Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 maja 2023 roku

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie Wydział III Cywilny

w składzie:

Przewodniczący – Sędzia Sądu Rejonowego Anna Szarek

Protokolant – stażysta Ł. jezierski

po rozpoznaniu w dniu 12 maja 2023 roku w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego w W.

przeciwko M. R.

o zapłatę

I oddala powództwo;

II zasądza od powoda (...) Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego w W. na rzecz pozwanego M. R. kwotę 287 (dwustu osiemdziesięciu siedmiu) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt: III C 817/22

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 12 maja 2023 roku

(w postępowaniu uproszczonym)

W dniu 6 czerwca 2011 r. powód – (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. wniósł do Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym przeciwko M. R., w którym zażądał zasądzenia kwoty 1.485 zł wraz z odsetkami:

- umownymi za opóźnienie w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP od kwoty 1.040,68 zł od 6 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

- ustawowymi za opóźnienie od kwoty 343,25 zł od dnia 6 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty,

- ustawowymi za opóźnienie od kwoty 101,01 zł od dnia 6 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty.

Ponadto wniósł o zasądzenie zwrotu kosztów sądowych oraz kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu żądania pozwu powód wskazał, że wierzytelność dochodzona przez powoda od pozwanego wynika z braku zapłaty przez pozwanego należności z tytułu umowy z dnia 3 października 2007 r., zawartej pomiędzy pozwanym, a (...) spółką akcyjną z siedzibą w W.. Z uwagi na rażące naruszenia w części dotyczącej warunków spłaty przedmiotowa umowa została wypowiedziana. Na podstawie umowy o przelew wierzytelności z dnia 14 grudnia 2010 r. zawartej pomiędzy kredytodawcą a powodem, powód nabył wierzytelność wobec pozwanego wraz z prawem do naliczania odsetek. Na dochodzoną pozwem kwotę składają się:

- 1.040,68 zł tytułem niespłaconego kapitału,

- 343,25 zł tytułem odsetek karnych naliczonych przez Bank od kwoty niespłaconego kapitału na dzień 21 grudnia 2010 r.,

- 101,01 zł tytułem odsetek karnych stanowiących czterokrotność stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego, naliczone od kwoty niespłaconego kapitału od dnia 22 grudnia 2010 r do dnia poprzedzającego wniesienie pozwu w niniejszej sprawie. Powód przesłał pozwanemu listem poleconym wezwanie do dobrowolnej zapłaty całej należności w terminie 7 dni licząc od dnia otrzymania listu. W związku z tym, że pozwany nie spełnił świadczenia w wyznaczonym terminie wniesienie pozwu jest konieczne i uzasadnione.

W dniu 8 czerwca 2011 r. Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Lublin – Zachód w Lublinie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym (ówczesna sygnatura akt VI Nc-e 603188/11).

7 października 2022 r. pozwany, reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika, wniósł sprzeciw od wydanego nakazu zapłaty, podnosząc, że doręczenie jego odpisu w 2011 r. było nieskuteczne. Pozwany zaskarżył nakaz zapłaty w całości oraz wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania. Pozwany zarzucił brak legitymacji czynnej powoda oraz niewykazanie istnienia oraz wysokości roszczenia.

Postanowieniem z dnia 26 października 2022 r. Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie przekazał sprawę do rozpoznania tutejszemu Sądowi, zgodnie z treścią przepisu art. 505 [36] k.p.c.

20 lutego 2023 r. (...) S.A. w W. złożył pismo procesowe, w którym wskazał, że nabył wierzytelność będącą przedmiotem postępowania i w oparciu o art. 196 k.p.c. wyraża wolę wstąpienia do sprawy w charakterze powoda.

Pismem z 1 marca 2023 r. pozwany oświadczył, że nie wyraża zgody na wstąpienie w miejsce strony powodowej podmiotu (...) S.A. w W..

W piśmie z 21 marca 2023 r. powód potwierdził, że wierzytelność dochodzona pozwem została przelana na (...) S.A. w W..

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 3 października 2007 r. M. K. zawarł z (...) spółką akcyjną z siedzibą w W. umowę kredytu o numerze (...) w formie limitu kredytowego w kwocie 800 zł (§1).

