Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I AGa 431/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 stycznia 2023 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:	SSA Andrzej Żelazowski
Protokolant:	Iwona Mrazek

po rozpoznaniu w dniu 13 stycznia 2023 r. w Krakowie na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Bank (...) (...) z siedzibą
w B.

przeciwko (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...). k. z siedzibą w M.
i (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. z siedzibą w M.

przy udziale interwenienta ubocznego H. (...) z siedzibą w H., Niemcy

o zapłatę

na skutek apelacji strony powodowej oraz strony pozwanej (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...). k. w M.

od wyroku Sądu Okręgowego w Kielcach

z dnia 6 października 2021 r. sygn. akt VII GC 171/19

1. oddala obie apelacje;

2. koszty postępowania apelacyjnego pomiędzy stronami wzajemnie znosi.

Sygn. akt I AGa 431/21

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 27 stycznia 2023 r.

Pozwem z dnia 19 czerwca 2019 r. powód (...) Bank (...) (...) w B. (Niemcy) domagał się zasądzenia od pozwanego (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w P. kwoty 117 923,61 Eur z odsetkami ustawowymi według prawa niemieckiego od kwot:

: 360,30 EUR od dnia 28 lipca 2017 r. do dnia zapłaty,
: 17 948,70 EUR od dnia 7 sierpnia 2017 r. do dnia zapłaty,
: 35 951,60 EUR od dnia 13 sierpnia 2017 r. do dnia zapłaty,
: 21 973,20 EUR od dnia 14 sierpnia 2017 r. do dnia zapłaty,
: 20 570,20 EUR od dnia 20 sierpnia 2017 r. do dnia zapłaty,
: 19 710,80 EUR od dnia 21 sierpnia 2017 r. do dnia zapłaty,
: 1 408,81 EUR od dnia 20 września 2017 r. do dnia zapłaty

oraz zwrotu kosztów procesu, w tym również kwoty 6 452,58 zł tytułem kosztów tłumaczenia przysięgłego dokumentów załączonych do pozwu.

W uzasadnieniu powód podniósł, że dochodzona pozwem należność wynika z nabytej przez powoda wierzytelności przysługującej H. (...) łącznie z 16 faktur, w tym 6 faktur sprzedaży towaru w postaci płytek (...) ze zużytego sprzętu elektronicznego w ilości i rodzaju bliżej określonych w treści zamówień i faktur (faktury nr (...)), 6 faktur za koszty factoringu obciążającego pozwanego za udzielony zgodnie z wolą pozwanego kredyt kupiecki (faktury nr (...)), 3 faktur za transport towaru na trasie Niemcy – Polska (faktur nr (...). (...), (...)) oraz jednej faktury rozliczającej różnicę w kosztach (faktura nr (...)) na łączną kwotę 117 923,61 Euro. Towar opisany w przedmiotowych fakturach został przez pozwanego odebrany bez zastrzeżeń, lecz pozwany nie uregulował umówionej ceny. Dodał, iż sprzedaż przedmiotowego towaru była poprzedzona tzw. „testem” obejmującym nabycie 3 dostaw takiego samego towaru klasy (...) o jakości dobrej, średniej i złej, przy czym jeszcze przed otrzymaniem wyników badań na zawartość metali szlachetnych, pozwany zdecydował się złożyć kolejne zamówienia i odebrać przedmiotowe dostawy. Reklamacja zgłoszona po kilku miesiącach od dat dostawy, a dotycząca towaru z dostaw „testowych” została uznana za niezasadną, podobnie jak żądanie pozwanego obniżenia ceny

W odpowiedzi na pozew pozwany (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w P. domagał się oddalenia powództwa i zasądzenia kosztów procesu. Zarzucił brak legitymacji procesowej biernej po jego stronie, wskazując, iż nigdy nie nawiązał i nie prowadził współpracy z H. (...).

Pismem procesowym z dnia 29 sierpnia 2019 r. powód wniósł o wezwanie do udziału w sprawie w charakterze pozwanego (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w K.. (k. 385 – 387)

Postanowieniem z dnia 6 listopada 2019 r. Sąd Okręgowy wK. wezwał do udziału w sprawie w charakterze pozwanego (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w K.. (k. 403)

W odpowiedzi na pozew pozwany (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w K. domagał się oddalenia powództwa ponad kwotę 33 948,32 Euro i zasądzenia kosztów procesu. W uzasadnieniu przyznał, że był inicjatorem nawiązania współpracy z H. (...) i w ramach pierwszej transakcji zakupił powołany towar dobrej, średniej i złej jakości w 3 odrębnych dostawach. Pozwany podniósł, że dokonując transakcji zakupu kalkulował cenę mając na uwadze
szacunkową zawartość metali szlachetnych (złota, srebra platyny oraz miedzi), jakie mogą podsiadać płytki obwodów drukowanych, a H. miał pełną wiedzę i świadomość co do tej okoliczności. Pozwany przyznaje również, że nie czekając na wyniki badań płytek w tym zakresie, mając na uwadze zapewnienia przedstawiciela H. i udostępniane zdjęcia płytek, ponownie wystąpił do H. (...) z ofertą zakupu płytki obwodów drukowanych klasy (...) w ilości około 200 ton, przy czym jedna z dostaw około 20 – 22 ton pochodząca z Brazylii miała postać pocięta. Co do factoringu pozwany podał, iż strony umowy nie ustaliły ostatecznych zasad rozliczenia, bowiem w toku współpracy reguły te ewoluowały, a każda z dostaw winna zostać rozpatrzona indywidualnie. Dodał, że przyjął jedynie 6 (z planowanych 9) dostaw, wobec otrzymania wyniku zawartości metali szlachetnych dostarczonych płytek w ramach pierwszej dostawy z marca 2017 r. oraz jakości i stanu dostarczonych płytek (pociętych ponad 1 dostawę z Brazylii), więc tym samym kwestionował jakość dostaw. Ponadto zarzucił, że cały dostarczony mu towar był wadliwy, gdyż nie posiadał parametrów, jakie zapewniał H., a płytki były uszkodzone, pęknięte i niekompletne, tj. nie zwierały nie wszystkich elementów. Pozwany zakwestionował obciążenie kwotą 750 Euro wynikającą z faktury nr (...), wobec dostarczenia wadliwego towaru, a kwota ta nie została udowodniona. W tej sytuacji pozwany ad. 2 uznał powództwo jedynie w zakresie kwoty 33 948,32 Euro, wskazując, że z uwagi na jakość dostarczonego towaru, jego cena powinna wynosić 238 Euro. Jednocześnie pozwany zakwestionował zasadność obciążenia go kosztami procesu, a w szczególności kosztami tłumaczenia w sytuacji, gdy H. bezpodstawnie odmówił uznania reklamacji.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

H. (...) z siedzibą w H. prowadzi działalność gospodarczą m.in. w zakresie handlu zużytym sprzętem elektronicznym i elektrycznym, w tym również sprzedażą zużytych płyt sterujących z ww. sprzętu.

Pozwani (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w K. zajmują się m.in. zbieraniem odpadów, przetwarzaniem i unieszkodliwianiem odpadów niebezpiecznych oraz odzyskiem surowców z materiałów segregowanych.

W dniu 8 maja 2014 r. powód (...) Bank (...) (...). z siedzibą w (...) z siedzibą w H. zawarli umowę factoringową, w ramach której H. (...) dokonał na rzecz powoda ((...)) cesji wierzytelności przysługujących i będących przysługiwać w przyszłości H. (...) (faktorant) wobec jego dłużników z tytułu dostaw i usług zrealizowanych przez H. (...). Wskazana cesja wierzytelności objęła również wierzytelności H. (...) wobec pozwanego (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w K. z tytułu sprzedanego i dostarczonego temu pozwanemu przez H. (...) towaru w postaci płyt i kart sterujących ze zużytego sprzętu elektronicznego i elektrycznego – będące przedmiotem powództwa w niniejszej sprawie.

W styczniu 2017 r. pracownik pozwanych D. S., działając w imieniu (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w K., zwrócił się mailowo do H. (...) z siedzibą w H. z prośbą o kontakt zwrotny w celu określenia warunków cenowych sprzedaży towaru w postaci płytki obwodu drukowanego klasy (...). W odpowiedzi M. G., działając w imieniu H. (...), poinformował pozwanego, że zajmuje się wyłącznie handlem materiałem w formie pociętej lub w całości, który kupuje na całym świecie, prosząc jednocześnie o sprecyzowanie: ilości materiału, którego zakupem pozwany jest zainteresowany, ceny za tonę materiału, którą pozwany jest gotów zapłacić, warunków dotyczących płatności oraz czy pozwany jest zainteresowany zakupem również pociętych płyt klasy (...). Pozwany (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w K. potwierdził zainteresowanie zakupem od H. (...) materiału zarówno w całości, jak i pociętego. Jednocześnie zastrzegł, że najpierw będzie oczekiwał ładunku próbnego w formie całościowej i pociętej. Jeśli jakość materiału z ładunku próbnego będzie mu odpowiadała, to będzie zainteresowany zakupem każdej jego ilości. Wstępnie pozwany zaproponował cenę 770 Euro za tonę materiału, zastrzegając, że dokładne określenie ceny nastąpi po zapoznaniu się ze zdjęciami, o których przesłanie poprosił. W zakresie terminów płatności pozwany zaproponował rozliczenie za dostawy na zasadzie: 60% ceny płatne po załadowaniu materiału w firmie (...) (na podstawie faktury i zdjęć) i 40% ceny płatne w dniu dostawy po rozładunku i sprawdzeniu dostawy. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w K. znajdowały się w stopce wiadomości mailowej.

