Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 19 września 2022 r. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. wniosła przeciwko M. K. o zapłaty kwoty 540,45 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi do kwoty 197,04 zł od dnia 19 września 2022 r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu.

Powódka dochodziła od pozwanej odsetek od szesnastu nieterminowo opłaconych faktur z tytułu czynszu najmu lokalu użytkowego oraz 2 rekompensat za koszty odzyskiwania należności, w związku z notorycznym ich regulowaniem po terminie płatności.

Pismem z dnia 26 września 2022 r. powódka ograniczyła żądanie pozwu co do odsetek w kwocie 117,82 zł, którą pozwana 21 września 2022 r. uiściła na rzecz powódki, podtrzymując żądanie w pozostałym zakresie.

Postanowieniem z dnia 3 października 2022 r. umorzono postępowanie w części, to jest ponad kwotę 422,63 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od kwot:

- 117,82 zł od dnia 19 września 2022 r. do dnia zapłaty;

- 79,22 zł od dnia 19 września 2022 r. do dnia zapłaty.

oraz orzeczono nakazem zapłaty zgodnie z zadaniem pozwu, po uwzględnieniu ograniczenia powództwa.

Pozwana wniosła sprzeciw od ww. nakazu zapłaty, zaskarżając nakaz w całości, wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu sprzeciwu pozwana zakwestionowała roszczenie z tytułu kwoty rekompensat za koszty odzyskiwania należności oraz wymagalność roszczenia wobec doręczenia wezwania do zapłaty listem poleconym do skrzynki pocztowej, bez opcji potwierdzenia odbioru, o której to przesyłce pozwana powzięła wiedzę po 21 września 2022 r.. Nadto pozwana podniosła, iż niezwłocznie po otrzymaniu noty odsetkowej od powódki dokonała przelewu kwoty 117,82 zł.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 1 sierpnia 2016 r. (...) spółka z ograniczona odpowiedzialnością w S. (wynajmujący) zawarła z M. K. (najemca), prowadzącej szkołę nauki języka polskiego, umowę najmu lokalu użytkowego, znajdującego się na II piętrze budynku biurowego przy p. O. 1 w S. (obejmującego pomieszczenie nr 16, oznaczone na załączonym rysunku rzutu II piętra) oraz lokal na III piętrze (obejmujący pomieszczenie nr 31, oznaczone na załączonym rysunku rzutu III piętra).

Strony ustaliły czynsz najmu w wysokości 1300 zł netto miesięcznie + podatek VAT, płatny z góry do dnia 10- ego każdego miesiąca na podstawie wystawionej przez powódkę faktury VAT.

Umowa została zawarta na czas nieokreślony.

Bezsporne, nadto dowód:

- umowa najmu z dnia 1 sierpnia 2016 r. k. 17;

Dnia 25 listopada 2016 r. strony zawarły aneks do umowy najmu z dnia 1 sierpnia 2016 r., na mocy którego objęto umowa również lokal położony na II piętrze oznaczony nr 13, za kwotę 300 zł neto miesięcznie + VAT.

Bezsporne:

- aneks z dnia 25 listopada 2016 r. k. 18;

Z tytułu łączącej strony umowy najmu powódka wystawiła na rzecz pozwanej szereg faktur VAT:

- dnia 1 lutego 2019 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 2085,16 zł brutto, z terminem płatności do dnia 11 lutego 2019 r. tytułem czynszu za m-c (...) oraz opłaty za energię elektryczną za m-c (...);

- dnia 28 lutego 2019 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 32,12 zł brutto, z terminem płatności do dnia 10 marca 2019 r. tytułem rewaloryzacji;

- dnia 1 marca 2019 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 2112,54 zł brutto, z terminem płatności do dnia 11 marca 2019 r. tytułem czynszu za m-c (...) oraz opłaty za energię elektryczną za m-c (...);

- dnia 1 kwietnia 2019 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 2153,80 zł brutto, z terminem płatności do dnia 11 kwietnia 2019 r. tytułem czynszu za m-c (...) oraz opłaty za energię elektryczną za m-c (...);