Umowa została zawarta na 12 miesięcy i mogła być przedłużana na kolejne 12 miesięczne okresy, z zastrzeżeniem §4 i §5 (§3 ust. 1).

Posiadacz rachunku miał prawo do wykorzystywania kredytu w całości lub w części do wysokości określonej w §1 (§3 ust. 2).

Wpłata na rachunek powoduje, że kredyt odnawia się o dokonaną wpłatę i może być wielokrotnie wykorzystywany i spłacany w terminie 12 miesięcy od dnia pierwszego wykorzystania całości lub część kredytu (§3 ust. 3).

W §4 umowy wskazano warunki, pod którymi możliwe było przedłużenie umowy na kolejne 12 miesięczne okresy, a w §5 warunki nieprzedłużenia umowy z woli kredytobiorcy.

Dalej zgodnie z umową całość lub część wykorzystanego kredytu może być spłacana w ratach miesięcznych, na podstawie odrębnej dyspozycji określającej kwotą podlegającą spłacie w ratach oraz wnioskowaną liczbę rat (§6 ust. 1).

Wysokość i termin spłaty rat kredytu, które obejmują część kapitałową i należne odsetki podane zostaną w planie spłaty, który posiadacz rachunku otrzyma niezwłocznie po wykonaniu dyspozycji, o której mowa w ust. 1 (§6 ust. 2).

Od wykorzystanego kredytu (...) S.A. pobiera odsetki według zmiennej stopy procentowej obowiązującej w (...) S.A. w okresie wykorzystania kredytu (§11 ust. 1).

Odsetki od wykorzystanego kredytu (...) SA oblicza i pobiera z rachunku do 14 dni każdego miesiąca kalendarzowego za miesiąc poprzedni (§13 ust 1).

Wypłata z rachunku przekraczająca wolne środki powoduje naliczanie odsetek od kwoty przekraczającej wolne środki, według stopy procentowej obowiązującej w (...) SA dla kredytów przeterminowanych i kredytów postawionych po upływie terminu wypowiedzenia w stan natychmiastowej wymagalności, udzielonych na cele konsumpcyjne, która w dniu zawarcia umowy wynosi 25%.

Wg stanu na 20 grudnia 2010 r. w księgach rachunkowych banku odnotowano następujące zadłużenie M. K. z tytułu umowy z 3 października 2007 r.

- 1.040,68 zł tytułem niespłaconego kapitału,

- 343,25 zł tytułem odsetek karnych naliczonych przez Bank do dnia 20 grudnia 2010 r. od kwoty niespłaconego kapitału, łącznie 1.383,93 zł.

Dowód:

- umowa kredytu odnawialnego z 3 października 2007 r. – k. 62-66,

- wniosek kredytowy – k. 67-68,

- wyciąg z ksiąg rachunkowych z 20 grudnia 2010 r. – k. 69.

14 grudnia 2010 r. (...) S.A. w W. zawarł z (...) Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym w W. umowę sprzedaży wierzytelności.

Zgodnie z §3 ust. 1 tej umowy na warunkach określnych w umowie, zbywca sprzedaje na rzecz nabywcy, a nabywca kupuje wierzytelności wraz z wszelkimi zabezpieczeniami wymienionymi w załączniku numer 1 do umowy i wszelkie inne prawa z wierzytelnościami i zabezpieczeniami związane, w tym w szczególności roszczenia o zaległe odsetki, koszty i kary.

Zgodnie z §3 ust. 2 tej umowy z zastrzeżeniem bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa, dotyczących przenoszenia wierzytelności zabezpieczonych hipoteką, przeniesienie wierzytelności wraz z zabezpieczeniami następuje w dniu wpływu ceny na rachunek zbywcy, o którym mowa w §4 ust. 1.

Dowód:

- umowa sprzedaży wierzytelności z aneksem numer (...) – k. 47-51 (127-131),

- pełnomocnictwa – k. 51v (131v),

- wyciąg z KRS o numerze (...) – k. 52-59,

- wyciąg z (...) o numerze 259 – k. 42-42v (132-132v),

- wyciąg z KRS o numerze (...)– k. 43-46 (133-136).

3 stycznia 2011 r. (...) S.A. w W. sporządził skierowane do M. K. zawiadomienie o cesji wierzytelności z 14 grudnia 2010 r.