Kolejne rozmowy i uzgodnienia pomiędzy ww. stronami dotyczące współpracy były kontynuowane przez D. S. i M. G. za pośrednictwem komunikatora (...). H. (...) przesłał przedstawicielowi pozwanego (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w K. zdjęcia dotyczące jakości poszczególnych partii płytek (...), po czym strony ostatecznie
uzgodniły, że ich współpraca rozpocznie się od „testu”, w ramach którego pozwany
zakupił od powoda 3 ładunki (samochody) materiału różnej jakości, tzn. dobrej, średniej i złej – wszystkie w ramach klasy (...) – za cenę uśrednioną, uzgodnioną na 780 Euro za tonę, z odbiorem własnym pozwanego w B. w Niemczech.

W dniu 6 marca 2017 r. H. (...) zgłosił pozwanemu gotowość wydania pierwszego ładunku zamówionego materiału i strony potwierdziły ustalone wcześniej warunki, tj. sprzedaż 3 ładunków o różnej jakości, tj. dobrej, średniej i złej, po cenie 780 Euro za tonę, z odbiorem własnym w B., Niemcy. W zakresie warunków płatności H. (...) wymagał od pozwanego przedpłaty w wysokości 80% ceny w dacie załadunku towaru.

Ponadto H. (...) zaproponował również pomoc w zakresie zorganizowania transportu, wskazując, że w przypadku dostawy towaru do Polski przez pozwanego, koszt zakupu towaru wzrasta o 30 – 40 Euro za tonę. Ostatecznie pozwany (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w K. dla 3 pierwszych ładunków („testowych”) zorganizował własny transport.

W dniu 13 marca 2017 r. pozwany (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w K. dokonał przedpłaty w wysokości 80% ceny za pierwszy ładunek płytek (...)klasy dobrej jakości, który odebrał w dniu 15 marca 2018 r.

Analizując zdjęcia ładunków z towarem jakości średniej i złej (w ramach (...) klasy), przesłane przez H. (...), D. S. podjął próbę negocjacji ceny. Jednakże M. G. kategorycznie zanegował możliwość negocjacji ceny i przypomniał o warunkach zawartej umowy. Niezależnie od tego dał pozwanemu (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w K. czas do 20 marca 2017 r. do namysłu z możliwością odstąpienia od zawartej umowy w zakresie 2 pozostałych ładunków, tj. średniej i złej jakości, lecz z zastrzeżeniem, że w takim wypadku dla dostarczonego już towaru dobrej jakości będzie oczekiwał od pozwanego wyższej ceny. D. S., w imieniu w/w pozwanego, zaproponował, aby dla towaru dobrej jakości jego cenę określić dopiero po przerobieniu, jednak (...) nie zgodził się na tą propozycję, wskazując, że on wyłącznie handluje przedmiotowymi płytkami, które kupuje w dużych ilościach z opcją szybkiej odsprzedaży, bez badań i własnych procesów ich przeróbki.

Strony umowy uzgodniły również, że o ile po „teście” z trzema pierwszymi ładunkami nadal będą zainteresowane współpracą, to kolejne dostawy dla pozwanego będą organizowane bezpośrednio od dostawców firmy H. (...) bez konieczności przyjmowania ich na magazyn H..

W dniu 17 marca 2017 r.H. (...) poinformował pozwanego (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w K., że powód (...) Bank ((...)) wyraził zgodę na sprzedaż towaru dla tego pozwanego bez konieczności dokonywania przedpłat. M. G. przedstawił dostępne dla pozwanego opcje dotyczące terminów płatności i zasad ich finansowania, tj. bez dodatkowych kosztów pozwany powinien należności z faktur wystawianych przez H. (...) regulować w terminie 14 dni, w zamian za opłatę w wysokości 1,2% wartości faktury pozwany zyskiwał 60 – dniowy termin płatności, a za opłatę w wysokości 1,6% wartości faktury (...) – dniowy termin płatności faktury.

W dniu 20 marca 2017 r. pozwany (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w K. potwierdził chęć zakupu płytek z pozostałych dwóch ładunków, tj. średniej i złej jakości, po uzgodnionej cenie 780 Euro za tonę. Jednocześnie ww. pozwany zgodził się na factoring z 60 – dniowym terminem płatności należności z faktur za dostarczony towar.

Towar średniej i złej jakości (w ramach (...) klasy) pozwany (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w K. odebrał własnym transportem w dniach 20 i 23 marca 2017 r. Należności z tego tytułu zostały uregulowane.

Po wykonaniu umowy w zakresie tzw. „testowej sprzedaży”, nie czekając na wyniki testów i obróbki dostarczonego już towaru, w dniu 30 maja 2017 r., pozwany (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w K., zgłosił chęć dokonywania dalszych zakupów i następnego dnia doprecyzował, że jest zainteresowany zakupami płyt (...) w ilości 300 ton miesięcznie.

Jednocześnie ww. pozwany dodatkowo zakupił od H. (...) na próbę jedną partię płytek (...) pochodzących z Brazylii w ilości do 24 ton, w pociętej formie, za cenę 770 Euro/tona.

Ostatecznie w czerwcu 2017 r. ww. strony umowy uzgodniły warunki zakupu materiału w postaci płytek (...) klasy (...) w ilości 200 ton po cenie 770 Euro za tonę z odbiorem w Niemczech i finansowaniem przez (...) w wysokości 1,8% kwoty faktury w zamian za odroczony termin płatności należności z faktur. W ramach tych ustaleń H. (...) i (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w K. zawarli 6 kolejnych umów sprzedaży płytek (...) ze sprzętu elektronicznego. Dodatkowo w toku współpracy ww. strony, m.in. w wiadomości z dnia 20 czerwca 2017 r., potwierdziły dodatkowe warunki w zakresie kosztów wydania (transportu) towaru w Polsce, tj. po 50 Euro za tonę.

Towar objęty kolejnymi 6 umowami został dostarczony i odebrany przez pozwanego (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w K. bez zastrzeżeń.

Kolejnego transportu towaru z dnia 23 czerwca 2017 r. pozwany (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w K. odmówiła przyjęcia i ostatecznie H. (...) sprzedał go firmie J. C. i jednocześnie obciążył pozwanego (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w P. dodatkowymi zryczałtowanymi kosztami dostawy (przewiezienia w inne miejsce i rozładunku) w kwocie 750 Euro, zaś wystawioną fakturę za ten towar skorygował w całości.

Z tytułu wykonania kolejnych 6 umów obejmujących sprzedaż odpadów w postaci płytek (...), H. (...) w H. wystawił na rzecz (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w P. faktury:

: nr (...) z dnia 7 czerwca 2017 r. na kwotę 17 948,70 EUR z 60 – dniowym terminem
płatności, dotyczącą towaru w postaci (...) pociętego na strzępy w ilości 23,1 tony dostarczonego w dniu 7 czerwca 2017 r., z informacją o scedowaniu roszczeń na rzecz (...)Bank w B. na podstawie umowy (...),
: nr (...) z dnia 13 czerwca 2017 r. na kwotę 17 949 EUR z 60 – dniowym terminem
płatności, dotyczącą towaru w postaci potrójnych płyt w ilości 23,16 tony dostarczonego w dniu 13 czerwca 2017 r., z informacją o scedowaniu roszczeń na rzecz (...)Bank w B. na podstawie umowy (...),
: nr (...) z dnia 13 czerwca 2017 r. na kwotę 18 002,60 EUR z 60 – dniowym terminem
płatności, dotyczącą towaru w postaci (...) pociętego na strzępy w ilości 23,38 tony dostarczonego w dniu 13 czerwca 2017 r., z informacją o scedowaniu roszczeń na rzecz (...) Bank w B. na podstawie umowy (...),
: nr (...) z dnia 14 czerwca 2017 r. na kwotę 19 762 EUR z 60 – dniowym terminem
płatności, dotyczącą towaru w postaci potrójnych płyt w ilości 24,1 tony dostarczonego w dniu 14 czerwca 2017 r., z informacją o scedowaniu roszczeń na rzecz (...) Bank w B. na podstawie umowy (...),
: nr (...) z dnia 20 czerwca 2017 r. na kwotę 19 142,20 EUR z 60 – dniowym terminem
płatności, dotyczącą towaru w postaci potrójnych płyt w ilości 24,86 tony dostarczonego w dniu 20 czerwca 2017 r., z informacją o scedowaniu roszczeń na rzecz Deutsche F. Bank w B. na podstawie umowy (...),
: nr (...) z dnia 21 czerwca 2017 r. na kwotę 18 510,80 EUR z 60 – dniowym terminem
płatności, dotyczącą towaru w postaci potrójnych płyt w ilości 24,04 tony dostarczonego w dniu 21 czerwca 2017 r., z informacją o scedowaniu roszczeń na rzecz (...) Bank w B. na podstawie umowy factoringu.

Ponadto, zgodnie z umową, w przypadku towaru dostarczonego przez H. (...) do Polski, wystawił on dodatkowe faktury z tytułu kosztów dostawy, tj. faktury:

: nr (...) z dnia 14 czerwca 2017 r. na kwotę 2 211,20 EUR z 60 – dniowym terminem
płatności, z tytułu dodatkowego rozliczenia różnicy ceny towaru objętego fakturami nr (...) w związku z kosztami transportu do Polski (po 50 EUR za tonę z uwzględnieniem cen wskazanych na ww. fakturach), z informacją o scedowaniu roszczeń na rzecz (...) Bank w B. na podstawie umowy (...),
: nr (...) z dnia 20 czerwca 2017 r. na kwotę 1 428 EUR z 60 – dniowym terminem
płatności, z tytułu ryczałtu za transport towaru objętego fakturą nr (...) (dostawa z dnia 20 czerwca 2017 r.), z informacją o scedowaniu roszczeń na rzecz (...)Bank w B. na podstawie umowy (...),
: nr (...) z dnia 21 czerwca 2017 r. na kwotę 1 200 EUR z 60 – dniowym terminem
płatności, z tytułu ryczałtu za transport towaru objętego fakturą nr (...) (dostawa z dnia 20 czerwca 2017 r.), z informacją o scedowaniu roszczeń na rzecz (...)Bank w B. na podstawie umowy (...).

