A. R. k. 221v.-222, zeznania powoda k. 223-223v.)

Powód W. R. w dniu 31 grudnia 2019 r. zwrócił się do Sądu Rejonowego w Szczytnie z wnioskiem o zawezwanie do próby ugodowej, wnosząc o zawezwanie przeciwnika, Powiatu (...) do próby ugodowej w sprawie o zapłatę zadośćuczynienia w kwocie 300.000,00 zł, renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy zarobkowej w kwocie 6.909,16 zł oraz odszkodowania za poniesione koszty leczenia w kwocie 100.000,00 zł.

Ponadto powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 230.000,00 zł tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę oraz kwoty 6.609,16 zł płatnej miesięcznie, do dziesiątego dnia każdego miesiąca, tytułem renty z uwagi na całkowitą utratę zdolności do pracy zarobkowej.

Pismem z dnia 22 lutego 2022 r. powód wezwał pozwanego do kontynuowania płatności renty wyrównawczej w kwocie 6.156,43 zł. Pismem z dnia 23 marca 2022 r. pozwany poinformował, że brak jest podstaw do uznania roszczenia i tym samym do wypłaty renty wyrównawczej.

(dowód: wniosek o zawezwanie do próby ugodowej k. 137-139, wezwanie do zapłaty k. 140-144, wezwanie do kontynuowania płatności renty k. 145-147v., odpowiedź na wezwanie do kontynuowania płatności renty k. 148)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego powództwo zasługuje na uwzględnienie w przeważającej części.

Ustalając powyższy stan faktyczny, Sąd oparł się na powołanych dowodach, w szczególności dokumentacji medycznej oraz dokumentacji potwierdzającej możliwości zarobkowe powoda, których prawdziwości nie kwestionowano, a także zeznaniach przesłuchanych w sprawie świadków. Sąd uznał za wiarygodne zeznania powoda i świadków, albowiem znajdują potwierdzenie w zebranym materiale dowodowym.

Sąd pominął wniosek powoda o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka K. K. jako nieistotny dla rozstrzygnięcia sprawy. Pozwany bowiem nie kwestionował okoliczności zdarzenia i zawinienia.

Sąd pominął także wniosek powoda o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu rynku pracy na fakt wysokości dochodów jakie powód mógłby osiągać gdyby nadal wykonywał pracę zarobkową na stanowisku zajmowanym przed wypadkiem oraz w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. W tej sprawie Sąd uznał, że zgromadzone w sprawie dowody w postaci dokumentów, zeznań strony powodowej i zeznań świadków, w pełni pozwalają na rozstrzygniecie sprawy, zaś wniosek dowodowy o dopuszczenie opinii biegłego potraktował, jako nieistotny dla rozstrzygnięcia sprawy. Co prawda pozwany zakwestionował wysokość renty dochodzonej przez powoda, wskazując, że nie można jednoznacznie określić wysokości możliwych dochodów powoda z działalności gospodarczej. Jednakże ze zgromadzonych dowodów oraz sytuacji panującej na rynku wynika, że powód z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej jest w stanie osiągnąć dochód na poziomie 3.618,20 zł.

Odpowiedzialność pozwanego opiera się na art. 416 k.c. Dla przyjęcia odpowiedzialności opartej na przepisie art.416 k.c. wymagane jest, zgodnie z zasadami ogólnymi odpowiedzialności odszkodowawczej, zaistnienie zawinionego zachowania sprawcy, powstanie szkody oraz istnienie związku przyczynowego pomiędzy szkodą a zachowaniem się sprawcy. Zatem odpowiedzialność cywilna zarządcy drogi (lub jej właściciela), a w konsekwencji pozwanego Powiatu (...) - Zarządu Dróg Powiatowych w S., ma charakter deliktowy i opiera się na zasadzie winy, przy czym ciężar w zakresie istnienia wszystkich przesłanek obciąża powoda, zgodnie z brzmieniem art. 6 k.c.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, iż do obowiązków zarządcy drogi w zakresie utrzymania dróg, zgodnie z art. 4 pkt 20 ustawy o drogach publicznych jest wykonywanie robót konserwacyjnych, porządkowych i innych zmierzających do zwiększenia bezpieczeństwa i wygody ruchu, w tym także odśnieżania i zwalczania śliskości zimowej. Chodzi tu o zwykłą, systematyczną ocenę stanu nawierzchni drogi, podejmowanie działań prewencyjnych - co dotyczyć może zagrożeń przewidywalnych – tj. działań polegających np. na konserwacji lub remontach zniszczonych odcinków dróg. Każdy uczestnik ruchu ma prawo oczekiwać, że drogi znajdują się w takim stanie technicznym, że poruszanie się po nich nie jest niebezpieczne. W rozpoznawanej sprawie pozwany przyznał, że ponosi odpowiedzialność za zdarzenie z dnia 20 sierpnia 2016 r. Ponadto pozwany nie kwestionował, że powód na skutek wypadku jest osobą całkowicie niezdolną do pracy

Kwestią sporną pozostawała jedynie wysokość należnej powodowi renty. Zdaniem pozwanego powód nie wykazał, aby był w stanie osiągnąć wskazane przez siebie dochody z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, więc należałoby przyznać mu rentę w wysokości odpowiadającej wynagrodzeniu jakie osiągałby z tytułu zatrudnienia w Wyższej Szkole (...) w S..

Renta z tytułu utraty zdolności do pracy powinna rekompensować poszkodowanemu uszczerbek, który wskutek uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia powstał w jego dochodach z tytułu pracy zarobkowej lub prowadzonej działalności gospodarczej. Będzie on równy różnicy między hipotetycznymi dochodami, które osiągałby, gdyby nie doszło do zdarzenia, a dochodami, które uzyskuje, będąc poszkodowanym, uwzględniając także świadczenia otrzymywane z tytułu ubezpieczenia społecznego. Określając wielkość hipotetycznych dochodów uprawnionego, należy uwzględnić wszelkie jego dochody dotychczas uzyskiwane, również nieregularnie, a także te dochody, których uzyskanie w przyszłości było wysoce prawdopodobne.

Przepis art. 444 § 2 k.c. stanowi, że poszkodowany, który utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej, może żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty. Wykładnia tego przepisu była przedmiotem wielokrotnych wypowiedzi Sądu Najwyższego na gruncie typowych stanów faktycznych dotyczących braku możliwości wykonywania przez poszkodowanego pracy zarobkowej, oznaczającej z reguły brak możliwości uzyskiwania dochodów ze stosunku pracy lub innych stosunków cywilnoprawnych, z uwzględnieniem posiadanych przez poszkodowanego kwalifikacji, wykonywanego przed wypadkiem wyuczonego zawodu, czy też prognozy podjęcia określonej pracy zarobkowej, gdyby nie doszło do zdarzenia szkodowego. W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się jednolicie, że renta z art. 444 § 2 KC nie ma charakteru alimentacyjnego, lecz odszkodowawczy, w związku z czym przysługuje ona poszkodowanemu wyłącznie wówczas, gdy poniósł on szkodę majątkową. Jej celem jest wyrównanie utraty zarobków (dochodów), które poszkodowany w normalnych warunkach uzyskiwałby, gdyby nie zdarzenie wywołujące szkodę i poniesiony uszczerbek na zdrowiu. W związku z tym możliwość jej dochodzenia wymaga ustalenia wystąpienia szkody (zob. wyr. SN z 17 lipca 1975 r., I CR 370/75; wyr. SN z 20 grudnia 1977 r., IV CR 486/77; wyr. SN z 12 grudnia 1985 r., I CR 422/85; wyr. SN z 19 grudnia 1997 r., II CKN 504/97; post. SN z 6 marca 2013 r., III PK 67/12; wyr. SN z 22 listopada 2017 r., IV CSK 3/17).

Podstawą wyliczenia szkody w przypadku utraty możliwości zarobkowania jest ustalenie przypuszczalnych dochodów netto, które osiągnąłby poszkodowany, gdyby nie uległ wypadkowi, i zestawienie ich z dochodem uzyskiwanym lub możliwym do uzyskania przez poszkodowanego, który częściowo lub całkowicie utracił zdolność do zarobkowania (zob. orz. SN z 11 lipca 1957 r., II CR 304/57, OSNC 1958, nr 3, poz. 76; uchw. SN (7) z 22 listopada 1963 r., III PO 31/63, OSNC 1964, nr 7-8, poz. 128; wyr. SN z 19 lutego 1999 r., II CKN 189/98; wyr. SN z 8 czerwca 2005 r., V CK 710/04; wyr. SN z 21 maja 2009 r., V CSK 432/08; wyr. SN z 23 listopada 2010 r., I PK 47/10; wyr. SN z 14 lipca 2017 r., II CSK 820/16, wyr. SN z 5 października 2017 r., I PK 282/16; post. SN z 1 marca 2018 r., I PK 95/17; wyr. SN z 3 października 2019 r., I CSK 296/18; post. SN z 19 czerwca 2020 r., I PK 237/19; wyr. SN z 8 października 2020 r., II CSK 766/18). Powyższe zasady znajdują zastosowanie również do osób prowadzących na własny rachunek działalność gospodarczą. W takim wypadku poszkodowany, który prowadzi działalność gospodarczą, obowiązany jest wykazać, że na skutek wystąpienia zdarzenia nastąpiła częściowa lub stała utrata uzyskiwanych przez niego z tego tytułu dochodów, a dalsze prowadzenie działalności gospodarczej jest w nowych uwarunkowaniach faktycznych niemożliwe lub ograniczone.

