Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 sierpnia 2023 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 17 sierpnia 2023 r. na rozprawie w Szczecinie

sprawy z powództwa (...) Bank (...) spółki akcyjnej w W.

przeciwko R. R. i J. R.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w Koszalinie

z dnia 12 grudnia 2022 r. sygn. akt I C 11/22

zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

w punkcie pierwszym zasądza od pozwanych R. R. i J. R. na rzecz powoda (...) Bank (...) spółki akcyjnej w W. kwotę 59 409, 12 (pięćdziesiąt dziewięć tysięcy czterysta dziewięć 12/100) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 7 grudnia 2021 r., a powództwo w pozostałej części oddala,

w punkcie drugim zasądza od pozwanych na rzecz powoda kwotę 858 (osiemset pięćdziesiąt osiem) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku;

oddala apelację w pozostałej części;

zasądza od pozwanych na rzecz powoda kwotę 1391 (tysiąc trzysta dziewięćdziesiąt jeden) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się niniejszego postanowienia o kosztach.

Agnieszka Sołtyka Edyta Buczkowska-Żuk Zbigniew Ciechanowicz

Sygn. akt I ACa 303/23

UZASADNIENIE

Powód (...) Bank (...) Spółka Akcyjna w pozwie wniesionym przeciwko pozwanym R. R. i J. R. domagał się zasądzenia solidarnie od pozwanych 167 320,19 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 7 grudnia 2022 do dnia zapłaty, ewentualnie zasądzenia ww. świadczenia z tym zastrzeżeniem iż spełnienie świadczenia przez jednego z pozwanych zwalnia drugiego do wysokości spełnionego świadczenia, ewentualnie zasądzenie od każdego z pozwanych kwoty 83 660 zł.

W uzasadnieniu żądań wskazano iż wyrokiem z dnia 1 lipca 2019 r. Sąd Okręgowy w Warszawie jako sąd I instancji zasądził na rzecz pozwanych kwotę 122 227,20 zł wraz z ustawowymi odsetkami, w związku ze stwierdzeniem nieważności umowy kredytu.

Wyrokiem z dnia 3 listopada Sąd Apelacyjny w Warszawie oddalił apelację Banku od wyroku Sądu I instancji.

Powód w dniu 24 listopada 2020 r spełnił świadczenie wynikające z prawomocnego wyroku Sądu I instancji przelewając na rzecz pozwanych łącznie kwotę 149 311,81 zł. Na przekazaną kwotę składało się 122 227,20 zł tytułem świadczenia głównego, resztę zaś stanowią odsetki i koszty procesu. Dodatkowo z tytułu korzystania z kapitału kredytu powód naliczył, pozwanym kwotę 107 911,07 zł.

Niniejszym pozwem powód domaga się kwoty stanowiącej sumę wynagrodzenia za korzystanie z kapitału tj. 107 911,07 zł i kwoty 59 409,12 zł tytułem zwrotu reszty kredytu.

W odpowiedzi na pozew pozwani R. R. i J. R. wnieśli o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za czas od uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Zarzucili iż umowa kredytu zawarta z pozwanym obowiązuje, bowiem nie została unieważniona, dodatkowo podnieśli iż nawet gdyby przyjąć iż umowa nie obowiązuję to powód nie ma podstaw do tego aby domagać się od pozwanych wynagrodzenia za korzystanie z kapitału.

W toku dalszego postępowania strony utrzymały się przy swoich stanowiskach.

Wyrokiem z 12 grudnia 2022 r. Sąd Okręgowy w Koszalinie oddalił powództwo oraz zasądził od powoda (...) Bank (...) S.A. na rzecz pozwanych R. R. i J. R. kwotę 5434 złote tytułem kosztów procesu z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od uprawomocnienia się niniejszego wyroku do dnia zapłaty.

Wydanie wyroku Sąd Okręgowy poprzedził ustaleniami faktycznymi, z których wynikało, że wyrokiem z dnia 1.07.2019 r. w sprawie XXV C 1242/18 Sąd Okręgowy w Warszawie zasądził od (...) Bank (...) S.A w W. na rzecz R. R. i J. R. kwotę 122 227,20 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od 6 lipca 2018 r. do dnia zapłaty. W pkt 2 wyroku Sąd oddalił powództwo w pozostałym zakresie.