W związku z uzgodnieniem odroczonych terminów płatności w przypadku przedmiotowych 6 umów i realizowaniem ich w ramach umowy (...) łączącej powoda z H. (...), powód wystawił na rzecz pozwanego (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w P. faktury:

: nr (...) z dnia 21 czerwca 2017 r. na kwotę 323,08 Euro z 60 – dniowym terminem
płatności, z tytułu kosztów finansowania w wysokości 1,8% z 17 949 Euro z faktury nr (...) (1 dostawa), z informacją o scedowaniu roszczeń na rzecz (...)Bank w B. na podstawie umowy (...),
: nr (...) z dnia 21 czerwca 2017 r. na kwotę 323,08 Euro z 60 – dniowym terminem
płatności, z tytułu kosztów finansowania w wysokości 1,8% z 18 002,60 Euro z faktury nr (...) (2 dostawy), z informacją o scedowaniu roszczeń na rzecz (...)Bank w B. na podstawie umowy(...),
: nr (...) z dnia 21 czerwca 2017 r. na kwotę 39,80 Euro z 60 – dniowym terminem
płatności, z tytułu kosztów finansowania w wysokości 1,8% z 2 211,20 Euro z faktury nr (...) (dodatkowe rozliczenia 1 i 2 dostawy), z informacją o scedowaniu roszczeń na rzecz (...) Bank w B. na podstawie umowy (...)
: nr (...) z dnia 21 czerwca 2017 r. na kwotę 355,72 Euro z 60 – dniowym terminem
płatności, z tytułu kosztów finansowania w wysokości 1,8% z 19 762 Euro z faktury nr (...) (3 dostawa), z informacją o scedowaniu roszczeń na rzecz (...) Bank w B. na podstawie umowy (...)
: nr (...) z dnia 21 czerwca 2017 r. na kwotę 344,56 Euro z 60 – dniowym terminem
płatności, z tytułu kosztów finansowania w wysokości 1,8% z 19 142,20 Euro z faktury nr (...) (4 dostawa), z informacją o scedowaniu roszczeń na rzecz (...)Bank w B. na podstawie umowy (...)
: nr (...) z dnia 21 czerwca 2017 r. na kwotę 21,60 Euro z 60 – dniowym terminem
płatności, z tytułu kosztów finansowania w wysokości 1,8% z 1 200 Euro z faktury nr (...) .

Wobec odmowy przyjęcia przez pozwanego (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w K. towaru z dostawy z dnia 23 czerwca 2017 r., H. (...) sprzedał go firmieJ. C. i jednocześnie obciążył pozwanego (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w P. zryczałtowanymi kosztami dostawy (przewiezienia w inne miejsce i rozładunku), wystawiając fakturę nr (...) na kwotę 750 Euro (z której do zapłaty pozostało 360,30 Euro) z 30 – dniowym terminem płatności.

Pismem z dnia 26 września 2017 r. pozwany (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w K. zgłosił reklamację towaru w postaci płytki obwodu drukowanego klasy (...), dostarczonego mu w okresie od 17 marca 2017 r. do 23 czerwca 2017 r., zarzucając jego wadliwość, polegającą na: niespełnieniu przez towar parametrów w zakresie zadeklarowanej zawartości metali szlachetnych, a także niezgodności towaru z zamówieniem, tj. dostarczeniu towaru w postaci zmielonej, a w zakresie poszczególnych egzemplarzy w postaci uszkodzonej, połamanej i nie zawierającej wszystkich elementów. Z uwagi na wskazane powyżej wady, zażądał on od H. (...) obniżenia ceny za towar z wysokości 820 Euro/MT do kwoty 238 Euro/MT. Jednocześnie zwrócił uwagę na nieprawidłowe wystawienie faktur na rzecz (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwa (...).k. w P., który to podmiot nie był stroną umowy i zażądał skorygowania faktur poprzez wpisanie siebie w miejsce nabywcy. Zakwestionował także możliwość realizacji płatności za towar w ramach (...) na co nie wyrażał zgody.

H. (...) odmówił uwzględnienia reklamacji, wskazując, że towar został przyjęty i odebrany przez odbiorcę i aktualnie jest on przetworzony i zmieniony przez osobę trzecią (azjatyckiego partnera pozwanego), zaś strony ustaliły konkretną cenę za towar w pierwotnej postaci. Dodał również, że już po pierwszym zapytaniu pozwanego o obniżkę ceny zaproponował odkupienie towaru, na co nie otrzymał odpowiedzi pozwanego. Co do (...) H. (...) wskazał, że go zaoferował, a następnie sam pozwany się go domagał w korespondencji e-mail oraz wiadomościach na komunikatorze (...).

Pismem z dnia 11 października 2017 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty należności objętych pozwem w przedmiotowej sprawie.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się bezzasadne w stosunku do pierwotnie pozwanego (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w P. i w przeważającej części zasadne w stosunku do do pozwanego (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w K..

Sąd Okręgowy wskazał, że na tle ustalonego stanu faktycznego sprawy słuszny okazał się zarzut braku legitymacji procesowej biernej po stronie pozwanego (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w P.. W pierwszej kolejności należy bowiem zauważyć, iż roszczenie sformułowane w pozwie powód wywodził z tytułu zawartej przez H. (...) umowy dotyczącej sprzedaży i przemieszczenia odpadów w postaci płytek drukowanych (...), co do której ustalenia z ramienia stron umowy prowadził D. S. i M. G.. D. S. wprawdzie był zatrudniony w firmach obu pozwanych, jednakże w zakresie przedmiotowej umowy w stopce wiadomości mailowych wyraźnie było sprecyzowane, w imieniu której z tych firm działa. Okoliczność tą potwierdza w szczególności treść wiadomości e-mail z dnia 25 stycznia 2017 r. z godziny 15:13 (k. 108 – 109), gdzie w stopce znajduje się zarówno logo, jak i dane podmiotu, który jest zainteresowany współpracą (firma, siedziba, adres, numer KRS, NIP oraz Regon). Pomiotem tym był (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...) Spółka komandytowa z siedzibą w K.. Nie mogło ujść uwagi Sądu, iż płatności przedpłaty w wysokości 80% ceny za pierwszy transport w dniu 13 marca 2017 r. dokonała również firma (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w K. (k. 161). W kolejnej korespondencji e-mail D. S. z dnia 2 czerwca 2017 r. z godziny 13:26 (k. 196 – 197) dotyczącej dostawy płytek pochodzących z Brazylii, z dnia 20 czerwca 2017 r. z godziny 10:12 dotyczącej płytki drukowanej klasy (...) za 770 Euro i(...) (k. 202 – 203) oraz z dnia 22 sierpnia 2017 r. z godziny 13:39 w zakresie faktur i płatności za nie (k. 285 – 286) także w stopce pojawia się logo i dane firmy (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w K.. Mimo iż faktury pierwotnie zostały wystawione na rzecz (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w P., to obok słowa (...) wskazano w nich (...)kod służący do identyfikacji podatnika w Polsce, tj. (...). Tymczasem NIP (...) posiada spółka działająca pod firmą (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w K. (a nie (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w P., która posiada NIP (...)). Również na dokumencie CMR nr
(...) z dnia 13 czerwca 2017 r., potwierdzającym dostawę płytki (...), znajduje się pieczątka odbiorcy, tj. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w K. (k. 227 – 228), podobnie na dokumencie CMR nr (...) (k. 253) znajduje się podpis A. W. z datą 22 czerwca 2017 r. oraz z imienną pieczątką (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w K.”. Także pismem z dnia 15 stycznia 2018 r. (...) spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w K. wezwała H. (...) do wystawiania faktur korygujących w zakresie nabywcy. Na wezwania do zapłaty kierowane przez H. (...) i powoda odpowiedzi udzielał również (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w K. i ten pozwany po wstąpieniu do sprawy uznał czesiowo powództwo i przyznał, iż to on był stroną kupującą w zakresie przedmiotowych transakcji.

W zaistniałej sytuacji, w świetle zgromadzonego materiału dowodowego brak było podstaw do uznania, iż (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w P. posiadało legitymację procesową bierną w niniejszej sprawie. W szczególności podmiot ten nie był stroną zawartych umów i dostawy odpadów w postaci płytek drukowanych (...) również nie były realizowane na jego rzecz. Sama okoliczność, iż firmy obu pozwanych są bardzo zbliżone i dostawy towaru odbywały się pod adres, który jest jednocześnie adresem siedziby tego pozwanego, a obie spółki są kontrolowane przez B. H., wbrew stanowisku powoda i interwenienta ubocznego, jest niewystarczająca do uznania jego odpowiedzialności in solidum za przedmiotowe zobowiązanie. W toku procesu strona powodowa nie udowodniła bowiem, by (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w P. kiedykolwiek nawiązał i prowadził współpracę z H. (...) z siedzibą w H. w zakresie umów objętych pozwem w niniejszej sprawie, bądź też aby celowo wprowadził H. (...), czy powoda w błąd co podmiotu będącego rzeczywiście stroną zawartej transakcji handlowej. Jedną z podstawowych przesłanek odpowiedzialności deliktowe, o której mowa w art. 415 k.c. jest bowiem zawinione działanie sprawcy. W okolicznościach rozpoznawanej sprawy nie sposób jednak temu pozwanemu przypisać winy, która doprowadziła do szkody po stronie powoda. To sama niedokładność i brak należytej staranności po stronie H. (...), a następnie również powoda doprowadził do wystawienia faktur i w efekcie sądowego dochodzenia roszczenia od niewłaściwego podmiotu. Wobec powyższego powództwo w stosunku do tego pozwanego podlegało oddaleniu w całości z uwagi na brak po jego stronie legitymacji procesowej biernej.