- dnia 1 maja 2019 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 2120,66 zł brutto, z terminem płatności do dnia 11 maja 2019 r. tytułem czynszu za m-c (...) oraz opłaty za energię elektryczną za m-c (...);

- dnia 1 czerwca 2019 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 2123,36 zł brutto, z terminem płatności do dnia 11 czerwca 2019 r. tytułem czynszu za m-c (...) oraz opłaty za energię elektryczną za m-c (...);

- dnia 1 lipca 2019 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 2114,57 zł brutto, z terminem płatności do dnia 11 lipca 2019 r. tytułem czynszu za m-c (...) oraz opłaty za energię elektryczną za m-c (...);

- dnia 1 sierpnia 2019 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 2150,42 zł brutto, z terminem płatności do dnia 11 sierpnia 2019 r. tytułem czynszu za m-c (...) oraz opłaty za energię elektryczną za m-c (...);

- dnia 1 września 2019 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 2095,62 zł brutto, z terminem płatności do dnia 11 września 2019 r. tytułem czynszu za m-c (...) oraz opłaty za energię elektryczną za m-c (...);

- dnia 1 października 2019 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 2126,56 zł brutto, z terminem płatności do dnia 11 października 2019 r. tytułem czynszu za m-c (...) oraz opłaty za energię elektryczną za m-c (...);

- dnia 1 listopada 2019 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 2134,62 zł brutto, z terminem płatności do dnia 11 listopada 2019 r. tytułem czynszu za m-c (...) oraz opłaty za energię elektryczną za m-c (...);

- dnia 1 grudnia 2019 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 2146,61 zł brutto, z terminem płatności do dnia 11 grudnia 2019 r. tytułem czynszu za m-c (...) oraz opłaty za energię elektryczną za m-c (...);

- dnia 1 stycznia 2020 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 2108,23 zł brutto, z terminem płatności do dnia 11 stycznia 2020 r. tytułem czynszu za m-c (...) oraz opłaty za energię elektryczną za m-c (...);

- dnia 1 lutego 2020 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 2173,79 zł brutto, z terminem płatności do dnia 11 lutego 2020 r. tytułem czynszu za m-c (...) oraz opłaty za energię elektryczną za m-c (...);

- dnia 1 marca 2020 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 2161,80 zł brutto, z terminem płatności do dnia 10 marca 2020 r. tytułem czynszu za m-c (...) oraz opłaty za energię elektryczną za m-c (...);

- dnia 1 kwietnia 2020 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 2179,13 zł brutto, z terminem płatności do dnia 10 kwietnia 2020 r. tytułem czynszu za m-c (...) oraz opłaty za energię elektryczną za m-c (...).

Dowód:

- faktury VAT k. 19-34.

Pozwana regulowała należności wynikające z ww. faktur VAT z opóźnieniem:

- dnia 15 marca 2019 r., należność z faktury VAT nr (...);

- dnia 5 marca 2019 r., należność z faktury VAT nr (...);

- dnia 29 marca 2019 r., należność z faktury VAT nr (...);

- dnia 19 kwietnia 2019 r., należność z faktury VAT nr (...);

- dnia 29 maja 2019 r., należność z faktury VAT nr (...);

- dnia 2 lipca 2019 r., należność z faktury VAT nr (...);

- dnia 29 lipca 2019 r., należność z faktury VAT nr (...);

- dnia 6 września 2019 r., należność z faktury VAT nr (...);

- dnia 7 października 2019 r., należność z faktury VAT nr (...);

- dnia 4 listopada 2019 r., należność z faktury VAT nr (...);

- dnia 10 grudnia 2019 r., należność z faktury VAT nr (...);

- dnia 14 stycznia 2020 r., należność z faktury VAT nr (...);

- dnia 10 lutego 2020 r., należność z faktury VAT nr (...);

- dnia 12 marca 2020 r., należność z faktury VAT nr (...);

- dnia 1 kwietnia 2020 r., dopłatę w kwocie 0,79 zł do faktury VAT nr (...);

- dnia 27 marca 2020 r., należność z faktury VAT nr (...);

- dnia 15 kwietnia 2020 r., należność z faktury VAT nr (...).