W uzasadnieniu orzeczenia Sąd w Warszawie wskazał iż powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości w zakresie należności głównej i w części w zakresie należności ubocznych.

Dokonując analizy wniesionego powództwa Sąd uznał iż:

umowa kredytu jest ważną czynnością prawną,

kredyt hipoteczny udzielony na podstawie umowy jest kredytem złotowym, a jedynie waloryzowanym do franka szwajcarskiego,

postanowienia umowne w zakresie mechanizmu denominacji są bezskuteczne i nie wiążą powodów,

zasądzona kwota 122 227,20 zł stanowi różnice kwoty uiszczonej przez pozwanych na rzecz powoda na podstawie umowy z klauzulami niedozwolonymi , a kwoty którą pozwani powinni byli uiścić na rzecz powoda na podstawie umowy z której wyeliminowano by klauzule abuzywne.

Od ww. wyroku Bank wniósł apelację.

Wyrokiem z dnia 3 listopada 2020 r Sąd Apelacyjny w Warszawie VI Wydział Cywilny apelację oddalił.

W oparciu o tak ustalony stan faktyczny Sąd Okręgowy ocenił, że wniesione żądania, zarówno główne jak i ewentualne, nie zasługiwały na uznanie, stąd powództwo oddalono.

Stan faktyczny Sąd I instancji ustalił na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach sprawy. Dowody te nie były przez strony kwestionowane. Osią sporu była jedynie różna interpretacja zapadłych orzeczeń.

W pierwszej kolejności Sąd Okręgowy wskazał iż żądanie zapłaty, z którym wystąpił Bank, zarówno co do zwrotu kapitału jak i wynagrodzenia za korzystanie z kapitału oparte jest na założeniu iż umowa kredytu z dnia 14 lipca 2008 r. jest nieważna. Jest to złożenie oczywiście błędne.

Zdaniem Sądu I instancji oceny ważności tej umowy, dokonał Sąd Okręgowy w Warszawie, wskazując wyraźnie iż jest to czynność ważna, wyeliminował jednak niektóre postanowienia tej umowy, wskazując na ich niedozwolony charakter. Umowa zatem obowiązuje, a jej treść nie obejmuje obecnie niedozwolonych postanowień. Przesłanką zapłaty nie była więc nieważność, ale stwierdzenie iż powodowie nadpłacili pozwanemu wskazaną w wyroku kwotę.

Następnie Sąd Okręgowy stwierdził, że Sąd Apelacyjny w Warszawie taka ocenę podtrzymał, oddalając apelację. Rozważania sądu apelacyjnego zawarte w uzasadnieniu apelacji, dotyczące tego czy umowa bez klauzul spornych może być wykonywana, nie mają zasadniczego znaczenia. Gdyby im jednak takie znaczenie przypisać to, wskazać należy, iż z uzasadnienia sądu apelacyjnego nie wynika aby sąd apelacyjny, przyjął że umowa zawarta miedzy stronami jest czynnością prawną nieważną, Sąd ten jedynie na marginesie prezentuje iż w orzecznictwie dominuje inny pogląd, wskazując iż jego przyjęcie prowadziłoby przy ocenie żądania zapłaty do podobnego rezultatu. Sąd Apelacyjny w Warszawie nie przyznaje jednak temu stanowisku słuszności, nie przyjmuje tego stanowiska jako własne. Nie wskazuje iż ocena skutków wyeliminowania klauzul była dokonana przez Sąd Okręgowy w Warszawie niewłaściwie. Sąd Apelacyjny w Warszawie stanowisko Sądu I instancji akceptuje.

Z uwagi na powyższe, Sąd Okręgowy uznał iż umowa kredytu z dnia 14 lipca 2008 r. jest ważna, co sprawia iż brak podstaw zarówno do zwrotu części kwoty udostępnionej z tytułu kapitału jak i brak podstaw do tego aby przyznać bankowi wynagrodzenie z tytułu korzystania przez kredytobiorców z tych środków. Takie wynagrodzenia bank pobiera z tytułu obowiązującej umowy, kapitał powiększony o odsetki są zwracane w toku jej wykonywania.

