Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt I C 414/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 grudnia 2023 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu – Wydział I Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Dagmara Kos

Protokolant: Kinga Brocka

po rozpoznaniu w dniu 17 listopada 2023 roku w Sieradzu na rozprawie

sprawy z powództwa M. G. (1), M. G. (2) i K. G.

przeciwko (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą we W.

o ustalenie i zapłatę ewentualnie o zapłatę

1. ustala, że umowa kredytu hipotecznego nominowanego do (...) nr (...) standardowe oprocentowanie zawarta w dniu 12 września 2007 r. pomiędzy M. G. (1), M. G. (2) i K. G. a (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą we W. jest nieważna,

2. zasądza od pozwanego (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą we W. łącznie na rzecz powodów M. G. (1) i M. G. (2) kwotę 206.683,09 (dwieście sześć tysięcy sześćset osiemdziesiąt trzy złote dziewięć grosze) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie:

- od kwoty 187.158,09 (sto osiemdziesiąt siedem tysięcy sto pięćdziesiąt osiem złotych dziewięć groszy) od dnia 16 grudnia 2021 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 19.525,00 (dziewiętnaście tysięcy pięćset dwadzieścia pięć) złotych od dnia 13 września 2023 r. do dnia zapłaty,

3. zasądza od pozwanego (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą we W. łącznie na rzecz powoda K. G. kwotę 206.683,09 (dwieście sześć tysięcy sześćset osiemdziesiąt trzy złote dziewięć grosze) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie:

- od kwoty 187.158,09 (sto osiemdziesiąt siedem tysięcy sto pięćdziesiąt osiem złotych dziewięć groszy) od dnia 16 grudnia 2021 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 19.525,00 (dziewiętnaście tysięcy pięćset dwadzieścia pięć) złotych od dnia 13 września 2023 r. do dnia zapłaty,

4. w pozostałym zakresie powództwo oddala,

5. zasądza od pozwanego (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą we W. łącznie na rzecz powodów M. G. (1) i M. G. (2) kwotę 489,60 (czterysta osiemdziesiąt dziewięć złotych sześćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty tytułem częściowego zwrotu kosztów procesu,

6. zasądza od pozwanego (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą we W. na rzecz powoda K. G. kwotę 489,60 (czterysta osiemdziesiąt dziewięć złotych sześćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty tytułem częściowego zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 414/21

UZASADNIENIE

W dniu 25 listopada 2021 r. powodowie M. G. (1), M. G. (2) i K. G. wnieśli do Sądu Okręgowego w Sieradzu pozew, w którym wnosili o zasądzenie na ich rzecz od pozwanego (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą we W. nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu nakazowym kwoty 374.316,18 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 26 maja 2021 r. do dnia zapłaty z uwagi na nieważność umowy kredytu hipotecznego nominowanego do (...) nr (...) standardowe oprocentowanie z dnia 12 września 2007 r. i zasądzenie solidarnie na rzecz powodów od pozwanego zwrotu kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty oraz kwoty 51,00 zł tytułem uiszczonej opłaty skarbowej. W przypadku braku postaw do wydania nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym wnosili o wydanie nakazu w postępowaniu upominawczym a w przypadku braku podstaw do wydania nakazu zapłaty wnosili o zasądzenie solidarnie na ich rzecz od pozwanego kwoty 374.316,18 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 26 maja 2021 r. do dnia zapłaty z uwagi na nieważność umowy kredytu hipotecznego nominowanego do (...) nr (...) standardowe oprocentowanie z dnia 12 września 2007 r. a ewentualnie o zasądzenie solidarnie na ich rzecz od pozwanego kwoty 143.783,17 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 26 maja 2021 r. do dnia zapłaty w konsekwencji ustalenia, że postanowienia dotyczące waloryzacji a w szczególności § 2 ust. 1, § 3 ust. 2 oraz § 5 ust. 5 umowy stanowią niedozwolone postanowienia umowne i nie wiążą powodów od chwili zawarcia umowy i zasądzenie solidarnie na ich rzecz od pozwanego zwrotu kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty oraz kwoty 51,00 zł tytułem uiszczonej opłaty skarbowej.

(pozew- k.4-23)

Wobec stwierdzenia braku podstaw do wydania nakazu zapłaty zarządzeniem z dnia 3 grudnia 2021 r. sprawa została skierowana do rozpoznania w postępowaniu zwyczajnym.

(zarządzenie z dnia 23 grudnia 2021 r.- k.60)

W odpowiedzi na pozew pełnomocnik pozwanego wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powodów na rzecz pozwanego kosztów procesu w tym koszów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych. Podnosił zarzut usiłowania nadużycia prawa podmiotowego przez powodów oraz zarzut potrącenia wierzytelności dochodzonej przez powodów (o ile ta istnieje) z wierzytelnościami pozwanego dotyczącymi zwrotu kapitału udostępnionego powodom w kwocie 345.000,00 zł i wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z kapitału w kwocie 173.206,67 zł. Działając w imieniu pozwanego na podstawie pełnomocnictwa materialnego oświadczył, że potrąca wierzytelność dochodzoną przez powodów w kwocie 374.316,18 zł dotyczącą zwrotu kwot uiszczonych na rzecz pozwanego tytułem rat kredytowych z wierzytelnościami przysługującymi pozwanemu: wierzytelnością dotyczącą zwrotu kapitału udostępnionego powodom w kwocie 345.000,00 zł i wierzytelnością dotyczącą wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z kapitału w kwocie 173.206,67 zł.

(odpowiedź na pozew- k.67-76)

Na rozprawie w dniu 11 marca 2022 r. pełnomocnik powodów popierał powództwo a pełnomocnik pozwanego wnosił o jego oddalenie.

(protokół rozprawy z dnia 11 marca 2022 r. na płycie CD 00:04:42 – 00:25:01- koperta k.340)

Na rozprawie w dniu 10 marca 2023 r. pełnomocnik powodów popierał powództwo i sygnalizował, że zamierza je zmodyfikować a pełnomocnik pozwanego wnosił o jego oddalenie.

(protokół rozprawy z dnia 10 marca 2023 r. na płycie CD 00:02:38 – 00:04:24- koperta k.340)

W piśmie procesowym z dnia 24 sierpnia 2023 r. pełnomocnik powodów rozszerzył powództwo i jednocześnie je zmodyfikował i żądał zasądzenia od pozwanego łącznie na rzecz powodów M. G. (1) i M. G. (2) kwoty 206.683,09 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 7 września 2021 r. do dnia zapłaty z uwagi na nieważność umowy kredytu hipotecznego nominowanego do (...) nr (...) standardowe oprocentowanie z dnia 12 września 2007 r. i na rzecz powoda K. G. kwoty 206.683,09 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 7 września 2021 r. do dnia zapłaty z uwagi na nieważność umowy kredytu hipotecznego nominowanego do (...) nr (...) standardowe oprocentowanie z dnia 12 września 2007 r. a ponadto wnosił o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego łączącego strony to jest ustalenia, że zawarta pomiędzy stronami umowa kredytu hipotecznego nominowanego do (...) nr (...) standardowe oprocentowanie z dnia 12 września 2007 r. jest nieważna a ewentualnie o zasądzenie solidarnie na rzecz powodów od pozwanego kwoty 163.589,24 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 7 września 2021 r. do dnia zapłaty w konsekwencji ustalenia, że postanowienia dotyczące waloryzacji a w szczególności § 2 ust. 1, § 3 ust. 2 oraz § 5 ust. 5 umowy stanowią niedozwolone postanowienia umowne i nie wiążą powodów od chwili zawarcia umowy. Wnosił też o zasądzenie solidarnie na rzecz powodów od pozwanego zwrotu kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty oraz kwoty 34,00 zł tytułem uiszczonej opłaty skarbowej.

(pismo procesowe pełnomocnika powodów- k.270-282)

W piśmie procesowym z dnia 26 września 2023 r. pełnomocnik pozwanego wnosił o oddalenie rozszerzonego i zmodyfikowanego powództwa i zasądzenie od powodów na rzecz pozwanego kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Ponad zarzut zgłoszony w odpowiedzi na pozew zgłosił zarzut potrącenia wierzytelności dochodzonej przez powodów (o ile ta istnieje) z wierzytelnościami pozwanego dotyczącymi zwrotu kapitału udostępnionego powodom w kwocie 345.000,00 zł i wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z kapitału w kwocie 173.206,67 zł (których istnienie jest warunkowane istnieniem wierzytelności dochodzonej przez powodów, którą pozwany kwestionował). Działając w imieniu pozwanego na podstawie pełnomocnictwa materialnego oświadczył, że potrąca (ponad wierzytelność potrąconą w odpowiedzi na pozew) wierzytelność dochodzoną przez powodów w kwocie 413.366,18 zł (wraz ze wszelkimi odsetkami od tejże) dotyczącą zwrotu kwot uiszczonych na rzecz pozwanego tytułem rat kredytowych z wierzytelnościami przysługującymi pozwanemu: wierzytelnością dotyczącą zwrotu kapitału udostępnionego powodom w kwocie 345.000,00 zł i wierzytelnością dotyczącą wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z kapitału w kwocie 173.206,67 zł.

(pismo procesowe pełnomocnika pozwanego- k.325-327)

Na rozprawie w dniu 17 listopada 2023 r. pełnomocnik powodów popierał powództwo w zmodyfikowanym kształcie i wnosił o zasądzenie od pozwanego na rzecz powodów zwrotu kosztów procesu a pełnomocnik pozwanego wnosił o oddalenie powództwa oraz popierał zarzut potrącenia.

(protokół rozprawy z dnia 17 listopada 2023 r. na płycie CD 00:07:16 – 00:20:10- koperta k.340)

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

W 2007 r. będący małżonkami pozostającymi w ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej powodowie M. G. (1) i M. G. (2) i ich syn powód K. G. potrzebowali środków finansowych na zakup domu. Na ten cel potrzebna im była kwota około 360.000,00 zł. W celu jej pozyskania postanowili oni zaciągnąć kredyt. Powodowie szukali oferty kredytowej przez pośrednika finansowego. Ten przedstawił im jedynie ofertę kredytów pozwanego (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą we W. zarówno złotówkowego jak i indeksowanego kursem franka szwajcarskiego. Powodowie wybrali ofertę kredytu indeksowanego kursem franka szwajcarskiego, gdyż koszty tego kredytu były niższe niż kredytu złotówkowego. Pośrednik kredytowy nie mówił powodom nic na temat ryzyka kursowego i nie pokazywał im informacji historycznej wskazującej jak w poprzednich latach kształtował się kurs franka szwajcarskiego. Nie przedstawiał im też symulacji pokazującej jak zmiana kursu franka szwajcarskiego wpłynie na wysokość ich zobowiązania. Powodowie nie byli również informowani o tym w jaki sposób bank tworzy własne tabele kursowe. Pośrednik kredytowy, który przedstawiał im ofertę kredytową, nie miał wiedzy na ten temat.

(zeznania powodów: M. G. (1)- protokół rozprawy z dnia 17 listopada 2023 r. na płycie CD 00:09:37 – 00:11:33 w zw. z protokołem rozprawy z dnia 11 marca 2022 r. na płycie CD 00:05:43 – 00:25:01- koperta k.340, K. G.- protokół rozprawy z dnia 17 listopada 2023 r. na płycie CD 00:13:23 – 00:15:52 w zw. z protokołem rozprawy z dnia 11 marca 2022 r. na płycie CD 00:35:53 – 00:44:27- koperta k.340, (zeznania świadka P. S. (1)- k.141-145)

Gdy powodowie starali się uzyskać kredyt powódka M. G. (1) prowadziła działalność gospodarczą w formie spółki jawnej w postaci sklepu, powód M. G. (2) nie pracował a powód K. G. pozostawał w zatrudnieniu na podstawie umowy o pracę. Powodowie złożyli w dniu 28 sierpnia 2007 r. wniosek kredytowy na druku pozwanego. Wnioskowali w nim o przyznanie im kredytu na sfinansowanie dokończenia budowy domu jednorodzinnego położonego w T. przy ul. (...) na nieruchomości objętej księgą wieczystą KW nr (...). Wskazywali, że ich udział własny w tej inwestycji to kwota 226.995,00 zł, co stanowi 39,68 % jej wartości. Wnioskowali o kwotę 359.155,74 zł kredytu do wypłaty udzielonego w walucie (...) na 300 miesięcy. Wnioskowali też, by kredyt był im wypłacony w sześciu transzach. Wniosek powodów o kredyt został rozpatrzony pozytywnie w dniu 11 września 2007 r.

(kserokopia wniosku- k.79-80, kserokopia oceny wniosku- k.81-82)

Powodowie podpisali oświadczenia, iż po zapoznaniu się z przedstawioną im w pierwszej kolejności ofertą kredytu hipotecznego w złotym polskim dokonują wyboru kredytu hipotecznego nominowanego w walucie obcej mając pełną świadomość ryzyka związanego z tym produktem, a w szczególności tego, że niekorzystna zmiana kursu waluty spowoduje wzrost comiesięcznych rat spłaty kredytu oraz wzrost wartości całości zadłużenia oraz, że zostali poinformowani przez pośrednika kredytowego o ponoszeniu ryzyka zmiany stopy procentowej, polegającego na tym, że w wyniku niekorzystnej zmiany stopy procentowej może ulec zwiększeniu comiesięczna rata spłaty kredytu oraz wartość całego zaciągniętego zobowiązania. Powodowie oświadczyli, że są świadomi ponoszenia obu rodzajów ryzyk, związanych z wybranym przez nich produktem kredytowym oraz, że zostali poinformowani o kosztach obsługi kredytu w wypadku niekorzystnej zmiany kursu walutowego oraz zmiany stopy procentowej to jest o możliwości wzrostu raty kapitałowo – odsetkowej a informacje te zostały im przedstawione w postaci symulacji rat kredytu.

(kserokopie oświadczeń- k.171)

Przed podpisaniem umowy powodowie byli u pośrednika kredytowego dwa razy. Przed podpisaniem umowy powodowie nie wiedzieli jakie będzie saldo ich zobowiązania przeliczone na walutę (...).

Umowa, jaka została przygotowana dla powodów przez pozwanego, nie podlegała negocjacjom i była standardowa. Dzień uruchomienia transzy kredytu decydował o kursie waluty zastosowanym do przeliczenia na złotówki dlatego kurs waluty był znany w dniu uruchomienia a nie w dniu podpisania umowy.

(zeznania świadka P. S. (1)- k.141-145)

W dniu 12 września 2007 r. powodowie zawarli z (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą we W. umowę kredytu hipotecznego nominowanego do (...) nr (...) standardowe oprocentowanie. Zgodnie z § 2 ust. 1 tej umowy bank udzielił im kredytu w kwocie 359.155,74 zł nominowanego do waluty (...) według kursu kupna walut dla (...) obowiązującego w Banku w dniu uruchomienia całości kredytu lub jego poszczególnych transz – w przypadku wypłaty kredytu w transzach, na okres 300 miesięcy od dnia podpisania umowy na cel określony w § 1 ust. – sfinansowanie dokończenia budowy domu jednorodzinnego położonego w T. na działce nr (...) objętej księgą wieczystą KW nr (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Oleśnicy. W myśl § 2 ust. 2 informacje o okresie kredytowania, kwocie kredytu w (...), wysokości kursu ustalonego przez bank w dniu uruchomienia kredytu, wysokości oprocentowania oraz o wysokości i terminach płatności rat miały zostać określone w „Harmonogramie spłat”. Harmonogram spłat miał być przekazywany kredytobiorcom co 6 miesięcy na kolejny 6 – miesięczny okres. Pierwszy harmonogram miał być przekazany kredytobiorcom niezwłocznie po uruchomieniu kredytu a kredytobiorcy upoważnili bank do jednostronnego sporządzenia Harmonogramu spłat oraz do sporządzania jego zmian w okresie kredytowania zgodnie z postanowieniami umowy oraz każdorazowego przekazywania im Harmonogramu spłat. Zgodnie z § 3 ust. 2 umowy kredyt miał być wypłacony w złotych polskich przy jednoczesnym przeliczeniu wysokości wypłacanej kwoty (transzy) na (...) według kursu kupna walut dla (...) ustalanego przez bank i obowiązującego w banku w dniu wypłaty środków.

W myśl § 3 ust. 1 uruchomienie kredytu miało nastąpić w sześciu transzach w drodze przelewu środków. Transze miały być wypłacone w okresie dziesięciu miesięcy od zawarcia umowy na podstawie pisemnych dyspozycji kredytobiorców pod warunkiem spełnienia przez kredytobiorców warunków z § 3 ust. 3 umowy. Pierwsza transza kredytu miała obejmować kwotę prowizji – 5.387,34 zł, kwotę opłaty za ubezpieczenie kredytu – 1.580,29 zł, kwotę składki ubezpieczenia na życie na okres 5 lat od dnia podpisania umowy – 47.183,11 zł. Zgodnie z § 3 ust. 3 umowy uruchomienie kredytu miało nastąpić nie później niż w terminie 5 dni roboczych od dnia, w którym kredytobiorcy spełnią ostatni z następujących warunków: ustanowią prawne zabezpieczenie spłaty kredytu zgodnie z § 11 ust. 1 i 6 umowy z wyłączeniem postanowień § 11 ust. 1 lit. a, udokumentują wniesienie minimalnego wkładu własnego, chyba że dokumenty potwierdzające wniesienie wkładu własnego zostały przedłożone wraz z wnioskiem kredytowym, przedłożą pisemną dyspozycję wypłaty środków, przedłożą wniosek o wpis hipoteki do księgi wieczystej potwierdzony przez sąd wieczysto – księgowy wraz z dowodem opłaty wniosku oraz oświadczenie o ustanowieniu hipoteki i przedłożą polisę ubezpieczenia nieruchomości wraz z jej cesją na bank.

Zgodnie z § 2 ust. 3 umowy prowizja banku zawarta miała być w kwocie kredytu i wynosić 5.387,34 zł.

(kserokopia umowy- k.29-31)

Zgodnie z § 2 ust. 4 umowy oprocentowanie kredytu miało być zmienne jednak nie wyższe niż czterokrotność wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego (odsetki maksymalne) obowiązującej w dniu, za który naliczane jest oprocentowanie. Miało się ono równać sumie stopy bazowej, o której mowa w § 2 ust. 5 obowiązującej w dniu uruchomienia kredytu lub jego pierwszej transzy oraz stałej marży banku wynoszącej 1,30 % w stosunku rocznym. Oprocentowanie kredytu na dzień podjęcia decyzji kredytowej wynosiło 4,26 % w stosunku rocznym. Zgodnie z § 2 ust. 5 umowy za obowiązującą w dniu uruchomienia kredytu lub jego pierwszej transzy stopę bazową miało się przyjmować wysokość stawki LIBOR 6M dla (...) ustalaną dwa dni przed dniem, w którym stopa bazowa miała obowiązywać, o godzinie 11 czasu londyńskiego i ogłaszanej na stronach informacyjnych R.. W przypadku braku notowań stawki LIBOR 6M dla danego dnia, do wyliczenia stopy procentowej miało się stosować notowania z dnia poprzedzającego, w którym było prowadzone notowanie stawki LIBOR 6M. Stopę bazową miało się zaokrąglać zgodnie z zasadami matematycznymi do dwóch miejsc po przecinku.

(kserokopia umowy- k.29-31)

Zabezpieczeniem wierzytelności banku z tytułu udzielonego kredytu w myśl § 11 ust. 1 umowy była hipoteka kaucyjna do wysokości 718.311,48 zł ustanowiona na nieruchomości K. G. położonej w T. przy ul. (...) oznaczonej numerem działki (...), weksel im blanco z wystawienia kredytobiorców wraz z deklaracją wekslową, cesja praw z polisy ubezpieczenia przedmiotu zabezpieczenia od ognia i innych zdarzeń losowych przy sumie ubezpieczenia równej co najmniej aktualnej wartości rynkowej nieruchomości (pomniejszonej o wartość gruntu – jeśli została określona przez rzeczoznawcę majątkowego) oraz wskazanie banku jako pierwszego uposażonego z tytułu ubezpieczenia na życie kredytobiorców M. G. (1) i M. G. (2) do wysokości całkowitego zadłużenia z tytułu umowy kredytu.

(kserokopia umowy- k.29-31)

W myśl § 5 ust. 1 umowy kredytobiorcy zobowiązali się do spłaty kredytu w 290 równych ratach kapitałowo odsetkowych w terminie do 25 dnia każdego miesiąca począwszy od miesiąca, w którym kredyt został wypłacony w całości, pod warunkiem, że okres między wypłatą kredytu a deklarowanym dniem spłaty jest dłuższy niż 15 dni. W przypadku, gdy okres ten jest krótszy, kredytobiorcy mieli rozpocząć spłatę kredytu od 25 dnia miesiąca następnego. Wysokość rat kapitałowo – odsetkowych miała zostać określona w Harmonogramie spłat. Zgodnie z § 5 ust. 2 umowy Bank udzielił powodom karencji w spłacie kapitału w okresie od dnia uruchomienia kredytu lub jego pierwszej transzy do dnia płatności raty nr 10. Od dnia uruchomienia I transzy kredytu do dnia całkowitej wypłaty kwoty kredytu oraz w okresie karencji kredytobiorcy zobowiązali się spłacać odsetki naliczane zgodnie z postanowieniami umowy w terminie do dnia 25 każdego miesiąca. Po uruchomieniu I transzy kredytu bank miał zawiadomić kredytobiorców na piśmie o wysokości należnych odsetek od kredytu, które kredytobiorcy powinni płacić bankowi do dnia uruchomienia kolejnej transzy. Po każdorazowej wypłacie kolejnej transzy Bank miał zawiadamiać kredytobiorców o aktualnej wysokości należnych odsetek od kredytu. Stosownie do § 5 ust. 3 umowy wysokość rat kapitałowo – odsetkowych miała zostać ustalona po przeliczeniu kwoty wypłaconego kredytu na (...) stosownie do postanowień umowy. Zgodnie z § 5 ust. 4 umowy raty wraz z należnymi odsetkami miały być płatne w złotych w kwocie stanowiącej równowartość (...) na rachunek kredytu wskazany w umowie. W myśl § 5 ust. 5 umowy jako datę spłaty raty kredytu przyjmuje się datę wpływu środków na rachunek kredytu. Kwota wpłaty raty w złotych przeliczana miała być na (...) według kursu sprzedaży obowiązującego w NBP na dzień przed datą wpływu środków do banku.

W wykonaniu umowy pozwany wypłacił powodom kwotę 359.150,74 zł, co stanowiło po przeliczeniu na walutę nominacji kwotę 166.545,58 CHF. Kredyt został uruchomiony w 6 transzach: w dniu 21 września 2007 r. wypłacono powodom kwotę 74.150,74 zł po przeliczeniu na (...) 33.296,25 CHF, w dniu 5 października 2007 r. wypłacono powodom kwotę 60.000,00 zł po przeliczeniu na (...) 27.124,77 CHF, w dniu 30 listopada 2007 r. wypłacono powodom kwotę 60.000,00 zł po przeliczeniu na (...) 28.103,04 CHF, w dniu 21 grudnia 2007 r. wypłacono powodom kwotę 55.000,00 zł po przeliczeniu na (...) 26.004,73 CHF, w dniu 7 lutego 2008 r. wypłacono powodom kwotę 52.000,00 zł po przeliczeniu na (...) 23.141,68 CHF i w dniu 23 kwietnia 2008 r. wypłacono powodom kwotę 58.000,00 zł po przeliczeniu na (...) 28.141,68 CHF.

(kserokopia informacji pozwanego- k.37-43, kserokopia zaświadczenia- k.284-289)

W okresie od 25 października 2007 r. do 27 kwietnia 2022 r. powodowie wpłacili na poczet spłaty kredytu kwotę 413.366,18 zł. Za każdym razem połowę raty uiszczali powodowie M. G. (1) i M. G. (2) i połowę raty uiszczał powód K. G..

(kserokopia zaświadczenia- k.284-289)

Pełnomocnik powodów wezwał pozwanego pisemnie do zwrotu powodom wszystkich kwot uiszczonych przez nich na podstawie nieważnej umowy kredytu hipotecznego nominowanego do (...) nr (...) standardowe oprocentowanie zawartej w dniu 12 września 2007 r. w terminie 7 dni od doręczenia wezwania. Do pisma tego załączył oświadczenia powodów, z których wynikało, iż dokonują oni wiążącej, świadomej, wyraźnej i swobodnej decyzji co do powołania się na całkowitą nieważność umowy kredytu hipotecznego nominowanego do (...) nr (...) standardowe oprocentowanie zawartej w dniu 12 września 2007 r. Pismo to pozwany odebrał w dniu 15 maja 2021 r.

(kserokopia pisma pełnomocnika powodów- k.50, kserokopie pełnomocnictw- k.51-53, kserokopie oświadczeń- k.54-56, wydruk śledzenia przesyłek- k.57, kserokopia pisma pozwanego- k.58)

Pełnomocnik pozwanego w odpowiedzi na pozew podnosił zarzut potrącenia wierzytelności dochodzonej przez powodów (o ile ta istnieje) z wierzytelnościami pozwanego dotyczącymi zwrotu kapitału udostępnionego powodom w kwocie 345.000,00 zł i wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z kapitału w kwocie 173.206,67 zł. W piśmie procesowym z dnia 26 września 2023 r. pełnomocnik pozwanego ponad zarzut zgłoszony w odpowiedzi na pozew zgłosił zarzut potrącenia wierzytelności dochodzonej przez powodów (o ile ta istnieje) z wierzytelnościami pozwanego dotyczącymi zwrotu kapitału udostępnionego powodom w kwocie 345.000,00 zł i wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z kapitału w kwocie 173.206,67 zł (których istnienie jest warunkowane istnieniem wierzytelności, którą pozwany kwestionował). Oświadczył też, że potrąca (ponad wierzytelność potrąconą w odpowiedzi na pozew) wierzytelność dochodzoną przez powodów w kwocie 413.366,18 zł (wraz ze wszelkimi odsetkami od tejże) dotyczącą zwrotu kwot uiszczonych na rzecz pozwanego tytułem rat kredytowych z wierzytelnościami przysługującymi pozwanemu: wierzytelnością dotyczącą zwrotu kapitału udostępnionego powodom w kwocie 345.000,00 zł i wierzytelnością dotyczącą wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z kapitału w kwocie 173.206,67 zł. Odpowiedź na pozew obejmująca zarzut potrącenia została nadana na poczcie także bezpośrednio powodowi K. G..

(odpowiedź na pozew- k.67-76, pismo procesowe pełnomocnika pozwanego- k.325-327, kserokopia książki nadawczej- k.328 )

Powodowie oświadczyli na rozprawie, że mają świadomość, iż w przypadku stwierdzenia nieważności umowy kredytu pozwany może żądać od nich zwrotu kapitału i wynagrodzenia za korzystanie z kapitału oraz, że mając tę świadomość chcą aby Sąd stwierdził nieważność umowy kredytu.

(zeznania powodów: M. G. (1)- protokół rozprawy z dnia 17 listopada 2023 r. na płycie CD 00:09:37 – 00:11:33- koperta k.340, M. G. (2)- protokół rozprawy z dnia 17 listopada 2023 r. na płycie CD 00:11:33 – 00:13:23- koperta k.340, K. G.- protokół rozprawy z dnia 17 listopada 2023 r. na płycie CD 00:13:23 – 00:15:52- koperta k.340)

Ustaleń stanu faktycznego Sąd dokonał w oparciu o zeznania powodów i świadka oraz powołane wyżej dokumenty, których treści strony nie kwestionowały a pozostałe złożone dokumenty Sąd pominął, jako że nie miały one znaczenia dla rozstrzygnięcia.

Sąd nie dał wiary zeznaniom powodów M. G. (1) i K. G. w tej części, w której podawali oni, że przed zawarciem umowy kredytu nie mieli oni świadomości, że kursy walut się wahają. Wiedza w tym zakresie, jest bowiem wiedzą powszechną.

Sąd nie dał wiary zeznaniom świadka P. S. (2) w tej części, w której podawał, jakie informacje i symulacje przedstawiane były powodom przy zawarciu umowy. Jego zeznania w tym zakresie pozostawały bowiem w sprzeczności z korespondującymi ze sobą zeznaniami powodów M. G. (1) i K. G. a przy tym były też wewnętrznie sprzeczne. Z jednej bowiem strony świadek ten twierdził, iż jedynie ogólnie pamiętał zawieranie umowy z powodami a z drugiej szczegółowo wskazywał jakich informacji o kredycie im udzielał.

Sąd pominął dowód z opinii biegłego z zakresu rachunkowości i finansów na fakty wskazane w pozwie i piśmie procesowym pełnomocnika powodów uznając, iż nie miały one znaczenia dla rozstrzygnięcia.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powodowie po rozszerzeniu i modyfikacji powództwa domagali się w pierwszej kolejności stwierdzenia nieważności umowy kredytu hipotecznego nominowanego do (...) nr (...) standardowe oprocentowanie z dnia 12 września 2007 r. i zasądzenia od pozwanego łącznie na rzecz powodów M. G. (1) i M. G. (2) kwoty 206.683,09 zł i na rzecz powoda K. G. kwoty 206.683,09 zł stanowiącej nienależnie pobrane przez pozwanego kwoty na podstawie tej umowy.

Jak wynika z art. 189 kpc powód może żądać ustalenia przez Sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny. W orzecznictwie i doktrynie przyjmuje się, że interes prawny w rozumieniu tego przepisu istnieje wówczas, gdy zachodzi niepewność stanu prawnego lub prawa, powodująca potrzebę ochrony prawnej. Niepewność ta musi mieć charakter obiektywny, to jest istnieć na podstawie rozumnej oceny sytuacji, w której powód występuje z tego rodzaju powództwem. Dlatego też nie można zakwestionować interesu prawnego w żądaniu ustalenia istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma ono znaczenie zarówno dla obecnych jak i przyszłych możliwych, ale obiektywnie prawdopodobnych stosunków prawnych i praw, czy sytuacji prawnej podmiotu występującego z żądaniem (patrz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 lutego 2006 r., II CK 395/05).

W ocenie Sądu powodowie mają interes prawny w ustaleniu nieważności umowy kredytu, niezależnie od losów równolegle zgłaszanego przez nich żądania zapłaty. Podpisanie przez strony umowy kredytu wygenerowało bowiem długoterminowy stosunek prawny, który zgodnie z jego treścią nie został dotychczas wykonany. Ewentualne uwzględnienie roszczenia powodów o zwrot dokonanych przez nich do tej pory świadczeń na rzecz pozwanego na podstawie tejże umowy nie ureguluje w sposób definitywny wzajemnych relacji stron. Wniosek przeciwny byłby zasadny tylko przy przyjęciu, że prawomocne orzeczenie sądu wiąże nie tylko w zakresie sentencji, ale również motywów rozstrzygnięcia, co do czego nie ma jednak zgody w orzecznictwie i doktrynie. Stwierdzenie natomiast nieważności umowy przesądza nie tylko o potencjalnej możliwości domagania się zwrotu już spełnionych świadczeń ale także rozstrzyga w sposób ostateczny o braku obowiązku spełniania w przyszłości wynikających z umowy świadczeń, a więc o zezwoleniu na zaprzestanie spłaty kolejnych rat kredytu. Orzeczenie stwierdzające nieważność umowy niweczy jej skutki ex tunc i z uwagi na związanie zarówno stron, jak i innych sądów jego treścią z mocy art. 365 § 1 kpc, jako swoisty prejudykat, ma istotne znaczenie dla dalszych czynności stron w związku ze spłacaniem kredytu przez powodów. (patrz wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 28 października 2018 roku, sygn. I ACa 623/17) Orzeczenie ustalające znosi zatem wątpliwości stron i zapobiega dalszemu sporowi o roszczenia banku wynikające z umowy. To zaś przesądza o wykazaniu przez powodów posiadania przez nich interesu prawnego w ustaleniu nieważności umowy kredytu.

Zgodnie z art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. prawo bankowe w brzmieniu obowiązującym w dacie zawarcia przez strony umowy (tekst jedn. Dz.U. z 2023 r., poz. 2488), przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. W myśl art. 69 ust. 2 prawa bankowego umowa kredytu powinna być zawarta na piśmie i określać w szczególności: strony umowy, kwotę i walutę kredytu, cel, na który kredyt został udzielony, zasady i termin spłaty kredytu, wysokość oprocentowania kredytu i warunki jego zmiany, sposób zabezpieczenia spłaty kredytu, zakres uprawnień banku związanych z kontrolą wykorzystania i spłaty kredytu, terminy i sposób postawienia do dyspozycji kredytobiorcy środków pieniężnych, wysokość prowizji, jeżeli umowa ją przewiduje, warunki dokonywania zmian i rozwiązania umowy.

Z powyższego wynika, że umowa kredytu jest umową nazwaną. Wynikająca z ustawy definicja tej umowy wskazuje, że jest ona umową dwustronnie zobowiązującą. Z jednej strony, bank zobowiązany jest do oddania do dyspozycji drugiej strony kwoty kredytu, a jednocześnie staje się uprawniony do uzyskania spłaty oddanej do dyspozycji kredytobiorcy kwoty. Z drugiej strony, kredytobiorca ma prawo domagać się od banku wypłaty kredytu, a potem obciąża go obowiązek zwrotu oddanej do jego dyspozycji kwoty. Wobec nałożenia na kredytobiorcę obowiązku zapłacenia bankowi odsetek oraz prowizji, które mają charakter wynagrodzenia za korzystanie ze środków pieniężnych banku, umowa kredytu jest odpłatna. Jest też umową konsensualną, to znaczy dochodzi do skutku w wyniku samego uzgodnienia przez strony jej podstawowych postanowień. Przedmiotem kredytu musi być określona kwota pieniężna. W umowie muszą być też określone zasady spłaty sumy kredytu.

W chwili zawarcia umowy kredytu przez powodów prawo bankowe nie przewidywało literalnie możliwości udzielania kredytów denominowanych i indeksowanych. Dopiero ustawą z dnia 29 lipca 2011 r. o zmianie ustawy – prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 165, poz. 984), która weszła w życie w dniu 26 sierpnia 2011 r., dodano w art. 69 ust. 2 pkt 4 a, zgodnie z którym w przypadku umowy o kredyt denominowany lub indeksowany do waluty innej niż waluta polska, umowa o kredyt powinna określać szczegółowe zasady określania sposobów i terminów ustalania kursu wymiany walut, na podstawie którego w szczególności wyliczana jest kwota kredytu, jego transz i rat kapitałowo – odsetkowych oraz zasad przeliczania na walutę wypłaty albo spłaty kredytu. Ponadto ustawą tą do art. 69 dodano ust. 3, zgodnie z którym w przypadku umowy o kredyt denominowany lub indeksowany do waluty innej niż waluta polska, kredytobiorca może dokonywać spłaty rat kapitałowo – odsetkowych oraz dokonać przedterminowej spłaty pełnej lub częściowej kwoty kredytu bezpośrednio w tej walucie. W tym przypadku w umowie o kredyt określa się także zasady otwarcia i prowadzenia rachunku służącego do gromadzenia środków przeznaczonych na spłatę kredytu oraz zasady dokonywania spłaty za pośrednictwem tego rachunku.

Choć ustawa prawo bankowe w chwili zawarcia umowy przez powodów i pozwanego literalnie nie przewidywała możliwości udzielania kredytów indeksowanych, nie budzi wątpliwości Sądu dopuszczalność konstruowania w tym czasie zarówno umów kredytu indeksowanego (waloryzowanego) do waluty obcej, w których wysokość kwoty kredytu wyrażonej w złotych jest określana (indeksowana) według kursu danej waluty obcej w dniu wydania, jak i umów kredytu denominowanego w walucie obcej, w których wartość kwoty kredytu jest wyrażona w walucie obcej, ale jest uruchamiana w złotych po przyjętym kursie przeliczeniowym. Zastosowanie bowiem konstrukcji przeliczeń pomiędzy walutą krajową i walutami zagranicznymi w celu ustalenia wysokości świadczeń, do których obowiązany jest kredytobiorca w ramach realizacji obowiązku zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu i zapłaty odsetek nie narusza istoty umowy kredytu. Nadal zachowana jest zasada, zgodnie z którą bank udostępnia kredytobiorcy kapitał kredytu, kredytobiorca go wykorzystuje i zobowiązany jest do zwrotu. Zastosowanie przeliczeń oznacza jedynie modyfikację wysokości świadczeń, do których zobowiązane będą strony, ale nie ingeruje w ogólną konstrukcję umowy. Zabieg taki mieści się w granicach swobody umów (art. 353¹ kc). W przypadku umów kredytu indeksowanego miała miejsce modyfikacja istniejącej umowy nazwanej – umowy kredytu, która doprowadziła do wykształcenia się w obrocie pewnego rodzaju tych umów, cechujących się określonymi zasadami ustalania świadczeń stron. Wykształcenie się w praktyce umów o określonych cechach doprowadziło następnie do ich częściowej regulacji ustawą z dnia 29 lipca 2011 r. o zmianie ustawy – prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw.

Zgodnie z art. 4 powołanej wyżej ustawy w przypadku kredytów lub pożyczek pieniężnych zaciągniętych przez kredytobiorcę lub pożyczkobiorcę przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy ma zastosowanie art. 69 ust. 2 pkt 4 a w stosunku do tych kredytów lub pożyczek pieniężnych, które nie zostały całkowicie spłacone – do tej części kredytu lub pożyczki, która pozostała do spłacenia. W tym zakresie bank dokonuje bezpłatnie stosownej zmiany umowy kredytowej lub umowy pożyczki. Wskazany przepis wprost potwierdza zatem stosowanie przepisów dodanych ustawą nowelizującą prawo bankowe do umów zawartych przed tą nowelizacją. W tej sytuacji nielogicznym byłoby uznanie, że wyrażona w nim norma nie ma zastosowania, gdyż wcześniej zawarte umowy kredytu indeksowanego czy denominowanego są nieważne jako niedopuszczalne w dacie ich zawierania.

Zgodnie z art. 385¹ kc postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Z przepisu tego wynika zatem, że aby uznać postanowienie umowne za niedozwolone powinny zostać spełnione następujące przesłanki:

- postanowienie nie było indywidualnie uzgodnione (nie było negocjowane),

- postanowienie nie dotyczy sformułowanych jednoznacznie głównych świadczeń stron,

- w wyniku zawarcia w umowie tego postanowienia prawa i obowiązki konsumenta zostały ukształtowane w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami,

- doszło tym samym do rażącego naruszenia interesów konsumenta.

Zgodnie z art. 385² kc oceny zgodności postanowienia umowy z dobrymi obyczajami dokonuje się według stanu z chwili zawarcia umowy, biorąc pod uwagę jej treść, okoliczności zawarcia oraz uwzględniając umowy pozostające w związku z umową obejmującą postanowienie będące przedmiotem oceny.

Zgodnie z art. 22¹ kc za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.

W przedmiotowej sprawie poza sporem pozostawało, że powodowie zawierając umowę kredytu działali jako konsumenci. Sąd nie miał też wątpliwości, że kredytobiorcy nie mieli wpływu na kształt postanowień dotyczących klauzul indeksacyjnych zawartych w § 2 ust. 1, § 3 ust. 2 i § 5 ust. 5 umowy oraz postanowień zawartych w § 5 ust. 3 umowy. Od ich decyzji zależało czy zawrzeć umowę, w jakiej wysokości chcieliby zaciągnąć kredyt i na jaki okres. Pozwany nie wykazał natomiast, że kredytobiorcy indywidualnie uzgodnili wyżej wskazane postanowienia dotyczące klauzuli waloryzacyjnej, w tym sposób ustalenia wysokości kursów waluty po jakich miały być przeliczone kredyt do wypłaty oraz czas, w którym ustalona zostanie wysokość rat. W tym miejscu zaznaczyć należy, że zgodnie z art. 385¹ § 4 kc ciężar dowodu, że postanowienie zostało uzgodnione indywidualnie, spoczywa na tym, kto się na to powołuje.

Pojęcie postanowień określających główne świadczenia stron kojarzone jest ze świadczeniami charakteryzującymi daną umowę, określającymi jej istotę, czyli tzw. essentialia negotii, rozumiane jako cechy, według których dokonuje się kwalifikacji konkretnej czynności prawnej do ustawowo wyróżnionych typów czynności. Ocena powinna być dokonywana w odniesieniu do konkretnej umowy z uwzględnieniem indywidualnych okoliczności.

Zdaniem Sądu głównego świadczenia stron, w przypadku umowy kredytu indeksowanego do waluty obcej, dotyczą również klauzule indeksacyjne określające kurs wymiany waluty obcej w jakiej ustalane jest zobowiązanie kredytobiorcy i przeliczana jest wysokość podlegającej spłacie w PLN raty kredytu. Decydują one bowiem o wysokości głównych świadczeń kredytobiorcy oraz o wysokości tzw. spreadu walutowego, stanowiącego de facto element wynagrodzenia banku za udzielony kredyt.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że klauzule indeksacyjne zawarte w § 2 ust. 1, § 3 ust. 2 i § 5 ust. 5 umowy dotyczą głównych świadczeń stron umowy. Rozważenia zatem wymagało czy powyższe postanowienia umowne zostały sformułowane w sposób jednoznaczny, co zgodnie z art. 385¹ § 1 kc wykluczałoby ich kontrolę pod kątem nieuczciwego charakteru w obrocie z konsumentami.

W ocenie Sądu zapis § 2 ust. 1 umowy kredytu stanowiący, że „Bank udziela kredytu w kwocie w kwocie 359.155,74 zł nominowanego do waluty (...) według kursu kupna walut dla (...) obowiązującego w Banku w dniu uruchomienia całości kredytu lub jego poszczególnych transz – w przypadku wypłaty kredytu w transzach” oraz zapis 3 ust. 2 umowy stanowiący, że „kredyt miał być wypłacony w złotych polskich przy jednoczesnym przeliczeniu wysokości wypłacanej kwoty (transzy) na (...) według kursu kupna walut dla (...) ustalanego przez bank i obowiązującego w banku w dniu wypłaty środków” są postanowieniami, które naruszają wymóg przejrzystości materialnej umowy co do wyrażonej w walucie (...) wartości udzielonego kredytu. Na podstawie tych postanowień umowy nie można bowiem określić kwoty pieniężnej odpowiadającej wartości udzielonego kredytu w walucie obcej jako walucie rozliczeniowej. Ustalenie tej kwoty zależało bowiem od dwóch niewiadomych – kursu wymiany waluty i momentu jego ustalenia. Kurs wymiany waluty ma bowiem określać tabela kursowa banku, będąca aktem wewnętrznym, jednostronnym przedsiębiorcy, nieweryfikowalnym jeżeli chodzi o zasady ustalania wysokości kursu (...). Brak jest nadto możliwości wskazania w sposób pewny momentu ustalenia tego kursu skoro jak wynika z § 3 ust. 1 umowy uruchomienie kredytu miało nastąpić w transzach a wypłata pierwszej z nich po spełnieniu warunków wymienionych w z § 3 ust. 3 umowy.

Zgodnie więc z tymi postanowieniami łączącej strony umowy ustalenie salda zadłużenia konsumentów miało nastąpić według kursu kupna (...) obowiązującego w Banku w dniu uruchomienia kredytu. W oparciu o takie zapisy umowy nie sposób jest uznać, że całkowity koszt zaciąganego przez powodów jako konsumentów zobowiązania został określony w sposób jednoznaczny.

Natomiast zapis § 5 ust. 5 umowy stanowiący, że „kwota wpłaty raty w złotych przeliczana miała być na (...) według kursu sprzedaży obowiązującego w NBP na dzień przed data wpływ środków do banku” odwoływał się do obiektywnego kursu waluty, na który nie miała wpływu żadna ze stron umowy.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że zapisy umowne nie określają w sposób prosty i zrozumiały głównego świadczenia pozwanego.

Reasumując stwierdzić należy, że analiza powyższych zapisów umowy nie pozwala przyjąć, iż zostały one wyrażone prostym i zrozumiałym językiem jak wymaga tego art. 4 ust. 2 dyrektywy 93/13/EWG lub, że zgodnie z art. 385¹ § 1 kc zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Nie sposób jest przyjąć, aby w oparciu o nie przeciętny konsument mógł ustalić lub zweryfikować wysokość swojego zobowiązania, które przekładało się na wysokość obciążajcej go raty spłaty kredytu czyli aby miał pełną świadomość i pełne rozeznanie co do wysokości obciążających go świadczeń. Tym samym zakwestionowane klauzule mogły podlegać kontroli w ramach systemu ochrony konsumentów przed stosowaniem nieuczciwych warunków umowy przez przedsiębiorców.

Niejednoznaczność postanowień dotyczących klauzul indeksacyjnych pozwalała badać czy postanowienia te nie były abuzywne. Należało zatem ustalić czy wskazane postanowienia umowne, kształtowały prawa i obowiązki kredytobiorców w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami i rażąco naruszały ich interesy.

Dobre obyczaje to reguły postępowania niesprzeczne z etyką i moralnością. Sprzeczne z dobrymi obyczajami są: niedoinformowanie drugiej strony umowy, spowodowanie jej dezorientacji, wywołanie u klienta błędnego przekonania, wykorzystanie niewiedzy klienta lub jego naiwności, ukształtowanie stosunku prawnego niezgodnie z zasadą równorzędności stron. Sprzeczne z dobrymi obyczajami są działania potocznie określane jako nieuczciwe, nierzetelne, odbiegające od przyjętych standardów postępowania.

Rażące naruszenie interesów konsumenta ma miejsce wówczas, gdy umowa przewiduje nieusprawiedliwione dysproporcje, na niekorzyść konsumenta, w rozłożeniu umownych praw i obowiązków. Chodzi o zawarcie w umowie postanowień, które szczególnie mocno godzą w interesy majątkowe konsumenta.

W ocenie Sądu wprowadzenie do umowy klauzul zawartych w § 2 ust. 1 i § 3 ust. 2 umowy jest działaniem wbrew dobrym obyczajom. Na podstawie powyższych postanowień kredytodawca przyznał bowiem sobie prawo do przeliczenia zobowiązania powodów po kursie określonym przez siebie w tabeli kursowej. Przedmiotowe postanowienia dawały kredytodawcy uprawnienie do określenia wysokości kursu kupna (...) bez jakichkolwiek wytycznych, ram czy ograniczeń. Pozwany miał więc dowolność w kształtowaniu wysokości zobowiązania powodów, których kredyt indeksowany był kursem (...).

Nie jest natomiast abuzywnym postanowienie § 5 ust. 5 umowy, gdyż zgodnie z nim „kwota wpłaty raty w złotych przeliczana miała być na (...) według kursu sprzedaży obowiązującego w NBP na dzień przed datą wpływu środków do banku”. Kurs waluty, do jakiego odwoływało się to postanowienie umowne, był bowiem kursem, na wysokość którego nie miała wpływu żadna ze stron umowy.

Takie ukształtowanie klauzuli waloryzacyjnej, zgodnie z którym bank może w sposób dowolny i niepoddający się weryfikacji ustalać kursy waluty, stanowiące narzędzie indeksacji, a tym samym wpływać na wysokość własnych korzyści i generować dodatkowe i nieprzewidziane umową koszty dla kredytobiorcy, rażąco narusza zasadę równowagi kontraktowej na niekorzyść konsumenta i dobre obyczaje (patrz wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 21 października 2011 r., VI ACa 420/11).

Klauzulą abuzywną jest postanowienie umowne zezwalające stronie (bankowi) na dowolne kształtowanie wysokości świadczenia drugiej strony. Takie postanowienie nie przestaje być niedozwolone tylko dlatego, że zostało wykorzystane ze stosunkowo niewielkim pokrzywdzeniem kontrahenta. Niedozwolony charakter klauzuli i konieczność jej wyeliminowania z umowy wynika bowiem z nieakceptowalnego oddania jednej ze stron uprawnienia do określenia wysokości świadczenia drugiej strony, niezależnie od tego czy strona zastrzegająca korzystne dla siebie świadczenie wykorzystała swą uprzywilejowaną pozycję tylko w umiarkowanym stopniu. W świetle bowiem art. 385¹ kc kontroli podlega treść umowy, a nie sposób jej wykonania czy też sposób ewentualnego wykorzystania badanego postanowienia umownego przez przedsiębiorcę, na którego korzyść postanowienie to zostało zastrzeżone. Postanowienie umowne skutkujące rażącą dysproporcją uprawnień i obowiązków kontraktowych na niekorzyść konsumenta jest abuzywne od chwili zawarcia umowy, bez względu na to czy i jak przedsiębiorca skorzysta z przewidzianych w nim uprawnień. Ocena zgodności postanowień umowy z dobrymi obyczajami dokonywana jest na dzień zawarcia umowy. Oznacza to, że kontroli podlega samo uprawnienie do stosowania danej klauzuli a nie sposób jego wykorzystania. Z tej przyczyny wysokość kursów (...), jakie bank przyjmował do przeliczenia salda kredytu do wypłaty, nie miała znaczenia dla oceny abuzywnego charakteru postanowień umowy.

Zapisy zawarte w § 2 ust. 1 i § 3 ust. 2 umowy, w ocenie Sądu, nie tylko kształtują prawa i obowiązki powodów w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami ale też rażąco naruszają ich interesy. W ocenie Sądu powodowie po analizie wskazanych postanowień umowy nie mogli uzyskać wiedzy o wysokości ich zobowiązania w walucie (...), która to wysokość miała się przekładać na wysokość rat kredytu, jakie zobowiązani byli spłacać. W postanowieniach umownych nie zostały bowiem sprecyzowane w jakikolwiek sposób kryteria ustalania przez kredytodawcę kursu kupna (...).

Z tych też względów wskazane powyżej uregulowania umowy należy uznać za niedozwolone, gdyż doprowadziły one do ukształtowania stosunku zobowiązaniowego niezgodnie z zasadą równorzędności stron, czyli do nierównomiernego rozłożenia praw i obowiązków między stronami. Ponadto naruszyły one dobre obyczaje, ponieważ doszło do wykorzystania przewagi kontraktowej banku, który miał wpływ na określenie wysokości salda zobowiązania powodów w walucie (...), od którego to salda liczone były raty kredytu obciążające powodów.

Za abuzywne należało również uznać postanowienie z § 5 ust. 3 umowy przewidujące ustalenie przez bank rat kapitałowo – odsetkowych po przeliczeniu kwoty wypłaconego kredytu na (...) a więc dopiero po zawarciu umowy kredytu. Sprzeczne z dobrymi obyczajami jest bowiem takie ukształtowanie postanowień umowy, które pozwala przedsiębiorcy wskazywać konsumentowi wysokość jego świadczenia w piśmie przesyłanym już po zawarciu umowy.

Z tych też względów wskazane powyżej uregulowania umowy należy uznać za niedozwolone, gdyż doprowadziły, do ukształtowania stosunku zobowiązaniowego niezgodnie z zasadą równorzędności stron, czyli do nierównomiernego rozłożenia praw i obowiązków między stronami.

W tym miejscu należy wskazać, że bank nie wykonał także swoich obowiązków w zakresie poinformowania powodów o ryzyku kursowym. Choć powodowie podpisali oświadczenia, że zostali poinformowani o ryzyku kursowym i ryzyku zmiennej stopy procentowej to nie da się na ich podstawie stwierdzić, jakie konkretnie informacje zostały im udzielone w związku z tymi ryzykami. Tymczasem wprowadzenie do umowy kredytowej zawieranej na wiele lat mechanizmu działania ryzyka kursowego, wymagało szczególnej staranności banku w zakresie wyraźnego wskazania zagrożeń wiążących się z oferowanym kredytem, tak by powodowie mieli pełną wiedzę co do konsekwencji ekonomicznych zawieranej umowy. P. obowiązek informacyjny w zakresie ryzyka kursowego powinien zatem zostać wykonany w sposób jednoznacznie i zrozumiale unaoczniający powodom, że zaciągnięcie takiego kredytu jest bardzo ryzykowne a efektem może być obowiązek zwrotu kwoty wielokrotnie wyższej od pożyczonej, mimo dokonywania regularnych spłat. Z poczynionych w sprawie ustaleń nie wynikało, by taki obowiązek informacyjny został przez bank wykonany w sposób ponadstandardowy, dający powodom pełne rozeznanie w tym zakresie. Ponadto, rzeczywistość pokazała, że określenie nawet w przybliżeniu skali ryzyka walutowego związanego z tego rodzaju kredytami okazało się całkowicie nietrafione.

Dysproporcja praw i obowiązków stron na niekorzyść powodów jako słabszej strony stosunku zobowiązaniowego jest nieusprawiedliwiona a brak równowagi kontraktowej występuje w stopniu, który rażąco narusza interes majątkowy konsumentów.

To, że powodowie dokonali wyboru kredytu indeksowanego do waluty (...), nie oznacza bowiem, że wyrazili zgodę na regulowanie w ramach umowy kredytu swoich praw i obowiązków w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami czy też, że wyrazili zgodę na rażące naruszenie ich interesów.

Wobec niejednoznacznych postanowień umowy określających główne świadczenia stron nie sposób jest również przyjąć, że powodowie zawarli umowę kredytu pozostając w pełni świadomi co do wynikających z niej obciążeń a tym samym, że byli w pełni rozeznani co do ryzyka jakie na siebie przyjmują. Udzielenia powodom przed zawarciem umowy wyczerpujących informacji w zakresie ryzyka kursowego nie udowodnił również pozwany, do czego zgodnie z zasadą rozkładu ciężaru dowodowego określoną w art. 6 kc był obowiązany. Brak jest też dowodu na to, by powodowie zostali pouczeni o zasadach konstruowania przez bank tabel kursowych stanowiących podstawę określenia kursu waluty na potrzeby ustalenia wysokości ich zobowiązania oraz aby zostali poinformowani o tym jakie będą konsekwencje wysokiego (tj. wykraczającego poza normalne, typowe wahania) wzrostu wartości waluty do jakiej kredyt jest indeksowany, którego to wzrostu, z uwagi na długi okres na jaki został zaciągnięty kredyt, nie można przecież było wykluczyć.

Powyższe prowadzi do wniosku, że brak jest podstaw aby przyjąć, iż w chwili zawierania umowy kredytowej powodowie mogli mieć pełne rozeznanie co do tego jak duże jest ryzyko zmiany kursu waluty na przyszłość na przestrzeni wielu lat obowiązywania umowy kredytowej i jakie to będzie miało dla nich skutki ekonomiczne.

Przechodząc do oceny skutków uznania postanowień zawartych w umowie za niedozwolone postanowienia umowne, należy mieć na uwadze, że co do zasady uznanie postanowień umowy za niedozwolone nie powinno powodować upadku całej umowy, gdyż jak stanowi art. 385¹ § 2 kc jeżeli postanowienia umowy nie wiążą konsumenta zgodnie z § 1 tego artykułu, strony są umową związane w pozostałym zakresie.

Utrzymanie w mocy umowy kredytu indeksowanego do waluty obcej nie będzie możliwe zwłaszcza wówczas gdy uznanie zawartych w niej postanowień za klauzule abuzywne doprowadziłoby nie tylko do zniesienia mechanizmu indeksacji oraz różnicy kursów walutowych, ale również pośrednio do zaniknięcia ryzyka kursowego, które jest bezpośrednio związane z indeksacją przedmiotowego kredytu do waluty. Skoro zaś klauzule dotyczące ryzyka wymiany określają główny przedmiot umowy kredytu, to obiektywna możliwość utrzymania obowiązywania przedmiotowej umowy wydaje się w tych okolicznościach niepewna.

W ocenie Sądu utrzymanie w mocy łączącej strony umowy kredytu indeksowanego do waluty (...) bez uznanych za niedozwolone postanowień regulujących mechanizm indeksacji jest niemożliwe, gdyż prowadziłoby do zmiany charakteru prawnego tego stosunku obligacyjnego. Wyeliminowane zostałoby bowiem pośrednio z tej umowy ryzyko kursowe związane z indeksacją przedmiotu kredytu do waluty obcej to jest (...), determinujące zastosowanie w dalszym ciągu obowiązującego postanowienia o oprocentowaniu kredytu określanego według stopy międzybankowej tej waluty tj. LIBOR. Pozostawienie umowy w kształcie okrojonym poprzez wyeliminowanie z niej części klauzuli indeksacyjnej określającej główne świadczenie pozwanego, zdaniem Sądu, stanowiłoby naruszenie art. 353¹ kc wyrażającego zasadę swobody umów. Byłoby sprzeczne z istotą, naturą stosunku zobowiązaniowego, który strony chciały wykreować. Bez takich bowiem postanowień nie może dojść do ważnego zawarcia umowy kredytu indeksowanego kursem waluty obcej. O zaniknięciu ryzyka kursowego można mówić w sytuacji, w której skutkiem eliminacji niedozwolonych klauzul kształtujących mechanizm indeksacji jest przekształcenie kredytu złotowego indeksowanego do waluty obcej w zwykły (tzn. nieindeksowany) kredyt złotowy, oprocentowany według stawki powiązanej ze stawką LIBOR. Zarazem należy uznać, że wyeliminowanie ryzyka kursowego, charakterystycznego dla umów kredytu indeksowanego do waluty obcej i uzasadniającego powiązanie stawki oprocentowania ze stawką LIBOR, jest równoznaczne z tak daleko idącym przekształceniem umowy, iż należy ją uznać za umowę o odmiennej istocie i charakterze, choćby nadal chodziło tu tylko o inny podtyp czy wariant umowy kredytu. Oznacza to z kolei, że po wyeliminowaniu tego rodzaju klauzul utrzymanie umowy o charakterze zamierzonym przez strony nie jest możliwe, co przemawia za jej całkowitą nieważnością (bezskutecznością).

Wyeliminowanie z umowy zapisów regulujących mechanizm indeksacji nie pozwala na utrzymanie w mocy tak ukształtowanego stosunku prawnego jako sprzecznego z naturą (charakterem prawnym) zobowiązania, które strony chciały wykreować. Umowę w tak okrojonym kształcie uznać należy za nieważną. Nie można bowiem zastąpić zawartych w niej niedozwolonych postanowień przepisami o charakterze dyspozytywnym.

Mając na uwadze powyższe Sąd ustalił, że umowa kredytu hipotecznego nominowanego do (...) nr (...) standardowe oprocentowanie zawarta w dniu 12 września 2007 r. pomiędzy M. G. (1), M. G. (2) i K. G. a (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą we W. jest nieważna.

Powodowie poza żądaniem stwierdzenia nieważności umowy kredytu zgłosili także jako żądanie główne żądanie zasądzenia od pozwanego solidarnie na rzecz powodów M. G. (1) i M. G. (2) kwoty 206.683,09 zł i na rzecz powoda K. G. kwoty 206.683,09 zł, które to kwoty powodowie wpłacili na poczet spłaty kredytu od zawarcia umowy do dnia 27 kwietnia 2022 r.

Zgodnie z art. 405 kc kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości. Przepis ten stosuje się w szczególności do świadczenia nienależnego, to jest takiego, w którym ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany lub nie był zobowiązany względem osoby, której świadczył, albo jeżeli podstawa świadczenia odpadła lub zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty, albo jeżeli czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia (art. 410 § 1 i 2 kc).

Skutkiem stwierdzenia nieważności umowy kredytu w całości jest uznanie, że spełnione przez obie strony tej umowy świadczenia nie miały oparcia w łączącej je umowie.

W odpowiedzi na pozew pełnomocnik pozwanego podnosił zarzut potrącenia wierzytelności dochodzonej przez powodów (o ile ta istnieje) z wierzytelnościami pozwanego dotyczącymi zwrotu kapitału udostępnionego powodom w kwocie 345.000,00 zł i wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z kapitału w kwocie 173.206,67 zł. W piśmie procesowym z dnia 26 września 2023 r. pełnomocnik pozwanego ponad zarzut zgłoszony w odpowiedzi na pozew zgłosił zarzut potrącenia wierzytelności dochodzonej przez powodów (o ile ta istnieje) z wierzytelnościami pozwanego dotyczącymi zwrotu kapitału udostępnionego powodom w kwocie 345.000,00 zł i wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z kapitału w kwocie 173.206,67 zł (których istnienie jest warunkowane istnieniem wierzytelności dochodzonej przez powodów, którą pozwany kwestionował).

Jeśli chodzi o złożony przez pozwanego zarzut potrącenia to jest on nieskuteczny. Zgodnie bowiem z art. 498 § 1 kc do potrącenia nadają się jedynie wierzytelności wymagalne a wierzytelność pozwanego o zwrot bezpodstawnego wzbogacenia wymagalna nie jest. Roszczenia o zwrot bezpodstawnego wzbogacenia – tak jak zobowiązania, w których termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania – stają się wymagalne bezzwłocznie po wezwaniu wzbogaconego do wydania korzyści (art. 455 kc). Tymczasem pozwany nie wzywał powodów do zwrotu kwot, jakie potrąca.

Raty kredytu w połowie spłacili powodowie M. G. (1) i M. G. (2) i w połowie spłacił powód K. G.. Mając zatem na uwadze powyższe Sąd w związku z uznaniem za nieważną umowy kredytu hipotecznego nominowanego do (...) nr (...) standardowe oprocentowanie zawartej w dniu 12 września 2007 zasądził od pozwanego łącznie na rzecz powodów M. G. (1) i M. G. (2) połowę wpłaconych rat w kwocie 206.683,09 zł i zasądził od pozwanego na rzecz powoda K. G. połowę wpłaconych rat w kwocie 206.683,09 zł a w pozostałym zakresie powództwo oddalił.

Zwrot świadczenia nienależnego powinien nastąpić po wezwaniu dłużnika, gdyż zgodnie z art. 455 kc jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania. Powodowie wezwali pozwanego do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń w kwocie 374.316,18 zł pobranych na podstawie umowy kredytu do dnia 23 lutego 2021 r. pozwem, doręczonym pozwanemu w dniu 15 grudnia 2021 r. Roszczenie powodów stało się więc wymagalne w zakresie tej kwoty w tym dniu. Do zwrotu dalszej kwoty nienależnie pobranych w okresie od dnia 24 lutego 2021 r. do dnia 27 kwietnia 2022 r. na podstawie umowy kredytu świadczeń w wysokości 39.050,00 zł powodowie wezwali pozwanego pismem procesowym z dnia 24 sierpnia 2023 r., które to pismo doręczone zostało pełnomocnikowi pozwanego w dniu 12 września 2023 r. Roszczenie powodów stało się więc wymagalne w zakresie tej kwoty w tym dniu. Stąd odsetki ustawowe za opóźnienie od zasądzonej na rzecz powodów M. G. (1) i M. G. (2) kwoty 187.158,09 zł Sąd zasądził od dnia 16 grudnia 2021 r. do dnia zapłaty a odsetki ustawowe za opóźnienie od zasądzonej na rzecz powodów M. G. (1) i M. G. (2) kwoty 19.525,00 zł Sąd zasądził od dnia 13 września 2023 r. do dnia zapłaty a w pozostałym zakresie żądanie zasądzenia odsetek oddalił jako niezasadne a odsetki ustawowe za opóźnienie od zasądzonej na rzecz powoda K. G. kwoty 187.158,09 zł Sąd zasądził od dnia 16 grudnia 2021 r. do dnia zapłaty a odsetki ustawowe za opóźnienie od zasądzonej na rzecz powoda K. G. kwoty 19.525,00 zł Sąd zasądził od dnia 13 września 2023 r. do dnia zapłaty a w pozostałym zakresie żądanie zasądzenia odsetek oddalił jako niezasadne.

W przedmiotowej sprawie pozwany podnosił zarzut nadużycia przez powodów prawa polegający na próbie wykorzystania przepisów dotyczących ochrony konsumentów w celu uzyskania darmowego kredytu. W ocenie Sądu podniesiony zarzut nie może odnieść skutku. Nie ulega wątpliwości, że zamiarem powodów było zaciągnięcie kredytu na sfinansowanie dokończenia budowy budynku mieszkalnego. Przy zawieraniu umowy kredytu nie mieli oni żadnego wpływu na jej treść. Kredytodawca natomiast posługując się opracowanymi przez siebie wzorcami umownymi wprowadził do umowy mechanizmy indeksacji powiązane z kursem franka szwajcarskiego, które zostały uznane przez Sąd za klauzule abuzywne. Skoro więc kredytobiorca zachował się względem powodów nielojalnie i niewłaściwie nie może on powoływać się na nadużycie praw podmiotowych przez powodów.

Ponieważ roszczenie ewentualne zgłoszone zostało na wypadek nie uwzględnienia przez Sąd żądania głównego a Sąd żądanie to uwzględnił, zbędnym było zajmowanie się nim.

Wszyscy powodowie żądali w pozwie zasądzenia na ich rzecz kwoty 374.316,18 zł. Po rozszerzeniu powództwa powodowie M. G. (1) i M. G. (2) żądali zasądzenia łącznie dodatkowo kwoty 19.525,00 zł a powód K. G. żądał zasądzenia na jego rzecz dodatkowo kwoty 19.525,00 zł. Łącznie zatem żądanie powodów M. G. (1) i M. G. (2) wynosiło 393.841,18 zł a żądanie powoda K. G. wynosiło 393.841,18 zł. Po zmianie powództwa powodowie żądali zasądzenia łącznie na rzecz powodów M. G. (1) i M. G. (2) łącznie kwoty 206.683,09 zł i zasądzenia na rzecz powoda K. G. kwoty 206.683,09 zł. Powodowie nie cofnęli jednak za zrzeczeniem się roszczenia powództwa w zakresie kwot, których po zmianie powództwa zasądzenia nie żądali.

Sąd zasądził na rzecz powodów M. G. (1) i M. G. (2) łącznie kwotę 206.683,09 zł i na rzecz powoda K. G. kwotę 206.683,09 zł. Sąd uwzględnił zatem roszczenie powodów M. G. (1) i M. G. (2) w 52 % wobec czego wygrali oni sprawę w 52 % i uwzględnił roszczenie powoda K. G. w 52 % wobec czego wygrał on sprawę w 52 %.

Na poniesione przez powodów M. G. (1) i M. G. (2) koszty procesu złożyły się 1/2 opłaty od pozwu w kwocie 1.000,00 zł, 1/2 wynagrodzenia pełnomocnika powodów w kwocie 10.800,00 zł ustalonego stosownie do treści § 2 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (tekst jedn. Dz.U. z 2023 r., poz. 1964 ze zm.) i opłaty skarbowe od pełnomocnictw w kwocie 34,00 zł. Łącznie zatem powodowie M. G. (1) i M. G. (2) ponieśli koszty procesu w kwocie 5.934,00 zł. Na poniesione przez powoda K. G. koszty procesu złożyły się 1/2 opłaty od pozwu w kwocie 1.000,00 zł, 1/2 wynagrodzenia pełnomocnika powodów w kwocie 10.800,00 zł ustalonego stosownie do treści § 2 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (tekst jedn. Dz.U. z 2023 r., poz. 1964 ze zm.) i opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł. Łącznie zatem powód K. G. ponieśli koszty procesu w kwocie 5.917,00 zł.

Na poniesione przez pozwanego koszty postępowania z powództwa M. G. (1) i M. G. (2) i z powództwa K. G. złożyły się 1/2 wynagrodzenia pełnomocnika pozwanego w kwocie 10.800,00 zł ustalone stosownie do treści § 2 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (tekst jedn. Dz.U. z 2023 r., poz. 1964 ze zm.) i 1/2 opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł. Pozwany poniósł więc w sprawie z powództwa M. G. (1) i M. G. (2) koszty procesu w kwocie 5.408,50 zł i w sprawie z powództwa K. G. koszty procesu w kwocie 5.408,50 zł.

Jeśli chodzi o koszty procesu wynikające z roszczeń o zapłatę zgłoszonych przez powodów to Sąd rozdzielił je zgodnie z art. 100 kpc.

Łącznie koszty postępowania w sprawie z powództwa M. G. (1) i M. G. (2) wyniosły 11.342,50 zł. Powodowie ci powinni ponieść 48 % tych kosztów a więc kwotę 5.444,40 zł. Ponieważ ponieśli oni wyższe koszty Sąd zasądził na ich rzecz łącznie od pozwanego kwotę 489,60 zł tytułem częściowego zwrotu kosztów procesu z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Łącznie koszty postępowania w sprawie z powództwa K. G. wyniosły 11.325,50 zł. Powód powinien ponieść 48 % tych kosztów a więc kwotę 5.436,24 zł. Ponieważ poniósł on wyższe koszty Sąd zasądził na jego rzecz od pozwanego kwotę 480,76 zł tytułem częściowego zwrotu kosztów procesu z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

I C 414/21

Powołane przepisy:

Korekty wprowadzone przez SAOS:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE