Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 października 2022 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Joanna Jank

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Katarzyna Pietkiewicz

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 października 2022 r. w G.

sprawy z powództwa Z. S. (1) ,O. W., K. K., A. S., J. S., M. S., M. K.

R. K., E. S. D.-D.-B., B. S., S. A. M. (1), A. M. (2)

przeciwko Z. Ż. (1)

o zapłatę

Zasądza od pozwanego na rzecz powodów: R. K., Z. S. (2), A. S., B. S., A. S., M. S., A. M. (1), A. M. (2) i M. K. kwoty po 1377, 45 zł (tysiąc trzysta siedemdziesiąt siedem złotych i czterdzieści pięć groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 18 lutego 2022 r. do dnia zapłaty,

Zasądza od pozwanego na rzecz powódki K. D. – D.- B. kwotę 5509,80 zł (pięć tysięcy pięćset dziewięć złotych i osiemdziesiąt groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 18 lutego 2022 r. do dnia zapłaty,

Zasądza od pozwanego na rzecz powoda O. W. kwotę 2754, 90 zł (dwa tysiące siedemset pięćdziesiąt cztery złote i dziewięćdziesiąt groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 18 lutego 2022 r. do dnia zapłaty,

Zasądza od pozwanego na rzecz powoda K. K. kwotę 4132, 35 zł (cztery tysiące sto trzydzieści dwa złote i trzydzieści pięć groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 18 lutego 2022 r. do dnia zapłaty,

Oddala powództwo w pozostałym zakresie,

Zasądza od pozwanego na rzecz powodów: R. K., Z. S. (2), A. S., B. S., A. S., M. S., A. M. (1), A. M. (2) i M. K. kwoty po 233,20 zł (dwieście trzydzieści trzy złote i dwadzieścia groszy) z tytułu zwrotu kosztów postępowania,

Zasądza od pozwanego na rzecz powódki K. D. – D.- B. kwotę 932, 80 zł (dziewięćset trzydzieści dwa złote i osiemdziesiąt groszy) z tytułu zwrotu kosztów postępowania,

Zasądza od pozwanego na rzecz powoda O. W. kwotę 466,40 zł 9czterysta sześćdziesiąt sześć złotych i czterdzieści groszy) z tytułu zwrotu kosztów postępowania,

Zasądza od pozwanego na rzecz powoda K. K. kwotę 699, 60 zł (sześćset dziewięćdziesiąt dziewięć złotych i sześćdziesiąt groszy) z tytułu zwrotu koszów postępowania.

Sygnatura akt I C 260/22

UZASADNIENIE

Powodowie Z. S. (1), O. W., K. K., A. S., J. S., M. S., M. K., R. K., E. S. D.-D.-B., B. S., S. M., A. M. (2) wnieśli pozew przeciwko Z. Ż. (2) o zasądzenie solidarnie na ich rzecz kwoty 27.548,97 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwu powodowie wskazali, że są współwłaścicielami w częściach ułamkowych nieruchomości położonej w G. przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy w Gdyni prowadzi księgę wieczystą nr (...). Pozostałymi współwłaścicielami są B. W. i H. S., lecz powodowie występują o zapłatę całości czynszu na podstawie art. 209 kc. Jak wskazano współwłaściciele nieruchomości reprezentowani przez administratora zawarli z pozwanym prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą Biuro (...) umowę najmu lokalu użytkowego nr (...) o powierzchni 58 m ² na czas nieoznaczony. Pozwany zaprzestał jednak terminowego regulowania należności od maja 2019 roku, a do kwietnia 2021 roku dokonał jedynie czterech nieregularnych wpłat. Ogółem zadłużenie pozwanego wobec współwłaścicieli wynosi 27.242,60 zł, natomiast suma odsetek wyliczonych na 30 września 2021r. - 306,37 zł. Odsetki z tytułu nieterminowej płatności naliczane były od dnia 25 każdego miesiąca.

(pozew, k. 3-8)

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości, ewentualnie o oddalenie powództwa w zakresie przekraczającym kwotę 5.509,79 zł i rozłożenie świadczenia na 11 równych rat miesięcznych w kwotach po 500 zł, ewentualnie w przypadku uwzględnienia powództwa o rozłożenie świadczenia na 63 raty miesięczne w kwotach po 500 zł każda, a także o odstąpienie od obciążania go kosztami procesu. Pozwany podniósł, iż w związku z siłą wyższą w postaci pandemii koronawirusa (...)2 i obostrzeniami wprowadzonymi przez władze państwowe utracił możliwość świadczenia usług, co stanowiło jego jedynie źródło dochodu. Jednocześnie nie mógł skorzystać z narzędzi pozwalających na obniżenie czynszu najmu. Pozwany podniósł, że pandemia stanowi nadzwyczajną zmianę stosunków w rozumieniu art. 357 ¹ kc, a konieczność jednorazowej zapłaty czynszu w wysokości odpowiadającej czynszowi należnemu od dnia rozpoczęcia zagrożenia epidemiologicznego, przekształconego w stan epidemii do dnia rozwiązania umowy groziłoby mu rażącą stratą, a wręcz zmusiła do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Powyższych okoliczności nie można było przewidzieć. Nadto, pozwany liczył na ugodowe zakończenie sprawy, inicjując rozmowy i przedstawiając propozycje uregulowania zadłużenia, na które powodowie się nie zgodzili. Pozwany zwrócił uwagę, że powodowie dobrze orientowali się w sytuacji pozwanego i mieli świadomość, że nie jest on w stanie wykonywać umowy, a mimo to nie wypowiedzieli mu umowy, zdając sobie zapewne sprawę z trudności ze znalezieniem nowego najemcy. Niezależnie od powyższego pozwany podniósł zarzut nadużycia prawa, wskazując, że postawa powodów, którzy mimo nadzwyczajnej zmiany stosunków nie wyrażali woli konstruktywnego rozwiązania powstałego problemu, przedstawiając jedynie jednorazowo propozycję rozłożenia zadłużenia na wysokie raty, których pozwanych nie był w stanie spłacić, a jednocześnie kontynuowali umowę, powiększając stan wierzytelności, jest sprzeczna ze społeczno – gospodarczym przeznaczeniem przysługującego im prawa. Zdaniem pozwanego umowa powinna zostać rozwiązana z dniem 14 marca 2020r.

(sprzeciw od nakazu zapłaty, k. 85-89)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powodowie są współwłaścicielami nieruchomości położonej w G. przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy w Gdyni prowadzi księgę wieczystą nr (...), w następujących udziałach:

- Z. S. (1) w udziale 1/20 części,

- O. W. w udziale 2/20 części,

- K. K. w udziale 3/20 części,

- A. S. w udziale 1/20 części,

- J. S. w udziale 1/20 części,

- M. S. w udziale 1/20 części,

- M. K. w udziale 1/20 części,

- R. K. w udziale 1/20 części,

- E. S. D.-D.-B. w udziale 4/20 części,

- B. S. w udziale 1/20 części,

- S. M. w udziale 1/20 części,

- A. M. (2) w udziale 1/20 części.

Poza powodami współwłaścicielami przedmiotowej nieruchomości są również B. W. i H. S. w udziałach po 1/20 części.

(dowód: wydruk aktualnej treści księgi wieczystej nr (...), k. 9-12)

Pozwany Z. Ż. (1) prowadzi działalność gospodarczą pod firmą Biuro (...) w G.. W ramach prowadzonej działalności pozwany zajmował się pośrednictwem turystycznym i załatwianiem formalności (sprzedaż biletów, pośrednictwo wizowe) związanych z organizacją wycieczek zagranicznych, w tym do C.. Pozwany współpracował m.in. z Wiza (...), Serwisem (...), A. T., T. W., Siedem Kontynentów, Logos (...), Orbis, Triada. Od maja 2019r. pozwany zatrudniał 4-5 pracowników. W czasie pandemii C.-19 pozwany nie osiągał dochodów, miał stratę.

(dowód: wydruk z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, k. 13, przesłuchanie pozwanego Z. Ż. (2), płyta CD k. 116)

