Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt. I C 679/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 marca 2023 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni - I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: asesor sądowy Mateusz Berent

Protokolant: Agnieszka Bronk-Marwicz

po rozpoznaniu w dniu 6 marca 2023 r. w Gdyni

na rozprawie

sprawy z powództwa K. T.

przeciwko D. K.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej D. K. na rzecz powódki K. T. kwotę 19.689,69 zł (dziewiętnaście tysięcy sześćset osiemdziesiąt dziewięć złotych sześćdziesiąt dziewięć groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 27 listopada 2021 r. do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  zasądza od pozwanej D. K. na rzecz powódki K. T. kwotę 2791,93 zł (dwa tysiące siedemset dziewięćdziesiąt jeden złotych dziewięćdziesiąt trzy grosze) tytułem kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty;

IV.  nakazuje pobrać od pozwanej D. K. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gdyni kwotę 2355,94 zł (dwa tysiące trzysta pięćdziesiąt pięć złotych dziewięćdziesiąt cztery grosze) tytułem wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa;

V.  nakazuje pobrać od powódki K. T. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gdyni kwotę 1481,10 zł (tysiąc czterysta osiemdziesiąt jeden złotych dziesięć groszy) tytułem wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa.

Sygn. akt I C 679/21

UZASADNIENIE

I.

(żądanie i podstawa faktyczna pozwu)

1.  Powódka K. T. wystąpiła przeciwko D. K. z powództwem, żądając zasądzenia od pozwanej na jej rzecz kwoty 32.069,07 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 27 listopada 2021 r. do dnia zapłaty oraz zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych.

2.  W uzasadnieniu pozwu powódka podniosła, że w dniu 28 czerwca 2021 r. strony zawarły umowę o dzieło, której przedmiotem było wykonanie prac remontowo-wykończeniowych łazienki według zaakceptowanego projektu wnętrza łazienki. Do wykonania prac przystąpił A. C., będący pełnomocnikiem pozwanej. W dniu 12 sierpnia 2021 r. powódka złożyła reklamację, w której wskazała wady dzieła oraz wskazała, że część towarów, za które zapłaciła, nie została wykorzystana do remontu łazienki. A. C. nie uwzględnił uwag, wskazując, że powódka przy odbiorze nie wnosiła żadnych uwag. Na dochodzone roszczenie składa się kwota 30.705 zł tytułem odszkodowania za wadliwe wykonanie remontu łazienki (nieestetyczne, niezgodne ze sztuką i z umową wykonanie remontu) stanowiąca koszty poniesione w celu doprowadzenia łazienki do stanu zgodnego z umową i koszty usunięcia wad. Wysokość ww. kosztów została oszacowana na podstawie ekspertyzy wykonanej przez Z. K. (1) w dniu 20 sierpnia 2021r.

3.  Na ww. kwotę składa się koszt ponownego wykonania remontu (robocizny) w kwocie 14.000 zł oraz zakupu materiałów budowlanych w kwocie 16.705 zł. Jako podstawę ww. roszczenia powódka wskazała art. 471 k.c. Nadto, na mocy art. 410 k.c. w zw. z art. 405 k.c., powódka domaga się zwrotu nienależnego świadczenia w postaci uiszczonych przez nią kosztów zakupu towarów, ujawnionych na fakturach i paragonach fiskalnych, które nie zostały wykorzystane przy wykonaniu remontu w łącznej kwocie 1.364,07 zł.

(pozew, k. 3-11)

II.

(stanowisko pozwanej)

4.  Pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów procesu.

5.  Zdaniem pozwanej prace remontowe zostały wykonane prawidłowo, zgodnie z projektem, w sposób jaki umożliwiały warunki techniczne i budowlane remontowanego pomieszczenia. Jak wywodziła, bezpośrednio po zakończeniu prac powódka odebrała wszystkie prace i uiściła całość wynagrodzenia, nie zgłaszając żadnych uwag i zastrzeżeń. W trakcie remontu, pracownik pozwanej szczegółowo informował powódkę o pojawiających się problemach i sposobach rozwiązania, które powódka każdorazowo akceptowała. Pierwsze zastrzeżenia pojawiły się dwa tygodnie od zakończenia prac, a następnie na przestrzeni kilku miesięcy katalog zastrzeżeń uległ zwiększeniu. Pozwana szczegółowo ustosunkowała się do zarzutów i uwag powódki, uznając je za nieuzasadnione.

6.  Zdaniem pozwanej powódce nie podoba się koncepcja łazienki i chciałaby zmienić ją całkowicie z wykorzystaniem innych materiałów. Z pewnością wykonane prace nie kwalifikują się do tego, aby wykonywać je od początku. Pomimo tego, pozwana jako profesjonalistka w celu pomyślnego zakończenia współpracy, zobowiązała się do usunięcia silikonu i poprawy położenia kafla przy opływie liniowym, a także wskazała na możliwość wymiany śrub mocujących lustro, jednak powódka nie skontaktowała się z nią w celu umówienia terminu wykonania ww. prac. Nadto, pozwana podniosła, że wszelkie pozycje z faktur i paragonów, które nie były związane z pracami prowadzonymi u powódki, były na bieżąco odliczane. Pozwana zwróciła powódce łącznie kwotę 495,75 zł. Brak wcześniejszego rozliczenia niektórych kosztów nie był celowy i stanowił wynik roztargnienia spowodowanego nadmiarem obowiązków.

(odpowiedź na pozew, k. 83-86)

III.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

7.  W dniu 28 czerwca 2021 roku pomiędzy powódką K. T. (jako zamawiającą) a pozwaną D. K. prowadzącą działalność gospodarczą pod firmą (...) w G. (jako wykonawcą) została zawarta umowa o dzieło, na podstawie której pozwana zobowiązała się wykonać prace remontowo – wykończeniowe w lokalu mieszkalnym stanowiącym własność powódki według zaakceptowanego projektu.

8.  Zgodnie z §1 ust. 2 umowy w przypadku, gdy wykonawca nie jest w stanie wykonać prac według załączonego projektu, zobowiązany jest powiadomić o tym fakcie projektanta i zamawiającego oraz przedstawić alternatywne rozwiązanie.

9.  W myśl §5 wykonawca miał prawo powierzyć wykonanie dzieła innej osobie, jednakże był on odpowiedzialny wobec zamawiającego za jej działania, jak za własne.

10.  W myśl §6 wykonawcy przysługiwało za wykonanie dzieła wynagrodzenie w wysokości 9.000 zł. Nadto, zamawiająca miała przekazać zaliczkę na materiały w dniu przekazania kluczy do lokalu.

11.  Stosownie do §7 w przypadku wystąpienia w dziele wad, zamawiający miał przesłać wykonawcy protokół reklamacyjny, a wykonawca zobowiązany był odpowiedzieć w ciągu 30 dni. Brak odpowiedzi w wyznaczonym terminie uważa się za uznanie reklamacji, z obowiązkiem usunięcia wad w ciągu 14 dni (pod warunkiem, iż materiały niezbędne do usunięcia wady są dostępne od ręki) od odpowiedzi na pismo reklamacyjne, jednak wykonawca miał obowiązek dołożyć wszelkich starań, aby usunąć usterki jak najszybciej. W przypadku wad uniemożliwiających funkcjonowanie w lokalu wykonawca zobowiązany jest usunąć je w trybie natychmiastowym.

12.  Zgodnie z §8 wykonawca udzielił 24 miesięcznej gwarancji na wykonane prace.

13.  W myśl §9 zmiany umowy wymagały formy pisemnej pod rygorem nieważności.

(dowód: umowa o dzieło z dnia 28 czerwca 2021r., k. 16-17, projekt wnętrza łazienki, k. 18-38)

14.  Remont rozpoczął się w lipcu 2021 roku. Prace remontowe wykonywali pracownicy pozwanej A. C. i B. Z.. Pracownicy powódki skuli poprzednie kafle podłogowe. Pod kaflami znajdowała się mata grzewcza, o której powódka wcześniej nie informowała. Przy skuwaniu kafli został uszkodzony jeden przewód ogrzewania podłogowego, który został naprawiony.

15.  Wykonawca zastosował listwy aluminiowe jako wykończenie półek łazienkowych (zamiast przewidzianego w projekcie szlifowania płytek pod kątem 45 stopni), wykonał brodzik o innych wymiarach niż określony w projekcie, a także przyciął parapet.

16.  A. C. proponował powódce zmiany dotyczące sposobu wykończenia półek łazienkowych, a także wskazał na konieczność zmiany pomiaru brodzika, jednak nie uzyskał w tym zakresie jej zgody.

(dowód: przesłuchanie powódki, płyta CD k. 216, zeznania świadka B. Z., płyta CD k. 153, zeznania świadka A. C., płyta CD k. 153 i 315)

17.  W trakcie wykonywania remontu A. C. sygnalizował powódce także problem związany z niewielką grubością ściany pomiędzy łazienką i kuchnią (co groziło przebiciem się do kuchni podczas doprowadzania wody), a także z położeniem drugiej baterii w ścianie graniczącej z sypialnią. Powódka bywała w mieszkaniu prawie codziennie. W trakcie wykonywania prac powódka nie dostrzegła i nie zgłaszała żadnych wad. Przy odbiorze także nie zgłaszała żadnych zastrzeżeń.

(dowód: przesłuchanie powódki, płyta CD k. 216)

18.  Projekt według którego miały zostać wykonane prace remontowo – wykończeniowe został wykonany przez M. S. i M. D.. W trakcie realizacji autorki projektu nie sprawowały nadzoru autorskiego. Wykonawca skontaktował się z M. D. jedynie w sprawie długości deszczownicy. Po zakończeniu prac remontowych, powódka poprosiła autorki projektu o zweryfikowanie zgodności stanu łazienki z projektem. Podczas oględzin łazienki nie wykonywały żadnych pomiarów.

(dowód: zeznania świadka M. S., płyta CD k. 153, zeznania świadka M. D., płyta CD k. 153)

19.  W e - mailu z dnia 12 sierpnia 2021 roku powódka poinformowała wykonawcę o stwierdzonych przez nią wadach w postaci:

- braku zdjęcia poprzedniej warstwy podłogi w łazience i położenia na niej nowych kafli, wskutek czego podłoga w łazience jest o 2,2 cm wyższa od podłogi w przedpokoju, obcięcia drzwi do łazienki bez konsultacji z powódką;

- niezgodnej z projektem głębokości pod prysznicem wynoszącej 72 cm (w projekcie 80 cm),

- nieprawidłowo wykonanego spadu pod prysznicem, który wynosi 4 cm i z prawej strony jest zrobiony w odwrotnym kierunku do odpływu liniowego, co powoduje, że nie można swobodnie i bezpiecznie stać pod prysznicem;

- niezgodnej z projektem długości miejsca pod prysznicem wynoszącej 120 cm (zamiast projektowanych 135 cm),

- niezgodnej z projektem wielkości przestrzeni pod toaletę wynoszącej 80 cm (zamiast 99 cm), przez co utrudnione jest otwieranie drzwi do szafy, w której znajduje się pralka;

- krzywej zabudowy stelaża do sufitu nad toaletą (głębokość wynosi 21 cm zamiast 12,6 cm),

- niedokręconej deszczownicy i wc z deską klozetową;

- krzywo przytwierdzonego kontaktu przy umywalce;

- źle wymierzonego i osadzonego parapetu okiennego;

- źle wywierconego otworu w szafce pod umywalką (umywalka jest dosunięta do ściany, a powinna być w pewnej odległości).

20.  W związku ze stwierdzeniem wad, powódka wniosła o pełny zwrot kosztów materiałów, robocizny i rachunków, które nie były związane z remontem w łącznej kwocie 14.015,46 zł.

21.  W e – mailu z dnia 16 sierpnia 2021r. A. C. odniósł się do zgłoszenia powódki, wskazując, że:

- stara warstwa kafli została usunięta do maty grzewczej, a dalsze kucie wiązałoby się z wymianą maty, nadto z informacji uzyskanych od projektantek w korytarzu miały być ułożone panele drewniane, co podwyższyłoby wysokość podłogi;

- podcięta o 2 mm została blenda ościeżnicy w celu położenia kafli;

- ościeżnica została osadzona krzywo przez osoby trzecie;

- stan faktyczny nie pozwalał na zaprojektowaną głębokość brodzika, o czym powódka była informowana;

- nie dobudowano murka;

- spadek spływu minimalnie powinien wynosić 2 %, natomiast montaż odpływu jest uzależniony od starej instalacji;

- w przypadku głębokości wc – z uwagi na wymiany rury kanalizacyjnej, a także grubość stelaża i płyty gipsowej, kafli z klejem - niemożliwe było osiągnięcie 12,6 cm;

- powódka dostarczyła kontakt tymczasowy (zamiast docelowego),

- zgłaszano powódce, że kafle są wyżłobione na zakończeniach;

- parapet wymierzała firma, w której powódka go zamawiała, nadto powódka była obecna przy pomiarze i zamówieniu;

- otwór został wywiercony tymczasowo, gdyż na szafce ma być blat o grubości 2 cm; otwór powinien być powiększony po zamontowaniu blatu; syfon został zakupiony przez powódkę i nie jest przystosowany do szafki z blatem; grubość szafki i blatu uniemożliwi jego montaż.

(dowód: wydruk korespondencji e – mailowej stron, k. 63-65)

22.  Następnie, powódka zwróciła się do Z. K. (1) prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Firma (...) Z. K. (1) w L. o ocenę jakości wykonanych przez pozwaną prac. W sporządzonej opinii Z. K. (1) wskazał, że wszystkie prace zostały wykonane niedobrze, niechlujnie i nieestetycznie. Jako wady dzieła w opinii wymienił:

- podniesienie posadzki w łazience o ponad 2 cm, co powoduje uskok między łazienką a przedpokojem, z tego względu posadzka nadaje się do skucia i wykonania na nowo;

- krzywe położenie płytek w natrysku z odstającymi lub zapadającymi rogami;

- za nisko zamontowany odpływ liniowy, co powoduje duży spadek (ok. 4 cm);

- obrobienie wnęk na akcesoria łazienkowe listwami aluminiowymi zamiast szlifowania pod kątem;

- niezgodną z projektem szerokość prysznica;

- odchodzenie silikonu od podłoża;

- za wąski parapet przy oknie, bez okapnika,

- przetarcia i przebarwienia tapety,

- użycie zardzewiałych śrub do montażu lustra.

23.  Przed sporządzeniem opinii Z. K. (1) nie wykonywał żadnych pomiarów. Autor ekspertyzy wskazał, że koszt nowego remontu wynosi około 14.000 zł netto, zaś koszt materiałów 16.705 zł.

(dowód: prywatna opinia Z. K. (1), k. 51, zeznania świadka Z. K. (1), płyta CD k. 153)

24.  W dniu 1 września 2021 r. pełnomocnik powódki – za pośrednictwem poczty elektronicznej – skierował do pełnomocnika pozwanej wezwanie do zapłaty kwoty 30.705 zł z tytułu odszkodowania za wadliwie wykonany remont łazienki, zgodnie z opinią Z. K., a także kwoty 1.364,07 zł tytułem zwrotu kosztu towarów, które zostały ujęte na fakturach/paragonach fiskalnych, a nie zostały wykorzystane do remontu łazienki powódki. Do wezwania została dołączona opinia sporządzona przez Z. K..

25.  W odpowiedzi, pismem z dnia 20 września 2021r. pełnomocnik pozwanej wskazał, że pozwana wyraża gotowość usunięcia usterki w zakresie odchodzącego silikonu oraz poprawy położenia kafla w prawym rogu przy odpływie liniowym i wymiany śrub mocujących lustro. Nadto, pozwana uznała roszczenie o zwrot towarów ujętych na fakturach i paragonach, na łączną kwotę 495,57 zł. Natomiast, w pozostałym zakresie odmówiła uwzględnienia roszczeń powódki.

(dowód: wydruk e – maila z dnia 1 września 2021r., k. 69-71, pismo pełnomocnika pozwanej z dnia 20 września 2021r., k. 66-68)

26.  Pismem z dnia 16 listopada 2021 r. pełnomocnik powódki ponownie wezwał pozwaną do zapłaty kwoty 30.705 zł z tytułu odszkodowania za wadliwie wykonany remont łazienki oraz kwoty 1.364,07 zł tytułem zwrotu kosztu towarów, które zostały ujęte na fakturach/paragonach fiskalnych, a nie zostały wykorzystane do remontu łazienki powódki – w terminie 7 dni od otrzymania wezwania. Pismo zostało pozwanej doręczone w dniu 19 listopada 2021r.

(dowód: ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty z dnia 16 listopada 2021r., k. 72-75 wraz wydrukiem z portalu śledzenia przesyłek Poczty Polskiej SA, k. 76)

27.  Prace remontowo – wykończeniowe w łazience lokalu powódki położonego w G. przy ul. (...) zostały wykonane w zakresie:

- ułożenia okładzin ściennych z płytek;

- ułożenia okładzin podłogowych z płytek;

- ułożenia tapety ściennej;

- wykonania stelaża wc;

- montażu odpływu liniowego;

- białego montażu wraz z montażem kaloryfera i lustra;

- montażu parapetu.

28.  Prace związane z wykonaniem okładzin ściennych i podłogowych zostały wykonane niezgodnie z umową. Wady dzieła polegają na:

- podniesieniu poziomu posadzki o około 1 cm;

- skróceniu ościeżnicy drzwi łazienki o około 1 cm;

- wykonaniu natrysku z brodzikiem o długości 135 mm bez wnęki (projekt zakładał wykonanie natrysku o wymiarach 120 mm x 80 mm wraz z wykonaniem wnęki);

- nieestetycznym docięciu płytki ściennej w rejonie baterii natryskowej;

- zastosowaniu listew aluminiowych jako wykończenia półek łazienkowych (zamiast przewidzianego w projekcie szlifowania na 45 stopni).

29.  Koszt doprowadzenia łazienki do stanu zgodnego z umową oraz zasadami sztuki budowlanej i normami technicznymi wynosi 19.689,69 zł brutto.

(dowód: pisemna opinia biegłej sądowej z zakresu budownictwa B. K., k. 162-206 wraz z pisemną opinią uzupełniającą, k. 237-247 oraz ustną opinią uzupełniającą, płyta CD k. 278)

Sąd zważył, co następuje:

IV.

30.  Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów, dowodu z zeznań świadków Z. K. (1), M. S., M. D., B. Z. i A. C., dowodu z przesłuchania stron z ograniczeniem do strony powodowej oraz dowodu z opinii biegłej sądowej z zakresu budownictwa.

(ocena dowodów)

31.  Oceniając zebrany w niniejszej sprawie materiał dowodowy Sąd nie dopatrzył się żadnych podstaw do kwestionowania prawdziwości i wiarygodności wymienionych w ustaleniach stanu faktycznego dowodów z dokumentów prywatnych w postaci umowy o dzieło, projektu wnętrza łazienki, a także korespondencji stron. Podkreślić bowiem należy, iż żadna ze stron nie kwestionowała autentyczności tych dokumentów, ani też nie zaprzeczyła, aby osoby podpisane pod tymi pismami nie złożyły oświadczeń w nich zawartych. Forma i treść przedmiotowych dokumentów nie budzi żadnych wątpliwości Sądu.

32.  Przechodząc natomiast do oceny osobowego materiału osobowego wskazać należy, że Sąd nie znalazł zasadniczo podstaw do odmowy wiary zeznaniom świadków M. S. i M. D.. W ocenie Sądu wymienieni powyżej świadkowie zeznawali szczerze, zgodnie z posiadaną wiedzą i zeznania te nie budzą wątpliwości w świetle zasad doświadczenia życiowego czy zasad logiki. Obie autorki projektu wnętrza łazienki potwierdziły, że wykonawca tylko jeden raz skontaktował się z nimi w trakcie realizacji remontu w sprawie długości deszczownicy. Nadto, spójnie opisały przebieg oględzin łazienki przeprowadzonych na prośbę powódki po zakończeniu remontu.

33.  Jedynie częściowo Sąd oparł ustalenia faktyczne na zeznaniach świadka Z. K. (1), który przygotowywał ekspertyzę na rzecz powódki. Zważyć bowiem należy, iż przygotowując przedmiotową ekspertyzę świadek nie wykonywał żadnych pomiarów, zaś wysokość szkody ustalił na podstawie oszacowania, toteż nie można uznać wskazanej przez niego kwoty za miarodajną dla ustalenia wysokości poniesionej przez powódkę szkody majątkowej. Zeznania świadka wraz z jego ekspertyzą stanowiącą wyłącznie dokument prywatny nie mogły stanowić podstawy ustaleń faktycznych dotyczących niezgodności wykonanych prac z umową, które mogły być dokonane wyłącznie na podstawie dowodu z opinii biegłego. Wskazane dowody wykazywały jedynie spostrzeżenia świadka co do wykonanych prac. Podkreślić także należy, że wnioski wynikające ze sporządzonej przez świadka ekspertyzy tylko częściowo korelują z opinią biegłej sądowej, którą Sąd uznał za w pełni miarodajny dowód w sprawie.

34.  Zważyć należy, iż istotne rozbieżności wystąpiły pomiędzy zeznaniami świadka A. C. a zeznaniami powódki. Nieścisłości dotyczyły przede wszystkim tego, czy podczas realizacji dzieła wykonawca uzyskał zgodę zamawiającej na zmianę sposobu realizacji prac w stosunku do założeń projektowych odnośnie wykończenia półek łazienkowych oraz zmian wymiarów brodzika. Świadek wskazywał bowiem, że informował powódkę o konieczności wprowadzenia zmian i finalnie taką zgodę uzyskał. Natomiast, powódka wywodziła, że nie udzieliła zezwolenia na odstępstwa od zatwierdzonego projektu, będącego integralną częścią zawartego przez strony stosunku prawnego. W ocenie Sądu należało dać wiarę zeznaniom świadka A. C., że proponował powódce zmiany zarówno odnośnie zastosowania listew aluminiowych, jak też konieczności zmiany wymiarów brodzika. Jednak z zebranego materiału dowodowego wynika, że wykonawca nie uzyskał zgody zamawiającej i uznając, że zmiany są niezbędne, wykonał dzieło niezgodnie z projektem. Podkreślenia również wymaga, że powódka nie znała się na technologii wykonywania tego typu prac, co podkreślała w czasie przesłuchania i nie zdawała sobie sprawy ze zmian proponowanych przez A. C..

35.  Jeśli chodzi o zeznania świadka B. Z. to wskazać należy, iż opisał on – w sposób zbieżny z zeznaniami A. C. – przebieg prac remontowych, jednak należy mieć na względzie, że B. Z. nie prowadził z powódką rozmów odnośnie do konieczności wprowadzenia zmian, albowiem osoba decyzyjną był A. C.. W związku z powyższym odnośnie uzyskania zgody powódki na zmiany odnośnie sposobu realizacji dzieła zeznania świadka stanowią jedynie powielenie relacji A. C..

36.  Dokonując ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie Sąd oparł się również na opinii biegłej sądowej z zakresu budownictwa. Po uzupełnieniu, opinia przygotowana przez biegłą B. K. stanowi jak w pełni miarodajny dowód do ustalenia zgodności wykonanych przez pozwaną prac remontowo – wykończeniowych z projektem, jak też wysokości poniesionej przez powódkę szkody.

37.  Przedmiotowa opinia została sporządzona po wykonaniu oględzin lokalu, z uwzględnieniem całego zabranego w sprawie materiału dowodowego. Ostateczne wnioski dotyczące wadliwości prac, a także kosztu doprowadzenia łazienki do stanu zgodnego z umową oraz zasadami sztuki budowlanej i normami technicznymi zostały należycie uzasadnione, pozwalając Sądowi na prześledzenie toku myślowego biegłej.

38.  Zważyć należy, iż zarzuty strony powodowej sprowadzały się głownie do kwestionowania sposobu wyceny szkody. Powódka wskazywała bowiem, że biegła nie wyjaśniła, jaki dokładnie rodzaj prac jest zaliczany do poszczególnych pozycji uwzględnionych w kosztorysie, nie wskazała zakresu prac zabezpieczających i porządkowych, zakresu prac dotyczących „posadzki z płytek”, podnosiła, że biegła nie podała kosztu zakupu nowej ościeżnicy, nowej tapety i innych materiałów niezbędnych do wykonania remontu, nie wskazała w jaki sposób ustaliła wartość jednego kompletu płytek ściennych i podłogowych, ani co składa się na koszt robocizny i zakupu materiałów.

39.  W opinii uzupełniającej biegła zdołała w sposób rzeczowy, logiczny i przekonujący odnieść się do wszystkich zarzutów strony powodowej. W opinii pisemnej biegła wyjaśniła, że przy określeniu zakresu prac zabezpieczających i porządkowych uwzględniła 31 roboczogodziny (2 pracowników pracujących po 8 godzin przez 2 dni), wskazała, że pozycja dotycząca „posadzki z płytek” dotyczy ułożenia płytek w takim samym obmiarze, co obmiar prac związanych z rozebraniem posadzki i nie dotyczy położenia okładziny ściennej, podała, że wartość jednego kompletu płytek ściennych i podłogowych został określony na takim samym poziomie jak widniejący na fakturach (2.329,72 zł netto), a także wyjaśniła, które spośród uwzględnionych w kosztorysie pozycji dotyczą prac porządkowych i rozbiórkowych (poz. 1-7), prac remontowych związanych z wykonaniem obudów ściennych z płyt kartonowo – gipsowych, licowania ścian, ułożenia posadzki z płytek (poz. 8-10), obsadzenia ościeżnicy (poz. 12), demontażu i ponownego montażu szafki umywalkowej wraz z demontażem i montażem baterii (poz. 13) oraz tapetowania (poz. 14). Nadto, biegła szczegółowo wyjaśniła podstawy określenia stawek robocizny kosztorysowej, kwestię narzutów kosztów pośrednich, narzutu zysku. Nadto, wyjaśniła, że przy wycenie szkody uwzględniła ceny materiałów budowlanych, w tym koszt płytek ściennych i podłogowych, tapety i ościeżnicy, a cena jednostkowa płytek i tapety została określona na podstawie dołączonych przez powódkę faktur.

40.  Po uzupełnieniu opinia nie budziła Sądu wątpliwości w świetle zasad logicznego rozumowania oraz zasad doświadczenia życiowego. Zważyć należy, że po złożeniu przez biegłą wyjaśnień na rozprawie strona powodowa nie wnosiła o dopuszczenie dowodu z kolejnej uzupełniającej opinii biegłej ani też o dowód z opinii innego biegłego. Dopiero w stanowisku końcowym zakwestionowała ten dowód w zakresie wskazanych kosztów naprawienia szkody, zaś w toku postępowania nie zgłaszała dalszych uwag co do opinii.

41.  Na podstawie art. 235 2 § 1 pkt 3 k.p.c. Sąd pominął natomiast dowód z wydruków stron internetowych z opiniami szkalującymi A. C., gdyż nie miały one żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

V.

(rozstrzygnięcie)

42.  Powództwo zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

43.  Przechodząc do szczegółowych rozważań należy wskazać, że w niniejszej sprawie powódka dochodziła od pozwanej dwojakiego rodzaju roszczeń. Po pierwsze, domagała się zapłaty kwoty 30.705 zł tytułem odszkodowania za wadliwe wykonanie remontu łazienki na podstawie umowy o dzieło. Po drugie, domagała się zwrotu nienależnego świadczenia w postaci uiszczonych przez nią kosztów zakupu towarów, ujawnionych na fakturach i paragonach fiskalnych, które nie zostały wykorzystane przy wykonaniu remontu w łącznej kwocie 1.364,07 zł.

44.  Podstawę prawną pierwszego roszczenia stanowił przepisy art. 471 k.c., zgodnie z którym dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

45.  Drugie roszczenie było oparte na przepisach art. 410 k.c. w zw. z art. 405 k.c. Stosownie do art. 405 k.c. w zw. z art. 410 § 1 k.c. nienależne świadczenie stanowi szczególny przypadek bezpodstawnego wzbogacenia, a w myśl art. 410 § 2 k.c. świadczenie jest nienależne, jeżeli ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany lub nie był zobowiązany względem osoby, której świadczył, albo jeżeli podstawa świadczenia odpadła lub zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty, albo jeżeli czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia.

(roszczenie o zwrot nienależnego świadczenia)

46.  Zdaniem Sądu na uwzględnienie nie zasługiwało roszczenie o zwrot nienależnego świadczenia, albowiem w tym zakresie powódka nie sprostała ciężarowi dowodu. Podkreślić należy, że w procesie o zwrot nienależnego świadczenia powód (solvens) musi przede wszystkim wykazać, że dokonał jakiegoś przysporzenia na rzecz pozwanego (accipiensa), a także udowodnić na czym polega nienależność świadczenia (por. K. Osajda (red. serii), W. Borysiak (red. tomu), Kodeks cywilny. Komentarz. Wyd. 30, Warszawa 2022).

47.  W niniejszej sprawie powódka wprawdzie przedstawiła faktury i paragony fiskalne, które nie były kwestionowane przez stronę przeciwną, niemniej nie było to wystarczające do wykazania roszczenia. Zważyć bowiem należy, iż strona powodowa nie zaoferowała żadnych miarodajnych dowodów pozwalających na ustalenie, że materiały wskazane na poszczególnych fakturach oraz paragonach nie zostały wykorzystane przez pozwaną w trakcie prac wykończeniowo – remontowych wykonywanych przez pozwaną w lokalu mieszkalnym powódki. Na podstawie złożonych dokumentów fiskalnych można jedynie stwierdzić, że powódka poniosła stwierdzone nimi koszty, natomiast nie można ustalić sposobu wykorzystania zakupionych materiałów. W trakcie realizacji dzieła ani po jego zakończeniu nie sporządzono inwentaryzacji materiałów budowlanych.

48.  Zwrócić należy uwagę, iż odnosząc się do zarzutu strony powodowej już na etapie przedprocesowym pozwana przyznała, że nierozliczone zostały wydatki związane z pracami remontowymi na kwotę 495,57 zł. Koszty te zostały jednak zwrócone powódce jeszcze przed wytoczeniem niniejszego powództwa. Zatem, wobec braku wystarczających dowodów, na podstawie art. 405 k.c. w zw. z art. 410 § 1 k.c. a contrario powództwo o zapłatę kwoty 1.364,07 zł podlegało oddaleniu jako nieudowodnione.

(roszczenie o zapłatę odszkodowania)

49.  Na częściowe uwzględnienie zasługiwało powództwo o zapłatę odszkodowania za szkodę poniesioną wskutek nienależytego wykonania umowy o dzieło. Podkreślić należy, że na gruncie art. 471 k.c. wierzyciela obciąża dowód niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, istnienia szkody w określonej wysokości oraz normalnego związku przyczynowego między naruszeniem przez dłużnika więzi zobowiązaniowej a szkodą wyrządzoną wierzycielowi. Wykazanie tych trzech przesłanek aktualizuje możliwość ekskulpacji dłużnika; może on wykazać, że niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania jest następstwem okoliczności, za które nie ponosi odpowiedzialności ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 listopada 2003 r., IV CK 207/02).

50.  W niniejszej sprawie spór pomiędzy stronami dotyczył przede wszystkim kwestii istnienia wad dzieła. Strona pozwana uznała bowiem jedynie drobne usterki w postaci odchodzącego silikonu i położenia kafla przy opływie liniowym, natomiast zakwestionowała wszystkie pozostałe wskazywane przez powódkę wady i usterki.

51.  Dokonując ustaleń w zakresie prawidłowości wykonania umowy przez pozwaną, w pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na treść § 1 umowy strony zgodnie z którym wykonawca jest zobowiązany do wykonania dzieła według zaakceptowanego przez klienta projektu. Wobec brzmienia tego postanowienia umownego należało dokonać weryfikacji efektu wykonanych przez pozwaną prac remontowych z projektem, który stanowił integralną część stosunku prawnego zawartego przez strony.

52.  Ustalenia faktyczne w powyższym zakresie Sąd poczynił przede wszystkim w oparciu o dowód z opinii biegłej sądowej z zakresu budownictwa. W przedłożonej opinii biegła stwierdziła, że prace związane z wykonaniem okładzin ściennych i podłogowych zostały wykonane niezgodnie z umową, a wady polegały na podniesieniu poziomu posadzki o około 1 cm, skróceniu ościeżnicy drzwi łazienki o około 1 cm, wykonaniu natrysku z brodzikiem o długości 135 mm bez wnęki (projekt zakładał wykonanie natrysku o wymiarach 120 mm x 80 mm wraz z wykonaniem wnęki), a także zastosowaniu listew aluminiowych jako wykończenia półek łazienkowych (zamiast przewidzianego w projekcie szlifowania na 45 stopni). Natomiast, biegła nie dysponowała wiadomościami specjalnymi właściwymi do oceny zgodności z projektem wykonanych przez pozwaną robót w zakresie odwodnienia liniowego i instalacji kanalizacyjnej. Powyższe zagadnienie leżało w kompetencjach biegłego posiadającego uprawnienia z zakresu instalacji sanitarnych.

53.  Zważywszy jednak, że powódka nie zgłosiła wniosku o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z tej specjalności, roszczenie co do tej części należało uznać za nieudowodnione.

54.  W świetle opinii biegłej nie sposób również przypisać pozwanej odpowiedzialność za montaż baterii umywalkowej, albowiem wedle biegłej przedmiotowa wada wynikała z krzywizny ścian lub nieprawidłowo wyprowadzonego przyłącza, a z treści umowy nie wynika, by w zakresie przedmiotu umowy mieściły się prace związane z równaniem ścian czy wykonaniem przyłącza.

55.  Zważyć także należy, iż w swojej opinii biegła stwierdziła również, że rzeczywiście zamontowany parapet ma inne wymiary niż projektowany, jednocześnie wskazując, że zaprojektowana szerokość parapetu wynika najprawdopodobniej z błędnego obmiaru, gdyż szerokość ościeża jest większa niż 15 cm.

56.  W ocenie Sądu, skoro projekt, na którego podstawie dzieło miało zostać wykonane, był niezgodny z rzeczywistymi obmiarami, to w takim przypadku pozwana powinna była wstrzymać się z wykonaniem robót, odmówić ich wykonania do czasu przedstawienia prawidłowego projektu. Zgodnie bowiem z treścią art. 634 k.c. jeżeli materiał dostarczony przez zamawiającego nie nadaje się do prawidłowego wykonania dzieła albo jeżeli zajdą inne okoliczności, które mogą przeszkodzić prawidłowemu wykonaniu, przyjmujący zamówienie powinien niezwłocznie zawiadomić o tym zamawiającego. Należy przy tym zaznaczyć, że w razie uchybienia powyższym obowiązkom przyjmujący zamówienie naraża się, po pierwsze, na odpowiedzialność z tytułu rękojmi za wady dzieła oraz, po drugie, na odpowiedzialność odszkodowawczą za zmarnowanie dostarczonego materiału wskutek jego niewłaściwego zużycia, natomiast niezwłoczne zawiadomienie zamawiającego zwalnia przyjmującego zamówienie od odpowiedzialności ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z 20 października 2005 r., II CK 134/05, MoP 2005, Nr 23, s. 1163; wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 13 lutego 2015 r., I ACa 947/14, Legalis; K. Osajda (red. serii), W. Borysiak (red. tomu), Kodeks cywilny. Komentarz. Wyd. 30, Warszawa 2022). Nie bez znaczenia pozostaje także fakt, że pozwana jako przedsiębiorca powinna była dochować należytej staranności ocenianej z punktu widzenia profesjonalnego charakteru jego działalności (art. 355 § 2 k.c.). W związku z powyższym należało uznać, że po stronie pozwanej istniał obowiązek poinformowania powódki o zachodzących przeszkodach w wykonaniu zobowiązania.

57.  Nadto, w przedłożonej opinii biegła stwierdziła, że wada w postaci nierówno ułożonych płytek jest następstwem zastosowanego materiału. Dostarczone przez powódkę płytki nie są bowiem rektyfikowane i w efekcie nie uzyskują regularnych brzegów i identycznych rozmiarów, a poszczególne płytki mogą mieć zarówno nierówną długość czy szerokość, ale nawet różną grubość. Zdaniem Sądu, podobnie jak w przypadku niewłaściwych obmiarów, także w tym przypadku znajduje zastosowanie norma prawna wyrażona w art. 634 k.c. Zatem, stwierdzając, że dostarczony przez powódkę materiał nie nadaje się do prawidłowego wykonania dzieła, pozwana powinna była powstrzymać się z dalszymi pracami i zawiadomić o istniejącej przeszkodzie powódkę. Zwrócić również należy uwagę, że podobny obowiązek przewidywała również umowa stron. Zgodnie bowiem z treścią § 1 ust. 2 niemożność wykonania prac według projektu rodziła obowiązek zawiadomienia o tym projektanta i zamawiającego i przedstawienia alternatywnego rozwiązania.

58.  W związku z powyższym należało stwierdzić, że pozwana nie mogła wykonać remontu w sposób sprzeczny z projektem, zaś stwierdzona niezgodność projektu z rzeczywistymi wymiarami łazienki powinna skutkować wstrzymaniem prac do czasu poprawienia projektu, względnie wprowadzeniem stosownych zmian do umowy. Wprowadzenie zmian do projektu wymagałoby jednak pouczenia powódki jako konsumentki o skutkach tych zmian i uzyskania jej zgody. Oczywistym jest, że powódka jako konsumentka mogła nie zdawać sobie sprawy ze skutków zmian, zwłaszcza, że nie dysponowała specjalistyczną wiedzą z zakresu techniki budowlanej. Zgoda powódki na wprowadzenie zmian powinna zatem być poprzedzona odpowiednim pouczeniem ze strony wykonawcy będącego przedsiębiorcą. Jak już wskazano powyżej w świetle zebranego materiału dowodowego nie ulega wątpliwości, że A. C. proponował powódce zmiany odnośnie wykończenia półek łazienkowych oraz zmian wymiarów brodzika, lecz finalnie nie uzyskał zgody powódki. Wykonawca uznał jednak, że zmiany są niezbędne i mimo braku zezwolenia ze strony zamawiającego zrealizował prace w sposób odmienny niż wskazany w projekcie. Zdaniem Sądu powódka nie zdawała sobie sprawy ze zmian proponowanych przez A. C., stąd też zeznała, że na nic nie wyrażała zgody.

59.  Nadto, należało mieć na względzie, że skoro umowa została zawarta w formie pisemnej, którą strony zastrzegły pod rygorem nieważności (§9), to również zmiana tej umowy wymagała formy pisemnej.

60.  Jak bowiem stanowi art. 77 §1 k.c. uzupełnienie lub zmiana umowy wymaga zachowania takiej formy, jaką ustawa lub strony przewidziały w celu jej zawarcia. Jak już wskazano powyżej strony przewidziały w umowie, że wykonanie dzieła ma nastąpić według zaakceptowanego projektu, co – zdaniem Sądu – oznacza, że strony objęły treścią umowy wskazany projekt, a w konsekwencji wszelkie odstępstwa od niego wymagały zmiany umowy. Skoro zatem strony nie zmieniły umowy w tym zakresie w formie pisemnej zastrzeżonej pod rygorem nieważności, to nie doszło do ważnej zmiany umowy. W rezultacie pozwana była obowiązana do wykonania umowy zgodnie z jej treścią, tj. według zatwierdzonego projektu.

61.  Zdaniem Sądu, brak przekazania protokołu reklamacyjnego wskazanego w umowie nie skutkował wygaśnięciem roszczeń odszkodowawczych. Po pierwsze, w umowie wprost nie wskazano, aby brak przekazania protokołu skutkuje wygaśnięciem roszczeń. Po drugie, uzależnienie w obrocie konsumenckim możliwości dochodzenia roszczenia o odszkodowanie od sporządzenia protokołu reklamacyjnego stanowiłoby klauzulę abuzywną. Jak natomiast wskazuje się w doktrynie w odniesieniu do jakiegokolwiek postanowienia modyfikującego zakres odpowiedzialności na niekorzyść konsumenta należy rozważyć, czy nie ma ono charakteru niedozwolonego postanowienia w rozumieniu art. 385 1 k.c., tym bardziej że w razie wątpliwości uważa się za klauzulę abuzywną np. wyłączenie lub istotne ograniczenie odpowiedzialności przedsiębiorcy względem konsumenta za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania (art. 385 3 pkt 2 k.c.) – tzw. szara klauzula abuzywna. Ta zasada ma zastosowanie również, jeżeli doszłoby do wyłączenia lub ograniczenia odpowiedzialności dłużnika (przedsiębiorcy) wobec wierzyciela (konsumenta) za działania osób, z pomocą których wykonuje on zobowiązanie ( vide: M. Załucki (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Wyd. 3, Warszawa 2023). Zdaniem Sądu, uzależnienie dochodzenia roszczeń odszkodowawczych od konieczności uprzedniego sporządzenia protokołu reklamacyjnego stanowiłoby istotne odstępstwo od modelu ustawowego na niekorzyść konsumenta, rażąco naruszałoby jego interesy, de facto zamykając drogę do domagania się odszkodowania w razie zaniechania obowiązku przekazania protokołu.

62.  Sporna pomiędzy stronami była również wysokość szkody majątkowej. Ustalenia faktyczne w tym zakresie Sąd oparł na dowodzie z opinii biegłej sądowej z zakresu budownictwa wobec braku innych dowodów na tę okoliczność.

63.  Przede wszystkim należy wskazać, że miarodajnym dowodem w tym zakresie nie mogła być prywatna ekspertyza sporządzona na zlecenie powódki przez Z. K. (1), na podstawie której powódka określiła wysokość dochodzonego roszczenia z tytułu odszkodowania za szkodę. Jak wskazuje się bowiem w orzecznictwie jeżeli strona dołącza do pisma procesowego ekspertyzę pozasądową i powołuje się na jej twierdzenia i wnioski, ekspertyzę tę należy traktować jako część argumentacji faktycznej i prawnej przytaczanej przez stronę. Gdy strona składa ekspertyzę z intencją uznania jej przez sąd za dowód w sprawie, wówczas istnieją podstawy do przypisania jej także znaczenia dowodu z dokumentu prywatnego. Pozasądowa opinia rzeczoznawcy jako dokument prywatny stanowi jedynie dowód tego, że osoba, która ją podpisała, wyraziła zawarty w niej pogląd, nie korzysta natomiast z domniemania zgodności z prawdą zawartych w niej twierdzeń (vide: wyrok SN z 15 stycznia 2010 r., I CSK 199/09, L.). W świetle całokształtu zebranego materiału dowodowego należało uznać, że przedmiotowa ekspertyza nie została wykonana w sposób prawidłowy, albowiem jedynie część stwierdzonych w niej wad i usterek znajduje potwierdzenie w opinii biegłej sądowej z zakresu budownictwa, którą Sąd uznał za w pełni wiarygodny dowód w sprawie. Nadto, koszt usunięcia wad został przez autora ekspertyzy określony wedle oszacowania. Wobec powyższych wad prywatnej ekspertyzy nie mogła ona stanowić wiarygodnego dowodu na okoliczność poniesionej przez powódkę szkody.

64.  Zważyć należy, iż powódka dopiero w stanowisku końcowym zakwestionowała wskazany w opinii biegłej koszt naprawienia szkody, natomiast w toku postępowania, po złożeniu przez biegłą ustnych wyjaśnień na rozprawie, nie wnosiła o dopuszczenie dowodu z uzupełniającej opinii biegłego albo z dowodu z innego biegłego. Nie ulega wątpliwości, że ustalenie wysokości odszkodowania wymaga wiadomości specjalnych i może być ustalone wyłącznie na podstawie dowodu z opinii biegłego. Jednocześnie, w niniejszej sprawie brak było podstaw do zastosowania normy prawnej wyrażonej w art. 322 k.p.c., zgodnie z którą jeżeli w sprawie o naprawienie szkody sąd uzna, że ścisłe udowodnienie wysokości żądania jest niemożliwe, nader utrudnione lub oczywiście niecelowe, może w wyroku zasądzić odpowiednią sumę według swej oceny opartej na rozważeniu wszystkich okoliczności sprawy. Uprawnienie orzekania przez sąd według własnej oceny nie zwalnia stron z ciążącego na nich ciężaru dowodu (art. 232 zd. 1 k.p.c.), ani nie zmienia jego rozkładu (art. 6 k.c.). Sąd może zatem z niego skorzystać dopiero wówczas, gdy po wyczerpaniu wszystkich dostępnych dowodów okaże się, że ścisłe udowodnienie żądania jest niemożliwe lub nader utrudnione ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z 9 listopada 2007 r., V CSK 220/07, L.; wyrok Sądu Najwyższego z 26 stycznia 1976 r., I CR 954/75, L.).

65.  Jak wskazuje się w doktrynie niemożność ścisłego udowodnienia wysokości roszczenia może wynikać z braku dostatecznej liczby dowodów lub braku możliwości ich przeprowadzenia w danym postępowaniu. Z kolei utrudnienia w dowodzeniu zachodzą w sytuacji ograniczonego dostępu do danego środka dowodowego z przyczyn natury faktycznej lub prawnej (np. dowody objęte tajemnicą państwową). Sąd może również poprzestać na własnej ocenie, bez ścisłego udowodnienia jeżeli byłoby ono oczywiście niecelowe. Udowodnienie będzie oczywiście niecelowe, jeśli co prawda istniej możliwość przeprowadzenia dowodów w celu ścisłego ustalenia żądania, ale ich ewentualne przeprowadzenie będzie na tyle czasochłonne lub kosztowne, że znacznie przedłuży postępowanie lub w sposób nieproporcjonalnie wysoki zwiększy koszty postępowania. Użycie zwrotu „oczywiście niecelowe” oznacza, że już prima facie czas i koszty niezbędne w celu ścisłego udowodnienia żądania wydają się być nieracjonalny (nieuzasadniony) (vide: E. Marszałkowska-Krześ, I. Gil (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, wyd. 31, 2023). W niniejszym przypadku nie zachodziła żadna ze wskazanych w powołanym przepisie okoliczności. Ustalenie wysokości poniesionej szkody było możliwe w oparciu o dowód z opinii biegłego. Koszt opinii biegłego (5.337,04 zł) nie był niewspółmierny do wysokości dochodzonego roszczenia.

66.  Ponadto, zdaniem Sądu, brak było również podstaw, aby ustalenia dotyczące wysokości poniesionej przez powódkę szkody oprzeć na dowodzie z umowy o wykonanie remontu łazienki zawartej przez powódkę z innymi wykonawcami w dniu 22 lutego 2023 roku. Przede wszystkim, należy wskazać, że powódka nie wykazała, że przedmiotem tej umowy jest wyłącznie usunięcie wad robót wykonanych uprzednio przez pozwaną, a wskazany w umowie koszt pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym z nienależytym wykonaniem zobowiązania przez pozwaną. Nadto, nie sposób ocenić, czy przewidziana w umowie z dnia 22 lutego 2023 roku kwota 27.200 zł nie jest zawyżona, zwłaszcza że umowa zakłada wykonanie robót przez dwie osoby. Wreszcie wskazać należy, że powódka nie wykazała, że faktycznie poniosła koszty wskazane w tej umowie.

67.  W związku z powyższym jedynym miarodajnym środkiem dowodowym stanowiącym dowód na okoliczność poniesionej przez powódkę szkody jest opinia biegłej. Na podstawie tego dowodu Sąd przyjął, że koszt doprowadzenia łazienki do stanu zgodnego z umową oraz zasadami sztuki budowlanej i normami technicznymi wynosi 19.689,69 zł brutto.

68.  Mając zatem na względzie wszystkie przytoczone powyżej okoliczności, na podstawie art. 471 k.c. w zw. z art. 481 §1 k.c., Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 19.689,69 zł. Nadto, od powyżej kwoty Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 27 listopada 2021 r. do dnia zapłaty. Zważyć bowiem należy, iż pismem z dnia 16 listopada 2021 r. powódka wezwała pozwaną do zapłaty należności dochodzonych w niniejszej sprawie w terminie 7 dni od otrzymania wezwania. Wezwanie zostało pozwanej doręczone w dniu 19 listopada 2021 r., a roszczenie stało się wymagalne z dniem następnym po upływie wyznaczonego terminu.

69.  W pozostałym zakresie, Sąd na podstawie art. 471 k.c. stosowanego a contrario oddalił powództwo.

VI.

(koszty procesu)

70.  O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c., uznając, że powódka wygrała niniejsze postępowanie w 61,4 %, a pozwana w 38,6 %. Na poniesione przez powódkę koszty składają się: opłata sądowa od pozwu (1.604 zł), opłata od wniosku o zabezpieczenie (100 zł), opłata od pełnomocnictwa (17 zł), zaliczka na poczet wynagrodzenia biegłego (1.500 zł), a także opłata za czynności fachowego pełnomocnika będącego adwokatem w stawce minimalnej, zgodnie z §2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie, a zatem łącznie w kwocie 6.821 zł, z czego należy się jej zwrot kwoty 4.188,09 zł.

71.  Z kolei, pozwana poniosła koszty zastępstwa procesowego w łącznej kwocie 3.617 zł, z czego należy się jej od przeciwnika zwrot kwoty 1.396,16 zł. Po wzajemnym skompensowaniu kosztów, należało zasądzić od pozwanej na rzecz powódki kwotę 2.791,93 zł. Nadto, na podstawie art. 98 § 1 1 k.p.c. Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

72.  Ponadto, na podstawie art. 100 k.p.c. w zw. z art. 83 ust. 1 i 2 i 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Sąd nakazał pobranieod stron – w zakresie w jakim uległy w niniejszym sporze – kosztów opinii biegłego. Łączny koszt opinii wynosił 5.337,04 zł, przy czym do kwoty 1.500 zł został on sfinansowany z zaliczki wpłaconej przez powódkę, a zatem do rozliczenie pozostała kwota 3.837,04 zł. Uwzględniając stosunek, w jakim strony przegrały niniejszy spór należało nakazać ściągnięcie od powódki kwoty 1.481,10 zł, zaś od pozwanej kwoty 2.355,94 zł.