O kosztach postępowania Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 kpc, obciążając nimi w całości stronę powodową. Na podstawie art. 98 § 1 1 k.p.c. od zasądzonych kosztów procesu Sąd I instancji zasądził również odsetki ustawowe za opóźnienie, liczone od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Z powyższym rozstrzygnięciem nie zgodził się pozwany bank, zaskarżając wyrok w całości.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił naruszenie przepisów postępowania cywilnego mające istoty wpływ na wynik sprawy, w postaci :

a. naruszenia art. 229 k.p.c. poprzez prowadzenie dowodu z treści wyroku Sądu
Apelacyjnego w Warszawie VI Wydział Cywilny (dalej: „Sąd Apelacyjny w Warszawie") z dnia 3 listopada 2020 r. wydanego w sprawie prowadzonej pod sygn. akt: VI ACa 656/19 wraz z uzasadnieniem w związku z błędnym uznaniem przez Sąd I instancji, że osią niniejszego sporu jest różna interpretacja przez Strony ww. wyroku, podczas gdy Pozwany przyznał i potwierdził w odpowiedzi na pozew z dnia 14 marca 2022 r. złożonej w sprawie, że Sąd Apelacyjny w Warszawie uznał, że zawarta pomiędzy Stronami umowa kredytu na cele mieszkaniowe (...) nr (...) z dnia 14 lipca 2008 roku (dalej: „Umowa kredytu") jest bezwzględnie nieważna ex lege i ab inito, a
zatem, nie wymagała dowodzenia okoliczność przyznana przez Pozwanego, tj. fakt
ustalenia przesłankowej nieważności Umowy kredytu przez Sąd Apelacyjny w sprawie pod sygn. akt: VI ACa 656/19;

b. naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. - poprzez dokonanie błędnej, sprzecznej z zasadami
prawidłowego (logicznego) rozumowania i wskazaniami wiedzy oraz doświadczenia
życiowego, oceny dowodów w postaci wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 3
listopada 2020 r. wydanego w sprawie prowadzonej pod sygn. akt: VI ACa 656/19 wraz z
uzasadnieniem oraz stanowiska Stron w tym zakresie i w rezultacie poczynienie
nieprawidłowych ustaleń faktycznych, tj. bezpodstawne uznanie, że z uzasadnienia wyroku
Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 3 listopada 2020 r. wydanego w sprawie
prowadzonej pod sygn. akt: VI ACa 656/19 nie wynika, że Sąd Apelacyjny w Warszawie
przyjął, że Umowa kredytu jest czynnością prawną nieważną, podczas gdy z uzasadnienia
ww. wyroku wynika, że Sąd Apelacyjny w Warszawie uznał Umowę kredytu za nieważną
(tzw. przesłankowa nieważność).

Mając na uwadze powyższe zarzuty, wniesiono o:

1. na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. o zmianę wyroku poprzez uwzględnienie powództwa w całości oraz zasądzenie od Pozwanego na rzecz Powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, za obie instancje,

ewentualnie w razie uznania, że Sąd I instancji nie rozpoznał istoty sprawy, wniesiono

2. na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania wraz z rozstrzygnięciem o kosztach procesu za wszystkie instancje, w tym kosztach zastępstwa procesowego za wszystkie instancje.

W odpowiedzi na apelację strona pozwana wniosła o oddalenie apelacji powodowego Banku w całości i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanych do ich majątku wspólnego zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego w II instancji według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja okazała się częściowo zasadna, albowiem doprowadziła do wydania wyroku reformatoryjnego.

W obowiązującym w postępowaniu cywilnym modelu apelacji pełnej (cum beneficio novorum) sąd odwoławczy nie rozpoznaje tylko apelacji, lecz ponownie merytorycznie całą sprawę w granicach zaskarżenia. Rola sądu drugiej instancji nie ogranicza się zatem do kontroli zaskarżonego orzeczenia w świetle podniesionych przez skarżącego zarzutów. Postępowanie apelacyjne stanowi kontynuację postępowania przed sądem pierwszej instancji. Sąd II instancji jako sąd meriti w granicach wniesionej apelacji rozważa na nowo zebrany w sprawie materiał dowodowy, w tym dokonuje jego samodzielnej oceny prawnej (vide uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego – zasada prawna z 31.01.2008 r., III CZP 49/07, OSNC 2008 nr 6 poz. 55). Wykonując ten obowiązek w sprawie niniejszej, Sąd Apelacyjny dokonał ponownej oceny przedstawionego pod osąd materiału procesowego. W ocenie Sądu Apelacyjnego część z zarzutów stawianych przez skarżącego okazała się zasadna co doprowadziło do uwzględnienia apelacji i zmiany wyroku Sądu pierwszej instancji.