W dniu 30 maja 2017 roku pomiędzy współwłaścicielami ww. nieruchomości reprezentowanymi przez administratora Zrzeszenie (...) w G. a pozwanym Z. Ż. (2) została zawarta umowa najmu lokalu użytkowego nr (...) o powierzchni 58 m ², położonego w budynku przy ul. (...) w G. na czas nieoznaczony. W myśl § 3 najemca zobowiązał się do zapłaty tytułem czynszu najmu miesięcznie kwoty 1.740 zł netto (tj. 30 zł/m2 powierzchni użytkowej). Wysokość czynszu miesięcznego miała być korygowana raz w roku (w marcu) o wskaźnik inflacji GUS, nie mniej niż o 5 % - bez konieczności sporządzania aneksu. Czynsz był płatny w okresach miesięcznych z góry, w terminie 7 dni od daty otrzymania przez najemcę faktury, najpóźniej do 15 dnia każdego miesiąca. W przypadku zwłoki w zapłacie czynszu i świadczenia wynajmującym przysługuje prawo naliczania odsetek ustawowych. Oprócz obowiązku uiszczania czynszu najemca był zobowiązany także do wnoszenia opłat w formie zaliczek za zużycie wody i odbiór ścieków, centralne ogrzewanie oraz za energię elektryczną i wywóz nieczystości stałych. Zgodnie § 2 ust. 2 każdej ze stron przysługiwało prawo rozwiązania umowy za uprzednim pisemnym trzymiesięcznym wypowiedzeniem, ze skutkiem na koniec miesiąca kalendarzowego. Ponadto, stosownie do § 6 ust. 1 wynajmującemu przysługiwało prawo rozwiązania umowy w przypadku zwłoki najemcy z zapłatą czynszu za okres jednego miesiąca i po nieuregulowaniu zadłużenia dodatkowo udzielonym 14 dniowym terminie wskazanym w wezwaniu do zapłaty.

(dowód: umowa najmu lokalu użytkowego z dnia 30 maja 2017r. k. 42-45)

Z tytułu czynszu najmu oraz opłat obciążających najemcę administrator nieruchomości wystawił na rzecz pozwanego następujące faktury:

- nr 27/05/2019 z dnia 6 maja 2019r. za maj 2019r. na kwotę 2019,39 zł;

- nr (...) z dnia 3 czerwca 2019r. za czerwiec 2019r. na kwotę 2019,53 zł;

- nr (...) z dnia 1 lipca 2019r. za lipiec 2019r. na kwotę 2019,53 zł;

- nr (...) z dnia 1 sierpnia 2019r. za sierpień 2019r. na kwotę 2019,53 zł;

- nr (...) z dnia 2 września 2019r. za wrzesień 2019r. na kwotę 2019,53 zł;

- nr (...) z dnia 1 października 2019r. za październik 2019r. na kwotę 2110,66 zł;

- nr (...) z dnia 4 listopada 2019r. za listopad 2019r. na kwotę 2321,13 zł;

- nr (...) z dnia 2 grudnia 2019r. za grudzień 2019r. na kwotę 2321,13 zł;

- nr 04/01/2020 z dnia 2 stycznia 2020r. za styczeń 2020r. na kwotę 2321,13 zł;

- nr 10/02/2020 z dnia 3 lutego 2020r. za luty 2020r. na kwotę 2318,73 zł;

- nr 16/03/2020 z dnia 2 marca 2020r. za marzec 2020r. na kwotę 2415,66 zł;

- nr 22/04/2020 z dnia 1 kwietnia 2020r. za kwiecień 2020r. na kwotę 3,28 zł;

- nr 28/05/2020 z dnia 4 maja 2020r. za maj 2020r. na kwotę 872,47 zł;

- nr (...) z dnia 1 czerwca 2020r. za czerwiec 2020r. na kwotę 2160,08 zł;

- nr (...) z dnia 1 lipca 2020r. za lipiec 2020r. na kwotę 2113,95 zł;

- nr (...) z dnia 3 sierpnia 2020r. za sierpień 2020r. na kwotę 1886 zł;

- nr (...) z dnia 1 września 2020r. za wrzesień 2020r. na kwotę 2113,95 zł;

- nr (...) z dnia 1 października 2020r. za październik 2020r. na kwotę 2416,31 zł;

- nr (...) z dnia 2 listopada 2020r. za listopad 2020r. na kwotę 2416,31 zł;

- nr (...) z dnia 1 grudnia 2020r. za grudzień 2020r. na kwotę 2416,31 zł;

- nr 04/01/2021 z dnia 4 stycznia 2021r. za styczeń 2021r. na kwotę 2416,31 zł;

- nr 10/02/2021 z dnia 1 lutego 2021r. za luty 2021r. na kwotę 2416,31 zł;

- nr 16/03/2021 z dnia 1 marca 2021r. za marzec 2021r. na kwotę 2416,13 zł;

- nr 22/04/2021 z dnia 26 kwietnia 2021r. za kwiecień 2021r. na kwotę 2800,96 zł.

