Sygn. akt I C 90/22
W I M I E N I U
R Z E C Z Y P O S P O L I T E J P O L S K I E J
Dnia 14 lipca 2023 r.
Sąd Rejonowy w Koninie, Wydział I Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący: Sędzia Magdalena Kuś
po rozpoznaniu w dniu 14 lipca 2023 r. w Koninie
na posiedzeniu niejawnym (art. 15zzs 2 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych)
sprawy z powództwa: A. S. (1)
przeciwko: Ł. W.
o z apłatę
I. Zasądza od pozwanego Ł. W. na rzecz powódki A. S. (1) kwotę 17.210,52 zł (siedemnaście tysięcy dwieście dziesięć złotych pięćdziesiąt dwa grosze) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie:
- od kwoty 15.025,46 zł od dnia 11.02.2021 r. do dnia zapłaty,
- od kwoty 2.185,06 zł od dnia 15.12.2022 r. do dnia zapłaty.
II. Oddala powództwo w pozostałym zakresie.
III. Zasądza od powódki na rzecz pozwanego kwotę 179,30 zł (sto siedemdziesiąt dziewięć złotych trzydzieści groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów procesu.
IV. Nakazuje pobrać na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Koninie:
- od powódki kwotę 375,04 zł (trzysta siedemdziesiąt pięć złotych cztery grosze),
- od pozwanego kwotę 201,95 zł (dwieście jeden złotych dziewięćdziesiąt pięć groszy),
tytułem zwrotu nieuiszczonych kosztów sądowych.
Sędzia Magdalena Kuś
Sygnatura akt I C 90/22
Powódka A. S. (1) pozwem z dnia 31.01.2022 r., wystąpiła przeciwko Ł. W. o zapłatę kwoty 49.175,90 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 28.01.2021 r. do dnia zapłaty. Ponadto, powódka wniosła o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
W uzasadnieniu pozwu powódka podniosła, iż w dniu 28.10.2013 r. na prośbę swojej córki – P. W. i pozwanego zawarła umowę pożyczki gotówkowej nr (...) z (...) Bank S.A. na mocy której otrzymała kwotę 70.000 zł. Dalej wskazała, iż tego samego dnia wspomniani P. W. i pozwany zawarli z nią ustną umowę pożyczki na mocy której przekazała im środki otrzymane od (...) Bank S.A. w kwocie 60.000 zł, a oni zobowiązali się solidarnie do spłaty udzielonej powódce pożyczki proporcjonalnie do kwoty jaką uzyskali z otrzymanych przez powódkę środków (6/7 całości pożyczki). Z otrzymanych od ww. banku środków finansowych powódka przekazała 60.000 zł swojej córce P. W. i pozwanemu, natomiast pozostałą część, tj. 10.000 zł swojej drugiej córce – M. M.. Wskazała, iż spłatą ww. pożyczki zajmowała się P. W., która co miesiąc zgodnie z harmonogramem załączonym do ww. umowy pożyczki wpłacała osobiście środki w placówce (...) Bank S.A. bezpośrednio na rachunek spłaty pożyczki. Dalej podniosła, iż z uwagi na rozpad związku małżeńskiego P. W. i pozwanego, oraz fakt, iż pozwany od dnia wyprowadzki P. W. z jego miejsca zamieszkania przestał poczuwać się do spłaty zaciągniętych zobowiązań powódka, aby nie narazić się na dodatkowe koszty windykacji banku zaczęła dobrowolnie sama regulować płatności. Nadto pismem z dnia 21.01.2021 r., wezwała pozwanego do zwrotu zaciągniętej pożyczki, na co pozwany nie wyraził zgody. Powódka oraz jej córka P. W. podejmowały próby nakłonienia pozwanego do solidarnego z P. W. partycypowania w zwrocie zaciągniętej pożyczki, przy czym pozwany każdorazowo odmawiał jakichkolwiek kwot. Wyjaśniła, iż żądanie pozwu stanowi suma rat spłaty pożyczki jakie pozwany i jego była żona – P. W. winni zapłacić powódce, a ich nie uiścili – tj. za okres od 01.07.2015 r. do 31.12.2017 r. i od 01.2020 r. do 01.2022 r., – tj. łącznie 43 raty, będąca ilorazem ułamka 6/7 – albowiem taką część pożyczki otrzymał pozwany i jego była żona w gotówce, a pozostałą 1/7 otrzymała druga córka powódki M. M..
Pozwany w złożonej odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powódki na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
Pozwany przyznał, że w czasie zaciągnięcia pożyczki przez powódkę był jej zięciem oraz mężem P. W.. Zaprzeczył natomiast twierdzeniom powódki, iż wspólnie z P. W. pożyczył od niej kwotę 60.000 zł i zobowiązał się w ramach ustnej umowy pożyczki się spłacać pożyczkę na warunkach umowy zawartej przez powódkę umowy pożyczki. Pozwany zaprzeczył, aby otrzymał od powódki kwotę 60.000 zł w październiku 2013 r., tym bardziej, aby przeznaczył ją na cele budowlane, tj. przystosowanie do celów mieszkalnych budynku znajdującego się na nieruchomości położonej pod adresem (...) w K.. Pozwany zaprzeczył również, aby kiedykolwiek zwracał się do powódki o pomoc w zdobyciu środków finansowych na cele remontowe oraz spłacał wspólnie z P. W. jakiekolwiek zobowiązania względem powódki. Nadto wskazał, iż niezgodne z prawdą jest twierdzenie jakoby nie pracował zawodowo, albowiem cały czas był i pozostaje aktywny zawodowo. Podniósł również, iż nie może wykluczyć, że P. W. miała ze swoją matką (tj. powódką) jakieś uzgodnienia i być może otrzymywała od matki jakieś pieniądze, jednak pozwany nigdy nie był o tych uzgodnieniach informowany, tym bardziej proszony o zgodę i nie przyjmował na siebie żadnych zobowiązań względem powódki. Nie dysponował tymi środkami, ani nie decydował o sposobie wydatkowania tych środków.
W toku procesu, pismem z dnia 14.12.2022 r., powódka zmieniła (rozszerzyła) powództwo w ten sposób, że oprócz zgłoszonego w pozwie roszczenia o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kwoty 49.175,90 zł wniosła o zasądzenie od pozwanego kwoty 2.549,24 zł(tj. sumy dwóch rat spłaconych po wniesieniu pozwu) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 28.01.2021 r., do dnia zapłaty tytułem roszczenia wynikającego z umowy pożyczki zawartej pomiędzy powódką, a pozwanym i P. W..
W odpowiedzi na rozszerzenie powództwa, pozwany podtrzymał twierdzenia zawarte w odpowiedzi na pozew wnosząc o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powódki na swoją rzecz zwrotu kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przypisanych.
W toku procesu, pozwany profesjonalnie reprezentowany podniósł zarzut przedawnienia dochodzonego przez powódkę względem niego roszczenia.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
P. W. (córka powódki) i Ł. W. (pozwany) zawarli związek małżeński w dniu 10.10.2009 r. Po ślubie zamieszkiwali oni w domu położonym na nieruchomości przy ul. (...) w K., będącej własnością rodziców pozwanego. W niedługim okresie czasu małżeństwu P. i Ł. W. urodziła się dwójka dzieci. Podjęli oni za zgodą rodziców pozwanego decyzję o rozbudowie i remoncie domu, tj. poddzasza, chcąc tam zamieszkać. Na powyższy cel potrzebne były dość znaczne środki finansowe. P. W. zajmowała się opieką nad dziećmi i pracą w gospodarstwie domowym. Pozwany pracował dorywczo za granicą przy pracach budowlanych, nadto pracował na umowie zlecenia dla Miasta K.. I tak kolejno w dniu 02.01.2012 r., pomiędzy Miastem K., a pozwanym została zawarta umowa zlecenia nr (...) na podstawie której pozwany miał otrzymać wynagrodzenia w wysokości 4.800 zł brutto rocznie (po 400 zł miesięcznie). Umowa została zawarta na czas określony od dnia 02.01.2012 r. do 31.12.2012 r. Następnie w dniu 02.01.2013 r. zawarta została kolejna umowa zlecenia nr (...) na podstawie której pozwany miał otrzymać wynagrodzenie również w wysokości 4.800 zł brutto rocznie.
W ww. czasie P. W. i Ł. W. nie posiadali zdolności kredytowej albowiem pozwany nie posiadał stałej pracy, pracował dorywczo, jego wyjazdy za granice w celach zarobkowych nie były regularne, z kolei P. W. nie pracowała w ogóle zarobkowo. Nie posiadali oni oszczędności. W czasie, gdy pozwany nie pracował P. W. korzystała z pomocy opieki społecznej.
Na rozbudowę domu potrzebne były małżonkom pieniądze, wobec czego poprosili powódkę, która w sytuacji ciągłości zatrudnienia i stałych dochodów posiadała zdolność kredytową, aby ta „wzięła” dla nich pożyczkę. Powódka mając na uwadze sytuację majątkową córki i zięcia oraz chęć polepszenia ich warunków mieszkaniowych zdecydowała się na zawarcie umowy. Decyzja poprzedzona była kilkoma wizytami w banku (...) S.A., na które to jeździła razem z córką i zięciem.
/dowód: umowa zlecenia nr (...), k. 206-208, dowód: umowa zlecenia nr (...), k. 204-205, zeznania świadka M. Ł., 177v-178/
A. S. (1) w dniu 28.10.2013 r. zawarła z (...) Bank S.A. z siedzibą w W., Oddział w K. umowę pożyczki gotówkowej nr (...). W głównych parametrach pożyczki wskazano, iż całkowita kwota pożyczki wynosi 89.285,71 zł. Całkowita koszt pożyczki wyniósł 70.821,47 zł. Łączna kwota opłat i prowizji wynosiła 19.285,71 zł, natomiast łączna kwota do spłaty wynosiła 160.107,18 zł. Termin spłaty pożyczki ustalono na 30.10.2023 r. Pożyczka miała zostać spłacona w 120 ratach po 1.334,23 zł, przy czym ostatnia rata była ratą wyrównawczą i wynosiła 1.333,81 zł.
