Sygn. akt I ACz 192/13
Dnia 13 lutego 2013 r.
Sąd Apelacyjny w Poznaniu – Wydział I Cywilny
w następującym składzie:
Przewodniczący: SSA Małgorzata Gulczyńska (spr.)
SSA Jan Futro
SSA Marek Górecki
po rozpoznaniu w dniu 13 lutego 2013 r. na posiedzeniu niejawnym
sprawy z powództwa T. K.
przeciwko K. Z.
o wydanie i zapłatę
na skutek zażalenia powoda na postanowienie Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 5 grudnia 2012 r. sygn. akt I C 3350/12
postanawia:
uchylić zaskarżone postanowienie.
/-/SSA Jan Futro /-/ SSA Małgorzata Gulczyńska /-/SSA Marek Górecki
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy stwierdził swoją niewłaściwość rzeczową i przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu w Białymstoku jako rzeczowo i miejscowo właściwemu do jego rozpoznania.
W uzasadnieniu wskazano, że roszczenie powoda o wydanie odpisu dokumentu pełnomocnictwa jest roszczeniem o charakterze majątkowym, zatem zgodnie z art. 17 pkt 4 k.p.c., wobec wartości przedmiotu sporu nieprzekraczającej 75 000 zł, właściwym rzeczowo jest sąd rejonowy. Sądem miejscowo właściwym jest natomiast sąd właściwości ogólnej przeciwnika procesowego, zatem na podstawie art. 200 § 1 k.p.c. sprawę należało przekazać Sądowi Rejonowemu w Białymstoku jako sądowi właściwemu.
W zażaleniu na to postanowienie powód podniósł, że sprawa o wydanie dokumentu ma charakter niemajątkowy, co uzasadnia właściwość rzeczową sądu okręgowego.
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
Zażalenie było zasadne.
Przepis art. 17 pkt 1 k.p.c. uzależnia właściwość sądu okręgowego jako sądu pierwszej instancji od charakteru roszczenia objętego pozwem, odwołując się do dychotomicznego podziału na roszczenia majątkowe i niemajątkowe. Żądanie pozwu znajduje uzasadnienie w przepisie art. 102 k.c., umożliwiającym domaganie się wydania poświadczonego odpisu dokumentu pełnomocnictwa z zaznaczeniem jego wygaśnięcia. Dla oceny prawidłowości zaskarżonego rozstrzygnięcia konieczne jest stwierdzenie, czy roszczenie powoda ma niemajątkowy czy majątkowy charakter.
W postanowieniu z dnia 5 października 2006 r. (IV CSK 110/06, LEX nr 354965) Sąd Najwyższy stwierdził, że roszczenie powoda o wydanie od pozwanej wspólnoty mieszkaniowej dokumentów dotyczących nieruchomości jest roszczeniem o charakterze majątkowym, bowiem dominują w nim elementy ochrony interesów majątkowych powoda. Stanowisko to pozwala na sformułowanie tezy, że w zależności od charakteru dokumentów, roszczenie o ich wydanie może być zakwalifikowane jako roszczenie majątkowe lub niemajątkowe. W niniejszej sprawie powód nie wskazywał, że wydanie dokumentu ma dla niego walor materialny, natomiast z załączonego do pozwu przesądowego wezwania skierowanego do pozwanego wynika, że roszczenie zgłoszone w pozwie ma dla niego wymiar wyłącznie niemajątkowy. W piśmie tym stwierdził, że pełnomocnictwo zostało udzielone do działania w jego imieniu i na jego rzecz przed (...), powołując jednocześnie szereg roszczeń o osobistym charakterze. Prowadzi to do wniosku, że również roszczenie zgłoszone w pozwie miało niemajątkowy charakter.
Ponadto w doktrynie wskazuje się, że o majątkowym lub niemajątkowym charakterze roszczenia świadczy fizyczna możliwość ustalenia wartości danego prawa i wyrażenia jej w pieniądzu jako mierniku wartości towarów i usług (tak: W. Sługiewicz w krytycznej glosie do cytowanego wyżej orzeczenia, Rejent 2008, nr 2, str. 165). Również w takim ujęciu nie można uznać, aby w niniejszej sprawie zostało objęte pozwem roszczenie majątkowe. Brak bowiem podstaw do stwierdzenia, że powód dochodzi roszczenia możliwego do wyceny według wartości dokumentu pełnomocnictwa.
W tym stanie rzeczy zaskarżone postanowienie należało uchylić na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.
/-/SSA Jan Futro /-/ SSA Małgorzata Gulczyńska /-/SSA Marek Górecki