Sąd drugiej instancji bierze także pod uwagę z urzędu nieważność postępowania, o czym stanowi norma odkodowana z przepisu art. 378 § 1 k.p.c. Apelujący nie podnosił zarzutu nieważności postępowania. Sąd Apelacyjny także nie dopatrzył się tego rodzaju naruszeń, które skutkowałyby nieważnością postępowania.

Przechodząc do wywodów apelacji, w pierwszej kolejności rozważenia wymagają zarzuty dotyczące poprawności postępowania dowodowego. Dopiero bowiem przesądzenie poprawności stosowania prawa w tej płaszczyźnie (i przyjęcie za prawidłowe ustaleń faktycznych) pozwala na ocenę prawidłowości zastosowania prawa materialnego. Apelujący w zakresie naruszenia przepisów postępowania podniósł zarzuty naruszenia przepisów art. 233 § 1 k.p.c. i 229 k.p.c.

Powód zarzucił naruszenie art. 229 k.p.c. poprzez błędne uznanie przez Sąd I instancji, że osią niniejszego sporu jest różna interpretacja przez strony wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie, podczas gdy pozwany przyznał i potwierdził w odpowiedzi na pozew, że Sąd Apelacyjny w Warszawie uznał, że zawarta pomiędzy stronami umowa kredytu jest bezwzględnie nieważna ex lege i ab inito, a zatem, nie wymagała dowodzenia okoliczność przyznana przez pozwanego, tj. fakt ustalenia przesłankowej nieważności umowy kredytu przez Sąd Apelacyjny w sprawie pod sygn. akt: VI ACa 656/19.

Przepis art. 229 k.p.c. pozwala na bezdowodowe ustalenie faktu istotnego dla rozstrzygnięcia sprawy w razie jego przyznania przez stronę przeciwną. Przyznanie jest oświadczeniem wiedzy strony, że twierdzenie faktyczne jej przeciwnika procesowego odpowiada rzeczywistości. Następstwem przyznania, o którym mowa w art. 229 k.p.c., jest wyłączenie konieczności przeprowadzania postępowania dowodowego co do przyznanych okoliczności faktycznych (zob. wyrok SA w Łodzi z 23.06.2020 r., I ACa 392/19, LEX nr 3108165).

W niniejszej sprawie strony różnie interpretowały wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie. Powód wskazywał, że w wyroku ustalono nieważność umowy zawartej między stronami, natomiast pozwani zajęli stanowisko odmienne twierdząc, że Sąd Apelacyjny nie ustalił nieważności umowy. Pozwani podtrzymali swoje stanowisko na rozprawie apelacyjnej z dnia 23 sierpnia 2023 r. W związku z tym zarzut naruszenia art. 229 k.p.c. nie zasługuje na uwzględnienie.

W kontekście podniesionego przez pozwanego zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c., zaakcentować należy, iż w orzecznictwie Sądu Najwyższego oraz sądów powszechnych utrwalony jest pogląd, zgodnie z którym tego rodzaju zarzut może być uznany za zasadny jedynie w przypadku wykazania, że ocena materiału dowodowego jest rażąco wadliwa, czy w sposób oczywisty błędna, jako dokonana z przekroczeniem granic swobodnego przekonania sędziowskiego, wyznaczonych w tym przepisie. Sąd odwoławczy przeprowadza bowiem kontrolę legalności oceny dowodów dokonanej przez sąd pierwszej instancji, czyli bada, czy zostały zachowane kryteria określone w art. 233 § 1 k.p.c. Ocena dowodów jest natomiast jednym z elementów kompetencji jurysdykcyjnych (władzy orzeczniczej) sądu i wyrazem stosowania prawa procesowego. Jeżeli więc po weryfikacji całokształtu materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z zasadami wiedzy oraz doświadczenia życiowego, to taka ocena dowodów nie narusza art. 233 § 1 k.p.c. i musi być uznana za prawidłową, choćby nawet w równym stopniu, na podstawie tego samego materiału dowodowego (np. po uznaniu innych z wykluczających się dowodów za wiarygodne), dawały się wysnuć spójne logicznie wnioski odmienne. W związku z tym, dla skutecznego postawienia zarzutu naruszenia normy art. 233 § 1 k.p.c. nie wystarcza samo twierdzenie strony skarżącej o wadliwości dokonanych ustaleń faktycznych, odwołujące się do stanu faktycznego, który jej zdaniem odpowiada rzeczywistości (przedstawienie przez skarżącego własnej, odmiennej od sądowej, oceny materiału procesowego i poszczególnych dowodów). Skuteczny zarzut naruszenia zasady swobodnej oceny dowodów musi bowiem prowadzić do podważenia podstaw tej oceny z wykazaniem, że jest ona rażąco wadliwa lub oczywiście błędna (por. wyrok Sądu Najwyższego z 15 kwietnia 2004, IV CK 274/03). Konieczne jest przy tym wskazanie przez skarżącego konkretnych przyczyn dyskwalifikujących wywody sądu pierwszej instancji w tym zakresie. W szczególności strona apelująca powinna podać, jakie kryteria oceny naruszył sąd w analizie materiału dowodowego, uznając brak wiarygodności i mocy dowodowej poszczególnych dowodów lub niesłusznie im ją przyznając (por. wywody Sądu Najwyższego m.in. w orzeczeniach z 23 stycznia 2001, IV CKN 970/00; z 12 kwietnia 2001, II CKN 588/99; z 10 stycznia 2002, II CKN 572/99). Jako zasadnicze kryteria tej oceny wyróżnia się więc: zgodność wniosków sądu z zasadami logiki i doświadczenia życiowego oraz komplementarność (spójność) argumentacji, polegającą na wyprowadzaniu poprawnych wniosków z całokształtu materiału procesowego. Spójność ta będzie naruszona w przypadku nieuzasadnionego pominięcia przez sąd wniosków przeciwnych wynikających z części dowodów.

Apelujący zarzucił naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez bezpodstawne uznanie, że z uzasadnienia wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 3 listopada 2020 r. wydanego w sprawie prowadzonej pod sygn. akt: VI ACa 656/19 nie wynika, że Sąd Apelacyjny w Warszawie przyjął, że umowa kredytu jest czynnością prawną nieważną, podczas gdy z uzasadnienia ww. wyroku wynika, że Sąd Apelacyjny w Warszawie uznał umowę kredytu za nieważną.

Powyższy zarzut zasługuje na uwzględnienie. W uzasadnieniu Sądu Apelacyjnego w Warszawie wskazano, że „wyeliminowanie ryzyka kursowego, charakterystycznego dla umowy kredytu indeksowanego do waluty obcej i uzasadniającego powiązanie stawki oprocentowania ze stawką LIBOR, jest równoznaczne z tak daleko idącym przekształceniem umowy, iż należy ją uznać za umowę o odmiennej istocie i charakterze, choćby nadal chodziło tu tylko o inny podtyp czy wariant umowy kredytu. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 stycznia 2016 r., I CSK 1049/14, OSNC 2016, Nr 11, poz. 134). Oznacza to z kolei, że po wyeliminowaniu tego rodzaju klauzul utrzymanie umowy o charakterze zamierzonym przez strony nie jest możliwe, co przemawia za jej całkowitą nieważnością (bezskutecznością), (k. 359-360)”. Sąd Apelacyjny w Warszawie uznał, że zawarta między stronami umowa kredytu jest nieważna i to stanowisko zasługuje na aprobatę. Po wyeliminowaniu klauzul indeksacyjnych umowa łącząca wcześniej strony nie może się ostać i być uznana za ważną. Ta eliminacja zmienia uzgodnienia stron dotyczące świadczeń wynikających z tejże umowy, a nadto zmienia charakter umowy. Sąd Apelacyjny podkreśla, że LIBOR nie ma zastosowania do świadczeń złotowych, jest on podstawą do naliczania odsetek w umowach indeksowanych/denominowanych bądź wypłacanych w walucie, stąd Sąd Apelacyjny w Warszawie właściwie przyjął, że umowa jest nieważna. Sąd odwoławczy w niniejszej sprawie w pełni przytoczone przez Sąd Apelacyjny w Warszawie poglądy akceptuje.

W uzasadnieniu wyroku Sąd Okręgowy niesłusznie stwierdził, że Sąd Apelacyjny w Warszawie podtrzymał stanowisko Sądu Okręgowego w Warszawie uznając, że zawarta między stronami umowa jest ważna, pomimo wyeliminowania z niej niektórych postanowień mających niedozwolony charakter. W związku z tym zarzut apelującego był właściwy.

Sąd Okręgowy zbyt szeroko przyjął zakres prawomocności i powagi rzeczy osądzonej w stosunku do wyroków Sądu Okręgowego w Warszawie i Sądu Apelacyjnego w Warszawie. Jak wskazał Sąd Najwyższy zgodnie z art. 366 k.p.c. wyrok prawomocny korzysta z powagi rzeczy osądzonej tylko co do tego, co w związku z podstawą sporu stanowiło przedmiot rozstrzygnięcia (które niekiedy różni się od treści rozpoznawanego roszczenia), a ponadto tylko między tymi samymi stronami. Przepis zakłada przedmiotową i podmiotową tożsamość dwóch orzeczeń i dopiero kumulacja tych elementów pozwala na stwierdzenie, że doszło do powtórnego wydania orzeczenia w tej samej sprawie. Chodzi nie tylko o tożsamość przedmiotu rozstrzygnięcia w obu sprawach (po raz pierwszy i później ponownie osądzonej), lecz również tożsamość okoliczności faktycznych, z których wynika w jednej i drugiej sprawie roszczenie procesowe (zob. postanowienie SN z 18.01.2023 r., I CSK 4084/22, LEX nr 3487829).

W sprawie o sygn. akt XXV C 1242/18 roszczenie dotyczyło tylko zwrotu określonej kwoty tytułem bezpodstawnego wzbogacenia. Przesłankowo należało zbadać, czy kwota objęta pozwem stanowi nienależne świadczenie. Zdaniem Sądu Apelacyjnego umowa kredytowa zawarta między stronami jest nieważna, więc należy zasądzić na rzecz powoda różnicę między udzielonym przez niego kredytem, a kwotą która została potrącona, tj. 59.409,12 zł. Kwota ta została zasądzona z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 7 grudnia 2021 r., który jest następnym dniem po upływie 14 dniowego terminu wskazanego w wezwaniu do zapłaty dla pozwanych, które odebrali oni 22 listopada 2021 r. (k. 41).

Sąd Apelacyjny nie uwzględnił apelacji w zakresie wynagrodzenia za korzystanie z kapitału. W wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE z dnia 15 czerwca 2023 r. w sprawie C-520/21 potwierdzono, że w razie uznania za nieważną umowy kredytu zawierającej nieuczciwe postanowienia umowne bank nie może domagać się od konsumenta tzw. wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z kapitału. Z orzeczenia wynika, że bankowi przysługuje w takiej sytuacji wyłącznie zwrot wypłaconej kwoty kapitału (kwoty udostępnionej konsumentowi w złotych polskich), bez dodatkowego oprocentowania lub innych należności (o ile roszczenie o zwrot kapitału nie jest pozbawione podstaw z innych przyczyn, np. z powodu przedawnienia roszczeń banku). Stanowisko Trybunału jest zgodne z treścią dyrektywy 93/13 i spełnia jej cele w zakresie skutku odstraszającego nieuczciwych przedsiębiorców.

W oparciu o normę odkodowaną z art. 386 § 1 k.p.c. Sąd Apelacyjny w punkcie I wyroku zmienił wyrok Sądu Okręgowego w Koszalinie z dnia 12 grudnia 2022 r. w ten sposób, że w punkcie pierwszym zasądził od pozwanych R. R. i J. R. na rzecz powoda (...) Bank (...) spółki akcyjnej w W. kwotę 59.409,12 złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 7 grudnia 2021 r., a powództwo w pozostałej części oddalił (podpunkt 1 wyroku), w punkcie drugim zasądził od pozwanych na rzecz powoda kwotę 858 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku (podpunkt 2 wyroku).

Apelację w pozostałym zakresie na podstawie art. 385 k.p.c. należało oddalić jako bezzasadną, o czym Sąd Apelacyjny orzekł w punkcie II wyroku.

Sąd Apelacyjny rozstrzygnięcia o kosztach procesu (punkt I podpunkt 2 wyroku) i kosztach postępowania apelacyjnego (punkt III wyroku) oparł na przepisie art. 100 k.p.c. orzekając zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania.

Agnieszka Sołtyka Edyta Buczkowska-Żuk Zbigniew Ciechanowicz