Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 lutego 2024r.

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Małgorzata Nowicka – Midziak

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 20 lutego 2024r. w G.

sprawy z powództwa M. B. (1)

przeciwko M. U.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 55 645,15 zł. (pięćdziesiąt pięć tysięcy sześćset czterdzieści pięć złotych piętnaście groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 24 listopada 2021r do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  ustala, że powód ponosi koszty procesu w 10%, zaś pozwana w 90%, pozostawiając szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu.

Sygnatura akt I C 233/23

Uzasadnienie wyroku z dnia 20 lutego 2024 roku

Powód M. B. (1) wniósł pozew przeciwko M. U. domagając się od pozwanej zapłaty kwoty 61.157,84 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 25 lutego 2021 roku do dnia zapłaty, na co składają się:

- kwota 34.375,59 zł tytułem należności głównej z nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 5 lipca 2019r., sygn. akt XII Nc 219/19;

- kwota 13.619,80 zł tytułem odsetek od należności głównej do dnia 24 lutego 2021r.;

- kwota 948 zł tytułem kosztów procesu z tytułu wyżej wskazanego nakazu zapłaty,

- kwota 120 zł tytułem kosztów klauzuli wykonalności;

- kwota 3.617 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego z nakazu zapłaty,

- kwota 1.350 zł z tytułu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym,

- kwota 132,30 zł tytułem zwrotu zaliczki w postępowaniu egzekucyjnym,

- kwota 6.995,15 zł tytułem kosztów egzekucji.

W uzasadnieniu pozwu powód podniósł, że w 2016 roku został wprowadzony przez pozwaną w błąd i poręczył za nią weksel stanowiący zabezpieczenie roszczeń (...) S.A. względem pozwanej z tytułu umowy agencji. Poręczenie miało być tymczasowe, gdyż w przeciągu miesiąca poręczenia miała udzielić babka pozwanej, a nadto pozwana deklarowała spłatę zobowiązań. Mimo powyższego zobowiązania nie były spłacane przez pozwaną, a (...) S.A. wystąpił na drogę postępowania sądowego i uzyskał nakaz zapłaty także przeciwko powodowi. Powód nie wiedział o postępowaniu sądowym, gdyż przedsądowe wezwanie do zapłaty i korespondencja z sądu były kierowane na adres, pod którym nie przebywał. O sprawie dowiedział się, gdy jego konto bankowe zostało zajęte przez komornika. Powód nie podejmował żadnych kroków prawnych wobec nakazu zapłaty, lecz aby zminimalizować konsekwencje podjął próbę porozumienia z wierzycielem i zawarł z nim ugodę, zobowiązując się spłacić kwotę 50.000 zł. Po spłacie wyżej wymienionej kwoty egzekucja wobec niego została umorzona. W toku postępowania egzekucyjnego powód zapłacił łącznie kwotę 61.157,84 zł i takiej kwoty domaga się od pozwanej. Odsetki powód liczy od dnia wpłaty ostatniej kwoty 20.000 zł na poczet długu, tj. od dnia 24 lutego 2023 roku. Powód wskazał, że dwukrotnie bezskutecznie wezwał pozwaną do zapłaty pismami z dnia 9 listopada 2021r. i 3 lutego 2023r.

(pozew, k. 3-8)

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości. W sprzeciwie od nakazu zapłaty wskazała, że została oszukana przez (...) S.A., gdyż prowadziła punkt, w którym pracowała po 12 h dziennie bez wynagrodzenia. W kolejnych pismach procesowych pozwana podniosła, że (...) S.A. zaczął błędnie naliczać stan produktów, obciążać agentów karami umownymi za rzekomo stwierdzone braki, a niewłaściwe działanie kontrahenta wprowadziło pozwaną w długi. Nadto, podniosła, że od początku kwestionowała zasadność roszczenia (...) S.A., ale z uwagi na brak dostatecznych środków nie była w stanie zaskarżyć nakazu zapłaty. W ocenie pozwanej działanie powoda narusza zasady współżycia społecznego, albowiem powód nie podjął żadnych działań w przedmiocie zaskarżenia nakazu zapłaty, mimo wiedzy o bezzasadności roszczeń (...) S.A. Zdaniem pozwanej postawa powoda nie zasługuje na aprobatę, tym bardziej, że dług powstał na skutek nieuczciwych praktyk (...) S.A., a powód nie chciał podejmować współpracy z pozwaną, by wspólnie kwestionować roszczenie spółki. Odnośnie ugody pozwana zauważyła, że roszczenie powoda powinno opiewać na kwotę 50.000 zł, tymczasem powód dwukrotnie uwzględnia koszty zastępstwa procesowego w egzekucji w kwocie 1.350 zł (koszty zastępstwa zostały ujęte w kwocie 6.995,15 zł). Natomiast, zaliczka w kwocie 132,30 zł powinna zostać rozliczona przez komornika w postanowieniu o kosztach. Według pozwanej roszczenie powoda może co najwyżej opiewać na kwotę 55.645,15 zł.