21 lutego 2011 r. (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. sporządził skierowane do M. K. wezwanie do zapłaty z tytułu wierzytelności wynikającej z umowy z 17 maja 2006 r.

Dowód:

- zawiadomienie z 3 stycznia 2011 r. – k. 60,

- wezwanie do zapłaty z 21 lutego 2011 r. – k. 61.

14 kwietnia 2020 r. (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. zawarł z (...) S.A. w W. umowę sprzedaży wierzytelności.

Zgodnie z §2 ust. 1 w zw. z §3 ust. 4. tej umowy zbywca zbył wierzytelności wymienione w załączniku numer 1 za cenę i na zasadach przewiedzianych w umowie, a nabywca nabył je za cenę i na zasadach przewidzianych w umowie.

W załączniku numer 1 do umowy wśród przenoszonych wierzytelności figuruje wierzytelność wobec M. K. z tytułu umowy zawartej 17 maja 2006 r.

Dowód:

- umowa sprzedaży wierzytelności – k. 114-118,

- wyciąg z KRS o numerze (...) – k. 103-113,

- wyciąg z (...) o numerze 259 – k. 119-121,

- pełnomocnictwa – k. 123-126,

- wyciąg z załącznika numer do umowy - k. 137-139.

14 kwietnia 2020 r. (...) S.A. w W. sporządził skierowane do M. K. zawiadomienie o cesji wierzytelności z 14 grudnia 2020 r. z tytułu umowy zawartej 17 maja 2006 r.

10 lipca 2020 r. (...) S.A. w W. sporządził skierowane do M. K. wezwanie do zapłaty z tytułu wierzytelności zakupionej 14 kwietnia 2020 r.

Dowód:

- zawiadomienie z 14 kwietnia 2020 r. – k. 140,

- wezwanie do zapłaty z 10 lipca 2020 r. – k. 141.

M. K. zmienił nazwisko na R..

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo (...) Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego w W. przeciwko M. R. okazało się nieuzasadnione.

Powód wywodził swoje roszczenie z umowy z dniu 3 października 2007 r. kredytu o numerze (...) w formie limitu kredytowego.

Podstawą prawną jego roszczenia jest – oprócz ww. umowy przepis art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz.U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665, z późn. zm.) zgodnie z którym – w brzmieniu na dzień zawarcia umowy - przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Przy umowie kredytu odnawialnego kredytobiorca nie jest obowiązany do zwrotu całości kwoty kredytu, lecz jedynie do spłaty wykorzystanego limitu kredytowego poprzez dokonywanie wpłat , których wysokość oraz termin płatności są określane w wyciągu z rachunku. Posiadacz karty zobowiązany był do spłaty całego zadłużenia dopiero w sytuacji rozwiązania umowy.

Powód wskazał w pozwie, że wierzytelność wynikająca z tej umowy została przeniesiona na jego rzecz na mocy umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 14 grudnia 2010 r.

Podstawą prawną powyższej cesji wierzytelności był przepis art. 509 § 1 k.c., zgodnie z którym wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki (§ 2).

Stan faktyczny niniejszej sprawy Sąd ustalił w oparciu o dokumenty złożone przez powoda, których prawdziwość i wiarygodność nie została zakwestionowana. Pozwany kwestionował moc dowodową tych dokumentów, wskazując, że nie dowodzą one żądania, a nadto twierdzeń pozwu tak do zasady jak i co do wysokości.

