Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 8 kwietnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący – Sędzia: SO Leszek Dąbek

Sędziowie: SO Magdalena Balion – Hajduk

SR (del.) Roman Troll (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 8 kwietnia 2014 r. w Gliwicach na posiedzeniu niejawnym sprawy

egzekucyjnej z wniosku wierzyciela G. B.

przeciwko dłużnikowi W. K.

o świadczenie pieniężne

na skutek skargi dłużnika na rozstrzygnięcia zawarte w punktach 2 i 4 postanowienia Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Bytomiu J. T. z dnia 15 maja 2013 r. w sprawie Km 990/13

na skutek zażalenia dłużnika

na postanowienie Sądu Rejonowego w Zabrzu

z dnia 11 października 2013 r., sygn. akt I Co 1271/13

postanawia:

oddalić zażalenie.

SSR (del.) Roman Troll SSO Leszek Dąbek SSO Magdalena Balion – Hajduk

Sygn. akt III Cz 186/14

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 11 października 2013 r. Sąd Rejonowy w Zabrzu oddalił skargę dłużnika na czynności Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Bytomiu J. T. w sprawie Km 990/13). W uzasadnieniu wskazał, że komornik prawidłowo naliczył opłatę egzekucyjną i obciążył nią dłużnika, a egzekucja został wszczęta prawidłowo.

Postanowienie to zaskarżył dłużnik w całości zarzucając mu naruszenie przepisów postępowania (art. 98 § 1 kpc i art. 328 § 2 kpc w związku z art. 361 kpc) poprzez nieprzyjęcie, że to wierzyciel jest zobowiązany do pokrycia kosztów postępowania egzekucyjnego i niezakreślenie podstawy faktycznej rozstrzygnięcia oraz błąd w ustaleniach faktycznych poprzez przyjęcie, że nie zachodziła niecelowość ani przedwczesność egzekucji i wniosek wierzyciela był uzasadniony zaś postawa dłużnika uzasadniała wszczęcie egzekucji. Przy tak postawionych zarzutach dłużnik wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia w ten sposób, że kosztami postępowania egzekucyjnego obarczy się w całości wierzyciela ewentualnie o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji, a także o zasądzenie kosztów postępowania wraz z kosztami zastępstwa adwokackiego.

W uzasadnieniu dłużnik wskazał, że wierzyciel wszczął postępowanie egzekucyjne pomimo zbiegu egzekucji i złożenia zarzutów od nakazu zapłaty, co skutkowało oddaleniem powództwa ponad kwotę 325 zł z umownymi odsetkami od 15 marca 2012 r., dlatego też to wierzyciel jest stroną przegrywającą, a postępowanie egzekucyjne było przedwczesne i niecelowe, a dłużnik nie przyczynił się to wszczęcia postępowania egzekucyjnego. Ponadto sąd pierwszej instancji – zdaniem dłużnika – przyjął nieprawidłowo, że postawa dłużnika uzasadniała wszczęcie postępowania pomimo braku ustaleń faktycznych w tym zakresie, a uzasadnienie w tej części jest lakoniczne i ogólnikowe.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie jest niezasadne i dlatego zostało oddalone.

Zgodnie z przepisem art. 49 ust. 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (t.j. Dz. U. z 2001 r. Nr 231, poz. 1376 ze zm.), jeszcze przed zmianą mocą ustawy z dnia 8 listopada 2013 r. o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji (Dz. U. poz. 1513), w sprawach o świadczenia pieniężne w przypadku umorzenia postępowania egzekucyjnego na wniosek wierzyciela oraz na podstawie art. 823 kpc komornik pobiera opłatę stosunkową w wysokości 5% świadczenia pozostałego do wyegzekwowania, jednak nie niższej niż 1/10 i nie wyższej niż dziesięciokrotna wysokość przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. W przypadku umorzenia postępowania egzekucyjnego na wniosek wierzyciela zgłoszony przed zawiadomieniem dłużnika o wszczęciu egzekucji, komornik pobiera od dłużnika opłatę stosunkową w wysokości 1/10 przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. W przypadku niecelowego wszczęcia postępowania egzekucyjnego opłatę uiszcza wierzyciel, a komornik w celu jej pobrania wydaje postanowienie, w którym wzywa wierzyciela do uiszczenia należności z tego tytułu w terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia, przy czym postanowienie po uprawomocnieniu się podlega wykonaniu w drodze egzekucji bez zaopatrywania w klauzulę wykonalności (art. 49 ust. 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji).

Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2013 r. (sygn. akt III CZP 109/12, opublik. w OSNC z 2013, nr 10, poz. 115) art. 49 ust. 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji ma zastosowanie także w przypadku umorzenia postępowania egzekucyjnego na wniosek wierzyciela w sytuacji, gdy będący podstawą egzekucji nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym utracił moc po wszczęciu egzekucji.

Art. 49 ust. 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji ma charakter wyjątkowy i należy go interpretować zawężająco (por. uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 17 grudnia 2010 r., III CZP 93/10, OSNC 2011, nr 7-8, poz. 80 oraz uzasadnienie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 26 czerwca 2012 r., P 13/11, OTK-A Zb.Urz. 2012, nr 6, poz. 67), a chodzi w nim o sytuację, w której w chwili wszczęcia postępowania czynności komornika nie mogły doprowadzić do zrealizowania obowiązku objętego tytułem wykonawczym, wierzyciel zaś jeszcze przed złożeniem wniosku egzekucyjnego mógł się o tym dowiedzieć i nie składać wniosku egzekucyjnego, dlatego ocena niecelowości wszczęcia postępowania egzekucyjnego w każdym przypadku dokonywana jest na chwilę jego zainicjowania.

W rozpoznawanej sprawie w toku postępowania egzekucyjnego wszczętego 17 kwietnia 2013 r., a prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Bytomiu J. T. (Km 990/13) nie doszło do wyegzekwowania od dłużnika żadnej kwoty. Postępowanie to wszczęto na podstawie tytułu wykonawczego, który został oznaczony do wykonania jako prawomocny (obecnie znajduje się on w aktach Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Zabrzu M. G. w sprawie o sygn. akt Km 3748/13). Wykonalność nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu nakazowym z weksla na kwotę 11 800 zł z ustawowymi odsetkami (I Nc 2784/12) została wstrzymana postanowieniem z dnia 11 maja 2013 r., a dnia 27 maja 2013 r. Sąd Rejonowy w Bytomiu uchylił nakaz zapłaty ponad kwotę 325 zł z umownymi odsetkami (I C 228/13) wskazując w uzasadnieniu, że dłużnik nie wykazał, iż uiścił kwotę 325 zł, wyrok ten jest już prawomocny. Dlatego też egzekucja został wszczęta prawidłowo i była celowa, gdyż zobowiązanie do zapłaty kwoty 325 zł z umownymi odsetkami istniało w dniu jej wszczęcia, a kwota ta nie została wyegzekwowana. Jednocześnie wierzyciel dnia 14 maja 2013 r., czyli jeszcze przed doręczeniem mu postanowienia o wstrzymaniu wykonalności nakazu zapłaty, które miało miejsce 17 maja 2013 r., wniósł o umorzenie postępowania egzekucyjnego. Komornik zaś postanowieniem z dnia 15 maja 2013 r. umorzył to postępowanie (Km 990/13) i obciążył dłużnika kosztami egzekucyjnymi w całości wskazując, że jest to opłata w wysokości 308,08 zł oraz wydatki w kwocie 28,50 zł i wezwał dłużnika do zapłaty kwoty 308,08 zł.

Sąd Rejonowy w Zabrzu dokonał więc prawidłowych ustaleń faktycznych i Sąd Okręgowy te ustalenia uznaje za własne. Odnoście zaś wysokości przeciętnego wynagrodzenia należy zauważyć, iż wynosiło ono 3 080,84 zł w 2012 r. (M. P. Z 2013 r., poz. 107), albowiem przez przeciętne wynagrodzenie miesięczne należy rozumieć przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej w roku poprzednim ogłaszane przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczpospolitej Polskiej Monitor Polski zgodnie z art. 5 ust. 7 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 592), stosowanego poczynając od drugiego kwartału roku przez okres pełnego roku [art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (t. j. Dz. U. z 2011 r., Nr 231, poz. 1376 ze zm.)]. Z tego powodu minimalna opłata stosunkowa (1/10), jeszcze przed zmianą mocą ustawy z dnia 8 listopada 2013 r. o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji, wynosi 308,08 zł i komornik prawidłowo wskazał jej wysokość. Dodać należy, że komornika wiąże tytuł wykonawczy i nie ma on możliwości badania jego zasadności oraz wymagalności roszczenia nim objętego (art. 804 kpc).

Mając powyższe na uwadze w oparciu o art. 385 kpc w związku z art. 397 § 2 kpc i art. 49 ust. 2 i 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji w brzmieniu jeszcze przed zmianą mocą ustawy z dnia 8 listopada 2013 r. o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji należało skargę oddalić jako bezzasadną, albowiem nie zachodziła w sprawie niecelowość ani przedwczesność wszczęcia postępowania egzekucyjnego, ponieważ w chwili wszczęcia postępowania dłużnik nie uiścił należności (325 zł wraz z umownymi odsetkami), a ustalenie przez komornika wysokości opłaty jako minimalnej jest prawidłowe, biorąc pod uwagę dokonane czynności i okres trwania postępowania egzekucyjnego.

SSR (del.) Roman Troll SSO Leszek Dąbek SSO Magdalena Balion - Hajduk