(sprzeciw od nakazu zapłaty, k. 107-108, pismo procesowe pozwanej z dnia 28 listopada 2023r., k. 198-201)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 17 marca 2016 roku pozwana M. U. wystawiła weksel własny na zlecenie (...) S.A. i opatrzyła go klauzulą bez protestu. Za zapłatę weksla poręczył powód M. B. (1). Weksel został wypełniony przez remitenta na kwotę 75.824,16 zł i opatrzony datą płatności 19 czerwca 2018 roku.

(dowód: weksel własny k. 34 akt Sądu Okręgowego we Wrocławiu o sygnaturze XII Nc 219/19)

Przedmiotowy weksel stanowił zabezpieczenie wierzytelności (...) S.A. z siedzibą w W. z tytułu umowy agencji sprzedaży nr PD- (...) zawartej z M. U.. Zgodnie z deklaracją wekslową (...) S.A. był upoważniony do wypełnienia weksla do wysokości pełnego zadłużenia pozwanej, łącznie z przysługującymi opłatami, poniesionymi kosztami i odsetkami.

(dowód: kopia umowy agencji sprzedaży nr PD- (...), k. 15-16, kopia deklaracji wekslowej, k. 13)

Pozwana M. U. prowadziła salonik prasowy przez okres dwóch lat.

(dowód: przesłuchanie pozwanej M. U., płyta CD, k. 182)

W momencie udzielenia poręczenia wekslowego strony pozostawały w związku. Pozwana zapewniała powoda, że w ciągu miesiąca zamiast niego poręczycielem zostanie babcia pozwanej. Wcześniej pozwana pożyczała od powoda pieniądze, lecz zawsze je oddawała. Mimo złożonej deklaracji pozwana nie dokonała zmiany sposobu zabezpieczenia spłaty zobowiązania wobec (...) S.A.

(dowód: przesłuchanie powoda M. B. (1), płyta CD, k. 173, przesłuchanie pozwanej M. U., płyta CD, k. 182)

W dniu 27 czerwca 2019 roku (...) S.A. z siedzibą w W. wniósł do Sądu Okręgowego we Wrocławiu pozew przeciwko M. U. i M. B. (1), domagając się zasądzenia od nich solidarnie kwoty 75.824,16 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 20 czerwca 2018 roku do dnia zapłaty.

(dowód: pozew wraz z załącznikami, k. 4-32 akt Sądu Okręgowego we Wrocławiu o sygnaturze XII Nc 219/19)

W dniu 5 lipca 2019 roku w sprawie o sygnaturze akt XII Nc 219/19 Sąd Okręgowy we Wrocławiu wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym i nakazał M. U. i M. B. (1), aby zapłacili solidarnie na rzecz (...) S.A. w W. z weksla kwotę 75.824,18 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 20 czerwca 2018 roku do dnia zapłaty oraz kosztami sądowymi w kwocie 948 zł i kosztami zastępstwa procesowego w kwocie 3.617 zł.

(dowód: nakaz zapłaty, k. 36 akt Sądu Okręgowego we Wrocławiu o sygnaturze XII Nc 219/19, postanowienie o sprostowaniu, k. 48-49 tamże)

Odpis nakazu został wysłany na wskazane przez wierzyciela adresy powoda: S., ul. (...) oraz pozwanej G., ul. (...). Przesyłka skierowana do powoda była dwukrotnie awizowana w dniach 19 i 29 lipca 2019 roku i została zwrócona przez operatora pocztowego w dniu 6 sierpnia 2019 roku. Natomiast pozwana odebrała nakaz zapłaty w dniu 18 lipca 2019 roku. Powód nie podjął też korespondencji zawierającej odpis postanowienia o sprostowaniu nakazu zapłaty. W dniu 12 marca 2020 roku nakazowi została nadana klauzula wykonalności.

