Pełny tekst orzeczenia

Warszawa, dnia 27 kwietnia 2023 r.

Sygn. akt VI Ka 16/22

WYROK

2.1.W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący:SSO Anna Zawadka

Sędziowie:SO Agnieszka Wojciechowska-Langda

SO Tomasz Morycz

protokolant: protokolant sądowy – stażysta Marcelina Pelka

przy udziale prokuratora Mariusza Ejflera i przedstawiciela (...) Urzędu Celno-Skarbowego w B. B. T.

po rozpoznaniu dnia 27 kwietnia 2023 r.

sprawy D. K., syna A. i E., ur. (...) w B.

oskarżonego o przestępstwo z art. 76 § 1 kks w zb. z art. 56 § 1 kks w zw. z art. 6 § 2 kks w zw. z art. 37 § 1 kks w zb. z art. 62 § 2 kks w zb. z art. 61 § 1 kks w zw. z art. 7 § 1 kks

na skutek apelacji wniesionych przez prokuratora, oskarżonego i obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Północ w Warszawie

z dnia 5 lipca 2021 r. sygn. akt IV K 457/14

I. zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

1. na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. (w brzmieniu obowiązującym w dniu 25.01.2008 r.) w zw. z art. 4 § 1 k.k. w zw. z art. 20 § 2 k.k.s. wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego D. K. kary roku pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres próby 3 (trzech) lat;

2. orzeczony na podstawie art. 34 § 2 k.k.s. wobec oskarżonego zakaz prowadzenia działalności gospodarczej na okres 3 (trzech) lat ogranicza do określonej działalności związanej z obrotem (skupem, sprzedażą, pośrednictwem) złomem;

II. w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III. zasądza od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Północ
w Warszawie na rzecz adw. K. H. kwotę 1239,84 zł obejmującą wynagrodzenie za obronę z urzędu w instancji odwoławczej oraz podatek VAT;

IV. zwalnia oskarżonego od kosztów sądowych w postępowaniu odwoławczym, obciążając wydatkami Skarb Państwa.

SSO Anna Zawadka SSO Agnieszka Wojciechowska-Langda SSO Tomasz Morycz

UZASADNIENIE
Formularz UK 2	Sygnatura akt	VI Ka 16/22
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:			3
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Północ w Warszawie z dnia 5 lipca 2021r. Sygn. akt IV K 457/14

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☒ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.1.1.3. Granice zaskarżenia

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

Zmiana

2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.1.2.1. Ustalenie faktów

0.1.2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

D. K.

Oskarżony był karany za przestępstwa innego rodzaju

Informacja z KRK

2904

0.1.2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.1.2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu

z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu.

Informacje z KRK

dokumenty wystawione w punkcie informacyjnym Krajowego Rejestru Karnego przy Sądzie Okręgowym, nie wzbudzają zastrzeżeń odnośnie formy sporządzenia i wartości merytorycznej;

0.1.2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu

z pkt 2.1.1

albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu.

. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut w apelacji obrońcy

Obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie :

1. art. 4 kpk, art. 7 kpk, art. 410 kpk i 424 kpk, która miała wpływ na treść orzeczenia poprzez oparcie wyroku wyłącznie na części materiału dowodowego ujawnionego w toku rozprawy głównej, z całkowitym pominięciem okoliczności, iż pierwsze wezwania do osobistego stawiennictwa oskarżonego z dnia 12 listopada 2013r. w sprawie wszczętej w dniu 10 października 2013r. zostało doręczone żonie oskarżonego w dniu 2 grudnia 2013r. a zatem uzewnętrznienie postanowienia o wszczęciu dochodzenia nastąpiło po wejściu w życie przepisu art. 70c ustawy z 29 sierpnia 1997r. Ordynacja Podatkowa, co doprowadziło Sąd I instancji do błędnego przekonania, że organ podatkowy nie był zobligowany do zawiadomienia podatnika o nierozpoczęciu lub zawieszeniu biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego, a w konsekwencji, że nie doszło do przedawnienia zobowiązań podatkowych oskarżonego.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Na wstępie należy wskazać, iż zarzuty z obu apelacji obrońcy i oskarżonego z uwagi na ich tożsamość Sąd Okręgowy rozpoznał łącznie.

Zarzut ten jest częściowo zasadny, albowiem rację ma obrońca i oskarżony, iż organ podatkowy był zobligowany do zawiadomienia pełnomocnika podatnika o nierozpoczęciu lub zawieszeniu biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego zgodnie z treścią przepisu art. 70c ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. -Ordynacja podatkowa. Nie ma w tym zakresie racji Sąd Rejonowy powołując się na datę wszczęcia dochodzenia w dniu 10.10.2013r., a zatem w dacie gdy przepis ten jeszcze nie obowiązywał i nie było obowiązku zawiadamiania podatnika o wszczęciu postępowania. Zmiana stanu prawnego nastąpiła z dniem 15 października 2013r. Od tego dnia nastąpiło sformalizowanie obowiązku informacyjnego tj. zawiadomienia podatnika o wszczęciu postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe, ale też zgodnie z art. 70c O.p. nałożono obowiązek zawiadomienia o nierozpoczęciu lub zawieszeniu biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego w przypadku o którym mowa w art. 70 § 6 pkt 1 O.p.

Zgodnie z art. 70 § 6 pkt 1 O.p., w brzmieniu przed dniem 15.10.2013r. - bieg terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu z dniem wszczęcia postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, jeżeli podejrzenia popełnienia przestępstwa lub wykroczenia wiążę się z niewykonaniem tego zobowiązania. Tym niemniej w stanie prawnym obowiązującym w czasie wszczęcia dochodzenia w tej sprawie orzecznictwo sądów administracyjnych , dokonując wykładni tego przepisu przyjmowało w miarę jednolicie, że istotna jest wiedza, stan świadomości podatnika o toczącym się przeciwko niemu postępowaniu karny skarbowym, a nie sposób (forma) w jaki podatnik tę wiedzę posiadał.

Z powyższych ustaleń wynika, że przed zmianą stanu prawnego , czyli przed 15.10.2013r. oskarżony nie miał świadomości, że w stosunku do niego wszczęto postępowanie w sprawie o przestępstwo karno skarbowe.

W tym miejscu należy przywołać treść wyroku NSA z dnia 9 maja 2019r. I FSK 955/17 „ …po zmianie stanu prawnego obowiązek informacyjny powinien być dokonany w trybie przewidzianym w art. 70c O.p. i to nawet wówczas, gdy przyczyna zawieszenia biegu terminu przedawnienia, a więc wszczęcie postępowania karno skarbowego, nastąpiła przed wprowadzeniem w życie powyższego przepisu.”.

Nie ma jednak racji skarżący, iż niedopełnienie tego obowiązku przez organ podatkowy skutkowało przedawnieniem karalności zarzuconego przestępstwa z powodu przedawnienia należności podatkowej. Wskazać bowiem należy, iż w tej sprawie zaistniały dwie inne przesłanki do przerwania biegu termin przedawnienia należności podatkowej wymienione w art. 70 § 4 i § 6 pkt 2 O.p. tj. wskutek zastosowania środka egzekucyjnego, o którym podatnik został zawiadomiony oraz wniesienia skargi do sądu administracyjnego na decyzję dotyczącą tego zobowiązania z tytułu podatku VAT za lata 2006-2007.

Z pisma (...) Urzędu Skarbowego w B. z dnia 26 sierpnia 2019r. (k.2378-2379) wynika, że termin przedawnienia należności podatkowej ustalono na dzień 07.12.2018r. po uwzględnieniu skutecznych środków egzekucyjnych (zajęcie rachunków bankowych) przerywających bieg terminu przedawnienia oraz okresów zawieszenia biegu terminu przedawnienia od 20.01.2010r. do 11.01.2012r. (skarga do WSA) i od 16.07.2012r. do 06.03.2014r. (skarga do NSA).

Skarżący zupełnie pomija powyższe okoliczności , a przede wszystkim treść przepisu art. 44 § 5 k.k.s. Jeżeli w okresie biegu przedawnienia karalności z art. 44 § 2 k.k.s. wszczęto postępowanie przeciwko sprawcy (ad personam), to zgodnie z art. 44 § 5 k.k.s. do okresu przedawnienia przestępstwa skarbowego zagrożonego karą pozbawienia wolności przekraczającą 3 lata dolicza się kolejne 10 lat, a zatem okres przedawnienia wynosi 20 lat. W tej sprawie wszczęcie postępowania przeciwko sprawcy nastąpiło z dniem ogłoszenia postanowienia o przedstawieniu zarzutów i przesłuchaniu podejrzanego D. K. tj. w dniu 27.03.2014r. (k.355) , a zatem w okresie gdy należność podatkowa nie uległa jeszcze przedawnieniu. Wszczęcie postępowania ad personam skutkowało zatem przedłużeniem terminu karalności liczonego od nastąpienia przedawnienia należności podatkowej. Termin przedawnienia karalności przestępstwa karno skarbowego zarzuconego oskarżonemu przypada zatem na dzień 07.12.2028r.

Z powyższych względów zarzut podniesiony w apelacji obrońcy i apelacji oskarżonego jest tylko częściowo zasadny .

Obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie :

2. art. 4 kpk, art. 7 kpk, art. 410 kpk i 424 kpk, która miała wpływ na treść orzeczenia poprzez oparcie wyroku wyłącznie na części materiału dowodowego ujawnionego w toku rozprawy głównej, z całkowitym pominięciem okoliczności przemawiających na korzyść oskarżonego D. K. , w tym zaniechanie dokonania oceny zeznań świadków W. K., I. T., J. K. (1), W. T. (1), K. W. i R. T. (1) , z których wynika, że M. Ż. (1) dokonywał zakupu złomu od wyżej wymienionych osób bez jego ważenia, co świadczy o tym, że nie prowadził on rzetelnej dokumentacji nabytego towaru, a w konsekwencji nie sposób stwierdzić jak to uczynił Sąd I instancji- że D. K. kupował od M. Ż. (1) złom jednak nie w takich ilościach jak wynikało to z faktur,

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd Rejonowy prawidłowo przeprowadził postępowanie, wyjaśnił na rozprawie wszystkie okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, następnie całość tych okoliczności wnikliwie i wszechstronnie rozważył, uwzględniając przy tym zasady prawidłowego rozumowania, wskazania wiedzy, doświadczenia życiowego i na tej podstawie poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne oraz wyprowadził trafny wniosek w przedmiocie winy oskarżonego za przypisane mu przestępstwo. Ocena materiału dowodowego przez sąd I instancji dokonana została z baczeniem na reguły z art. 4, 5, 7 k.p.k., a więc jest bezstronna i nie narusza zasady granic swobodnej oceny dowodów oraz jest zgodna z prawidłowym rozumowaniem, wskazaniami wiedzy, doświadczenia życiowego, zwłaszcza zaś nie zawiera błędów faktycznych i logicznych.

Wbrew argumentom skarżącego Sąd Rejonowy nie pominął dowodu z zeznań rolników od których M. Ż. (1) nabywał niewielkie ilości złomu tj. W. K., I. T., J. K. (1), W. T. (1), K. W. i R. T. (1). Argumentacja obrońcy jest chybiona, skoro uznał oświadczenia tych osób za wiarygodne w zakresie w jakim te osoby potwierdziły, że M. Ż. (1) prowadził działalność skupu i sprzedaż złomu oraz kupował od rolników niewielkie ilości złomu (k.2776).

Rację ma skarżący, że wskazane wyżej osoby zeznały w Urzędzie Kontroli Skarbowej , że złom nie był ważony, co potwierdza tezę, iż M. Ż. (1) od którego oskarżony nabywał złom, nie prowadził rzetelnej dokumentacji nabytego towaru. Tym niemniej skarżący zupełnie pomija pozostałe okoliczności wynikające z tych zeznań, a mianowicie to, że rolnicy sprzedali M. Ż. (1) znacznie mniejsze ilości złomu stalowego niż ilość ton wskazanych w pisemnych oświadczeniach. Obrońca pomija także to, że sprzedaż złomu przez rolników nastąpiła albo znacznie wcześniej tj. w latach 2000-2003, albo po okresie objętym zarzutem tj. w latach 2008-2010, a zatem złom stalowy sprzedany oskarżonemu przez M. Ż. (1) w latach 2006-2007 , nie mógł pochodzić od tych rolników nawet w części. Wskazać należy, iż łączna ilość złomu różnego rodzaju tj. miedzi, ołowiu, aluminium, mosiądzu, cynku, znalu, stali nierdzewnej– figurująca na fakturach wystawionych przez firmę (...) wynosi aż ponad 62 tony (62 506 kg). Ponadto rolnicy sprzedawali M. Ż. (1) złom stalowy pochodzący z gospodarstw rolnych (tj. z maszyn rolniczych, samochodów, beczki, puszki, gwoździe, brony, pługi). Tymczasem na fakturach wystawionych przez M. Ż. (1) znajduje się innego rodzaju złom i tylko na jednej fakturze wymieniono złom stali nierdzewnej w ilości 940 kg (faktur VAT nr (...) -załącznik nr 1 k.141), który z całą pewnością nie mógł pochodzić od rolników, którzy sprzedali M. Ż. (1) ok. 22 tony złomu stalowego w latach 2000-2003 oraz 2008-2010, czyli w innym okresie niż wskazana faktura.

Nie budzi zatem wątpliwości Sądu Okręgowego, iż ustalenia Sądu Rejonowego są w tym zakresie prawidłowe, że D. K. kupował od M. Ż. (1) złom jednak nie w takich ilościach jak wynika to z faktur. Z całą pewnością zeznania rolników podważają wiarygodność depozycji M. Ż. (1) i wyjaśnienia oskarżonego, a także wiarygodność protokołów przyjęcia złomu, które oskarżony przedłożył dopiero w 2017r., a zatem 10 lat po rzekomym nabyciu złomu od M. Ż. (1) (k.1700-1705). Wbrew argumentom obrońcy zeznania wskazanych rolników nie uwiarygadniają depozycji M. Ż. (1) odnośnie źródła pochodzenia złomu sprzedanego oskarżonemu i nie przemawiają na korzyść oskarżonego D. K.. Z powyższych względów zarzut obrońcy jest niezasadny.

Obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie :

3. art. 4 kpk, art. 7 kpk, art. 410 kpk i 424 kpk, która miała wpływ na treść orzeczenia poprzez oparcie wyroku wyłącznie na części materiału dowodowego ujawnionego w toku rozprawy głównej, z całkowitym pominięciem okoliczności przemawiających na korzyść oskarżonego D. K. , w tym zaniechanie dokonania oceny opinii z zakresu badań dokumentów nr (...) (...), (...) (...) i (...) (...) z których w sposób jednoznaczny wynika, że podpisy pod fakturami VAT nie zostały nakreślone przez L. D., M. C. ani M. Ż. (1), co doprowadziło do uznania zeznań M. Ż. (1) za niewiarygodne, podczas gdy rzetelnie przeprowadzona analiza całokształtu materiału dowodowego prowadzi do jednoznacznego wniosku, że w rzeczywistości M. Ż. (1) nabywał złom od osób podających się za L. D. i M. C. i dysponował znaczną ilością złomu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Ocena materiału dowodowego przez sąd I instancji dokonana została z baczeniem na reguły z art. 4, 5, 7 k.p.k., a więc jest bezstronna i nie narusza zasady granic swobodnej oceny dowodów oraz jest zgodna z prawidłowym rozumowaniem, wskazaniami wiedzy, doświadczenia życiowego, zwłaszcza zaś nie zawiera błędów faktycznych i logicznych. Nie sposób zgodzić się z argumentacją obrońcy, że dowód z opinii z zakresu badań dokumentów nr (...) (...), (...) (...) i (...) (...) (k.155-195) , który wskazuje iż czytelne podpisy na fakturach VAT nie zostały nakreślone przez M. C. i L. D., przemawia na korzyść oskarżonego D. K.. Argumentacja obrońcy jest chybiona, iż M. Ż. (1) nabywał złom od osób podających się za L. D. i M. C. oraz dysponował znaczną ilością złomu.

W toku pierwszego przesłuchania na pytanie skąd pochodzi złom, który sprzedawał na rzecz D. K., M. Ż. (1) zeznał, że w latach 2006-2007 kupował złom od L. D. z I., od pana C. z I., od A. W. z Z. i od rolników z terenu (...) (k.264-267). Dopiero na rozprawie świadek M. Ż. (1) zeznał, że nie znał tych dostawców, a złom przywoził mu P. i M. (nie znani mu z nazwiska), którzy podawali się za przedstawicieli L. D.. Zmienił też wcześniejsze zeznania i stwierdził, że złom który pochodził od rolników nie sprzedawał oskarżonemu , tylko A. W. (k.2222-2224).

Analiza treści odmiennych depozycji składanych przez M. Ż. (1) (ur. w (...)r., gdyż w sprawie zeznawał jeszcze inny M. Ż. (1) ur. w (...)r.) na różnych etapach postępowania, prowadzi do wniosku, iż Sąd Rejonowy zasadnie uznał zeznania tego świadka za niewiarygodne.

Skarżący zupełnie pomija treść ustaleń kontroli podatkowej przeprowadzonej w stosunku do M. Ż. (1), która wykazała, że jego działalność gospodarcza polegała głównie na wprowadzaniu do obiegu prawnego faktur, które nie dokumentowały wymienionych na nich zdarzeń gospodarczych zarówno zakupu jak i sprzedaży, są fakturami fikcyjnymi. Złom wykazany na wystawionych przez M. Ż. (1) fakturach sprzedaży dla takich odbiorców jak m.in. F.U.H (...) D. K. w większości został przefakturowany z faktur wystawionych dla M. Ż. (1), w których jako wystawcy (dostawcy) figurowały firmy (...) i (...), które były podmiotami nieistniejącymi, wykreślonymi z ewidencji działalności gospodarczej. M. Ż. (1) nie mógł więc sprzedać oskarżonemu złomu, którego faktycznie nie posiadał w ilościach i rodzaju wskazanym na fakturach. O przefakturowaniu tych pustych, fikcyjnych faktur na firmę oskarżonego świadczą daty na fakturach zakupu i sprzedaży oraz ilości złomu, które pokrywały się ze sobą (protokoły kontroli podatkowej k. 4-16,39-44).

Prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Inowrocławiu z dnia 23 grudnia 2015r. sygn. akt II K 2/12 M. Ż. (1) został skazany za przestępstwo z art. 76 § 1 kks w zw. z art. 37 § 1 pkt 1 kks w zb. z art. 62 § 2 kks w zw. z art. 7 § 1 kks w zw. z art. 6 § 2 kks na karę roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania na okres próby 5 lat i karę grzywny w wymiarze 70 stawek dziennych w wysokości 100 zł każda stawka (k.1745-1748). Występek przypisany M. Ż. (1) polegał na tym, że w okresie od października 2005r. do stycznia 2008r. w Z. działając w krótkich odstępach czasu i w realizacji z góry powziętego zamiaru osiągnięcia korzyści majątkowej, prowadząc działalność gospodarczą pod firmą (...), będąc podatnikiem zobligowanym do odprowadzania podatku od towarów i usług, w składanych deklaracjach podatkowych VAT-7 uwzględniał kwoty podatku naliczonego, wynikające z nierzetelnych faktur, potwierdzających nie zaistniałe zdarzenia gospodarcze, dokumentowane jako sprzedaż złomu i metali kolorowych przez podmioty gospodarcze L. D. Firma Handlowa (...) z siedzibą w I. oraz M. T., czym naraził Skarb Państwa reprezentowany przez Urząd Skarbowy w Z. na nienależny zwrot podatkowej należności publicznoprawnej dużej wartości w postaci naliczonego podatku od towarów i usług w kwocie 1.007.317 złotych.

Brak zatem podstaw do podzielenia argumentacji obrońcy, że Sąd Rejonowy błędnie ocenił zeznania tego świadka jako niewiarygodne. Nie sposób uznać tych depozycji M. Ż. (1) za wiarygodne w świetle wyników kontroli skarbowej przeprowadzonej u świadka i prawomocnego wyroku skazującego za czyn, który polegał na wprowadzeniu do obrotu fikcyjnych faktur zakupu i sprzedaży złomu. Zarzut obrońcy jest niezasadny.

Obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie :

4. art. 4 kpk, art. 7 kpk, art. 410 kpk i 424 kpk, która miała wpływ na treść orzeczenia poprzez oparcie wyroku wyłącznie na części materiału dowodowego ujawnionego w toku rozprawy głównej, z całkowitym pominięciem okoliczności przemawiających na korzyść oskarżonego D. K. , w tym zaniechanie dokonania oceny zeznań świadka M. M. (2), złożonych przed Sądem Apelacyjnym w Warszawie w dniu 5 maja 2021r. sygn. akt II AKa 125/20, z których protokół został załączony do akt niniejszej sprawy, podczas gdy z zeznań tych jednoznacznie wynika, że transakcje z oskarżonym były rzeczywiste, a świadek w sposób logiczny wyjaśnił pewne ich rozbieżności z zeznaniami i wyjaśnieniami złożonymi w toku postępowania przygotowawczego oraz wskazał z jakich przyczyn poddał się dobrowolnie karze,

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zarzut jest niezasadny, albowiem naruszenie art. 410 kpk może nastąpić w dwóch płaszczyznach. Po pierwsze gdy sąd wydał wyrok opierając go na nieujawnionym materiale dowodowym, chociażby został on prawidłowo oceniony. Po drugie gdy sąd co prawda wydał wyrok, opierając się na ujawnionym materiale dowodowym, ale nie ocenił tego materiału dowodowego w całości, gdyż część dowodów pominął, na co wskazywać będzie pisemne uzasadnienie wyroku, w którym sąd nie odniósł się do niektórych dowodów.

Wskazać należy, że zgodnie z art. 405 § 2 kpk z chwilą zamknięcia przewodu sądowego ujawnione są bez odczytania wszystkie protokoły i dokumentu podlegające odczytaniu na rozprawie, które nie zostały odczytane, a zatem protokół przesłuchania świadka M. M. przed Sądem Apelacyjnym w Warszawie został zaliczony do materiału dowodowego w tym trybie.

Obrońca zarzuca, że Sąd zaniechał dokonania oceny zeznań świadka M. M. (2), złożonych przed Sądem Apelacyjnym w Warszawie w dniu 5 maja 2021r. sygn. akt II AKa 125/20, z których protokół został załączony do akt tej sprawy (k.2733-2743). Tymczasem Sąd Rejonowy w uzasadnieniu na k. 2774 wskazał, że zachowanie świadka M. M. (2) i składane przez niego zeznania przed sądem były uzgodnione z oskarżonym D. K. i miały na celu przedłużenie postępowania i doprowadzenie do przedawnienia oraz realizację linii obrony oskarżonego. W związku z powyższym zeznania złożone m.in. przez M. M. (2) na etapie postępowania sądowego sąd uznał za niewiarygodne w zakresie sprzecznym ze składanymi przez niego wyjaśnieniami oraz innymi wiarygodnymi dowodami. Nie sposób zatem zgodzić się z zarzutem obrońcy, że sąd zaniechał dokonania oceny zeznań świadka M. M. (2) złożonych przed Sądem Apelacyjnym w Warszawie. Wskazać należy, iż Sąd ogólnie ocenił zeznania tego świadka złożone na etapie postępowania sądowego jako niewiarygodne i Sąd Okręgowy podziela tą argumentacją.

Odnosząc się do zarzut, że zeznania M. M. (2) złożone przed Sądem Apelacyjnym potwierdzają, że transakcje z oskarżonym były rzeczywiste, to przywołać należy stanowisko Sądu Apelacyjnego w tym zakresie w sprawie (...) AKa 125/20 . W sprawie tej Sąd Apelacyjny uznał, że zeznania złożone przez M. M. (2) na rozprawie apelacyjnej w dniu 5 maja 2021r. są odmienne od tych złożonych w sprawie V K 83/15, a wskazane przez świadka przyczyny aktualnej zmiany zeznań zostały ocenione jako nielogiczne i nie zasługujące na wiarę (k.2856).

W ocenie Sądu Okręgowego świadek M. M. (2) nie umiał w sposób logiczny uzasadnić zmiany treści depozycji, z których na etapie postępowania przygotowawczego wynikało, iż prowadził firmę (...), zajmując się fikcyjnym obrotem- skupem i sprzedażą złomu, wystawiał fikcyjne faktury za namową L. W. (1), a także namówił do prowadzenia takiej działalności W. D., który działał jako firma (...). Faktycznie zaś transakcje z firmą (...) nie miały miejsca, a faktury dostarczał mu L. W. (1). Pieniądze, które wpływały na konta firmy (...) wypłacał i przekazywał L. W. (1), podobnie robił też W. D.. Treść tych wyjaśnień obciąża oskarżonego D. K., który miał rzekomo nabyć od firmy (...) Sp. z o.o. 653 028 kg metali kolorowych (50 faktur VAT na kwotę brutto 8 203 844,32 zł w tym VAT 1 479 381,77 zł) , a od firmy (...) sp. z o.o. 485 312 kg złomu w latach 2006-2007.

Oskarżony D. K. nie mógł zatem w rzeczywistości nabyć złomu, którego obie te firmy (...) nie sprzedały, a obrót ograniczał się do przekazywania faktur VAT dokumentujących fikcyjne transakcje.

W toku postępowania sądowego świadek M. M. (2) skutecznie uchylał się od złożenia zeznań na rozprawie, nadsyłał zwolnienia lekarskie dokumentujące różne schorzenia, unikał też stawiennictwa do Sądu Rejonowego w Olsztynie, przed którym w końcu został przesłuchany w drodze pomocy prawnej w miejscu swojego zamieszkania. W toku przesłuchania świadek nie odpowiadał na pytania i nie był w stanie odnieść się do wcześniejszych protokołów przesłuchań, twierdził, że nie pamięta tych zdarzeń. Jednak jak wynika z opinii psychiatryczno-psychologicznej (k.2122-2128) świadek symulował stan przedśpiączkowy, a rozpoznane u niego zaburzenia adaptacyjne i organiczne zaburzenia osobowości nie zaburzały poczucia rzeczywistości. Postawa świadka podczas tego przesłuchania, w tym nie udzielanie odpowiedzi na pytania, była zupełnie nieadekwatna ani do odnotowanych w dokumentacji medycznej łagodnych zakłóceń czynności psychicznych ani do przyjmowanych łagodnych leków psychotropowych. Natomiast wcześniejsze zeznania świadka złożone na etapie postępowania przygotowawczego mogą stanowić wartościowy materiał dowodowy i nie budzą zastrzeżeń co do poczytalności M. M. (2).

Z kolei w zeznaniach złożonych przed Sądem Apelacyjnym w Warszawie świadek M. M. (2) stwierdza, że transakcje sprzedaży złomu dla firmy (...) były realizowane, a transport złomu był realizowany przez firmę (...) z L.. Natomiast wcześniejsze depozycje zostały wymuszone przez funkcjonariuszy CBŚ i prokuratora.

Tymczasem na etapie postępowania przygotowawczego składając wyjaśnienia na posiedzeniu w przedmiocie tymczasowego aresztowania, świadek M. M. (2) nie wskazywał na wymuszenie na nim tych wyjaśnień. Ponadto treść depozycji z postępowania przygotowawczego potwierdza protokół kontroli podatkowej (k.422-443), z którego wynika, że firma (...) prowadziła fikcyjny obrót złomem zarówno dotyczącego zakupu jak i sprzedaży. Dowody zakupu i sprzedaży nie dokumentują faktycznych dostaw złomu. Przygotowane i wprowadzone do obrotu prawnego dokumenty zakupu i sprzedaży złomu nie potwierdzają dostaw w nich określonych, gdyż były sporządzone pod określone potrzeby M. M. (2). Przy zakupie złomu jedynym dowodem była faktura VAT, w zbiorze dokumentów nie stwierdzono dowodów PZ, WZ, kart przekazania odpadów, informacji o środkach transportu, którymi przemieszczano towar. Z ustaleń dokonanych w firmie (...) wynika, że usługi transportowe wynikające z faktur wystawionych przez VIOLA na rzecz (...) nie służyły czynnościom opodatkowanym. Koszty poniesione przez (...) na zakup usług transportowych od firmy (...) miały na celu jedynie uwiarygodnienie prowadzenia działalności gospodarczej. W tym zakresie dyrektor (...) w W. wydał w stosunku do (...) prawomocną decyzję. W toku kontroli podatkowej jednoznacznie ustalono, że faktury wystawione na rzecz (...) są fakturami pustymi nie dokumentującymi rzeczywistych transakcji.

Z powyższych względów zarzut obrońcy jest niezasadny.

Obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie :

5. art. 4 kpk, art. 7 kpk, art. 410 kpk i 424 kpk, która miała wpływ na treść orzeczenia poprzez oparcie wyroku wyłącznie na części materiału dowodowego ujawnionego w toku rozprawy głównej, z całkowitym pominięciem okoliczności przemawiających na korzyść oskarżonego D. K. , w tym zaniechanie dokonania oceny dokumentu w postaci pisma KPP Z. z dnia 9 sierpnia 2011 roku, (...) (...) (...) dotyczącego zatrzymania w dniu 11 maja 2006r. M. Ż. (1) prowadzącego pojazd marki I. nr rej. (...), przewożącego złom kolorowy, który to złom został zawieziony do oskarżonego w tym samym dniu, na potwierdzenie czego M. Ż. (1) wystawił fakturę FV (...) z dnia 11 maja 2006 roku, co w konsekwencji doprowadziło do uznania przez Sąd I instancji wskazanej transakcji za fikcyjną;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zarzut jest niezasadny, albowiem dokument w postaci pisma KPP Z. z dnia 9 sierpnia 2011r. potwierdza jedynie fakt zatrzymania w dniu 11 maja 2006r. samochodu dostawczego marki I. nr rej. (...), kierowanego przez M. Ż. (1), w którym był przewożony złom kolorowy, zakupiony w dniu 10 maja 2006r. w Przedsiębiorstwie (...) A. W.. Wbrew argumentom obrońcy w.w pismo (k.1523) w żaden sposób nie potwierdza, że tego dnia świadek M. Ż. (1) przewoził złom kolorowy zakupiony przez (...) (...) D. K.. W załączniku nr 1 na karcie 144 znajduje się kopia faktury VAT nr (...) wystawionej przez firmę (...), dokumentująca sprzedaż 1 920 kg złomu różnych metali, ale na podstawie tej notatki policyjnej nie można ustalić z całą pewnością, że złom przewożony w dniu 11 maja 2006r. przez M. Ż. (1) odpowiada ilości i rodzaju złomu wyszczególnionemu na fakturze VAT nr (...).

Ponadto Sąd Rejonowy ustalił, że oskarżony D. K. w latach 2006-2007 dokonywał też rzeczywistego obrotu złomem, o czym świadczą zeznania świadków A. K., P. W., M. Ż. (1) zatrudnionego w firmie (...) i A. W..

Świadek A. W. potwierdził, że współpracował z oskarżonym w 2007r. i sprzedał oskarżonemu pośrednio przez firmę (...) niewielkie ilości złomu metali nieżelaznych, aluminium. To była tona lub kilka ton, ale nie były to ilości kilkudziesięciu ton (k.1142v-1143).

Zdjęcia złożone do akt na których widoczny jest samochód ze złomem i osoby, które przywoziły złom oskarżonemu potwierdzają, że faktycznie obrót złomem miał miejsce. Tym niemniej nie w takim zakresie i rozmiarach, jaki dokumentują faktury VAT zakwestionowane przez Urząd Kontroli Skarbowej.

Z protokołu kontroli podatkowej i decyzji Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w B. wynika, że przedmiotem rzeczywistej dostawy towarów sprzedaży M. Ż. (1) w okresie objętym kontrolą był wyłącznie złom zakupiony od firm (...). Natomiast w zakresie wykazywanego obrotu przez firmę (...), nieprawidłowości nie stwierdzono w zakresie takich odbiorców towarów jak firmy: (...) Sp. z o.o., (...), Usługi (...). Podczas kontroli podatkowej stwierdzono, że dane zawarte w dokumentacji firmy (...) i wskazanych odbiorców (faktury , dowody przyjęcia PZ) są zgodne z dowodami źródłowymi.

Z powyższych względów zarzut zaniechania dokonania oceny dokumentu z karty 1523 jest niezasadny, skoro brak szczegółowego odniesienia się do tego pisma przez sąd w uzasadnieniu, nie miał żadnego wpływu na treść wyroku.

Obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie :

6. art. 4 kpk, art. 7 kpk, art. 410 kpk i 424 kpk, która miała wpływ na treść orzeczenia poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny dowodu z wyjaśnień oskarżonego D. K. i uznanie ich za niewiarygodne, podczas gdy są one spójne, logiczne i konsekwentne, a nadto -wbrew twierdzeniom Sądu I instancji -nie stoją w sprzeczności z pozostałym materiałem dowodowym, w tym z zeznaniami W. D. , z których wynika jedynie, że nie uczestniczył w sprzedaży czy kupnie złomu, nie zaś , że transakcje z oskarżonym były fikcyjne.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Nie ma racji skarżący, że Sąd dokonał dowolnej oceny wyjaśnień oskarżonego D. K., które pozostają spójne z zeznaniami świadka W. D.. Wbrew argumentom obrońcy analiza zeznań złożonych przez tego świadka na etapie postępowania przygotowawczego potwierdza, że transakcje pomiędzy firmą (...) założoną przez W. D. a firmą oskarżonego (...), były fikcyjne.

Z wyjaśnień złożonych na etapie postępowania przygotowawczego przez W. D. (k.96-102,132-139) wynika, że M. M. (2) pomógł mu założyć firmę (...), ale nigdy nie sprzedawał ani nie zakupił jakiegokolwiek złomu. Za założenie firmy i prowadzenie fikcyjnej działalności (zatrudnienie pracowników, wynajęcie magazynu gdzie był przechowywany złom w niewielkich ilościach), otrzymywał wynagrodzenie 3000 zł miesięcznie. Faktury VAT i dokumenty KP dostarczał mu do podpisu M. M. (2). Kojarzy nazwę firmy (...), ale nigdy nie wysyłał do niej transportu złomu. Na polecenie M. założył 5 kont firmowych oraz osobistych w banku i wypłacał z nich pieniądze, które przekazywał M..

Na rozprawie świadek W. D. potwierdził , że była to fikcyjna działalność, zajmował się podpisywaniem faktur na polecenie M. M. (2) i wypłacał pieniądze z banku, które oddawał M.. Oskarżonego D. K. poznał dopiero na rozprawach w sądzie. Świadek nie wiedział czy M. dokonywał obrotu złomem (k.1277v).

Wskazać także należy, że w świetle ustaleń poczynionych w trakcie kontroli podatkowej wynika, że całość zakupów metali kolorowych w (...) Sp.z o.o. w okresie od listopada 2006r. do sierpnia 2007r. pochodziła od firmy (...) Sp. z o.o., której jedynym udziałowcem był M. G. (1). Świadek ten zeznał, że od chwili utworzenia spółki nie wykonywał żadnych transakcji związanych z zakupem i sprzedażą złomu i była to fikcyjna działalność gospodarcza. Skoro firma (...) Sp. z o.o. nie kupowała złomu, to nie mogła go w rzeczywistości sprzedać firmie (...) Sp. z o.o. Kontrola podatkowa przeprowadzona w stosunku do (...) potwierdziła prowadzenie fikcyjnego obrotu złomem, dokumentującego zakupy (...) od firmy (...), które nie zostały dokonane.

Tymczasem faktury, które przedstawił w czasie kontroli oskarżony wykazują, że w latach 2006-2007 firma (...) miała rzekomo zakupić od firmy (...) sp. z o.o. -485 312 kg stali, aluminium i miedzi (22 faktury na łączną kwotę 5 008 583,56 zł).

Ponadto prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego Warszawa -Praga w Warszawie z dnia 25 maja 2016r. sygn. akt V K 83/15 W. D. został skazany za przestępstwa z art. 286 § 1 kk w zb. z art. 273 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk oraz art. 271 § 1 i 3 kk w zw. z art. 12 kk na karę łączną rok i 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania na okres 4 lat próby i karę grzywny 200 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 10 złotych (k.1953-1961). Występki przypisane świadkowi polegały na doprowadzeniu do niekorzystnego rozporządzenia mieniem Skarbu Państwa poprzez uszczuplenie należności podatkowych w łącznej kwocie nie mniej niż 5 454 164,80 zł stanowiące mienie znacznej wartości w ten sposób, że w celu zaniżenia zobowiązania podatkowego z tytułu podatku od towarów i usług użył 114 faktur VAT zakupu złomu metali kolorowych wystawionych przez (...) Sp. z o.o. potwierdzających nieistniejące transakcje sprzedaży o wartości brutto 30 245 823,02 zł, czym poświadczył nieprawdę co do okoliczności mających znaczenie i dokonanie na ich podstawie rozliczeń z Urzędem Skarbowym. Ponadto wystawił dokumenty w postaci 117 faktur VAT sprzedaży złomu metali kolorowych m.in. dla firmy (...) potwierdzających nieistniejące transakcje, czym poświadczył nieprawdę, co do okoliczności mających znacznie prawne.

Z powyższych względów zarzut obrońcy jest niezasadny.

Obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie :

7. art. 4 kpk, art. 7 kpk, art. 410 kpk i 424 kpk, która miała wpływ na treść orzeczenia poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny zeznań świadków M. M. (2), T. J., T. Ł., M. Ż. (1), A. W., P. B. i L. W. (2) i arbitralne uznanie przez Sąd I instancji -bez przedstawienia jakiejkolwiek argumentacji na poparcie swojego twierdzenia- iż ich zeznania składane przed sądem były uzgodnione z oskarżonym i miały na celu przedłużenie postępowania, podczas gdy zarówno z zeznań złożonych przez tych świadków w toku postępowania przygotowawczego jak i sądowego wynika jedynie, że nie zawsze prowadzili rzetelną dokumentację księgową i częściowo nie interesowali się prowadzoną przez siebie działalnością, pozostawiając większość obowiązków innym osobom, nie zaś, że transakcje z oskarżonym były fikcyjne i oskarżony kiedykolwiek otrzymał od nich zwrot zapłaconych na podstawie faktur kwot, a nadto żaden ze świadków nie wskazał, aby oskarżony wpływał na treść ich zeznań.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wbrew argumentom obrońcy ocena materiału dowodowego przez sąd I instancji dokonana została z baczeniem na reguły z art. 4, 5, 7 k.p.k., a więc jest bezstronna i nie narusza zasady granic swobodnej oceny dowodów oraz jest zgodna z prawidłowym rozumowaniem, wskazaniami wiedzy, doświadczenia życiowego, zwłaszcza zaś nie zawiera błędów faktycznych i logicznych.

Analiza zeznań świadków M. M. (2), T. J., T. Ł., M. Ż. (1) , A. W., P. B. i L. W. (2) złożonych przed sądem wskazuje, że zeznania tych osób nie były szczere i miały za zadanie potwierdzić jedynie linię obrony przestawioną przez oskarżonego D. K..

Wskazać należy, że zeznania świadków M. M. (2), T. J. i L. W. (2) na etapie postępowania przygotowawczego potwierdzały, że faktury VAT wystawione przez firmy (...), a zatem głównych dostawców złomu do firmy oskarżonego, były fikcyjne i nie dokumentowały rzeczywistego obrotu złomem. Nie ma racji skarżący, że z zeznań tych osób wynika jedynie, że nie interesowali się prowadzoną działalnością , pozostawiając większość obowiązków innym osobom. Zeznania świadków M. M. (2) ( firma (...)) i W. D. ( firma (...)), M. Ż. (1) i A. W. zostały już wyżej przeanalizowane i Sąd Okręgowy w pełni podziela ocenę tych zeznań dokonaną przez Sąd Rejonowy.

Natomiast świadek T. J. założył firmę (...) i zeznał, że wykonywał jedynie polecenia osoby o imieniu L., ale nigdy nie prowadził działalności w zakresie sprzedaży złomu, wystawiał tylko faktury i wypłacał z konta pieniądze, które przekazywał temu mężczyźnie (k.117-121). Świadek wskazuje zatem na ten sam modus operandi jak świadkowie M. i D..

Faktury VAT wskazują, że 2007r. firma (...) wystawiła dwie faktury sprzedaży złomu miedzi w łącznej ilości 42 150 kg (42 tony) na kwotę brutto 1 000 009,60 zł w tym VAT 180 329,60 zł.

Tymczasem z protokołu kontroli podatkowej wynika, że T. J. nikogo nie zatrudniał w swojej firmie, nie miał żadnych samochodów ciężarowych, posiadał plac w miejscu zarejestrowania firmy, ale nigdy tam nie było złomu, nigdy nie organizował transportu złomu. Na konto finansowe (...) wpłacane były pieniądze z (...), a następnie T. J. przekazywał je na konta firmy (...) i firmy (...). Ponadto wypłacał z kasy banku lub bankomatu gotówkę (miesięcznie ok. 300-400 tys. zł).

W toku kontroli podatkowej ustalono, że firmy (...) wystawiały jedynie faktury poświadczające nieistniejące transakcje, a tylko te dwie firmy w 2006r. były dostawcami złomu dla firmy (...) założonej przez T. Ł., która była kolejnym dostawcą złomu do firmy (...) prowadzonej przez oskarżonego. Na podstawie udostępnionej do kontroli dokumentacji źródłowej F.U.H. (...) D. K. ustalono, że fikcyjny zakup złomu do (...) udokumentowany został dwoma fakturami w 2006r. na łączną ilość 44 000 kg (44 tony) złomu aluminium i stali kwasoodpornej (załącznik nr 1 k.119,120) i jedną fakturą w 2007r. na wartość brutto 10 004 zł. Przeprowadzone kontrole dowodzą prowadzenia przez tą firmę fikcyjnego obrotu złomem zarówno dotyczącego zakupu jak i sprzedaży złomu, a wprowadzone do obrotu prawnego dokumenty zakupu i sprzedaży złomu nie potwierdzają dostaw w nich określonych.

Zasadnie zatem Sąd Rejonowy nie dał wiary zeznaniom świadka T. Ł., który twierdził, że prowadził rzeczywisty obrót złomem, w sytuacji gdy kontrole podatkowe to wykluczyły, a świadek T. J. zaprzeczył aby wykonywał jakikolwiek obrót złomem i sprzedawał go firmie (...) prowadzonej przez T. Ł.. Świadek T. J. zeznał, że na polecenie L. wystawiał jedynie faktury i dokumenty KP, które podpisywał i przekazywał T. Ł..

Z kolei świadek L. W. (1) zeznał, że na polecenie mężczyzny o imieniu K. namówił M. M. (2) do założenia firmy, a faktury otrzymane od K. przekazywał M., który wypłacał z konta firmy pieniądze i przekazywał świadkowi, a świadek przekazywał K.. Świadek przyznał, że miał świadomość, iż jest to nielegalny proceder, ale otrzymywał za to pieniądze 3-5 tys. miesięcznie i nie mógł się wycofać ze względu na ciążący dług.

Na rozprawie świadek L. W. (1) wprawdzie twierdził, że był to legalny interes i widział samochody z towarem, które miały zostać wysłane do oskarżonego, ale jednocześnie potwierdził wcześniejsze wyjaśnienia. Nie umiał przy tym w sposób logiczny wytłumaczyć rozbieżności w swoich zeznaniach, ani podać powodu dla którego dobrowolnie poddał się karze w sprawie, jaka toczyła się przed Sądem Okręgowym Warszawa -Praga w Warszawie. Wskazać należy, że na podstawie prawomocnego wyroku w sprawie V K 83/15 z dnia 25 maja 2016r. L. W. (2) został skazany za cztery przestępstwa polegające na kierowaniu działaniami M. M. (2) i W. D. poprzez zlecenie im wystawienia faktur VAT sprzedaży złomu metali kolorowych, w tym także dla firmy (...) D. K. i doprowadzeniu do niekorzystanego rozporządzenia mieniem Skarb Państwa z tytułu uszczuplenia należności podatkowej w łącznych kwotach nie mniej niż 7 817 798,89 zł i 5 454 164,80 zł stanowiących mienie znacznej wartości (k.1953-1961).

Ocena zeznań świadka L. W. (1) złożonych na rozprawie jako niewiarygodnych, jest zatem w pełni prawidłowa i znajduje potwierdzenie w ujawnionym materiale dowodowym.

Odnośnie zeznań świadka P. B. , który prowadził firmę (...) i wystawił jedną fakturę VAT nr (...)r. w 2006r. dokumentującą sprzedaż firmie (...) 030 kg złomu aluminium za kwotę brutto 237 464, zł (załącznik nr 1 k. 121), Sąd Rejonowy zasadnie uznał depozycje świadka za niewiarygodne. Z zeznań tego świadka wynika, że nie prowadził faktycznej działalności gospodarczej, a jedynie wykonywał polecenia P. D. , wystawiał faktury VAT i dokumenty WZ. Odnośnie tej transakcji z firmą (...) świadek początkowo twierdził, że kupił złom od firmy (...) i przekazał gotówkę 150 000 zł, a następnie zmienił zeznania i nie wie od kogo kupił złom, zapłacił 180 000 zł, ale nie dostał faktury, a D. kazał mu wystawić fakturę sprzedaży na rzecz firmy (...) na kwotę ponad 230 000 zł. Świadek twierdzi, że widział samochód załadowany złomem, który miał jechać do huty. Na rozprawie świadek P. B. początkowo twierdził, że kupił złom od oskarżonego i zapłacił mu za ten towar. Jednak z faktury VAT wynika, że sprzedawcą złomu była firma (...), a nabywcą (...) D. K.. Przesłuchanie na rozprawie zostało jednak przerwane, gdyż świadek stawił się do Sądu w stanie nietrzeźwości (0,64 mg/l -k.1270).

Podczas kolejnego przesłuchania świadek P. B. zeznał, że kupił transport linki aluminiowej od P. W. i sprzedał ten złom firmie oskarżonego (k.1529v) . Świadek nie umiał jednak w sposób logiczny wytłumaczyć rozbieżności i niespójności w swoich zeznaniach odnośnie tego czy firma oskarżonego była sprzedawcą czy nabywcą ponad 20 ton złomu aluminium. Treść tych depozycji wskazuje, że świadek P. B. nie prowadził faktycznie działalności gospodarczej, a jedynie wykonywał polecenia innej osoby i wypisywał faktury VAT.

Wyniki kontroli podatkowej (k.421-443) potwierdziły, że działalność firmy (...) sprowadzała się do fikcyjnych faktur zakupu od rzekomych dostawców , za którymi nie szedł towar oraz prowadzenia fikcyjnej „księgowości” dla potrzeb korzyści podatkowych. Tworzone były faktury zakupu pod określone potrzeby podatkowe 4 innych firm i nie odzwierciedlają rzeczywistego obrotu złomem. Firmy w rzeczywistości generowały dla siebie wzajemnie papierowe koszty i fikcyjne zakupy. Firma (...) nie mogła w 2006r. zakupić od (...) 24 030 kg aluminium, gdyż w tym okresie (...) zakupiła jedynie 1 093 kg złomu aluminium. Poprawna z formalnego widzenia faktura VAT wystawiona przez (...) firmie (...) tworzy jedynie pozornie prawidłowy obraz transakcji sprzedaży.

Z kolei świadek P. W. zeznał, że tą samą ilość tj. ok. 20 ton linki aluminiowej kupił od firmy (...) i sprzedał firmie (...). Nie sposób zatem uznać, że taka transakcja miała rzeczywiście miejsce, skoro świadkowie podają różne podmioty uczestniczące w tej samej transakcji w roli kupującego i sprzedawcy.

Nawet jeśli świadek J. O. potwierdził okoliczności nabycia tej samej ilości złomu aluminiowego w dniu 16 listopada 2006r. przez (...) S.A. od firmy (...) (faktura VAT k. 1274), a w aktach sprawy znajduje się dokument PZ -przyjęcie z zewnątrz takiej ilości złomu aluminium (k.1273), to dowodzi jedynie tego, że ten sam transport złomu aluminiowego był „przepuszczany” przez kilka firm, które dzięki temu zyskiwały możliwość obniżenia podatku należnego o podatek naliczony zawarty w wystawionej fakturze VAT. Firma (...) odliczyła w listopadzie 2006r. podatek naliczony VAT w wysokości 42 821,46 zł wynikający z faktury nr (...) z 15.11. 2006r. i pomniejszyła podatek należny VAT o kwotę 42 821,46 zł w deklaracji VAT -7 za miesiąc listopad 2006r., co potwierdzają wyniki kontroli podatkowej (k.439).

Z powyższych względów zarzut obrońcy jest niezasadny.

Obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie :

8. art. 4 kpk, art. 7 kpk, art. 410 kpk i 424 kpk, która miała wpływ na treść orzeczenia poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny zeznań świadka W. D. i wysnucie na ich podstawie wniosku, że oskarżony dokonywał fikcyjnych zakupów złomu, podczas gdy ich właściwa analiza prowadzi jedynie do wniosku, że W. D. nie wykazywał żadnego zainteresowania działalnością spółki (...) Sp. z o.o., której był prezesem i nie uczestniczył bezpośrednio w sprzedaży czy kupnie towaru, zaś wszystkim zajmował się M. M. (2), a zatem świadek D. nie posiada jakiejkolwiek przydatnej dla rozstrzygnięcia sprawy wiedzy, albowiem nie ma pojęcia o rzeczywistej skali działalności prowadzonej w istocie przez M. M. (2) firmy.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut dotyczący błędnej oceny dowodu z zeznań świadka W. D. jest niezasadny z powodów wskazanych już wyżej w pkt 6 .

Obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie :

9. art. 4 kpk, art. 7 kpk, art. 410 kpk i 424 kpk, która miała wpływ na treść orzeczenia, poprzez ograniczenie się przez Sąd I instancji do stwierdzenia, iż protokoły przyjęcia złomu od M. Ż. (1) przez D. K. są trudne do zweryfikowania i budzą wątpliwości ponieważ nie były przedstawiane na wcześniejszych etapach postępowania, podczas gdy to do oskarżyciela publicznego i sądu należy zgromadzenie całokształtu materiału dowodowego i oskarżony nie może ponosić negatywnych konsekwencji braku przedstawienia całego materiału przez oskarżyciela na wcześniejszym etapie postępowania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wbrew argumentom obrońcy protokoły przyjęcia złomu od firmy (...) przez firmę (...), złożone przez oskarżonego dopiero po upływie niemal 10 lat od ich rzekomego sporządzenia (k.1700-1705), budzą uzasadnione wątpliwości odnośnie wiarygodności.

Wskazać należy, iż analiza treści odmiennych depozycji składanych przez M. Ż. (1) (ur. w (...)r., gdyż w sprawie zeznawał jeszcze inny M. Ż. (1) ur. w (...)r.) na różnych etapach postępowania, prowadzi do wniosku, iż Sąd Rejonowy zasadnie uznał zeznania tego świadka za niewiarygodne.

Prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Inowrocławiu z dnia 23 grudnia 2015r. sygn. akt (...) K 2/12 M. Ż. (1) został skazany za przestępstwo z art. 76 § 1 kks w zw. z art. 37 § 1 pkt 1 kks w zb. z art. 62 § 2 kks w zw. z art. 7 § 1 kks w zw. z art. 6 § 2 kks na karę roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania na okres próby 5 lat i karę grzywny w wymiarze 70 stawek dziennych w wysokości 100 zł każda stawka (k.1745-1748). Występek przypisany M. Ż. (1) polegał na tym, że w okresie od października 2005r. do stycznia 2008r. w Z. działając w krótkich odstępach czasu i w realizacji z góry powziętego zamiaru osiągnięcia korzyści majątkowej, prowadząc działalność gospodarczą pod firmą (...), będąc podatnikiem zobligowanym do odprowadzania podatku od towarów i usług, w składanych deklaracjach podatkowych VAT-7 uwzględniał kwoty podatku naliczonego, wynikające z nierzetelnych faktur, potwierdzających nie zaistniałe zdarzenia gospodarcze, dokumentowane jako sprzedaż złomu i metali kolorowych przez podmioty gospodarcze L. D. Firma Handlowa (...) z siedzibą w I. oraz M. T., czym naraził Skarb Państwa reprezentowany przez Urząd Skarbowy w Z. na nienależny zwrot podatkowej należności publicznoprawnej dużej wartości w postaci naliczonego podatku od towarów i usług w kwocie 1.007.317 złotych.

Brak zatem podstaw do uznania, że protokoły dostaw do firmy (...) (k.1701-1705) dokumentują rzeczywiste transakcje zakupu złomu aluminium, miedzi, mosiądzu i kwasówki. Tym bardziej, że w toku kontroli podatkowej za okres od 1 sierpnia 2007r. do 31 grudnia 2007r. podatnik nie przedłożył tych dokumentów. Ponadto wyniki przeprowadzonych kontroli potwierdziły, że M. Ż. (1) nie posiadał dostatecznych środków technicznych ani zasobów kadrowych do prowadzenia handlu złomem w tak dużych rozmiarach. M. Ż. (1) nie posiadał zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie zbierania i transportu odpadów, nie prowadził ewidencji ilościowej i jakościowej odpadów, w tym kart ewidencji odpadu i kart przekazania odpadu, nie wystawiał dokumentów WZ, nie posiadał urządzeń przeładunkowych i wagowych niezbędnych do dokonania obrotu tak dużych ilości złomu, nie wykazywał kosztów transportu złomu, nie zatrudniał pracowników.

Analiza przebiegu czynności obrotu złomem wykazała, że transakcje dokumentowane zakwestionowanymi fakturami VAT potwierdzały czynności niedokonane, a firma (...) uczestniczyła w łańcuchu firm dokonujących fikcyjnych transakcji obrotu złomem.

Prawidłowość ustaleń kontrolnych została potwierdzona w tym zakresie prawomocnymi wyrokami WSA w Białymstoku z dnia 10 października 2012r. sygn. akt I SA/Bk 250/12 oraz z dnia 21 grudnia 2012r. sygn. akt I SA/Bk 249/12, oraz z dnia 5 grudnia 2012r. sygn. akt I SA/Bk 259/12, w których oddalono skargi D. K. na decyzje Dyrektora Izby Skarbowej w B. z dnia 18 czerwca 2012r. (k.498-502,510-515,516 -521) oraz trzy wyroki NSA z dnia 21 stycznia 2014r. sygn. akt I FSK 756/13, I FSK 59/13 , I FSK 346/13, w których oddalono skargi kasacyjne D. K. (k.503-509,522530, 531-536).

Z powyższych względów zarzut obrońcy jest niezasadny.

Obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie :

10. art. 4 kpk, art. 7 kpk, art. 410 kpk i 424 kpk, która miała wpływ na treść orzeczenia, poprzez ograniczenie się przez Sąd I instancji w istocie do stwierdzenia, iż oskarżony dokonywał fikcyjnych transakcji zakupu złomu, z całkowitym pominięciem faktu, iż brak jest jakiegokolwiek dowodu na potwierdzenie tej tezy, albowiem oskarżyciel nawet nie próbował wykazać, że oskarżony kiedykolwiek nie uiścił zapłaty za wystawione przez kontrahentów faktury lub też otrzymał zwrot zapłaconej kwoty, podczas gdy zasady logiki i doświadczenia życiowego nakazują przyjąć, iż pozbawione sensu ekonomicznego jest uiszczanie opłaty za „puste” transakcje,

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Argumentacja obrońcy jest chybiona, albowiem z protokołu kontroli podatkowej wynika, że płatności za zakupiony od M. Ż. towar, D. K. dokonywał głównie gotówką (k.43). Ponadto płatności za faktury zaewidencjonowane na koncie rozrachunków , z reguły dokonywane były w ratach z pominięciem rachunków bankowych (gotówką) tj. co do zasady, w dacie faktury, na dowód KW lub KP wypłacana była pierwsza rata w wysokości 50-55 tys. zł. Następne raty były płacone gotówką w różnych odstępach czasu w kwotach nie przekraczających 60 000 zł jednorazowo (k.430v). Ponadto płatności za pośrednictwem banku stanowią w stosunku do całej wartości obrotów zaledwie 9,76 % w odniesieniu do faktur wystawionych przez firmę (...).

Analiza przepływów na rachunku bankowym prowadzonym w banku (...) pozwala ustalić, że zobowiązania wobec dostawców regulowane były co do zasady gotówką (niezależnie od wartości faktur), często w ratach, stosowane były zaliczki i przedpłaty. Jedynie sporadycznie dokonywano opłaty przelewem należności wobec dostawców złomu, z którymi obroty wskazują na handel hurtowy (duże ilości jednorodnego złomu i duże wartości faktur)-k.442v.

Z analizy materiału wynika, że wszystkie faktury wystawione przez M. Ż. (1) w 2006r. na rzecz (...) zostały opłacone. Na łączną wartości wystawionych faktur 1.144.579,34 zł brutto, kwotę 555.520,93 zł opłacono za pośrednictwem banku, a pozostałą kwotę 589.050,41 zł opłacono gotówką. Na fakturach VAT płaconych gotówką widnieją pieczęci o treści „opłacono gotówką” , ale pod raportami kasowymi znajdują się faktury VAT, nie stwierdzono dowodów KW ani KP. Udokumentowane w ten sposób rozliczenia nie mogą stanowić dowodu na autentyczność dostaw złomu.

Zarzut obrońcy jest zatem niezasadny.

Obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie :

11. art. 4 kpk, art. 7 kpk, art. 8 § 1 kpk, art. 410 kpk i 424 kpk, która miała wpływ na treść orzeczenia, poprzez ograniczenie się przez Sąd I instancji do bezrefleksyjnego powielenia tez (ustaleń faktycznych) zawartych w protokołach kontroli podatkowych, zaniechanie przeprowadzenia analizy ich treści i poprawności oraz nieprzeprowadzenie samodzielnej oceny wszystkich transakcji i faktur wystawionych na ich potwierdzenie, co doprowadziło do niepoczynienia przez Sąd I instancji własnych ustaleń faktycznych.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut obrońcy świadczy o tym, że obrońca nie zapoznał się z pisemnym uzasadnieniem wyroku Sądu I instancji, albowiem wbrew argumentom skarżącego uzasadnienie nie ogranicza się do bezrefleksyjnego powielenia tez (ustaleń faktycznych) zawartych w protokołach kontroli podatkowych. Sąd Rejonowy przeprowadził dokładną analizę ujawnionych na rozprawie dowodów i dokonał samodzielnej oceny wszystkich transakcji dokonanych przez oskarżonego.

Zarzut obrazy przepisu art. 424 kpk jest niezasadny, skoro uzasadnienie zawiera zwięzłe wskazanie jakie fakty sąd uznał za udowodnione i nieudowodnione, na jakich w tej mierze oparł się dowodach i dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych. Brak zatem podstaw do uznania, że Sąd Rejonowy zaniechał poczynienia własnych ustaleń faktycznych i oparł się w całości na wynikach kontroli podatkowych.

12.Obrazę przepisu art. 170 pkt 5 kpk, w zw. z art. 4 kpk w zw. z art. 6 kpk, która miała wpływ na treść orzeczenia, poprzez oddalenie wniosku o bezpośrednie przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka M. M. (2) , mimo że z opinii biegłych sądowych wynika, że świadek ten podczas przesłuchania w miejscu jego zamieszkania w dniu 14 marca 2018r. symulował stan przedśpiączkowy i może składać zeznania , zaś sposób przeprowadzenia przesłuchania przez Sąd Rejonowy w Olsztynie budzi poważne wątpliwości co do jego prawidłowości, a nadto świadek ten całkowicie zdrowy stawił się przed Sądem Apelacyjnym w Warszawie w dniu 5 maja 2021r. sygn. akt II AKa 125/20 i złożył obszerne zeznania, co pozbawiło oskarżonego prawa do obrony i możliwości zadawania pytań świadkowi oraz uniemożliwiło dokonanie prawidłowej oceny zeznań świadka przez Sąd I instancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut obrazy art. 170 § 1 pkt 5 kpk jest niezasadny, albowiem Sąd Rejonowy prawidłowo oddalił wniosek o ponowne przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka M. M. (2) jako zmierzający jedynie do przedłużenia postępowania w tej sprawie. Wskazać należy, iż w toku postępowania sądowego Sąd Rejonowy wielokrotnie podejmował próby przesłuchania świadka M. M. (2), który uporczywie nie stawiał się na wezwania i nadsyłał zaświadczenia lekarskie. Wezwania dla świadka M. były doręczane przez policję, a nawet podjęto próbę zatrzymania i doprowadzenia świadka za pośrednictwem policji, ale ze względu na stan zdrowia odstąpiono od zatrzymania (k.1884-1885). Analiza informacji nadsyłanych przez policję (k.834,1439) potwierdza, że świadek uporczywie unikał odebrania wezwań doręczanych przez policję, a żona świadka deklarowała, że nie ma z nim kontaktu, albo świadek nie stawiał się pomimo doręczenia wezwania (k 1721). W dniu 7 kwietnia 2017r. Sąd Rejonowy postanowił zwrócić się w drodze pomocy prawnej do Sądu Rejonowego w Olsztynie o przesłuchanie świadka M. M. (2) w miejscu zamieszkania (k.1870). Powyższa czynność została przeprowadzona i nadesłano do akt protokół przesłuchania świadka z udziałem biegłych lekarza psychiatry i psychologa (k.2088) , a także nagranie na płycie z przeprowadzenia tej czynności (akta dołączone VII Ko 1105/17).

Przesłuchanie świadka M. M. (2) nic nie wniosło do sprawy, albowiem świadek nie odpowiadał na pytania i nie był w stanie odnieść się do odczytanych zeznań . Oświadczył, że zażył leki na uspokojenie i nasenne , nie pamiętał co działo się w 2006-2007r. i nie był w stanie przypomnieć sobie czy wyjaśniał zgodnie z prawdą. Z opinii psychiatryczno-psychologicznej (k.2122-2128) wynika, że symulował stan przedśpiączkowy, a rozpoznawane u niego zakłócenia czynności psychicznych ani przyjmowane leki takiego stanu spowodować nie mogły. Natomiast w okresie wcześniejszym był w stanie zeznawać i składać oświadczenia woli, rozpoznane u niego zaburzenia adaptacyjne, potem organiczne zaburzenia osobowości nie zaburzały poczucia rzeczywistości. Zeznania złożone do dnia 14.03.2018r. nie budzą zastrzeżeń co do poczytalności M. M. (2) na etapie postępowania przygotowawczego i mogą stanowić wartościowy materiał dowodowy.

Opierając się na treści tej opinii Sąd Rejonowy zasadnie uznał, że zeznania M. M. (2) złożone w toku postępowania przygotowawczego są wiarygodne i stanowią podstawę czynionych w tej sprawie ustaleń faktycznych.

W świetle powyższych okoliczności Sąd Rejonowy zasadnie oddalał kolejne wnioski obrońcy o ponowne wezwanie i przesłuchanie świadka M. M. (2) (k.2146-2146v). Wprawdzie w piśmie z dnia 10.12.2018r. świadek M. M. (2) zadeklarował, że stawi się na rozprawę do Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi Północ (k.2243) i Sąd podjął jeszcze próbę przesłuchania bezpośrednio wzywając tego świadka na rozprawy, ale w kolejnych pismach z dnia 07.02.2019r. i 12.02.2019r. M. M. (2) znowu prosił o możliwość złożenia zeznań w Sądzie Rejonowym w Olsztynie ze względu na rehabilitację (k.2288,2307). Obrońca składał kolejne wnioski o przesłuchanie świadka M. M. w drodze pomocy prawnej, ale Sąd Rejonowy zasadnie te wnioski oddalał wobec przeprowadzenia przesłuchania tego świadka w ten sposób oraz ewidentnej próby przedłużenia postępowania (k.2318,2335). Płyta z nagraniem przesłuchania świadka w drodze pomocy prawnej przed Sądem Rejonowym w Olsztynie została odtworzona na rozprawie w dniu 18.01.2021r. (k.2683).

Na końcowym etapie postępowania dowodowego został dołączony protokół przesłuchania M. M. (2) w dniu 5 maja 2021r. przed Sądem Apelacyjnym w Warszawie w sprawie (...) AKa 125/20 ( k.2733-2743) i obrońca ponownie wnioskował o podjęcie próby jednorazowego wezwania świadka M. celem przesłuchania. Sąd Rejonowy nie uwzględnił tego wniosku, albowiem świadek miał możliwość złożenia zeznań w sprawie, wielokrotnie był wzywany przez sąd, co doprowadziło do przedłużenia postępowania, a wezwanie świadka może powodować dalsze przedłużenie postępowania (k.2749). Na tym terminie rozprawy Sąd zamknął przewód sądowy i odroczył wydanie wyroku.

W ocenie Sądu Okręgowego brak jest podstaw do uznania, że nastąpiła w tej sprawie obraza przepisów art. 170 § 1 pkt 5 kpk w zw. z art. 4 kpk w zw. z art. 6 kpk. Świadek M. M. (2) był wzywany wielokrotnie i w toku ponad pięcioletniego procesu ani razu się nie stawił do Sądu, skutecznie unikając przesłuchania i torpedując postępowanie dowodowe. Przeprowadzona czynność przesłuchania świadka w miejscu zamieszkania przez Sąd wezwany w drodze pomocy prawnej, wykazała próbę symulacji złego stanu zdrowia psychicznego. Przeprowadzenie tej czynności jak przesłuchanie świadka w miejscu zamieszkania w trybie art. 396 § 2 kpk w żaden sposób nie pozbawiło prawa oskarżonego do obrony, albowiem o tej czynności zarówno oskarżony, jak i jego obrońca zostali prawidłowo powiadomieni (k. 73 i 73v akta VII Ko 1105/17). Ponadto kolejny wniosek obrońcy o wezwanie świadka i przesłuchanie bezpośrednio na rozprawie w sposób oczywisty zmierzał do przedłużenia postępowania. Decyzja Sądu była motywowana ograniczeniem możliwości w zakresie dalszego przewlekania postępowania.

Wbrew argumentom obrońcy stawiennictwo świadka M. M. (2) w Sądzie Apelacyjnym nie oznaczało automatycznie, że świadek stawi się na kolejne wezwanie do Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Północ w Warszawie. W świetle wcześniejszego zachowania świadka, który ewidentnie unikał tego stawiennictwa i torpedował sprawność postępowania, nie można było zasadnie wysnuć wniosku, że świadek zaprzestał obstrukcji procesowej w tej sprawie. Złożenie kolejnego wniosku przez obrońcę o bezpośrednie przesłuchanie świadka w końcowej fazie postępowania dowodowego, musi zostać ocenione jako próba przedłużenia postępowania, dlatego zarzut obrazy przepisu art. 170 § 5 k.p.k. jest niezasadny.

13.Obrazę przepisu art. 170 pkt 3 i 5 kpk, w zw. z art. 4 kpk w zw. z art. 6 kpk, która miała wpływ na treść orzeczenia, poprzez oddalenie wniosków oskarżonego i jego obrońcy o przesłuchanie w charakterze świadków M. K., A. B. (1), B. B., R. B. i T. T. na okoliczność dostaw i rozładunku złomu pochodzącego od firm (...) , (...) - (...), (...) i od M. Ż. (1), w tym ich dat i ilości złomu, co pozbawiło oskarżonego prawa do obrony i możliwości wykazania, że faktury wystawione przez te firmy dokumentowały rzeczywisty zakup złomu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut jest niezasadny, albowiem Sąd Rejonowy zasadnie oddalił wniosek o przesłuchanie świadków M. K., A. B. (1), B. B., R. B. i T. T., którzy potwierdzali na protokołach (...) dostaw do firmy (...) złomu dostarczonego przez M. Ż. (1) (k.1701-1705). Przesłuchanie tych osób było nieprzydatne do stwierdzenia okoliczności wystawienia faktur VAT przez firmy (...) oraz (...), a w szczególności do wykazania, że wskazane w akcie oskarżenia faktury obrazują rzeczywisty obrót złomem określonej ilości i rodzaju. Wskazane we wniosku osoby tj. żona i pracownicy oskarżonego na załączonych protokołach potwierdzali jedynie część dostaw złomu od firmy (...), co nie zostało zakwestionowane, iż takie dostawy częściowo miały miejsce. Żaden z tych protokołów przyjęcia nie dotyczył jednak firm: (...), (...) i (...).

Ponadto pojawienie się tych protokołów po upływie ponad 10 lat od przedmiotowych dostaw (data złożenia na Biurze Podawczym 13.02.2017r.) wzbudza uzasadnione wątpliwości co do wiarygodności tych dokumentów, które mogły zostać sporządzone tylko na użytek postępowania karno skarbowego. Brak logicznego uzasadnienia z jakiego powodu nie zostały przedłożone przez oskarżonego w toku kontroli podatkowej w 2007r. W świetle tych okoliczności oddalenie wniosku o przesłuchanie tych osób jako dowodu nieprzydatnego do wykazania tezy dowodowej oraz zmierzającego do przedłużenia postępowania, nie stanowi naruszenia przepisu art. 170 § 1 pkt 3 i 5 k.p.k. w zw. z art. 4 kpk w zw. z art. 5 kpk.

14. Obrazę przepisu art. 170 pkt 3 i 5 kpk, w zw. z art. 4 kpk w zw. z art. 6 kpk, która miała wpływ na treść orzeczenia, poprzez oddalenie wniosków oskarżonego i jego obrońcy o przesłuchanie świadków Z. G., A. G., W. G., A. B. (2), I. T., T. K., Z. K. (1), W. K., R. T. (2), M. Z., M. M. (8), A. J., J. K. (1), W. T. (2), M. G. (2) na okoliczność dokonywania od nich przez M. Ż. (1) zakupu złomu, rzeczywistej skali działalności M. Ż. (1), dysponowania przez M. Ż. (1) taką ilością złomu, jaka wynika z faktur wystawionych oskarżonemu, co pozbawiło oskarżonego prawa do obrony i możliwości wykazania, że faktury wystawione przez M. Ż. (1) dokumentowały rzeczywisty zakup złomu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W ocenie Sądu Okręgowego zasadnie został oddalony wniosek obrońcy i oskarżonego o przesłuchanie jako świadków rolników, którzy złożyli pisemne oświadczenia znajdujące się w aktach na k.1507-1519, w których potwierdzili, że sprzedali znaczne ilości złomu M. Ż. (1). Wskazać należy, iż wiarygodność tych oświadczeń została skutecznie zakwestionowana poprzez przesłuchanie części tych osób jako świadków przez organ podatkowy. W aktach sprawy znajdują się protokoły przesłuchania świadków w Urzędzie Kontroli Skarbowej w B. w 2012r. tj. W. K., I. T., J. K. (1), W. T. (1), K. W. i R. T. (1) (k.1798-1810), którzy zaprzeczyli aby sprzedali M. Ż. (1) złom w ilościach i w okresie wskazanym na podpisanych przez siebie oświadczeniach.

W świetle przeprowadzonych przesłuchań tych osób przez organ podatkowy wykazane zostało, że dowód ten jest nieprzydatny do ustalenia, że faktury wystawione przez M. Ż. (1) dokumentowały rzeczywisty zakup złomu. Tym bardziej, że jak wynika z zeznań tych osób sprzedawany M. Ż. (1) złom nigdy nie był ważony, gdyż M. Ż. (1) nie dysponował wagą, a jego ilość była określana w przybliżeniu.

Ponadto na fakturach wystawionych przez M. Ż. (1) znajduje się innego rodzaju złom i tylko na jednej fakturze wymieniono złom stali nierdzewnej w ilości 940 kg (faktura VAT nr (...) -załącznik nr 1 k.141), który z całą pewnością nie mógł pochodzić od przesłuchanych w tej sprawie rolników, którzy sprzedali M. Ż. (1) łącznie ok. 22 tony złomu stalowego w latach 2000-2003 oraz 2008-2010, czyli w innym okresie niż wskazana faktura.

Dowód z zeznań rolników od których M. Ż. (1) skupował złom stalowy w latach 2000-2003 i 2008-2010 był zatem nieprzydatny do ustalenia dysponowania przez M. Ż. (1) taką ilością złomu, jaka wynika z faktur wystawionych oskarżonemu w latach 2006 - 2007 tj. 62 506 kg złomu metali: aluminium, miedzi, mosiądzu, cynku, znalu, ołowiu i w oczywisty sposób zmierzał jedynie do przedłużenia postępowania. Z powyższych względów zarzut obrońcy jest niezasadny.

15. Obrazę przepisu art. 170 pkt 3 i 5 kpk, w zw. z art. 4 kpk w zw. z art. 6 kpk, która miała wpływ na treść orzeczenia, poprzez oddalenie wniosków oskarżonego i jego obrońcy o przesłuchanie świadków J. R. i M. W.- funkcjonariuszy Policji, którzy w dniu 11 maja 2006r. dokonali zatrzymania M. Ż. (1), przewożącego złom kolorowy samochodem marki I. nr rej. (...) na okoliczność ilości przewożonego złomu i poprawności dokumentacji dotyczącej jego zakupu, co doprowadziło do uznania, że faktura FV (...) z dnia 11 maja 2006 roku wystawiona przez M. Ż. (1) dokumentował fikcyjną transakcję.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut jest niezasadny, albowiem brak jest jakichkolwiek logicznych podstaw do uznania, że funkcjonariusze policji J. R. i M. W. po upływie kilkunastu lat od czynności kontroli drogowej, będą pamiętać okoliczności związane z zatrzymaniem samochodu marki I. kierowanym przez M. Ż. (1).

W aktach sprawy na k. 1523 znajduje się pismo KPP Z. z dnia 9 sierpnia 2011r. potwierdza jedynie fakt zatrzymania w dniu 11 maja 2006r. samochodu dostawczego marki I. nr rej. (...), kierowanego przez M. Ż. (1), w którym był przewożony złom kolorowy, zakupiony w dniu 10 maja 2006r. w Przedsiębiorstwie (...) A. W.. Wbrew argumentom obrońcy dokument ten w żaden sposób nie potwierdza, że tego dnia świadek M. Ż. (1) przewoził złom kolorowy zakupiony przez (...) (...) D. K..

W załączniku nr 1 na karcie 144 znajduje się kopia faktury VAT nr (...) wystawionej przez firmę (...), dokumentująca sprzedaż 1 920 kg złomu różnych metali, ale na podstawie tej notatki policyjnej nie można ustalić z całą pewnością, że złom przewożony w dniu 11 maja 2006r. przez M. Ż. (1) odpowiada ilości i rodzaju złomu wyszczególnionemu na fakturze VAT nr (...).

W świetle tych okoliczności Sąd Rejonowy zasadnie oddalił wniosek o przesłuchanie dwóch funkcjonariuszy policji jako dowód nieprzydatny do wykazania, że w dniu 11 maja 2006r. M. Ż. (1) przewoził złom kolorowy zakupiony przez oskarżonego na podstawie faktury FV (...), a wystawiona faktura dokumentowała rzeczywistą sprzedaż złomu. Ponadto wobec upływu kilkunastu lat od tych zdarzeń przesłuchanie dwóch funkcjonariuszy policji zmierzało ewidentnie jedynie do przedłużenia postępowania karnego w tej sprawie.

16. Obrazę przepisu art. 424 § 2 kpk poprzez jedynie lakoniczne wskazanie, że zasadne jest orzeczenie wobec oskarżonego zakazu prowadzenia działalności gospodarczej na okres trzech lat bez jakiegokolwiek uzasadnienia tego okresu i z pominięciem faktu, że od daty zarzucanych oskarżonemu czynów upłynęło wiele lat i w tym czasie D. K. nie dopuścił się żadnego przestępstwa związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut jest częściowo zasadny, albowiem Sąd Rejonowy wskazał lakonicznie, że orzeczenie wobec oskarżonego D. K. zakazu prowadzenia działalności gospodarczej na okres 3 lat wynika z faktu że oskarżony dopuścił się przestępstwa z art. 76 § 1 kks w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Zdaniem Sądu Rejonowego powyższy środek spełni funkcję wychowawczą wobec oskarżonego i powstrzyma go od podobnego działania w przyszłości (k.2778v).

Rację ma obrońca w tym zakresie, że zakaz ten został orzeczony wbrew normie wynikającej z przepisu art. 34 § 2 k.k.s., gdzie ustawodawca przewidział fakultatywnie orzekany przez sąd środek karny zakazu prowadzenia określonej działalności gospodarczej w wypadkach określonych w art. 38 § 1 i 2 kks, a zatem w przypadku stosowania nadzwyczajnego obostrzenia kary oraz w razie skazania sprawcy za wymienione przestępstwa skarbowe w tym m.in. z art. 56 § 1 kks i art. 76 § 1 kks.

Wskazać zatem należy, że w tej sprawie zaistniały przesłanki do orzeczenia takiego środka karnego, gdyż oskarżony D. K. popełnił umyślne przestępstwo skarbowe wypełniające znamiona wskazanych przepisów, powodując uszczuplenie należności publicznoprawnej wielkiej wartości. Wobec oskarżonego konieczne zatem było zastosowanie nadzwyczajnego obostrzenia kary na podstawie przepisu art. 38 § 2 pkt 1 k.k.s.

Wprawdzie orzeczenie środka karnego w postaci zakazu prowadzenia określonej działalności gospodarczej jest w takim przypadku fakultatywne. Tym niemniej w świetle poczynionych w tej sprawie ustaleń faktycznych i wielkich rozmiarów uszczuplonej należności publicznoprawnej, orzeczenie takiego środka karnego jest w pełni zasadne. Orzeczenie skazujące winno jednak dokładnie określać jaka działalność gospodarcza jest sprawcy zakazana. Ponadto ważne jest aby rodzaj działalności pozostawał w związku z popełnionym przestępstwem skarbowym.

Zakazy z art. 22 § 2 pkt 5 k.k.s. (prowadzenia określonej działalności gospodarczej, zajmowania określonego stanowiska oraz wykonywania określonego zawodu) orzeka się w latach – od roku do 5 lat. W ocenie Sądu Okręgowego wymiar orzeczonego zakazu 3 lat jest uzasadniony, albowiem oskarżony był profesjonalnym przedsiębiorcą, od którego wymaga się szczególnej dbałości, w dokonywanych na rzecz spółki działaniach , a jak wynika z kontroli skarbowych oskarżony przedstawiał do rozliczenia nierzetelne faktury VAT przez okres 2 lat, powodując uszczuplenie należności w podatku od towarów i usług na kwotę wielkiej wartości (2 911 830 zł). Z tych powodów, zasadnie sąd I instancji orzekł ten zakaz na okres 3 lat. Celem tego środka oprócz względów wychowawczych i zapobiegawczych, jest wyeliminowanie oskarżonego z obrotu gospodarczego w zakresie obrotu złomem. Okoliczności wskazane przez obrońcę tj. fakt , że od daty zarzucanych czynów upłynęło wiele lat i w tym czasie D. K. nie dopuścił się żadnego przestępstwa związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą, nie mają znaczenia w zakresie orzeczenia tego środka karnego. W ocenie Sądu Odwoławczego oskarżony musi odczuć dolegliwość konsekwencji rozstrzygnięcia skazującego, ponieważ tylko w ten sposób zostaną osiągnięte w stosunku do niego cele zapobiegawcze i wychowawcze.

(...). Błąd w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na jego treść, polegający na:

1. niezasadnym uznaniu, że pierwsze postanowienie o wszczęciu dochodzenia w niniejszej sprawie zostało wydane w dniu 10 października 2013 roku, a w konsekwencji przejęciu, że w dacie wydania postanowienia o wszczęciu dochodzenia brak było obowiązku zawiadamiania podatnika o wszczęciu postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe, podczas gdy prawidłowo poczynione ustalenia faktyczne prowadzą do jednoznacznego wniosku, iż w dacie 10 października 2013r. zostało jedynie sporządzone postanowienie o wszczęciu dochodzenia w sprawie uszczuplenia należności publicznoprawnej Skarbu Państwa w podatku od towarów i usług za okres od 25 września 2007r. do 25 stycznia 2008r. zaś postanowienie o wszczęciu śledztwa wobec D. K. zostało sporządzone dopiero w dniu 18 listopada 2013 roku i uzewnętrznione poprzez jego ogłoszenie i przesłuchanie podejrzanego w dniu 27 marca 2014r. zatem już w dacie obowiązywania przepisu art. 70 c ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. -Ordynacja Podatkowa.

2. Niezasadnym uznaniu, że nie nastąpiło przedawnienie karalności , podczas gdy z akt sprawy w sposób jednoznaczny wynika, że D. K. i jego pełnomocnik nie zostali powiadomieni w sposób wskazany w art. 70c ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. -Ordynacja Podatkowa o nierozpoczęciu lub zawieszeniu biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego w przypadku, o którym mowa w art. 70 § 6 pkt 1 , najpóźniej z upływem terminu przedawnienia, o którym mowa w art. 70 § 1 i 1 a , oraz o rozpoczęciu lub dalszym biegu terminu przedawnienia po upływie okresu zawieszenia, a zatem bieg terminu przedawnienia nie uległ zawieszeniu.

3. Arbitralnym założeniu, że oskarżony D. K. dopuścił się zarzucanych mu czynów poprzez to , że w deklaracjach VAT podawał dane niezgodne ze stanem rzeczywistym, posługując się nierzetelnymi fakturami VAT, stwierdzającymi czynności, które nie zostały dokonane, podczas gdy ze zgromadzonego materiału dowodowego nie wynika, że D. K. mógł mieć świadomości, że jego kontrahenci prowadzą nierzetelną dokumentację księgową i nie zawsze interesują się prowadzoną przez siebie działalnością.

4. Arbitralnym założeniu, że oskarżony D. K. dopuścił się zarzucanych mu czynów poprzez to, że w deklaracjach VAT podawał dane niezgodne ze stanem rzeczywistym, posługując się nierzetelnymi fakturami VAT, stwierdzającymi czynności, które nie zostały dokonane, podczas gdy ze zgromadzonego materiału dowodowego wynika, że D. K. uiszczał zapłatę za wszelkie transakcje, zgodnie z wystawionymi przez kontrahentów fakturami i nigdy nie otrzymał zwrotu zapłaconych kwot.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Rację ma skarżący, że organ podatkowy był zobligowany do zawiadomienia pełnomocnika podatnika o nierozpoczęciu lub zawieszeniu biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego zgodnie z treścią przepisu art. 70c ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. -Ordynacja podatkowa. Nie ma w tym zakresie racji Sąd Rejonowy powołując się na datę wszczęcia dochodzenia w dniu 10.10.2013r., a zatem w dacie gdy przepis ten jeszcze nie obowiązywał i nie było obowiązku zawiadamiania podatnika o wszczęciu postępowania. Zmiana stanu prawnego nastąpiła z dniem 15 października 2013r. Od tego dnia nastąpiło sformalizowanie obowiązku informacyjnego tj. zawiadomienia podatnika o wszczęciu postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe, ale też zgodnie z art. 70c O.p. organ podatkowy ma obowiązek zawiadomić o nierozpoczęciu lub zawieszeniu biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego w przypadku o którym mowa w art. 70 § 6 pkt 1 O.p.

Tym niemniej w stanie prawnym obowiązującym w czasie wszczęcia dochodzenia w tej sprawie orzecznictwo sądów administracyjnych, dokonując wykładni tego przepisu przyjmowało w miarę jednolicie, że istotna jest wiedza, stan świadomości podatnika o toczącym się przeciwko niemu postępowaniu karny skarbowym, a nie sposób (forma) w jaki podatnik tę wiedzę posiadał.

W tej sprawie postanowienie o przedstawieniu zarzutów z dnia 18.11.2013r. zostało ogłoszone oskarżonemu w dniu 27.03.2014r. Potwierdzenie odbioru wezwania dla D. K. do stawiennictwa w dniu 21.01.2014r. w (...) w B., odebrała w dniu 02.12.2013r. żona oskarżonego M. K. (k.403). Z powyższych ustaleń wynika, że przed zmianą stanu prawnego, czyli przed 15.10.2013r. oskarżony nie miał świadomości, że w stosunku do niego wszczęto postępowanie w sprawie o przestępstwo karno -skarbowe.

Gdyby nie zmiana stanu prawnego dokonana 15.10.2013r. czynności dokonane w stosunku do oskarżonego byłyby skuteczne i doprowadziłyby do zawieszenia biegu terminu przedawnienia. Jednak w tej sprawie przed dniem 15.10.2013r. nie doszło do poinformowania podatnika o wszczętym postępowaniu karnym. Po zmianie stanu prawnego obowiązek informacyjny powinien być wykonany w trybie przewidzianym w art. 70c O.p., ale tego nie dopełniono, co przyznał organ podatkowy tj. (...) Urząd Skarbowy w B. w piśmie z dnia 26.08.2019r. (k.2378-2379). W tym miejscu należy przywołać treść wyroku NSA z dnia 9 maja 2019r. I FSK 955/17 „ …po zmianie stanu prawnego obowiązek informacyjny powinien być dokonany w trybie przewidzianym w art. 70c O.p. i to nawet wówczas, gdy przyczyna zawieszenia biegu terminu przedawnienia, a więc wszczęcie postępowania karno skarbowego, nastąpiła przed wprowadzeniem w życie powyższego przepisu.”.

W tej sprawie wszczęcie postępowania przeciwko sprawcy nastąpiło z dniem ogłoszenia postanowienia o przedstawieniu zarzutów i przesłuchaniu podejrzanego D. K. tj. w dniu 27.03.2014r. (k.355) , a zatem w okresie gdy należność podatkowa nie uległa jeszcze przedawnieniu. Wszczęcie postępowania ad personam skutkowało zatem przedłużeniem terminu karalności liczonego od nastąpienia przedawnienia należności podatkowej. Termin przedawnienia karalności przestępstwa karno skarbowego zarzuconego oskarżonemu przypada zatem na dzień 07.12.2028r.

Z powyższych względów zarzut błędu w ustaleniach faktycznych podniesiony w apelacji obrońcy jest tylko częściowo zasadny i nie może skutkować umorzeniem postępowania z powodu przedawnienia karalności przestępstwa karno skarbowego.

W pozostałym zakresie zarzut błędu w ustaleniach faktycznych jest niezasadny.

Ustalenia faktyczne zostały poczynione przez Sąd Rejonowy na podstawie materiału dowodowego ujawnionego w toku rozprawy głównej, ocenionego w sposób wszechstronny, z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania, wskazań wiedzy oraz doświadczenia życiowego. Sąd Rejonowy wywiódł prawidłowy wniosek w przedmiocie winy oskarżonego. Trzeba zarazem podkreślić, iż Sąd Rejonowy przeprowadził postępowanie w sposób wyczerpujący, dążąc do pełnego wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności sprawy. Wbrew stanowisku obrońcy, Sąd oceniając materiał dowodowy nie naruszył normy art. 7 kpk, ani innych przepisów procedury wskazanych w apelacji, a stanowisko skarżącego sprowadza się w istocie rzeczy do polemiki z przeprowadzoną przez Sąd I instancji oceną dowodów i wyprowadzonymi na jej podstawie ustaleniami faktycznymi, polemiki opartej na wybiórczym podejściu do ujawnionych okoliczności sprawy i rozpatrywaniu poszczególnych faktów w oderwaniu od pozostałych.

Zarzut z art. 438 pkt 3 kpk jest trafny wówczas, gdy zasadność ocen i wniosków wyprowadzonych przez sąd orzekający nie odpowiada prawidłowości logicznego rozumowania oraz gdy błąd ten mógł mieć wpływ na treść orzeczenia. Zarzut w zakresie błędu w ustaleniach faktycznych nie może się przy tym sprowadzać do samego tylko zakwestionowania stanowiska sądu czy też do samej tylko nieuzasadnionej właściwą oceną dowodów polemiki z ustaleniami sądu, lecz powinien wskazywać nieprawidłowości w rozumowaniu sądu odnośnie do oceny okoliczności sprawy. Sama możliwość przeciwstawienia ustaleniom sądu odmiennego poglądu, nie może natomiast prowadzić do wniosku o dokonaniu przez sąd błędu w ustaleniach faktycznych (vide wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 3 grudnia 2014 r. w sprawie (...) Ka 192/14).

Obrońca w treści apelacji nie podniósł żadnych nieprawidłowości w toku rozumowania Sądu Rejonowego, które zasługiwałyby na uwzględnienie. W świetle zeznań świadków L. W. (2), M. M. (2), W. D., T. J. oraz P. B. złożonych na etapie postępowania przygotowawczego, nie budzi wątpliwości Sądu Okręgowego, że oskarżony D. K. miał pełną świadomość prowadzenia nierzetelnej dokumentacji księgowej i posługiwania się nierzetelnymi fakturami VAT, które nie dokumentują rzeczywistego obrotu złomem.

III. Na podstawie art. 438 pkt 4 kpk zaskarżonemu wyrokowi zarzucam rażącą niewspółmierność kary i środka karnego poprzez orzeczenie bezwzględnej kary jednego roku pozbawienia wolności i zakazu prowadzenia działalności gospodarczej na okres aż trzech lat przy czym Sąd I instancji kierował się błędnym założeniem, że oskarżony oparł dużą część swojej działalności gospodarczej na fikcji obrotu złomem, podczas gdy w rzeczywistości D. K. prowadził działalność gospodarczą przez wiele lat i działania jego firmy nie były kwestionowane przez Urząd Skarbowy , posiadał ponad pięćdziesięciu kontrahentów, w tym huty, nie posiada żadnych zaległości i zobowiązań wobec Skarbu Państwa, od daty zarzucanych mu czynów upłynęła ponad dekada, a nadto D. K. sprawuje opiekę nad osobą niepełnosprawną-matką E. K., co czyni orzeczoną karę pozbawienia wolności i zakaz prowadzenia działalności gospodarczej rażąco surowymi.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Dokonując oceny prawnokarnej zachowania D. K. Sąd Okręgowy wziął pod uwagę okoliczności zarówno obciążające jak i łagodzące. Oskarżony prowadząc działalność gospodarczą w latach 2006-2007 pod nazwą (...) (...), działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu tego samego zamiaru i z wykorzystaniem takiej samej sposobności uszczuplił należność publicznoprawną Skarbu Państwa w podatku od towarów i usług, której wartość jest wielka w kwocie 2 911 830 zł oraz naraził na uszczuplenie należność w podatku od towarów i usług w wysokości 7 719 377 zł, zawyżając kwoty podatku VAT do przeniesienia na miesiąc następny, przez to że w deklaracjach VAT podawał dane niezgodne ze stanem rzeczywistym, posługując się nierzetelnymi fakturami VAT, stwierdzającymi czynności, które nie zostały dokonane, czym wprowadził w błąd organ podatkowy i ewidencjonując nierzetelne faktury w księgach dopuścił do nierzetelnego prowadzenia ewidencji zakupu i sprzedaży VAT, a tym samym dopuścił się przestępstwa skarbowego z art. 76 § 1 k.k.s. w zb. z art. 56 § 1 k.k.s.w zw. z art. 6 § 2 k.k.s. w zw. z art. 37 § 1 k.k.s. w zb. z art. 62 § 2 k.k.s. w zb. z art. 61 § 1 k.k.s. w zw. z art. 7 § 1 k.k.s.