W zakresie roszczeń przysługujących powodowi względem drugiego z pozwanych, tj. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w K. Sąd Okręgowy wskazał, że przedmiotem spornych transakcji było transgraniczne nabycie odpadów w postaci płytek drukowanych (...) pomiędzy podmiotami posiadającymi swoje siedziby w krajach członkowskich Unii Europejskiej, tj. Polsce i Niemczech. Źródłem norm w handlu międzynarodowym w przypadku umów zawartych pomiędzy podmiotami, które swoją siedzibę posiadają na terenie Unii Europejskiej jest Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 593/2008 z dnia 17 czerwca 2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych, tzw. „Rzym I". Zgodnie z art. 25 ust. 2 rozporządzenia, przepisy tego rozporządzenia mają pierwszeństwo przed polską ustawą prawo prywatne międzynarodowe i konwencjami międzynarodowymi zawartymi przez państwa członkowskie, w tym konwencją Narodów Zjednoczonych o umowach międzynarodowej sprzedaży towarów, sporządzonej w Wiedniu dnia 11 kwietnia 1980 r. (Dz.U.1997.45.286). Stosunek prawny, jaki łączył strony (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w K. nie posiadał charakteru zwykłej umowy sprzedaży. Umowa ta dotyczyła bowiem zagospodarowania oraz odzysku dostarczanego (...) w postaci płytek obwodów drukowanych pochodzących ze zużytego sprzętu elektronicznego (komputer, drukarka, itp.). W związku z powyższym treść zawartej umowy, a w szczególności obowiązki stron, wyznaczało rozporządzenie (WE) nr 1013/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie przemieszczania odpadów (Dz.U.UE.L.2006.190.1). I tak stosownie do brzmienia art. 18 ust. 2 ww. rozporządzenia umowa obligatoryjnie musiała zawierać m.in. zobowiązanie, że w przypadku gdy przemieszczanie odpadów lub ich odzysk nie zostaną zrealizowane zgodnie z planem albo też w przypadku gdy przemieszczanie będzie nielegalne, osoba, która organizuje przemieszczanie, lub odbiorca – w przypadku gdy osoba ta nie ma możliwości zakończenia przemieszczenia odpadów lub ich odzysku (np. z powodu niewypłacalności): a) odbierze odpady z powrotem lub zapewni ich odzysk w inny sposób; oraz b) w razie potrzeby zapewni ich składowanie w tym czasie. Z powyższego wynika, iż stosunek prawny, jaki łączył pozwanego (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w K. z H. (...) w H. nie stanowił stricte umowy sprzedaży, lecz umowę nienazwaną, zawierającą elementy umowy sprzedaży, która dotyczyła zagospodarowania odpadów, co stanowiło istotę umowy. Strony umowy nie dokonały przy tym wyboru prawa właściwego dla umowy, a zatem w tym zakresie znajdą zastosowanie regulacje zawarte w art. 4 powołanego wyżej rozporządzenia „Rzym I”. Stosownie do brzmienia art. 4 ust. 2 rozporządzenia „Rzym I” umowa, która nie jest objęta ust. 1 lub której składniki byłyby objęte zakresem więcej niż jednego z przypadków określonych w ust. 1 lit. a) h), podlega prawu państwa, w którym strona zobowiązana do spełnienia świadczenia charakterystycznego dla umowy ma miejsce zwykłego pobytu. Jednakże ust. 3 powołanego przepisu precyzuje, iż jeżeli ze wszystkich okoliczności sprawy wyraźnie wynika, że umowa pozostaje w znacznie ściślejszym związku z państwem innym niż państwo wskazane w ust. 1 lub 2, stosuje się prawo tego innego państwa. Jeżeli nie można ustalić prawa właściwego zgodnie z ust. 1 lub 2, umowa podlega prawu państwa, z którym wykazuje najściślejszy związek. (art. 4 ust. 4). W okolicznościach rozpoznawanej sprawy umowa sprzedaży stanowiła jedynie jeden z elementów umowy nienazwanej łączącej strony. Pozwany (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w K. oprócz nabycia towaru zobowiązany był przede wszystkim do spełnienia charakterystycznego świadczenia w postaci zagospodarowania nabywanego odpadu. Niezależnie od powyższego zawarta umowa wykazuje najściślejszy związek właśnie z państwem polskim poprzez stronę pozwaną, która posiadała wydanie na terenie państwa polskiego decyzje administracyjne, umożliwiające jej zagospodarowanie odpadów, a przez to i ich nabycie od H. (...), który z kolei trudnił się wyłączenie dalszą odsprzedażą odpadów bez ich przetwarzania i zagospodarowania i magazynowania.

Sąd Okręgowy wskazał, że wobec częściowego uznania powództwa przez pozwanego (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w K. i niekwestionowania przez niego faktu zawarcia umowy w zakresie nabycia i przemieszczenia odpadów oraz ich dostawy we wskazane przez tego pozwanego miejsce przeznaczenia, sporne pozostały jedynie kwestie zasadności zgłoszonej reklamacji w zakresie jakości towaru oraz podstaw do obniżenia ceny, jak również zasadności obciążenia tego pozwanego opłatami z tytułu umowy (...) i dodatkowego transportu towaru nieprzyjętego przez pozwanego w ramach ostatniej dostawy.

Sześć dostaw realizowanych w czerwcu 2017 r. było poprzedzonych zakupem „testowym”, w ramach którego w marcu 2017 r. został dostarczony towar tego samego typu i klasy jakości dobrej, średniej i złej. Jeszcze przed otrzymaniem wyników potwierdzających zawartość metali szlachetnych w dostarczonym towarze testowym, pozwany (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. zdecydował się na własne ryzyko dokonać zakupu kolejnych partii towaru od H. (...), akceptując tym samym jakość dostarczonego towaru. Ponadto dostawy towaru były poprzedzone wysłaniem dokumentacji fotograficznej konkretnej partii towaru. Przedmiotowe sześć dostaw towaru zostało przyjęte przez tego pozwanego bez żadnych zastrzeżeń, a następnie towar został przetworzony w hucie w Azji. Pozwany jest profesjonalistą w zakresie zagospodarowania odpadów, a zatem jego działania należy oceniać z uwzględnieniem podwyższonego miernika staranności, o jakim mowa w treści art. 355 § 2 k.c. Tym samym zasadne jest stwierdzenie, iż decydując się na nabycie kolejnych partii towaru mimo braku wyników analiz z huty i odbierając 6 dostaw z czerwca 2017 r. bez zastrzeżeń, w istocie akceptował on stan i jakość dostarczonego towaru, który następnie wykorzystał zgodnie z przeznaczeniem do przetworzenia w hucie w Azji. Nie uiścił natomiast uzgodnionej ceny sprzedaży wraz z opłatami dodatkowymi z tytułu zryczałtowanych kosztów dostarczenia towaru do Polski oraz procentowych opłat za odroczony termin płatności należności w ramach umowy factoringu łączącej powoda z H. (...).