(dowód: pisma k. 37, 39, 52 akt Sądu Okręgowego we Wrocławiu o sygnaturze XII Nc 219/19, epo k. 42, 44, 55-56 tamże, nakaz zapłaty, k. 36v tamże)

W dniu 10 kwietnia 2020 roku wierzyciel złożył do Komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w Gdyni E. Z. wniosek o wszczęcie egzekucji przeciwko powodowi i pozwanej na podstawie wyżej wskazanego tytułu wykonawczego. Pismem z dnia 17 kwietnia 2020 roku Komornik zawiadomił powoda o egzekucji, a w dniu 13 maja 2020 roku zajął jego wynagrodzenie za pracę.

(dowód: wniosek, k. 1-4 akt egzekucyjnych Komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w Gdyni E. Z. o sygnaturze Km 194/20, zawiadomienie o wszczęciu egzekucji, k. 28 tamże, zajęcie wynagrodzenia za pracę, k. 41 tamże)

O egzekucji powód dowiedział się po zajęciu wynagrodzenia za pracę.

(dowód: przesłuchanie powoda M. B. (1), płyta CD, k. 173)

Powód rozmawiał z pozwaną, która tłumaczyła, że została oszukana przez (...) S.A. Jednak nie przedstawiła na tę okoliczność żadnych dokumentów.

(dowód: przesłuchanie powoda M. B. (1), płyta CD, k. 173)

W dniu 16 lutego 2021 roku powód zawarł z (...) S.A. ugodę, na mocy której zobowiązał się do zapłaty kwoty 50.000 zł tytułem należności głównej, kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, kosztów uzyskania klauzuli wykonalności, kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu egzekucyjnym (§ 2 ust. 1). Zgodnie z ugodą odsetki od należności głównej miały przestać być naliczane, a ich wysokość do chwili zawarcia porozumienia zawierała się w wyżej wskazanej kwocie pod warunkiem terminowej spłaty należności (§ 2 ust. 2). Powód zobowiązał się ponadto do zapłaty należności nie ujętych w wyżej wskazanej kwocie, na które składają się koszty komornicze oraz koszty prowadzenia egzekucji (wydatki gotówkowe) ustalone osobnym prawomocnym postanowieniem komornika (§ 2 ust. 3). Spłata zadłużenia miała nastąpić w następujący sposób:

- jednorazowa spłata kwoty w wysokości 30.000 zł w terminie do dnia 24 lutego 2021r., nie wcześniej jednak niż w terminie 1 dnia od dnia otrzymania podpisanego przez wierzyciela porozumienia

- spłata dalszej kwoty w wysokości 20.000 zł w 24 ratach, w tym 23 ratach w wysokości 834 zł i jednej ostatniej w kwocie 818 zł płatnych co miesiąc do dnia 10. każdego danego miesiąca, począwszy od lutego 2021 roku (§ 2 ust. 4).

(dowód: kopia ugody, k. 17-18, a także k. 158 akt egzekucyjnych Komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w Gdyni E. Z. o sygnaturze Km 194/20)

Powód dokonał zapłaty na rzecz wierzyciela (...) S.A. następujących kwot:

- 30.000 zł w dniu 22 lutego 2021 roku,

- 20.000 zł w dniu 24 lutego 2021 roku.

(dowód: potwierdzenia dokonania przelewów bankowych, k. 19-20)

Postanowieniem z dnia 9 kwietnia 2021 roku Komornik sądowy przyznał wierzycielowi solidarnie od obojga dłużników koszty zastępstwa prawnego w postępowaniu egzekucyjnym w wysokości 1.350 zł i uznał je za spłacone przez M. B. (1), ustalił koszty niezbędne do celowego przeprowadzenia egzekucji na kwotę 7.117,87 zł i w całości obciążył nimi solidarnie dłużników, orzekając, że zostały zapłacone przez M. B. (1) do kwoty 6.995,15 zł, a także umorzył postępowanie egzekucyjne wobec M. B. (1) zgodnie z wnioskiem wierzyciela. Na koszty egzekucji w kwocie 7.117,87 zł składały się: opłata za poszukiwanie majątku (100 zł), koszty uzyskania dokumentów lub informacji (191,16 zł), koszty doręczenia korespondencji (208,68 zł), opłata stosunkowa (5.268,03 zł), a także koszty zastępstwa prawnego w postępowaniu egzekucyjnym (1.350 zł).