Dowód:

- potwierdzenia przelewów k. 35-47;

Faktury były wysłane do pozwanej mailem. Mailem z 12 marca 2020 r. powódka zwróciła się o zapłatę faktury za luty, którą pozwana opłaciła dnia 12 marca 2020. Podobnie mailem z 23 marca 2020 r. powódka zwróciła się o zapłatę zaległej faktury za marzec. Pozwana w odpowiedzi mailem z 27 marca 2020 r. poinformowała o opłaceniu faktury, wskazując na zaistniałą sytuację związaną z wprowadzenie stanu epidemii i oczekiwanie na płatności od klientów pozwanej, którzy bądź decydują się na zajęcia on - line bądź rezygnują z kursu. Wiadomością e-mail z dnia 31 marca 2020 r. powódka zwróciła się do pozwanej o dopłatę do faktury VAT nr (...) brakującej kwoty 0,79 zł tytułem energii elektrycznej, którą pozwana opłaciła, przepraszając za pomyłkę.

Dowód:

- korespondencja e-mail k. 84-87; k. 146 i nast.

Od grudnia 2020 roku pozwana zgłaszała powódce mailowo oraz pracownikom powódki problemy z ogrzewaniem w wynajmowanych pomieszczeniach, panujących niskich temperaturach, długie nagrzewnie się pomieszczeń, w których mają odbywać się lekcje dla kursantów, co wymagało dodatkowego nagrzewnia. Nadto zgłaszała awarię pieca. Strony prowadziły korespondencję mailową w tej sprawie również w 2021 r. i 2022 r.

Pozwana z uwagi na awarię pieca zwracała się o pomniejszenie faktur za prąd w dniach, kiedy występowała awaria.

W odpowiedzi Prezes zarządu powódki poinformowała pozwaną mailem, że gdyby rzeczywiście miała być tak skrupulatna w stosunku do rozliczeń z pozwaną, to co miesiąc powinna wystawiać na pozwaną notę odsetkową za nieterminowe płatności.

Pismem z dnia 12 kwietnia 2022 r. pozwana pisemnie zgłosiła powódce problemy z ogrzewaniem w wynajmowanych pomieszczeniach i niską temperaturą panującą w wynajmowanych pomieszczeniach, wnosząc o wymianę grzejników lub stosowną rekompensatę.

Dowód:

- pismo z dnia 12 kwietnia 2022 r. k. 140-142;

- wydruk śledzenia k. 143-145;

- korespondencja e-mail k. 146 i nast.

Dnia 7 września 2022 t. powódka wystawiła na pozwaną notę odsetkową na kwotę 117,82 zł.

Pismem z dnia 7 września 2022 r. pełnomocnik powódki pisemnie wezwał pozwaną do zapłaty łącznej kwoty 461,23 zł , w tym skapitalizowane odsetki wynikające z opóźnień w płatnościach faktur VAT za okres od 12 września 2019 r. do dnia 15 kwietnia 2020 r. oraz kwot 170,47 zł i 174,94 zł tytułem rekompensaty za koszty odzyskiwania należności w terminie 3 dni.

Pismo zostało nadane listem poleconym bez opcji potwierdzenia odbioru i pozostawione w skrzynce pozwanej podczas nieobecności pozwanej trwającej do 21 września 2022 r.

Bezsporne , a nadto dowód:

- pismo z dnia 7 września 2022 r. k. 48, 77-78;

- dowód nadania k. 49;

- wydruk śledzenia k. 50-51;

- kserokopia koperty k. 73-74;

- nota odsetkowa k. 88;

- historia rachunku k. 89-90;

Pismem z dnia 16 września 2022 r. powódka oświadczyła o wypowiedzeniu umowy najmu zmienionej aneksem za 3 - miesięcznym okresem wypowiedzenia.

Bezsporne, a nadto dowód:

- pismo z dnia 16 września 2022 r. k. 75;

Pozwana dotychczas nie otrzymywała od powódki not odsetkowych i zwróciła się o przesłanie noty odsetkowej mailem.

Przelewem z dnia 21 września 2022 r. pozwana uiściła na rzecz powódki kwotę 117,82 zł tytułem odsetek za nieterminowe opłacenie faktur nr (...). 241/19, 263/19, 285/19, 19/20, 41/20, 62/20, 116/20, wynikającej z ww. noty.

Bezsporne, a nadto dowód:

- potwierdzenie przelewu k. 56, 76;

Pismem z dnia 22 września 2022 r. pozwana przyznała iż nie regulowała należności wynikających z faktur VAT w terminach, wskazując na uregulowanie naliczonych odsetek, kwestionując obciążenie pozwanej kwotami 170,47 zł i 172,94 zł tytułem rekompensaty, wskazując na brak podjętych czynności zmierzających do odzyskania należności- poza jedną wiadomością e-mail.

Dowód:

- pismo z dnia 22 września 2022 r. k. 81-82;

- dowód nadania i doręczenia k. 83;

Pismem z dnia 13 stycznia 2023 r. powódka oświadczyła o potrąceniu wzajemnych wierzytelności w kwocie 469,99 zł z tytułu odsetek za nieterminowo płatne faktury od maja 2020 r. oraz 2 rekompensat za koszty odzyskiwania należności, z wierzytelnością pozwanej z tytułu kaucji w kwocie 1300 zł wynikającej z umowy najmu, wobec czego do zapłaty na rzecz pozwanej pozostała kwota 830,34 zł, którą powódka przelała na rzecz pozwanej.

Dowód:

- pismo z dnia 13 stycznia 2023 r. k. 132-135;

- potwierdzenie przelewu k. 136.

Stan faktyczny został ustalony w oparciu o przywołane dowody z dokumentów, w tym umowy, aneksu, faktur VAT, potwierdzeń przelewów oraz korespondencji e-mail i tradycyjnej, których autentyczności strony nie kwestionowały, częściowo wyprowadzając odmienne wnioski.

Sąd zważył, co następuje:

Ograniczone powództwo, a więc w zakresie, w jakim postępowanie nie zostało umorzone, zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

Strony procesu łączyła umowa najmu lokalu, o której mowa w art. 659 § 1 k.c., zgodnie z którym przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz, przy czym należności powódki obejmowały również koszty eksploatacyjne najmowanych przez pozwaną lokali.

Podstawą roszczenia odsetkowego powódki był przepis w art. 7 ust. 1 w zw. z art. 4 a ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych. Zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy, w transakcjach handlowych - z wyłączeniem transakcji, w których dłużnikiem jest podmiot publiczny - wierzycielowi, bez wezwania, przysługują odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych, chyba że strony uzgodniły wyższe odsetki, za okres od dnia wymagalności świadczenia pieniężnego do dnia zapłaty, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki: 1) wierzyciel spełnił swoje świadczenie, 2) wierzyciel nie otrzymał zapłaty w terminie określonym w umowie.

W ocenie sądu, mając na uwadze dokonane ograniczenie powództwa, to co do pozostałej, a dotychczas nie zapłaconej przez pozwaną kwoty skapitalizowanych odsetek, tj. kwoty 79,22 zł, powództwo w tym zakresie podlegało uwzględnieniu. Jak wynika ze zgromadzonego materiału dowodowego, mimo zapłaty przez pozwaną po wytoczeniu powództwa odsetek w łącznej kwocie 117,82 zł, nadal do zapłaty pozostały odsetki z tytułu nieterminowo uiszczonych faktur w kwocie 79,22 zł. Mając na uwadze uprawnienie wierzyciela do kapitalizacji należnych odsetek od przeterminowanych należności, a także wobec przyznania przez pozwaną, iż pozostawała w zwłoce z płatnościami, to mimo iż nota odsetkowa opiewała na kwotę 117,82 zł, którą pozwana po otrzymaniu noty opłaciła, to jednak mimo doręczenia ograniczonego powództwa, w którym powódka podtrzymała żądanie odsetkowo co do kwoty 79,22 zł (k. 55 akt sprawy), pozwana dalej należnych powódce odsetek nie opłaciła.

Dlatego roszczenie w tym zakresie, wraz z dalszymi odsetkami, uwzględniono, o czym orzeczono w pkt I wyroku.

W pozostałym zakresie roszczenie powódki o zwrot zryczałtowanych rekompensat oddalono.