Sąd uznał za zasadne zasądzenie renty na rzecz powoda w kwocie 5.846,86 zł miesięcznie. Roszczenie zostało wykazane dokumentami, potwierdzającymi niezdolność powoda do pracy oraz wysokość zarobków otrzymywanych przez niego przed wypadkiem. W niniejszej sprawie poza sporem pozostawała wysokość wynagrodzenia, którą powód otrzymywałby z tytułu umowy o pracę w Wyższej Szkole (...) w S. (powód z tego tytułu wskazywał na wynagrodzenie w kwocie 4.328,66 zł miesięcznie). Sporna natomiast była wysokość dochodu, który powód mógłby osiągnąć z działalności gospodarczej. W ocenie Sądu wskazywana przez powoda kwota 3.618,20 zł z tego tytułu, jest dochodem, który powód z całą pewnością byłby w stanie uzyskać, gdyby w dalszym ciągu prowadził działalność. Wskazać należy, że na przestrzeni lat między wypadkiem a dniem wyrokowania w niniejszej sprawie doszło do zmian na rynku pracy w zakresie przeciętnych wynagrodzeń oraz minimalnego wynagrodzenia, a także zmian ekonomicznych związanych ze spadkiem wartości pieniądza oraz wzrostem kosztów robót w budownictwie. Powyższe z pewnością wiązałoby się ze wzrostem dochodu jaki mógłby osiągnąć powód. Przy uwzględnieniu doświadczenia powoda, jego kwalifikacji, wysokości dochodów uzyskiwanych przed wypadkiem, rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej oraz zmiany wskaźników gospodarczych i ekonomicznych, nie ma wątpliwości, że powód osiągnąłby zarobek z tytułu działalności gospodarczej w wysokości 3.618,20 zł netto.

Z tych przyczyn ustalono możliwości zarobkowe powoda na poziomie 7.946,86 zł miesięcznie. Kwotę tę należało o pomniejszyć o rentę otrzymywaną z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, która, jak wskazał powód podczas przesłuchania, wynosi od marca 2022 r. 2100 zł. Zatem Sąd uznał za udowodnione roszczenie o rentę w zakresie utraty zdolności zarobkowych w wysokości 5.846,86 zł miesięcznie. Taką też kwotę zasądzono na rzecz powoda w pkt II wyroku. Z uwagi na to, że na podstawie postanowienia o zabezpieczeniu żądania renty, powód otrzymał świadczenie rentowe należne za okres od miesiąca czerwca 2022 r. do miesiąca lutego 2023 r, sąd w wyroku przyznał świadczenie rentowe od 1 marca 2023 r. Sąd określił termin płatności renty do 10 dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat.

Ponadto w pkt I wyroku Sąd na podstawie powołanych przepisów zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 11.693,72 zł tytułem renty zaległej za okres od 1 kwietnia 2022 r. do 31 maja 2022 r., przyjmując, że należna renta wynosi 5.846,86 zł miesięcznie. O odsetkach od rat renty Sąd orzekł w oparciu o art. 481 § 1 k.c. Powód zgłosił żądanie renty we wniosku o zawezwanie do próby ugodowej z dnia 31.12.2019 r, następnie pismem z dnia 22 lutego 2022 r. wezwał pozwanego do zapłaty renty. Niewątpliwie wezwanie do zapłaty dotarło do pozwanego, albowiem pismem z dnia 23 marca 2022 r. udzielił odpowiedzi. Roszczenie powoda w/w wezwaniu było sprecyzowane i dostatecznie umotywowane.

Sąd nie uwzględnił żądania powoda w zakresie przyznania zaległej renty za miesiąc marzec 2022 r. albowiem za powyższy okres świadczenie zostało wypłacone przez ubezpieczyciela pozwanego.

O kosztach procesu Sąd orzekł w oparciu o treść art. 100 k.p.c., mając na względzie wynik procesu.

Powód wygrał proces w 94,87 %, zaś pozwany w 5,13 %. Powód poniósł następujące koszty: opłata sądowa od pozwu w kwocie 4.315 zł, wynagrodzenie pełnomocnika – 5.400 zł (łącznie 9.715 zł). Powód wygrał proces w 94,87 % i należne mu koszty wynoszą 9.216,62 zł.

Pozwany zaś poniósł koszty procesu w kwocie 5.400 zł, tj. wynagrodzenie pełnomocnika. Pozwany wygrał proces w 5,13 % i jego należne koszty wynoszą 277,02 zł.

Poniesione przez powoda koszty przewyższają obciążający ją udział, zatem zasądzeniu na jej rzecz podlegała różnica tj. kwota 8.939,60 zł (9.216,62 zł. – 277,02 zł).

sędzia Ewa Oknińska