Kwota pożyczki (kapitał) - 70.000 zł - została wypłacona powódce w formie przelewu bankowego na rachunek bankowy wskazany przez powódkę w dyspozycji uruchomienia pożyczki.
Tego samego dnia, tj. 28.10.2013 r. P. W. i pozwany zawarli z powódką ustną umowę pożyczki, na mocy której powódka przekazała im środki otrzymane od (...) Bank S.A. w kwocie 60.000 zł, a oni zobowiązali się solidarnie do spłaty udzielonej powódce pożyczki proporcjonalnie do kwoty jaką uzyskali z otrzymanych przez powódkę środków (6/7 całości pożyczki) płatnej w ratach wraz z odsetkami określonymi przez bank tj. zgodnie z harmonogramem spłat. Pozostałą kwotę 10.000 zł powódka przekazała również tytułem pożyczki drugiej córce M. M., która miała przekazywać swoją część raty P. W., a ta miała regulować raty w banku.
P. W. została upoważniona do rachunku powódki. W dniu 28.10.2013 r. wypłaciła ona kwotę pożyczki w wysokości 20.000 zł. Następnie w dniach 08.11.2013 r., 18.11.2013 r., 27.11.2013 r. i 02.12.2013 r. wypłaciła po 10.000 zł. Następnie w dniu 17.12.2013 r. wypłaciła 7.000 zł.
/dowód: umowa pożyczki z dnia 28.10.2013 r., k. 15-23, regulamin udzielania pożyczek/kredytów dla osób fizycznych, k. 23-25, dyspozycja uruchomienia pożyczki, k. 25 płyta CD-R, k. 344, zeznania P. W., k. 172v-173v, 326, zeznania M. M., k. 173v- 174, zeznania M. S. (1), k. 174-174v, zeznania powódki A. S. (1), k. 372-373/
W dniu 12.09.2014 r. P. W. i pozwanemu urodziło się kolejne dziecko F. W..
/bezsporne/
Remont domu przy ulicy (...), tj. poddasza zaczął się koniec 2013 r. i trwał kilka lat – przeprowadzka rodziny pozwanego do wyremontowanej części domu nastąpiła w 2018 r. Pieniądze z pożyczki zostały wykorzystane bardzo szybko, tj. w ciągu kilku miesięcy. Później remont już był robiony etapami z pieniędzy uzyskiwanych przez pozwanego z pracy zarobkowej w Austrii. Na dach tj. łaty małżeństwo pozwanego dostało kwotę 3.000 zł od rodziców pozwanego.
Przed rozpoczęciem remontu w 2013 r., pozwany wyjeżdżał do pracy do Niemiec, przy czym nie były to wyjazdy tak częste jak do Austrii. Zarobione w ten sposób pieniądze rodzina pozwanego przeznaczała w szczególności na codzienne potrzeby i utrzymanie rodziny. Z zarobionych przez pozwanego w ten sposób pieniędzy, przy konieczności utrzymania wówczas 4 – osobowej rodziny, nie było możliwości efektywnego rozpoczęcia remontu.
/dowód: zeznania P. W., k. 172v-173v, 326, zeznania M. M., k. 173v- 174, zeznania M. S. (1), k. 174-174v, zeznania A. S. (2), k. 174v-175, zeznania D. S., k. 175-175v, zeznania K. R., k. 176, zeznania K. W. (1), k. 176, zeznania K. W. (2), k. 177-177v 326, zeznania M. Z., k. 177v, zeznania M. Ł., k. 177v-178, zeznania K. T., k. 278-278v, zeznania B. M., k. 279-279v, zeznania K. W. (3), k. 325-325v, zeznania powódki A. S. (1), k. 372-373, zeznania pozwanego Ł. W., k. 373-374, płyta CD, k. 344/
Jeśli chodzi o sytuację zawodową i finansową pozwanego po zawarciu umowy pożyczki to: w dniu 08.01.2014 r pozwany zawarł kolejną umowę zlecenia z Miastem K., na podstawie której pozwany miał otrzymać wynagrodzenie w wysokości 4.800 zł brutto, przy czym wynagrodzenie to miało być wypłacane miesięcznie w wysokości 400 zł brutto, na podstawie wystawionego rachunku w ciągu 30 dni, licząc od dnia otrzymania rachunku. W dniu 22.05.2014 r., strony zawarły aneks do przedmiotowej umowy zlecenia na podstawie którego umowa ta na mocy porozumienia stron miała zostać rozwiązana z dniem 31.05.2014 r. W dniu 03.03.2014 r., pozwany założył działalność gospodarczą której przeważającym przedmiotem było wykonywanie pozostałych robót budowlanych wykończeniowych. Tego samego dnia pozwany zawarł z (...) S.C. z siedzibą w L. umowę o współpracy nr (...), w wyniku której zobowiązał się do wykonywania robót budowlanych zleconych przez zleceniodawcę na terenie Niemiec i Polski. W okresie od dnia 27.08.2015 r. do 30.04.2016 r., pozwany pozostawał zatrudniony w firmie (...) M. S. (2) na stanowisku pracownik ogólnobudowlany.
/dowód: umowa zlecenia nr (...), k. 199-201, aneks nr (...), k. 202, dowód: wydruk z CEIDG z dnia 19.06.2014 r., k. 210, umowa o współpracy nr 1/03/2014, k. 213, świadectwo pracy z dnia 30.04.2016 r., k. 209, umowy o pracę, k. 211-212/
Pozwany i jego żona spłacali pożyczkę regularnie do października 2014 r., przy czym jak nie mieli pieniędzy to czasami w spłacie pomagał im tata pozwanego. Następnie w latach 2015 - 2016 P. S. (1) i pozwany z uwagi na sytuację majątkową zaprzestali regularnych wpłat do banku zgodnie z umową zawartą z powódką. Te raty, których nie płacili, aby nie powstawały zaległości, regulowała powódka. Powódka mając wówczas dobre relacje z córką i zięciem, w przypadku gdy płaciła raty pożyczki za pozwanego i jego rodzinę, to wówczas nie domagała się zwrotu tych pieniędzy, tj. nie domagała się zwrotu spłaconych rat.
M. M. dokładała kwotę 130 zł do każdej spłaty raty – przy czym czyniła tak tylko do 2015 r., bo później miała ciężką sytuację finansową, przy czym matka zwolniła ją z długu, przejmując jej spłaty.
/dowód: zeznania P. W., k. 172v-173v, 326, zeznania M. M., k. 173v- 174, zeznania M. S. (1), k. 174-174v, zeznania A. S. (2), k. 174v-175, zeznania D. S., k. 175-175v, zeznania K. R., k. 176, zeznania K. W. (1), k. 176, zeznania K. W. (2), k. 177-177v 326, zeznania M. Z., k. 177v, zeznania M. Ł., k. 177v-178, zeznania K. T., k. 278-278v, zeznania B. M., k. 279-279v, zeznania K. W. (3), k. 325-325v, zeznania powódki A. S. (1), k. 372-373, zeznania pozwanego Ł. W., k. 373-374, płyta CD, k. 344/
W dniu 21.11.2015 r., K. T. – koleżanka P. W. - wysłała wiadomość e-mail do Z. S. prowadzącego fundację zajmującą się pomocą potrzebującym o treści ,, Witam panie Z. bardzo mi szkoda pięcioosobowej rodzinie jest to moja kolezanka która założyła rodzinę i ma troje dzieci. .. opowiem historię: 2 lata temu koleżanki mama wzięła im pożyczkę (mieszka u teściów na jednym użyczonym pokoju) chcieli wyremontować górę na poddaszu żeby tam się wprowadzić ale niestety 80 tysięcy które wzięła jej mama, nie starczylo na wykończenie, potrzebna jest kwota na wykończenie jakieś 20 tys żeby mogli mieszkać na poddaszu wiele nie trzeba , bardzo mi jest jej szkoda bo dzieli pokój obok jest kuchnia z której korzysta reszte rodziny. … prosze pana o pomoc tej rodziny mieszkam w K. województwo (...) mój numer (...) do mnie . prosze o pomoc tej rodzie niech zmieni im sie życie , bo wiążą koniec z końcem korzystają z miejskiego ośrodka rodzinie i placa za pożyczkę a góra na poddaszu surowa :-( … prosze o pomoc tej rodzinie i o wiadomość z góry dziekuje :-)’’.
/dowód: wiadomość e-mail z dnia 21.11.2015 r., k. 276-277, zeznania K. T., k. 278-278v/
Następnie wobec polepszenia sytuacji majątkowej w latach 2018 i 2019 pożyczkę spłacali małżonkowie P. i Ł. W..
/dowód: płyta CD, k. 344, zeznania P. W., k. 172v-173v, 326, zeznania M. M., k. 173v- 174, zeznania M. S. (1), k. 174-174v, zeznania powódki A. S. (1), k. 372-373/
P. W. na skutek narastającego od dłuższego czasu konfliktu z mężem wraz z dziećmi wyprowadziła się z domu w lutym 2020 r., i od tego czasu przede wszystkim z uwagi na jej sytuację majątkową, ale i rodzinną, pożyczka była spłacana przez powódkę. Wyrokiem z dnia 14.04.2021 r., Sąd Okręgowy w K.Wydział I Cywilny w sprawie o sygn. akt I C 1084/20 rozwiązał przez rozwód małżeństwo P. W. nazwisko rodowe S. z pozwanym Ł. W. zawarte w dniu 10.10.2009 r. w K. – bez orzekania o winie.
/dowód: akta sprawy SO w K.o sygn. I C 1084/20/
Pismem z dnia 26.05.2021 r. pełnomocnik powódki wezwał K. i H. W. do zwrotu równowartości nakładów poczynionych na ich nieruchomości położonej w K. ul. (...) w kwocie 60.000 zł w terminie 14 dni od daty doręczenia pisma.
/dowód: wezwanie do zwrotu wartości nakładów na nieruchomość, k. 144-145/
W odpowiedzi na pismo z dnia 26.05.2021 r., pełnomocnik K. i H. W. wskazał, iż roszczenie powódki jest całkowicie bezzasadne. Nadto wskazał, iż żądane roszczenie jest przedawnione.
/dowód: pismo pełnomocnika K. i H. W. z dnia 26.05.2021 r., k. 146-147/
W okresie od dnia 28.10.2013 r. do 29.01.2023 r., spłat wynikających z przedmiotowej umowy pożyczki dokonano łącznie w kwocie 131.963,33 zł, w tym :
- A. S. (1) dokonała spłat w kwocie 45.285,84 zł;
- P. W. dokonała spłat w kwocie 80.820,66 zł.
Powódka od dnia 28.10.2013 r. do 29.01.2023 r., dokonała następujących wpłat :
Data wpłaty |
Wysokość wpłaty (PLN) |
28.12.2022 |
1.280,00 |
25.11.2022 |
1.280,00 |
26.10.2022 |
1.300,00 |
03.10.2022 |
1.274,62 |
31.08.2022 |
1.274,62 |
01.08.2022 |
1.274,62 |
01.07.2022 |
1.250,34 |
06.04.2022 |
11,31 |
30.12.2021 |
1.183,41 |
26.11.2021 |
1.165,00 |
04.11.2021 |
1.152,70 |
05.10.2021 |
1.152,75 |
06.09.2021 |
1.152,85 |
02.08.2021 |
1.152,65 |
07.06.2021 |
1.152,85 |
30.04.2021 |
1.152,50 |
06.04.2021 |
1.152,85 |
04.03.2021 |
1.152,65 |
03.02.2021 |
1.152,60 |
08.01.2021 |
1.152,95 |
02.12.2020 |
1.375,03 |
12.06.2020 |
66,95 |
31.03.2020 |
2.195,16 |
09.03.2020 |
16,80 |
06.02.2020 |
27,15 |
10.12.2019 |
25,66 |
06.11.2019 |
35,09 |
06.09.2019 |
6,68 |
06.06.2019 |
13,22 |
06.06.2018 |
39,89 |
06.02.2018 |
13,27 |
06.09.2017 |
15,84 |
10.07.2017 |
0,66 |
09.05.2017 |
1.194,70 |
10.10.2016 |
1.174,67 |
10.10.2016 |
20,00 |
07.10.2016 |
21,53 |
08.08.2016 |
13,79 |
11.07.2016 |
1.210,14 |
07.07.2016 |
10,09 |
10.05.2016 |
1.204,79 |
09.05.2016 |
14,91 |
11.04.2016 |
1.239,14 |
06.04.2016 |
6,24 |
08.03.2016 |
1.194,94 |
10.02.2016 |
1.236,28 |
08.01.2016 |
9,39 |
10.12.2015 |
11,30 |
07.12.2015 |
3,19 |
06.11.2015 |
37,99 |
09.10.2015 |
1.214,54 |
07.10.2015 |
5,39 |
10.09.2015 |
1.209,43 |
07.09.2015 |
10,45 |
06.08.2015 |
15,79 |
10.07.2015 |
1.210,59 |
07.07.2015 |
9,49 |
10.06.2015 |
1.168,46 |
08.06.2015 |
51,29 |
08.05.2015 |
1.172,42 |
07.05.2015 |
47,28 |
07.04.2015 |
0,68 |
10.03.2015 |
0,42 |
11.02.2015 |
1.295,23 |
09.02.2015 |
16,18 |
22.12.2015 |
1.260 |
07.11.2014 |
2,37 |
07.11.2014 |
1.314,29 |
10.09.2014 |
4,07 |
09.09.2014 |
19,95 |
08.07.2014 |
0,95 |
09.06.2014 |
0,81 |
/dowód: historia wykonania przez A. S. (1) spłat umowy o pożyczkę gotówkową nr (...), k. 341-342v, płyta CD-R, k. 344/
W okresie od dnia 28.10.2013 r. do 29.01.2023 r., wykonaniu pożyczki gotówkowej nr (...) z dnia 28.10.2013 r., P. W. dokonała następujących wpłat :
Data wpłaty |
Wysokość wpłaty (PLN) |
30.05.2022 |
1.250,34 |
28.04.2022 |
1.240,00 |
31.03.2022 |
1.210,00 |
28.02.2022 |
1.210,00 |
31.01.2022 |
1.196,48 |
07.06.2021 |
1.152,50 |
21.04.2020 |
1.200,00 |
24.02.2020 |
1.200,00 |
15.01.2020 |
1.210,00 |
12.12.2019 |
1.200,00 |
12.11.2019 |
1.200,00 |
10.10.2019 |
1.200,00 |
10.09.2019 |
1.200,00 |
05.08.2019 |
1.200,00 |
03.07.2019 |
1.200,00 |
10.06.2019 |
1.200,00 |
07.05.2019 |
1.200,00 |
03.04.2019 |
1.200,00 |
05.03.2019 |
1.200,00 |
04.02.2019 |
1.200,00 |
03.01.2019 |
1.200,00 |
27.11.2018 |
1.200,00 |
05.11.2018 |
1.200,00 |
27.09.2018 |
1.200,00 |
03.09.2018 |
1.200,00 |
31.07.2018 |
1.200,00 |
03.07.2018 |
1.200,00 |
06.06.2018 |
1.200,00 |
30.04.2018 |
1.200,00 |
04.04.2018 |
1.200,00 |
23.02.2018 |
1.200,00 |
09.02.2018 |
1.200,00 |
02.01.2018 |
1.195,00 |
05.12.2017 |
1.200,00 |
02.11.2017 |
1.195,00 |
29.09.2017 |
1.194,00 |
08.09.2017 |
1.195,00 |
31.07.2017 |
1.195,00 |
29.06.2017 |
1.194,00 |
05.06.2017 |
1.193,58 |
27.03.2017 |
1.195,00 |
16.02.2017 |
1.195,00 |
18.01.2017 |
1.195,00 |
27.12.2016 |
1.194,00 |
28.11.2016 |
1.193,58 |
02.11.2016 |
1.195,00 |
05.09.2016 |
1.193,58 |
11.08.2016 |
1.201,29 |
18.05.2016 |
1.193,58 |
14.01.2016 |
1.195,00 |
10.12.2015 |
1.194,00 |
09.11.2015 |
1.193,58 |
06.08.2015 |
1.178,84 |
03.04.2015 |
1.285,52 |
05.03.2015 |
1.285,52 |
01.10.2014 |
1.336,83 |
09.09.2014 |
1.336,83 |
04.08.2014 |
1.336,83 |
07.07.2014 |
1.337,00 |
06.06.2014 |
1.336,83 |
28.04.2014 |
1.336,83 |
27.03.2014 |
1.336,83 |
04.03.2014 |
1.338,00 |
21.01.2014 |
1.336,83 |
02.12.2013 |
2.668,46 |
/dowód: historia wykonania przez P. W. spłat umowy o pożyczkę gotówkową nr (...), k. 342v-343, płyta CD-R, k. 344/
Pismem z dnia 21.01.2021 r., pełnomocnik powódki wezwał pozwanego do zapłaty na rzecz A. S. (1) należność w wysokości 58.575,95 zł w terminie 7 dni od dnia odebrania wezwania.
Pismo zostało nadane w placówce operatora pocztowego w dniu 29.01.2021 r.
/dowód: przedsądowe wezwanie do zapłaty wraz z wezwaniem do zwrotu całej kwoty pożyczki z dnia 21.01.2021 r., wraz z potwierdzeniem nadania, k. 71-71v/
Przed wytoczeniem powództwa zarówno P. W., jak i powódka wymieniały wiadomości na komunikatorze społecznościowym z pozwanym. Pozwany wskazywał, iż nic nie zamierza nikomu płacić żadnych pieniędzy, gdyż nie podpisał z nikim żadnej umowy.
/dowód: wydruk wiadomości z komunikatora społecznościowego potwierdzone za zgodność z oryginałem, k. 63-69/
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zeznań świadków P. W., M. M., M. S. (1), M. Ł., D. S., K. W. (1), K. R., A. S. (2), P. S. (2), M. Z., K. T., B. M., K. W. (2), K. W. (3), zeznań stron oraz dokumentów dołączonych do akt sprawy.
Zeznania świadka P. W. Sąd ocenił jako spójne, logiczne i konsekwentne, a pozostały materiał dowodowy w szczególności dokumenty przedłożone przez (...) Bank S.A. nie dały podstaw do zakwestionowania ich wiarygodności.
Zeznania świadków M. M. i M. S. (1) zostały ocenione przez Sąd jako logiczne i spójne, w tym pozostały materiał dowodowy nie dał podstaw do zakwestionowania ich wiarygodności. Świadkowie jako osoby blisko spokrewnione z powódką – co samo w sobie nie podważa wiarygodności ich zeznań, zeznali co do okoliczności, które były im znane. Pozwany w toku postępowania nie wskazał, czy pomiędzy ww. świadkami, a nim istniał konflikt bądź czy świadkowie byli zastraszana lub znajdowali się pod wpływem strony powodowej, przy czym należy podkreślić iż nie wynikało to ze zgromadzonego materiału dowodowego.
Zeznania świadka M. Ł. Sąd uznał za spójne, logiczne i zgodne z doświadczeniem życiowym. Świadek podała, iż będąc pracownikiem banku (...) S.A. udzielała powódce pożyczki gotówkowej, jednakże z uwagi na znaczny upływ czasu nie pamiętała czy formalności związane z tą umową pożyczki zostały załatwione na jednej wizycie czy więcej. Świadek zeznała jednak, iż kojarzy zarówno powódkę, P. S. (1), jak i pozwanego.
Zeznania świadka K. T. Sąd uznał za spójne, logiczne i konsekwentne. Świadek mimo, iż jak wynika z protokołu przesłuchania jest koleżanką P. W., tj. córki powódki, to jednak złożyła zeznania, których wiarygodność nie została podważona przez pozostały materiał zgromadzony w sprawie. W szczególności świadek potwierdziła fakt, iż to ona w dniu 21.11.2015 r., wysłała wiadomość e-mail do Z. S., w której opisała historię związaną z zaciągnięciem przez powódkę w dniu 28.10.2013 r., pożyczki. Sąd miał na uwadze fakt, iż jest to o tyle istotne, że wspomniana wiadomość e-mail została wysłana na kilka lat przed tym jak doszło do rozwiązania małżeństwa P. W. i pozwanego (rozwód został orzeczony wyrokiem z dnia 14.04.2021 r.,) jak i na długo przed wytoczeniem przez powódkę powództwa w przedmiotowej sprawie (przedmiotowa sprawa wpłynęła do tut. Sądu w dniu 31.01.2022 r.).
Zeznania świadka K. W. (2) Sąd ocenił jako jedynie częściowo wiarygodne, a poza tym częściowo przydatne do ustalenia stanu faktycznego tj. w zakresie, w jakim pozostawały zgodne z pozostałym materiałem zgromadzonym w sprawie, w tym zeznaniami świadków którym Sąd dał wiarę. Świadek zeznała, iż wspomniany remont należącej do niej nieruchomości rozpoczął się w 2014 r. O ile nie budzą wątpliwości zeznania świadka w zakresie w jakim podała, iż w trakcie tego remontu zmieniany był dach, Sąd nie dał wiary zeznaniom świadka jakoby remont ten rozpoczął się w 2014 r., a nie jak wynika z pozostałego materiału dowodowego w 2013 r. W tym zakresie Sąd miał na uwadze zeznania pozwanego, który wprost zeznał, iż remont domu przy ulicy (...), tj. ,,poddasza zaczął się koniec 2013 r. i dalej 2014 r.’’. Świadek dalej zeznała, iż pozwany ,,cały czas pracował, w 2013 roku również’’. W tym zakresie zeznania pozostałych świadków którzy posiadali wiedzę w tym zakresie oraz przedłożone przez strony dokumenty pozwalają na wysnucie przez Sąd wniosku, iż w czasie gdy przeprowadzany był remont (a zatem w 2013 r.,) pozwany cały czas nie pracował, albowiem w tym czasie pracował jedynie dorywczo i nie miał stałej pracy. Sąd nie dał również wiary twierdzeniom świadka, jakoby nie wiedziała o pieniądzach pożyczonych synowi i synowej przez powódkę. Jeśli nawet nie wiedziała tego w trakcie jej zawierania, to jak wynika z zebranego materiału dowodowego, a przede wszystkim zasad logiki musiała ona o tym wiedzieć w trakcie prac remontowych, skoro nagle w przeciągu kilku miesięcy prace były prowadzone sprawnie i szybko. Jako nieudowodnione, ale i nieistotne dla rozstrzygnięcia sprawy w ocenie Sądu były twierdzenia świadka odnośnie darowania kwoty 11.000 zł – tj. dokonania zapłaty za prace dekarskie. W pozostałym zakresie zeznania świadka były spójne, logiczne i konsekwentne.
Zeznania B. M. Sąd ocenił jako częściowo wiarygodne i częściowo przydatne do ustalenia stanu faktycznego. Świadek twierdził, iż nie wiedział nic na temat pożyczki z października 2013 r. oraz że nie rozmawiał z pozwanym na tematy finansowe. Zeznaniom tym Sąd nie dał wiary, albowiem przeczą im zeznania świadka M. M. – córki powódki, z którą B. M. spotykał się m.in. w czasie, w którym została zawarta umowa pożyczki między powódką a P. i Ł. W.. Świadek stawiając się na pierwszą konfrontację już nie był do końca pewien wcześniej złożonych zeznań, jednakże z uwagi na sytuację rodzinną świadka (tragiczna śmierć szwagra) Sąd wówczas odstąpił od przesłuchania. Należy zauważyć, iż następnie kilkukrotnie podjęto próbę wezwania świadka celem ponownego przeprowadzenia konfrontacji, jednakże świadek zaprzestał odbierania poczty z Sądu. Jeśli chodzi o zeznania na temat remontu, to świadek w sposób szczegółowy i chronologiczny starał się przedstawić proces remontu nieruchomości położonej w K. przy ulicy (...). W tym zakresie zeznania świadka należało uznać za spójne, logiczne i konsekwentne, a pozostały materiał dowodowy nie dał podstaw do zakwestionowania ich wiarygodności w tymże zakresie.
Zeznania świadka A. S. (2) Sąd ocenił jako częściowo przydatne do ustalenia stanu faktycznego. Świadek do końca nie wiedział, po co został wezwany na rozprawę. Nie wiedział nic na temat pożyczki zawartej w październiku 2013 r., pomiędzy powódką, a P. W. i pozwanym. Początkowo świadek zeznał, iż przeprowadzony w domu rodziców pozwanego remont pozwany przeprowadził z pieniędzy uzyskanych z wyjazdów do pracy za granicę, gdyż świadek dokładnie zeznał, iż ,,on te pieniądze na remont miał z wyjazdów do pracy, a na dach dali mu jego rodzice’’, by dalej zeznać, iż o kwestiach finansowych i zarobkach z pozwanym nigdy nie rozmawiał. Tym samym świadek nie posiadał bezpośredniej wiedzy co do tego skąd pochodziły pieniądze, za które pozwany rozpoczął remont nieruchomości należącej do swoich rodziców, gdyż w tym zakresie wiedza świadka ograniczała się wyłącznie do domysłów.
Zeznania świadka D. S. Sąd ocenił jako częściowo przydatne do ustalenia stanu faktycznego. Świadek nie posiadał żadnej wiedzy na temat pożyczki zawartej w październiku 2013 r. przez powódkę z P. W. i pozwanym. Świadek w swoich zeznaniach przedstawił informację dotyczące remontu przeprowadzonego w nieruchomości należącej do rodziców pozwanego. W tym zakresie jego zeznania były spójne, logiczne i konsekwentne. Świadek z uwagi na fakt, że pomagał przy przedmiotowym remoncie posiadał bezpośrednią wiedzę co do tego faktu. Nadto świadek przedstawił w sposób spójny historię wyjazdów pozwanego do pracy za granicę. Wskazał, iż pozwany nic nie mówił mu na temat ,,jakichkolwiek pożyczek od teściowej’’, a i sam o to nie pytał. Zeznał przy tym, iż nie jest on w żadnym konflikcie z P. W..
Zeznania świadka K. R. Sąd uznał za częściowo przydatne do ustalenia stanu faktycznego, tj. w zakresie w jakim pozostawały zgodne z pozostałym materiałem dowodowym w tym zeznaniami świadków, którym Sąd dał wiarę w całości. Świadek zeznał, iż ,,z tego co wiem to Ł. nie miał żadnego kredytu’’. Co istotne świadek wskazał, iż przed wejściem na salę rozpraw rozmawiał z pozwanym: ,,My rozmawialiśmy przed terminem rozprawy. Ł. powiedział mi, że nie miał żadnego kredytu’’. W pozostałym zakresie świadek skupił się zarówno na przedstawieniu historii wyjazdów pozwanego do pracy za granicą przy czym świadek nie wiedział czy w 2013 r. pozwany pracował za granicą czy nie, jak i fakcie przeprowadzenia remontu w domu rodziców pozwanego, gdyż pomagał przy nim i w tym zakresie zeznania świadka były spójne, logiczne i konsekwentne.
Zeznania świadka K. W. (1) Sąd ocenił jako spójne, logiczne i konsekwentne, przy czym zeznania te były częściowo przydatne do ustalenia stanu faktycznego. Świadek jest kuzynem pozwanego. Wskazywał, iż nie posiada wiedzy na temat pożyczki udzielonej przez powódkę rodzinie pozwanego. Świadek w swoich zeznaniach starał przedstawić jak najdokładniej historię wyjazdów pozwanego do pracy zarobkowej za granicą przy czym z uwagi na znaczny upływ czasu jego zeznania w tym zakresie nie były jednoznaczne gdyż m.in. świadek zeznał wprost, iż nie powie czy w 2013 r. pozwany pracował za granicą, wskazując iż było to dawno temu.
Zeznania K. W. (3) Sąd uznał za spójne, logiczne i konsekwentne. Świadek zeznał co do okoliczności, które były mu znane. Świadek nie wiedział nic na temat pożyczki z października 2013 r. W swoich zeznaniach świadek przedstawił w sposób szczegółowy historię pracy zarobkowej pozwanego. Świadek zeznał, iż pozwany w 2013 r. pracował, przy czym jak podał żadnego dokumentu na tę okoliczność nie posiada.
Zeznania świadka M. Z. Sąd uznał za częściowo przydatne do ustalenia stanu faktycznego niniejszej sprawy. Świadek jako sąsiad pozwanego nie widział nic na temat pożyczki z dnia 28.10.2013 r. Świadek w swoich zeznaniach przedstawił swoją wiedzę na temat przeprowadzonego przez pozwanego remontu, przy czym jego informacje w zakresie terminu jego przeprowadzenia nie były nader szczegółowe.
Zeznania świadka P. S. (2) Sąd uznał za częściowo przydatne do ustalenia stanu faktycznego. Świadek nie wiedział w jakiej sprawie został wezwany. Jako sąsiad pozwanego nie posiadał żadnej wiedzy na temat pożyczki zawartej między stronami. Odnośnie przeprowadzonego przez pozwanego remontu świadek podał jedynie, że wie że było robione poddasze, ale nie wiedział w jakich latach albowiem się tym nie interesował, nie wiedział również z czego były finansowane prace remontowe, jak i zeznał, że nie uczestniczył w tych pracach.
Zeznania powódki Sąd ocenił jako szczere, logiczne i konsekwentne, a pozostały materiał dowodowy, w tym w szczególności zeznania pozwanego nie dały podstaw do zakwestionowania ich wiarygodności. W szczególności powódka przyznała, iż w zaufaniu do pozwanego i jego ówczesnej żony, a swojej córki, wzięła dla nich pożyczkę. Podała, iż tego samego dnia kiedy zaciągnęła pożyczkę z konta bankowego została wypłacona część przyznanej kwoty tytułem pożyczki, tj. kwota 30.000 zł pożyczki, jak i to, że kwota 10.000 zł została przekazana M. M.. Tu należy wskazać, iż jak wynika z przesłanego wydruku z konta w dniu przyznania pożyczki wypłacona została kwota 20.000 zł. Co jednakże, tj. niepamięć w tym zakresie można oceniać przez pryzmat upływu czasu. Powódka podała, iż nie zawarła pisemnej umowy pożyczki z pozwanym i córką, bo myślała, że będzie dobrze. W tym miejscu wskazać należy, iż mimo skomplikowanego i trudnego na chwilę obecną charakteru stosunków osobistych łączących powódkę A. S. (1) z Ł. W., a zatem stosunku jaki występuję pomiędzy byłą teściową, a zięciem, pozwany w gruncie rzeczy nie wskazywał, ażeby w trakcie trwania jego małżeństwa pomiędzy powódką, a nim samym istniał jakikolwiek konflikt osobisty lub też innej natury np. finansowej.
Zeznania pozwanego Sąd ocenił jako częściowo przydatne do ustalenia stanu faktycznego. Zważyć należy, iż zeznania pozwanego Sąd uznał za wiarygodne jedynie w części, w jakiej znalazły one potwierdzenie w pozostałym, uznanym za wiarygodny materiale dowodowym sprawy. W przeważającej części zeznania pozwanego stanowiły jego subiektywną emanację prezentowanego stanowiska i nie znalazły w zakresie istotnych z punktu widzenia potrzeb rozstrzygnięcia potwierdzenia w pozostałym zgromadzonym w toku postępowania materiale dowodowym. Sąd uznał za niewiarygodne zeznania pozwanego, iż nie wiedział nic o pożyczce oraz twierdzenia, iż dowiedział się o tym dopiero przed rozstaniem. W świetle doświadczenia życiowego i zasad logicznego rozumowania brak jest podstaw do dania wiary zeznaniom pozwanego w tym zakresie, skoro pieniądze z pożyczki były przeznaczone na materiały i prace budowalne, w których sam pozwany uczestniczył. Jak wynika z dokumentów przedłożonych przez (...) Bank S.A. – P. W. z tytułu przedmiotowej umowy pożyczki nr (...) w okresie kiedy jeszcze byli małżeństwem dokonywała regularnych wpłat w kwotach od 1.193,58 zł do 2.668,46 zł, tym bardziej że spłaty były dokonywane w długim okresie czasu, który wynosił ponad 6 lat, przy czym P. W. nie pracowała, tym samym nie miała środków własnych na spłatę. Jak wynika z przedłożonych wydruków sms pozwany zasłaniał się brakiem złożenia podpisu na umowie pożyczki, co jednak nie zmienia faktu, iż zawarta została ustna umowa pomiędzy pozwanym i P. W. oraz powódką.
Dokonując oceny zeznań wszystkich przesłuchanych w sprawie świadków Sąd wziął pod uwagę fakt, że są oni bądź to znajomymi w stosunku do siebie, tj. K. T. jest znajomą P. W. bądź są oni spokrewnieni ze stronami, np. P. W. jest córką powódki, a K. W. (2), K. W. (3) i K. W. (1) należą z kolei do najbliższej rodziny pozwanego. Jest to jednak typowa sytuacja w sprawach o zapłatę, gdzie świadkami są osoby najbliższe dla strony, co samo w sobie nie może jeszcze automatycznie podważać ich wiarygodności. Ocena zeznań świadka nie może ograniczać się do rodzaju stosunków łączących świadka ze stroną, ale powinna opierać się na zestawieniu treści zeznań z pozostałymi dowodami naświetlającymi okoliczności sprawy w sposób odmienny i na dokonaniu prawidłowego wyboru, po rozważeniu wynikłych sprzeczności w świetle zasad logiki i doświadczenia życiowego. Dlatego też w przedmiotowej sprawie Sąd oparł się na tych zeznaniach świadków, którym dał wiarę w całości i zeznaniach powódki, gdyż były one szczere, jasne, szczegółowe i nie zawierały one żadnych elementów wskazujących na brak woli przedstawienia zdarzeń niezgodnie z rzeczywistością.
Należy podkreślić, iż nie jest obowiązkiem Sądu poszukiwanie dowodów z urzędu. Działanie sądu z urzędu może, bowiem prowadzić do naruszenia prawa do bezstronnego sądu i odpowiadającego mu obowiązku przestrzegania zasady równego traktowania stron ( por. wyrok SN z 12.12.2000 r., V CKN 175/00, OSP 2001/7-8/116 z glosą aprobującą Broniewicza OSP 2001/7-8/116, uchwała składu 7 sędziów SN z 19.05.2000 r. III CZP 4/00, OSNC 2000/11/195). Postępowanie cywilne jest bowiem postępowaniem kontradyktoryjnym, gdzie aktywność dowodowa obciąża strony procesu. Wszelkie działania Sądu z urzędu mogłyby być poczytane jako naruszające zasadę równych praw stron gdyż w istocie rzeczy prowadziłyby do faworyzowania jednej ze stron procesu na niekorzyść drugiej. W tej kwestii należy wskazać, na art. 3 k.p.c. czy art. 232 k.p.c. Możliwość podejmowania inicjatywny dowodowej przez sąd może mieć jedynie charakter wyjątkowy w sytuacji rażącej nierównowagi procesowej stron, gdy dany dowód jest niezbędny do rozstrzygnięcia, a strona sama z przyczyn wewnętrznych nie jest w stanie przejawiać inicjatywy dowodowej. Z taką sytuacją zdaniem Sądu nie mamy do czynienia w niniejszej sprawie. W konsekwencji obowiązek wynikający z art. 6 k.c. w procesie jest realizowany poprzez zgłaszanie stosownych wniosków dowodowych celem udowodnienia okoliczności, na które powołuję się strona procesu. Stosownie do art. 232 k.p.c. strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Ewentualne ujemne skutki nieprzedstawienia dowodu obciążają stronę, która nie dopełniła ciążącego na niej obowiązku (por. wyrok SN z 15.07.1999 r. I CKN 415/99 LEX 83805). Tym samym w tej samej sprawie na stronach może spoczywać obowiązek udowodnienia różnych okoliczności faktycznych w zależności od tego, jakie skutki prawne z nich poszczególne strony wywodzą. Należy również podkreślić, iż samo twierdzenie strony nie jest dowodem, a twierdzenie dotyczące istotnej dla sprawy okoliczności powinno być udowodnione przez stronę to twierdzenie zgłaszającą ( por. wyrok SN z 22.11.2001 r. I PKN 660/00, Wokanda 2002/7-8/44 ).
Należy podkreślić, iż ramy swobodnej oceny dowodów są wyznaczone wymaganiami prawa procesowego, doświadczenia życiowego oraz regułami logicznego myślenia, według których sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i ważąc ich moc oraz wiarygodność odnosi do pozostałego materiału dowodowego (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 maja 2002 r., I PKN 106/01). Jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z zasadami doświadczenia życiowego, to ocena ta musi być uznana za prawidłową, chociażby w równym stopniu z tego samego materiału dowodowego można byłoby wysnuć wnioski odmienne.
Sąd zważył, co następuje:
Roszczenie strony powodowej zasługuje na uwzględnienie w części.
Podstawę prawną roszczenia strony powodowej w zakresie należności dochodzonej pozwem stanowi umowa pożyczki oraz odpowiednie przepisy k.c. dotyczące zwolnienia z długu.
Zgodnie z treścią art. 720 § 1 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Zauważyć przy tym należy, że zgodnie z art. 720 § 2 k.c. w brzmieniu z okresu, w którym została udzielona pożyczka, umowa pożyczki, której wartość przenosi pięćset złotych, powinna być stwierdzona pismem.
Zgodnie z art. 74 § 1 – 2 k.c. obowiązującym w tamtym czasie, zastrzeżenie formy pisemnej bez rygoru nieważności ma ten skutek, że w razie niezachowania zastrzeżonej formy nie jest w sporze dopuszczalny dowód ze świadków ani dowodów z przesłuchania stron na fakt dokonania czynności. Jednakże mimo niezachowania formy pisemnej przewidzianej dla celów dowodowych, dowód ze świadków lub dowód z przesłuchania stron jest dopuszczalny, jeżeli obie strony wyrażą na to zgodę, jeżeli żąda tego konsument w sporze z przedsiębiorcą albo jeżeli fakt dokonania czynności prawnej będzie uprawdopodobniony za pomocą pisma. Zgodnie z art. 720 § 2 k.c. wymaga zachowania formy dokumentowej. Jest to zastrzeżenie formy wyłącznie dla celów dowodowych ( ad probationem). Oznacza to, że umowa pożyczki może być skutecznie zawarta w dowolnej formie, także w sposób dorozumiany ( per facta concludentia), zaś niedochowanie formy dokumentowej w wypadku pożyczki o wartości przekraczającej 500 złotych (obecnie 1.000 zł), nie skutkuje nieważnością umowy pożyczki, a jedynie ograniczeniami dowodowymi wynikającymi z art. 74 k.c. W orzecznictwie wskazuje się, że uprawdopodobnić dokonanie czynności prawnej może nie tylko podpisane pismo spełniające kryteria dokumentu prywatnego, ale także każda wzmianka, zapisek czy informacja zawierająca treść bezpośrednio lub pośrednio wskazującą, że określona czynność prawna doszła do skutku, przy czym pismo, o którym mówi art. 74 § 2 k.c. nie ma stanowić dowodu dokonania czynności prawnej, lecz jedynie stwarzać podstawy do przypuszczeń, że czynność nastąpiła, zaś sam fakt jej podjęcia ma być dopiero udowadniany zeznaniami świadków i stron lub innymi dowodami, a zatem środkami przewidzianymi w katalogu dowodów (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 31.05.2017 r., VI ACa 1959/15, LEX nr 2335200). W niniejszej sprawie Sąd uznał, że dokonanie czynności prawnej zostało uprawdopodobnione za pomocą przedłożonych przez powódkę potwierdzeń zapłaty (k. 58-61), przedłożonego przez bank zestawienia płatności rat (płyta CD), a następnie wiadomości z komunikatora internetowego (k. 276-277), co umożliwiało przeprowadzenie dowodu z przesłuchania świadków i stron.
Dowód zawarcia umowy pożyczki oraz wydania przedmiotu pożyczki obciąża dającego pożyczkę. Dowodem takim może być w szczególności: pisemne pokwitowanie przez biorącego otrzymania przedmiotu pożyczki, potwierdzenia przelewów na rachunek bankowy pożyczkobiorcy, rewers, recepis, skrypt dłużny (por. wyr. SN z 5.3.2002 r., I CKN 1086/99, niepubl.; wyr. SA w Łodzi z 31.7.2014 r., I ACa 174/14, Legalis; wyr. SA w Szczecinie z 27.11.2013 r., I ACa 655/13, Legalis; wyr. SA w Szczecinie z 1.10.2019 r., I ACa 325/19, Legalis). W judykaturze za wystarczający dowód na uprawdopodobnienie zawarcia umowy pożyczki świadczy już sam dowód spłacenia przez pozwanego pierwszej raty pożyczki zaciągniętej przez powoda w banku (wyrok SA w Poznaniu z dnia 05.06.2019 r., I ACa 1093/18).
Do essentialia negotii umowy pożyczki zalicza się w orzecznictwie: oznaczenie stron, oznaczenie przedmiotu pożyczki (określenie ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku), a także zobowiązanie się dającego pożyczkę do ich przeniesienia na własność biorącego oraz obowiązek zwrotu przedmiotu pożyczki (tak m.in. w wyr. SA w Szczecinie z 22.9.2015 r., I ACa 332/15, Legalis; wyr. SO w Poznaniu z 10.2.2020 r., XII C 30/19, Legalis). Wystarczające jest oznaczenie w umowie stron i przedmiotu pożyczki oraz jakiejkolwiek formuły identyfikującej umowę jako pożyczkę ( W. Pyzioł, w: System PrPryw, t. 8, 2011, s. 340).W wyroku z 17.11.2011 r., III CSK 38/11, Legalis, SN wskazał, że fakt, iż w art. 720 § 1 k.c. określone zostały essentialia negotii umowy pożyczki, nie oznacza, że w każdej umowie pożyczki niezbędne jest jednoznaczne i dokładne posłużenie się sformułowaniami użytymi w tym przepisie. Na podstawie art. 65 § 2 k.c. należy ustalić rzeczywiste znaczenie i wolę stron takiej umowy, a już samo określenie umowy jako pożyczka albo stwierdzenie, że określone świadczenie jest przekazywane jako pożyczka może być wystarczające do wyrażenia po stronie pożyczkodawcy woli otrzymania zwrotu pożyczki.
Spełnienie świadczeń z umowy pożyczki może nastąpić za pośrednictwem osoby trzeciej (art. 365 k.c.) lub do rąk osoby trzeciej, jeśli tak przewiduje umowa - „wydanie przedmiotu pożyczki może polegać na spłacie przez dającego pożyczkę długu biorącego wobec osoby trzeciej. Możliwe jest także wykorzystanie instytucji przekazu” (tak R. Morek, w: Osajda, Komentarz KC, Legalis 2020, ed. 26, art. 720, Nt 4.4.; zob. też J. Gudowski, w: Gudowski, Komentarz, t. V, 2017, art. 720, Nb 12).
Podkreślenia wymaga, że stanowiska stron w niniejszym postępowaniu były wyraźnie odmienne. Istotne rozbieżności występowały również w treści zeznań przesłuchanych świadków. W zakresie przeprowadzonych dowodów osobowych Sąd po analizie całości zgromadzonego materiału dowodowego, oparł ustalenia faktyczne na zeznaniach świadków K. T., P. W., M. M., M. S. (1), M. Ł. oraz na dowodzie z przesłuchania powódki. Z kolei zeznania świadków, w tym K. W. (2), oraz zeznania pozwanego Sąd uznał za niewiarygodne w zakresie w jakim wskazywano, że strony nie łączyła umowa pożyczki. Co istotne, Sąd dokonywał oceny wiarygodności świadków oraz zeznań stron przede wszystkim w kontekście przedmiotu niniejszego sporu, tj. ustalenia czy w październiku 2013 r., doszło do zawarcia między stronami ustnej umowy pożyczki w kwocie 60.000 zł. Celem ustalenia, czy taka czynność prawna rzeczywiście miała miejsce, istotne było zbadanie relacji rodzinnych istniejących między stronami w tamtym okresie oraz ich sytuacji majątkowej. Analiza tych okoliczności doprowadziła Sąd do wniosku, że zeznania powódki oraz powołanych przez nią świadków zasługują na uwzględnienie z przyczyn szerzej opisanych w dalszej części wywodu.
Zgodnie z art. 233 § 1 k.p.c. Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Przyjmuje się, że ramy swobodnej oceny dowodów muszą być zakreślone wymaganiami prawa procesowego, doświadczenia życiowego, regułami logicznego myślenia oraz pewnego poziomu świadomości prawnej, według których Sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i ważąc ich moc oraz wiarygodność, odnosi je do pozostałego materiału dowodowego. W kontekście powyższego Sąd na podstawie przeprowadzonych w sprawie dowodów uznał, iż pomiędzy stronami doszło do zawarcia ustnej umowy pożyczki, zaś zeznania powódki oraz świadków P. W., K. T. i M. M. w tym względzie zasługują na wiarę jako zgodne z zasadami logiki i doświadczeniem życiowym, a nadto znajdującym potwierdzenie w pozostałym zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, w tym w szczególności dokumentacją przedłożoną na wezwanie Sądu przez (...) Bank S.A. dotyczącą spłaty i wypłaty kwoty pożyczki z dnia 28.10.2013 r.
Wątpliwości Sądu nie wzbudziła okoliczność, iż powódka wystąpiła do pozwanego z roszczeniem zwrotu pożyczki po raz pierwszy dopiero w dniu 21.01.2021 r., tj. po upływie ponad 8 lat od dnia w którym miało dojść do zawarcia umowy. Powódka podnosiła, że wcześniej nie zwracała się do pozwanego o zwrot kwoty pożyczki albowiem jak zeznała ,, ,,chcieli żebym wzięła pożyczkę, to im wzięłam. Nie zawarłam pisemnej umowy, bo myślałam, że będzie dobrze. Jeżeli się rozstali, to czemu ja mam płacić całą pożyczkę. Ani nie mieszka tam P., ani wnuki’’.
Analizując sytuację materialną pozwanego i jego ówczesnej żony i dwójki małoletnich dzieci w tamtym okresie, tj. w październiku 2013 r., (F. W. ur. się 12.09.2014 r.), wskazać należy, iż zgromadzony materiał dowodowy potwierdza, iż ich sytuacja materialna nie była najlepsza. Małżeństwo nie posiadało oszczędności, nie miało również zdolności kredytowej. Pozwany nie potwierdził, że w tym czasie regularnie wyjeżdżał za granicę w celach zarobkowych. Jak zeznała P. W., przed rozpoczęciem remontu w 2013 r., pozwany wyjeżdżał do pracy do Niemiec, przy czym nie były to wyjazdy tak częste jak do Austrii w późniejszych latach. Zarobione wówczas pieniądze rodzina pozwanego przeznaczała przede wszystkim na codzienne potrzeby. Z zarobionych w ten sposób pieniędzy nie został zaczęty remont. Z przedłożonych dokumentów wynika co prawda, iż w tym czasie pozwany zawierał umowy zlecenia z Miastem K., ale wynagrodzenie z tego tytułu wynosiło jedynie 4.800 zł brutto za cały czas obowiązywania umowy, przy czym miało być ono wypłacane w wysokości 400 zł miesięcznie, a zatem nie sposób uznać, aby z zawieranych umów zleceń w tamtym czasie pozwany osiągał wysokie wynagrodzenie. Nie sposób również pominąć faktu, iż do czasu jak pozwany nie zaczął regularnie wyjeżdżać do pracy za granicę, P. W. korzystała z pomocy opieki społecznej.
Niezależnie od powyższego Sąd zwrócił uwagę na spójne zeznania powódki i powołanych przez nią świadków odnośnie okoliczności w jakich miało dojść do zawarcia umowy. Powódka i świadkowie P. W. i M. M. wskazali, że pożyczka została zaciągnięta na wyraźną prośbę pozwanego i jego ówczesnej żony. W tym miejscu wskazać należy, iż zaoferowany materiał dowodowy w tym zeznania zawnioskowanych przez obie strony świadków nie dają podstawy do wskazania, iż w tym czasie pomiędzy A. S. (1) tj. wówczas teściową pozwanego, a pozwanym istniał jakiś konflikt osobisty. Tym samym nie sposób uznać kierując się doświadczeniem życiowym, aby Ł. W. wspólnie ze swoją żoną miał nie rozmawiać o zaciągnięciu dla nich pożyczki gotówkowej, z której środki miały zostać przeznaczone na wyremontowanie poddasza w nieruchomości rodziców pozwanego. W tym miejscu Sąd miał na uwadze zeznania powódki, która zeznała, iż niechętnie chciała wziąć pożyczkę, ale pozwany wraz z żoną i dziećmi nie chciał mieszkać ze swoimi rodzicami na dole wspomnianej nieruchomości.
Analiza materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, w tym zeznań szeregu świadków, doprowadziła Sąd do wniosku, iż w rzeczywistości środki z zaciągniętej w dniu 28.10.2013 r., pożyczki gotówkowej w kwocie 60.000 zł zostały zagospodarowane przez małżeństwo Ł. i P. W.. Już tego samego dnia kwota pożyczki w wysokości 20.000 zł została wypłacona w samym banku przez P. W. i w tym samym roku rozpoczął się remont nieruchomości położonej w K. przy ulicy (...). W tym zakresie co istotne Sąd miał na uwadze zeznania samej P. W., które w znacznym zakresie korelowały z historią wpłat nadesłanych przez (...) Bank S.A. (płyta CD-R, k. 344). Nie sposób również pominąć faktu, iż jak wynika z historii spłaty przedmiotowej umowy pożyczki nadesłanej przez (...) Bank S.A. (k. 342v), P. W., a tym samym ówczesna żona pozwanego, w okresie kiedy jeszcze byli małżeństwem dokonywała w miarę regularnych spłat pożyczki w kwotach od 1.193,58 zł do 2.668,46 zł. Tym samym Sąd ostatecznie nie dał wiary twierdzeniom pozwanego, jakoby nie wiedział on nic o przedmiotowej umowie pożyczki skoro, w świetle doświadczenia życiowego brak jest podstaw do uznania, że przez znaczny okres czasu, gdyż wynosił on ponad 6 lat, żona nie poinformowałaby swojego męża o tym, że regularnie spłaca jakąś pożyczkę, tym bardziej, że sama wówczas nie pracowała i nie miała oszczędności, które mogłaby przeznaczyć na jej spłatę. Po części o wiedzy pozwanego świadczy również korespondencja sms między pozwanym a P. W. i powódką, w której to pozwany podkreślał, iż nie składał żadnego podpisu pod umową pożyczki.
Nie sposób również pominąć informacji jakie płyną z wiadomości e-mail sporządzonej przez K. T. w dniu 21.11.2015 r., a zatem na długo przed tym jak doszło do rozwiązania małżeństwa P. W. i pozwanego (rozwód został orzeczony wyrokiem z dnia 14.04.2021 r.), jak i tym samym na długo przez wytoczeniem przez powódkę przedmiotowego powództwa (pozew wpłynął do tut. Sądu w dniu 31.01.2022 r.,), a tym samym brak jest uzasadnionych podstaw, aby treść tej wiadomości została sporządzona na potrzeby niniejszego postępowania.
Analizując treść wspomnianej wiadomości e-mail zauważyć należy, iż zawiera ona szereg konkretyzujących informacji, które świadczą o tym, że opisana w niej sytuacja dotyczy córki powódki – P. W., pozwanego i ich trójki małoletnich dzieci.
Podsumowując powyższe wywody zauważyć należy, że każda z wymienionych okoliczności, które nie budziły wątpliwości Sądu, może wystąpić i rozpatrywana pojedynczo stanowi przekonywujący dowód na to, że umowa została zawarta. W obrocie prawnym można spotkać się z pożyczkami udzielanymi ustnie, pożyczkami udzielanymi na niewiadomy cel i pożyczkami niezgłoszonymi do opodatkowania. Zdarza się też, że pieniądze przekazywane są ,,z ręki do ręki’’ bez pokwitowania, jak też to, że wierzyciel przez wiele lat nie dochodzi należności mimo przysługującego mu uprawnienia. Istnienie skomplikowanych relacji rodzinnych nie wyklucza sytuacji, w której teściowa udziela pożyczki zięciowi i swojej córce.
Nagromadzenie wszystkich powyższych okoliczności w niniejszej sprawie doprowadziło Sąd do przekonania, że pożyczka na którą powoływała się powódka miała w rzeczywistości miejsce, zaś zeznania powołanych przez powódkę świadków były wiarygodne. Mając powyższe na uwadze, Sąd uznał roszczenie za udowodnione, co uzasadniało uwzględnienie powództwo co do zasady na podstawie art. 6 k.c.
Należy stwierdzić, że to na pozwanym, który ze swoich twierdzeń wywodził skutki prawne, spoczywał ciężar dowodu wykazania, że wierzytelność powodowej strony nie istnieje.
W toku postępowania pozwany reprezentowany przez pełnomocnika nie przedłożył choćby do wiadomości sądu żadnych dowodów świadczących o tym, że przeprowadzony w nieruchomości przy ulicy (...) w K. remont poddasza został przeprowadzony w całości ze środków, które nie stanowią kwoty pożyczki z dnia 28.10.2013 r., zawartej przez powódkę z bankiem (...) S.A.
Powódka ostatecznie dochodziła od pozwanego należności w kwocie 49.175,90 zł na którą składała się suma rat spłaty pożyczki jakie pozwany i jego była żona – P. W. winni zapłacić powódce, a ich nie uiścili – tj. za okres od 01.07.2015 r. do 31.12.2017 r. i od 01.2020 r. do 01.2022 r. – tj. łącznie 43 raty, będąca ilorazem ułamka 6/7 – albowiem taką część pożyczki otrzymał pozwany u jego była żona w gotówce, a pozostałą 1/7 otrzymała druga córka powódki M. M., oraz kwotę 2.549,24 zł (rozszerzenie powództwa o dowody wpłat z 30.07.2022 r. i 31.08.2022 r.) tytułem roszczenia wynikającego z umowy pożyczki zawartej pomiędzy powódką, a pozwanym i P. W..
W świetle poczynionych ustaleń Sąd uznał, iż roszczenie powódki w przedstawionej przez nią wysokości nie zasługuje na uwzględnienie w całości.
Na wstępie tej części wywodu wskazać należy, iż zgodnie z art. 508 k.c. zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje (zwolnienie z długu). Z przepisu art. 508 k.c. jasno wynika, że zwolnienie z długu jest umową, która zostaje zawarta, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, ten zaś zwolnienie przyjmuje. Dochodzi tym sposobem do umorzenia zobowiązania bez zaspokojenia interesu wierzyciela. Jest to czynność o charakterze rozporządzającym, zawarta wyłącznie z udziałem dłużnika i wierzyciela.
Umowa o zwolnienie z długu nie wymaga, co do zasady formy szczególnej. Oświadczenie woli mogą zostać wyrażone przez czynności konkludentne, tj. w sposób dorozumiany – por. wyr. SN z dnia 25.04.2004 r. w sprawie o sygn. akt IV CK 590/03, opubl. MoP 2004, Nr 19, wyrok SA w Katowicach z dnia 29.12.2015 r. w sprawie o sygn. akt V ACa 189/15). Na podstawie umowy zwolnienia z długu dochodzi do wygaśnięcia zobowiązania z momentem jej zawarcia, ze skutkiem na przyszłość (por. SN w wyroku z dnia 3 lutego 2009 r., I PK 142/08, oraz w wyroku z dnia 20 września 2007 r., II CSK 242/07). Niezależnie od wymagań esencjalnych wobec takiej umowy, do jej zawarcia może dojść tylko poprzez złożenie oświadczeń woli wierzyciela i dłużnika (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku - I Wydział Cywilny z dnia 29 października 2015 r., I ACa 558/15).
W ocenie Sądu należało uznać, iż powódka zwolniła pozwanego i jego byłą żonę z długu w okresie od dnia 09.06.2014 r. do dnia 06.02.2020 r., tj. w trakcie gdy P. W. i pozwany razem zamieszkiwali i prowadzili wspólne gospodarstwo domowe, co wynika z zeznań świadka M. M., która podała, że „jak płaciła mama raty, to oni nie mieli oddawać tych pieniędzy”. W ocenie Sądu stwierdzenie to miało dotyczyć ww. czasookresu z uwagi na określenie „oni” jako rodzina – razem zamieszkająca. Pośrednio wynika to również z zeznań powódki, która podała „ Jeżeli się rozstali, to czemu ja mam płacić całą pożyczkę. Ani nie mieszka tam P., ani wnuki’’. Powyższe potwierdza również treść sms-a powódki do pozwanego, gdzie powódka wskazała: „Obecnie ty mieszkasz tam sam od lutego 2020 a nie płacisz nie dokładasz się oraz nie potrafisz podejść do sprawy konkretnie jak człowiek honorowy…” (k. 67).
W świetle zaoferowanego materiału dowodowego należy uznać, że pozwany i jego była żona zwolnienie to przyjęli, co spowodowało bezprzedmiotowość i bezpodstawność domagania się zapłaty należności w wysokości wykonanej przez powódkę we wspomnianym okresie do 06.02.2020 r. (ostatnia spłacona rata przed wyprowadzką z domu P. W.). Należy pamiętać, iż ani P. S. (1) ani powódka nie wskazywały, ażeby którakolwiek z niespłaconych rat w ww. okresie została zwrócona powódce po tym, jak zapłaciła je powódka. Powódka nie zwracała się o zwrot ww. rat w okresie, gdy strony wspólnie zamieszkiwały.
Powyższe konstatację potwierdza w szczególności sposób zachowania się powódki i jej stosunku wobec długu wynikającego z zaciągniętej przez nią pożyczki gotówkowej i czynności faktycznie dokonywane względem tego długu, w tym czasookres wykonywania przez powódkę spłat pożyczki gotówkowej.
W tym zakresie ważne są również zeznania M. S. (1) (córki powódki), która podała: ,,Moja mama nie będzie płaciła cały czas tej pożyczki skoro te pieniądze nie były dla niej. Siostra ze szwagrem się rozeszli, więc jakieś zobowiązania zostały po stronie pozwanego’’.
Tym samym uznać należało, że w okresie kiedy jej córka P. W. zamieszkiwała wspólnie ze swoim mężem pozwanym Ł. W. i trójką ich wspólnych dzieci w nieruchomości należącej do rodziców pozwanego powódka nie domagała się spłaty pożyczki, albowiem dochodziło do zwolnienia z długu - poszczególnych rat spłacanych za pozwanego i córkę P. W., na co ww. wyrażali zgodę.
Sytuacja zmieniła się z dniem, kiedy to córka powódki wraz ze dziećmi wyprowadziła się z dotychczas zamieszkiwanej przez nich nieruchomości położonej w K. przy ulicy (...), to wówczas powódka uznała, iż jeżeli się rozstali, to czemu ona ma płacić całą pożyczkę.
Jak ustalono P. W. wspólnie ze swoimi dziećmi wyprowadziła się z przedmiotowej nieruchomości w dniu 24 lutego 2020 r., tym samym należało uznać, że od tego momentu powódka mogła domagać się spłaty pożyczki jakiej dokonała w wykonaniu umowy pożyczki gotówkowej z dnia 28.10.2013 r., albowiem nie doszło do zwolnienia z długu przyszłego.
Jak wynika z dokumentów przedłożonych przez (...) Bank S.A. powódka w okresie od 09.03.2020 r. do 30.12.2021 r., dokonała spłat w łącznej wysokości 17.529,70 zł (16,80 + 2.195,16 + 66,95 + 1.375,03 + 1.152,95 + 1.152,60 + 1.152,65 + 1.152,85 + 1.152,50 + 1.152,85 + 1.152,65 + 1.152,85 + 1.152,75 + 1.152,70 + 1.165 + 1.183,41) i od dnia 01.08.2022 r. do dnia 31.08.2022 r. kwoty 2.549,24 zł (1.274,62 + 1.274,62) – k. 341-342 akt. W zakresie okresu od dnia 01.08.2022 r. do dnia 31.08.2022 r. Sąd miał na uwadze stanowisko strony powodowej wyrażone w piśmie rozszerzającym powództwo, albowiem w piśmie tym powódka wniosła o zasądzenie dodatkowo od pozwanego wspomnianej kwoty 2.549,24 zł. Sąd zgodnie z dysproporcją art. 321 k.p.c. nie mógł orzekać ponad to żądanie i nie mógł orzec co do żądania przez powódkę zwrotu spłaconych przez nią rat za okres od 03.10.2022 r. do 28.12.2022 r. w kwocie 5.134,62 zł (1.274,62 + 1.300 + 1.280 + 1.280) oraz okresie wcześniejszym tj. od dnia wniesienia pozwu do 1.08.2022 r..
Reasumując powyższe, roszczenie w stosunku do pozwanego stanowiła kwota 20.078,94 zł (17.529,70 + 2.549,24), nie mniej ze wspomnianej kwoty należało odjąć część 1/7 albowiem część tą winna spłacić druga córka powódki M. M., która otrzymała 10.000 zł i to ona była zobowiązana do spłaty. Tym samym kwota podlegająca zasądzeniu od pozwanego na rzecz powódki stanowiła kwotę 17.210,52 zł będąca ilorazem ułamka 6/7 (albowiem taką część pożyczki otrzymał pozwany i jego żona w gotówce) kwoty 20.078,94 zł (20.078,94 x 6/7).
W tym miejscu wskazać należy, iż zgodnie z art. 366 § 1 k.c. kilku dłużników może być zobowiązanych w ten sposób, że wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych (solidarność dłużników). W oparciu o ten przepis powódka mogła według własnego wyboru dochodzić zwrotu pożyczki od pozwanego Ł. W. albo od P. W., albo jednocześnie od obojga z nich. Mogła złożyć powództwo jedynie przeciwko Ł. W. i tak zrobiła.
W konsekwencji reasumując powyższe ustalenia oraz działając na podstawie norm prawnych Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 17.210,52 zł, o czym orzekł jak w pkt I sentencji wyroku.
O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art., 455 k.c., zasądzając je od dnia 11.02.2021 r. od kwoty 15.025,46 zł. (17.529,70 x 6/7). Wezwanie z dnia 21.01.2021 r. zostało nadane w dniu 29.01.2021 r. z wezwaniem do zapłaty w terminie 7 dni od odebrania wezwania. Biorąc pod uwagę priorytetowy charakter przesyłki należało uznać, iż doręczenie przesyłki mogło nastąpić w terminie 3 dni, a zatem najpóźniej w dniu 03.02.2021 r. (biorąc pod uwagę fakt, iż 30-31.01.2021 r. to sobota i niedziela) oraz doliczając 7 dni wskazane w wezwaniu. Od kwoty rozszerzonego powództwa zasądzonego w kwocie 2.185,06 zł odsetki zasądzono od dnia 15.12.2022 r.tj. od doręczenia pisma pozwanemu (na terminie rozprawy).
Dalej idące żądanie powódki podlegało oddaleniu, o czym orzeczono jak w pkt II sentencji wyroku.
Sąd nie uwzględnił zarzutów pozwanego dotyczące przedawnienia, gdyż zgodnie z art. 118 k.c. termin przedawnienia wynosi lat 10, ponieważ roszczenie nie jest związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Mimo ustalenia, że pozwany zobowiązany był spłacać pożyczkę w ratach, jego świadczenie nie ma charakteru okresowego.
Jak wskazano w orzecznictwie Sądu Najwyższego, spłata kredytu w ratach nie jest świadczeniem okresowym w rozumieniu art. 118 k.c. (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 02.10.1998 r., III CKN 578/98). Jak wskazał Sąd Najwyższy, okoliczność, że kredyt jest spłacany ratalnie, nie zmienia charakteru tego roszczenia – w roszczenie okresowe.
Pogląd powyższy podzielany jest także w doktrynie (tak komentarz do art. 118 k.c., Adama Jedlińskiego, teza 11, system Lex Omega, gdzie wskazano, że ,,na potrzeby wykładni art. 118 k.c. można przyjąć, że roszczenie o świadczenie okresowe musi charakteryzować się następującymi cechami : przedmiotem świadczenia muszą być pieniądze lub rzeczy oznaczone rodzajowo, w ramach jednego i tego samego stosunku prawnego dłużnik ma spełnić wiele świadczeń jednorazowych, spełnienie tych świadczeń następuje w określonych regularnych odstępach czasu, świadczenie te nie składają się na pewną z góry określoną całość’’).
Jakkolwiek w sprawie mamy do czynienia z pożyczką, a nie kredytem, jednak ta różnica nie ma istotnego znaczenia i pozwala uznać, że przywołany pogląd Sądu Najwyższego ma zastosowanie w okolicznościach niniejszej sprawy. Tym samym do zawartej przez strony jako osoby fizyczne umowy pożyczki ma zastosowanie 10 letni termin przedawnienia wynikający z art. 118 zd. 1 k.c.
O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 100 zd. 1 k.p.c. mając na uwadze zasadę odpowiedzialności za wynik procesu oraz stopień w jakim każda ze stron wygrała/przegrała w procesie. Powódka poniosła koszty wynagrodzenia pełnomocnika (3.600 zł), koszty opłaty od pełnomocnictwa (17 zł), koszty opłaty od pozwu (2.460 zł), koszty opłaty od rozszerzonego powództwa (128 zł). Razem 6.205 zł. Koszty pozwanego to koszty pełnomocnika (3.600 zł) oraz koszty opłaty skarbowej od pełnomocnictwa (17 zł). Razem 3.617 zł. Powódka wygrała w 35 %. W efekcie należało zasądzić od powódki na rzecz pozwanego kwotę 179,30 zł (6.205 x 35% - 3.617 x 65 % = - 179,30 zł). Należy podkreślić, iż w razie zmiany w toku postępowania wartości stanowiącej podstawę obliczenia opłat, bierze się pod uwagę wartość zmienioną, poczynając dopiero od następnej instancji (§ 19 rozporządzenia w sprawie opłat za czynności adwokackie).
Sąd nie znalazł podstaw do zasądzenia pełnomocnikom stron zgodnie z ich wnioskami kosztów zastępstwa procesowego w wysokości podwójnej stawki minimalnej. Zgodnie z § 15 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu z dnia 22.10.2015 r., zasądzając opłatę za czynności adwokata z tytułu zastępstwa prawnego, sąd bierze pod uwagę m.in. niezbędny nakład pracy adwokata, a także charakter sprawy i wkład pracy adwokata w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia. Należy zauważyć, iż niniejsza sprawa nie ma charakteru precedensowego. Mimo, iż w sprawie odbyło się 6 terminów rozpraw, to jedynie na 3 z nich słuchani byli świadkowie (i to wobec ich niestawiennictwa) oraz na jednej strony. Na rozprawie w dniu 20.02.2023 r. jedynie zobowiązano do zajęcia stanowiska, przy wniesionym przez pełnomocnika pozwanego wniosku o zniesienie terminu rozprawy, a na ostatnim terminie pominięto wnioski dowodowe (wobec ich cofnięcia) i zobowiązano do zajęcia ostatecznego stanowiska. Akta liczą jedynie dwa tomy akt, przy czym znaczna część materiału dowodowego to wydruki z kont bankowych. Należy przy tym zauważyć, iż materiał dowodowy ograniczał się do zeznań świadków, stron oraz nadesłanej dokumentacji bankowej – w tym tabel czytelnie wskazujących kto i kiedy dokonywał wpłat tytułem spłaty pożyczki. W sprawie finalnie nie został dopuszczony dowód z opinii biegłego. Natomiast fakt zmiany żądania nie był powodowany wystąpieniem nowych okoliczności, a jedynie kolejnymi spłatami rat. Tym samym brak było podstaw do uwzględnienia niniejszych wniosków.
Od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu należą się odsetki, w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty. Jeżeli orzeczenie to jest prawomocne z chwilą wydania, odsetki należą się za czas po upływie tygodnia od dnia jego ogłoszenia do dnia zapłaty, a jeżeli orzeczenie takie podlega doręczeniu z urzędu - za czas po upływie tygodnia od dnia jego doręczenia zobowiązanemu do dnia zapłaty (art. 98 § 1 1 kpc).
W punkcie IV wyroku Sąd nakazał pobrać od powódki kwotę 375,04 zł, a od pozwanego kwotę 201,95 zł na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Koninie tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych. Na ww. kwotę złożyły się nieuiszczone koszty stawiennictwa świadków M. S. (1) (74,26 zł + 61,02 zł) i M. M. (441,71 zł),
Sędzia Magdalena Kuś