Podstawę roszczenia z tego tytułu stanowi art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 roku o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych. Zgodnie z przywołanym przepisem wierzycielowi, od dnia nabycia uprawnienia do odsetek, o którym mowa w art. 7 ust. 1 lub art. 8 ust. 1, bez wezwania, przysługuje od dłużnika z tytułu rekompensaty za koszty odzyskiwania należności równowartość kwoty 40 euro przeliczonych na złote według średniego kursu euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia roboczego miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenie pieniężne stało się wymagalne. Jak zauważono w judykaturze rekompensata za koszty odzyskiwania przysługuje wierzycielowi bez konieczności wykazania, że koszty te zostały poniesione. Roszczenie o rekompensatę w wysokości 40 euro powstaje po upływie terminów zapłaty ustalonych w umowie lub ustalonych zgodnie z art. 7 ust. 3 i art. 8 ust. 4 wskazanej ustawy (vide uchwała Sądu Najwyższego z dnia 11 grudnia 2015 r., sygn. akt III CZP 94/15).

Pozwana zakwestionowała roszczenie powódki z tego tytułu, podniosła zarzut nadużycia prawa procesowego przez stronę powodową dochodzącą rekompensaty, w sytuacji, w której opóźnienie w płatności odsetek nie było znaczne, a którego pozwana nie kwestionowała i spełniła roszczenie w części po wytoczeniu powództwa.

W ocenie Sądu zarzut pozwanej zasługiwał na uwzględnienie, a tym samym powództwo co do obu rekompensat za koszty odzyskiwania należności w łącznej kwocie 343,41 zł podlegało oddaleniu.

Możliwość dochodzenia roszczenia tytułem rekompensaty za koszty odzyskiwania należności służy zapobieganiu opóźnieniom i zapobiegać ma efektowi „domina”, w którym dochodzi do opóźnień w płatnościach na rzecz kolejnych kontrahentów. Mimo że ww. kwota przysługuje co do zasady wierzycielowi bez względu na czynności przez niego podejmowane i jego zachowanie, to każdorazowo do oceny Sądu pozostaje kwestia, czy dochodzenia tego typu wierzytelności nie stanowi nadużycia prawa zgodnie z art. 5 k.c.

Tytułem wyjaśnienia wskazać należy, że powołana ustawa o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych (poprzednie „o terminach zapłaty w transakcjach handlowych”) została wprowadzona do polskiego porządku prawnego w związku z implementacją dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/7/UE z dnia 16 lutego 2011 roku w sprawie zwalczania opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych. Celem dyrektywy była ochrona przedsiębiorstw, w szczególności małych i średnich, przed opóźnieniami w płatnościach w transakcjach handlowych, zapewniając regulowanie należności w odpowiednim terminie. Podstawowym jej celem było więc zwalczanie opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych, tak aby zapewnić właściwe funkcjonowanie rynku wewnętrznego (art. 1 ust. 1 dyrektywy). Rozwiązania przewidziane dyrektywą miały zniechęcić kontrahentów do opóźnień w płatnościach, poprzez wprowadzenie możliwości żądania przez wierzyciela w danych sytuacjach odsetek za opóźnienie w określonej wysokości czy też wprowadzenie stałej kwoty rekompensaty na pokrycie ponoszonych przez wierzycieli kosztów odzyskiwania należności. Powołana dyrektywa wskazywała, że państwa członkowskie powinny zapewnić, aby wierzyciel był uprawniony do uzyskania od dłużnika co najmniej stałej kwoty 40 euro, w przypadku gdy odsetki za opóźnienia w płatnościach stają się wymagalne w ramach transakcji handlowych (art. 6 ust. 1). Ponadto, państwa członkowskie miały zapewnić, aby kwota ta była płacona bez konieczności przypomnienia, jako rekompensata za koszty odzyskiwania należności poniesione przez wierzyciela (art. 6 ust. 6 ust. 2).

Wskazania te znalazły odzwierciedlenie w przywołanym wyżej art. 10 ust. 1 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych. Celem ustawy było zwalczanie pogłębiającego się problemu zatorów płatniczych przez wprowadzenie instrumentów wspomagających zmniejszenie opóźnień w zapłacie należności oraz dyscyplinujących do stosowania krótkich terminów zapłaty . Wprowadzenie natomiast instrumentu uprawnienia do żądania rekompensaty miało prowadzić do zwrotu wierzycielowi kosztów, które poniósł przy dochodzeniu należnej mu od dłużnika kwoty. Kwota równowartości 40 euro ma charakter ryczałtowy, a możliwość jej dochodzenia nie jest uwarunkowana spełnieniem jakichkolwiek dodatkowych przesłanek. Podkreślenia jednak wymaga, że choć ustawa nakłada na dłużnika obowiązek uiszczenia tej kwoty, bez względu na to czy wierzyciel jakiekolwiek koszty z tego tytułu poniósł, to możliwość jej zasądzenia jest ściśle uzależniona od okoliczności konkretnej sprawy. Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z dnia 11 grudnia 2015 roku (sygn. akt III CZP 94/15) wskazał, że mając na uwadze dolegliwość dla dłużnika takiej sankcji, to do sądu orzekającego w sprawach o przyznanie równowartości 40 euro, należy zbadanie, czy w okolicznościach konkretnej sprawy wierzyciel nie nadużył przyznanego mu prawa, biorąc pod uwagę art. 5 k.c. W określonym układzie sytuacyjnym żądanie zasądzenia zryczałtowanej kwoty rekompensaty odzyskiwania należności może zostać zatem uznane za sprzeczne ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego (por. Konrad Osajda (red.), Ustawa o terminach zapłaty. Komentarz, wyd. 1, Legalis/el.). Wskazać przy tym należy, że art. 5 k.c. stosowany może być jedynie wyjątkowo. Jedynie wyjątkowo dochodzenie tego rodzaju roszczenia może być uznane za sprzeczne z moralnością ujmowaną w obrocie profesjonalnym jako dobre obyczaje kupieckie, zasady uczciwego obrotu. O sprzeczności dochodzenia tego roszczenia z tak rozumianą moralnością może wskazywać występowanie takich elementów jak niewielka suma transakcji, nieznaczny okres opóźnienia, wyjątkowość zdarzenia, brak choćby hipotetycznej szkody, brak wpływu na płynność finansową wierzyciela czy też brak podejmowania przez wierzyciela działań w celu odzyskania wierzytelności. W przypadku wystąpienia tego rodzaju okoliczności za wystarczającą ochronę dla interesów kontrahenta należy uznać roszczenie o odsetki za występujące opóźnienie (vide wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 19 maja 2017 roku, sygn. akt VIII Ga 138/17).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy, wskazać należy, że o ile należności z 16 faktur VAT pozwana uregulowała z opóźnieniem, to nie uchylała się ona od zapłaty należności, wskazując na zaistniałą sytuację związaną z epidemią. W ocenie sądu to problem z ogrzewaniem najmowanych pomieszczeń rzutował na dalsza współpracę, jako że powódka w spornym okresie tolerowała płatności faktur po terminie, a jedynie w 2 przypadkach, w marcu 2020 r., wystosowała maile z prośbą o zapłatę zaległych faktur za luty i marzec 2020 r. Zwraca uwagę, że miało to miejsce w okresie wprowadzenia stanu epidemii, co też znalazło odzwierciedlenie w dalszej korespondencji pozwanej. Co istotne, przez okres współpracy stron prowadziły one korespondencję mailową w zakresie wzajemnych rozliczeń, a powódka w związku ze zgłaszanymi problemami dot. kosztów ogrzewania, wskazywała mailem pozwanej, iż gdyby była skrupulatna, to naliczałaby pozwanej odsetki za nieterminowo opłacone faktury czego dotychczas nie czyniła. Zwraca uwagę, że dopiero pod koniec współpracy stron powódka pisemnie wezwała pozwaną do zapłaty odsetek, następnie wypowiedziała pozwanej najem. Nadto jak wynikało z postawy pozwanej, miała ona wolę uiszczenia zaległych należności, wnosząc o przesłanie noty odsetkowej celem jego uregulowania. I faktycznie nota odsetkowa została wystawiona pozwanej i przesłana mailem na wyraźną prośbę pozwanej, czego dotychczas powódka nie czyniła.

Nie sposób w takie sytuacji zarzucać pozwanej złej woli, celowego dążenia do opóźnienia płatności czy braku należytej staranności przy wykonywaniu kontraktu, a przez to działanie powódki należało uznać jako zmierzające do pogłębienia negatywnej sytuacji finansowej pozwanej oraz stanowiące w tym konkretnym przypadku nadużycie prawa, jako że dochodzone rekompensaty nie miały na celu zdyscyplinowanie pozwanej do zapobieżenia dalszym opóźnieniom w płatnościach, a żądanie zapłaty zbiegło się w czasie z wypowiedzeniem najmu.

Jak już wskazywano, instytucja rekompensaty za koszty odzyskiwania należności miała z jednej strony motywować kontrahentów do terminowej zapłaty, z drugiej zaś strony umożliwić wierzycielom prostsze (bo bez konieczności wykazywania poniesionych kosztów) dochodzenie ich zwrotu od dłużnika. Podkreślić należy, że celem ustawodawcy nie było wprowadzenie do porządku prawnego źródła dodatkowego zarobkowania dla wierzycieli (a wystawienie wezwania do zapłaty po 1,5 roku, nawet bez obciążenia pozwanej notą obciążeniową wskazuje, że tak właśnie tą instytucję potraktowała powódka). Samo nazewnictwo powyższej regulacji jako rekompensaty za koszty odzyskiwania należności daje podstawę do przyjęcia, że miała ona prowadzić do wynagrodzenia wierzycielom strat poniesionych w związku z nieterminową spłatą, w tym polegających na konieczności przeprowadzenia działań windykacyjnych. Nie miała ona jednak stanowić dodatkowego zarobku w związku z zawieranymi transakcjami handlowymi.

Dodatkowo wskazać należy, że powódka po wypowiedzeniu najmu potrąciła kolejne dwie rekompensaty z kaucji pozwanej należnej po rozwiązaniu najmu, dlatego tym bardziej w ocenie sądu dochodzenie dodatkowych 2 rekompensat niniejszym pozwem było bezzasadne, mając na uwadze, że czynności „windykacyjnej” powódki ograniczyły się do kilku maili w marcu 2020 r.

W konsekwencji Sąd powództwo oddalił w tym zakresie, o czym orzeczono w pkt II wyroku.

W punkcie III sentencji wyroku rozstrzygnięto o kosztach procesu na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 100 k.p.c. W ocenie sądu powód traktowany jest jako wygrany w części (w 15 %), co do której uwzględniono powództwo. Wprawdzie pozwana część kwoty (notę odsetkową) zapłaciła po wytoczeniu powództwa, to jednak sąd nie traci z pola widzenia, że uczyniła to niezwłocznie po otrzymaniu wezwania do zapłaty i w związku z faktem, że nigdy wcześnie powódka nie wysyłała pozwanej takiej noty mailem, jak to miało miejsce w przypadku faktur. Pozwana wiarygodnie podała, że pismo z wezwaniem do zapłaty, choć wysłane listem poleconym, nie było doręczane w opcji potwierdzenia odbioru, a wrzucone do skrzynki oddawczej i powzięła o nim wiedzę po powrocie dnia 21 września 2022 r. Dlatego co do kwoty, którą pozwana opłaciła po wytoczeniu powództwa, nie może być ona traktowana jako przegrana.

Mając na względzie powyższe oraz fakt, że na koszty powoda złożyły się: opłata sądowa od pozwu w kwocie 100 zł, wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości 270 zł oraz kwota 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, koszty poniesione przez powódkę wyniosły 387 zł, z czego 15 % daje kwotę 58,05 zł. Pozwana nie złożyła spisu poniesionych kosztów w związku z udziałem w sprawie, wobec czego orzeczono jak w pkt III wyroku, zasądzając na rzecz powoda kwotę 58,05 zł z odsetkami.

ZARZĄDZENIE

1. Odnotować.

2.(...)

3. (...)

4. (...)

- (...)

-(...)

5. (...)