Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 marca 2024 r.

Sąd Okręgowy w Krakowie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący : Sędzia Honorata Paluch

Protokolant: Patrycja Żądło

po rozpoznaniu w dniu 20 lutego 2024 r. w Krakowie

na rozprawie

sprawy z powództwa R. G.

przeciwko (...) Bank S.A. z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powoda R. G. na rzecz strony pozwanej (...) Bank S.A. w W. kwotę 5.417 zł (pięć tysięcy czterysta siedemnaście złotych) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od prawomocności orzeczenia tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Sygn. akt I C 776/23

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 19 marca 2024 roku

Powód R. G. pozwem z dnia 9 grudnia 2022 roku przeciwko pozwanemu (...) Bank S.A. z siedzibą w W. wniósł o:

I.  wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym i nakazanie stronie pozwanemu (...) Bank S.A. z siedzibą w W. zapłaty na jego rzecz kwoty 103.981,21 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz zasądzenie kosztów postępowania;

II.  zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty oraz z skarbową od udzielonego pełnomocnictwa.

W razie złożenia sprzeciwu od nakazu zapłaty przez pozwanego lub w razie uznania przez Sąd, że brak jest podstaw do wydania nakazu zapłaty powód wniósł o:

I.  nakazanie pozwanemu zapłaty na rzecz powoda kwoty 103 981,21 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, liczonymi od dnia wniesienia niniejszego pozwu do dnia zapłaty;

II.  zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty oraz z opłatą skarbową od udzielonego pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu powód wskazał, że w dniu 27 listopada 2017 roku zawarł ze stroną pozwaną umowę nr (...) o udzielenie kredytu konsolidacyjnego, zgodnie z którą Bank przekazał powodowi środki pieniężne określone w umowie. Zgodnie z treścią umowy pozwany udzielił powodowi kredytu gotówkowego w kwocie 148.007,50 zł. Całkowity koszt kredytu określono na kwotę 147.753,99 zł. Do dnia wniesienia pozwy powód spłacała regularnie raty kredytu.

Powód podał, iż skierował do strony pozwanej pismo datowane na dzień 3 listopada 2022 roku ,w którym zawarł oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego przewidzianej w art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim., jak również wysłał stronie pozwanej datowane na dzień 3 listopada 2022 roku wezwania do zapłaty.

W odpowiedzi na powyższe pisma strona pozwana wskazała powodowi, iż brak jest podstaw do uznania przedmiotowego zgłoszenia za słuszne. Zdaniem powoda Bank dopuścił się licznych uchybień. Przede wszystkim Bank bezpodstawnie doliczył do całkowitej kwoty kredytu koszty prowizji i ubezpieczenia kredytu, podczas gdy opłaty z tego tytułu, zgodnie z treścią przywołanej powyżej ustawy są traktowane, jako całkowity koszt kredytu i nie są udostępniane kredytobiorcy, a tym samym nie mogą być określane jako kwota kredytu zgodnie z definicją umieszczoną w art. 5 ust 7 ustawy o kredycie konsumenckim.

W dalszej kolejności powód wskazał na nieuzasadnione obliczenie odsetek należnych Bankowi w oparciu o obejmującą swoim zakresem zarówno kwotę udostępnioną kredytobiorcy i koszty kredytu, a nie w oparciu o rzeczywistą kwotą udostępnioną kredytobiorcy.

Nadto brak było wskazania zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 7 ustawy o kredycie konsumenckim założeń przyjętych do całkowitej kwoty do zapłaty przez konsumenta, albowiem w umowie nie ustalono od jakiej kwoty obliczane są odsetki, które winny być obliczane od całkowitej kwoty kredytu rzeczywiście udostępnionej konsumentowi kwoty bez doliczania kosztów prowizji/ubezpieczenia.

Powód w dalszej kolejności podał, iż Bank nie udzielił mu w trybie art. 30 ust. 1 pkt 10 ustawy o kredycie konsumenckim informacji o innych kosztach jakie był zobowiązany ponieść w związku z umową o kredyt konsumencki oraz ukrył przed konsumentem informacje, że odsetki są liczone nie od rzeczywiście udostępnionej mu kwoty (tj. całkowitej kwoty kredytu), a od kwoty zawyżonej o elementy, które zgodnie z ustawą zaliczone są do całkowitego kosztu kredytu.

Zdaniem powoda następczym i dalszym uchybieniem ze strony Banku było naruszenie art. 30 ust. 1 pkt 7 ustawy o kredycie konsumenckim albowiem w związku z powyżej wskazanymi naruszeniami, doszło do błędnego obliczenia rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania. W ocenie powoda tego typu naruszenia uprawniają kredytobiorcę do skorzystania z uprawnień przewidzianych w art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim.

Dnia 30 grudnia 2022 roku tut. Referendarz sądowy w Sądzie Okręgowym w Krakowie, I Wydział Cywilny wydał nakaz zapłaty uwzględniając w całości żądanie powoda.

Pismem datowanym na dzień 6 lutego 2023 roku strona pozwana złożyła sprzeciw od nakazu zapłaty zaskarżając go w całości i wniosła o:

I.  wydanie postanowienia stwierdzającego utratę mocy Nakazu zapłaty w całości;

II.  oddalenie powództwa w całości;

III.  zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego oraz kwoty 17 zł tytułem uiszczonej przez Pozwanego opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, według norm przepisanych w ramach pozwu głównego.

Pozwany zaprzeczył twierdzeniom pozwu, z wyjątkiem tych wyraźnie przyznanych. W szczególności pozwany zaprzeczył temu, jakoby umowa nie spełniała ustawowych wymogów, kredytobiorca miał podstawy faktyczne i prawne do złożenia oświadczenia w trybie art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim, jakoby kredytobiorca spłacił w całości prowizję i opłatę pośredniczą w dniu uruchomienia kredytu – gdyż były one spłacane co miesiąc w ratach kapitałowych – oraz jakoby karencja w spłacie rat dokonana aneksem z dnia 3 sierpnia 2022 roku dotyczyła rat odsetkowych – gdyż karencja ta dotyczyła wyłącznie rat kapitałowych w okresie sierpień-październik 2022 r. Nadto pozwany zakwestionował wysokość wywodzonego przez powoda roszczenia oraz podniósł zarzut przedawnienia roszczenia powoda w zakresie kwoty 27.719,63 zł, tj. w zakresie kwoty całości wyliczonych przez powoda odsetek umownych rzekomo uiszczanych w ramach spłaty Umowy kredytu między dniem 15 stycznia 2018 roku a dniem 15 listopada 2019 roku, z uwagi na upływ 3-letniego terminu określonego w art. 118 kc.

Strona pozwana podała, iż nie sposób zgodzić się z powodem jakoby Bank doliczył do całkowitej kwoty kredytu prowizji za jego udzielenie ani kosztu ubezpieczenia kredytobiorcy. Z postanowień umowy kredytu wprost wynika, że całkowita kwota kredytu wynosi 106.741,00 zł i jest tożsama z kwotą udostępnioną kredytobiorcy na cele konsumpcyjne oraz spłatę jego zobowiązań.. W całkowitej kwocie kredytu nie została więc ujęta kwota prowizji w wysokości 22.053,12 zł, ani kwota 19.213,38 zł stanowiąca opłatę należną pośrednikowi kredytowemu . Bank w sposób prawidłowy podał więc całkowitą kwotę kredytu, która następnie stanowiła prawidłową podstawę wyliczenia wysokości (...).

Zdaniem strony pozwanej nie jest również uprawnione twierdzenie powoda, że kredytodawca uprawniony jest do pobierania odsetek jedynie od „całkowitej kwoty kredytu", która to kwota jest kredytobiorcy wypłacona do swobodnej dyspozycji. Odsetki kredytodawca pobierać może bowiem od całej kwoty kredytu, tj. również tej części kredytu, która jest przeznaczona na zapłatę przez kredytobiorcę kosztów kredytu, takich jak prowizja za jego udzielenie.

Strona pozwana wskazała również na bezzasadność zarzutu powoda co do naruszenia przez stronę pozwaną art. 30 ust. 1 pkt 7 u.k.k. i niepodania w umowie założeń przyjętych do obliczenia całkowitej kwoty do zapłaty przez konsumenta. Zdaniem strony pozwanej przepis ten wymaga jedynie, aby podać całkowitą kwotę do zapłaty przez konsumenta oraz rzeczywistą roczną stopę oprocentowania (wraz z założeniami do jej obliczenia). Końcowo strona pozwana zakwestionowała twierdzenie powoda co do tego jakoby zataiła to, że odsetki liczone są od kwoty kredytu, a nie od całkowitej kwoty kredytu. Kwestia odnosząca się do odsetek nie była w żaden sposób ukryta i wynikała z postanowień umowy kredytu.

Pismem z dnia 24 maja 2023 roku powód dokonał modyfikacji powództwa poprzez jego rozszerzenie w ten sposób, że ponad pierwotne żądanie powód wnosi o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 7.528,53 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pisma modyfikującego powództwo do dnia zapłaty.

Wobec modyfikacji powództwa powód wniósł więc o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 111.509,74 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi:

a.  od kwoty 103.981,21 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;

b.  od kwoty 7.528,53 zł od dnia wniesienia niniejszego pisma do dnia zapłaty.

Pismem z dnia 25 maja 2023 roku powód ustosunkował się do wniesionego przez pozwanego sprzeciwu od nakazu zapłaty, wskazując na nietrafność poniesionych w nim tez oraz oświadczając o podtrzymaniu powództwa w całości.

Pozwany w piśmie datowanym na dzień 29 czerwca 2023 roku odpowiedział na modyfikację powództwa i wniósł o:

I.  oddalenie powództwa w całości;

II.  zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych również w zakresie kwoty 7.528,53 zł, o którą rozszerzono powództwo.

W wykonaniu zobowiązania Sądu w piśmie z dnia 30 sierpnia 2023 roku pozwany oświadczył o podtrzymaniu w całości swoje stanowisko zawarte w sprzeciwie od nakazu zapłaty oraz w piśmie z dnia 29 czerwca 2023 roku oraz wskazał twierdzenia powoda, którym zaprzecza.

Pismem z dnia 26 stycznia 2024 roku powód ponownie dokonał modyfikacji powództwa poprzez jego rozszerzenie w ten sposób, że ponad dotychczasowe roszczenie powód wnosi o zasądzenie od pozwanego kwoty 8.903,62 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia modyfikacji powództwa do dnia zapłaty.

Wobec modyfikacji powództwa powód wniósł więc o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 120.413,37 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi:

a.  od kwoty 103.981,21 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;

b.  od kwoty 7.528,53 zł od dnia wniesienia pisma modyfikującego powództwo do dnia zapłaty;

c.  od kwoty 8.903,62 zł od dnia wniesienia pisma modyfikującego powództwo do dnia zapłaty.

Pozwany w piśmie datowanym na dzień 14 lutego 2024 roku odpowiedział na modyfikację powództwa i wniósł o:

I.  oddalenie powództwa w całości;

II.  zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych również w zakresie kwoty 8.903,62 zł, o którą rozszerzono powództwo.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 27 listopada 2017 roku (...) Bank S.A. zawarł z powodem R. G. umowę nr (...) o udzielenie N. kredytu konsolidacyjnego. Na mocy umowy (...) Bank S.A. udzielił powodowi kredytu w wysokości 148.007,50 zł z przeznaczeniem na: spłatę zobowiązań powoda w kwocie 90.141,00 zł; cele konsumpcyjne powoda w kwocie 16.600,00 zł; sfinansowanie prowizji za udzielenie kredytu w wysokości 22.053,12 zł; sfinansowanie kosztów opłaty uiszczanej przez powoda na rzecz pośrednika kredytowego w kwocie 19.213,38 zł.

Całkowita kwota do zapłaty przez powoda wynosiła 254.494,99 zł i stanowiła sumę całkowitej kwoty kredytu i całkowitego kosztu kredytu (pkt II lit. I ppkt 2 umowy).

Kredyt został udzielony na okres od dnia 27 listopada 2017 roku do dnia 17 grudnia 2029 roku. Umowa kredytu wiąże strony od dnia jej zawarcia do dnia całkowitej spłaty zobowiązań klienta z tytułu umowy kredytu, chyba że umowa kredytu zostanie wcześniej rozwiązana w sposób określony w pkt III.9.2.3. umowy (pkt II lit. D i E umowy).

Dowód: umowa k. 15-19,

Kredyt oprocentowany jest według zmiennej stopy procentowej, która wynosi 9,90% w stosunku rocznym. Wysokość zmiennej stopy procentowej ustalana jest jako suma zmiennej stopy bazowej obowiązującej w Banku, wynoszącej w stosunku rocznym 1,73% oraz stałej marży Banku wynoszącej 8,17%. Wysokość stopy bazowej ustalana jest w trybie opisanym w pkt III.1. umowy kredytu. Wysokość zmiennej stopy procentowej nie może być wyższa, niż wysokość odsetek maksymalnych, o których mowa w pkt III.1.7. umowy kredytu. W przypadku przekroczenia tej wysokości, stosuje się oprocentowanie w wysokości odsetek maksymalnych przez okres trwania przekroczenia (pkt II lit. G).

W przypadku braku spłaty należności z tytułu umowy kredytu w terminie jej wymagalności, w szczególności w przypadku braku spłaty raty kredytu w wymaganym terminie, Bank pobiera od kwoty zaległej odsetki według zmiennej stopy procentowej dla zadłużenia przeterminowanego, która wynosi 14% w stosunku rocznym. Sposób ustalania stopy procentowej dla zadłużenia przeterminowanego określa pkt III.1.11 umowy kredytu. (pkt II lit. H)

Klient zobowiązał się do spłaty udzielonego Kredytu wraz z należnymi opłatami, prowizjami i odsetkami w 144 kapitałowo – odsetkowych ratach, płatnych na Rachunek Kredytu w terminach i wysokościach określonych w umowie (pkt II lit. J)

Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania Kredytu wynosi 18,69 %. Do wyliczenia Rzeczywistej Rocznej Stopy Oprocentowania przyjęte zostały następujące założenia: Umowa Kredytu będzie obowiązywać przez czas, na który została zawarta, a Bank (...) wypełnią zobowiązania wynikające z Umowy Kredytu w terminach w niej określonych; datą początkową jest data wypłaty Kredytu; odstępy czasu między datami używanymi w obliczeniach będą wyrażone w latach lub w ułamkach roku, przy czym przyjmuje się, że rok liczy 365 dni, a w przypadku lat przestępnych 366 dni, 52 tygodnie lub 12 równych miesięcy, zaś równy miesiąc ma 30,41666 dni; wynik obliczeń podaje się z dokładnością do co najmniej jednego miejsca po przecinku, przy czym jeżeli cyfra występująca po wybranym przez obliczającego miejscu po przecinku jest mniejsza niż 5, cyfrę tę pomija się, gdy zaś jest większa albo równa 5, cyfrę poprzedzającą zwiększa się o 1.(pkt II lit. I umowy).

Stopa Bazowa, z zastrzeżeniem ust. 1.2 poniżej, ulega zmianie w okresach trzymiesięcznych liczonych od pierwszego dnia miesiąca, w którym została zawarta Umowa Kredytu. Stopa Bazowa na każdy kolejny trzymiesięczny okres kalendarzowy jest równa średniej arytmetycznej stopy referencyjnej WIBOR 3M (publikowanej w ogólnopolskiej prasie codziennej lub w Internecie, np. www.bankier.pl,www.money.pl i zaokrąglonej do drugiego miejsca po przecinku), obowiązującej w ostatnich 5 Dniach Roboczych poprzedzających ostatni Dzień Roboczy poprzedniego trzymiesięcznego okresu kalendarzowego. Aktualna wysokość Stopy Bazowej jest publikowana na S. Internetowej Banku.

Stopa Bazowa ulega zmianie w przypadku, gdy średnia arytmetyczna stopy referencyjnej WIBOR 3M, wyliczona zgodnie z ust. 1.1 powyżej, będzie się różniła od poprzedniej Stopy Bazowej o co najmniej 0,0001 %, niezależnie od tego, czy zmiany te nastąpią na korzyść Klienta, czy też na korzyść Banku.

W przypadku określonym w ust. 1.2 powyżej, zmiana wysokości Stopy Bazowej, a w konsekwencji zmiana stopy procentowej Kredytu, następuje pierwszego Dnia Roboczego kolejnego trzymiesięcznego okresu, o którym mowa w ust. 1.1 powyżej.

Bank uruchomi Kredyt według Stopy Bazowej obowiązującej w dniu zawarcia Umowy Kredytu.

W przypadku zmiany oprocentowania Kredytu, Klientowi zostanie przekazana niezwłocznie od dnia zaistnienia zmiany, informacja o zmianie oprocentowania wraz z nową wysokością raty Kredytu: za pośrednictwem poczty elektronicznej, jeżeli Klient podał Bankowi adres poczty elektronicznej albo w formie papierowej, przesyłką pocztową na podany przez Klienta adres korespondencyjny - w przypadku braku zgody Klienta na przesyłanie informacji dotyczących Umowy Kredytu za pośrednictwem poczty elektronicznej.

Oprocentowanie Kredytu według zmiennej stopy procentowej oznacza, że w trakcie trwania Umowy Kredytu oprocentowanie Kredytu może ulec obniżeniu, jak i podwyższeniu. Klient ponosi ryzyko, że w przypadku wzrostu Stopy Bazowej wyższe będzie oprocentowanie Kredytu i wzrośnie wówczas wysokość miesięcznej raty kapitałowo-odsetkowej, a tym samym wysokość całego zobowiązania zaciągniętego na podstawie Umowy Kredytu.

W przypadku podwyższenia Stopy Bazowej oprocentowanie może zostać podwyższone do wartości nie wyższej niż wysokość odsetek maksymalnych ustalanych na zasadach określonych w Kodeksie cywilnym, tj. dwukrotności wartości będącej sumą stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego oraz 3,5 punktów proc., chyba że przepisy prawa bezwzględnie obowiązujące w danym czasie będą przewidywały inną wysokość odsetek maksymalnych.

W przypadku obniżenia Stopy Bazowej oprocentowanie Kredytu może zostać obniżone, jednak do wartości nie niższej niż 0,00%.

Odsetki są naliczane od dnia uruchomienia Kredytu do dnia poprzedzającego spłatę Kredytu włącznie. Dla celów związanych z obliczaniem odsetek, przyjmuje się rzeczywistą liczbę dni wykorzystania Kredytu oraz rzeczywistą liczbę dni w roku. Odsetki naliczane są oddzielnie za każdy dzień wykorzystania Kredytu.

Stopa oprocentowania zadłużenia przeterminowanego jest równa odsetkom maksymalnym za opóźnienie w cywilnego, tj. dwukrotności wartości będącej sumą stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego oraz 5,5 punktów procentowych, chyba że przepisy prawa bezwzględnie obowiązujące wdanym czasie będą przewidywały.

Powód regularnie spłacał raty kredytu.

Dowód: umowa k. 15-19, harmonogram spłat kredytu k. 20-22, k. 121-122, harmonogram spłat k. 123-14, potwierdzenia przelewów k. 125-158, harmonogram k. 159

Załącznikiem nr 1 do umowy kredytu była dyspozycja jego wypłaty. Kredyt został wypłacony w następujący sposób: kwota 16.600,00 zł stanowiąca kwotę kredytu na cele konsumpcyjne została przelana na rachunek wskazany w dyspozycji, kwota 90.141,00 zł przeznaczona na spłatę zobowiązań powoda została przelana na wskazane rachunki o nr (…); kwota 22.053,12 zł z tytułu prowizji od udzielonego kredytu na rachunek Banku oraz kwota 19.213,38 zł z tytułu opłaty pobieranej przez pośrednika kredytowego zostały przelane na rachunek o nr (…). Wypłata kredytu została zrealizowana w dniu 30 listopada 2017 roku.

Dowód: dyspozycja wypłaty k. 98, wyciąg k. 100

Dnia 3 sierpnia 2022 roku strony zawarły ze sobą aneks do wiążącej ich umowy, na mocy którego okres kredytowania został ustalony od dnia 27 listopada 2017 roku do dnia 16 czerwca 2030 roku oraz wprowadzona została karencja w spłacie rat kapitałowych umowy kredytu na okres 3 miesięcy. Karencja rat kapitałowych obejmowała miesiące: sierpień 2022 roku, wrzesień 2022 roku, październik 2022 roku. Warunki karencji określone zostały w harmonogramie stanowiącym załącznik do umowy.

Dowód: aneks k. 23, harmonogram k. 24-25

W dniu 3 listopada 2022 roku powód sporządził oświadczenie, na podstawie art. 45 ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim, podnosząc naruszenie przepisów tej ustawy polegające na doliczeniu do całkowitej kwoty kredytu prowizji/ ubezpieczenia kredytu, nieuzasadnienie obliczenie odsetek należnych bankowi w oparciu nie o kwotę będącą rzeczywistą kwotą udostępnioną kredytobiorcy jaki i koszty kredytu, a także brak wskazania zgodnie z art. 30 ust.1 pkt 7 ustawy założeń przyjętych do obliczeń całkowitej kwoty do zapłaty przez konsumenta, tj. rzeczywiście udostępnionej konsumentowi kwoty bez doliczenia prowizji/ ubezpieczenia. Ponadto powód wskazał, iż nie została mu udzielona w trybie art. 30 ust.1 pkt.10 informacja o innych kosztach, które konsument ma ponieść poprzez ukrycie przed konsumentem informacji, że odsetki nie są liczone od rzeczywistej udostępnionej kwoty kredytu (całkowitej kwoty kredytu), a nie od kwoty zawyżonej o elementy, które zgodnie z ustawą zaliczone są do całkowitego kosztu kredytu. Jednocześnie powód wezwał Bank do zapłaty kosztów w kwocie 101.249,60 zł w terminie 30 dni od dnia doręczenia pisma.

W dniu 3 listopada 2022 roku powód wskazując na to, iż Bank w umowie pożyczki z dnia 31 sierpnia 2018 roku nr KGP (...) naruszył przepisy art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim wezwał Bank do dobrowolnego spełnienia świadczenia polegającego na wypłacie na jego rzecz dotychczas pobranych kosztów w kwocie 79.196,48 zł, a także pobranej prowizji w kwocie 22.053,12 zł. Powód wyznaczył pozwanemu trzydziestodniowy termin od dnia odebrania wezwania na spełnienie świadczenia.

Pisma dotarły do adresata w dniu 21 listopada 2022 roku .

Dowód: oświadczenie k. 26, wezwanie k.27, potwierdzenie k. 28

Pismem z dnia 25 listopada 2022 roku Bank poinformował powoda, iż nie uznaje jego oświadczenia za skuteczne oraz odmawia wypłaty żądanej kwoty. Bank wskazał, iż jego oświadczenie zostało złożone po terminie w art. 45 ust.5 ustawy o kredycie konsumenckim, a zatem wygasła już możliwość powoływania się na sankcje kredytu darmowego.

Dowód: odpowiedź k. 29-30

Powód zeznał, że przed podpisaniem umowy nie czytał jej zapisów dokładnie oraz iż nie miał wątpliwości co do treści umowy, gdyż „nie pierwszy raz brał kredyt i nie miał wcześniej problemów”. Udzielony powodowi kredyt nie był związany z działalnością gospodarczą.

Dowód: zeznania powoda k. 264-265

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wskazanych powyżej dokumentów i kserokopii dokumentów złożonych przez strony postępowania. W ocenie Sądu dowody te, tworzą zasadniczo spójny i niebudzący wątpliwości w świetle wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, a przez to zasługujący na wiarę materiał dowodowy.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie. W przedmiotowej sprawie powód wywodzi swoje roszczenia z umowy kredytu konsumenckiego, do której zastosowanie znajdują zapisy ustawy z 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (zwanej dalej u.k.k.). Powód dniu 3 listopada 2022 roku złożył bankowi oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego żądając od niego zapłaty kwoty 90.141,00 zł zł. Powód przede wszystkim kwestionował: doliczenie do ,,całkowitej kwoty kredytu’’ kwoty prowizji oraz kosztów ubezpieczenia klienta, obliczenie odsetek umownych w oparciu o kwotę kredytu obejmująca prowizję za udzielenie kredytu oraz kosztu ubezpieczenia klienta, błędne obliczenie (...), brak wskazania, że odsetki liczone są od kwoty kredytu, a nie od całkowitej kwoty kredytu oraz brak wskazania założeń przyjętych do obliczenia całkowitej kwoty do zapłaty przez konsumenta.

Strona pozwana wskazywała na bezzasadność żądania powoda kwestionując je co do zasady oraz wysokości. Przede wszystkim Bank wskazywał na to, iż oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego zostało złożone po zawitym terminie określonym w art.45 ust.5 u.k.k., przez co też wygasło.

W ocenie Sądu bezzasadny był zarzut strony pozwanej jakoby upłynął już termin na złożenie oświadczenia o sankcji kredytu darmowego. Zgodnie bowiem z art. 45 ust. 1 u.k.k. w przypadku naruszenia przez kredytodawcę art. 29 forma umowy o kredyt konsumencki ust. 1, art. 30 elementy umowy o kredyt konsumencki ust. 1 pkt 1–8, 10, 11, 14–17, art 31–33, art. 33a należności w przypadku opłat z tytułu zaległości w spłacie kredytu i opłat za opóźnienie przekraczających maksymalne odsetki za opóźnienie i art 36a–36c konsument, po złożeniu kredytodawcy pisemnego oświadczenia, zwraca kredyt bez odsetek i innych kosztów kredytu należnych kredytodawcy w terminie i w sposób ustalony w umowie. Natomiast zgodnie z art. 45 ust.5 u.k.k uprawnienie, o którym mowa w ust. 1, wygasa po upływie roku od dnia wykonania umowy.

Z treści powyższego przepisu wynika zatem, iż uprawnienie to wygasa po upływie roku od dnia wykonania umowy. Użyty w art. 45 ust.4 u.k.k., zwrot ,,wykonanie umowy’’ oznacza taki stan, w którym zobowiązania obu stron zostały wykonane. Nie sposób zatem zgodzić się ze stroną pozwaną jakoby termin roczny miał być liczony od dnia wykonania umowy przez kredytodawcę tj. wypłacenia przez Bank kwoty kredytu. W niniejszej sprawie umowa kredytu została zawarta na okres od 31 sierpnia 2018 roku do 10 września 2030 roku. Z okoliczności sprawy nie wynika jakoby powód dokonał spłaty całości zobowiązania kredytowego. Biorąc pod uwagę powyższe powód składając oświadczenie w dniu 16 grudnia 2022 roku, które zostało doręczone stronie pozwanej w dniu 19 grudnia 2022 roku nie uchybił rocznemu terminowi określonemu art. 45 ust.5 u.k.k, albowiem umowa kredytu nie została jeszcze w pełni wykonana.

Niezależnie od powyższego powództwo podlegało oddaleniu dlatego, że w ocenie Sądu powód nie wykazał zasadności powództwa. W pierwszej kolejności nie sposób jest uznać za słuszny zarzut powoda jakoby Bank doliczył do całkowitej kwoty kredytu kwotę prowizji za jego udzielnie oraz koszty ubezpieczenia klienta. Z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie wprost wynika, że całkowita kwota kredytu wynosi 106.741,00 zł i jest tożsama z kwotą udostępnioną kredytobiorcy na cele konsumpcyjne oraz spłatę zobowiązań. W całkowitej kwocie kredytu nie została więc ujęta kwota prowizji ani kwota 13.338,00 zł stanowiąca należność pośrednika kredytowego. Biorąc pod uwagę powyższe, zdaniem Sądu bank w sposób prawidłowy wskazał całkowitą kwotę kredytu.

W dalszej kolejności wskazać należy, iż niezasadne jest twierdzenie powoda jakoby Bank w sposób nieprawidłowy obliczył (...). Stosownie do treści art. 30 ust. 1 pkt 7 u.k.k. umowa powinna określać rzeczywistą roczną stopę oprocentowania oraz całkowitą kwotę do zapłaty przez konsumenta ustaloną w dniu zawarcia umowy o kredyt konsumencki wraz z podaniem wszystkich założeń przyjętych do jej obliczenia. W obecnym stanie prawnym nie może budzić wątpliwości, że całkowita kwota kredytu to maksymalna kwota wszystkich środków pieniężnych nieobejmujących kredytowanych kosztów kredytu, które kredytodawca udostępnia konsumentowi na podstawie umowy o kredyt (art. 5 ust. 7 u.k.k.). Mając zaś na uwadze, iż rzeczywista roczna stopa oprocentowania stanowi koszt kredytu ponoszony przez konsumenta, wyrażony jako wartość procentowa całkowitej kwoty kredytu w stosunku rocznym (art. 5 ust. 12 u.k.k.) to niewłaściwe określenie całkowitej kwoty kredytu, prowadzi do podania błędnej informacji o (...). Niewątpliwie nie jest dopuszczalne podawanie przy wyliczeniu (...) kwoty prowizji jako wchodzącej w zakres pojęcia ,,całkowita kwota kredytu’’. Kwestię tę ostatecznie rozstrzygnął Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z 21 kwietnia 2016 r. w sprawie C-377/14, stwierdzając, iż artykuł 3 lit. l) i art. 10 ust. 2 dyrektywy (...), a także pkt I załącznika I do rzeczonej dyrektywy należy interpretować w ten sposób, że całkowita kwota kredytu i kwota wypłat określają całość kwot udostępnianych konsumentowi, co wyklucza kwoty powiązane przez kredytodawcę z pokryciem kosztów związanych przez kredytodawcę z udzieleniem odnośnego kredytu, które to kwoty nie są w rzeczywistości wypłacane konsumentowi. (…) O. poinformowanie konsumenta o całkowitym koszcie kredytu w postaci (...) obliczanej za pomocą swoistej formuły matematycznej jest więc, jak wskazują w istocie motywy 31 i 43 dyrektywy (...), niezmiernie istotne. Po pierwsze informacja ta przyczynia się bowiem do przejrzystości rynku, ponieważ umożliwia ona konsumentowi porównanie ofert kredytowych. Po drugie umożliwia ona konsumentowi dokonanie oceny zakresu podejmowanego zobowiązania.

W okolicznościach przedmiotowej sprawy Bank wskazał jako całkowitą kwotę kredytu wartość 106.741,00 zł a więc wartość prawidłową bez kwoty prowizji oraz kwoty ubezpieczenia. W oparciu o tę wartość ustalił (...) na 18,69%. W umowie wskazano, że całkowita kwota do zapłaty jest sumą całkowitego kosztu kredytu oraz całkowitej kwoty kredytu. Pozwany Bank zatem prawidłowo obliczył (...) .

W ocenie Sądu nie jest uprawnione twierdzenie powoda jakoby strona pozwana zobowiązana była pobierać odsetki jedynie od całkowitej kwoty kredytu, która to kwota jest wypłacona do swobodnej dyspozycji. Odsetki kredytodawca pobierać może bowiem od całej kwoty kredytu, tj. również tej części kredytu, która jest przeznaczona na zapłatę przez kredytobiorcę kosztów kredytu, takich jak prowizja za jego udzielenie czy też koszty ubezpieczenia. Wynika to z faktu, że „całkowita kwota kredytu" pełni jedynie funkcję informacyjną dla konsumenta, wskazując jaką kwotę otrzyma on do swobodnej dyspozycji oraz stanowi podstawę obliczenia rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania. Natomiast to kwota kredytu stanowi podstawę, od której pobierane są odsetki umowne. Przywołać należy również definicję terminu „stopa oprocentowania kredytu” zawartą w art. 5 pkt 10 u.k.k., zgodnie z którą stopa oprocentowania to wyrażona jako stałe lub zmienne oprocentowanie stosowane do wypłaconej kwoty na podstawie umowy o kredyt w stosunku rocznym. W ocenie Sądu pojęcie wypłaconej kwoty, o której mowa w art. 5 pkt 10 u.k.k., obejmuje także część kapitału kredytu przeznaczoną na sfinansowanie kosztów związanych z tym kredytem. Ustawa nie zakazuje kredytowania takich kosztów, a jedynie wyłącza je z zakresu pojęcia całkowitej kwoty kredytu. Potwierdza to także wyrok z dnia 30 stycznia 2019 r., I (...) 9/18, w którym Sąd Najwyższy wskazał, że w aktualnym stanie prawnym nie jest dopuszczalne prezentowanie tej samej kwoty (np. opłaty przygotowawczej, prowizji itp.) zarówno w ramach całkowitej kwoty kredytu, jak i w kosztach kredytu. I to nawet wówczas, gdy składniki kosztów kredytu są kredytowane przez kredytodawcę. Zatem też dopuszczalne jest finansowanie kosztów kredytu udzielonego przez bank oraz naliczanie odsetek od kwoty przeznaczonej na ten cel. Brak jest podstaw do przyjęcia w przepisach ustawy o kredycie konsumenckim odmiennych zasad pobierania odsetek od wykorzystanego kredytu, zależnych w szczególności od tego, czy celem kredytowania są koszty udzielanego kredytu.

W dalszej kolejności należy wskazać, iż nie można zgodzić się z argumentacją powoda, jakoby kwota kredytu, która została przeznaczona na sfinansowanie prowizji za udzielenie kredytu nie została w rzeczywistości wypłacona podczas uruchomienia kredytu, a tym samym nie można było od niej pobierać odsetek umownych z powołaniem się na ustawową definicję „stopy oprocentowania kredytu". Analiza treści umowy pozwala przyjąć, iż kwota kredytu została rozdysponowana zgodnie z poleceniem kredytobiorcy zawartym w dyspozycji wypłaty kredytu, która stanowiła Załącznik nr 1 do umowy kredytu. Zgodnie z ww. dyspozycją kredytobiorca polecił wypłatę środków z udzielonego mu kredytu na podstawie umowy kredytu w następujący sposób: kwota 16.600,00 zł stanowiąca kwotę kredytu na cele konsumpcyjne została przelana na rachunek wskazany w dyspozycji, kwota 90.141,00 zł przeznaczona na spłatę zobowiązań powoda została przelana na wskazane rachunki o nr (…); kwota 22.053,12 zł z tytułu prowizji od udzielonego kredytu na rachunek Banku oraz kwota 19.213,38 zł z tytułu opłaty pobieranej przez pośrednika kredytowego zostały przelane na rachunek o nr (…). Powyższe znajduje także potwierdzenie w wyciągu z historii rachunku służącego do spłaty kredytu. Rozdysponowanie to było zgodne z treścią dyspozycji wypłaty kredytu.

Podkreślić w tym miejscu należy, że w treści umowy Bank określił od jakiej kwoty pobierane będą odsetki kapitałowe. W postanowieniach ogólnych umowy kredytu wskazano bowiem, że w ramach umowy kredytu Bank zobowiązał się do udzielenia kredytobiorcy kredytu gotówkowego przeznaczonego na cele, o których mowa w pkt II.A umowy. W ramach celów Kredytu wymieniono sfinansowanie prowizji za udzielenie kredytu oraz należności pośrednika kredytowego a także wskazano kwotę 90.141,00 zł udzieloną powodowi na spłatę jego zobowiązań oraz kwotę 16.600,00 zł na cele konsumpcyjne. Biorąc pod uwagę powyższe odnośnie tego, iż kredyt oprocentowany jest według zmiennej stopy procentowej, która wynosi 9,90% w stosunku rocznym odnosiło się zatem w sposób jednoznaczny odnosiło się do całej kwoty kredytu. Z powyższego wynika, że powód posiadał od początku trwania umowy informacje o wysokości całkowitego kosztu kredytu.

Nie zasługiwał również na uwzględnienie zarzut powoda co do naruszenia art. 30 ust. 1 pkt 7 u.k.k. w zakresie braku wykazania założeń przyjętych do obliczenia całkowitej kwoty do zapłaty przez konsumenta. W ocenie Sądu Bank wypełnił obowiązki wynikające z powyższego przepisu. Jak wynika bowiem z treści umowy, całkowita kwota do zapłaty przez powoda wynosiła 254.494,99 zł i stanowiła sumę całkowitej kwoty kredytu i całkowitego kosztu kredytu.

Nadto umowa zawiera szczegółowe założenia przyjęte do wyliczenia (...). Powyższe potwierdza więc, że również i ten obowiązek został przez stronę pozwaną w umowie kredytu spełniony w sposób odpowiedni.

Niezasadny był również zarzut powoda naruszenia art. 30 ust. 1 pkt 10 u.k.k. poprzez rzekome ukrycie przed konsumentem informacji, że odsetki liczone są od kwoty kredytu, a nie całkowitej kwoty kredytu. Zgodnie bowiem z art. 30 ust.1 pkt.10 u.k.k umowa o kredyt konsumencki powinna określać m.in. informację o innych kosztach, które konsument jest zobowiązany ponieść w związku z umową o kredyt konsumencki, w szczególności o opłatach, w tym opłatach za prowadzenie jednego lub kilku rachunków, na których są zapisywane zarówno transakcje płatności, jak i wypłaty, łącznie z opłatami za korzystanie ze środków płatniczych zarówno dla transakcji płatności, jak i dla wypłat, prowizjach, marżach oraz kosztach usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń, jeżeli są znane kredytodawcy, oraz warunki, na jakich koszty te mogą ulec zmianie. Biorąc pod uwagę powyższe przepis ten nie przewiduje jakoby w umowie powinna się znaleźć informacja, że odsetki liczone są od kwoty kredytu, a nie całkowitej kwoty kredytu ponadto informacje od jakiej kwoty pobierane są odsetki umowne nie była ukryta, o czym mowa była wcześniej.

Na podkreślenie zasługuje także fakt, iż powód zapoznawał się z treścią umowy przy jej podpisywaniu, lecz jak sam zeznał „tak dokładnie to nie czytał umowy przed podpisaniem”. Dodatkowo powód wskazał, że nie był to jego pierwszy kredyt, nie miał więc wątpliwości co do umowy zawieranej z pozwanym bankiem. Powołane okoliczności potwierdzają niezasadność roszczeń powoda – w przypadku dostatecznie szczegółowego zapoznania się z treścią podpisywanej umowy przez powoda, miałby on możliwość rozwiania wątpliwości, które pojawiły się u powoda na długo po podpisaniu umowy, a stanowiących podstawę wysuwanych przez niego roszczeń. Z zebranej w sprawie dokumentacji wynika, iż łącząca strony umowa odpowiada wymogom prawa i zawiera wszystkie wymagane elementy.

W następnej kolejności podkreślić należy, iż powód nie wykazał wysokości dochodzonego roszczenia. Na żądanie powoda składać się miała zapłacona prowizja, zapłacona opłata dla pośrednika kredytowego oraz odsetki od kredytu. Z harmonogramu kredytu przedstawionego przez powoda wynikało, że spłata kredytu obejmowała prowizję, należność dla pośrednika kredytowego oraz całkowitą kwotę kredytu. Prowizja była spłaca w ramach rat i pomniejszała saldo zadłużenia. Powód w toku postepowania nie wykazał mechanizmu wyliczenia, jaka część prowizji oraz należności dla pośrednika została przez niego spłacona w toku wykonywania umowy, a w konsekwencji jaka podlegałaby ewentualnemu zwrotowi w przypadku sankcji darmowego kredytu. Zauważyć należy, iż umowa kredytu nie została wykonana, kredyt bowiem nie został przez niego w całości spłacony, wobec czego domaganie się przez powoda całej prowizji oraz kosztów składki ubezpieczeniowej na rzecz Banku należy uznać za bezzasadne. Dokumenty dołączone do pozwu nie stanowią wystarczającej podstawy do weryfikacji żądanej przez niego kwoty, wskazują one bowiem jedynie wzajemne obowiązki stron oraz planowany zakres wywiązywania się z nich przez strony umowy. Z dokumentów tych przede wszystkim nie wynika, że obowiązki były wykonywane przez powoda w zakresie wysokości rat i dat, przez co też powód nie wykazał wysokości swojego żądania, podczas gdy to nim spoczywał ciężar dowodu w tym zakresie (art.6 k.c.).

Odnosząc się pokrótce do zarzutu przedawnienia roszczenia powoda podniesionego przez pozwanego, zasługiwał on na podzielenie wobec utrwalonej linii orzeczniczej w zakresie charakteru roszczeń z tytułu nadpłaconych odsetek kapitałowych. Jak bowiem wskazuje się w judykaturze, roszczenie z tytułu nadpłaconych odsetek kapitałowych ma charakter roszczenia okresowego (por. wyrok SN zdnia 25 lutego 2—5 r., sygn. akt II CK 439. 04, Lex nr 301763; wyrok SN z dnia 22 marca 2001 r., sygn. akt V CKN 769/00, 2001, nr 11, poz. 166.).

Mając na względzie powyższe Sąd orzekł jak w pkt I sentencji wyroku.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w pkt II sentencji wyroku na podstawie art. 98 § 1, 3 k.p.c. Zgodnie z którym strona przegrywająca spraw obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Na koszty te złożyła się: o wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości 5400 zł oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł. O odsetkach zasądzonych od kwoty kosztów orzeczono na podstawie art. 98 § 1 ¹ k.p.c.