Stosownie do treści art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Uregulowanie przepisu art. 6 k.c. stanowi o ciężarze dowodu w sensie materialnoprawnym i wskazuje, kogo obciążają skutki nieudowodnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Reguła dotycząca ciężaru dowodu nie może być rozumiana w ten sposób, że zawsze, bez względu na okoliczności sprawy, spoczywa on na stronie powodowej. Zgodnie z rozkładem ciężaru dowodu, wynikającym z przywołanego przepisu, powód jest zobowiązany do wykazania wszystkich okoliczności uzasadniających jego roszczenie tak co do zasady jak i wysokości. Pozwany zaś, który odmawia uczynienia zadość żądaniu powoda, obowiązany jest udowodnić fakty wskazujące na to, że uprawnienie żądającemu nie przysługuje (vide: wyrok Sądu Najwyższego z 3 października 1969 r., II PR 313/69, Legalis 14124 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 kwietnia 1982 r., I CR 79/82, Legalis 23098). Spoczywający na pozwanym obowiązek dowiedzenia okoliczności wskazujących na wygaśnięcie zobowiązania nie może wyprzedzać ciążącego na powodzie obowiązku udowodnienia powództwa. Podkreślić jednakże należy, że art. 6 k.c. rozumiany być musi przede wszystkim w ten sposób, że strona, która nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swych twierdzeń ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu, co do tych okoliczności na niej spoczywał. (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 grudnia 2006 r., IV CSK 299/06, Legalis 161055 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 listopada 2007 r., II CSK 293/07, Legalis 162518).

Na powodzie zatem – zgodnie z ogólną zasadą rozkładu ciężaru dowodu wyrażoną w art. 6 k.c. w zw. z art. 69 ust. 1 ustawy Prawo bankowe i 509 § 1 k.c. – spoczywał obowiązek wykazania, że jego poprzednik prawny udzielił pozwanemu kredytu, że pozwany z niego skorzystał i nie dokonał jego zwrotu, że zadłużenie pozwanego ukształtowało się na wskazanym w pozwie poziomie, że powód skutecznie nabył tę wierzytelność od kredytodawcy.

Należy w tym miejscu podkreślić, iż obowiązek przedstawienia dowodów, zgodnie z przepisem art. 3 k.p.c. spoczywa na stronach, zaś ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne ( art. 6 k.c.). Nie wymagają jednak dowodu – stosownie do przepisu art. 229 k.p.c. – fakty przyznane w toku postępowania przez stronę przeciwną, jeżeli przyznanie nie budzi wątpliwości co do swej zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy. Nadto zgodnie z zasadą kontradyktoryjności, rządzącą procesem cywilnym, rzeczą sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). To strona powodowa, która domaga się zapłaty pewnej należności na drodze sądowej, winna co do zasady wykazać, iż należność ta – oznaczona co do wysokości, tytułu i daty płatności – istniała i nie została przez jej przeciwnika procesowego uiszczona.

Przed przystąpieniem do merytorycznej oceny żądania pozwu wskazać należy, że podstawową przyczyną oddalenie powództwa stała się utrata legitymacji czynnej przez powoda.

Pozew został wniesiony w dniu 6 czerwca 2011 r. Skuteczne doręczenie pozwanemu odpisu pozwu z załącznikami nastąpiło 1 lutego 2023 r. (a wcześniej, w dniu 21 czerwca 2022 r., pełnomocnika pozwanego uzyskał dostęp do akt postepowania elektronicznego). Tymczasem w dniu 14 kwietnia 2020 r. powód zbył wierzytelność objętą żądaniem pozwu na rzecz innego podmiotu.

Zgodzenie z art. 192 k.p.c.: Z chwilą doręczenia pozwu:

1)  nie można w toku sprawy wszcząć pomiędzy tymi samymi stronami nowego postępowania o to samo roszczenie;

2)  pozwany może wytoczyć przeciw powodowi powództwo wzajemne;

3)  zbycie w toku sprawy rzeczy lub prawa, objętych sporem, nie ma wpływu na dalszy bieg sprawy; nabywca może jednak wejść na miejsce zbywcy za zezwoleniem strony przeciwnej.

