Sygn. akt I C 494/23/P
wyroku z dnia 11 kwietnia 2024 roku
W ostatecznie sprecyzowanym żądaniu pozwu z dnia 16 marca 2023 r. (k. 2-6; 21-25) powódka E. G. domagała się od pozwanego M. G. wydania jej dokumentów znajdujących się w posiadaniu pozwanego, a stanowiących własność powódki, uzyskanych i wytworzonych w sprawach toczących się przed Sądem Rejonowym dla Krakowa-Krowodrzy w Krakowie Wydział I Cywilny do sygn. akt I Ns 653/17/K oraz przed Sądem Rejonowym w Jarosławiu V Wydział Ksiąg Wieczystych, sygn. akt Dz. Kw 1150/21, tj.
a) oryginału dokumentu geodezyjnego – wykazu synchronizacyjnego opisującego relację parceli gruntowej (...) i parceli budowlanej (...) ujawnionych na karcie A L. (...) gminy katastralnej J. (wykaz hipoteczny czynny) do działki ewid. Nr (...),
b) rachunku fiskalnego wystawionego przez Kancelarię Adwokacką (...) ul. (...), (...)-(...) K. na kwotę 7.000 zł z października 2017 r. tytułem usługi prawnej na rzecz E. G. za reprezentację przed Sądem Rejonowym dla Krakowa-Krowodrzy w Krakowie Wydział I Cywilny do sygn. akt I Ns 653/17/K oraz przed Sądem Rejonowym w Jarosławiu V Wydział Ksiąg Wieczystych w sprawie założenia księgi wieczystej dla działki nr (...) położonej w J. przy ul. (...),
c) zestawienia usług prawnych i wynagrodzenia z tego tytułu na łączną kwotę 8.000 zł za reprezentację E. G. przed Sądem Rejonowym dla Krakowa-Krowodrzy w Krakowie I Wydział Cywilny do sygn. akt I Ns 653/17/K oraz przed Sądem Rejonowym w Jarosławiu V Wydział Ksiąg Wieczystych sygn. akt Dz. Kw. 1150/2/21,
d) oryginału decyzji Wójta Gminy J. w sprawie podatku od nieruchomości (działki ewid. Nr (...) położonej w J. przy ul. (...)) za rok 2017,
e) oryginału decyzji Wójta Gminy J. w sprawie podatku od nieruchomości (działki ewid. Nr (...) położonej w J. przy ul. (...)) za rok 2018,
f) oryginału decyzji Wójta Gminy J. w sprawie podatku od nieruchomości (działki ewid. Nr (...) położonej w J. przy ul. (...)) za rok 2019,
g) oryginału decyzji Wójta Gminy J. w sprawie podatku od nieruchomości (działki ewid. Nr (...) położonej w J. przy ul. (...)) za rok 2020,
h) oryginału decyzji Wójta Gminy J. w sprawie podatku od nieruchomości (działki ewid. Nr (...) położonej w J. przy ul. (...)) za rok 2021.
Nadto powódka domagała się zasądzenia na jej rzecz od pozwanego kosztów sądowych i zastępstwa procesowego według spisu kosztów i faktury przedłożonych na rozprawie poprzedzającej wydanie wyroku.
W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, że pierwotnie w dniu 22 września 2017 r., a następnie również w dniu 8 lipca 2021 r. udzieliła pełnomocnictwa pozwanemu, będącemu adwokatem, do reprezentowania jej w sprawie o założenie księgi wieczystej dla nieruchomości gruntowej stanowiącej działkę ewidencyjną nr (...) położoną w J. oraz wpisu prawa własności po spadkodawcy E. P. (1). W związku następnie z wypowiedzeniem tych pełnomocnictw powódka zażądała od pozwanego na spotkaniu w styczniu 2023 r. wydania wszelkich dokumentów związanych z przedmiotowymi sprawami i przesłania ich na adres kancelarii nowego pełnomocnika. Do wydania dokumentów nie doszło. Nowy pełnomocnik powódki zwrócił się mailowo do pozwanego również formułując żądanie wydania dokumentów, jednak bezskutecznie. Powódka ponowiła żądanie w drodze wiadomości tekstowych SMS, jednak pozostało ono bez odpowiedzi ze strony pozwanego.
Jako podstawę prawną powództwa powódka wskazała art. 222 § 1 k.c. w zw. z § 53 Kodeksu Etyki Adwokackiej.
W odpowiedzi na pozew (k. 34-39; 74-75) pozwany M. G. wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
Uzasadniając swoje stanowisko pozwany podniósł przede wszystkim, że powództwo jest przedwczesne i bezpodstawne, bowiem nie dał on podstaw do jego wytoczenia, a zwłoka w odbiorze dokumentów jest zawiniona przez powódkę oraz jej pełnomocnika. Pozwany wskazał, że podczas spotkania, do którego doszło w styczniu 2023 r. powódka kierowała do niego szereg nieprawdziwych zarzutów oraz obraźliwych sformułowań. Po zakończeniu współpracy (wypowiedzeniu pełnomocnictw) pozwany przedstawił przygotowane przez niego wcześniej pokwitowanie odbioru dokumentów, jednak powódka odmówiła jego podpisania. Powódka odmówiła nadto podania pozwanemu swojego aktualnego adresu do korespondencji, żądając wydania dokumentacji nowemu pełnomocnikowi.
Pozwany wskazał, że do wydania dokumentów nowemu pełnomocnikowi nie doszło, albowiem ten nie legitymował się – w ocenie pozwanego – stosownym pełnomocnictwem do ich odbioru. Nadto pozwany nie widział możliwości przekazania dokumentów korespondencyjnie z uwagi na konieczność odbioru stosownego pokwitowania.
Pozwany podał, że zakres zleconych pozwanemu spraw i czynności był znacznie szerszy niż podała to powódka w pozwie, podnosząc przy tym, że nie polegają na prawdzie twierdzenia powódki dotyczące wysokości uiszczonego na jego rzecz honorarium. Wskazał, że na przestrzeni ostatniego roku powódka co najmniej kilka razy zmieniała twierdzenia w tym zakresie, a wszystkie dokumenty finansowe, które powinna otrzymać powódka zostały jej już wydane. Powódka nigdy nie zgłosiła pozwanemu żądania wystawienia faktury imiennej do wydawanych jej paragonów, których aktualnie pozwany już nie posiada.
Finalnie pozwany wskazał, że wyraża gotowość do zakończenia z powódką wszelkich relacji, otwartych i potencjalnych sporów.
Pismem z dnia 29 lutego 2024 r. (k. 88-91) powódka dokonała kolejnego sprecyzowania żądania pozwu wskazując, że aktualnie domaga się nakazania pozwanemu M. G. wydania jej rachunku fiskalnego wystawionego przez Kancelarię Adwokacką (...) ul. (...), (...)-(...) K. na kwotę 7.000 zł z października 2017 r. tytułem usługi prawnej na rzecz E. G. za reprezentację przed Sądem Rejonowym dla Krakowa-Krowodrzy w Krakowie Wydział I Cywilny do sygn. akt I Ns 653/17/K oraz przed Sądem Rejonowym w Jarosławiu V Wydział Ksiąg Wieczystych, Starostą (...), Starostwem Powiatowym w J., Wójtem Gminy J., Urzędem Gminy J. oraz przed dalszymi sądami powszechnymi, organami administracji publicznej, przed którymi reprezentacja powódki była konieczna i związana z w/w sprawami a nadto nakazania pozwanemu M. G. wydania jej zestawienia usług (czynności) prawnych i wynagrodzenia z tytułu reprezentacji E. G. (za poszczególne w/w czynności prawne) przed: Sądem Rejonowym dla Krakowa-Krowodrzy w Krakowie Wydział I Cywilny do sygn. akt I Ns 653/17/K, przed Sądem Rejonowym w Jarosławiu V Wydział Ksiąg Wieczystych sygn. akt Dz. Kw 11501/2/21 w sprawie założenia księgi wieczystej dla działki nr (...) położonej w J. przy ul. (...), Starostą (...), Starostwem Powiatowym w J., Wójtem Gminy J., Urzędem Gminy J. oraz przed dalszymi sądami powszechnymi, organami administracji publicznej, przed którymi reprezentacja powódki była konieczna i związana z w/w sprawami.
Na rozprawie w dniu 12 marca 2024 r. pełnomocnik powódki cofnął żądanie pozwu co do dokumentów, które zostały powódce wydane w toku postępowania w dniu 7.11.2023 r.
Bezsporne w sprawie było:
E. G. we wrześniu 2017 r. udzieliła adwokatowi M. G. pełnomocnictwa do zastępowania jej w sprawie przed Sądem Rejonowym dla Krakowa-Krowodrzy w Krakowie, Wydział I Cywilny do sygn. akt I Ns 653/17/K oraz w instancjach właściwych w sprawie, które to pełnomocnictwo M. G. przyjął.
W dniu 8 lipca 2021 r. E. G. udzieliła adwokatowi M. G. dwóch dalszych pełnomocnictw do:
1) zastępowania jej w sprawie o założenie księgi wieczystej dla nieruchomości gruntowej składającej się z działki ewidencyjnej, a położonej w J. przy ul. (...) oraz wpis prawa własności po jej ojcu E. P. (1) przed Sądem Rejonowym w Jarosławiu, Wydział V Ksiąg wieczystych oraz w instancjach właściwych w sprawie,
2) zastępowania jej w sprawach dotyczących nieruchomości położonej w J., składającej się z działki ewidencyjnej (...), zabudowanej budynkiem mieszkalnym przy ul. (...) i reprezentowania jej przed Starostą (...), Starostwem Powiatowym w J., Wójtem Gminy J., Urzędem Gminy J., w szczególności składania pism i wniosków oraz odbioru wszelkich dokumentów i zaświadczeń, wypisów z ewidencji gruntów i wyrysów z mapy ewidencyjnej dla w/w nieruchomości z przeznaczeniem do wpisów w księgach wieczystych oraz w instancjach właściwych w sprawie.
(fotografia oryginału pełnomocnictwa okazanego na rozprawie 12.03.2024r. zrobiona przez s. referenta k. 104)
W dniu 24 stycznia 2023 r. doszło do spotkania stron w siedzibie kancelarii adwokackiej pozwanego. Na spotkanie powódka stawiła się razem ze swoim znajomym.
Ponadto Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 24.08.2021r. pozwany M. G. wystawił powódce i przekazał jej paragon na kwotę 1000 zł tytułem usługi prawnej.
Dowód: paragon okazany przez powódkę na rozprawie 12.03.2024r., fotografia zrobiona przez s. referenta k. 103
Przed spotkaniem w styczniu 2023 r. pozwany przygotował zgromadzone dotychczas w toku prowadzenia spraw dokumenty wraz z potwierdzeniem ich odbioru (pokwitowaniem), celem przedstawienia powódce do podpisu oraz podpisany przez niego samego dokument wypowiedzenia pełnomocnictwa procesowego. Dokument wypowiedzenia pełnomocnictwa przygotowała również powódka E. G.. Nie został on jednak przez nią podpisany.
Dowód: wypowiedzenie pełnomocnictwa – k. 16, wypowiedzenie pełnomocnictwa pochodzące od E. G. – k. 42, niepodpisany druk pokwitowania – k. 43, zeznania świadka J. S., protokół rozprawy z 12 marca 2024 r. – k. 92v,
W dniu 31 stycznia 2023 r. powódka skierowała do pozwanego M. G. wiadomość tekstową SMS o następującej treści: „Z dniem 31 stycznia zwalniam pana z dalszych czynności i proszę o przesłanie całej dokumentacji wraz z rozliczeniami kosztów od roku 2017 do Pani Mecenas J. W..”
Za pośrednictwem wiadomości tekstowej SMS z dnia 9 lutego 2023 r. powódka ponownie zwróciła się do pozwanego z żądaniem wydania dokumentacji wraz z rozliczeniem kosztów, wskazując, że nie zamierza spotykać się osobiście z byłym pełnomocnikiem kolejny raz, powołując się na nieprofesjonalne prowadzenie spraw, zaniedbania oraz „wyłudzenie pieniędzy 7000 bez faktury i 1000 PLN na paragon.”
Dowód: korespondencja SMS – k. 64
Wiadomością e-mail z dnia 25 stycznia 2023 r. pełnomocnik powódki E. G. r.pr. J. W. zwróciła się do pozwanego M. G. o przesłanie wszelkich dokumentów związanych ze sprawą dotyczącą założenia księgi wieczystej dla nieruchomości położonej w J. na adres prowadzonej przez nią kancelarii oraz o przesłanie rachunków wraz ze szczegółowym rozliczeniem finansowym wynagrodzenia, jakie uiściła na jego rzecz E. G..
W odpowiedzi na powyższe M. G. odmówił przekazania dokumentów z uwagi na zakres pełnomocnictwa udzielonego J. W. wskazując, że jest ono jedynie pełnomocnictwem procesowym.
Dowód: korespondencja e-mail – k. 13-15
E. G. zdecydowała się na skorzystanie z usług profesjonalnego pełnomocnika w osobie adwokata M. G., bowiem został on jej polecony przez ciotkę pozwanego. E. G. w 2017 r. przyjechała do Polski z USA, gdzie mieszkała, po śmierci ojca. Zależało jej wówczas na uzyskaniu wpisu do księgi wieczystej dla nieruchomości w J. oraz innej, położonej w K. przy ul. (...).
Po ponownym przybyciu do Polski w 2021 r. powódka dowiedziała się, że urząd miasta kieruje korespondencję dotyczącą powódki na adres kancelarii pozwanego z uwagi na automatyczne wpisanie adresu z pełnomocnictwa. Pozwany nie był upoważniony do odbioru tej korespondencji, natomiast przychodziła ona zbiorczo i przy pierwszej możliwej okazji przekazał ją powódce osobiście.
Do uregulowania sytuacji prawnej nieruchomości nie doszło, bowiem okazało się, że istnieje konieczność sprostowania imion babki powódki w akcie zgonu. Sprawa dotycząca założenia księgi wieczystej dla nieruchomości w J. trwała w ocenie powódki zbyt długo.
Powódka na spotkaniu w styczniu 2023 r. przejrzała przygotowane przez pozwanego celem wydania jej dokumenty, natomiast stwierdzając brak dokumentu w postaci wykazu usług odmówiła podpisania pokwitowania i ich odbioru.
Dowód: zeznania powódki E. G., protokół rozprawy z 12 marca 2024 r. – k. 92v-93, częściowo zeznania pozwanego M. G., protokół rozprawy z 12 marca 2024 r. – k. 93v-94
Powódka chciała przygotowania pełnomocnictwa, które umocowałoby pozwanego do zgłoszenia nabycia spadku w Urzędzie Skarbowym, natomiast brak było pełnomocnictwa do działania przed Urzędem Miasta K..
Pozwany nie dysponuje paragonem ani jego kopią wystawionym po uiszczeniu przez powódkę honorarium na jego rzecz, bowiem paragony wystawia się tylko w jednym egzemplarzu i ten został powódce wydany, a okres archiwizacji wynosi 5 lat, które już upłynęły, bowiem wynagrodzenie zostało uiszczone na początku, w 2017 r. Pozwany nie pamięta jaką łącznie kwotę wynagrodzenia otrzymał od powódki, ale według niego nie była to z pewnością kwota 7.000 zł. Dodatkowe wynagrodzenie na kwotę 1.000 zł zostało uiszczone na innym spotkaniu i obejmowało dodatkowe czynności i dodatkowy nakład pracy i w zw. z tym w dniu 24.08.2021r. pozwany M. G. wystawił powódce i przekazał jej paragon na kwotę 1000 zł tytułem usługi prawnej.
Pozwany dokonywał czynności zleconych mu przez powódkę, w tym uiszczał niektóre z opłat, na które środki przekazywała mu sama powódka.
Na spotkaniu w styczniu 2023 r. powódka odmówiła podania pozwanemu swojego aktualnego adresu korespondencyjnego, zatem wypowiedzenie pełnomocnictwa skierował on pocztą na dwa znane mu dotychczas adresy powódki.
Pozwany nie otrzymał wiadomości SMS z dnia 31 stycznia 2023 r., bowiem bezpośrednio po spotkaniu zablokował numer telefonu powódki.
Dowód: zeznania pozwanego M. G., protokół rozprawy z 12 marca 2024 r. – k. 93v-94, paragon okazany przez powódkę na rozprawie 12.03.2024r., fotografia zrobiona przez s. referenta k. 103.)
Na rozprawie w dniu 7 listopada 2023 r. doszło do przekazania powódce E. G. przez pozwanego M. G. następujących dokumentów:
oryginału odpisu zupełnego aktu urodzenia E. P. (1) nr (...),
oryginału odpisu skróconego aktu zgonu M. P. nr (...),
kopii odpisu zupełnego aktu urodzenia E. P. (1) nr (...),
kopii odpisu skróconego aktu małżeństwa E. P. (2) nr (...),
kopii odpisu zupełnego aktu zgonu E. P. (1) nr (...),
kopii odpisu zupełnego aktu małżeństwa E. P. (1) nr (...),
kopii odpisu zupełnego aktu urodzenia E. P. (1) nr (...),
dwóch egzemplarzy oryginału odpisu synchronizacyjnego dla działki nr (...) z dnia 22-11-2021 r., nr ID 440. (...).2021, identyfikator ewidencyjny P.1804/2021. (...), sporządzony przez geodetę D. J.,
kopii postanowienia z dnia 21 września 2017 r. Sądu Rejonowego dla Krakowa-Krowodrzy, Wydział I Cywilny w K., do sygn. akt I Ns 653/17/K,
oryginału postanowienia Starszego Referendarza sądowego w Sądzie Rejonowym w Jarosławiu, V Wydział Ksiąg Wieczystych z dnia 14 października 2021 r. – sygn. akt Dz.Kw 11501/21,
wypisu z rejestru gruntów dla działki (...),
wypisu z kartoteki budynków dla budynku nr (...) przy ul. (...) w J.,
wyrysu z mapy ewidencyjnej dla działki (...), obręb (...) J.,
wezwania z (...) K. z dnia 21-02-2019 r. sygn. akt PD-01-1.3120.1.344.2019.PS,
druku IN-1 informacja o nieruchomościach osób fizycznych z dnia 19 marca 2019 r. dotycząca nieruchomości położonej w K. przy ul. (...),
oryginału potwierdzenia przyjęcia wniosku o wpis zmian w KW z dnia 25 maja 2018 r. DzKW/ (...) wraz z wnioskiem o wpis zmian,
kopii testamentu z dnia 19.08.2003 r., Repertorium A nr 4626/2003,
kopii umowy darowizny z dnia 21.09.2017 r. Repertorium A nr 539/2017,
zawiadomienia o dokonaniu wpisu do KW (...), DzKW/ (...),
zawiadomienia o dokonaniu wpisu do KW (...), DzKW/ (...),
zawiadomienia o dokonaniu wpisu do KW (...), DzKW/ (...),
zawiadomienia o dokonaniu wpisu do KW (...), DzKW/ (...),
zawiadomienia o dokonaniu wpisu do KW (...), DzKW/ (...),
wniosku o wydanie odpisu postanowienia ze stwierdzeniem prawomocności z dnia 12 października 2017 r. do sygn. akt I Ns 653/17/K wraz z przedłożeniem pełnomocnictwa,
wydruku mapy z portalu geoportal dla nieruchomości położonej przy ul. (...) w J.,
wniosku z dnia 1 grudnia 2017 r. do Starosty Powiatowego w J.,
dokumentu obliczenia opłaty (...) Ośrodka (...) w J.,
pokwitowania otrzymania pisma z US K. z dnia 8 marca 2018 r. od Pana A. J.,
informacji z US K. z dnia 21 lutego 2018 r.,
zgłoszenia nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych SD-Z2 z dnia 6 marca 2018 r.,
pełnomocnictwa szczególnego (...)1,
wniosku z dnia 14 lipca 2021 r. do Starosty Powiatowego w J.,
pełnomocnictwa z dnia 8 lipca 2021 r. do zastępstwa przed Starostą Powiatowym w J.,
dokumentu obliczenia opłaty z dnia 30 lipca 2021 r. (...) Ośrodka (...) w J.,
wniosku o założenie księgi wieczystej DzKW 11501/21 z dnia 25 sierpnia 2021 r.,
wniosku o przyspieszenie wpisu w KW z dnia 14 września 2021 r. DzKw 11501/21,
wniosku o sprostowanie omyłki pisarskiej z dnia 6 września 2021 r. do sygn. akt I Ns 653/17/K,
postanowienia z dnia 20 listopada 2021 r. w sprawie do sygn. akt I Ns 653/17/K,
wniosku o sprostowanie omyłki pisarskiej z dnia 6 grudnia 2021 r. do sygn. akt I Ns 653/17/K,
upomnienia Prezydenta Miasta K. z dnia 10-06-2021 dotyczącego nieruchomości przy ul. (...) w K..
Przedmiotowe pokwitowanie zostało podpisane przez powódkę E. G..
Dowód: pokwitowanie z 07.11.2023 r. – k. 62-63
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty znajdujące się w aktach sprawy, których autentyczność i wiarygodność, w świetle wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału dowodowego, nie nasuwała wątpliwości i nie została skutecznie zakwestionowana przez żadną ze stron. Czyniąc ustalenia faktyczne sąd oparł się również na zeznaniach świadka J. S., które uzupełniły materiał dowodowy w postaci dokumentów. Zeznania świadka były spójne i konsekwentne, spontaniczne i korespondowały z pozostałym zebranym w sprawie materiałem dowodowym, aczkolwiek świadek posiadał tylko niewielką wiedzę w sprawie.
Ponadto, Sąd poczynił ustalenia faktyczne także w oparciu o zeznania stron: powódki E. G. oraz pozwanego M. G.. Strony co do zasady przedstawiały spójny przebieg wydarzeń, w tym w szczególności związanych ze współpracą w latach 2017-2023, odmiennie oceniając jednak sam jej przebieg i zasadność podejmowanych czynności. Strony odmiennie przedstawiały towarzyszącą im motywację, co jednocześnie nie stanowi podstawy do odmowy wiary zeznaniom którejkolwiek z nich o tyle, że różnice w tym zakresie wynikają przede wszystkim z subiektywnych odczuć oraz zajmowanej roli procesowej.
Ostatecznie osią sporu pozostawała kwestia dokumentacji finansowej (rozliczeniowej) oraz związanej z zestawieniem czynności podjętych przez pozwanego w sprawach, w których reprezentował powódkę. Materiał dowodowy zgromadzony w niniejszej sprawie nie pozwolił – z uwagi na sprzeczne w tym zakresie zeznania stron stanowiące jedyny dowód na tę okoliczność – na precyzyjne ustalenie kwoty jaka została przekazana pozwanemu tytułem wynagrodzenia. Powyższe nie ma natomiast znaczenia z perspektywy oceny obowiązku wydania stosownego dokumentu, co było przedmiotem żądania pozwu. Ocena prawna istnienia bądź nie takiego obowiązku nie jest natomiast elementem oceny stanu faktycznego, lecz rozważań prawnych i będzie miała miejsce w dalszej części.
Sąd pominął dowód z przesłuchania świadka A. J. jako nieistotny w sprawie w kwestii niewydania dokumentu w postaci rachunku fiskalnego na kwotę 7.000 zł i dokumentu innego niż odpowiedź na pozew stanowiącego zestawienie usług (czynności prawnych).
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo zasługiwało na częściowe uwzględnienie.
Powódka reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika domagała się wydania rzeczy na podstawie art. 222 § 1 k.c. Przepis ten stanowi, że właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą. W procesie windykacyjnym wymagane jest udowodnienie przez powoda własności rzeczy oraz wykazanie, że rzecz znajduje się we władaniu pozwanego zgodnie z regałami art. 6 k.c. Równie ważne jest określenie przedmiotu roszczenia, co oznacza taką jego indywidualizację, by nie istniały wątpliwości co do tożsamości tej rzeczy. Prawo własności powódki w niniejszym procesie nie było kwestionowane. Pozwany nie twierdził, by niektóre dokumenty znajdujące się w jego posiadaniu, a dotyczące powódki stanowiły jego własność, bądź by przysługiwało mu inne skuteczne do nich prawo względem powódki. Pozwany przyznał, że takimi dokumentami dysponuje, uzyskał je w związku z reprezentowaniem powódki przed sądami powszechnymi czy organami administracyjnymi i wyraził gotowość do ich wydania (co ostatecznie, częściowo, nastąpiło, o czym będzie mowa poniżej).
Powódka dokonując kilkukrotnej modyfikacji żądania polegającego na sprecyzowaniu dokumentów, których wydania się domaga wskazała ostatecznie, że domaga się m.in. wydania jej rachunku fiskalnego wystawionego przez Kancelarię Adwokacką (...) ul. (...), (...)-(...) K. na kwotę 7.000 zł z października 2017 r. tytułem usługi prawnej na rzecz E. G. za reprezentację przed Sądem Rejonowym dla Krakowa-Krowodrzy w Krakowie Wydział I Cywilny do sygn. akt I Ns 653/17/K oraz przed Sądem Rejonowym w Jarosławiu V Wydział Ksiąg Wieczystych, Starostą (...), Starostwem Powiatowym w J., Wójtem Gminy J., Urzędem Gminy J. oraz przed dalszymi sądami powszechnymi, organami administracji publicznej, przed którymi reprezentacja powódki była konieczna i związana z w/w sprawami a nadto nakazania pozwanemu M. G. wydania jej zestawienia usług (czynności) prawnych i wynagrodzenia z tytułu reprezentacji E. G. (za poszczególne w/w czynności prawne) przed: Sądem Rejonowym dla Krakowa-Krowodrzy w Krakowie Wydział I Cywilny do sygn. akt I Ns 653/17/K, przed Sądem Rejonowym w Jarosławiu V Wydział Ksiąg Wieczystych sygn. akt Dz. Kw 11501/2/21 w sprawie założenia księgi wieczystej dla działki nr (...) położonej w J. przy ul. (...), Starostą (...), Starostwem Powiatowym w J., Wójtem Gminy J., Urzędem Gminy J. oraz przed dalszymi sądami powszechnymi, organami administracji publicznej, przed którymi reprezentacja powódki była konieczna i związana z w/w sprawami (k. 88-91).
Z ustalonego w sprawie stanu faktycznego wynika, że pozwany, jako adwokat, prowadzący działalność gospodarczą, wykonywał czynności związane z reprezentowaniem powódki przed właściwymi sądami i organami w ramach zawartej z powódką umowy zlecenia i udzielonych mu przez powódkę pełnomocnictw, odpłatnie. Ponieważ żadna ze stron nie przedstawiła dowodu z zawartej umowy na piśmie, należy przyjąć, że była to umowa, do której zastosowanie mają przepisy o umowie zlecenia. Zgodnie bowiem z przepisem art. 750 k.c. do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami, stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu. Z przepisów regulujących obowiązki stron umowy zlecenia, w szczególności z art. 740 k.c. wynika, że przyjmujący zlecenie powinien po wykonaniu zlecenia lub po wcześniejszym rozwiązaniu umowy złożyć dającemu zlecenie sprawozdanie. Powinien mu wydać wszystko, co przy wykonaniu zlecenia dla niego uzyskał, chociażby w imieniu własnym. Z twierdzeń pozwu wynika, że powódka oczekuje spełniania świadczenia zbliżonego do tego, jakie określono w powołanym art. 740 k.c., jakkolwiek nie powołuje się na konkretny obowiązek pozwanego wynikający z umowy zawartej między stronami, bowiem nie dysponuje tekstem tej umowy, choć nie budzi wątpliwości, że umowa taka była zawarta, a jej zawarcie w formie ustnej było możliwe i zgodnie z obowiązującymi przepisami. Brak formy dokumentu nie wpływa na ważność tej umowy, a jedynie utrudnia wykazanie każdej ze stron jej twierdzeń.
Mając powyższe na uwadze powódka może, w ocenie Sądu, skutecznie domagać się od pozwanego wydania jej zestawienia usług (czynności prawnych) i wynagrodzenia z tytułu reprezentacji E. G. przed Sądem Rejonowym dla Krakowa-Krowodrzy w Krakowie Wydział I Cywilny do sygn. akt I Ns 653/17/K oraz przed Sądem Rejonowym w Jarosławiu V Wydział Ksiąg Wieczystych sygn. akt DzKW 11501/2/21 w sprawie założenia KW dla działki nr (...) położonej w J. przy ul. (...), Starostwem Powiatowym w J. i Urzędem Gminy J., niezależnie od tego, czy zestawienie to zostało już zostało czy dopiero zostanie sporządzone. Na gruncie niniejszej sprawy bezspornym było, że pozwany reprezentował powódkę w niniejszych postępowaniach i pobrał z tego tytułu wynagrodzenie. Wysokość pobranego (jak też należnego) wynagrodzenia była między stronami sporna, co nie miało jednak znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, bowiem żaden ze wskazanych przez powódkę przepisów (tak art. 222 § 1 k.c., jak i przepisy Kodeksu Etyki Adwokackiej) nie statuuje obowiązku wydania dokumentu zawierającego określoną treść (jak tego domagała się powódka), a jedynie dokumentu na określoną okoliczność (wykonanych czynności, pobranego wynagrodzenia). Strona powodowa nie ma możliwości w ramach tak uregulowań art. 740 k.c., jak art. 222 k.c., wpłynięcia na zawartość treściową dokumentów znajdujących się w posiadaniu innej osoby, może jedynie formułować żądanie ich wydania i tylko w tym zakresie powództwo podlegało uwzględnieniu. Nie ma przy tym racji pozwany, że skoro do tej pory nie sporządził stosownego zestawienia usług i wynagrodzenia, to także w tej części powództwo powinno być oddalone. Nie ma też racji, iż jest to orzekanie ponad żądanie pozwu, tylko z uwagi na błędnie sformułowaną przez pełnomocnika powódki podstawę prawną tego żądania; istotą żądania powódki było bowiem od momentu wytoczenia powództwa uzyskanie dokumentu zestawienia usług (czynności prawnych) i wynagrodzenia z tego tytułu i to okoliczność jego niewydania stanowiła podstawę faktyczną powództwa, co jest też zgodne z zasadą procesu cywilnego, iż to strony przytaczają fakty i wywodzą z niego roszczenia – w niniejszej sprawie roszczenie o wydanie zestawienia usług i wynagrodzenia, a sąd ma zbadać czy istnieje podstawa prawna tak sformułowanego żądania pozwu. Obowiązek sporządzenia takie zestawienia (sprawozdania) wynika ze stosunku zlecenia, a pozwany jako profesjonalny były pełnomocnik powódki ma zarówno prawny jak i etyczny obowiązek sporządzić takie zestawienie rzetelnie i zgodnie ze stanem faktycznym [co znajduje odzwierciedlenie w przywołanym przepisach Zbioru Z. Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu (Kodeksie Etyki Adwokackiej, w tym w:
- § 50 ust 1. W sprawach finansowych obowiązuje adwokata w stosunku do klienta szczególna skrupulatność. 2. Adwokat ma obowiązek poinformować klienta o wysokości honorarium lub o sposobie jego wyliczenia (np. na podstawie czasu pracy). 3. Niedopuszczalne jest zawieranie przez adwokata umowy z klientem, która przewidywałaby obowiązek zapłaty honorarium za prowadzenie sprawy uzależniony wyłącznie od ostatecznego wyniku sprawy. Adwokat może zastrzec w umowie z klientem dodatkowe honorarium za pozytywny wynik sprawy,
- § 53 Adwokat obowiązany jest niezwłocznie wydać klientowi – na zgłoszone przez niego żądanie – wszystkie otrzymane przez niego dokumenty, jak również pisma, które jako pełnomocnik otrzymał od sądu lub od organów, przed którymi występuje w prowadzonej przez siebie sprawie. § 54 Adwokatowi nie wolno uzależniać wydania klientowi pism i dokumentów wymienionych w § 53 od uprzedniego uregulowania przez klienta opłat i kosztów przypadających na rzecz adwokata)].
W świetle powyższego zgłoszony w ostatniej kolejności w głosie końcowym zarzut, iż zestawieniem takim może być odpowiedź na pozew, w ocenie Sądu nie może znaleźć uzasadnienia i uchybia temu obowiązkowi.
Wobec powyższego orzeczono jak w pkt I sentencji.
Mając na uwadze fakt, że w dniu 7 listopada 2023 r. na rozprawie doszło do przekazania powódce E. G. przez pozwanego M. G. dokumentów, częściowo w zakresie, a częściowo również ponad żądanie pozwu, odbiór których powódka potwierdziła własnoręcznym podpisem na dokumencie pokwitowania zaszła podstawa do umorzenia postępowania w tym zakresie, wobec cofnięcia przez pełnomocnika powódki pozwu w tym zakresie na rozprawie w dniu 12 marca 2024 r. Z okoliczności sprawy nie wynika, by cofnięcie pozwu w niniejszej sprawie było sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierzało do obejścia prawa, zatem należy uznać, iż powódka skutecznie cofnęła pozew.
Zgodnie natomiast z art. 355 k.p.c., sąd umarza postępowanie, jeżeli powód ze skutkiem prawnym cofnął pozew.
Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w pkt II sentencji wyroku.
W pozostałej części – tj. w zakresie dokumentów innych niż wydane powódce na rozprawie w dniu 7 listopada 2023 r. oraz tych, o których orzeczono w pkt I sentencji – powództwo podlegało oddaleniu. Jakkolwiek pozwany w żadnym momencie nie twierdził by jakiekolwiek dokumenty powódki stanowiły jego własność, to nie zostały spełnione przez powódkę pozostałe przesłanki, warunkujące uwzględnienie powództwa windykacyjnego, co do dokumentów wskazanych w pkt 4-8 sprecyzowanego pozwu. Powódka nie wykazała bowiem, by kiedykolwiek dokumenty te weszły we władanie pozwanego (powódka sama mu ich nie przekazywała, a pozwany nie dysponował nigdy pełnomocnictwem do zastępowania powódki w sprawie dotyczącej podatku od nieruchomości położonej w J., co wynika jednoznacznie z ustalonego stanu faktycznego). Powódka nie udowodniła też, że rachunek fiskalny, którego wydania domagała się w ramach pkt 2 sprecyzowanego powództwa znajduje się nadal we władaniu pozwanego i nie został jej wydany oraz aby opiewał na kwotę 7.000 zł. Okolicznością znaną Sądowi z urzędu jest bowiem fakt generowania rachunków fiskalnych w postaci paragonów w jednym tylko egzemplarzu (co konsekwentnie podnosił pozwany) wydawanym niezwłocznie po zakończeniu transakcji drugiej stronie.
W tak ustalonym stanie faktycznym powództwo w pozostałej części podlegało zatem oddaleniu jako niewykazane o czym orzeczono w pkt III wyroku.
O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c., zgodnie z którym w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu. Jak podnosi się w orzecznictwie, wzajemne zniesienie kosztów procesu między stronami jest słuszne wówczas, gdy obie strony są w takim samym lub zbliżonym stopniu przegrywającym i wygrywającym i zarazem wysokość kosztów każdej ze stron jest zbliżona (por. m.in. postanowienie Sądu Najwyższego z 11.09.2013 r., sygn. akt III CZ 37/13, LEX nr 1402619; wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 13.03.2013 r., sygn. akt I ACa 799/12, LEX nr 1293653). Na gruncie niniejszej sprawy powództwo zostało uwzględnione co do jednego dokumentu (zestawienia czynności i wynagrodzenia), umorzone, na skutek wydania części dokumentów już w toku postępowania przez pozwanego powódce, który w treści odpowiedzi na pozew deklarował gotowość do zawarcia ugody wskazując jednocześnie, że nie może uznać żądania powództwa, doprowadziłoby to bowiem do wydania wyroku uwzględniającego żądanie wydania dokumentów bez gwarancji uzyskania pokwitowania (k. 37v), potwierdzając tym samym, że część dokumentów znajdowała się na dzień wytoczenia powództwa w jego władaniu, a tym samym żądanie sformułowane w pozwie w tym zakresie było zasadne. Powództwo zostało oddalone co do sześciu sztuk dokumentów, co w świetle wydania powódce na rozprawie kilkudziesięciu dodatkowych jest niewielką liczbą. Nadto strony poniosły w niniejszym postępowaniu koszty na zbliżonym poziomie. Zarówno powódka jak i pozwany reprezentowani byli przez profesjonalnych pełnomocników, którym należne byłoby (zgodnie z obowiązującymi stawkami) wynagrodzenie w tej samej wysokości. Obaj pełnomocnicy uiścili nadto opłaty skarbowe w kwocie 17 zł od udzielonego im pełnomocnictwa. Powódka inicjując postępowanie uiściła dodatkowo opłatę sądową od pozwu w kwocie 30 zł i był to jedyny koszt po jej stronie, który nie znajdował odbicia w kosztach poniesionych przez drugą stronę.
Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w pkt IV wyroku.
1) odnotować uzasadnienie i opublikować w PI po anonimizacji ( w tym danych dot. kw)
2) odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć przez portal pełnomocnikom stron (bez pouczenia),
3) kal. 14 dni.
30 kwietnia 2024 r.