Logiczne były przy tym wyjaśnienia M. G. już podczas ustalania warunków umowy, a także w trakcie jego zeznań, że przedmiotem umowy był towar klasy(...) o jakości dobrej, średniej i złej po uśrednionej cenie sztywnej. Tym samym pozwany po otrzymaniu partii próbnej winien się liczyć, że poszczególne transporty mogą być różnej jakości w ramach klasy (...). W zakresie zarzutów pozwanego dotyczących niezgodności towaru z zamówieniem z uwagi na uszkodzenia, połamania, zmielenie płytek, czy ich niekompletność dotyczą one strony wizualnej, która podlegała ocenie już w momencie dostawy. Tymczasem wszystkie 6 przedmiotowych dostaw pozwany (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. przyjął bez jakichkolwiek zastrzeżeń, a zatem, jak wyżej stwierdzono, akceptował jakość towaru. Nie bez znaczenia jest także okoliczność, o jakiej wspomniał w swoich zeznaniach świadek D. S., iż towar na naczepie był dobijany łyżką od koparki, żeby zmniejszyć koszty transportu. Wobec tego to sam pozwany mógł się przyczynić do pogorszenia jakości towaru poprzez jego połamanie i uszkodzenie, co było również jednym z zarzutów reklamacyjnych. Jednocześnie należy podkreślić, iż tego typu wadliwość towaru, winna być dostrzeżona przez pracowników pozwanego już przy rozładunku i zgłoszona bez zbędnej zwłoki. Świadek J. C., który odkupił część kwestionowanego przez pozwanego towaru, w swoich zeznaniach nie kwestionował jakości tego towaru, a wręcz potwierdził, że towar ten był typowy w całości, a nie rozdrobniony (jak to twierdził pozwany) i posiadał adekwatną rynkową cenę, zaś rzeczą normalną jest, iż w trakcie transportu zawsze coś się połamie. Ponadto świadek ten podkreślił, iż w tej branży istotne jest, aby badać stan dostarczonego towaru przy dostawie, a najpóźniej w ciągu 1 – 3 dni. Tymczasem zgłoszona przez pozwanego reklamacja została dopiero po 3 miesiącach od ostatnich dostaw i pół roku od pierwszych.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe nie potwierdziło również istnienia zapewnień H. (...) co do konkretnej zawartości metali szlachetnych (głównie złota) w przedmiotowych płytkach. Taka informacja pojawiła się tylko raz i dotyczyła jednej konkretnej dostawy – pierwszej „testowej” o najlepszej jakości. Jednakże w wiadomości mailowej z dnia 25 stycznia 2017 r. godzina 18:12 było również zastrzeżenie H. (...), że jedynie sprzedaje i nie ma żadnego własnego procesu przetwarzania tego towaru. W związku z tym pozwany musiał mieć świadomość, iż H. (...) zajmuje się wyłącznie handlem, m.in. płytkami (...), nie dokonując ich zagospodarowania, ani przetworzenia. Stąd też nie przeprowadza on żadnych badań w zakresie zawartości metali szlachetnych w towarze, którym handluje, a jego informacje pochodzą od jego kontrahentów i szacunkowej oceny wizualnej towaru. Wobec tego logicznym jest, że H. (...) sam nie mógł znać zawartości metali szlachetnych zawartych w danej partii towaru, który zakupił w celu dalszej odsprzedaży. Ponadto handluje on towarem pochodzącym z różnych źródeł na całym świecie, tym samym jakość towaru od różnych dostawców mogła być różna. Również z tego względu w ramach klasy (...) były podkategorie jakości dobrej, średniej i złej z jedną uśrednioną stałą ceną. Jeśli rzeczywiście ten pozwany dokonywał zakupów odpadów w postaci płytek (...) i kalkulował ich cenę na podstawie konkretnych założeń dotyczących zawartości metali szlachetnych, to czynił to wyłącznie na własne ryzyko i odpowiedzialność. Wbrew stanowisku pozwanego ze zgromadzonego materiału dowodowego nie sposób wywieść wniosku, iż zawartość metali szlachetnych w sprzedawanych płytkach na jakimś określonym poziomie była warunkiem dojścia do skutku umów między ww. stronami. Bezspornie bowiem, w ramach zakupu „testowego” pozwany (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. świadomie zakupił od H. (...) trzy partie towaru: dobrej, średniej i złej jakości, po to, aby móc prawidłowo oszacować wartość towaru oferowanego przez H. (...) i świadomie podjąć decyzję co do kontynuowania współpracy. Mimo tego, pozwany, nie czekając na wyniki analizy odnośnie zakupionych 3 próbnych partii towaru w ramach „testu” świadomie podjął decyzję o zawarciu z H. (...) kolejnych umów sprzedaży tego samego towaru po stałej uśrednionej wynegocjowanej cenie. Cena sprzedaży za towar zawsze była stała i nie podlegała żadnym negocjacjom po przetworzeniu towaru.

Przepis art. 563 § 1 i 2 k.c. wymaga od kupującego przedsiębiorcy niezwłocznego zbadania dostarczonych rzeczy oraz zawiadomienia sprzedawcy o wadzie pod rygorem utraty uprawnień z rękojmi. Również art. 38 ust. 1 konwencji Narodów Zjednoczonych o umowach międzynarodowej sprzedaży towarów sporządzonej w W. dnia 11 kwietnia 1980 r. (dalej: konwencja wiedeńska) wskazuje, że kupujący powinien dokonać kontroli towarów lub spowodować dokonanie kontroli w najkrótszym, praktycznie możliwym w danych okolicznościach, terminie. Jednocześnie kupujący traci prawo do powoływania się na brak zgodności towarów, jeżeli nie zawiadomi sprzedającego o charakterze występujących niezgodności w rozsądnym terminie od chwili, w której niezgodności te zostały przez niego
wykryte lub powinny były zostać wykryte (art. 39 ust. 1 konwencji wiedeńskiej). W
literaturze przyjmuje się, że termin ten wynosić powinien zwykle od 4 – 7 dni (zob.
M. Jagielska w: Konwencja wiedeńska w umowach międzynarodowej sprzedaży towarów,
Kraków 2001, s. 420). Jednocześnie termin przewidziany w art. 39 konwencji wiedeńskiej jest terminem zawitym. Nie ulega ani zawieszeniu, ani przerwaniu. W razie niepowiadomienia sprzedawcy przez nabywcę o braku zgodności w rozsądnym czasie, kupujący traci prawo do żądania uzdrowienia wykonania z art. 46, odstąpienia od umowy z art. 49, obniżenia ceny z art. 50 i odszkodowania z art. 74-76 Konwencji wiedeńskiej (tak: Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z 30 maja 2018, I AGa 84/18).

Tymczasem w okolicznościach rozpoznawanej sprawy pierwszy sygnał o wadliwości towaru został zgłoszony przez nabywcę dopiero w piśmie z 26 września 2017 r., a
więc 3 miesiące po ostatniej dostawie i pół roku, licząc od pierwszej dostawy. Tak późne zgłoszenie wad widocznych, tj. w zakresie uszkodzony, połamanych zmielonych, czy z brakującymi elementami płytek nie może być uznane za dopuszczalne i usprawiedliwione ani na gruncie przepisów kodeksu cywilnego, ani też konwencji wiedeńskiej, co skutkuje utratą uprawnień z rękojmi, a w szczególności żądania obniżenia ceny.

Samo pismo pozwanego z dnia 26 września 2017 r. również nie spełnia kryteriów zawiadomienia o wadzie, gdyż nie precyzuje ono rodzaju wady, sposobu oraz czasu jej stwierdzenia i której partii konkretnie dotyczy, a jedynie ogólnikowo wskazuje, że dostarczony towar nie odpowiada rzekomo uzgodnionym parametrom w zakresie metali szlachetnych i został dostarczony w postaci zmielonej, pojedyncze egzemplarze są uszkodzone, połamane i nie zawierają wszystkich elementów.

Nie można przy tym zgodzić się z pozwanym, iż zgłoszeniem wady była odmowa przyjęcia towaru z ostatniej dostawy. Odmowa ta dotyczyła jedynie towaru z tej konkretnej partii. Towar ten w istocie został ostatecznie zbyty na rzecz J. C., a wystawiona na pozwanego faktura została skorygowana i nie stanowi przedmiotu niniejszej sprawy.

Również rozmowy na komunikatorze (...) z lipca 2017 r. nie mogą stanowić zgłoszenia wady, gdyż jasno nie precyzują wady, a wyrażają jedynie niezadowolenie z zawartości złota w dostarczonym towarze. Należy również zauważyć, iż H. (...) zaproponował pozwanemu odkupienie przedmiotowego towaru, zastrzegając, że uprzednio prosi o możliwość jego obejrzenia na miejscu. Pozwany nie skorzystał z tej możliwości, a nawet odmówił dokonania oceny towaru na miejscu przez H. (...). Tym samym uniemożliwił dokonanie weryfikacji istnienia wad dostarczonych płytek. Pozwany skorzystał jedynie z kontaktu do innego klienta firmy H. (...)– J. C., któremu odsprzedał zakupiony od H. (...) towar, który miał nie spełniać jego oczekiwań i być wadliwy. Jednocześnie ten pozwany zobowiązał się, że kwoty uzyskane od J. C. przekaże na spłatę zadłużenia względem powoda. Mimo dokonania sprzedaży części przedmiotowego towaru J. C. i otrzymania z tego tytułu zapłaty, pozwany jednak nie dokonał żadnych wpłat na rzecz powoda w ramach dochodzonego, a nawet częściowo uznanego roszczenia.

Niezasadne są także twierdzenia pozwanego, iż nie skorzystał z opcji odsprzedaży towaru H. (...) wobec zaproponowania zbyt niskiej ceny. W tym względzie należy bowiem mieć na uwadze, iż H. (...) jest firmą handlującą przedmiotowym towarem i działającą jak każda spółka kapitałowa w celu przynoszenia zysków. Poza tym nie można zapominać, iż w przypadku dostaw realizowanych przez H. (...), pozwany pokrywał jedynie zryczałtowane koszty dostawy do Polski, które nie musiały pokrywać pełnych kosztów dostawy, a jednocześnie po stronie odkupującego powstałaby konieczność pokrycia kosztów kolejnego transportu, co niewątpliwie musiało mieć również wpływ na cenę odsprzedaży.

W konsekwencji zgłoszone przez pozwanego ad. 2 żądanie obniżenia ceny jest bezpodstawne z uwagi na braku wady dostarczonego towaru, spóźnione zbadanie
towaru oraz spóźnione złożenie reklamacji.

Zgodnie z art. 560 § 3 k.c. obniżona cena powinna pozostawać w takiej proporcji do ceny wynikającej z umowy, w jakiej wartość rzeczy z wadą pozostaje do wartości rzeczy bez wady. Podobnie art. 50 zd. 1 konwencji wiedeńskiej, w razie braku zgodności towarów z umową, kupujący może obniżyć cenę proporcjonalnie do różnicy między wartością rzeczywiście dostarczonych towarów w chwili dostawy a wartością, jaką miałyby w tej chwili towary odpowiadające umowie.

W ocenie Sąd, niezależnie od braku wykazania przez pozwanego (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. istnienia zgłoszonych wad w dostarczonym mu towarze oraz braku ustaleń stron umowy co do konkretnej minimalnej zawartości metali szlachetnych, pozwany ten nie wykazał również ewentualnej różnicy między wartością rzeczywiście dostarczonych towarów a wartością, jaką miałyby w tej chwili towary odpowiadające umowie. Wartości podawane przez pozwanego są arbitralne i w świetle zaoferowanego materiału dowodowego brak jest możliwości ich weryfikacji. W szczególności pozwany nie skorzystał z możliwości zawnioskowania dowodu z opinii biegłego, który ewentualnie mógłby wyjaśnić podnoszone przez niego okoliczności co do normatywnej i faktycznej zawartości metali szlachetnych z towarze będącym przedmiotem umowy, a zatem okoliczności te pozostają jedynie gołosłownymi twierdzeniami pozwanego. Same wyniki badań z huty w Azji również uniemożliwiają weryfikację, czy badania te rzeczywiście dotyczą towaru pochodzącego od H. (...) i z której partii, czy też od innych dostawców pozwanego. Nie było pobrania komisyjnego próbek towaru do badań, brak jest także jakiegokolwiek protokołu z ich pobrania. Jest to towar oznaczony jedynie co do gatunku i jako taki zeskładowany razem z towarem tego samego typu, a pochodzącym od innych dostawców, uniemożliwia identyfikację jego pochodzenia. Niewykazanie przez pozwanego proporcji, o jaką powinna być obniżona cena w stosunku do ceny wynikającej z umowy, stanowi przy tym samoistną podstawę do uznania roszczenia pozwanego w zakresie obniżenia tej ceny za bezzasadne.