Z chwilą doręczenia pozwanemu pozwu podjęte przez powoda czynności rozporządzające w stosunku do przedmiotu procesu (zbycie rzeczy lub prawa) pozostają bez wpływu na bieg sprawy. Pod pojęciem zbycia w rozumieniu art. 192 pkt 3 k.p.c. należy rozumieć wszelkie czynności prawne i zdarzenia, których skutkiem jest przejście własności, ograniczonego prawa rzeczowego lub prawa obligacyjnego, w tym także z mocy ustawy [por. W. S., w: Z. R., W. S. (red.), Kodeks, t. I, s. 346]. W post. z 18.9.2020 r. (II CSK 23/20, L.). Sąd Najwyższy wyjaśnił, że orzecznictwie przyjmuje się powszechnie szeroką definicję zbycia rzeczy lub prawa w rozumieniu art. 192 pkt 3 k.p.c., która obejmuje w praktyce każdy przypadek sukcesji singularnej. Celem komentowanego przepisu jest stabilizacja postępowania, które może być kontynuowane po zawiśnięciu sporu (z chwilą doręczenia odpisu pozwu pozwanemu) z tymi samymi stronami, mimo zmian podmiotowych w stosunku materialnoprawnym leżącym u podstaw sporu dotyczącego rzeczy lub prawa będących przedmiotem sporu sądowego. Zbywca, co do zasady, zachowuje legitymację procesową, a w drodze wyjątku dopuszcza się wstąpienie na jego miejsce nabywcy. W braku zgody zbywcy, sąd nie bierze pod uwagę okoliczności, że w toku procesu nastąpiło przejście prawa (zob. post. SN z 16.12.2004 r., V CZ 143/04, L.). Sąd – pomijając zdarzenie prawne, jakim jest zbycie przedmiotu sporu – wyjątkowo odstępuje od przewidzianej w art. 316 § 1 k.p.c. zasady, że podstawą wyrokowania jest stan rzeczy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy (por. wyr. SN z 3.9.1964 r., I CR 570/63, OSNCP 1965, Nr 12, poz. 211). Wskazany przepis dopuszcza i sankcjonuje stan, w którym strona, pomimo że jej uprawnienia lub obowiązki wynikające ze stosunku materialnoprawnego przeszły na inny podmiot, nadal zachowuje taką pozycję, jakby uprawnienia te lub obowiązki jej dotyczyły (por. uchw. SN z 17.6.2010 r., III CZP 38/10, OSNC 2011, Nr 1, poz. 3; wyr. SN z 28.2.2003 r., V CKN 1698/00, L.). Zgodnie natomiast z art. 788 § 1 KPC, jeżeli uprawnienie lub obowiązek po powstaniu tytułu egzekucyjnego lub w toku sprawy przed wydaniem tytułu przeszły na inną osobę, sąd nada klauzulę wykonalności na rzecz tej osoby lub przeciwko niej, gdy przejście to będzie wykazane dokumentem urzędowym lub prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym (tak T. Szanciło (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Komentarz. Art. 1–458[16]. Tom I. Wyd. 2, Warszawa 2023).

Zbycie rzeczy lub prawa objętych sporem nie wywoła skutku w postaci podmiotowej stabilizacji postępowania, jeżeli nastąpiło przed doręczeniem pozwanemu pozwu. Wykładnia językowa art. 192 pkt 3 k.p.c. jednoznacznie wskazuje, że momentem decydującym dla oceny, czy zbycie w toku sprawy rzeczy lub prawa objętych sporem ma lub nie ma wpływu na bieg sprawy jest chwila doręczenia odpisu pozwu. Skutkiem doręczenia pozwu jest także stabilizacja podmiotowa postępowania. Zbycie rzeczy lub prawa objętych sporem przed doręczeniem pozwu pozwanemu pociąga za sobą brak legitymacji procesowej jednej ze stron postępowania (zbywcy). Pozbawione tego skutku jest jedynie zbycie dokonane w toku procesu, a więc od momentu doręczenia pozwu pozwanemu aż do zakończenia postępowania (wyrok SA w Gdańsku z 3 lipca 2018 r., V ACa 309/17)

Na tle przepisu art. 192 pkt 3 k.p.c. przyjmuje się zatem powszechnie, że zbycie rzeczy lub prawa objętych sporem przed doręczeniem pozwanemu odpisu pozwu pociąga za sobą brak legitymacji procesowej zbywcy.

Taka też sytuacja miała miejsce w niniejszej sprawie. Pozwany nie zgodził się na wstąpienie (...) S.A. w W. w miejsce (...) Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego w W. i zarzucił, że powód, na skutek zbycia wierzytelności przed doręczeniem pozwanemu odpisu pozwu, utracił swoją legitymację czynną.

Wobec powyższego powództwo podlegało oddaleniu już z samej formalnej utraty legitymacji czynnej powoda.

Niemniej, nawet przy odmiennej ocenie powyższego zagadnienia, Sąd doszedł do przekonania, że powód nie podołał spoczywającemu na nim ciężarze dowodu. Wszystkie podniesione przez pozwanego zarzuty okazały się zasadne.

W ocenie Sądu roszczenie powoda pozostaje niewykazane co do zasady jak i wysokości.

Pozwany nie kwestionował samego faktu zawarcia umowy z (...) S.A. Powód nie wykazał jednak, aby pozwany z przyznanego limitu skorzystał i nie zwrócił go w jakiejkolwiek części. Nie wyjaśnił również dlaczego kwota żądanego kapitału przewyższa wskazany umowie limit. Nie wskazał również w jaki sposób wyliczył żądane skapitalizowane odsetki – od jakich kwot, za jakie okresy i wg jakiej stopy procentowej, która w świetle umowy jest zmienna. Brak jest również jakichkolwiek dowodów pozwalających ustalić kiedy umowa przestała wiązać strony i z jakiego powodu. Zgodnie z jej postanowieniami ulegała ona przedłużeniu, chyba że zachodziła któraś z wskazanych z §4 lub §5 przyczyn. Powód nie wskazał ani, czy ani która i kiedy podstawa do zakończenia umowy, czy to na skutek jej wypowiedzenia, czy wygaśnięcia, powstała. Zapatrywania tego nie zmieniają przedłożone przez powoda wyciąg z ksiąg banku, który, jako dokument prywatny, stanowi jedynie dowód tego, że osoby, które go podpisały, złożyły oświadczenie o wskazanej w nim treści (art. 245 k.p.c.). W konsekwencji dane ujęte w księgach rachunkowych, czy wyciągu z tych ksiąg mogą stanowić jedynie dowód tego, że określona wierzytelność jest odnotowana w dokumentach księgowych. Nie stanowią jednak dowodu na skuteczność dokonanej cesji wierzytelności oraz istnienia i wysokości nabytej wierzytelności. Okoliczności te powinien wykazać powód odpowiednimi dowodami, zgodnie z ciężarem wynikającym z art. 6 k.c. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 września 2016 r., sygn. akt IV CSK 760/15, Legalis 1538652 oraz z dnia 25 kwietnia 2017 r., sygn. akt V CSK 492/16, Legalis 1650903). Ciężarowi temu powód nie podołał.

Niezależnie od powyższego powód nie wykazał skuteczności cesji wierzytelności na swoją rzecz.

Wskazać należy, że w procesie w charakterze stron mogą występować tylko te podmioty, które są jednocześnie podmiotami stosunku prawnego będącego przedmiotem tego procesu. W każdym procesie sąd powinien przede wszystkim rozstrzygnąć, czy strony procesowe są jednocześnie stronami spornego stosunku prawnego. Jak wskazał Sąd Najwyższy w uzasadnieniu Uchwały z 12 grudnia 2012 r. (sygn. akt III CZP, Legalis 549473) legitymacja materialna, a więc posiadanie prawa podmiotowego lub interesu prawnego stanowi przesłankę materialną powództwa, a jej brak stoi na przeszkodzie udzieleniu ochrony prawnej. Brak legitymacji materialnej (czynnej lub biernej) skutkuje co do zasady oddaleniem powództwa. W sytuacji, gdy legitymacja materialna i procesowa zespalają się, oddalenie powództwa następuje w istocie z braku legitymacji materialnej, którego rezultatem jest także brak legitymacji procesowej, będący wtórną przyczyną oddalenia powództwa.

W niniejszej sprawie przeniesienie wierzytelności miało nastąpić na mocy umowy z 14 grudnia 2010 r. Pozwany nie kwestionował samego faktu zawarcia tej umowy, ale możliwość ustalenia jakie wierzytelności zostały przeniesione i czy umowa doszło do skutku poprzez zapłatę ceny.

Powód przedłożył umowę z 14 grudnia 2010 r. w formie skrajnie okrojonej. Co prawda oznaczył ją jako wyciąg, ale ta szczątkowo forma umowy uniemożliwienie poczynienie przekonujących ustaleń faktycznych. W umowie tej część postanowień została usunięta, a część jej stron (2 i 3, 12-18) w ogóle nie zostały złożone. Uniemożliwia to realne ustalenie treści tej umowy, praw i obowiązków stron, a w konsekwencji jej skuteczności. Pozwala ustalić przy tym, że przeniesienie wierzytelności miała odbyć się pod warunkiem zapłaty ceny. Powód nie wykazał, aby warunek ten został spełniony. Co więcej powód nie złożył załącznika do tej umowy, w którym zgodnie z umową miały zostać wskazane przenoszone wierzytelności. Nawet zatem ustalając, że przedmiotowa umowa była skuteczne, to nie można ustalić jakie wierzytelności zostały w jej wykonaniu przeniesione na powoda, a w szczególności, aby była to wierzytelność dochodzona w niniejszym postępowaniu. Powyższą wątpliwość wzmacnia również fakt, że w wezwaniu do zapłaty (k. 61) nabywca wierzytelności wskazuje, że na mocy umowy z 14 grudnia 2010 r. nabył wierzytelność z tytułu umowy z 17 maja 2006 r., a umowa, z której wywodzi żądanie pozwu, została zawarta 3 października 2007 r.

Powyższego zapatrywania nie zmieniają umowy złożone przez (...) S.A. w W.. Umowa z 14 kwietnia 2020 r. ponownie zawarta jest pod warunkiem zapłaty ceny i ponownie spełnienie tego warunku nie zostało wykazane. Do tej umowy został co prawa złożony załącznik zawierający przenoszone wierzytelności, ale ponownie wskazuje on na umowę z 17 maja 2006 r., zawarta przez pozwanego z bankiem (...) S.A. Ponownie również powyższą wątpliwość wzmacnia również fakt, że w wezwaniu do zapłaty (k. 140) kolejny nabywca wierzytelności wskazuje, że na mocy umowy z 14 kwietnia 2020 r. nabył wierzytelność z tytułu umowy z 17 maja 2006 r., a umowa, z której wywodzi żądanie pozwu, została zawarta 3 października 2007 r.

Z tych też przyczyn Sąd uznał, że powód nie wykazał przysługującej mu legitymacji czynnej.

Wskazać również należy, że fakt zawarcia umowy przelewu wierzytelności nie może stawiać nabywcy wierzytelności w sytuacji korzystniejszej procesowo od pierwotnego wierzyciela, który to, aby domagać się skutecznie zapłaty od strony pozwanej musi wykazać zarówno fakt powstania konkretnej wierzytelności, jej podstawę jak i jej wysokość. Powód, jako strona umowy przelewu wierzytelności, w ramach przewidzianej w art. 353 [1] k.c. swobody umów, winien zadbać o takie sformułowanie jej treści oraz nadanie jej takiej formy, aby w toku postępowania sądowego, w razie sporu co do istnienia wierzytelności i skuteczności jej nabycia, możliwe było przedstawienie zarówno samej umowy w pełnej treści jak i załączników umożliwiających Sądowi ocenę, czy rzeczywiście wierzytelność istnieje i że doszło do jej przelewu. Argumenty powoda, że posiada dane pozwanego i dokumenty, które go dotyczą nie powoduje, że staje się on wierzycielem. Pozwany w piśmie 13 maca 2023 r. przedstawił ogólnikowy wywód, bez odniesienia się do konkretnych zarzutów pozwanego, a momentami wręcz absurdalny, gdy powołuje się na wyciąg do umowy, który nie został złożony.

Z tych też względów powództwo podlegało oddaleniu w całości.

O kosztach procesu Sąd orzekł w oparciu o zasadę odpowiedzialności za wynik procesu, na podstawie art. 98 § 1 i §3 k.p.c. w zw. 99 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Mając na względnie fakt, że strona powodowa przegrała proces w całości, w punkcie II wyroku zasądził od powoda na rzecz pozwanej kwotę 287 zł odpowiadającą wysokości poniesionych przez stronę pozwaną kosztów procesu. W tym zakresie pozwana wydatkowała łącznie 270 zł z tytułu wynagrodzenia radcy prawnego (§ 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, Dz. U. 2002 Nr 163, poz. 1348 z późn. zm.) oraz 17 złotych z tytułu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa (art. 1 ust. 1 pkt 2 oraz część IV załącznika ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej, Dz. U. 2006 Nr 225 poz. 1635 z późn. zm.).

Mając na uwadze powyższe należało orzec jak w sentencji.