(dowód: postanowienie komornika z dnia 9 kwietnia 2021r., k. 175 akt egzekucyjnych Komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w Gdyni E. Z. o sygnaturze Km 194/20)

Pismem z dnia 9 listopada 2021 roku powód wezwał pozwaną do zapłaty kwoty 61.157,84 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 25 lutego 2021r. do dnia zapłaty, na co składają się:

- kwota 34.375,59 zł tytułem należności głównej z nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 5 lipca 2019r., sygn. akt XII Nc 219/19;

- kwota 13.619,80 zł tytułem odsetek od należności głównej do dnia 24 lutego 2021r.;

- kwota 948 zł tytułem kosztów procesu z tytułu ww. nakazu zapłaty,

- kwota 120 zł tytułem kosztów klauzuli wykonalności;

- kwota 3.617 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego z nakazu zapłaty,

- kwota 1.350 zł z tytułu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym,

- kwota 132,30 zł tytułem zwrotu zaliczki w postępowaniu egzekucyjnym,

- kwota 6.995,15 zł tytułem kosztów egzekucji

w terminie do dnia 23 listopada 2021 roku.

W dniu 3 lutego 2023 roku powód skierował do pozwanej kolejne wezwanie o analogicznej treści.

(dowód: wezwanie do zapłaty, k. 25-26 wraz z dowodem nadania, k. 27, wezwanie z dnia 3 lutego 2023r., k. 28-29 wraz z dowodem nadania, k. 30)

Pozwana M. U. posiada zobowiązania wobec wierzycieli na kwotę ponad 300.000 zł. Aktualnie, jest zatrudniona na podstawie umowy zlecenia za wynagrodzeniem w wysokości 1.300-1.600 zł miesięcznie. Wynagrodzenie zostało zajęte przez Komornika. Pozwana mieszka z matką, nie ma wartościowych ruchomości, nieruchomości ani oszczędności. Pozwana choruje na nadciśnienie tętnicze, nie ma nikogo na utrzymaniu, nie ma również ustalonego stopnia niepełnosprawności.

(dowód: przesłuchanie pozwanej M. U., płyta CD, k. 182)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów, a także dowodu z przesłuchania stron.

Oceniając zebrany w niniejszej sprawie materiał dowodowy Sąd nie dopatrzył się żadnych podstaw do kwestionowania prawdziwości i wiarygodności wyżej wskazanych dokumentów. Podkreślić bowiem należy, iż część dowodów w postaci tytułu wykonawczego czy też pism i postanowienia komornika ma charakter dokumentów urzędowych, które korzystają z domniemania autentyczności i zgodności z prawdą wyrażonych w nich oświadczeń, czego żadna ze stron nie kwestionowała w trybie art. 252 k.p.c. Nadto, za w pełni wiarygodne należało uznać wymienione w ustaleniach stanu faktycznego dokumenty prywatne, które nie budzą żadnych wątpliwości Sądu co do ich autentyczności, albowiem nie noszą żadnych śladów podrobienia, przerobienia ani innej ingerencji w ich treść. Ponadto, ani powód ani pozwana nie zaprzeczyli, iż osoby podpisane pod tymi dokumentami nie złożyły oświadczeń w nich zawartych.

Nadto, ustalenia faktyczne w niniejszej sprawie Sąd poczynił na podstawie zeznań stron. Podkreślić należy, iż zeznania powoda i pozwanej odnośnie okoliczności zaciągnięcia zobowiązania wobec (...) S.A. i braku jego spłaty były ze sobą zbieżne. Nadto, pozwana nie kwestionowała tego, że powód dokonał spłaty części zadłużenia, stwierdzonego prawomocnym nakazem zapłaty. Podkreślić należy, iż we wskazanym powyżej zakresie zeznania stron korelowały również z treścią dokumentów. Nie ma też żadnych podstaw do poddawania w wątpliwość wiarygodności zeznań pozwanej co do jej obecnej sytuacji osobistej i materialnej. W tym zakresie zeznania pozwanej nie budzą żadnych wątpliwości w świetle zasad logicznego rozumowania czy doświadczenia życiowego. Natomiast, za gołosłowne należało uznać zeznania pozwanej co do tego, że zadłużenie – które częściowo zostało spłacone przez powoda – powstało na skutek oszustwa wierzyciela tj. (...) S.A. Na tę okoliczność pozwana nie przedłożyła żadnych dowodów, w szczególności prawomocnego wyroku sądu karnego potwierdzającego popełnienie przestępstwa na jej szkodę.