Wielka wartość uszczuplonej należności publicznoprawnej stanowi istotną okolicznością obciążającą, albowiem w myśl art. 38§ 2 pkt 1 k.k.s. stanowi podstawę do nadzwyczajnego obostrzenia kary. W tej sytuacji, pomimo, iż przestępstwa skarbowe z art. 76 § 1 k.k.s. i art. 56 § 1 k.k.s. są zagrożone karą grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności albo obu tym karom łącznie, sąd stosując nadzwyczajne obostrzenie kary był zobligowany do wymierzenia kary pozbawienia wolności powyżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia, nie niższej niż 3 miesiące do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego podwójnie (art. 38 § 2 pkt 1 k.k.s.). Wymierzona przez Sąd Rejonowy kara roku pozbawienia wolności z uwzględnieniem zakresu obostrzenia zbliżona jest zatem do dolnej granicy zagrożenia ustawowego za popełniony przez oskarżonego czyn.

Sąd Okręgowy podzielając ustalony przez sąd I instancji wymiary kary, dostrzegł jednak istnienie okoliczności, o których mowa w art. 69 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 20 § 2 k.k.s. , a które umożliwiły zastosowanie warunkowego zawieszenia wykonania kary. W ocenie sądu odwoławczego postawa D. K. daje rękojmię właściwego postępowania w przyszłości. Karę bezwzględną pozbawienia wolności należy, bowiem stosować jedynie w stosunku do sprawców zdemoralizowanych, gdy osiągnięcie celów kary w inny sposób nie jest możliwe. W innym przypadku może ona rodzić poczucie niesprawiedliwości i stanowić dolegliwość niewspółmierną do popełnionych czynów. Tymczasem zgodnie z informacjami znajdującymi się w aktualnych danych o karalności D. K. w czasie popełnienia przypisanego mu czynu nie był karany, a dwa wyroki skazujące za innego rodzaju przestępstwa, zostały wydane już po dokonaniu tego występku i orzeczono wobec oskarżonego kary o charakterze wolnościowym.

Rację ma skarżący, iż Sąd Rejonowy nie uwzględnił jako istotnej okoliczności pozytywnej faktu, iż oskarżony nie posiada obecnie żadnych zaległości z tytułu podatku wobec Skarbu Państwa, gdyż jak wynika z pisma (...) Urzędu Skarbowego w B. D. K. dokonał częściowej spłaty zaległości podatkowych z tytułu podatku VAT, część została wyegzekwowana, a reszta należności podatkowej uległa przedawnieniu z dniem 07.12.2018r. (k.1006,2378-2379). Obecnie oskarżony nie posiada zaległości podatkowych wobec Naczelnika (...) Urzędu Skarbowego w B.. Sąd Rejonowy wprawdzie uwzględnił powyższą okoliczność jako łagodzącą, ale nie uznał jej jako okoliczności mającej wpływ na ustalenie pozytywnej prognozy kryminologicznej. Tymczasem sposób zachowania oskarżonego po popełnieniu przypisanego mu czynu, w szczególności starania o naprawienie wyrządzonej szkody i wpłaty dokonane na poczet zaległości podatkowej w niebagatelnej kwocie 1. 097 094,15 zł, stanowią istotną okoliczność prognostyczną. Sąd Rejonowy nie uwzględnił w należyty stopniu zachowania oskarżonego po popełnieniu przestępstwa.

Ponadto D. K. jest osobą w średnim wieku (ma 56 lat), co tym bardziej przemawia za uznaniem, że cele kary zostaną osiągnięte również przy zastosowaniu art. 69 § 1 i 2 k.k. Z wywiadu środowiskowego (k.2723-2725) wynika, że oskarżony nie posiada obecnie żadnego majątku, nie ma stałej pracy, utrzymuje się z prac dorywczych jako kierowca i uzyskuje dochód ok. 900 zł miesięcznie. W 2012r. uległ wypadkowi w którym doznał urazu kręgosłupa, pozostaje pod stałą kontrolą ortopedy, choruje na nadciśnienie tętnicze i cukrzycę.

Z uwagi na powyższe okoliczności należało uznać, że w stosunku do oskarżonego istnieje pozytywna prognoza kryminologiczna. Jednocześnie 3- letni okres probacji będzie działał na oskarżonego w sposób mobilizujący do przestrzegania prawa.

Wskazać także należy, że zgodnie z treścią przepisu art. 34 § 2 k.k.s. orzeczenie w zakresie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej powinno dokładnie określać jaka działalność gospodarcza jest sprawcy zakazana. Ponadto ważne jest aby rodzaj działalności pozostawał w związku z popełnionym przestępstwem skarbowym .

Tymczasem Sąd Rejonowy nie wskazał jakiego rodzaju działalności gospodarczej zakazuje oskarżonemu, przez co dopuścił się obrazy przepisu prawa materialnego, tj. art. 34 § 2 k.k.s. Z powyższego względu Sąd Odwoławczy zmienił w tym zakresie rozstrzygnięcie i orzekł wobec oskarżonego zakaz prowadzenia działalności gospodarczej wiązanej z obrotem (skupem, sprzedażą, pośrednictwem) złomem na okres 3 (trzech) lat, podzielając argumentację prokuratora, iż znaczny stopień społecznej szkodliwości przypisanego czynu, jak i właściwości osobiste oskarżonego (karalność za innego rodzaju przestępstwa) przemawiają za orzeczeniem tego środka karnego.

Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw do zmiany wymiaru kary w pozostałym zakresie. Zarówno karę roku pozbawienia wolności jak i wymiar środka karnego zakazu prowadzenia działalności gospodarczej związanej z obrotem złomu na okres 3 lat, należy uznać za prawidłowe.

Mając na uwadze zagrożenie ustawowe karą czynów z art. 76 § 1 k.k.s. i z art. 56 § 1 k.k.s., stopień zawinienia i społecznej szkodliwości oraz wymogi prewencji indywidualnej i generalnej, wymiar kary ustalony przez sąd I instancji należy uznać za prawidłowy.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego D. K. od zarzucanych mu czynów, ewentualnie o uchylenie wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uniewinnienia oskarżonego, w sytuacji gdy wiarygodne dowody w postaci m.in. zeznań świadków i protokołów kontroli skarbowej, wskazują w sposób nie budzący wątpliwości na winę oskarżonego.

Brak podstaw do uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania, gdyż nie jest konieczne przeprowadzenie na nowo przewodu w całości, jak również nie zaistniała żadna z przesłanek wymienionych w art. 439 § 1 kpk, art. 454 kpk oraz art. 440 kpk.

Lp.

Zarzut w apelacji oskarżonego

Obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść wyroku, a mianowicie:

A. naruszenie art. 366 § 1 kpk w zw. z art. 4 kpk, poprzez zaniechanie przez Sąd materii dokonania nienależytej weryfikacji treści wyjaśnień świadków złożonych w postępowaniu przygotowawczym, w szczególności odnoszących się do samego oskarżonego, co doprowadziło do tego, że Sąd I instancji przeprowadzając postępowanie dowodowe, a w następstwie powyższego dokonując ustaleń faktycznych w sprawie, skoncentrował się na ustaleniu okoliczności niekorzystnych dla oskarżonego i zaniechał przeprowadzenia dowodów przemawiających na korzyść, podczas gdy ciążył na nim taki obowiązek wynikający z konieczności wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności sprawy, zarówno w zakresie badania okoliczności korzystnych dla oskarżonego, jak i przeprowadzenia dowodów w celu weryfikacji tych okoliczności.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut obrazy przepisów postępowania tj. art. 366 § 1 kpk w zw. z art. 4 kpk poprzez zaniechanie przesłuchania wskazanych w uzasadnieniu świadków, jest niezasadny. Zgodnie z przepisem art. 366 § 1 k.p.k. na rozprawie przeprowadza się nie wszelkie wnioskowane dowody, lecz tylko takie, które mają na celu wyjaśnienie istotnych okoliczności. Na sądzie spoczywa obowiązek przeprowadzenia dowodów z urzędu, ale nie wszystkich możliwych, lecz tylko mających znaczenie dla sprawy.

Przesłuchanie pracowników, kierowców i żony oskarżonego było nieprzydatne do stwierdzenia okoliczności wystawienia faktur VAT przez firmy (...) oraz (...), a w szczególności do wykazania, że wskazane w akcie oskarżenia faktury obrazują rzeczywisty obrót złomem określonej ilości i rodzaju. Wskazane osoby na załączonych protokołach przyjęcia złomu potwierdzili jedynie część dostaw złomu od firmy (...), co nie zostało zakwestionowane, że takie dostawy częściowo miały miejsce. Żaden z tych protokołów przyjęcia nie dotyczył jednak firm: (...), (...) i (...).

Funkcjonariusze policji z Z. J. R. i M. W., którzy w dniu 11 maja 2006r. dokonali zatrzymania samochodu dostawczego marki I. nr rej. (...), kierowanego przez M. Ż. (1), w którym był przewożony złom kolorowy, zakupiony w dniu 10 maja 2006r. w Przedsiębiorstwie (...) A. W. po upływie kilkunastu lat od tego zdarzenia nie będą już pamiętać żadnych szczegółów. Notatka urzędowa w żaden sposób nie potwierdza, iż tego dnia świadek M. Ż. (1) przewoził złom kolorowy zakupiony przez (...) (...) D. K..

Odnośnie ponownego przesłuchania świadka M. M. (2) oraz przesłuchania kilkunastu rolników, którzy sprzedawali złom M. Ż. (1), Sąd Odwoławczy zajął już stanowisko w części dotyczącej zarzutu obrońcy w pkt 12 i 14 pisemnych motywów wyroku.

Przesłuchanie świadka R. Z. w świetle treści protokołu przesłuchania załączonego ze sprawy V K 179/16, nie miało żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, skoro świadek nie pamiętał przebiegu kontroli skarbowej w której uczestniczył na wstępnym etapie (k.2611-2617).

Uprawnienie do przeprowadzania dowodów z urzędu (art. 167 k.p.k.) w zestawieniu z ciążącym na przewodniczącym obowiązkiem baczenia, by zostały wyjaśnione wszystkie istotne okoliczności sprawy (art. 366 § 1 k.p.k.) w żadnej mierze nie oznacza obowiązku przeprowadzania wszystkich dowodów, jakie hipotetycznie mogłyby cokolwiek wnieść do sprawy. Dowodzenie czegokolwiek w procesie karnym musi być uzasadnione rzeczową potrzebą, a nie formalistycznym przeświadczeniem, że konieczne jest wykorzystanie wszystkich dostępnych źródeł dowodowych, niezależnie od tego, czy mogą przyczynić się do wyjaśnienia sprawy.

B. Naruszenie art. 4 kpk, art. 7 kpk oraz art. 410 kpk poprzez dowolną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, niezgodną z zasadami prawidłowego rozumowania oraz wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego a także zasadą obiektywizmu, w odniesieniu do dowodu zeznań świadków T. Ł., T. J., W. D., M. Ż. (1), A. W., P. B., J. K. (2), P. W., A. K., J. O. i A. F.-pracownik Urzędu Skarbowego w B., poprzez pominięcie przyznania depozycjom tych świadków waloru pełnej wiarygodności, a nadto poprzez brak pogłębionej analizy okoliczności podnoszonych przez oskarżonego w treści jego wyjaśnień złożonych w postępowaniu przygotowawczym, odnosząc się do sprzedaży metali kolorowych, podczas gdy decydujący dla rozstrzygnięcia podjętego przez Sąd meriti dowód z zeznań świadka W. D. nie jest dowodem wiarygodnym (świadek na rozprawie wskazał, iż dokonywał polecenia M. M. (2)), a zatem winien być oceniany z dużą wnikliwością i ostrożnością.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W ocenie Sądu Okręgowego Sąd I instancji, właściwie oraz z zachowaniem reguł określonych w art. 7 k.p.k., art. 410 k.p.k. oraz art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k. ocenił cały, należycie zebrany i ujawniony na rozprawie materiał dowodowy, wyjaśniając przy tym wszystkie istotne okoliczności sprawy. Zarzuty środka odwoławczego sprowadzają się w sposób oczywisty do polemiki z prawidłowymi ustaleniami Sądu, wyczerpująco uargumentowanymi w uzasadnieniu orzeczenia.

Zarzut dowolnej oceny dowodu z zeznań świadków W. D., T. J., M. Ż. (1), A. W., P. B., P. W. i J. O. jest niezasadny- szczegółowo odniesiono się już do tego zarzutu w części dotyczącej zarzutu obrońcy w pkt 3 , 6 , 7 i 9 pisemnych motywów wyroku.

Natomiast zeznania świadków J. K. (3), A. K. i A. F. Sąd Rejonowy zasadnie uznał za wiarygodne, albowiem znajdują potwierdzenie w ujawnionym materiale dowodowym i wzajemnie ze sobą korelują.

Świadek J. K. (3) prowadził usługi (...) i przewoził złom z firmy (...) do oskarżonego, ale nie mógł potwierdzić rzetelności poszczególnych transakcji widniejących na poszczególnych fakturach.

Świadek A. K. potwierdził jedynie, że zawoził towar od oskarżonego do Z. K. (2) u którego pracował i który handlował złomem. Świadek nie był jednak w stanie potwierdzić rzetelności konkretnych dostaw dokumentowanych poszczególnymi fakturami. Nie budzi wątpliwości Sądu Okręgowego, że oskarżony D. K. oprócz wystawiania faktur dokumentujących fikcyjny obrót złomem, prowadził skup złomu i jednym z jego rzeczywistych dostawców złomu była firma- (...). Kontrola podatkowa nie zakwestionowała rzetelności części transakcji.

Świadek A. F. -pracownik Urzędu Skarbowego w B., potwierdziła treść pisma, w którym wskazano datę przedawnienia należności podatkowych oskarżonego w grudniu 2018r., a także fakt wyegzekwowania części należności i brak zobowiązań oskarżonego wobec (...) Urzędu Skarbowego w B..

Schemat przepływu środków pieniężnych pomiędzy firmami dokonującymi fikcyjnego obrotu złomem pomiędzy firmą oskarżonego a firmami (...) Sp. z o.o., (...), (...) Sp. z o.o. opisali świadkowie W. D., M. M. (2), T. J. , P. B. oraz L. W. (2). Przeprowadzone kontrole podatkowe potwierdziły wiarygodność depozycji tych świadków.

Z kolei zeznania świadka T. Ł. zostały uznane za niewiarygodne, albowiem pozostają w sprzeczności z depozycjami T. J., który rozpoznał na zdjęciu T. Ł. i zeznał, że wystawiał faktury VAT dokumentujące fikcyjny obrót złomem i przekazywał je właścicielowi firmy (...). Ponadto wiarygodność depozycji świadka T. J. została potwierdzona treścią protokołu kontroli podatkowej, z którego wynika, iż prezes firmy (...) poświadczał nieistniejące transakcje sprzedaży złomu, którego w rzeczywistości nie nabył od firmy (...). Z powyższych względów zarzut oskarżonego jest niezasadny.

C. Rażącą obrazę przepisów postępowania tj. art. 410 kpk w zw. z art. 7 kpk w zw. z art. 5 § 2 kpk polegająca na oparciu orzeczenia w przedmiotowej sprawie tylko na części materiału dowodowego, która zdaniem Sądu potwierdziła oskarżenie, z pominięciem dowodów które je podważały, w odniesieniu do dowodu zeznań świadków, co stanowiło skutek przekroczenia granicy swobodnej oceny dowodów, podjęcie tej oceny w sposób dowolny, sprzeczny z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego w sposób uniemożliwiający ustalenie prawdy obiektywnej i sformułowania w ramach tej oceny niesłusznych merytorycznie wniosków, iż oskarżony dokonał zarzucanego mu czynu, podczas gdy prawidłowa ocena materiału dowodowego w sprawie nie pozwala na przyjęcie jego sprawstwa.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd Odwoławczy stwierdza, iż wbrew twierdzeniom apelującego, Sąd dokonał obiektywnej i pozostającej pod ochroną przepisu art. 7 k.p.k. oceny dowodów i ustalił na ich podstawie prawidłowy stan faktyczny. Uzasadnienie zawarte w środku odwoławczym sprowadza się w konsekwencji, w znacznej mierze, tylko do polemiki z prawidłowymi ustaleniami Sądu meriti.

Zarzut obrazy przepisu art. 5 § 2 k.p.k. jest niezasadny, albowiem przepis ten dotyczy wątpliwości, które ma i nie jest w stanie rozstrzygnąć sąd orzekający, nie zaś wątpliwości oskarżonego i jego obrońcy co do prawidłowości rozstrzygnięcia dokonanego przez sąd. Nie należą do nich przy tym wątpliwości związane z problemem oceny dowodów, a więc który ze wzajemnie sprawczych dowodów zasługuje na wiarę, a który tego waloru nie ma. Jeżeli sąd dokona ustaleń na podstawie swobodnej oceny dowodów, odpowiadającej zasadom wiedzy i doświadczenia życiowego oraz zgodnie z przepisem art. 410 k.p.k., a ustalenia te są stanowcze, to nie może zachodzić obraza art. 5 §2 k.p.k.

Tymczasem skarżący podnosząc ten zarzut nie wskazuje konkretnie jakie wątpliwości w sferze stanu faktycznego Sąd Rejonowy powziął i rozstrzygnął na niekorzyść oskarżonego, ewentualnie jakie wątpliwości powinien powziąć. Skarżący nie wskazuje także z jakich powodów sąd nie miał podstaw do odrzucenia korzystnej dla oskarżonego wersji zdarzeń. Natomiast zasada wyrażona w art. 5 § 2 kpk wiąże się z procesem wyrokowania, gdyż wskazuje, że w razie niedających się usunąć wątpliwości sąd powinien wybrać tę wersję stanu faktycznego, która dla oskarżonego przedstawia się najbardziej korzystnie, choć może pozostawać przeświadczenie, że mogło być inaczej, ale nie zdołano wykluczyć także innej możliwości przebiegu zdarzenia. Przepis ten dotyczy więc wątpliwości sądu, a nie stron czy ich przedstawicieli procesowych.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego wielokrotnie wskazuje się, że obraza tego przepisu jest możliwa tylko i wyłącznie w sytuacji, gdy sąd orzekający w sprawie rzeczywiście powziął wątpliwości co do treści ustaleń faktycznych lub wykładni prawa i wobec niemożliwości ich usunięcia rozstrzygnął je na niekorzyść oskarżonego. Analiza ujawnionego na rozprawie materiału dowodowego oraz pisemnego uzasadnienia wyroku nie wskazuje aby Sąd Rejonowy takie wątpliwości powziął albo powinien je powziąć.

Natomiast jeżeli pewne ustalenia faktyczne zależne są np. od dania wiary lub odmówienia jej zeznaniom świadków, a w tym przypadku skarżący kwestionuje wiarygodność zeznań świadka W. D., które zostały już szczegółowo omówione wyżej. Wbrew argumentom skarżącego zeznania wskazanego świadka zostały prawidłowo ocenione przez Sąd Rejonowy jako wiarygodne i stanowiące podstawę poczynionych ustaleń faktycznych.

Szczegółowo do oceny poszczególnych dowodów odniesiono się do tego zarzutu w części dotyczącej zarzutu obrońcy w pkt 2-11 pisemnych motywów wyroku.

D. Rażącą obrazę przepisów postępowania mającą istotny wpływ na treść wyroku tj. art. 424 kpk poprzez nierozważenie i nieustosunkowanie się przez Sąd do wszystkich wniosków oskarżonego jak tych wskazanych w piśmie Naczelnika Urzędu Skarbowego w B. dnia 26 sierpnia 2019r., iż wszystkie zobowiązania D. K. uległy przedawnieniu z dniem 7 grudnia 2018r. co w istotny sposób narusza prawo oskarżonego do obrony w w/w postępowaniu.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut jest tylko częściowo zasadny- szczegółowo odniesiono się do tego zarzutu w części dotyczącej zarzutu obrońcy w pkt 1 pisemnych motywów wyroku.

E. Obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść wyroku, to jest art. 410 kpk polegającą na oparciu orzeczenia w przedmiotowej sprawie tylko na części materiału dowodowego, która zdaniem Sądu potwierdziła oskarżenie, z pominięciem dowodów, które je podważały.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut ten jest niezasadny, albowiem w realiach niniejszej sprawy treść pisemnych motywów wyroku przekonuje, że Sąd Rejonowy ustalając okoliczności istotne dla wydanego rozstrzygnięcia w sprawie miał na uwadze całokształt materiału dowodowego w sprawie- w tym zeznania świadków, którzy złożyli zeznania korzystne oraz niekorzystne dla oskarżonego. Sąd Rejonowy dokonał ich oceny uwzględniając zachodzące pomiędzy nimi relacje, a Sąd Okręgowy w pełni powyższą ocenę podziela. Szczegółowo odniesiono się do oceny zeznań poszczególnych świadków w części dotyczącej zarzutów obrońcy powyżej.

Tymczasem zarzut naruszenia art. 410 k.p.k. może być zasadny jedynie w przypadku, gdyby sąd opierał się na materiale dowodowym, który nie został ujawniony, bądź orzekał w oparciu o część ujawnionego materiału dowodowego, a taka sytuacja w tej sprawie nie miała miejsca.

F. Art. 2 § 1 pkt 1 kpk oraz art. 4 kpk w zw.z art. 7 kpk oraz art. 410 kpk poprzez wydanie orzeczenia skazującego bez dostatecznych dowodów uprawdopodobniających fakt zawinienia oraz poprzez naruszenie podstawowych zasad procesowych określających regułę dowodzenia winy i zastąpienie ich przez domniemanie winy oskarżonego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut naruszenia art. 2 § 1 pkt 1 kpk oraz art. 4 kpk w zw.z art. 7 kpk kpk i art. 410 k.p.k. jest chybiony z uwagi na to, że przepisy te nie mogły być in concreto obrażone przez Sąd Rejonowy. Wyrok Sądu pierwszej instancji zapadł w oparciu o pełnię materiału dowodowego zgromadzonego w postępowaniu. Treść zarzutu stawianego przez wnoszącego apelację wskazuje, że podważa on ocenę dowodów dokonaną w sprawie. Tymczasem zarzut naruszenia art. 410 k.p.k. może być zasadny jedynie w przypadku, gdyby sąd opierał się na materiale dowodowym, który nie został ujawniony, bądź orzekał w oparciu o część ujawnionego materiału dowodowego, a taka sytuacja w tej sprawie nie miała miejsca.

G. Błąd w ustaleniach faktycznych, polegający na uznaniu iż oskarżony dopuścił się popełnienia zarzucanego mu czynu, podczas gdy prawidłowa ocena materiału dowodowego nie daje podstaw do uznania w sposób wolny od wszelkich wątpliwości sprawstwa oskarżonego, którego powodem była błędna ocena dowodów oraz obraza przepisów prawa procesowego, wskazana w zarzutach apelacji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ustalenia faktyczne poczynione przez sąd I instancji nie budzą zastrzeżeń Sądu Okręgowego, gdyż są oparte na podstawie całokształtu materiału dowodowego ujawnionego w toku rozprawy głównej, ocenionego w sposób wszechstronny i zgodny z zasadami logicznego rozumowania. Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych jest chybiony, albowiem Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił, że oskarżony D. K. dopuścił się popełnienia przypisanego mu czynu .

Ocena zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, generująca te ustalenia, nie nasuwa jakichkolwiek zastrzeżeń. Stwierdzenie to jest wynikiem konfrontacji całokształtu zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego z treścią pisemnych motywów zaskarżonego wyroku, w których Sąd I instancji wyczerpująco przedstawił, którym dowodom oraz w jakim zakresie i dlaczego dał wiarę, a którym i w jakiej części oraz z jakich przyczyn przymiotu wiarygodności odmówił. Tok rozumowania przedstawiony w pisemnych motywach wyroku jest zgodny ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego, pozbawiony luk, przejrzysty i poprawny logicznie. Sąd Rejonowy przeprowadził szczegółową analizę dowodów, co do sprawstwa oskarżonego, precyzyjnie wskazując na konkretne przesłanki dokonanej przez siebie oceny.

W efekcie, pierwszoinstancyjna ocena materiału dowodowego czyni zadość wymaganiom płynącym z art. 7 k.p.k., dlatego też korzysta z jego ochrony. Sąd Rejonowy analizował przy tym i rozważał wszystkie dowody zebrane w sprawie i nie pominął żadnego z nich, zachowując nakazany ustawą obiektywizm w stosunku do stron procesowych. Ocena wyjaśnień D. K. jak i zeznań świadków, a także pozostałych dowodów, poprzedzona została ujawnieniem w toku rozprawy całokształtu okoliczności niniejszej sprawy, zarówno tych korzystnych, jak i niekorzystnych dla oskarżonego i to w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy. W konsekwencji Sąd Rejonowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne oraz wyprowadził trafny wniosek, iż oskarżony D. K. dopuścił się przypisanego mu przestępstwa karno skarbowego.

Wniosek

1. O uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji;

2. O zmianę zaskarżonego wyroku w całości poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanych mu czynów;

3. O zmianę rażąco niewspółmiernie wymierzonej kary 1 roku pozbawienia wolności w zamian za wyrok w zawieszeniu i wymierzenie kary grzywny.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Prawidłowa ocena dowodów w zakresie objętym tym zarzutem spowodowała dokonanie prawidłowych ustaleń faktycznych. Brak zatem podstaw do uniewinnienia oskarżonego czy też uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania, gdyż nie jest konieczne przeprowadzenie na nowo przewodu w całości, jak również nie zaistniała żadna z przesłanek wymienionych w art. 439 § 1 kpk, art. 454 kpk oraz art. 440 kpk.

Na uwzględnienie zasługiwał jedynie wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez warunkowe zawieszenie wymierzonej kary pozbawienia wolności z przyczyn wskazanych w odpowiedzi na zarzut rażącej niewspółmierności kary podniesiony w apelacji obrońcy w pkt III.

L.p.

Zarzut w apelacji prokuratora

Obrazę przepisów prawa materialnego w wypadku innym niż kwalifikacja prawna czynu, a mianowicie art. 34 § 1 i 2 kks w zw. z art. 20 § 2 kks w zw. z art. 41 § 2 kk, polegającą na orzeczeniu wobec oskarżonego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia działalności gospodarczej na okres 3 lat, podczas gdy w/w przepisy pozwalają wyłącznie na orzeczenie zakazu prowadzenia określonej działalności gospodarczej i przy spełnieniu warunków przewidzianych w przepisach art. 34 § 2 kks i art. 41 § 2 kk.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut jest zasadny, albowiem rację ma prokurator, że zakaz prowadzenia działalności gospodarczej został orzeczony wbrew normie wynikającej z przepisu art. 34 § 2 k.k.s., gdzie ustawodawca przewidział fakultatywnie orzekany przez sąd środek karny zakazu prowadzenia określonej działalności gospodarczej w wypadkach określonych w art. 38 § 1 i 2 kks, a zatem w przypadku stosowania nadzwyczajnego obostrzenia kary oraz w razie skazania sprawcy za wymienione przestępstwa skarbowe w tym m.in. z art. 56 § 1 kks i art. 76 § 1 kks.

Tymczasem Sąd Rejonowy nie wskazał jakiego rodzaju działalności gospodarczej zakazuje oskarżonemu, przez co dopuścił się obrazy przepisu prawa materialnego, tj. art. 34 § 2 k.k.s. Z powyższego względu Sąd Odwoławczy zmienił w tym zakresie rozstrzygnięcie i orzekł wobec oskarżonego zakaz prowadzenia działalności gospodarczej wiązanej z obrotem (skupem, sprzedażą, pośrednictwem) złomem na okres 3 (trzech) lat podzielając argumentację prokuratora, iż znaczny stopień społecznej szkodliwości przypisanego czynu, jak i właściwości osobiste oskarżonego (karalność za innego rodzaju przestępstwa) przemawiają za orzeczeniem tego środka karnego.

Wniosek

Zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie wobec oskarżonego zakazu prowadzenia działalności gospodarczej związanej z obrotem (skupem, sprzedażą, pośrednictwem) złomem na okres 3 lat.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Uznanie zarzutu prokuratora jako trafnego- skutkowało uwzględnieniem wniosku i wydaniem orzeczenia reformatoryjnego.

4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności.

5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.1.5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.3. 1

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy.

0.1.5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.3.1. 1.

Przedmiot i zakres zmiany

zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

1. na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. (w brzmieniu obowiązującym w dniu 31.12.2007r.) w zw. z art. 4 § 1 k.k. w zw. z art. 20 § 2 k.k.s. wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego D. K. kary roku pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres próby 3 (trzech) lat;

Zwięźle o powodach zmiany.

Kontrola odwoławcza dokonana w sprawie nie potwierdziła zasadności zarzutów przedstawionych w apelacji obrońcy i oskarżonego opartych o treść art. 438 pkt 2 i 3 kpk. Natomiast zasadny zarzut obrońcy i oskarżonego oparty o treść art. 438 pkt 4 kpk oraz zasadny zarzut w apelacji prokuratora doprowadził do zmiany wyroku Sądu I instancji z przyczyn wskazanych w odpowiedzi na te zarzuty.

0.1.5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.1.5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia.

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

0.1.5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.1.5.4. Inne rozstrzygnięcia z wyroku

Punkt

rozstrzygnięcia

z wyroku

Przytoczyć okoliczności.

6. Koszty Procesu

Punkt

rozstrzygnięcia

z wyroku

Przytoczyć okoliczności.

III i IV

Sąd Okręgowy zwolnił oskarżonego od opłaty za II instancję oraz pozostałych kosztów sądowych w postępowaniu odwoławczym w części na niego przypadającej, ze względu na jego aktualny status majątkowy i brak stałych dochodów. Sąd Okręgowy uznał, że uiszczenie kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze przekracza aktualne możliwości majątkowe oskarżonego.

O wynagrodzeniu obrońcy oskarżonego za udzielenie pomocy prawnej z urzędu w drugiej instancji orzeczono na podstawie § 17 ust. 2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 3 października 2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu.

Sąd Okręgowy nie uwzględnił wniosku obrońcy o podwyższenie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu do wysokości 150 % stawki, albowiem nie uzasadnia tego ani stopień zawiłości sprawy ani obszerność zgromadzonego materiału dowodowego, które nie przekraczają przeciętnego poziomu tego typu spraw.

Sąd Odwoławczy uwzględnił jednak treść wyroku TK z dnia 20 grudnia 2022r. sygn. akt SK 78/21 i zastosował stawkę dla adwokata ustanowionego obrońcą z wyboru.

7. PODPIS

SSO Anna Zawadka SSO Agnieszka Wojciechowska-Langda SSO Tomasz Morycz

VI Ka 16/22

Podstawa prawna:

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

WYROK

UZASADNIENIE