Sygnatura akt: XI GC 481/22
Powódka (...) Bank (...) spółka akcyjna z siedzibą w W. wniosła przeciwko pozwanemu T. P. o zapłatę kwoty 31 005,11 zł oraz kosztów procesu według norm przepisanych.
W uzasadnieniu wskazała, że zawarła z pozwanym umowę o kredyt gotówkowy. Podniosła, że w związku z niewywiązywaniem się przez pozwanego z zobowiązań wynikających z zawartej umowy kredytu, wypowiedziała tę umowę, a wierzytelność stała się w całości wymagalna. Wyjaśniła, że na kwotę dochodzoną pozwem składa się 29 416,47 zł tytułem niespłaconego kapitału, kwota 1308,74 zł tytułem odsetek umownych liczonych od kwoty należności głównej oraz kwota 279,90 zł tytułem niespłaconych odsetek za zwłokę.
W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych, a także o ustanowienie pełnomocnika z urzędu. Zakwestionował skuteczność wypowiedzenia umowy kredytu oraz roszczenie co do zasady jak i wysokości.
Postanowieniem z dnia 27 września 2022 r. Sąd odmówił ustanowienia pełnomocnika z urzędu.
W toku postępowania strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 23 grudnia 2014 roku powódka (...) Bank (...) spółka akcyjna z siedzibą w W. (pop. Bank (...) spółka akcyjna w W.) zawarła z pozwanym T. P. (jako kredytobiorcą) umowę o kredyt inwestycyjny z dopłatami do spłaty kapitału- linia CSK Nr (...), na mocy której udzieliła pozwanemu kredytu na kwotę 94 400 zł na zakup maszyn lub urządzeń do produkcji rolnej, na okres od 23 grudnia 2014 r. do dnia 31 maja 2024 r.
Zgodnie z §4 umowy oprocentowanie kredytu było zmienne i stanowiło stopę oprocentowania 3M WIBOR zaokrąglonej do drugiego miejsca po przecinku i przy marży banku (...) w wysokości 4,0 punktów procentowych, wynosząc na dzień zawarcia umowy 7,06% w stosunku rocznym.
Prowizja z tytułu udzielania kredytu wynosiła 944 zł, natomiast prowizja od przedterminowej spłaty kredytu wynosiła 1,5% procent spłaconej przedterminowo kwoty (§5 umowy).
Strony postanowiły, że pierwsza rata kredytu wyniesie 18 445,40 zł, płatna w terminie wypłaty pierwszej raty, druga rata wyniesie 7758,13 zł płatna w dniu 30 listopada 2015 r., kolejne 8 rat płatnych w kwocie 7756 zł płatnych ostatniego dnia maja każdego roku w okresie od 31 maja 2016 r. do 31 maja 2023 r., ostatnia rata w kwocie 6148,47 zł płatna w dniu 31 maja 2024 r. (§7)
Zabezpieczenie należności stanowił zastaw rejestrowy na rzeczach ruchomych- rozrzutnik wapna i obornika B. Dragon Junior 150-60 BG, rok produkcji 2014 o wartości 118 000 zł wraz z przelewem wierzytelności z polisy ubezpieczeniowej, weksel własny in blanco z wystawienia kredytobiorcy, weksel własny in blanco z wystawienia kredytobiorcy wraz z deklaracją na zabezpieczenie pomocy (...), pełnomocnictwo do dysponowania rachunkiem bieżącym prowadzonym przez powoda (§6).
Dowód:
- umowa z dnia 23 grudnia 2014 r. k. 11-18;
- pełnomocnictwo k. 19;
- harmonogram spłat k. 20-22.
W dniu 31 grudnia 2024 r. powódka przelała na rzecz pozwanego kwotę kredytu.
Dowód:
- potwierdzenie przelewu k. 23;
- historia rachunku k. 24.
Pozwany nie spłacał rat kredytu w ustalonych wysokościach i terminach, co powodowało naliczanie przez powódkę odsetek od należności przeterminowanych.
Dowód:
- wydruk historii rachunku k. 25-29;
- zestawienie k. 30-32;
Pismem z dnia 1 lipca 2021 r. powódka (...) Bank (...) spółka akcyjna z siedzibą w W. wezwała pozwanego T. P. do natychmiastowej zapłaty należności wymagalnej powstałej w spłacie kredytu udzielonego na podstawie umowy (...) w kwocie 8716,56 zł w terminie 14 dni na wskazany numer rachunku bankowego pod rygorem wypowiedzenia umowy. Jednocześnie powódka poinformowała o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację, w terminie 14 dni.
Dowód:
- pismo z dnia 1 lipca 2021 r. k. 33
- potwierdzenie k. 33v.