Przechodząc do szczegółowych rozważań należy wskazać, że w niniejszej sprawie powód domagał się od pozwanej zapłaty kwoty 61.157,84 zł wraz z odsetkami ustawowymi, którą – jako poręczyciel wekslowy – zapłacił wierzycielowi (...) S.A. Wystawcą weksla własnego, a zarazem dłużnikiem głównym była pozwana M. U.. Podstawę prawną powództwa stanowił przepis art. 32 ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. Prawo wekslowe (tekst jednolity Dz.U. z 2022 r. poz. 282), zgodnie z którym poręczyciel wekslowy odpowiada tak samo, jak ten, za kogo poręczył. Zobowiązanie poręczyciela jest ważne, chociażby nawet zobowiązanie, za które poręcza, było nieważne z jakiejkolwiek przyczyny z wyjątkiem wady formalnej. Poręczyciel wekslowy, który zapłacił weksel, nabywa prawa, wynikające z wekslu, przeciw osobie, za którą poręczył, i przeciw tym, którzy wobec tej osoby odpowiadają z wekslu. Jak wskazuje się w doktrynie poręczyciel wekslowy, który weksel zapłacił, ma prawo poszukiwania zwrotnego wobec osoby, za którą poręczył i wobec wszystkich jej poprzedników. Poręczyciel nabywa z mocy ustawy prawa wynikające z weksla, tak jakby był posiadaczem wekslowym. Może dochodzić roszczeń regresowych przede wszystkim przeciw osobie za którą poręczył, np. od wystawcy (zob. M. Czarnecki, L. Bagińska, Prawo wekslowe. Komentarz [w:] Prawo wekslowe i czekowe. Komentarz. Wyd. 7, Warszawa 2018). Nabycie roszczenia regresowego ma charakter pierwotny, następuje ex lege (zob. J. Jastrzębski, M. Kaliński, Komentarz do ustawy - Prawo wekslowe, [w:] Prawo wekslowe i czekowe. Komentarz, wyd. III, LexisNexis 2014).

W niniejszej sprawie nie było sporu co do tego, że M. U. wystawiła na zlecenie (...) S.A. z siedzibą w W. weksel własny, opatrzony klauzulą bez protestu, a M. B. (1) za zapłatę tego weksla poręczył. Przedmiotowy weksel stanowił zabezpieczenie wierzytelności (...) S.A. z siedzibą w W. wobec pozwanej z tytułu umowy agencji sprzedaży nr PD- (...). Zgodnie z treścią deklaracji wekslowej wierzyciel był upoważniony do wypełnienia weksla do wysokości pełnego zadłużenia pozwanej, łącznie z przysługującymi opłatami, poniesionymi kosztami i odsetkami. Stosownie do powyższego (...) S.A. wypełnił weksel na kwotę 75.824,16 zł i opatrzył go datą płatności 19 czerwca 2018r., a następnie – wobec braku wykupu weksla przez pozwaną – wytoczył przeciwko niej i powodowi (poręczycielowi wekslowemu) powództwo przed Sądem Okręgowym we Wrocławiu. W dniu 5 lipca 2019 roku Sąd wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, który nie został zaskarżony ani przez powoda ani też przez pozwaną. Po uprawomocnieniu się nakazu zapłaty, wierzyciel wszczął przeciwko stronom niniejszego postępowania egzekucję. W toku postępowania egzekucyjnego powód zawarł ugodę z wierzycielem, zobowiązując się do zapłaty kwoty 50.000 zł tytułem należności głównej, kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, kosztów uzyskania klauzuli wykonalności, kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu egzekucyjnym. W dniach 22 i 24 lutego 2021 roku powód dokonał w dwóch transzach spłaty powyższego zobowiązania. W toku niniejszego postępowania strona pozwana nie kwestionowała tego, że powód dokonał zapłaty kwot objętych porozumieniem, a stanowiących zobowiązanie wynikające z weksla. W związku z powyższym należało uznać, że wraz z zapłatą części sumy wekslowej powód nabył ex lege wynikające z weksla prawa, w tym roszczenie regresowe wobec wystawcy weksla. Tym samym co do zasady roszczenie należało uznać za uzasadnione.

