Sygn. akt I C 336/23 upr
Dnia 28 czerwca 2024 roku
Sąd Rejonowy w Człuchowie I Wydział Cywilny w składzie:
Przewodniczący: Sędzia Anna Wołujewicz
po rozpoznaniu w dniu 28 czerwca 2024 roku w Człuchowie
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z powództwa (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.
przeciwko K. G. (1)
o zapłatę
postanawia:
umorzyć postępowanie.
Powód (...) sp. z o.o. z siedzibą w W., reprezentowany przez pełnomocnika zawodowego w osobie radcy prawnego, wniósł do tut. Sądu pozew przeciwko K. G. (2) o zapłatę kwoty 3.608,03 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 7 lipca 2023 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu. Jako adres miejsca zamieszkania pozwanej wskazano adres: os (...) (...)-(...) C..
Korespondencja dla pozwanej, zawierająca odpis pozwu wraz z załącznikami, pouczenia oraz wezwanie do złożenia odpowiedzi na pozew w terminie 14 dni, skierowana pod wskazany w pozwie adres, została zwrócona przez operatora pocztowego po dwukrotnym awizowaniu. W związku z powyższym zobowiązano powoda przez pełnomocnika do doręczenia korespondencji pozwanej za pośrednictwem komornika i złożenia do akt potwierdzenia doręczenia albo do zwrócenia korespondencji wraz z dowodem na piśmie, że pozwana przebywa pod adresem wskazanym w pozwie, w terminie dwóch miesięcy od dnia doręczenia zobowiązania pod rygorem zawieszenia postępowania. Zobowiązanie pełnomocnik powoda odebrał w dniu 13 października 2023 r.
Pismem z dnia 31 października 2023 r. pełnomocnik wniósł o wydłużenie do 6 m-cy terminu wskazanego w art. 139 1 § 2 k.p.c. Wyjaśnił, że zlecił komornikowi czynności zmierzające do doręczenia korespondencji sądowej oraz wskazał, że nie posiada środków prawnych umożliwiających egzekwowanie wykonania czynności poszukiwania adresu pozwanego w określonym terminie, a komornik w tym zakresie nie posiada choćby instrukcyjnych termonów. Postanowieniem z dnia 21 listopada 2023 r. powyższy wniosek został oddalony jako niedopuszczalny.
Z uwagi na bezskuteczny upływ ww. terminu postanowieniem z dnia 2 lutego 2024 r. Sąd Rejonowy w Człuchowie zawiesił postępowanie na mocy art. 177 § 1 pkt 6 k.p.c. (orzeczenie prawomocne od dnia 14.03.2024r.).
Już po upływie zakreślonego terminu, jak i po zawieszeniu postępowania pismem z 6 marca 2023 r. powód, zwracając korespondencję dla pozwanej wniósł ponownie o wydłużenie o 3 m-ce terminu, wskazanego w art. 139 1 § 1 k.p.c. albo w przypadku uznania tego wniosku za bezskuteczny wniósł o nie zawieszanie postępowania z uwagi na upływ terminu wskazanego w art. 177 § 1 pkt 6 k.p.c. przez okres 3 m-cy liczony od daty niniejszego pisma. Wskazał również, że zlecone komornikowi czynności, zmierzające do doręczenia korespondencji sądowej, okazały się bezskuteczne, a powód kontynuuje postępowanie w trybie art. 139 § 1 k.p.c. i złożył do komornika wniosek o poszukiwanie adresu pozwanego. Również ten wniosek postanowieniem z dnia 17 kwietnia 2024 r. został oddalony jako niedopuszczalny.
Sąd ustalił i zważył, co następuje:
Postawą zawieszenia postępowania w niniejszej sprawie była regulacja dotycząca doręczania korespondencji w sytuacji, gdy pozwany nie odbiera pierwszego pisma pod adresem wskazanym przez powoda, mimo awizowania przesyłki.