Mając powyższe na uwadze, Sąd na zasadzie art. 535 k.c. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwoty dochodzone pozwem tytułem zapłaty ceny za zakupiony towar wraz z dodatkowymi umówionymi kosztami transportu i opłat dodatkowych (za faktoring i odroczony termin płatności) wyszczególnionych w fakturach, których wysokości pozwana w istocie nie kwestionowała (poza kosztami dodatkowego transportu nieprzyjętego towaru), a żądała jedynie obniżenia umówionej ceny stałej.

Powołane należności zasądził Sąd Okręgowy z odsetkami ustawowymi zgodnie z żądaniem pozwu od następnego dnia po wyznaczonym terminie płatności (liczonym od daty dostawy). Sąd wskazał, że nie zasługiwało na uwzględnienie żądanie zasądzenia tych odsetek według prawa niemieckiego, co jest konsekwencją zastosowania w sprawie jako prawa właściwego prawa polskiego. Zatem w zakresie rodzaju odsetek żądanie pozwu podlegało oddaleniu.

Wobec częściowego uznania powództwa przez pozwanego (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w K., w pkt VII sentencji wyroku, Sąd nadał w tej części wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności na postawie art. 333 § 1 pkt 2 k.p.c.

O kosztach procesu Sąd orzekł na zasadzie odpowiedzialności za wynik zgodnie z art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. w zw. z art. 100 k.p.c. w zw. z § 2 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 265).

Sąd wskazał, że żądaniem pozwu objęta była także łącznie kwota 6 452,58 zł tytułem zwrotu kosztów tłumaczenia przysięgłego dokumentów załączonych do pozwu. W tym względzie należy bowiem zauważyć, iż duża część tych przetłumaczonych dokumentów została przedłożona jedynie w kopiach, a nie oryginałach, a zatem tłumaczenie mogło zostać sporządzone niekoniecznie na użytek niniejszego postępowania, lecz również do innych celów powoda. Poza tym faktury za tłumaczenie zostały wystawione na (...) Sp. z o.o. (k. 331 – 335), a nie na powoda i brak w tym zakresie jakiejkolwiek cesji wierzytelności. Treść wystawionych faktur również uniemożliwia ustalenie, których konkretnie dokumentów dotyczy która faktura. Wobec tego żądanie zwrotu tych kosztów, w ocenie Sądu, było nieuzasadnione.

O nieuiszczonych kosztach sądowych Sąd orzekł na podstawie art. 113 ust. 1 i art. 83 ust. 1 i 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 28 lipca 2005 r.

Od powołanego wyroku apelację wniósł powód oraz pozwany (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...) spółka komandytowa.

Powód w apelacji:

I. ograniczył żądanie pozwu w stosunku do obydwu pozwanych o zapłaconą przez pozwanego ad 2 w dniu 26 października 2021 kwotę 33.948,32 EUR,

II. zaskarżył wyrok: (i) w części oddalającej powództwo przeciwko (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...). k. z siedzibą w P. w zakresie kwoty 83.975,29 EUR (pkt. I Wyroku), a także (ii) w całości rozstrzygnięcie o kosztach procesu zawarte w pkt. II Wyroku oraz ( (...)) rozstrzygnięcie o kosztach procesu w części oddalającej wniosek powoda o przyznanie zwrotu kosztów tłumaczenia w wysokości 6.452,58 zł, zawarte w pkt. III wyroku.

III. Powód zarzucił Sądowi:

1) naruszenie przepisów postępowania, to jest art. 233 § 1 KPC przez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów polegające na pominięciu przez sąd fragmentów zeznań świadków D. S. i M. G., z których wynika, że osoby te, (z których udziałem przecież doszło do zawarcia umów będących przedmiotem pozwu) nie miały świadomości, z którą z pozwanych dwóch spółek umowy interwenienta ubocznego doszły do skutku,

2) naruszenie przepisów postępowania, to jest art. 233 § 1 KPC przez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i oparcie rozstrzygnięcia na wnioskach dowolnych sądu, nie wynikających z materiału dowodowego, polegające na przyjęciu, że umowy, których dotyczy pozew zostały zawarte przez świadka D. S. na rzecz pozwanego ad 2, podczas, gdy korespondencja mailowa, na podstawie której sąd dokonał powyższego ustalenia odnosi się do umów nie objętych pozwem, dalsze natomiast umowy, w tym będące przedmiotem tego postępowania doszły do skutku w wyniku działań świadka D. S., zatrudnionego wówczas w obydwu pozwanych spółkach, już za pośrednictwem komunikatora (...) a świadek sam zeznał, że nie potrafi wskazać, w imieniu której, z pozwanych spółek działał, natomiast wszystkie dostawy zgodnie z treścią zeznań świadka W. następowały na adres pozwanej ad 1 w P., pod którym funkcjonują obie pozwane spółki, powód natomiast nie miał świadomości, że istnieją dwie spółki, a dane do rzekomo błędnie wystawionych faktur otrzymał od świadka S., z którym wyłącznie w przedmiocie współpracy i jej warunków się komunikował,

3) naruszenie przepisów postępowania, to jest art. 227 w zw. z art. 235² § 1 pkt. 2 k.p.c. w zw. z art. 162 k.p.c. w zw. z art. 6 k.c. przez oddalenie wniosków dowodowych z zeznań świadka A. W. oraz przesłuchania stron w zakresie rozszerzonej tezy dowodowej zgłoszonych przez pełnomocnika interwenienta ubocznego, jako nieistotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, udaremnienie w ten sposób inicjatywy dowodowej strony powodowej, a następnie przyjęcie, że powód nie udowodnił celowego wprowadzenia w błąd interwenienta ubocznego, co do podmiotu będącego rzeczywiście stroną zawartych umów i przesłanek odpowiedzialności deliktowej w stosunku do pozwanego ad 1,

4) naruszenie prawa materialnego, to jest art. 415 k.c. przez błędne przyjęcie, że w stosunku do pozwanego ad 1 nie zostały wykazane przesłanki odpowiedzialności deliktowej, podczas gdy okoliczności sprawy potwierdzają, że obie pozwane spółki wytworzyły sytuację utrudniającą wierzycielowi sądowe dochodzenie roszczeń przez piętrzenie wątpliwości, co do rzeczywistej strony zawartych umów, a w konsekwencji błędne uznanie, że pozwany ad 1 nie posiada w sprawie legitymacji biernej i błędne oddalenie powództwa wobec pozwanego ad 1 oraz obciążenie powoda kosztami procesu, co stanowi szkodę powoda,

5) naruszenie przepisów postępowania, to jest art. 233 § 1 k.p.c. przez dowolną ocenę i przyjęcie, że załączone do sprawy tłumaczenia dokumentów, mimo że okazały się przydatne dla celowego dochodzenia roszczeń od pozwanych w przedmiotowej sprawie nie stanowią kosztu procesu strony powodowej i w konsekwencji nieuwzględnienie w orzeczeniu w przedmiocie kosztów ich zwrotu na rzecz powoda w poniesionej kwocie 6.452,58 zł.

IV. Wskazując na powyższe zarzuty powód wniósł o:

1) zmianę wyroku w zaskarżonym przez powoda zakresie przez zasądzenie od pozwanego ad 1 na rzecz powoda:

a) na zasadzie in solidum z pozwanym ad 2 kwoty 83.975,29 EUR z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od poszczególnych kwot należności zgodnie z żądaniem pozwu oraz kwoty 31.630,58 zł tytułem zwrotu kosztów procesu za postępowanie przed sądem I instancji, w tym kwotę 6.452,58 zł tytułem zwrotu poniesionych kosztów tłumaczenia dokumentów oraz

b) kwoty 10.800,- zł tytułem kosztów zastępstwa prawnego za pierwszą instancję,

2) zasądzenie do pozwanego ad 1 na rzecz powoda kosztów procesu za instancję odwoławczą według norm przepisanych,

3) uchylenie wyroku w zaskarżonej części, zniesienie postępowania przed Sądem I instancji i przekazanie sprawy temu sądowi do ponownego rozpoznania wraz z orzeczeniem o kosztach procesu za obie instancje na wypadek nie uwzględnienia wniosku o zmianę wyroku.