W dalszej kolejności należało odnieść się do podniesionego przez pozwaną zarzutu nadużycia prawa podmiotowego. Pozwana twierdziła, że powód zawarł ugodę z wierzycielem, mimo tego, że posiadał wiedzę o bezzasadności roszczeń (...) S.A. M. U. wskazywała, że dług powstał na skutek nieuczciwych praktyk spółki (...) S.A., o czym informowała powoda. Jak argumentowała M. B. (2) nie chciał podejmować współpracy z nią w celu wspólnego kwestionowania roszczenia wierzyciela, nie wniósł zarzutów od nakazu zapłaty, lecz zawarł ugodę pozasądową, uznając roszczenie, które było bezzasadne. Jednocześnie, pozwana tłumaczyła, że sama nie była w stanie zaskarżyć nakazu zapłaty, albowiem nie miała dostatecznych środków finansowych, by ponieść koszty opłaty sądowej od zarzutów. W ocenie Sądu argumentacja pozwanej nie zasługiwał na uwzględnienie. Zgodnie z treścią art. 5 k.c. nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony. W ocenie Sądu w postępowaniu powoda nie sposób dopatrzyć się działania sprzecznego z zasadami współżycia społecznego. Przede wszystkim należy wskazać, że twierdzenia pozwanej o bezzasadności roszczenia wierzyciela nie zostały przez nią poparte żadnymi wiarygodnymi dowodami. Z zapisów rozmów stron prowadzonych za pośrednictwem komunikatora internetowego wynika, że poza gołosłownymi zapewnieniami o bezzasadności roszczenia pozwana nie przedstawiła powodowi żadnych zarzutów, które mógłby podnieść w postępowaniu sądowym, zaskarżając nakaz zapłaty. Mimo że pozwana zapewniała powoda, iż prześle mu dokumenty niezbędne do podjęcia obrony, to na przestrzeni okresu kilku miesięcy – kiedy strony prowadziły korespondencję – takich dokumentów nie przesłała. Jak wynika z dowodów przedstawionych przez strony korespondencja była prowadzona m.in. w okresie 19-24 luty 2018 roku (tj. przed wniesieniem pozwu w sprawie XII Nc 219/19), a więc gdyby pozwana przekazała powodowi stosowną dokumentację mógłby on obronę faktycznie podjąć. Zwrócić należy uwagę, że to pozwana była stroną stosunku podstawowego wynikającego z umowy agencji sprzedaży nr PD- (...), a więc nie tylko posiadała wiedzę odnośnie okoliczności zawarcia i wykonywania umowy, ale również dysponowała całą dokumentacją dotyczącą tego stosunku prawnego. Zatem, w odróżnieniu od powoda, który jedynie udzielił poręczenia wekslowego, pozwana miała wszelkie możliwości do podjęcia skutecznej obrony przeciwko roszczeniom wierzyciela. Skoro, pozwana nie udostępniła tej dokumentacji powodowi, mimo że ten wielokrotnie zwracał się o jej wydanie, to powód nie był w stanie bronić się skutecznie przed żądaniem pozwu wierzyciela. Jednocześnie, należy zauważyć, że powód nie mógł opierać swojej linii obrony na artykułach prasowych, które zostały złożone przez pozwaną w niniejszym postępowaniu (k. 202-211), albowiem dotyczyły wyłącznie osób trzecich i w żaden sposób nie dotykały stosunku podstawowego łączącego pozwaną i wierzyciela. Bez wątpienia w oparciu o artykuły prasowe powód nie zdołałby doprowadzić do oddalenia powództwa. Jak wskazuje się w judykaturze nie może skutecznie powoływać się na art. 5 k.c. ten, kto sam narusza zasady współżycia społecznego (zob. wyrok SN z 13 czerwca 2000r., V CKN 448/00, L. i wyrok SN z 20 stycznia 2011r., I PK 135/10, Monitor Prawa Pracy 2011, Nr 9, s. 475). W niniejszym przypadku, to raczej pozwanej można postawić zarzut naruszenia zasad współżycia społecznego. Zachowanie pozwanej – w świetle załączonej do akt sprawy korespondencji – należy ocenić bowiem jako lekceważące i nieodpowiedzialne. Pozwana przez wiele miesięcy zwodziła powoda, że udostępni mu wszelką dokumentację, a także skonsultuje się z prawnikiem, a finalnie obraziła się na powoda i zakończyła rozmowę z nim, nie udostępniając żadnych dokumentów. Nadto, należy zauważyć, że pozwana nadużyła zaufania powoda, albowiem udzielił on poręczenia wekslowego tylko dlatego, że pozwana zapewniła, że jest to zabezpieczenie tymczasowe do czasu ustanowienia poręczenia przez babcię pozwanej. Nigdy jednak nie doszło do zmiany poręczyciela, mimo że strony rozstały się. Nie dysponując zarzutami i dowodami umożliwiającymi skuteczną obronę (z winy pozwanej), powód mógł tylko porozumieć się z wierzycielem i spłacić część zadłużenia, unikając w ten sposób przymusowego ściągnięcia całości długu w toku postępowania egzekucyjnego. Stąd też w postępowaniu powoda Sąd nie dopatrzył się naruszenia zasad współżycia społecznego.

W kontekście zarzutu nadużycia prawa podmiotowego za irrelewantne należało uznać twierdzenia pozwanej, iż została ona oszukana przez (...) S.A. Po pierwsze, należy zauważyć, że wierzyciel wytoczył powództwo przeciwko obu stronom niniejszego postępowania, uzyskując tytuł egzekucyjny w postaci nakazu zapłaty wydanego w dniu 5 lipca 2019 roku w postępowaniu nakazowym w sprawie o sygnaturze akt XII Nc 219/19 przez Sąd Okręgowy we Wrocławiu. Jak wynika z akt tegoż postępowania odpis nakazu zapłaty został pozwanej doręczony w dniu 18 lipca 2019 roku i wobec nie wniesienia zarzutów uprawomocnił się. Zgodnie z treścią art. 365 § 1 k.p.c. orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy oraz inne organy państwowe i organy administracji publicznej, a w wypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby. Z kolei, w myśl art. 366 k.p.c. w zw. z art. 353 ² k.p.c. nakaz zapłaty prawomocny ma powagę rzeczy osądzonej tylko co do tego, co w związku z podstawą sporu stanowiło przedmiot rozstrzygnięcia, a ponadto tylko między tymi samymi stronami. Związanie innych sądów prawomocnym orzeczeniem oznacza zakaz dokonywania ustaleń sprzecznych z uprzednio osądzoną kwestią, a nawet niedopuszczalność prowadzenia w tym zakresie postępowania dowodowego (zob. wyrok SN z 8 marca 2010r., II PK 249/09, L.; wyrok SN z 10 lutego 2010r., II PK 212/09, L.). Tym samym, w niniejszym postępowaniu kwestia zasadności roszczenia wierzyciela w ogóle nie mogła być badana. W tym zakresie niniejszy Sąd był związany prawomocnym nakazem zapłaty. Po drugie, skoro pozwana konsekwentnie kwestionowała roszczenie wierzyciela, to powinna była skorzystać ze środka zaskarżenia w postaci zarzutów od nakazu zapłaty. Aktualne twierdzenia pozwanej, iż nie mogła wnieść zarzutów z uwagi na trudną sytuację materialną nie stanowią żadnego usprawiedliwienia dla jej zaniechania. Pozwana mogła bowiem złożyć wniosek o zwolnienie jej od kosztów sądowych. Zresztą stanowisko pozwanej jest wewnętrznie sprzeczne. Z jednej strony kwestionuje roszczenie wierzyciela, wskazując na oszustwo, a z drugiej nie podejmuje żadnych kroków prawnych w celu wzruszenia wydanego orzeczenia.

Przesądziwszy powyższe, należy odnieść się do kwestii wysokości roszczenia, co było pomiędzy stronami kwestią sporną. Zważyć należy, iż na mocy § 2 ust. 1 ugody z dnia 16 lutego 2021 roku powód zobowiązał się do zapłaty na rzecz wierzyciela kwoty 50.000 zł tytułem należności głównej, kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, kosztów uzyskania klauzuli wykonalności, kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu egzekucyjnym. Powyższa kwota została przez powoda niewątpliwie uiszczona w dniach 22 i 24 lutego 2021 roku. Nadto, w myśl § 2 ust. 3 ugody powód był zobowiązany do zapłaty należności nie ujętych w wyżej wskazanej kwocie, na które składają się koszty komornicze oraz koszty prowadzenia egzekucji (wydatki gotówkowe) ustalone osobnym prawomocnym postanowieniem komornika. Koszty te zostały ustalone postanowieniem Komornika z dnia 9 kwietnia 2021 roku. W przedmiotowym postanowieniu Komornik ustalił koszty niezbędne do celowego przeprowadzenia egzekucji na kwotę 7.117,87 zł, zastrzegając, że do kwoty 6.995,15 zł zostały one zapłacone przez M. B. (1). Należy jednak zauważyć, że w skład ustalonej przez komornika kwoty wchodzą również koszty zastępstwa prawnego w postępowaniu egzekucyjnym w wysokości 1.350 zł, które – jak wskazano powyżej – zostały już uwzględnione w kwocie 50.000 zł. Dlatego też kwotę kosztów egzekucji jakimi został obciążony powód w postępowaniu egzekucyjnym (6.995,15 zł) należało pomniejszyć o ww. kwotę 1.350 zł. Tym samym powodowi należał się łącznie zwrot kwoty 55.645,15 zł, na którą składały się kwota zapłacona w wyniku wykonania ugody (50.000 zł) oraz ustalone przez komornika koszty egzekucji (5.645,15 zł).

Podkreślić bowiem, iż ugoda z dnia 16 lutego 2021 roku obejmowała całość rozliczeń pomiędzy wierzycielem a powodem, stąd w zakresie przekraczającym określone tam należności brak było podstaw do uwzględnienia powództwa.

Na gruncie przepisów prawa materialnego podstawę żądania zwrotu kwoty mieszczącej się w sumie wekslowej stanowił art. 32 Prawa wekslowego. Poręczyciel bowiem nabył z mocy wyraźnego przepisu ustawy (ipso iure) prawa wynikające z weksla tak, jak gdyby był posiadaczem wekslowym. Natomiast, w zakresie obejmującym się pozostałe należności (w szczególności koszty procesu i postępowania egzekucyjnego) art. 415 k.c. Konieczność poniesienia powyższych należności wynikała bowiem z nielojalnego postępowania dłużnika głównego względem poręczyciela, który nie zaskarżył nakazu zapłaty, nie zawiadomił powoda o wydaniu nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym (choć jak wskazano powyżej pozwanej doręczono odpis nakazu), a także uniemożliwił powodowi skuteczną obroną, nie dostarczając mu dowodów pozwalających na wzruszenie orzeczenia. Nadto, należy zauważyć, że roszczenie objęte nakazem zapłaty wydanym w sprawie XII Nc 219/19 Sądu Okręgowego we Wrocławiu zostało zasądzone w sposób solidarny, a więc do roszczeń regresowych znajduje zastosowanie art. 376 k.c.

Mając powyższe na względzie, na mocy art. 32 Prawa wekslowego i art. 415 k.c., Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 55.645,15 zł. Nadto, na mocy art. 481 § 1 i 2 k.c. Sąd zasądził od tej kwoty odsetki ustawowe za opóźnienie począwszy od dnia 24 listopada 2021 roku do dnia zapłaty. Zważyć bowiem należało, że przed wniesieniem pozwu, pismem z dnia 9 listopada 2021 roku powód wezwał pozwaną do zapłaty całości kwoty dochodzonej w niniejszym postępowaniu, wyznaczając termin do zapłaty do dnia 23 listopada 2021 roku. W tym terminie pozwana nie dokonała zapłaty, stąd roszczenie stało się wymagalne z dniem następnym.

W pozostałym zakresie na mocy powołanych powyżej przepisów a contrario powództwo podlegało oddaleniu.

Na podstawie art. 108 § 1 k.p.c., mając na względzie stosunek w jakim powództwo zostało uwzględnione, Sąd ustalił, że pozwana ponosi koszty procesu w 90 %, zaś powód w 10 %, pozostawiając szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu po uprawomocnieniu się niniejszego wyroku.