Pismem z dnia 21 października 2021 roku powódka złożyła pozwanemu oświadczenie o wypowiedzeniu umowy kredytowej Nr (...) z zachowaniem 30 - dniowego terminu wypowiedzenia. W treści pisma wskazała, że kwota zadłużenia wynosi:
- 21 660,47 zł – tytułem kapitału niewymagalnego,
- 7756 zł – tytułem kapitału wymagalnego,
- 1182,93 zł – tytułem odsetek umownych;
- 212,33 zł tytułem odsetek karnych.
Powódka wezwała pozwanego do spłaty całości zadłużenia wraz z dalszymi odsetkami zgodnie z umową najpóźniej do dnia upływu okresu wypowiedzenia.
Dowód:
- pismo z dnia 21 października 2021 r. k. 34, 34v;
- potwierdzenie k. 35-35v;
- pełnomocnictwa k. 70, 72;
- zestawienie k. 71;
- nagrania rozmów, płyta CD k. 73.
Pismem z dnia 21 grudnia 2021 r. pełnomocnik powódki, poinformował pozwanego, że zadłużenie z tytułu umowy kredytu na dzień 17 grudnia 2021 r. wynosi 31 045,41 zł.
Dowód:
- pismo z dnia 21 grudnia 2021 r. k. 36;
Sąd zważył co następuje:
Powództwo okazało się zasadne w całości.
W rozpoznawanej sprawie powódka dochodziła od pozwanego należności obejmujących kapitał kredytu w kwocie 29 416,47 zł oraz łączną kwotę 1588,64 zł tytułem odsetek umownych - z tytułu zawartej umowy kredytu Nr (...) z dnia 23 grudnia 2014 roku.
Podstawę prawną żądania pozwu stanowił zatem przepis art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz.U. z 1997 r., nr 140, poz. 939 ze zm.), zgodnie z którym przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.
W sprawie niesporne było zawarcie umowy, istnienie zadłużenia pozwanego.
Spór dotyczył skuteczności wypowiedzenia umowy, wysokości zobowiązania i wymagalność roszczenia.
Zarzuty pozwanego nie zasługiwały na uwzględnienie.
Zgodnie z podstawową regułą dowodową wyrażoną w art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne.
Wbrew twierdzeniom pozwanego, powódka zdołała wykazać podstawa prawna roszczenia powódki i jego wysokość. Na tą okoliczność przedłożyła do pozwu umowę, określającą zobowiązanie pozwanego do spłaty udzielonego kredytu wraz z kosztami i odsetkami. W tym kontekście wszelkie pozostałe dowody z dokumentów mają charakter wtórny, obrazujący jedynie stan zobowiązania pozwanego w okresie późniejszym. Wiarygodności tej dokumentacji pozwany nie podważył. Jeżeli pozwany twierdzi, że żądana przez powódkę kwota jest inna to na nim ciążył obowiązek dowodowy. Pozwany mógł wykazać np. za pomocą wyciągów bankowych kwoty jakie faktycznie przeznaczył na spłatę kredytu.
Tymczasem pozwany nie tylko nie przedstawił żadnych dowodów (np. odpowiedzi na wezwania do zapłaty kwestionujące wysokość roszczenia) jak również nie wykazał faktu otrzymania prolongaty, czy poniesionych strat w gospodarstwie. Co więcej pozwany wezwany na termin rozprawy, nie stawił się bez usprawiedliwienia, ostatecznie rezygnując z podejmowania dalszej obrony, w tym ustnego wyjaśnienia swojego stanowiska w sprawie.
Z przełożonych nagrań rozmów wynika szereg upomnień do płatności i wiedza pozwanego o łączącej strony umowie, nie zaś uzyskanie prolongaty, co podnosił pozwany.
Powódka tymczasem wykazała wysokości swojego żądania, nie tylko za pomocą samej umowy kredytowej opiewającej na kwotę kapitału 94400 zł, lecz również wyciągami z systemów bankowych. Treść zawartej pomiędzy stronami umowy wskazuje wysokość odsetek, które są odsetkami zmiennymi, ale możliwymi do ustalenia na podstawie parametrów do których odwołuje się umowa. Sposób obliczania wysokości raty i daty spłat rat wynika z umowy i był przez kilka lat przez pozwanego nie tylko zrozumiały ale i akceptowalny.
Tym samym nie może budzić wątpliwości, że skoro pozwany nie regulował zobowiązań w terminie, to zaistniała podstawa do wypowiedzenia umowy kredytu, a cała wierzytelność stała się wymagalna.
Obrona pozwanego odnosiła się również do kwestionowania skuteczności wypowiedzenia i zachowania procedury opisanej w art. 75 c prawa bankowego. Niewątpliwie ma rację pozwany, że przepis art. 75 c ustawy Prawo bankowe (j.t. Dz.U. z 2015r. poz. 128 z późn. zm.) nakłada na banki obowiązek dostosowania procedur w sytuacji opóźniania się ze spłatą kredytobiorcy. Jeżeli więc kredytobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonego kredytu, bank wzywa go do dokonania spłaty, wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni roboczych (ust. 1). W wezwaniu, o którym mowa w ust. 1, bank informuje kredytobiorcę o możliwości złożenia, w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wniosku o restrukturyzację zadłużenia (ust. 2). Bank powinien, na wniosek kredytobiorcy, umożliwić restrukturyzację zadłużenia poprzez zmianę określonych w umowie warunków lub terminów spłaty kredytu, jeżeli jest uzasadniona dokonaną przez bank oceną sytuacji finansowej i gospodarczej kredytobiorcy (ust. 3). W przypadku odrzucenia wniosku kredytobiorcy o restrukturyzację zadłużenia, bank przekazuje kredytobiorcy, bez zbędnej zwłoki, szczegółowe wyjaśnienia, w formie pisemnej, dotyczące przyczyny odrzucenia wniosku o restrukturyzację (ust. 4).
Dla uznania prawidłowości zastosowanej procedury konieczne jest zachowanie ww. sekwencji zdarzeń, tj. w pierwszej kolejności należało wezwać pozwanego do zapłaty, a w przypadku upływu wyznaczonego terminu, możliwe było złożenie oświadczenie o wypowiedzeniu umowy (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 14.05.2015r. sygn. akt I ACa 16/15).
Jak wynikało z przedłożonych przez powoda dowodów, pismem z dnia 1 lipca 2021r. (k. 33) bank wezwał pozwanego do zapłaty wraz z informacją o możliwości restrukturyzacji zadłużenia. Pismo zostało nadana na adres pozwanego wskazany w umowie, listem poleconym. Pozwany przy tym nie wykazał aby składał jakikolwiek wiosek restrukturyzacyjny, czemu nadto powód zaprzeczał.
Podobnie należało przyjąć w odniesieniu do następującego później wypowiedzenia umowy. Jak wykazał powód dokonał tego pismem z dnia 21 października 2021r. pismo to również zostało nadane na wskazywany przez pozwanego adres i zostało przez niego podjęte w terminie.
Nadto już sam fakt, że powódka w toku procesu posługuje się dokumentami, w tym wypowiedzeniem, podpisanym przez swojego pracownika, w oczywisty sposób świadczy o tym, że był on upoważniony do składania tego rodzaju oświadczeń. Jednocześnie jednak powódka złożyła stosowne pełnomocnictwa dla osoby podpisanej pod wypowiedzeniem (k. 70), tym samym nie budziło żadnych wątpliwości skuteczne złożenie przez nią oświadczenia o wypowiedzeniu umowy.
Nadto należało wskazać, że dla wymagalności roszczenia powódki nie miała znaczenia sytuacja materialna pozwanego. O ile istotnie trudności w spłacie mogły być wynikiem okoliczności niezależnych od pozwanego, o tyle w świetle wiążącej strony umowy, nie miało to znaczenia dla możliwości dochodzenia przez powódkę niespłaconego kredytu. Pozwany nie wykazał również aby w istocie złożył jakikolwiek wniosek o restrukturyzację, co zresztą sam przyznał wskazując w odpowiedzi na pozew, że jedynie „gromadzi dokumentację i środki pieniężne celem restrukturyzacji” oraz ma „zamiar rozpoczęcia” restrukturyzacji. Takich okoliczności jako tamujących drogę postępowania cywilnego o zapłatę, nie przewidują przepisy prawa, zaś powód nie ma obowiązku wyrażania zgody na mediację i ugodowe kończenie postępowania.
W świetle powyższego sąd uznał roszczenie powódki za wykazane w całości i orzekł jak w punkcie I sentencji.
Rozstrzygnięcie o kosztach procesu (pkt II sentencji) znajduje postawę prawną w art. 98 § 1 i 1 1 k.p.c. zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę zobowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Powódka wygrała proces, wobec czego należało obciążyć pozwaną obowiązkiem pełnego zwrotu kosztów. Na koszty poniesione przez powódkę jako stronę wygrywającą sprawę złożyły się; opłata sądowa od pozwu 1471 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17 zł, koszty zastępstwa procesowego – 3600 zł. W związku z tym należało zasądzić od pozwanego na rzecz powódki kwotę 5088 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia.
W tym stanie rzeczy należało orzec, jak w sentencji.
Zarządzenia:
1 .(...)
2. (...)
3. (...)