Strona pozwana (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...) spółka komandytowa z siedzibą w K. zgodnie z dyspozycją art. 367 § 1 k.p.c. w zw. z art. 368 § 1 pkt. 1 k.p.c. zaskarżyła wyrok w części co do zasądzonej w pkt III na rzecz (...) Bank (...) (...) kwoty 83.975,29 EURO wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie oraz kosztami procesu, a także co do zasądzonej w pkt V na rzecz H. (...) kwoty kosztów procesu

Strona pozwana zgodnie z dyspozycją art. 368 § 1 pkt. 2 kpc, zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła:

1. mające wpływ na treść rozstrzygnięcia naruszenia prawa procesowego, a mianowicie art. 233 § 1 k.p.c., polegające na nierozważeniu przez Sąd I instancji, w sposób swobodny i wszechstronny, zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego oraz dokonaniu przez Sąd I instancji ustaleń sprzecznych z zebranym w sprawie materiałem dowodowym, poprzez:

a) pominięcie okoliczności, iż strona pozwana kupowała konkretny towar, określonej jakości, pochodzący z określonych urządzeń, co potwierdzają pisemne zeznania Pana B. H. oraz zeznania Pana D. S. z dnia 24 czerwca 2020 r. 00:18:28-00:19:41, w tym korespondencja e-mail Pana D. S. z dnia 25 stycznia 2017 r. godzina 15:13 temat (...), email Pana D. S. z dnia 10 lipca 2017 r. godzina 18:01, jak i zapewnienia składane co do jakości towaru Pana M. G., zgodnie z którymi współpraca dotyczyła dostawy płytek elektronicznych (...) pochodzących z telewizorów oraz monitorów, w postaci niepociętej, nie połamanej oraz nierozrobionej tzn. w całości,

b) pominięcie okoliczności, iż przedstawiciel H. (...) Pan M. G. składał zapewnienia co do jakości towaru, jego pochodzenia oraz zawartości metali szlachetnych, na każdym etapie prowadzonej współpracy, w tym świadomości przedstawiciela H. (...) Pana M. G. co do sposobu kalkulacji ceny przez stronę pozwaną poprzez zawartość metali szlachetnych i źródła pochodzenia płytek tj. z urządzeń typu monitor oraz telewizor, gdzie zapewnienia nie odnoszą się tylko do okresu testowego, ale również do dostaw realizowanych w czerwcu 2017 r., co potwierdza korespondencja prowadzona w odniesieniu do pociętej płytki z Brazylii (...)31.05.17 12:26 M. „Najlepszej jakości”, 31.05.17,14:29 M. „Niepocięte są lepsze, wiem",

c) nieuprawnione przyjęcie, iż do każdej dostawy była wysłana dokumentacja zdjęciowa, w sytuacji gdy Pan M. G. w dniu 9 grudnia 2020 r. godzina 00:54:59 do 00:58:01 zeznaje, że nie ma takiej wiedzy, czy przy każdej dostawie były robione zdjęcia towaru, ponadto pominięcie okoliczności, iż zdjęcia nie dotyczyły konkretnych dostaw z dnia dostawy, a jedynie przedstawiały wygląd pojedynczych pyłek,

d) bezpodstawne uznanie, że strona pozowana bez jakichkolwiek zastrzeżeń przejęła dostawy i uchybiała terminowi do złożenia reklamacji, bowiem strona pozwana według Sądu I instancji złożyła reklamację dopiero po 3 miesiącach od ostatniej dostawy pismem datowanym na dzień 26 września 2017 r., w sytuacji gdy w aktach sprawy znajduje się e - mail z dnia 10 lipca 2017 r. Pana D. S. kierowany do Pana M. G., który potwierdza zgłaszanie reklamacji niezwłocznie nie tylko za pośrednictwem korespondencji e-mail, ale również ustnie,

e) pominięcie okoliczności, że H. wbrew dokonanym ustaleniom dostarczył towar w postaci pociętej płytki niezgodnie z dokonanymi ustaleniami, w sytuacji gdy tylko jedna dostawa w odniesieniu do płytek pochodzących z Brazylii winna mieć postać pociętą gdzie transakcje płytek pochodzących z Brazylii dokumentuje faktura nr (...) z dnia 7 czerwca 2017 r., w ramach której pozwany zakupił 23,1 t, a H. (...) wbrew dokonanym ustaleniom dostarczył 23,28 t kolejnej partii pociętych płytek, co dokumentuje faktura (...) z dnia 13 czerwca 2017 r.,

f) nieuprawnione uznanie, iż strona pozwana nie wykazała wadliwości towaru, w sytuacji złożenia reklamacji oraz przedstawienia wyników zawartości metali szlachetnych w płytkach (...)zakupionych od H. (...).

Strona pozwana na podstawie art. 368 § 1 pkt. 5 kpc w zw. z art. 386 § 1 i § 4 k.p.c. wniosła o:

1. zmianę zaskarżonego wyroku w części co do kwoty do zasądzonej na rzecz (...) Bank (...) (...) w wysokości 83.975,29 EURO wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie oraz kosztami procesu - pkt III - a także co do zasądzonych na rzecz H. (...) kwoty kosztów procesu - pkt V - i oddalenie powództwa w tym zakresie;

2. zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych za obie instancje,

3. rozpoznanie sprawy także pod nieobecność strony pozwanej.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacje nie zasługiwały na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że w ocenie Sądu Apelacyjnego nie zasługiwały na uwzględnienie podnoszone w apelacjach zarzuty naruszenia przez Sąd Okręgowy art. 233 §1 k.p.c. bowiem Sąd Okręgowy przeprowadził prawidłowo postępowanie dowodowe, dokonując wszechstronnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, zgodnie z regułą wyrażoną w art. 233 § 1 k.p.c. Zarzutów, jakie strona powodowa i strona pozwana wystosowała wobec zapadłego wyroku w zakresie ustaleń faktycznych, będących konsekwencją błędnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, nie sposób było zaaprobować. Sąd I instancji wskazał na jakich dowodach oparł swoje rozstrzygnięcie, dokonał ich oceny w sposób logiczny, zgodny z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego i wskazał precyzyjnie dlaczego niektórym z nich odmówił wiarygodności. Sąd odwoławczy w pełni podziela tą argumentację, a ponieważ jedynie uchybienie powyższym zasadom mogłoby prowadzić do dokonania ustaleń odmiennych, przyjmuje ustalenia Sądu Okręgowego za własne. Z tych przyczyn zbędne jest dalsze ponowne ich przytaczanie w dalszej części uzasadnienia.

Sąd Okręgowy prawidłowo wywiódł, że na tle ustalonego stanu faktycznego sprawy słuszny okazał się zarzut braku legitymacji procesowej biernej po stronie pozwanego (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w P.. Powód roszczenie wywodził z tytułu zawartej przez H. (...) umowy dotyczącej sprzedaży i przemieszczenia odpadów w postaci płytek drukowanych (...), co do której ustalenia z ramienia stron umowy prowadził D. S. i M. G.. D. S. wprawdzie był zatrudniony w firmach obu pozwanych, jednakże w zakresie przedmiotowej umowy w stopce wiadomości mailowych wyraźnie było sprecyzowane, w imieniu której z tych firm działa (firma, siedziba, adres, numer KRS, NIP oraz Regon). Nie budziło wątpliwości, że zarówno podmiotem zainteresowanym współpracą, jak i prowadzącą dalszą korespondencję, jak również dokonującym płatności na poczet poszczególnych faktur oraz odbioru towarów pojawiają się dane firmy (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w K..

Podkreślić należy, że zarówno strona powodowa, jak i (...) jako profesjonalni uczestnicy obrotu zobowiązani są do podwyższonej staranności. W ocenie Sądu Apelacyjnego nic nie stało na przeszkodzie jednoznacznemu wyjaśnieniu, który podmiot występował w charakterze strony umowy (jakkolwiek w ocenie Sądu Apelacji na tle ustaleń dokonanych przez Sąd Okręgowy w Krakowie nie budzi to wątpliwości), tym bardziej że współpraca pomiędzy stronami nie miała jednorazowego charakteru i trwała przez wystarczająco długi czas aby okoliczność tą wyjaśnić w sposób nie budzący żadnych wątpliwości. Biorąc pod rozwagę ustalenia dokonane przez Sąd Okręgowy w Krakowie nie sposób także dopatrzyć się w działaniach pozwanych próby wprowadzenia strony powodowej w błąd co do osoby nabywcy towarów, której skutkiem miałoby być zaistnienie szkody po stronie powodowej bądź interwenienta ubocznego.

Jak wskazał Sąd Okręgowy wobec częściowego uznania powództwa przez pozwanego (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. w K. i niekwestionowania przez niego faktu zawarcia umowy w zakresie nabycia i przemieszczenia odpadów oraz ich dostawy we wskazane przez tego pozwanego miejsce przeznaczenia, sporne pozostały jedynie kwestie zasadności zgłoszonej reklamacji w zakresie jakości towaru oraz podstaw do obniżenia ceny, jak również zasadności obciążenia tego pozwanego opłatami z tytułu umowy (...) i dodatkowego transportu towaru nieprzyjętego przez pozwanego w ramach ostatniej dostawy.

W tym także zakresie wywody Sądu Okręgowego zasługują na pełne uznanie. Jak wynika z dokonanych przez Sąd Okręgowy ustaleń sześć dostaw realizowanych w czerwcu 2017 r. było poprzedzonych zakupem „testowym”, w ramach którego w marcu 2017 r. został dostarczony towar tego samego typu i klasy jakości dobrej, średniej i złej. Jeszcze przed otrzymaniem wyników potwierdzających zawartość metali szlachetnych w dostarczonym towarze testowym, pozwany (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. zdecydował się na własne ryzyko dokonać zakupu kolejnych partii towaru od H. (...), akceptując tym samym jakość dostarczonego towaru. Ponadto dostawy towaru były poprzedzone wysłaniem dokumentacji fotograficznej konkretnej partii towaru. Przedmiotowe sześć dostaw towaru zostało przyjęte przez tego pozwanego bez żadnych zastrzeżeń, a następnie towar został przetworzony w hucie w Azji. Pozwany jest profesjonalistą w zakresie zagospodarowania odpadów, a zatem jego działania należy oceniać z uwzględnieniem podwyższonego miernika staranności, o jakim mowa w treści art. 355 § 2 k.c. Tym samym zasadne jest stwierdzenie, iż decydując się na nabycie kolejnych partii towaru mimo braku wyników analiz z huty i odbierając 6 dostaw z czerwca 2017 r. bez zastrzeżeń, w istocie akceptował on stan i jakość dostarczonego towaru, który następnie wykorzystał zgodnie z przeznaczeniem do przetworzenia w hucie w Azji. Nie uiścił natomiast uzgodnionej ceny sprzedaży wraz z opłatami dodatkowymi z tytułu zryczałtowanych kosztów dostarczenia towaru do Polski oraz procentowych opłat za odroczony termin płatności należności w ramach umowy factoringu łączącej powoda z H. (...).