Wszystkie faktury zostały wystawione z 7 – dniowym terminem płatności.

(dowód: faktury VAT, k. 48-71)

W okresie objętym żądaniem pozwu pozwany dokonał jedynie czterech wpłat na poczet należności z tytułu czynszu i opłat obciążających najemcę w kwotach 8.050 zł (sierpień 2019r.), 3.000 zł (grudzień 2019r.), 9.358,96 zł (luty 2020r.) i 3.731,72 zł (marzec 2021r.). Łączne zadłużenie najemcy z tytułu czynszu najmu i pozostałych obciążających go opłat wynosi 27.242,60 zł, natomiast skapitalizowane odsetki ustawowe za opóźnienie naliczone do dnia 30 września 2021r. wynoszą 306,37 zł.

(dowód: rozliczenie zadłużenia, k. 46-47)

Pismem z dnia 15 stycznia 2021r. administrator nieruchomości wezwał pozwanego do zapłaty zaległości z tytułu czynszu najmu i opłat eksploatacyjnych w kwocie 20.134,20 zł w terminie 14 dni od otrzymania wezwania pod rygorem wypowiedzenia umowy najmu. Wezwanie zostało pozwanemu doręczone w dniu 20 stycznia 2021r.

(dowód: wezwanie do zapłaty z dnia 15 stycznia 2021r., k. 72 wraz z wydrukiem z portalu śledzenia przesyłek Poczty Polskiej S.A., k. 73)

Pismem z dnia 12 marca 2021r. w związku z trudnościami wynikającymi z pandemii C.-19 pozwany wniósł o umożliwienia rozwiązania umowy najmu w terminie do 31 marca 2021r., częściowe umorzenie jego zaległości i rozłożenie pozostałego zadłużenia na raty. W przypadku nieuwzględnienia tego żądania, wskazał, że pismo stanowi wypowiedzenie umowy najmu.

(dowód: pismo pozwanego z dnia 12 marca 2021r., k. 74-75)

Łączna wartość pomocy publicznej udzielonej pozwanemu w związku z wystąpieniem pandemii C.-19 wynosiła 236.649,90 zł brutto.

(dowód: lista pomocy publicznej udzielonej pozwanemu, k. 105-106)

Ponadto, w okresie stanu epidemii pozwany otrzymywał dofinansowanie z Urzędu Pracy w kwocie kilku tysięcy złotych, a także utrzymywał się z oszczędności. Pozwany dysponuje samochodem marki K. (...), który jest przedmiotem leasingu. Nadto, jest właścicielem mieszkania w G. - Ś. o powierzchni 55 m ² zakupionego za gotówkę. Partnerka pozwanego, z którą pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym, pracuje zawodowo za wynagrodzeniem w wysokości około 10.000 zł miesięcznie. Na utrzymaniu pozwany ma troje dzieci w wieku 1,5 roku, 6 lat i 14 lat.

(dowód: przesłuchanie pozwanego Z. Ż. (2), płyta CD k. 116)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów przedłożonych przez strony, a także dowodu z przesłuchania pozwanego.

Oceniając zebrany w niniejszej sprawie materiał dowodowy Sąd nie znalazł żadnych podstaw do kwestionowania wiarygodności i mocy dowodowej przedstawionych przez strony dokumentów prywatnych, w tym m.in. umowy najmu, faktur VAT, korespondencji stron etc. Sąd miał na uwadze, że żadna ze stron niniejszego postępowania nie kwestionowała w trybie art. 253 k.p.c. autentyczności tych dokumentów, ani też nie zaprzeczyła, iż osoby podpisane pod tymi pismami nie złożyły oświadczeń w nich zawartych. Sąd z urzędu również nie doszukał się żadnych okoliczności mogących budzić wątpliwości co do autentyczności i wiarygodności dołączonych dokumentów prywatnych. W związku z powyższym, w ramach swobodnej oceny dowodów, Sąd doszedł do przekonania, że przedstawione przez strony dokumenty prywatne przedstawiają rzeczywistą treść stosunku prawnego zawartego przez nie, a także okoliczności związane z wykonywaniem umowy, w tym wysokością zaległości z tytułu czynszu najmu oraz pozostałych opłat obciążających najemcę.

Natomiast, jedynie częściowo Sąd dał wiarę zeznaniom pozwanego. O ile nie budzi większych wątpliwości, że ograniczenia związane z wprowadzeniem stanu zagrożenia epidemiologicznego, a następnie stanu epidemii dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej w branży turystycznej wpłynęły na wysokość dochodów pozwanego, o tyle za gołosłowne należało uznać jego zeznania co do daty utraty przez niego płynności finansowej, posiadanych zobowiązań, sposobu wykorzystania pomocy publicznej, a także obecnej sytuacji finansowej pozwanego. Poza swoimi zeznaniami Z. Ż. (1) bowiem nie zaoferował żadnych innych dowodów, które pozwoliłyby Sądowi na zweryfikowanie jego bardzo ogólnikowych twierdzeń odnośnie sytuacji finansowej. Jednocześnie zeznania pozwanego budziły wątpliwości Sądu w świetle treści przedłożonych dokumentów choćby co do daty i przyczyn zaprzestania spłaty czynszu. Z dokumentów dołączonych do pozwu bowiem wynikało, że najemca zaprzestał regulowania należności czynszowych długo przed ogłoszeniem pandemii, tj. już w maju 2019 roku.

Zważyć należy, iż w niniejszej sprawie powodowie będący współwłaścicielami nieruchomości położonej w G. przy ul. (...) w częściach ułamkowych wnieśli o zasądzenie solidarnie na ich rzecz od pozwanego będącego najemcą lokalu użytkowego znajdującego się na ww. nieruchomości zaległego czynszu najmu oraz pozostałych opłat obciążających najemcę za okres od maja 2019r. do kwietnia 2021r. Podstawę prawną tego żądania stanowił przepisy 659 § 1 k.c., zgodnie z którym przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

W pierwszej kolejności zauważyć należy, iż z powództwem o zapłatę całości należnego w powyższym okresie czynszu najmu wystąpili współwłaściciele, którym przysługiwały udziały w łącznej wysokości 18/20 części. Swoją legitymację do dochodzenia na drodze sądowej całości należności czynszowych za sporny okres powodowie uzasadniali tym, iż czynność ta ma charakter zachowawczy. Zdaniem Sądu czynność dochodzenia czynszu najmu nie stanowi czynności zachowawczej w rozumieniu art. 209 k.c. Zgodnie z treścią tego przepisu każdy ze współwłaścicieli może wykonywać wszelkie czynności i dochodzić wszelkich roszczeń, które zmierzają do zachowania wspólnego prawa. Podkreślić należy, iż czynności zachowawcze w ramach współwłasności prawa to takie, które nie stanowiąc kategorii przynależnych do zarządu rzeczą wspólną łącznie stanowią narzędzie jego ochrony. Aby w ten sposób zakwalifikować tę czynność musi ona być nakierowana na ochronę wspólnego prawa przed realnie istniejącym niebezpieczeństwem jego naruszenia lub podjęta w reakcji na już dokonane jego naruszenie. Musi się ona przy tym odnosić bezpośrednio do niego (por. wyrok SA w Krakowie z dnia 11 września 2019r., I ACa 1020/18, L.). Jak wskazuje się w orzecznictwie do czynności zachowawczych w rozumieniu przepisu art. 209 k.c. nie należy m.in. czynność dochodzenia wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i zwrotu równowartości pożytków (art. 224 § 2 i art. 225 k.c., gdyż jej celem nie jest ochrona prawa przed możliwym niebezpieczeństwem i nie zmierza ona do zachowania wspólnego prawa własności rzeczy (por. wyrok SN z 23 października 2014 r., I CSK 728/13, L.). Zdaniem Sądu powyższy pogląd należy odnieść także do czynszu najmu, który również stanowi pożytek cywilny, który nieruchomość przynosi na podstawie stosunku prawnego. Pożytki cywilne z rzeczy wspólnej przypadają natomiast współwłaścicielom w stosunku do wielkości ich udziałów (art. 207 k.c.) co oznacza, że każdy współwłaściciel jest uprawniony do ich pobierania i do dochodzenia w postępowaniu sądowym (por. wyrok SA w Poznaniu z dnia 27 marca 2014r., I ACa 80/14, L.). W konsekwencji należało uznać, że powodowie nie posiadali legitymacji do dochodzenia roszczeń przysługujących współwłaścicielom niebiorącym udziału w sprawie tj. B. W. i H. S.. Ponadto, brak było podstaw do zasądzenia dochodzonej kwoty solidarnie. Należało bowiem mieć na względzie, że zgodnie z treścią art. 207 k.c., pożytki i inne przychody z rzeczy wspólnej przypadają współwłaścicielom w stosunku do wielkości udziałów; w takim samym stosunku współwłaściciele ponoszą wydatki i ciężary związane z rzeczą wspólną. Tym samym należało uznać, że na każdego ze współwłaścicieli przypadała część wierzytelności, stosownie do wielkości przysługującego mu udziału w prawie współwłasności.

Podkreślić należy, iż sama wysokość zadłużenia z tytułu czynszu najmu nie była kwestionowana przez stronę pozwaną, a dodatkowo została wykazana przez powodów za pomocą dowodów z dokumentów prywatnych w postaci faktur VAT. Pozwany nie podnosił żadnych zarzutów co do nieuwzględnienia w załączonym rozliczeniu jakichkolwiek dokonanych przez niego wpłat, bądź co do sposobu ustalenia wysokości poszczególnych świadczeń okresowych. Na dochodzoną należność oprócz czynszu najmu składały się także skapitalizowane na dzień 30 września 2021 roku odsetki ustawowe za opóźnienie, których wyliczenie także nie budzi żadnych zastrzeżeń Sądu.

Zważyć należy, iż pozwany bronił się przed żądaniem pozwu powołując się na nadzwyczajną zmianę stosunków związaną z ogłoszeniem stanu zagrożenia epidemiologicznego, a następnie stanu epidemii, a także podnosząc zarzut nadużycia prawa podmiotowego przez dochodzących zapłaty wynajmujących. Odnośnie pierwszego zarzutu, należy wskazać, że nie ulega wątpliwości, że pandemia (...)19 ma charakter zdarzenia nagłego i nadzwyczajnego, które nie było możliwe do przewidzenia i skutki tej pandemii mają charakter powszechny, co oznacza, że mogą być kwalifikowane jako nadzwyczajna, nieprzewidywalna zmiana stosunków (por. M. Załucki (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Wyd. 3, Warszawa 2023). Niemniej, jak wskazuje się w doktrynie i orzecznictwie podstawą zastosowania art. 357 ¹ k.c. może być wyłącznie żądanie strony stosunku zobowiązaniowego wynikającego z umowy. Jest ono kierowane do sądu w powództwie wytaczanym przeciwko drugiej stronie stosunku zobowiązaniowego (por. uchwała SN z 11 września 1991 r., III CZP 80/91, L.), ewentualnie w pozwie wzajemnym (por. uchwała SN z 27 marca 2001 r., III CZP 54/00, OSNC 2001, Nr 10, poz. 145). Odrzuca się natomiast możliwość realizacji kompetencji wynikających z art. 357 ¹ k.c. poprzez podniesienie zarzutu w toku postępowania sądowego (por. A. Brzozowski, [w:] K. Pietrzykowski (red.), Kodeks cywilny. Tom I. Komentarz. Art. 1–449 ¹⁰ , Wyd. 10, Warszawa 2020; A. Olejniczak, [w:] A. Kidyba (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania - część ogólna, wyd. II, s. 56; wyrok SN z 13 stycznia 2000 r., II CKN 644/98, MoP 2000, Nr 12, s. 791; wyrok SN z 22 września 2011 r., V CSK 420/10, OSNC 2012, Nr 5, poz. 61; wyrok SN z 16 stycznia 2018 r., I CSK 54/17, Legalis; M. Gutowski (red.), Kodeks cywilny. Tom II. Komentarz. Art. 353–626. Wyd. 3, Warszawa 2022). Tym samym powołanie się przez pozwanego na nadzwyczajną zmianę stosunków w formie zarzutu w niniejszym postępowaniu nie mogło okazać się skuteczne.

Podobnie, Sąd nie znalazł podstaw do uwzględnienia podniesionego przez pozwanego zarzutu nadużycia prawa podmiotowego. Powyższy zarzut pozwany uzasadniał tym, że wynajmujący nie wyrażali woli polubownego rozwiązania powstałego problemu, a także nie wypowiedzieli umowy w najbliższym możliwym terminie, co doprowadziło do powiększenia stanu zadłużenia. Odnosząc się do powyższego zarzutu należy w pierwszej kolejności zauważyć, że również pozwanemu najemcy na podstawie postanowień umowy przysługiwało uprawnienie do wypowiedzenia umowy najmu za uprzednim pisemnym trzymiesięcznym wypowiedzeniem, ze skutkiem na koniec miesiąca kalendarzowego (por. § 2 ust. 2 umowy najmu). Zresztą stanowisko pozwanego w kwestii wypowiedzenia było nader niekonsekwentne, gdyż z jednej strony wskazywał, że prowadzenie przez niego działalności gospodarczej przez okres roku było warunkiem uzyskania pomocy publicznej i było przyczyną braku wypowiedzenia przez niego umowy, a z drugiej podnosił, że to wynajmujący powinni byli mu wypowiedzieć umowę już w dniu 14 marca 2020 roku. Nadto, w świetle poglądów prawnych prezentowanych w najnowszym orzecznictwie (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 3 listopada 2021 roku, I AGa 101/21) to właśnie wypowiedzenie umowy najmu w sytuacji, gdy najemca został pozbawiony możliwości prowadzenia swojej działalności i uzyskiwania przychodów, z których mógłby na bieżąco regulować czynsz najmu, mogłoby zostać uznane za nadużycie prawa i przejaw złej woli wynajmującego. Nadto, rozważając zarzut nadużycia prawa należało mieć na względzie, że pozwany otrzymał od państwa pomoc publiczną w znacznej wysokości (236.649,90 zł brutto), która miała służyć rekompensacie negatywnych skutków pandemii związanych z wprowadzeniem ograniczeń w prowadzeniu działalności gospodarczej. W założeniu ustawodawcy pomoc ta miała pozwolić przedsiębiorcom przede wszystkim na sfinansowanie kosztów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej takich jak np. czynsz najmu. Pozwany twierdził, że pozyskane w ten sposób środki przeznaczył na spłatę zobowiązań wobec innych wierzycieli, niemniej okoliczności te nie zostały przez niego w żaden sposób wykazane. Pozwany nie przedłożył bowiem jakichkolwiek dokumentów, na podstawie których można by ustalić, że faktycznie posiadał inne wymagalne zobowiązania związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, a także że uzyskane środki tytułem pomocy państwa przeznaczył na spłatę tych zobowiązań. Zwrócić przy tym należy uwagę, że zaległa należność z tytułu czynszu stanowiła zaledwie 10 % uzyskanej pomocy publicznej. Z. Ż. (1) wskazywał m.in. konieczność zapłaty rat leasingowych, jednakże deklarowana przez niego wysokość raty wynosiła 1.800 zł, a więc nie wyczerpywała nawet części pozyskanej kwoty pomocy publicznej. Zatem, wobec braku jakiejkolwiek inicjatywy dowodowej ze strony pozwanego oraz nader ogólnikowych zeznań, w ramach których nie potrafił podać żadnych konkretnych informacji, należało uznać, że pozwany posiadał wystarczające środki na spłatę zobowiązań z tytułu czynszu najmu. Nadto, pozwany podnosił, że jego problemy z płynnością finansową rozpoczęły się jesienią 2019r., gdy w C. wprowadzono pierwsze ograniczenia związane z pandemią. Jak wskazywał prowadzona przez niego działalność gospodarcza polegająca na świadczeniu usług pośrednika turystycznego w dużym stopniu związana była z organizacją wycieczek właśnie do C.. W powyższym zakresie pozwany jednak także nie przedstawił żadnych wiarygodnych dowodów, które pozwalałyby zweryfikować jego twierdzenia. Nadto, zeznania pozwanego w tym zakresie budzą wątpliwości, albowiem z załączonego do pozwu rozliczenia należności czynszowych wynika, że pozwany zaprzestał regularnego uiszczania czynszu już w maju 2019 roku, co przeczyłoby jego twierdzeniom o utracie płynności finansowej dopiero wskutek wprowadzenia ograniczeń związanych z pandemią. Tym samym, mając na względzie ogół przedstawionych okoliczności, Sąd nie uwzględnił zarzutu nadużycia prawa.

Wysokość czynszu przypadająca każdemu z powodów została przez Sąd ustalona w sposób następujący:

- Z. S. (1) 1/20 x 27.548,97 zł = 1.377,45 zł;

- O. W. 2/20 x 27.548,97 zł = 2.754,90 zł;

- K. K. 3/20 x 27.548,97 zł = 4.132,35 zł;

- A. S. 1/20 x 27.548,97 zł = 1.377,45 zł;

- J. S. 1/20 x 27.548,97 zł = 1.377,45 zł;

- M. S. 1/20 x 27.548,97 zł = 1.377,45 zł;

- M. K. 1/20 x 27.548,97 zł = 1.377,45 zł;

- R. K. 1/20 x 27.548,97 zł = 1.377,45 zł;

- E. S. D.-D.-B. 4/20 x 27.548,97 zł = 5.509,80 zł;

- B. S. 1/20 x 27.548,97 zł = 1.377,45 zł;

- S. M. 1/20 x 27.548,97 zł = 1.377,45 zł;

- A. M. (2) 1/20 x 27.548,97 zł = 1.377,45 zł.

Na podstawie art. 481 k.c. od zasądzonych na rzecz każdego z powodów należności Sąd zasądził także odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu tj. od dnia 18 lutego 2022r. do dnia zapłaty. Zważyć bowiem należy, iż poszczególne roszczenia okresowe stały się wymagalne z upływem terminu wskazanego w umowie. Żądanie zapłaty odsetek od skapitalizowanych odsetek od dnia wniesienia pozwu nie naruszało przewidzianego w art. 482 k.c. zakazu anatocyzmu.

Mając powyższe na względzie, na mocy art. 659 § 1 k.c., Sąd orzekł jak w punktach I.-IV. sentencji wyroku.

Z uwagi na brak legitymacji procesowej powodów do dochodzenia części pożytków należnych współwłaścicielom niewystępującym w niniejszej sprawie oraz w zakresie dotyczącym sposobu zasądzenia dochodzonej należności w sposób solidarny powództwo podlegało oddaleniu na podstawie art. 659 k.c. a contrario.

Sąd nie znalazł podstaw do uwzględnienia wniosku pozwanego o rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty. Zgodnie z art. 320 k.p.c. w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie, a w sprawach o wydanie nieruchomości lub o opróżnienie pomieszczenia - wyznaczyć odpowiedni termin do spełnienia tego świadczenia. Jak wskazuje się w judykaturze uprawnienie przewidziane w art. 320 k.p.c. przysługuje sądowi w szczególnie uzasadnionych wypadkach, a więc w sytuacjach, w których ze względu na stan majątkowy, rodzinny czy zdrowotny spełnienie zasądzonego świadczenia byłoby dla pozwanego niemożliwe do wykonania lub w każdym razie bardzo utrudnione i narażałoby jego lub jego bliskich na niepowetowane szkody. Rozłożenie świadczenia na raty ma w szczególności na celu uchronienia pozwanego od postępowania egzekucyjnego poprzez umożliwienie mu wykonania wyroku w sposób dobrowolny (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 3 października 2019r., I ACa 459/19, L.). W niniejszej sprawie pozwany nie wykazał jednak, że ze względu na stan finansowy czy majątkowy będzie w stanie spełnić świadczenia Pozwany twierdził, że praktycznie nie osiąga dochodów, utrzymuje się z pożyczek uzyskanych od rodziny, a jego najbliższą rodzinę utrzymuje w zasadzie partnerka, która mimo stosunkowo wysokich dochodów, nie była przez pozwanego angażowana w spłatę jego zadłużenia. W tej sytuacji, brak było podstaw do przyjęcia, że pozwany będzie w stanie terminowo regulować raty zadłużenia,

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c., uznając, że strona powodowa wygrała niniejszy spór w 90 %. Na poniesione przez stronę powodową koszty składały się: opłata sądowa od pozwu (1.378 zł), opłata za czynności fachowego pełnomocnika w stawce minimalnej odniesionej do wskazanej w pozwie wartości przedmiotu sporu (3.600 zł), a także opłaty skarbowe od pełnomocnictw (12 x 17 zł) – tj. łącznie kwota 5.182 zł, z czego stronie powodowej – zgodnie z powyższym stosunkiem – należał się zwrot kwoty 4.664 zł. Jednocześnie Sąd zasądził na rzecz każdego ze współwłaścicieli zwrot poniesionych kosztów w stosunku do wysokości udziałów. Z tego względu powodom, którym przysługiwał udział w wysokości 1/20 części należała się kwota 233,20 zł, O. W. (udział 2/20) kwota 466,40 zł, K. K. (udział 3/20) kwota 699,60 zł, a E. S. D.-D.-B. (udział 4/20) kwota 932,80 zł.