Zgodnie z art. 139 § 1 k.p.c. jeżeli pozwany będący osobą fizyczną, pomimo powtórzenia zawiadomienia zgodnie z art. 139 § 1 zdanie drugie, nie odebrał wysłanego pod wskazany adres pozwu, innego pisma procesowego lub orzeczenia wywołującego potrzebę podjęcia obrony jego praw, a w sprawie nie doręczono mu wcześniej żadnego pisma w sposób przewidziany w artykułach poprzedzających ani nie ma zastosowania art. 139 § 2 lub inny przepis szczególny przewidujący skutek doręczenia, przewodniczący zawiadamia o tym powoda, przesyłając mu odpis pisma sądowego dla pozwanego i zobowiązując do doręczenia tego odpisu pisma pozwanemu za pośrednictwem komornika.
Zgodnie z § 2 ww. przepisu powód w terminie dwóch miesięcy od dnia doręczenia mu zobowiązania, o którym mowa w § 1, składa do akt potwierdzenie doręczenia korespondencji pozwanemu za pośrednictwem komornika albo zwraca korespondencję wraz z dowodem na piśmie, że pozwany zamieszkuje pod adresem wskazanym w pozwie. Po bezskutecznym upływie terminu stosuje się przepis art. 177 § 1 pkt 6.
Powyższą regulację uzupełniono w ustawie z dnia 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych (Dz. U. poz. 771 z późn. zm.) - przede wszystkim w art. 3a, 3b i 4 ustawy. Przepisy przewidywały, że w przypadku prawidłowego złożenia wniosku komornik podejmuje próbę doręczenia korespondencji kierowanej na adres wskazany we wniosku, przy czym zgodnie z przepisem art. 3a ustawy o komornikach sądowych dokonuje tego doręczenia w terminie 14 dni od dnia otrzymania zlecenia. Jeżeli pozwany znajduje się pod wskazanym adresem, odbiera korespondencję i podpisuje zwrotne potwierdzenie odbioru, które stanowi dowód doręczenia. Jeżeli pod podanym adresem zastano dorosłego domownika adresata, komornik może doręczyć pismo temu domownikowi chyba że z posiadanych informacji wynika, że pismo powinno zostać doręczone do rąk własnych adresata. Natomiast jeżeli adresata nie zastano przy próbie doręczenia, komornik ustala, czy adresat zamieszkuje pod wskazanym adresem. W tym celu komornik może żądać niezbędnych informacji od podmiotów wymienionych w art. 761 § 1 1 pkt 13 k.p.c. pod rygorem przewidzianym w art. 762 k.p.c. Treść dokonanych ustaleń komornik wciąga do protokołu, do którego przepis art. 809 k.p.c. stosuje się odpowiednio. Jeżeli próba doręczenia okaże się bezskuteczna, a zgodnie z ustaleniami komornika adresat zamieszkuje pod podanym adresem, w oddawczej skrzynce pocztowej adresata, w drzwiach lub w innym odpowiednim miejscu umieszcza się zawiadomienie o podjętej próbie doręczenia wraz z informacją o możliwości odbioru pisma w kancelarii komornika oraz pouczeniem, że należy je odebrać w terminie 14 dni od dnia umieszczenia zawiadomienia. W przypadku bezskutecznego upływu terminu do odbioru pisma, pismo uważa się za doręczone w ostatnim dniu tego terminu, a komornik zwraca pismo podmiotowi zlecającemu doręczenie, informując go o dokonanych ustaleniach oraz o dacie doręczenia. Z kolei w przypadku niedoręczenia korespondencji pozwanemu wraz z ustaleniem, że pozwany nie zamieszkuje pod danym adresem, lub w sytuacji gdy komornikowi pomimo podjęcia wymaganych czynności nie uda się ustalić, czy adresat zamieszkuje pod wskazanym adresem, powód może wystąpić do komornika z wnioskiem o ustalenie aktualnego adresu zamieszkania. Poprzez podjęcie czynności zmierzających do ustalenia aktualnego adresu zamieszkania adresata, komornik może żądać niezbędnych informacji od podmiotów wymienionych w art. 761 § 1 1 pkt 3-6 k.p.c. (np. urząd skarbowy, ZUS, Urząd Miasta czy różnego rodzaju instytucje finansowe).
Przepis art. 180 § 1 k.p.c. statuuje ogólną formułę nakazującą sądowi podjęcie postępowania z urzędu, gdy ustanie przyczyna zawieszenia postępowania. Moment ten podlega konkretyzacji w zależności od przyczyny zawieszenia, jednakże nie reguluje wprost stanu rzeczy, w którym postępowanie zawieszono z uwagi na brak adresu pozwanego. Art. 180 § 1 k.p.c. odnosi się jednakże do sytuacji zbliżonych, w których podjęcie postępowania może nastąpić po spełnieniu określonych przesłanek, stąd należy przyjąć, że reguluje zasadniczy sposób wyjścia postępowania ze stanu spoczywania, jakim jest podjęcie zawieszonego postępowania wskutek usunięcia przeszkody w jego kontynuowaniu, jaką był brak adresu pozwanego, a w konsekwencji – brak możliwości dokonania skutecznego doręczenia odpisu pisma wszczynającego postępowanie.
Należy przyjąć, iż w sytuacji zawieszenia postępowania z powodu braku aktualnego adresu pozwanego, podjęcie zawieszonego postępowania może nastąpić w momencie: złożenia potwierdzenia doręczenia pisma pozwanemu za pośrednictwem komornika; zwrócenia korespondencji wraz z dowodem na piśmie, że pozwany przebywa pod adresem wskazanym w pozwie albo skutecznego złożenia wniosku o ustanowienie kuratora dla osoby nieznanej z miejsca pobytu.
Zgodnie z treścią art. 182 § 1 pkt 1 k.p.c. sąd umarza postępowanie zawieszone z przyczyn wskazanych w art. 177 § 1 pkt 5 i 6 k.p.c., jeżeli wniosek o podjęcie postępowania nie został zgłoszony w ciągu trzech miesięcy od daty postanowienia o zawieszeniu.
W niniejszej sprawie postanowienie w przedmiocie zawieszenia postępowania zostało wydane w dniu 2 lutego 2024 r. i jest prawomocne, albowiem powód reprezentowany przez pełnomocnika zawodowego nie wniósł przysługującego mu środka zaskarżenia a także w toku postępowania nie złożył wniosku o jego podjęcie. Jedynie w piśmie z dnia 6 marca 2023 r., a więc przed upływem 3-miesięcznego terminu od dnia zawieszenia postępowania, powód wniósł aby nie zawieszać postępowania i wniósł wydłużenie terminu z art. 139 1 § 2 k.p.c. o 3 miesiące. Jednak z uwagi na fakt, iż termin wynikający z art. 139 1 § 2 k.p.c. jest terminem ustawowym i jako taki nie podlega on wydłużeniu bądź skróceniu, wniosek ten został oddalony postanowieniem z dnia 17 kwietnia 2024 r.
W tym miejscu podkreślenia wymaga fakt, że w niniejszej sprawie nie wpłynął wniosek o podjęcie zawieszonego postępowania. Nadmienić można, iż nawet samo złożenie wniosku o podjęcie zawieszonego postępowania – bezzasadnego – jest procesowo jałowe i wniosek taki podlega oddaleniu, gdyż przyczyna zawieszenia postępowania, udaremniająca jego dalszy bieg, nie zostaje usunięta, w związku z czym postępowanie wciąż nie może się toczyć. Podjęcie zawieszonego postępowania następuje zawsze wtedy, gdy przyczyna zawieszenia postępowania ustała i może ono toczyć się dalej ( por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 18 listopada 2015 r., III CZP 74/15). Podkreślić również należy, że użyty w art. 182 § 1 k.p.c. termin "sąd umarza postępowanie" oznacza, że sąd musi umorzyć postępowanie.
Skoro w niniejszej sprawie powód, reprezentowany przez pełnomocnika zawodowego, w ustawowym terminie nie wywiązał się z nałożonego zobowiązania, przyczyna zawieszenia postępowania nie została usunięta. W takiej sytuacji prowadzenie procesu jest niedopuszczalne i nie można go zakończyć orzeczeniem merytorycznym. Znaczenie czynności w postaci osobistego doręczenia odpisu pozwu i tym samym zawiadomienie pozwanego o wszczęciu postępowania jest regularnie podkreślane w orzecznictwie.
W związku z powyższym, Sąd na mocy art. 182 § 1 pkt 1 k.p.c. umorzył postępowanie w sprawie.