Przeprowadzone postępowanie dowodowe nie potwierdziło również istnienia zapewnień H. (...) co do konkretnej zawartości metali szlachetnych (głównie złota) w przedmiotowych płytkach. Pozwanemu wiadomym było, że H. (...) jedynie sprzedaje i nie ma żadnego własnego procesu przetwarzania tego towaru. W związku z tym pozwany musiał mieć świadomość, iż H. (...) zajmuje się wyłącznie handlem, m.in. płytkami (...), nie dokonując ich zagospodarowania, ani przetworzenia. W ramach klasy (...) były podkategorie jakości dobrej, średniej i złej z jedną uśrednioną stałą ceną. Jeśli rzeczywiście pozwany dokonywał zakupów odpadów w postaci płytek (...) i kalkulował ich cenę na podstawie konkretnych założeń dotyczących zawartości metali szlachetnych, to czynił to wyłącznie na własne ryzyko i odpowiedzialność. Wbrew stanowisku pozwanego ze zgromadzonego materiału dowodowego nie sposób wywieść wniosku, iż zawartość metali szlachetnych w sprzedawanych płytkach na jakimś określonym poziomie była warunkiem dojścia do skutku umów między ww. stronami. Pozwany, nie czekając na wyniki analizy odnośnie zakupionych 3 próbnych partii towaru w ramach „testu” świadomie podjął decyzję o zawarciu z H. (...) kolejnych umów sprzedaży tego samego towaru po stałej uśrednionej wynegocjowanej cenie. Cena sprzedaży za towar zawsze była stała i nie podlegała żadnym negocjacjom po przetworzeniu towaru.

Przepis art. 563 § 1 i 2 k.c. wymaga od kupującego przedsiębiorcy niezwłocznego zbadania dostarczonych rzeczy oraz zawiadomienia sprzedawcy o wadzie pod rygorem utraty uprawnień z rękojmi. Przepis art. 563 § 1 i 2 k.c. wymaga od kupującego przedsiębiorcy niezwłocznego zbadania dostarczonych rzeczy oraz zawiadomienia sprzedawcy o wadzie pod rygorem utraty uprawnień z rękojmi.

W okolicznościach niniejszej sprawy pierwszy sygnał o wadliwości towaru został zgłoszony przez nabywcę dopiero w piśmie z 26 września 2017 r., a
więc 3 miesiące po ostatniej dostawie i pół roku, licząc od pierwszej dostawy. Tak późne zgłoszenie wad widocznych, tj. w zakresie uszkodzonych, połamanych zmielonych, czy z brakującymi elementami płytek nie może być uznane za dopuszczalne i usprawiedliwione i skutkuje utratą uprawnień z rękojmi, a w szczególności żądania obniżenia ceny.

Podzielić należy zapatrywanie Sądu Okręgowego, że także samo pismo pozwanego z dnia 26 września 2017 r. również nie spełnia kryteriów zawiadomienia o wadzie, gdyż nie precyzuje ono rodzaju wady, sposobu oraz czasu jej stwierdzenia i której partii konkretnie dotyczy, a jedynie ogólnikowo wskazuje, że dostarczony towar nie odpowiada rzekomo uzgodnionym parametrom w zakresie metali szlachetnych i został dostarczony w postaci zmielonej, pojedyncze egzemplarze są uszkodzone, połamane i nie zawierają wszystkich elementów.

Również rozmowy na komunikatorze (...) z lipca 2017 r. nie mogą stanowić zgłoszenia wady, gdyż jasno nie precyzują wady, a wyrażają jedynie niezadowolenie z zawartości złota w dostarczonym towarze. Należy również zauważyć, iż H. (...) zaproponował pozwanemu odkupienie przedmiotowego towaru, zastrzegając, że uprzednio prosi o możliwość jego obejrzenia na miejscu. Pozwany nie skorzystał z tej możliwości, a nawet odmówił dokonania oceny towaru na miejscu przez H. (...). Tym samym uniemożliwił dokonanie weryfikacji istnienia wad dostarczonych płytek. Pozwany skorzystał jedynie z kontaktu do innego klienta firmy (...), któremu odsprzedał zakupiony od H. (...) towar, który miał nie spełniać jego oczekiwań i być wadliwy. Jednocześnie ten pozwany zobowiązał się, że kwoty uzyskane od J. C. przekaże na spłatę zadłużenia względem powoda. Mimo dokonania sprzedaży części przedmiotowego towaru J. C. i otrzymania z tego tytułu zapłaty, pozwany jednak nie dokonał żadnych wpłat na rzecz powoda w ramach dochodzonego, a nawet częściowo uznanego roszczenia.

Niezasadne są także twierdzenia pozwanego, iż nie skorzystał z opcji odsprzedaży towaru H. (...) wobec zaproponowania zbyt niskiej ceny. Niewatpliwie jak wywiódł Sąd Okręgowy w tym względzie należy mieć na uwadze, iż H. (...) jest firmą handlującą przedmiotowym towarem i działającą jak każda spółka kapitałowa w celu przynoszenia zysków. Poza tym nie można zapominać, iż w przypadku dostaw realizowanych przez H. (...), pozwany pokrywał jedynie zryczałtowane koszty dostawy do Polski, które nie musiały pokrywać pełnych kosztów dostawy, a jednocześnie po stronie odkupującego powstałaby konieczność pokrycia kosztów kolejnego transportu, co niewątpliwie musiało mieć również wpływ na cenę odsprzedaży.

Zgodnie z art. 560 § 3 k.c. obniżona cena powinna pozostawać w takiej proporcji do ceny wynikającej z umowy, w jakiej wartość rzeczy z wadą pozostaje do wartości rzeczy bez wady.

Powtórzyć w tym zakresie za Sądem Okręgowym należy, że niezależnie od braku wykazania przez pozwanego (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...).k. istnienia zgłoszonych wad w dostarczonym mu towarze oraz braku ustaleń stron umowy co do konkretnej minimalnej zawartości metali szlachetnych, pozwany ten nie wykazał również ewentualnej różnicy między wartością rzeczywiście dostarczonych towarów a wartością, jaką miałyby w tej chwili towary odpowiadające umowie. Wartości podawane przez pozwanego są arbitralne i w świetle zaoferowanego materiału dowodowego brak jest możliwości ich weryfikacji. W szczególności pozwany nie skorzystał z możliwości zawnioskowania dowodu z opinii biegłego, który ewentualnie mógłby wyjaśnić podnoszone przez niego okoliczności co do normatywnej i faktycznej zawartości metali szlachetnych z towarze będącym przedmiotem umowy, a zatem okoliczności te pozostają jedynie gołosłownymi twierdzeniami pozwanego. Same wyniki badań z huty w Azji również uniemożliwiają weryfikację, czy badania te rzeczywiście dotyczą towaru pochodzącego od H. (...) i z której partii, czy też od innych dostawców pozwanego. Nie było pobrania komisyjnego próbek towaru do badań, brak jest także jakiegokolwiek protokołu z ich pobrania. Jest to towar oznaczony jedynie co do gatunku i jako taki zeskładowany razem z towarem tego samego typu, a pochodzącym od innych dostawców, uniemożliwia identyfikację jego pochodzenia. Niewykazanie przez pozwanego proporcji, o jaką powinna być obniżona cena w stosunku do ceny wynikającej z umowy, stanowi przy tym samoistną podstawę do uznania roszczenia pozwanego w zakresie obniżenia tej ceny za bezzasadne.

Nieuzasadnione pozostają także zarzuty podnoszone w apelacji przez powoda odnoszące się do objętej żądaniem pozwu 6 452,58 zł tytułem zwrotu kosztów tłumaczenia przysięgłego dokumentów załączonych do pozwu. Zasadnie wywiódł Sąd Okręgowy, że duża część tych przetłumaczonych dokumentów została przedłożona jedynie w kopiach, a nie oryginałach, a zatem tłumaczenie mogło zostać sporządzone niekoniecznie na użytek niniejszego postępowania, lecz również do innych celów powoda. Poza tym faktury za tłumaczenie zostały wystawione na (...) Sp. z o.o. (k. 331 – 335), a nie na powoda i brak w tym zakresie jakiejkolwiek cesji wierzytelności. Treść wystawionych faktur również uniemożliwia ustalenie, których konkretnie dokumentów dotyczy która faktura. Wobec tego żądanie zwrotu tych kosztów nie zasługiwało na uwzględnienie.

Z tych przyczyn Sąd Apelacyjny, na zasadzie art. 385 k.p.c., obie apelacje oddalił, znosząc pomiędzy stronami koszty procesu w postępowaniu odwoławczym na zasadzie art. 100 zdanie pierwsze k.p.c.

Tylko na marginesie wskazać należy, że nie mogło odnieść skutku ograniczenie dochodzonego roszczenia dokonane przez stronę powodową w apelacji co do należności w kwocie 33.948,32 Euro, z tej przyczyny, iż co do tej należności, objętej uznaniem pozwu, wyrokowi nadany został rygor natychmiastowej wykonalności i został powodowi wydany już tytuł wykonawczy.

I AGa 431/21

Podstawa prawna:

Powołane przepisy:

Korekty wprowadzone przez SAOS:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE