Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 lipca 2024 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia del. Agnieszka Onichimowska

Protokolant: Maksymilian Obrębski

po rozpoznaniu w dniu 10 lipca 2024 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa K. O.

przeciwko (...) z siedzibą w W.

o zapłatę

I.  umarza postępowanie w zakresie cofniętego powództwa, tj. co do kwoty 5.760,00 (pięć tysięcy siedemset sześćdziesiąt i 00/100) złotych;

II.  zasądza od pozwanego (...) z siedzibą w W. na rzecz powoda K. O. kwotę 86.200,15 (osiemdziesiąt sześć tysięcy dwieście i 15/100) złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie:

⚫

od kwoty 39.696,16 (trzydzieści dziewięć tysięcy sześćset dziewięćdziesiąt sześć i 16/100) złotych od dnia 07 czerwca 2018 r. do dnia zapłaty;

⚫

od kwoty 1.503,99 (jeden tysiąc pięćset trzy i 99/100) złotych od 08 lutego 2019 roku do dnia zapłaty;

⚫

od kwoty 45.000,00 (czterdzieści pięć tysięcy 00/100) złotych od dnia 05 września 2023 r. do dnia zapłaty;

III.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

IV.  kosztami postępowania obciąża powoda w 38 %, a pozwanego w 62 %, pozostawiając Referendarzowi sądowemu ich szczegółowe rozliczenie.

Sędzia del. Agnieszka Onichimowska

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 18 lipca 2018 r. (data stempla pocztowego - k. 173) złożonym do Sądu Rejonowego w Piasecznie, powód K. O. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) w W. kwoty:

- 30.000 zł tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 7 czerwca 2018 r. do dnia zapłaty,

- 5.492 zł tytułem odszkodowania za poniesione koszty leczenia wraz z ustawowym odsetkami za opóźnienie od dnia 7 czerwca 2018 r. do dnia zapłaty;

- 4.987,44 zł tytułem odszkodowania za poniesione koszty dojazdów wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 7 czerwca 2.018 r. do dnia zapłaty;

- 1.503,99 zł tytułem odszkodowania za zniszczone mienie wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia doręczenia odpisu pozwu pozwanemu do dnia zapłaty.

Ponadto powód wniósł o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przypisanych.

W uzasadnieniu powód wskazał, że w dniu 17 sierpnia 2017 r. w K. doszło do wypadku komunikacyjnego, podczas którego kierujący pojazdem marki (...) o nr rej. (...) nie zachował należytej ostrożności, tj. podczas zbliżania się do skrzyżowania nie ustąpił pierwszeństwa przejazdu prawidłowo poruszającemu się motocyklem powodowi K. O., w wyniku czego doszło do zdarzenia obu pojazdów. W chwili przedmiotowego zdarzenia pojazd sprawcy objęty był obowiązkowym ubezpieczeniem posiadaczy pojazdów mechanicznych, z uwagi na umowę zawartą z pozwanym. Okoliczności wypadku oraz wina sprawcy zostały ustalone w toku postępowania prowadzonego przed Sądem Rejonowym w Piasecznie, sygn. akt: II K 1194/17. Na mocy prawomocnego wyroku z dnia 29 stycznia 2018 r. sprawca został uznany za winnego przestępstwa art. 177 § 1 k.k. W następstwie przedmiotowego zdarzenia stan zdrowia powoda uległ znacznemu pogorszeniu, czego skutki odczuwa od dnia dzisiejszego. Łączny okres leczenia szpitalnego trwał nieprzerwanie do dnia 5 września 2017 r. Wyjaśniono, iż po wypisaniu ze szpitala powód kontynuował leczenie w warunkach ambulatoryjnych. Z uwagi na trudności w poruszaniu wymagał stałej pomocy i opieki którą sprawowali najbliżsi członkowie jego rodziny. Pomimo upływ czasu i podejmowanego leczenia, powód do dnia dzisiejszego nie odzyskał sprawności sprzed wypadku i nie powrócił również do aktywności fizycznych sprzed wypadku, w szczególności motoryzacji czy też uprawiania sportu. Powyższe jest źródłem znacznym cierpień psychicznych powoda. Powód zaznaczył również, że na skutek wypadku musiał poddać się specjalistycznemu leczeniu, w związku z którym poniósł wydatki w kwocie 5.492 zł. Z uwagi na znaczne trudności w poruszaniu się powód poniósł również wydatki z tytułu kosztów dojazdów w kwocie 4.987,44 zł, co związane było nie tylko z wizytami lekarskimi oraz zabiegami rehabilitacyjnymi, ale również koniecznością dowożenia powoda do szkoły. Powód zaznaczył także, że na skutek wypadku zniszczeniu uległo specjalne ubranie, które miał na sobie w chwili zdarzenia, w postaci: kurtki o wartość 389 zł, rękawic o wartości 329,99 zł oraz kasku o wartości 785,00 zł. Wyjaśniono także, iż pozwany uznał swoją odpowiedzialność i wypłacił na rzecz powoda następujące świadczenia: tytułem zadośćuczynienia kwotę 5.000 zł oraz tytułem odszkodowania, w związku z opieką, jakiej wymagał powód, kwotę 5.760 zł, tytułem odszkodowania za poniesione koszty leczenia kwotę 783,28 zł. W ocenie kwota wypłacona tytułem zadośćuczynienia kwota jest nie tylko zaniżona, ale przede wszystkim nieadekwatna do rozmiaru doznanej przez powoda krzywdy. (pozew k. 1-9)

W odpowiedzi na pozew (...) z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwany zakwestionował roszczenie powoda zarówno co do wysokości jak i co do zasady. Pozwany stwierdził, że dochodzona przez powoda kwota zadośćuczynienia przedstawia wartość nadmierną w stosunku do stopnia doznanej krzywdy i okoliczności zaistniałych w niniejszej sprawie. W ocenie pozwanego powód nie udowodnił zarówno zasadności, jak i faktu poniesienia kosztów leczenia, a także nie wykazał związku pomiędzy wskazywanymi przez powoda urazami, a koniecznością poniesienia wskazywanych wydatków. Także roszczenie powoda w zakresie zwrotu poniesionych kosztów dojazdów w wysokości 4.987,44 zł jest nieuzasadnione, albowiem strona powodowa nie udowodniła wysokości szkody, albowiem wskazane w pozwie wyliczenia nie zostały potwierdzone m.in. skierowaniami na konkretne badania medyczne, co jest niezbędne do uznania zasadności ich poniesienia. Odnosząc się do żądania odszkodowawczego w odniesieniu do kosztu zniszczonego ubioru motocyklowego, pozwany zaznaczył, że powód nie przedstawił żadnych dowodów potwierdzających fakt zniszczenia odzieży motocyklowej w stopniu uniemożliwiającym jego dalsze użytkowanie lub naprawę. W odniesieniu do żądania odsetkowego powód stwierdził, że ewentualne odsetki powinny być zasądzone od dnia wyrokowania. ( odpowiedź na pozew k. 188-194)

Pismem procesowym z dnia 14 marca 2022 r. powód rozszerzył powództwo wnosząc o zasądzenie od Pozwanego na swoją rzecz dodatkowej kwoty 45.000,00 zł, tytułem zadośćuczynienia, za krzywdę jakiej doznał w związku wypadkiem oraz skapitalizowanej renty z tytułu zwiększonych potrzeb Powoda (potrzeby związane z opieką w trakcie półrocznej rekonwalescencji) w kwocie 53.620,00 zł, wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od daty wniesienia niniejszego pisma do dnia zapłaty (opieka 17 sierpień 2017 -17 luty 2018 r.) ( pismo procesowe – k. 409-411).

Postanowieniem z dnia 30 marca 2022 roku Sąd Rejonowy w Piasecznie uznał się niewłaściwym i przekazał sprawę do rozpoznania tut. Sądowi (postanowienie, k. 414)

Pismem procesowym z dnia 21 września 2023 r. pełnomocnik pozwanego wniósł o oddalenie powództwa w całości, w tym w zakresie rozszerzonego powództwa (pismo k. 432-432v).

W piśmie procesowym z dnia 11 kwietnia 2024 r. pełnomocnik powoda cofnął powództwo w części tj. zakresie kwoty 5.760,00 zł wraz ze zrzeczeniem się roszczenia. Jednocześnie powód podtrzymał powództwo w pozostałym zakresie (pismo, k. 461-462).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 17 sierpnia 2017 r. w K. doszło do wypadku komunikacyjnego z udziałem kierującego motocyklem K. O., którego sprawcą był kierujący pojazdem marki (...) o nr rej. (...) – C. C..

Wyrokiem z dnia 29 stycznia 2018 r. wydanym w sprawie o sygn. akt: II K 1194/17 Sąd Rejonowy w Piasecznie uznał C. C. winnym popełnienia czynu z art. 177 § 1 k.k. Na podstawie art. 46 § 2 k.k. Sąd zasądził od oskarżonego na rzecz pokrzywdzonego K. O. nawiązkę w wysokości 10.000 zł.

W chwili zdarzenia pojazd sprawcy objęty był obowiązkowym ubezpieczeniem posiadaczy pojazdów mechanicznych w (...).

Dowód: okoliczność bezsporna, ponadto: wyrok z dnia 29 stycznia 2018 r. – sygn. akt II K 1194/17 – k. 14-15, Oświadczenie powoda - opis zdarzenia – k. 13, wydruk z portalu (...) k. 16

W wyniku wypadku u K. O. doszło do złamania trzonu prawej kości udowej, złamania brzeżnego prawej rzepki oraz uszkodzenia troczka bocznego rzepki.

K. O. był hospitalizowany na Oddziale Urazowo-Ortopedycznym (...) Centrum (...) w K. w okresie od 17 sierpnia 2017 r. do 05 września 2017r. W trakcie pobytu w szpitalu poszkodowany przeszedł zabieg operacyjny zamkniętej repozycji złamania kości udowej prawej i stabilizacji gwoździem śródszpikowym blokowanym.

Dowód: karta informacyjna – k. 18-19, dokumentacja zdjęciowa – k. 20-26, pisemna opinia sądowo-lekarska biegłego Specjalisty ortopedii i traumatologi dr n. med. P. R. z dnia 12 kwietnia 2021 r. – k. 308-313

W wyniku zdarzenia z dnia 17 sierpnia 2017 r. K. O. doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu wynoszącego 14%. Doznane złamanie trzonu kości udowej skutkowało zaburzeniem biomechaniki kończyn, zwłaszcza w stosunku do stawu kolanowego, jak również biodra, co w przyszłości przyczyni się to do wcześniejszego rozwoju zmian zwyrodnieniowych wskazanych stawów.

Z kolei w wyniku złamania rzepki doszło do trwałego uszkodzenia powierzchni stawowej rzepki, przemieszczenia odłamu brzeżnego i tym samym nieodwracalnego zaburzenia prawidłowej budowy stawu rzepkowo-udowego. Powyższe będzie skutkowało rozwojem zmian chondromalacyjnych powierzchni stawowych tworzących staw rzepkowo-udowy, a w dalszej kolejności rozwojem pourazowych zmian zwyrodnieniowych. Zrosty pooperacyjne mogą być przyczyną okresowych dolegliwości bólowych okolicy bocznej prawego biodra, zwłaszcza w sytuacji jego przeciążania.

Dowód: pisemna opinia sądowo-lekarska biegłego Specjalisty ortopedii i traumatologi dr n. med. P. R. z dnia 12 kwietnia 2021 r. – k. 308-313, pisemna uzupełniająca opinia sądowo-lekarska biegłego Specjalisty ortopedii i traumatologi dr n. med. P. R. z dnia 14 lipca 2021 r. - k. 349-353, opinia pisemna biegłej zakresu chirurgii ogólnej lek. M. G. z dnia 16 sierpnia 2021 r. – k. 368-369

K. O. do końca października 2017 r. korzystał ze zwolnienia z zajęć szkolnych przebywając w domu w T., gdzie opiekowali się nim najbliżsi członkowie rodziny (matka, babcia, ciocia).

W listopadzie 2017 r. K. O. wrócił do W., celem kontynuowania nauki w liceum. Mieszkał wspólnie z siostrą, która pomagała mu w codziennych czynnościach.

Dowód: zeznania powoda K. O. – k. 224-226, k. 442v, kopia zwolnienie z zajęć szkolnych – k. 29, zeznania świadka L. O. – k. 224, zeznania świadka J. O. – k. 223

Z uwagi na poruszanie się o kulach korzystanie ze środków komunikacji miejskiej, stanowiło dla K. O. znaczne utrudnienie. W okresie od października 2017 r. do końca lutego 2018 r., celem dojazdu do szkoły czy na wizytę lekarską korzystał z usług taksówkarskich, bądź pomocy rodziny, ponosząc z tego tytułu koszty w łącznej kwocie 4.987,44 zł.

Dowód: oświadczenie o dojazdach – k. 47, rachunki za paliwo – k. 48, rachunki za taksówkę – k. 49-169, zeznania powoda K. O. – k. 224-226 k. 442v

Po opuszczeniu szpitala (...) kontynuował leczenie ambulatoryjnie w (...), poddając się również rehabilitacji (od stycznia do maja 2018r.), ponosząc z tego tytułu koszty leczenia, w tym zakupu leków, rehabilitacji i konsultacji lekarskich w łącznej kwocie 5.492,00 zł.

Dowód: dokumentacja medyczna – k. 27-37, zeznania powoda K. O. – k. 224-226, zeznania świadka J. O. – k.223, rachunki – 38-39, k. 41-43, k. 45-46, zeznania świadka L. O. – k. 224

W wyniku wypadku z dnia 17 sierpnia 2017 r. zniszczeniu uległ ubiór motocyklowy K. O. o wartości 1.503,99 zł.

Dowód: rachunki zakupu – k. 170, zeznania świadka L. O. – k. 224, zeznania powoda K. O. – k. 224-226

K. O. w dniu 19 marca 2018 r. zgłosił szkodę ubezpieczycielowi sprawcy zdarzenia, tj. (...). W wyniku przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego decyzją z dnia 06 czerwca 2018 r. ubezpieczyciel przyznał K. O.: zadośćuczynienie w kwocie 5.000,00 zł (przy uwzględnieniu zasądzonej w postępowaniu karnym 10.000,00 zł nawiązki) oraz odszkodowanie w kwocie 6.543,00 zł, w tym kwotę 783,28 zł tytułem kosztów leczenia oraz kwotę 5.760,00 zł z tytułu opieki osób trzecich (90 dni x 5 godzin dziennie x 8 złotych oraz 90 dni x 3 godz. dziennie x 8 zł)

Dowód: decyzja ubezpieczyciela – k. 171

Przed zdarzeniem z dnia 17 sierpnia 2017 r. K. O. był młodym aktywnym człowiekiem. Chętnie uprawiał sport, biorąc m.in. udział w biegach (...). Po zdarzeniu K. O., który był w tym czasie w klasie maturalnej, nie wrócił do dotychczasowej sprawności. W roku szkolnym 2017-2018 r. K. O. był zwolniony z zajęć WF.

K. O. do dnia dzisiejszego odczuwa skutki wypadku. Po przejściu dłuższego odcinka zaczyna utykać, a ponadto odczuwa ból biodra i kolana. Odczuwalne dolegliwości bólowe utrudniają wykonywanie pracy i powodują konieczność zażywania leków przeciwbólowych. Na skutek powstałych obrażeń i przebytych operacji ma 5 blizn, w tym na biodrze i szpecące na kostce.

Po wypadku K. O. był załamany, miał problemy ze snem. Do dnia dzisiejszego przypomina się mu wypadek. Nie jeździ już motocyklem, zaś samochód prowadzi tylko, gdy jest zmuszony w danej sytuacji.

Dowód: zeznania świadka L. O. – k. 224, , zaświadczenie – k. 30, zeznania powoda K. O. – k. 224-226 k. 442v, zeznania świadka J. O. – k.223, pisemna uzupełniająca opinia sądowo-lekarska biegłego Specjalisty ortopedii i traumatologi dr n. med. P. R. z dnia 14 lipca 2021 r. - k. 349-353

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wyżej wymienionych dokumentów prywatnych i urzędowych (w szczególności dokumentacji medycznej, złożonych rachunków dotyczących kosztów leczenia, zakupu środków leczniczych, zakupu paliwa oraz przejazdów taksówką). Sąd uznał wyżej wymienione dowody za wiarygodny materiał dowodowy. Sąd nie znalazł podstaw do podważenia autentyczności przedstawionych dokumentów, jako że korespondowały one ze sobą, jak i z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie.

Wpływ zdarzenia ubezpieczeniowego na stan zdrowia powoda (w tym na doznany trwały uszczerbek dla zdrowia) Sąd ustalił przede wszystkim w oparciu o wydane w niniejszej sprawie opinie biegłych sądowych lekarzy z zakresu ortopedii i traumatologii oraz chirurgii. W ocenie Sądu powyższe opinie biegłych sądowych lekarzy zostały sporządzone w sposób rzeczowy, rzetelny oraz przekonywujący, w oparciu o wiedzę fachową. Wskazani biegli to osoby kompetentne, posiadające odpowiednie w tym kierunku specjalistyczne wykształcenie i odpowiednie doświadczenie zawodowe. konsekwencji Sąd uznał powyższe opinie biegłych sądowych za podstawę ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie.

W niniejszej sprawie Sąd oparł się również na osobowych źródłach dowodowych w postaci zeznań powoda K. O. (k. 224-226, k. 442v), świadka L. O. (k. 224) oraz świadka J. O. (k. 223). Zeznania wymienionych wyżej osób wzajemnie ze sobą korespondowały tworząc spójny obraz wydarzeń. Zaznaczyć należy, że wymienieni świadkowie będący rodzicami powoda towarzyszyli powodowi po wypadku, sprawując nad nim bezpośrednią opiekę (świadek J. O.) lub uczestnicząc w procesie leczenia na etapie poszpitalnym (świadek L. O.). Sąd nie znalazł żadnych podstaw do odmówienia wiarygodności tym dowodom, mimo iż świadkowie ci są blisko związani z powodem. Świadkowie w sposób przekonujący i zgodny z doświadczeniem życiowym przedstawili proces leczenia i rehabilitacji, trudności, jakie napotyka powód w życiu codziennym i jak zmieniła się sytuacja życiowa powoda po wypadku oraz jakie wywołało to dla niego skutki. W szczególności należy podkreślić, iż relacja świadków znajduje odzwierciedlenie zarówno w zeznaniach samego powoda, jak ich pozostałym materiale dowodowym. Sąd nie miał także wątpliwości, co do zeznań powoda uznając je za wiarygodne.

W tym miejscu podkreślić należy, że drobne różnice w zeznaniach wyżej wymienionych osób w żaden sposób nie świadczą o ich sprzeczności. Przeciwnie takie równice stanowią normalny przejaw zarówno upływu czasu, jak i różnic w zapamiętywaniu tych samych sytuacji przez różne osoby, a tym samym jedynie dodatkowo potwierdzają ich wiarygodność.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w przeważającej części.

W niniejszej sprawie pozwany nie kwestionował swojej odpowiedzialności, jako ubezpieczyciel sprawcy szkody. Sporna pozostawała natomiast wysokość świadczeń należnych powodowi z tytułu doznanych następstw wypadku.

Przechodząc do oceny poszczególnych roszczeń powoda należy zaznaczyć, iż powód wystąpił w niniejszej sprawie z roszczeniami o zadośćuczynienie oraz o odszkodowanie.

Odpowiedzialność pozwanego względem powoda wynika z art. 822 k.c., zgodnie z którym w następstwie zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązany jest do zapłacenia odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający – sprawca szkody. Natomiast stosownie do treści art. 805 k.c. świadczenie ubezpieczyciela obejmuje zapłatę sumy pieniężnej odpowiadającej wysokości szkody poniesionej przez poszkodowanego. Wysokość odszkodowania powinna zostać ustalona zgodnie z regułami określonymi w art. 363 i 361 k.c., przy uwzględnieniu dodatkowych przesłanek zawartych w art. 444 i 445 k.c. W sytuacji przypisania odpowiedzialności wskazanemu ubezpieczycielowi jest on zobowiązany stosownie do treści art. 361 k.c. do pełnego naprawienia szkody poniesionej przez powoda.

Dokonując oceny prawnej poszczególnych roszczeń Sąd w pierwszej kolejności odniesie się do roszczenia o zadośćuczynienie (75.000,00 zł)

Podstawę prawną zasądzenia na rzecz powoda zadośćuczynienia za szkodę niemajątkową (krzywdę) stanowią przepisy art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 444 § 1 k.c. W myśl wskazanych przepisów w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Krzywda polega na odczuwaniu cierpienia fizycznego (bólu i innych dolegliwości) i psychicznego (ujemnych uczuć przeżywanych w związku z wypadkiem). Zadośćuczynienie pieniężne ma na celu przede wszystkim złagodzenie cierpienia osoby poszkodowanej ( vide: G. Bieniek w Komentarz do kodeksu cywilnego, Księga trzecia, Zobowiązania, teza 13 i 14 do art. 445, Warszawa 1999). Ustawa stwierdza jedynie, że sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia. Ze względu na niewymierność krzywdy określenie w konkretnym wypadku odpowiedniej sumy pozostawione zostało Sądowi. Odpowiednia suma w rozumieniu omawianego przepisu nie oznacza jednak sumy dowolnej, określonej wyłącznie według uznania Sądu, a jej prawidłowe ustalenie wymaga uwzględnienia wszystkich okoliczności mogących mieć w danym przypadku znaczenie. Wobec tego Sąd ustalając wysokość należnego poszkodowanemu zadośćuczynienia odwołał się do kryteriów wypracowanych przez orzecznictwo Sądu Najwyższego i sądów powszechnych.

Zgodnie z dorobkiem judykatury określając wysokość zadośćuczynienia Sąd powinien wziąć pod uwagę wszystkie okoliczności mające wpływ na rozmiar doznanej krzywdy, a zwłaszcza stopień i czas trwania cierpień psychicznych i fizycznych, trwałość skutków czynu niedozwolonego, prognozy na przyszłość, wiek osoby poszkodowanej, a także ewentualne przyczynienie się poszkodowanego do powstania szkody. W razie uszkodzeń ciała pierwszorzędne znaczenie muszą mieć orzeczenia lekarskie co do charakteru doznanych obrażeń, ich rodzaju i czasu leczenia. Zadośćuczynienie powinno uwzględniać nie tylko krzywdę istniejącą w chwili orzekania, ale również taką, którą poszkodowany będzie w przyszłości na pewno odczuwać oraz krzywdę dającą się z dużym prawdopodobieństwem przewidzieć ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 marca 2006 roku, IV CSK 80/05,). Powyższe kryteria pozwalają określić ramy, w jakich powinno mieścić się zadośćuczynienie, które z jednej strony powinno przedstawiać realną, ekonomicznie odczuwalną wartość, z drugiej zaś powinno być umiarkowane, przez co należy rozumieć kwotę pieniężną, której wysokość jest utrzymana w rozsądnych granicach odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa. W orzecznictwie wskazuje się na uzupełniający charakter zasady umiarkowanego zadośćuczynienia - w przyjętym wyżej znaczeniu - w stosunku do kwestii zasadniczej, jaką jest rozmiar szkody niemajątkowej, i wskazuje się, że powołanie się przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia na potrzebę utrzymania go w rozsądnych granicach nie może prowadzić do podważenia jego kompensacyjnej funkcji (vide: wyroku Sądu Najwyższego z dnia 22 czerwca 2005 roku, III CK 392/04, Lex nr 177203, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 września 2002 roku, IV CKN 1266/00 niepubl. oraz z dnia 30 stycznia 2004 roku, I CK 131/03, OSNC 2005, nr 2, poz. 40).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy Sąd zważył, że powód K. O. na skutek wypadku do jakiego doszło w dniu 17 sierpnia 2017 r. doznał znacznego cierpienia fizycznego i psychicznego. Przypomnieć należy, iż u powoda doszło do złamania trzonu prawej kości udowej, złamania brzeżnego prawej rzepki oraz uszkodzenia troczka bocznego rzepki. W związku z powyższymi urazami powód odczuwał i nadal odczuwa dolegliwości bólowe. Odniesione obrażenia skutkują 14% trwałym uszczerbkiem na zdrowiu.

Proces leczenia powoda (w jego zasadniczej fazie) trwał od sierpnia 2017 r. do końca lutego 2018 r. i wymagał przejścia leczenia operacyjnego, a następnie (po opuszczeniu szpitala) stawiania się w poradniach specjalistycznych na badaniach oraz prowadzenia rehabilitacji. W następstwie wypadku powód był zależny od pomocy innych osób. Dla zdrowego i bardzo aktywnego dotychczas powoda niewątpliwie stanowiło to uciążliwość. Na skutek odniesionych obrażeń na ciele powoda pozostały szpecące blizny.

Istotną okoliczności przedmiotowej sprawy jest wiek powoda. W chwili wypadku powód był w klasie maturalnej. Pierwszy okres rekonwalescencji (wrzesień – październik 2017 r.) spędził w domu, przez co nie mógł chodzić do szkoły. Pomimo młodego wieku K. O. nie jest już tak aktywną osoba, jak dotychczas. Obecny stan zdrowia sprawił, że powód musiał zrezygnować ze swojej aktywności fizycznej, która miała istotne znaczenie w jego życiu.

Dokonując oceny żądania zasądzenia na rzecz powoda zadośćuczynienia, po pierwsze wskazać należy, iż rodzaj odniesionych obrażeń i ich zakres uzasadniają twierdzenie, że przyznana przez pozwanego ubezpieczyciela kwota w wysokości 5.000,00 (nawet uwzględniając, że powód otrzymał już uprzednio w ramach nawiązki kwotę 10.000,00 zł) tytułem zadośćuczynienia jest zbyt niska i nie stanowi odpowiedniej kompensaty krzywd i cierpień, jakich doznał na skutek wypadku. Powstałe u powoda obrażenia musiały wywoływać niewątpliwie nie tylko fizyczny ból, ale także znaczne cierpienia psychiczne, związane ze świadomością ich skutków oraz wynikających stąd ograniczeń życia codziennego, czy też niemożność uprawiania sportu. Oczywistym jest przy tym, iż trwałość skutków wypadku, u zdrowej dotąd osoby, uzasadnia twierdzenie, iż odczuwany przez powoda rozmiar krzywd i cierpień jest dla niego szczególnie dotkliwy właśnie ze względu na świadomość własnych ograniczeń. Podobnie oceniać przy tym należy dalsze cierpienia, i to tak fizyczne, jak i psychiczne, związane z przebiegiem leczenia i rehabilitacji.

W niniejszym postępowaniu powód domagał się ostatecznie zasądzenia z tytułu zadośćuczynienia (uwzględniając już otrzymaną nawiązkę w kwocie 10.000 zł oraz kwotę 5.000 zł otrzymaną w toku postępowania likwidacyjnego) kwoty 75.000,00 zł (w pozwie 30.000,00 zł oraz w ramach rozszerzonego powództwa – 45.000,00 zł)

Analizując i oceniając całokształt okoliczności niniejszej sprawy Sąd doszedł do przekonania, że powód co do zasady jest uprawniony do otrzymania zadośćuczynienia w pełnej żądanej w niniejszym postępowaniu wysokości 75.000 zł.

Zdaniem Sądu przyznanej powodowi kwoty z tytułu zadośćuczynienia nie można traktować jako zbyt wygórowanej. Krzywdy bowiem jako szkody niemajątkowej nie można wymierzyć w kategoriach ekonomicznych. Uszczerbek na zdrowiu psychicznym i fizycznym nie może zostać restytuowany w sposób adekwatny przez świadczenia pieniężne, uszczerbek ten może jednak być złagodzony poprzez dostarczenie poszkodowanemu środków materialnych pozwalających na zaspokojenie w szerszej mierze jego potrzeb. Przyznane przez Sąd zadośćuczynienia w takiej kwocie uwzględnia także aktualne stosunki majątkowe panujące w społeczeństwie. Jest rzeczą niewymagającą dowodu, że poziom życia społeczeństwa polskiego ulega powolnemu, ale systematycznemu wzrostowi. Stwierdzenie to odnosi się w szczególności do kwestii finansowych. Przyznane przez Sąd zadośćuczynienie z jednej strony przedstawia ekonomicznie odczuwalną wartość, która z drugiej strony nie jest jednak nadmierna do doznanej krzywdy i aktualnych stosunków majątkowych w społeczeństwie. W ocenie Sądu wielkość ta utrzymana jest w rozsądnych granicach, a jednocześnie odpowiada warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa.

Dokonując oceny roszczenia powoda nie można w tym kontekście także tracić z pola widzenia tej okoliczności, iż zadośćuczynienie ma charakter jednorazowy, czyli jest przyznawane poszkodowanemu tylko raz w zakresie danej krzywdy, bez względu na to czy stan zdrowia związany z tą krzywdą ulegnie nawet bardzo znacznemu pogorszeniu ( vide: uchwała SN (7) z 21 listopada 1967 r. III PZP 37/67- OSNC 1968/7/113). Powyższe oznacza, iż zadośćuczynienie za daną krzywdę powinno być zasądzone zarówno za krzywdę, którą poszkodowany odczuwa obecnie, jak i za krzywdę którą będzie znosił do końca życia i która może zwiększyć swoje rozmiary ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 8.01.2015 r., I ACa 469/14, wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 21.01.2015 r., VI ACa 486/14, Lex nr 1661269). Gdyby zatem doszło do pogorszenia stanu zdrowia powoda w ramach ujawnionych dotychczas uszczerbków na zdrowiu, to nie będzie mógł on już dochodzić ponownie zadośćuczynienia. W tym miejscu należy przypomnieć – co wynika z opinii biegłych – iż odniesione obrażenia w przyszłości przyczynią się do wcześniejszego rozwoju pourazowych zmian zwyrodnieniowych.

W dalszej kolejności Sąd odniesie do kwestii dochodzonego odszkodowania. W niniejszej sprawie powód w ostatecznie sprecyzowanym stanowisku wniósł o zasądzenie na jego rzecz:

⚫

kwoty 5.492,00 zł tytułem odszkodowania za poniesione koszty leczenia;

⚫

kwoty 4.987,44 zł tytułem odszkodowania za poniesione koszty dojazdów;

⚫

kwoty 1.503,99 zł tytułem odszkodowania za zniszczone mienie;

Obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą wyrządzenia szkody i ma wyrównać powstały z tego tytułu uszczerbek majątkowy. Stosownie do art. 444 § 1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty, jeżeli są one konieczne i celowe. Przykładowo można wymienić koszty leczenia (pobytu w szpitalu, konsultacji, dodatkowej pomocy pielęgniarskiej, koszty lekarstw), specjalnego odżywiania się, nabycia protez i innych koniecznych aparatów (okularów, aparatu słuchowego), wydatki związane z przewozem chorego do szpitala i na zabiegi, z przejazdem osób bliskich w celu odwiedzin chorego w szpitalu (w tym kosztów paliwa koniecznego na te przejazdy), z koniecznością specjalnej opieki i pielęgnacji, koszty zabiegów rehabilitacyjnych i przygotowania do innego zawodu ( vide: G. Bieniek Odpowiedzialność cywilna za wypadki drogowe, Lexis Nexis, Warszawa 2006 r., s. 136-137, wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 2.12.2010 r., III APa 11/10).

Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, iż na skutek przedmiotowego zdarzenia - w związku ze stanem zdrowia, w którym się znalazł - powód poniósł wydatki pieniężne, które stanowią szkodę majątkową, albowiem gdyby nie przedmiotowy wypadek to powód nie musiałaby ponosić w ogóle tych wydatków.

Sąd uznał, iż z tego tytułu powód na podstawie art. 444 § 1 k.c. jest uprawniony do otrzymania od pozwanego łącznie kwoty 11.200,15 zł. Na sumę tę składają się następujące kwoty z podanych poniżej poszczególnych tytułów:

a)  4.708,72 zł z tytułu leczenia i rehabilitacji,

b)  4987,44 zł z tytułu kosztów dojazdów;

c)  1.503,99 zł z tytułu zniszczonego mienia (ubioru motocyklowego).

Odnośnie kosztów leczenia i rehabilitacji przypomnieć należy, że powód domagał się kwoty 5.492,00 zł. Mając na uwadze ujawniony w niniejszej sprawie zakres i charakter obrażeń doznanych przez powoda oraz wnioski płynące z opinii biegłego ortopedy, Sąd nie miał wątpliwości co do zasadności i konieczności poniesienia tych kosztów. Niemniej jednak przyznane w tym zakresie odszkodowanie zostało pomniejszone o kwotę 783,28 zł wypłaconą już na etapie postępowania likwidacyjnego. Tym samym Sąd za sadził na rzecz powoda kwotę 4.708,72 zł. Na marginesie podkreślić należy, Sąd nie widział potrzeby przedstawianie przez powoda imiennych rachunków. Zauważyć bowiem należy, iż treść załączonych do akt sprawy rachunków koresponduje ze stwierdzonymi u powoda obrażeniami i dolegliwościami, co pozwala stwierdzić, że powód istotnie poniósł kwoty w nich wskazane.

Przechodząc do kolejnych żądań należy stwierdzić, iż wydatki związane z dojazdami Sąd uznał za w pełni uzasadnione. Przedstawione przez powoda rachunki za paliwo w zestawieniu z oświadczeniem, dają pełny obraz przejazdów realizowanych dla potrzeb leczenia i rehabilitacji (k. 47-48). Po opuszczeniu szpitala powód wielokrotnie był zmuszony do odbywania podróży na wizyty lekarskie, konsultacje, badania oraz rehabilitacyjne. Z uwagi na wyżej przedstawiony stan zdrowia powód nie był w stanie odbywać tych podróży samodzielnie, ani też środkami masowej komunikacji. W tym celu powód korzystał z pomocy osób trzecich (będąc dowożonym przez członków rodziny), bądź też z usług taksówkarskich. Mając więc na uwadze zasady doświadczenia życiowego należy uznać, że powód zarówno bezpośrednio po wypadku, jak i później w celu kontynuowania leczenia musiał stawiać się w placówkach opieki zdrowotnej. Zdaniem Sądu w świetle przedstawionego materiału dowodowego brak jest podstaw do uznania, iż twierdzenia powoda jakoby ponosił wydatki związane z dojazdami były nieprawdziwe. W skład kosztów dojazdu wchodzą również wydatki związane z innymi przejazdami realizowanymi za pomocą taksówek (k. 49-169). Jak już bowiem wyżej wskazano powód będąc w klasie maturalnej od listopada 2017 r. zmuszony był powrócić do szkody. Z uwagi zaś na doznane obrażenia poruszał się o kulach. W tych warunkach Sąd nie miał żadnych zastrzeżeń do stanowiska powoda, że nie był on w stanie podróżować za pomocą komunikacji miejskiej. Zdaniem Sądu w ramach szkody związanej z zaistniałym wypadkiem mieszczą się nie tylko koszty dojazdu do placówek medycznych, ale również przejazdy związane z innymi niezbędnymi dla powoda podróżami (w tym w szczególności do szkoły). Z powyższych powodów Sąd w całości uwzględnił żądanie powoda w powyższym zakresie.

W ocenie Sądu w ramach należnego powodowi odszkodowania należało uwzględnić także koszt zniszczonego ubioru ochronnego motocyklisty w kwocie 1.503,99 zł. Fakt posiadania przedmiotowej odzieży, jak i fakt jej zniszczenia wyniku wypadku znajduje potwierdzenie zarówno w złożonych rachunkach (k.170), jak i złożonych w sprawie zeznaniach. W świetle zeznań złożonych zarówno przez powoda jak i świadków przedmiotowy ubiór uległ uszkodzeniu i nie nadaje się dalej do bezpiecznego użytkowania. Za takim stwierdzeniem przemawiają z resztą również zasady logiki i doświadczenia życiowego. Trudno bowiem uznać, że przy obrażeniach jakich doznał powód przedmiotowy ubiór mógł pozostać nie tylko w stanie nieuszkodzonym, ale wręcz stanie pozwalającym na jego dalszą bezpieczną – zgodną z przeznaczeniem – eksploatację.

Zamykając tą część rozważań Sąd pragnie również zaznaczyć, że na podstawie art. 444 § 1 k.c. ukształtował się ugruntowany w orzecznictwie, jak i doktrynie prawa cywilnego pogląd, iż do dochodzenia zwrotu kosztów wynikłych z uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia wyłącznie legitymowanym jest sam poszkodowany, chociażby koszty te zostały poniesione przez osobę trzecią ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 07 listopada 1984 roku, II CZ 402/84, Lex nr 8645, wyrok z dnia 10 kwietnia 1974 roku, II CR 113/74, Lex nr 7456, wyrok z dnia 11 sierpnia 1972 roku, I CR 246/72, Lex nr 7117, wyrok z dnia 04 lipca 1969 roku, I CR 116/69, OSNC 1970/5/82). Tak wiec w przedmiotowej sprawie nie miało żadnego znaczenia to, czy powyższe koszty w rzeczywistości poniósł powód czy też członkowie jego rodziny.

Na zakończenie Sąd odniesie się do zgłoszonego przez stronę powodową żądania zasądzenia kwoty 47.860,00 zł tytułem skapitalizowanej renty na podstawie art. 444 § 2 k.c. z tytułu zwiększonych potrzeb powoda związanych ze sprawowaną nad nim opieką w okresie półrocznej rekonwalescencji.

Przede wszystkim mając na uwadze przywołaną podstawę prawną wyjaśnić należy, że renta odszkodowawcza ma na względzie wyrównanie szkody przyszłej; nie zmienia tego możliwość zasądzenia skapitalizowanej renty. W art. 444 § 2 k.c. mowa jest o utracie zdolności do pracy, zwiększeniu potrzeb albo zmniejszeniu widoków powodzenia na przyszłość, a więc o stanie rzeczy o charakterze trwałym lub co najmniej długotrwałym o nieokreślonej - co do zasady - długości. Obok trwałości stanu wywołanego szkodą na osobie, wspólny dla wszystkich przesłanek uzasadniających roszczenie rentowe jest też przyszły (względem chwili orzekania) charakter szkody doznanej przez poszkodowanego, jak również mniejsze lub większe trudności z dokładnym określeniem jej rozmiaru. ( vide: wyrok SA w Warszawie z 1.02.2023 r., VI ACa 395/22, LEX nr 3576318).

Oczywiście możliwe jest dochodzenie zaległej renty w formie jednorazowego odszkodowania, skoro instytucja jednorazowego odszkodowania spełnia tę samą funkcję co instytucja renty, a w obu przypadkach chodzi o naprawienie poniesionego już uszczerbku finansowego. Wybór jednej z alternatywnych możliwości zależy od samego poszkodowanego. Niemniej jednak nie jest to świadczenie tożsame z tzw. skapitalizowaną rentą, o której mowa w art. 447 k.c., z tego względu, że ta ostatnia dotyczy renty z art. 444 § 2 k.c., która ma na celu naprawienie szkody przyszłej, wyrażającej się w wydatkach na zwiększone potrzeby oraz w nieosiągnięciu zarobków i innych korzyści majątkowych, jakie poszkodowany mógłby osiągnąć w przyszłości, gdyby nie doznał rozstroju zdrowia, a możliwość jej zasądzenia uzależniona została nie tylko od żądania poszkodowanego, ale także od spełnienia drugiej przesłanki tj. istnienia ważnych powodów uzasadniających dokonanie takiej zamiany. (vide: wyrok SA w Białymstoku z 23.10.2020 r., I ACa 2/20, LEX nr 3165430). W świetle powyższego oczywistym jest więc, że powód mógłby żądać zasądzenia skapitalizowanej renty jedynie z tytułu przyszłej, nie zaś przeszłej szkody.

Niemniej jednak nawet gdyby uznać, że zgłoszone przez powoda żądanie zasądzenia kwoty dotyczy nie renty skapitalizowanej, a zaległej renty w formie jednorazowego odszkodowania, to w takim wypadku, powód powinien wykazać nie tylko fakt poniesienia szkody (w tym przypadku fakt sprawowania opieki przez najbliższych), ale również wysokość szkody, czego w niniejszej sprawie nie zrobił. Stwierdzić bowiem należy, że przedłożone przez powoda pismo Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w B. z dnia 09 marca 2022 r. (k. 412) wskazuje na stawkę usługi opiekuńczej w 2022 r. nie zaś w 2017 r., kiedy to rodzina powoda faktycznie się nim opiekowała (zeznania powoda - k. 442v). Co więcej zasadnicze wątpliwości budziły również wyliczenia przedstawione przez powoda w odniesieniu do czasu sprawowanej opieki. W ocenie Sądu domaganie się przyznania kosztów opieki ze strony rodziny w czasie kiedy powód przebywał w szpitalu, nie znajduje żadnego uzasadnienia. Powód bowiem w czasie hospitalizacji szpitalnej miał zapewnioną całodobową specjalistyczną opiekę. W takiej sytuacji wyręczanie personelu szpitalnego przez członków rodziny poprzez realizowanie z własnej inicjatywy pewnych czynności pomocniczych i pielęgnacyjnych, nie znajduje uzasadnienia. Za całkowicie niewiarygodne należy uznać szacunki strony powodowej, co do wymiaru czasowego sprawowanej nad powodem opieki po wyjściu ze szpitala. Powód oszacował bowiem, że opieka ta była sprawowana przez 185 dni, z czego przez 165 dni przez średnio ok. 11 godzin dziennie. Szacunki te nie tylko w świetle zgromadzonego materiału dowodowego, ale również z punktu widzenia zasad logiki i doświadczenia życiowego, jawią się jako całkowicie nieprzekonujące. Już sam okres pobytu w domu rodzinnym (wrzesień – październik 2017 r.), gdzie powód przebywał w łóżku, a opiekę nad nim sprawowała matka, w ocenie Sądu nie uzasadnia uwzględnienia 11 godzin opieki. Szacunki powoda zdają się tym bardziej wątpliwe w odniesieniu do kolejnego okresu (do połowy lutego 2018 r.), a więc po powrocie powoda do szkoły do W., gdzie powód poruszał się o kulach i korzystał z opieki siostry. Przypomnieć należy – o czym zdaje się zgłaszając przedmiotowe żądanie zapomniała strona powodowa – iż w toku postępowania likwidacyjnego pozwany przyznał powodowi kwotę 5.760,00 zł z tytułu opieki osób trzecich przy przyjęciu, iż przez pierwsze 90 dni powód wymagał opieki w wymiarze 5 godzin dziennie, zaś przez kolejne 90 dni po 3 godz. dziennie. Jednocześnie pozwany przyjął stawkę 8 zł za godzinę. Tym samym jeśli w ocenie powoda ustalona przez pozwanego ilość godzin faktycznej pomocy oraz przyjęta stawka były niewystarczające, powinien to zgodnie z ciężarem dowodu wykazać, w szczególności w sytuacji kwestionowania żądania przez pozwanego. Tymczasem aktywność powoda reprezentowanego przez pełnomocnika profesjonalnego ograniczyła się do założenia przygotowanego zestawienia, które Sąd uznał nieprzystające do ustalonego stanu faktycznego. Podobnie za nieznajdującą zastosowania dla niniejszej sprawy należy uznać wskazaną przez powoda stawkę usługi opiekuńczej, albowiem są to dane dotyczące 2022 roku, a więc 5 lat po wypadku.

Na zakończenie zaznaczyć również należy, że wobec cofnięcia wraz ze zrzeczeniem się roszczenia przez powoda powództwa w części, tj. co do skapitalizowanej renty na podstawie w kwocie 5.760,00 zł, postępowanie w tym zakresie podlegało umorzeniu na podstawie art. 355 k.p.c.(o czym Sąd orzekł w pkt I. sentencji wyroku). Sąd nie dopatrzył się bowiem podstaw do uznania cofnięcia powództwa za niedopuszczalne (art. 203 § 4 k.p.c.)

W świetle powyższego Sąd zasądził na rzecz powoda łączną kwotę 86.200,15 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie. Podstawą rozstrzygnięcia w przedmiocie odsetek ustawowych jest art. 481 § 1 k.c. w związku z art. 817 kc. Przypomnieć bowiem należy, iż pozwem złożonym w dniu 18 lipca 2018 r. powód domagał się zasądzenia zadośćuczynienia, oraz odszkodowania w zakresie kosztów leczenia oraz kosztów dojazdów wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 07 czerwca 2018 roku do dnia zapłaty, natomiast od kwoty 1.503,99 zł (tytułem odszkodowania za zniszczone mienie) od dnia doręczenia odpisu pozwu pozwanemu do dnia zapłaty. Wskazać przy tym należy, iż powód zgłosił ubezpieczycielowi szkodę w dniu 19 marca 2018 r., zaś ubezpieczyciel wydał decyzję odszkodowawczą w dniu 06 czerwca 2018 r. Tym samym żądanie zasądzenia odsetek od dnia 07 czerwca 2018 roku należało uznać za uzasadnione w okolicznościach niniejszej sprawy. W zakresie kwoty 1.503,99 zł należy wskazać, iż roszczenie to było po raz pierwszy zgłoszone w pozwie, przy czym w aktach sprawy brak było zwrotnego potwierdzenia odbioru odpisu pozwu przez pozwanego. Sąd przyjął zatem, jako datę początkową biegu odsetek ustawowych za opóźnienie, dzień 08 lutego 2018 roku, albowiem taką datę nosi odpowiedź na pozew. Tym samym w ocenie Sądu nie ulega wątpliwości, iż w dacie tej pozwany nie tylko wiedział o roszczeniu powoda, ale w zakreślonym terminie 14 dni na sporządzenie odpowiedzi na pozew, mógł dobrowolnie spełnić roszczenie.

Pismem datowanym na dzień 14 marca 2022 roku powód rozszerzył powództwo m.in. w zakresie dodatkowej kwoty zadośćuczynienia w wysokości 45.000,00 złotych. Przedmiotowe pismo zostało doręczone pełnomocnikowi powoda w dniu 04 września 2023 roku. Tym samym Sąd zasądził odsetki za opóźnienie w przedmiotowym zakresie od dnia następnego, tj. od dnia 05 września 2023 r. do dnia zapłaty. Jednocześnie Sąd oddalił dalej idące roszczenia odsetkowe.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c ustalając, że powód ponosi koszty postępowania w 38 %, a pozwany w 62 %, pozostawiając jednocześnie Referendarzowi sądowemu ich szczegółowe rozliczenie.

Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w sentencji wyroku.

Sędzia del. Agnieszka Onichimowska