Sygnatura akt II AKa 197/24, II AKz 306/24
Dnia 11 lipca 2024 r.
Sąd Apelacyjny we Wrocławiu II Wydział Karny w składzie:
Przewodniczący SSA Bogusław Tocicki (spr.)
Sędziowie: SA Artur Tomaszewski
SO del Łukasz Franckiewicz
Protokolant: Magdalena Szymczak
przy udziale prokuratora Prokuratury (...) Dariusza Sulikowskiego
po rozpoznaniu w dniu 11 lipca 2024 r.
sprawy P. P. (1) oskarżonego o przestępstwa: z art. 53 ust. 2 i art. 63 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k.; z art. 263 § 2 k.k. oraz z art. 278 § 1 i 5 k.k.;
oraz K. R. oskarżonego o przestępstwo z art. 53 ust. 2 i art. 63 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k.;
1) na skutek apelacji wniesionych przez obrońców obu oskarżonych od wyroku Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze z dnia 29 lutego 2024 r. sygn. akt III K 136/20;
2) na skutek zażalenia obrończyni oskarżonego P. P. (1) na postanowienie Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze z dnia 5 kwietnia 2024 r. sygn. akt III K 136/20 w przedmiocie zasądzenia od tego oskarżonego na rzecz oskarżyciela posiłkowego (...) S. A. kosztów ustanowienia pełnomocnika z wyboru w postępowaniu pierwszoinstancyjnym;
I. utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok w stosunku do oskarżonych: P. P. (1) i K. R.;
II. utrzymuje w mocy postanowienie Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze z dnia 5 kwietnia 2024 r. sygn. akt III K 136/20 w przedmiocie zasądzenia od oskarżonego P. P. (1) na rzecz oskarżyciela posiłkowego (...) S. A. kosztów ustanowienia pełnomocnika z wyboru w postępowaniu pierwszoinstancyjnym ;
III. zasądza od oskarżonych: P. P. (1) i K. R. na rzecz Skarbu Państwa przypadające na nich koszty postępowania odwoławczego odpowiednio:
1) od oskarżonego P. P. (1) w łącznej wysokości 1.610,- (jednego tysiąca sześciuset dziesięciu) złotych, na co składa się 10,- złotych tytułem 1/2 zryczałtowanych wydatków Skarbu Państwa w tym postępowaniu oraz 1.600,- złotych opłaty za drugą instancję;
2) od oskarżonego K. R. w łącznej wysokości 1.030,- (jednego tysiąca trzydziestu) złotych, na co składa się 10,- złotych tytułem 1/2 zryczałtowanych wydatków Skarbu Państwa w tym postępowaniu oraz 1.020,- złotych opłaty za drugą instancję.
Mimo wymogów określonych w przepisie art. 99a § 1 k.p.k., a także w przepisach Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 listopada 2019r. w sprawie wzorów formularzy uzasadnień wyroków oraz sposobu ich wypełniania (Dz.U z 2019r. poz. 2349), w niniejszej sprawie odstąpiono od opracowania uzasadnienia wyroku sądu odwoławczego na formularzu UK, sporządzając uzasadnienie wyroku w sposób tradycyjny. Odstępstwo od tej zasady podyktowane zostało koniecznością zagwarantowania stronom postępowania prawa do rzetelnego procesu, który obejmuje także postępowanie odwoławcze, a to w kontekście art. 6 ust. 1 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw i Podstawowych Wolności.
Było to podyktowane tym, że forma oraz treść formularza w realiach niniejszej sprawy skutkowałaby niemożnością pełnego respektowania konwencyjnego standardu rzetelnego procesu. Należy podzielić stanowisko Sądu Najwyższego przedstawione w wyroku z dnia 11 sierpnia 2020r. (sygn. akt I KA 1/20), w który to, w ślad za prof. P. H. (por. „Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, Komentarz, tom I red. L. Garlicki, Warszawa 2010, str. 305-306) uznał, że „ wprawdzie prawo do dwuinstancyjnego rozpoznania sprawy karnej nie wynika wprost z art. 6 Konwencji, jest jednak oczywiste, że skoro w systemie prawa polskiego umieszczono prawo do zaskarżenia wyroku wydanego w pierwszej instancji, to takie państwo – strona Konwencji przewidując możliwość wniesienia apelacji od wyroku, musi zapewnić do niej skuteczny dostęp, a co za tym idzie musi gwarantować odpowiednimi instrumentami procesowymi rzetelność samego postępowania odwoławczego”, a w konsekwencji, iż „ aby nie doszło do naruszenia prawa strony do rzetelnego procesu sądowego (na etapie odwoławczym) opisanego w art. 6 ust. 1 EKPC, tak, jak jest on ujmowany i tłumaczony przez orzecznictwo ETPC, zwłaszcza że w systemie prawa polskiego istnieje nadzwyczajny środek zaskarżenia (kasacja), który może być oparty na naruszeniu prawa procesowego (w tym naruszeniu art. 433 § 1 i 2 k.p.k. w zw. z art. 457 § 3 k.p.k.), konieczne jest by kontrola ta w aspekcie standardu konwencyjnego realizowana była przez sąd odwoławczy, jak też i Sąd Najwyższy w ramach postępowania kasacyjnego”. Nie ulega przecież wątpliwości, iż kontrola ta może być dokonana jedynie poprzez zapoznanie się z argumentami sądu, przemawiającymi za przyjętym rozstrzygnięciem. Tym samym jakość uzasadnienia wyroku jest istotnym elementem prawa. Obligatoryjne nakazanie sporządzenia uzasadnień w formie formularzy (art. 99a § 1 k.p.k.), nie dawałoby w realiach niniejszej sprawy właściwego instrumentarium procesowego dla zrealizowania standardu prawa do rzetelnego procesu, gdyż niejednokrotnie, zwłaszcza w sprawach wieloosobowych i wielowątkowych, zarzuty ujęte w części wstępnej apelacji nie przystają do jej wniosków lub wykluczają się od strony formalnoprawnej, czy pozostają oderwane od wskazanej podstawy odwoławczej, bądź też formułowane są dopiero w uzasadnieniu.
W omawianej sprawie zakres podmiotowo-przedmiotowy sprawy, liczba wniesionych środków odwoławczych, sposób sporządzenia apelacji (w tym charakter podniesionych w nich zarzutów), w odniesieniu do przedmiotu samej sprawy oraz tych elementów, które musiały być brane pod uwagę z urzędu, prowadzi do wniosku, że sporządzenie uzasadnienia na formularzu UK 2 skutkowałoby niemożnością rzetelnego i konkretnego ustosunkowania się w toku postępowania do każdego istotnego argumentu zawartego w apelacji stron, a przede wszystkim przedstawienia konkluzji, które dla stron byłyby czytelne i wskazywałyby w jaki sposób dany wniosek został wyprowadzony.
Uzasadnienie stanowiska tut. Sądu stanowią nadto orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego oraz ETPC. Zważyć bowiem należy, że w sytuacji, kiedy art. 91 ust. 2 Konstytucji RP stanowi, iż „ umowa międzynarodowa ratyfikowana za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie ma pierwszeństwo przed ustawą, jeżeli ustawy tej nie da się pogodzić z umową” oraz wobec jednoczesnego stwierdzenia, że formularz nie pozwala na realizowanie obowiązku wynikającego z art. 457 § 3 k.p.k. w zw. z art. 433 § 1 i 2 k.p.k. zaniechanie sporządzenia uzasadnienia formularzowego okazało się konieczne.
Sporządzenie uzasadnienia wyroku w sposób tradycyjny znajduje oparcie w stanowisku Trybunału Konstytucyjnego wyrażonym w wyroku z dnia 19.12.2006r. w sprawie P 37/05 (OTK-A 2006/11/177). Stosowany zatem wprost przepis art. 6 ust. 1 Konwencji o Ochronie Praw i Podstawowych Wolności (Dz.U z 1993r., poz. 61, poz. 284 ze zm.) obliguje sąd drugiej instancji do odniesienia się w uzasadnieniu wyroku do każdego istotnego – na tle konkretnej sprawy – argumentu. Tym samym brak odniesienia do takiej argumentacji stanowi o naruszeniu standardu rzetelnego procesu (tak m.in. ETPC w wyroku z 9.12.199r. Riuz Torija przeciwko Hiszpanii, A. 303-A, w: M.A. Nowicki: „Europejski Trybunał Praw Człowieka, Orzecznictwo, tom 1, Zakamycze 2001, s. 515- 516 i SN w wyroku z 16.01.2007r., sygn. akt V KK 328/06, z 6.04.2011r., sygn. akt V KK 368/10 i inne). Podobne stanowisko przedstawił Trybunał Konstytucyjny na tle art. 45 ust. 1 Konstytucji RP, wskazując że uzasadnienie orzeczeń jest decydującym komponentem prawa do rzetelnego procesu sądowego i podstawą kontroli zewnętrznej orzeczenia przez organ wyższej instancji, bowiem dokumentuje argumenty przemawiające za przyjętym rozstrzygnięciem (wyrok TK z 16.01.2006r., sygn. SK 30/05, OTK-A 2006, nr 1 poz. 2, teza 4.3 uzasadnienia).
Mając powyższe na uwadze, uwzględniając także stanowisko Trybunału Konstytucyjnego wyrażone w sprawie P 37/05 oraz Sądu Najwyższego przedstawione w sprawie I KA 1/20, formułujące obowiązek sądu odwoławczego do każdorazowej oceny, w związku z kategorycznym brzmieniem art. 457 § 3 k.p.k. w zw. z art. 433 § 1 i 2 k.p.k., czy w danej sprawie może sporządzić uzasadnienie swojego wyroku na formularzu UK 2, nie naruszając podstawowych gwarancji strony do rzetelnego procesu odwoławczego, Sąd Apelacyjny w sprawie omawianej odstąpił od sporządzenia uzasadnienia w formie przewidzianej w art. 99a § 1 k.p.k.
Prokurator Prokuratury (...)w J. skierował akt oskarżenia przeciwko następującym osobom:
a) P. P. (1);
b) K. R.;
c) A. M. (1);
d) M. K. oskarżonym o to, że :
1. w okresie od daty bliżej nieustalonej do dnia 18 marca 2020r. w J. przy ul. (...), woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu, w krótkich odstępach czasu i ze z góry powziętym zamiarem, wbrew przepisom o przeciwdziałaniu narkomanii, uprawiali 140 krzewów konopi innych niż włókniste, mogących dostarczyć znacznej ilości ziela konopi innych niż włókniste w ilości nie mniejszej niż 3,08 kg, a także poprzez uprawę, zbiór, rozdrabnianie, suszenie i inne niezbędne czynności przeprowadzone z 350 sztukami konopi innych niż włókniste, wytwarzali znaczne ilości ziela konopi innych niż włókniste w ilości nie mniejszej niż 7,70 kg oraz wytworzyli znaczne ilości środków odurzających w ilości nie mniejszej niż 172,11 grama ziela konopi innych niż włókniste,
- tj. o przestępstwo z art. 53 ust. 2 i art. 63 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k.;
a nadto przeciwko P. P. (1) o to, że:
2. w dniu 18 marca 2020r. w J. przy ul. (...), woj. (...), w trakcie kontroli drogowej w pojeździe marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...), wbrew przepisom ustawy nie posiadając wymaganego zezwolenia, posiadał broń palną (...) o numerze seryjnym (...) cal. 9 mm oraz osiem sztuk naboi kaliber 9x19,
- tj. o przestępstwo z art. 263 § 2 k.k.;
3. w okresie od nieustalonego dnia 2019r., nie wcześniej jednak niż od 26 lipca 2019r., do 18 marca 2020r. w J., w budynku mieszkalnym nr (...) położonym przy ul. (...), woj. (...), dokonał zaboru w celu przywłaszczenia energii elektrycznej o nieustalonej wartości przez korzystanie z częściowego pominięcia układu pomiarowo - rozliczeniowego poprzez wyprowadzenie nielegalnego przyłącza bezpośrednio z wewnętrznej linii zasilania i podpięcie do niego wykonanej odrębnej instalacji odbiorczej,
- tj. o przestępstwo z art. 278 § 1 i 5 k.k.
Wyrokiem z dnia 29 lutego 2024r.sygn. akt III K – 136/20 Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze orzekł następująco :
I. uznał oskarżonego P. P. (1) , w ramach czynu z punktu 1 aktu oskarżenia, winnym tego, że w okresie od nieustalonego dnia czwartego kwartału 2019r. do dnia 18 marca 2020r. w J. przy ul. (...), woj. (...), działając w wykonaniu z góry powziętego zamiaru i w krótkich odstępach czasu, wbrew przepisom o przeciwdziałaniu narkomanii, uprawiał 140 krzewów konopi innych niż włókniste, mogących dostarczyć znacznej ilości ziela konopi innych niż włókniste w ilości nie mniejszej niż 3,08 kg, a także poprzez odcinanie poszczególnych części roślin, ich segregowanie, przygotowanie do suszenia i suszenie, a także rozdrabnianie przeprowadzone z ilością 350 sztuk konopi innych niż włókniste, wytwarzał znaczne ilości ziela konopi innych niż włókniste w ilości nie mniejszej niż 7,70 kg, tj. przestępstwa z art. 53 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii i art. 63 ust. 3 tej ustawy w jej brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2023r. w zw. z art. 12 § 1 k.k. w jego brzmieniu obowiązującym przed dniem 24 czerwca 2020r. w zw. z art. 4 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i za to na podstawie art. 53 ust. 2 cytowanej ustawy w zw. z art. 11 § 3 k.k. wymierzył oskarżonemu P. P. (1) karę 3 (trzech) lat pozbawienia wolności oraz karę grzywny w wysokości 200 (dwustu) stawek dziennych po 30 (trzydzieści) złotych każda z nich;
II. uznał oskarżonego P. P. (1) winnym popełnienia zarzucanego mu czynu, opisanego w punkcie 2 części wstępnej wyroku, przy czym ustala, że oskarżony posiadał amunicję w ilości siedmiu sztuk nabojów kaliber 9 mm, tj. przestępstwa z art. 263 § 2 k.k. i za to na podstawie tego przepisu wymierzył mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;
III. uznał oskarżonego P. P. (1) winnym popełnienia zarzucanego mu czynu, opisanego w punkcie 3 części wstępnej wyroku, stanowiącego przestępstwo z art. 278 § 5 k.k. w zw. z art. 278 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 278 § 1 k.k. wymierzył mu karę 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności;
IV. na podstawie art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym przed dniem 24 czerwca 2020r. połączył kary orzeczone w punktach: I - III wyroku i wymierzył oskarżonemu P. P. (1) karę łączną 3 (trzech) lat i 2 (dwóch) miesięcy pozbawienia wolności;
V. na podstawie art. 70 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii orzekł wobec P. P. (1) przepadek na rzecz Skarbu Państwa dowodów rzeczowych opisanych w wykazie nr (...) pod pozycjami 1-30 oraz w wykazie dowodów rzeczowych nr (...) pod pozycjami 1-33;
VI. na podstawie art. 70 ust. 4 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii w jej brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2023r. w zw. z art. 4 § 1 k.k. orzekł wobec P. P. (1) , w zakresie czynu z punktu 1 części wstępnej wyroku, nawiązkę w kwocie 5.000,- (pięciu tysięcy) złotych na rzecz Stowarzyszenia (...) w Z.;
VII. na podstawie art. 46 § 1 k.k., w zakresie przestępstwa opisanego w punkcie 3 części wstępnej wyroku, orzekł wobec oskarżonego P. P. (1) obowiązek naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonej spółki (...) S.A. w K. poprzez zapłatę na jej rzecz kwoty 18.105,55 (osiemnastu tysięcy stu pięciu 55/100) złotych;
VIII. na podstawie art. 44 § 6 k.k. orzekł wobec oskarżonego P. P. (1) , w zakresie przestępstwa opisanego w punkcie 2 części wstępnej wyroku, przepadek na rzecz Skarbu Państwa broni palnej krótkiej marki C. (...) o numerze seryjnym (...). 9 mm;
IX. uznał oskarżonych: A. M. (2), K. R. i M. K. za winnych tego, że w okresie od 15 marca 2020r. do 18 marca 2020r. w J. przy ul. (...), woj. (...), działając w zamiarze, by P. P. (1) dokonał czynu zabronionego z art. 53 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii oraz w wykonaniu z góry powziętego zamiaru i w krótkich odstępach czasu, wbrew przepisom o przeciwdziałaniu narkomanii poprzez odcinanie poszczególnych części roślin, a następnie ich segregowanie, przygotowanie do suszenia, suszenie i rozdrabnianie przeprowadzone z ilością 350 sztuk konopi innych niż włókniste ułatwiali P. P. (1) wytwarzanie znacznych ilości ziela konopi innych niż włókniste w ilości nie mniejszej niż 7,70 kg tj. przestępstwa z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 53 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii w jej brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2023r. w zw. z art. 12 § 1 k.k. w jego brzmieniu obowiązującym przed dniem 24 czerwca 2020r. w zw. z art. 4 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 19 § 1 k.k. w zw. z art. 53 ust. 2 cytowanej ustawy w zw. z art. 11 § 3 k.k. w zw. z art. 60 § 2 k.k. w zw. z art. 60 § 6 pkt 2 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. wymierzył oskarżonym: A. M. (1) i M. K. kary 1 (jednego) roku pozbawienia wolności oraz grzywny w wysokości 100 (stu) stawek dziennych po 30 (trzydzieści) złotych każda, zaś oskarżonemu K. R. karę 1 (jednego) roku i 2 (dwóch) miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywny w wysokości 120 (stu dwudziestu) stawek dziennych po 30 (trzydzieści) złotych każda;
X. na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. oraz art. 70 § 1 k.k. wykonanie kary pozbawienia wolności orzeczonej wobec A. M. (2) i M. K. warunkowo zawiesił na okres 2 (dwóch) lat próby, oddając jednocześnie obu oskarżonych pod dozór kuratora w okresie próby;
XI. na podstawie art. 72 § 1 pkt 1 k.k. zobowiązał oskarżonych: A. M. (2) i M. K. do informowania kuratora o przebiegu okresu próby;
XII. na podstawie art. 70 ust. 4 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii w jej brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2023r. w zw. z art. 4 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonych: K. R. , A. M. (2) i M. K. nawiązki w kwocie po 2000,- (dwa tysiące) złotych na rzecz Stowarzyszenia (...) w Z.;
XIII. na podstawie art. 63 § 1 k.k. zaliczył na poczet orzeczonych kar pozbawienia wolności:
oskarżonemu P. P. (1) okres zatrzymania i tymczasowego aresztowania od dnia 18 marca 2020r., godz. 00:30 do dnia 27 kwietnia 2020r., godz. 11:50;
oskarżonemu K. R. okres zatrzymania od dnia 18 marca 2020r., godz. 12:40 do dnia 18 marca 2020r., godz. 15:20;
XIV. na podstawie art. 63 § 1 k.k. zaliczył na poczet orzeczonych kar grzywny:
oskarżonemu M. K. okres zatrzymania od dnia 18 marca 2020r., godz. 12:40 do dnia 18 marca 2020r., godz. 18:50;
oskarżonemu A. M. (1) okres zatrzymania od dnia 18 marca 2020r., godz. 12:40 do dnia 18 marca 2020r., godz. 15:10;
XV. na podstawie art. 627 k.p.k. w zw. z art. 633 k.p.k. zasądził od oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe związane z udziałem każdego z nich w sprawie, zaś na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 5 oraz art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych wymierzył oskarżonemu P. P. (1) opłatę w wysokości 1.600,- (jednego tysiąca sześciuset) złotych, na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 4 i art. 3 ust. 1 wymienionej ustawy wymierzył oskarżonemu K. R. opłatę w wysokości 1.020,- (jednego tysiąca dwudziestu) złotych, zaś na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 i art. 3 ust. 1 wymienionej ustawy wymierzył oskarżonym: A. M. (1) i M. K. opłaty w wysokości po 780,- (siedemset osiemdziesiąt) złotych.
Apelacje od tego wyroku wnieśli obrońcy z wyboru oskarżonych:
1) P. P. (1), adw. N. Ł. w następującym zakresie:
co do przestępstwa z art. 53 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii i art. 63 ust. 3 tej ustawy w zw. z art. 12 § 1 k.k. oraz art. 11 § 2 k.k., przypisanego w punkcie I części rozstrzygającej – w części dotyczącej rozstrzygnięcia o karze;
co do przestępstwa z art. 263 § 2 k.k., przypisanego w punkcie II części rozstrzygającej – w całości (co do winy);
co do przestępstwa z art. 278 § 5 k.k. w zw. z art. 278 § 1 k.k., przypisanego w punkcie III części rozstrzygającej – w całości (co do winy);
2) K. R., adw. M. T. – co do przestępstwa z art. 53 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii i art. 63 ust. 3 tej ustawy w zw. z art. 12 § 1 k.k. oraz art. 11 § 2 k.k., przypisanego w punkcie IX części rozstrzygającej – w całości (co do winy).
Obrończyni z wyboru oskarżonego P. P. (1), adw. N. Ł. , powołując się na przepisy art. 438 pkt 2, 3 i 4 k.p.k., zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła:
1) obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie: art. 7 k.p.k. poprzez naruszenie przez Sąd I instancji zasady swobodnej oceny dowodów, wyrażające się w:
a) pominięciu wyjaśnień oskarżonego P. P. (1) złożonych na rozprawach w dniu 8 czerwca 2022r. oraz w dniu 22 września 2022r., w których to wyjaśnieniach oskarżony w sposób logiczny i wyczerpujący opisał okoliczności, w których rozpoczął uprawę konopi innych niż włókniste w budynku przy ul. (...) w J., jak również wskazał na osobę, tj:- G. C., która była inicjatorem, pomysłodawcą oraz pierwotnym wykonawcą tego procederu, a jednocześnie była osobą, która faktycznie dopuściła się w w/w budynku przestępstwa z art. 278 § 1 i 5 k.k. oraz do której faktycznie należała broń palna (...) o numerze seryjnym (...) cal. 9 mm, stanowiąca przedmiot czynu przypisanego oskarżonemu w pkt II części dyspozytywnej wyroku;
b) uznaniu za wiarygodne zeznań świadka P. K. mimo tego, że ich treść w zakresie okoliczności nawiązania znajomości z oskarżonym P. P. (1) oraz korzystania przez oskarżonego z garażu udostępnianego mu przez świadka jest niezgodna z zasadami logiki i doświadczenia życiowego;
c) pominięciu w części zeznań świadka P. P. (2) złożonych na rozprawie w dniu 18 listopada 2022r., tj. w zakresie jego twierdzeń, iż rachunki za media (tj. gaz) związane z korzystaniem z nieruchomości położonej przy ul. (...) w J. były opłacane przez G. C., co uwiarygadnia wyjaśnienia oskarżonego w przedmiocie faktycznej roli odegranej przez G. C. w procederze przypisanym oskarżonemu;
d) uznaniu za wiarygodne zeznań świadka G. C. złożonych na rozprawie w dniu 21 marca 2023r., mimo że w świetle okoliczności opisywanych przez oskarżonego co do roli odegranej przez świadka w procederze będącym przedmiotem postępowania miał on (świadek) oczywisty interes osobisty w złożeniu tego rodzaju zeznań oraz pominięciu tego fragmentu zeznań świadka, w którym przyznał on, iż to on wyłożył środki pieniężne na zapłatę poręczenia majątkowego za oskarżonego;
e) pominięciu zeznań świadka B. B. złożonych na rozprawie w dniu 31 marca 2023r., uznając je za obojętne z punktu widzenia niniejszej sprawy, mimo że treść i ogólny wydźwięk tychże zeznań sugeruje, iż świadek ma znacznie większą wiedzę niż informacje przekazane przez niego w toku przesłuchania oraz ma interes w nieujawnianiu osoby G. C. jako mającej udział w procederze objętym niniejszym postępowaniem;
f) pominięciu dowodu w postaci wiadomości z dnia 7 listopada 2022r. skierowanej przez (...) do Sądu, zgodnie z którą płatnikiem należności z tytułu dostarczania gazu do nieruchomości przy ul. (...) w J. był do lipca 2019 r. G. C.;
2. błąd w ustaleniach faktycznych, polegający na niesłusznym i nie znajdującym potwierdzenia w zebranym materiale dowodowym przyjęciu, iż:
a) oskarżony P. P. (1) posiadał broń palną (...) oraz osiem sztuk naboi w sytuacji, gdy ze zgromadzonego materiału dowodowego wynika, iż samochód, w którym zabezpieczona została broń użytkowany był nie tylko przez oskarżonego, lecz również przez inną osobę, tj. G. C. oraz parkowany był na posesji będącej w posiadaniu P. K. (kuzyna G. C.), a zatem dostęp do niego miały również osoby trzecie, co nie daje podstaw do kategorycznego przyjęcia tezy, jakoby oskarżony wiedział, iż w skrytce samochodowej znajduje się rzeczona broń;
b) oskarżony P. P. (1) dokonał zaboru energii elektrycznej w budynku przy ul. (...) w J., podczas gdy z materiału dowodowego wynika, iż już w okresie wcześniejszym, niż objęty zarzutem, istniała tam plantacja konopi, która nie była prowadzona przez oskarżonego, lecz przez inną osobę, co wyklucza przypisanie oskarżonemu, bez żadnych wątpliwości, zamiaru dokonania czynu z art. 278 §1 i 5 k.k.;
c) oskarżony P. P. (1) w budynku przy ul. (...) w J. uruchomił plantację konopi, podczas gdy ta była uruchomiona i prowadzona przez inną osobę w okresie poprzedzającym okres zarzutu, zaś oskarżony nie był ani pomysłodawcą, ani inspiratorem tegoż procederu, a jedynie włączył się do niego na pewnym etapie, a następnie ujawnił przed Sądem osobę założyciela rzeczonej plantacji oraz okoliczności jej prowadzenia;
3. rażącą niewspółmierność kary orzeczonej wobec oskarżonego P. P. (1) za czyn opisany w punkcie I części dyspozytywnej wyroku, która to kara orzeczona została wymiarze 3 lat pozbawienia wolności, podczas gdy, zważywszy na okoliczności niniejszej sprawy oraz postawę przyjętą przez oskarżonego przed Sądem, zasadne byłoby zastosowanie wobec niego instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary na podstawie art. 60 § 2 k.k.
Podnosząc powyższe zarzuty, obrończyni z wyboru oskarżonego P. P. (1), adw. N. Ł. wniosła o:
Wskazując na powyższe zarzuty, na podstawie art. art. 427 §1 k. p. k., wnoszę:
1. zmianę zaskarżonego wyroku poprzez:
a) uniewinnienie oskarżonego od popełnienia czynów opisanych w punktach: II i III części dyspozytywnej wyroku;
b) orzeczenie wobec oskarżonego, za czyn opisany w punkcie I części dyspozytywnej wyroku, kary w niższym wymiarze, przy zastosowaniu nadzwyczajnego jej złagodzenia;
c) uchylenie punktu IV części dyspozytywnej wyroku;
d) uchylenie punktu VII części dyspozytywnej wyroku;
2. ewentualnie – uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.
Obrończyni z wyboru oskarżonego P. P. (1), adw. N. Ł. złożyła także zażalenie na, zapadłe po wyroku, postanowienie Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze z dnia 5 kwietnia 2024 r. sygn. akt III K 136/20 w przedmiocie zasądzenia od tego oskarżonego na rzecz oskarżyciela posiłkowego (...) S. A. kosztów ustanowienia pełnomocnika z wyboru w postępowaniu pierwszoinstancyjnym w wysokości 1.200,- złotych.
Powołując się na przepisy art. 626 § 2 i 3 k.p.k., zaskarżonemu postanowieniu zarzuciła: naruszenie przepisów postępowania, a to art. 627 k.p.k. poprzez zasądzenie od oskarżonego P. P. (1) na rzecz oskarżyciela posiłkowego (...) S. A. kosztów ustanowienia pełnomocnika z wyboru, w sytuacji, gdy wyrok skazujący oskarżonego za czyn na szkodę oskarżyciela posiłkowego został w tym zakresie przez oskarżonego zaskarżony, w związku z czym skazanie nie jest prawomocne, a tym samym orzeczenie o kosztach procesu jest przedwczesne.
Podnosząc powyższy zarzut, obrończyni z wyboru oskarżonego P. P. (1), adw. N. Ł. wniosła o: uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Obrońca z wyboru oskarżonego K. R., adw. M. T. , powołując się na przepisy art. 438 pkt 1, 2 i 4 k.p.k., zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:
1) obrazę przepisów prawa procesowego, mającą wpływ na treść orzeczenia, a to art. 7 k.p.k. w zw. z art. 4 k.p.k. w zw. z art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k. poprzez nieprawidłowe przeprowadzenie postępowania dowodowego oraz dowolną, a nie swobodną ocenę przeprowadzonych dowodów oraz nierozważenie wszystkich okoliczności sprawy, które przemawiały na korzyść oskarżonego, co w rezultacie doprowadziło do wadliwej oceny stanu faktycznego i przyjęcia, że oskarżony przebywał w domu przy ul. (...) przez co najmniej 2 dni i posiadał świadomość celu wyjazdu, podczas gdy K. R. w istocie został przywieziony do powołanego budynku na kilkanaście godzin przed zatrzymaniem, nie mając a priori wiedzy o istnienie plantacji;
2) obrazę prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonego poprzez błędne przyjęcie, że K. R. dopuścił się pomocnictwa do czynu z art. 53 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, podczas gdy nie posiadał on przed przyjazdem wiedzy o przestępczym procederze, nie został przeszkolony co do sporu zbioru czy też wytwarzania konopi innych niż włókniste, a ponadto przez okres kilkunastu godzin przebywania w budynku przy ul. (...) co najwyżej dokonał nieudolnego cięcia kilku łodyg konopi;
3) ewentualnie – rażącą niewspółmierność (surowość) orzeczonej względem oskarżonego kary, podczas gdy postawa, właściwości i warunki osobiste K. R., jak również okoliczności zdarzenia objętego zarzutem, uzasadniają przypuszczenie, iż wymierzenie kary łagodniejszej zapewni, iż oskarżony będzie przestrzegał porządku prawnego.
Podnosząc powyższe zarzuty, obrońca z wyboru oskarżonego K. R., adw. M. T. wniósł o:
1) zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego K. R. od całości zarzucanych mu czynów;
2) ewentualnie – zmianę wyroku w zaskarżonej części poprzez wymierzenie oskarżonemu kary 1 roku pozbawienia wolności.
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
I. Nie zasługiwały na uwzględnienie apelacje wniesione przez obrońców oskarżonych: P. P. (1) i K. R. podnoszące uchybienia Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze polegające na rzekomej obrazie przepisów procesowych (art. 7 k.p.k., art. 4 k.p.k. oraz art. 424 § 1 k.p.k.), prowadzącej do niewłaściwej oceny materiału dowodowego i błędów w ustaleniach faktycznych przez przyjęcie, że oskarżeni: P. P. (1) i K. R. byli sprawcami wszystkich przypisanych im przestępstw. Zarówno ocena materiału dowodowego przeprowadzona w tym zakresie przez Sąd I instancji, jak i poczynione na jej podstawie ustalenia faktyczne były prawidłowe.
Nie zasługiwały na uwzględnienie apelacje wniesione przez obrońców oskarżonych: P. P. (1) i K. R. podnoszące, że Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze wymierzył za wspomniane przestępstwa rażąco niewspółmierne (nadmiernie surowe) kary. Przeciwnie, zarówno jednostkowe kary pozbawienia wolności i grzywny wymierzone oskarżonym za przypisane im przestępstwa, jak i kara łączna 3 (trzech) lat i 2 (dwóch) miesięcy pozbawienia wolności wymierzona oskarżonemu P. P. (1), były sprawiedliwie, uwzględniały stopień społecznej szkodliwości tych przestępstw, właściwości i warunki osobiste oskarżonych: P. P. (1) i K. R. oraz ich zachowanie po przestępstwie i postawę procesową, jak również realizowały cele wychowawcze i zapobiegawcze kary oraz cele w zakresie społecznego oddziaływania kary, wymienione w art. 53 § 1 i 2 k.k., a kara łączna 3 (trzech) lat i 2 (dwóch) miesięcy pozbawienia wolności wymierzona oskarżonemu P. P. (1) odpowiadała warunkom z art. 85 § 1 k.k. oraz art. 86 § 1 k.k. i była sprawiedliwa, realizując cele kary łącznej z art. 85a k.k.
II. Ponieważ Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze prawidłowo ustalił winę i sprawstwo oskarżonego P. P. (1) w odniesieniu do przestępstwa z art. 278 § 1 i 5 k.k., polegającego na tym, że w okresie od nieustalonego dnia 2019r., nie wcześniej jednak niż od 26 lipca 2019r., do 18 marca 2020r. w J. w budynku mieszkalnym nr (...) położonym przy ul. (...), woj. (...), dokonał on zaboru w celu przywłaszczenia energii elektrycznej o nieustalonej wartości przez korzystanie z częściowego pominięcia układu pomiarowo – rozliczeniowego poprzez wyprowadzenie nielegalnego przyłącza bezpośrednio z wewnętrznej linii zasilania i podpięcie do niego wykonanej odrębnej instalacji odbiorczej, prawidłowe było także postanowienie Sądu I instancji z dnia 5 kwietnia 2024r. sygn. akt III K 136/20 w przedmiocie zasądzenia od tego oskarżonego P. P. (1) na rzecz oskarżyciela posiłkowego (...) S. A. 1.200,- złotych tytułem kosztów ustanowienia pełnomocnika z wyboru w postępowaniu pierwszoinstancyjnym. Rozstrzygnięcie to znajdowało oparcie w art. 627 k.p.k.
III. Prowadziło to do utrzymania w mocy zaskarżonego wyroku w stosunku do oskarżonych: P. P. (1) i K. R., jak również do utrzymania w mocy postanowienie Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze z dnia 5 kwietnia 2024 r. sygn. akt III K 136/20 w przedmiocie zasądzenia od oskarżonego P. P. (1) na rzecz oskarżyciela posiłkowego (...) S. A. kosztów ustanowienia pełnomocnika z wyboru w postępowaniu pierwszoinstancyjnym (art. 437 § 1 k.p.k.).
Aby zapewnić przejrzystość argumentacji, w dalszej części niniejszego uzasadnienia zostaną przedstawione uwagi dotyczącego poszczególnych apelacji, na tle postawionych w nich zarzutów, odnoszących się do każdego z przypisanych oskarżonym przestępstw.
Przestępstwo z art. 53 ust. 2 i art. 63 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 § 1 k.k. i art. 11 § 2 k.k., przypisane oskarżonemu P. P. (1) w punkcie I części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku oraz przestępstwo z art. 53 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 § 1 k.k., przypisane oskarżonemu K. R. w punkcie IX części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku (opisane w punkcie 1 części wstępnej wyroku)
I. Jak już wyżej zasygnalizowano, nie zasługiwała na uwzględnienie apelacja wniesiona przez obrończynię oskarżonego P. P. (1) podnosząca uchybienia Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze polegające na rzekomej obrazie przepisów procesowych (art. 7 k.p.k. i art. 4 k.p.k.), prowadzącej do niewłaściwej oceny materiału dowodowego i błędów w ustaleniach faktycznych przez przyjęcie, że:
1) oskarżony P. P. (1) w okresie od nieustalonego dnia czwartego kwartału 2019r. do dnia 18 marca 2020r. w J. przy ul. (...), woj. (...), działając w wykonaniu z góry powziętego zamiaru i w krótkich odstępach czasu, wbrew przepisom o przeciwdziałaniu narkomanii, uprawiał 140 krzewów konopi innych niż włókniste, mogących dostarczyć znacznej ilości ziela konopi innych niż włókniste w ilości nie mniejszej niż 3,08 kg, a także poprzez odcinanie poszczególnych części roślin, ich segregowanie, przygotowanie do suszenia i suszenie, a także rozdrabnianie przeprowadzone z ilością 350 sztuk konopi innych niż włókniste, wytwarzał znaczne ilości ziela konopi innych niż włókniste w ilości nie mniejszej niż 7,70 kg, tj. że dopuścił się przestępstwa z art. 53 ust. 2 i art. 63 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 § 1 k.k. i art. 11 § 2 k.k.;
2) oskarżony K. R. w okresie od 15 marca 2020r. do 18 marca 2020r. w J. przy ul. (...), woj. (...), działając w zamiarze, by P. P. (1) dokonał czynu zabronionego z art. 53 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii oraz w wykonaniu z góry powziętego zamiaru i w krótkich odstępach czasu, wbrew przepisom o przeciwdziałaniu narkomanii poprzez odcinanie poszczególnych części roślin, a następnie ich segregowanie, przygotowanie do suszenia, suszenie i rozdrabnianie przeprowadzone z ilością 350 sztuk konopi innych niż włókniste ułatwiali P. P. (1) wytwarzanie znacznych ilości ziela konopi innych niż włókniste w ilości nie mniejszej niż 7,70 kg, tj. przestępstwa z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 53 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 § 1 k.k.
Wbrew zarzutom obu apelacji, Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze przy rozpoznawaniu niniejszej sprawy respektował zasady procesowe, w tym zasadę prawdy materialnej (art. 2 § 2 k.p.k.), zasadę bezstronności (art. 4 k.p.k.), zasadę in dubio pro reo (art. 5 k.p.k.), a także zasadę swobodnej oceny dowodów (art. 7 k.p.k.). Dokonane w wyroku ustalenia faktyczne wolne są od błędów i uwzględniają całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy (art. 410 k.p.k.). Swoje stanowisko Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze uzasadnił w sposób prawidłowy i wręcz analityczny, nie pomijając żadnej z istotnych okoliczności i odnosząc się do każdego istotnego i ujawnionego na rozprawie głównej dowodu. Uzasadnienie zaskarżonego wyroku w sposób rzeczowy odnosi się do najistotniejszych okoliczności sprawy oraz, wbrew zarzutom obrońców oskarżonych: P. P. (1) i K. R., wypełnia wymogi określone w przepisie art. 424 k.p.k. i pozwala na kontrolę instancyjną zaskarżonego wyroku.
Na podstawie zebranego ocenionych prawidłowo wyjaśnień oskarżonych: P. P. (1) (k. 147-148, 153, 203, 244, 531, 819-823, 837-839), M. K. (k. 133-134, 142-144, 199, 839-841), K. R. (k. 180-184, 187, 201, 841-843) i A. M. (2) (k. 170-172, 179,197, 843-845), uzupełnionych zeznaniami świadków: P. P. (2) (k. 872-872), B. B. (k. 1001-1002) i G. R. (k. 193-194, 871-872) oraz dowodami z dokumentów w postaci: aktu notarialnego zakupu nieruchomości przy ul. (...) w J. przez brata oskarżonego P. P. (1), P. P. (2) (k. 813-817), umów najmu tej nieruchomości przez P. P. (2) swojemu bratu, oskarżonemu P. P. (1) (k. 319, 812), wyników śledczych oględzin miejsca przestępstwa, czyli ujawnienia plantacji marihuany przy ul. (...) w J. wraz z dokumentacją zdjęciową (k. 72-81, 230-237; odpis – k. 285-296, 351-356), materiału poglądowego (k. 406-427, 436), wyników oględzin odzieży oskarżonego M. K. wraz z dokumentacją fotograficzną (k. 106-107, 550-551), protokołu użycia wagi (k. 140), protokołów użycia testerów narkotykowych (k. 366-400) oraz opinii biegłego z zakresu badań chemicznych (k. 265-268, 543-545, 1009-1013, 1056-1059), Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze w sposób prawidłowy ustalił okoliczności związane z nabyciem nieruchomości przy ul. (...) w J. przez brata oskarżonego P. P. (1), P. P. (2), jak również zorganizowaniem i prowadzeniem na tej nieruchomości plantacji marihuany przez oskarżonego P. P. (1) i wreszcie okoliczności związane z zorganizowaniem przez oskarżonego P. P. (1) zbioru marihuany i zapewnieniem udziału pozostałych oskarżonych: M. K., K. R. i A. M. (2) w dniach 15-18 marca 2020r. w zebraniu roślin konopi innych niż włókniste, a następnie ich segregowaniu, przygotowaniu do suszenia i rozdrabniania, aby uzyskać znaczne ilości marihuany.
W szczególności, Sąd I instancji trafnie ustalił, że w dniu 23 lipca 2018r. oskarżony P. P. (2) nabył od B. B. wolnostojący dom z garażem i działką gruntu przy ul. (...) w J., po czym niezwłocznie P. P. (2) wynajął tę nieruchomość swojemu bratu, P. P. (1). Pierwszą z umów najmu zawarli w dniu 24 lipca 2018r., a następną w dniu 26 lipca 2019r. W niedługim czasie od zawarcia drugiej z umów najmu, od nieustalonego dnia czwartego kwartału 2019r. do 18 marca 2020r. oskarżony P. P. (1) prowadził uprawę konopi innych niż włókniste w domu przy ul. (...) w J.. Samodzielnie kupił sprzęt do tej uprawy i produkcji, posadził, podlewał i dbał o rośliny, a ze względu na wysokie zbiory (w ilości 490 sztuk krzewów), w marcu 2020r. zwrócił się do swojego kolegi oskarżonego M. K., by ten wraz z kolegami przyjechał i, w zamian za wynagrodzenie, pomógł w zbiorze roślin konopi innych niż włókniste pochodzących z plantacji oraz dalszych czynnościach prowadzących do wytworzenia suszu konopi, czyli segregowania ich, suszenia i rozdrabniania, aby uzyskać znaczne ilości marihuany.
Oskarżony M. K. zaproponował pozostałym oskarżonym, mieszkającym w okolicach G. na O.: K. R. i A. M. (3), pomoc P. P. (1), na co przystali. W dniu 15 marca 2020r. oskarżony P. P. (1) zawiózł wszystkich na posesję przy ul. (...) w J.. Mężczyźni po drodze przesiadali się do innego samochodu i zakładali kominiarki na głowy. Po przybyciu na miejsce oskarżony P. P. (1) przedstawił wszystkim mężczyznom swoje oczekiwania związane z czynnościami polegającymi na zbiorze roślin konopi innych niż włókniste. Następnie pozostawił ich na posesji, gdzie oskarżeni: M. K., K. R. i A. M. (2) przestąpili do cięcia 350 krzewów roślin konopi innych niż włókniste. Segregowali je, przygotowywali do suszenia, suszyli i rozdrabniali. Czynności wykonywane przez oskarżonych: M. K., K. R. i A. M. (2), zlecone przez oskarżonego P. P. (1) pozwoliły na wytworzenie znacznych ilości ziela konopi innych niż włókniste w ilości nie mniejszej niż 7,70 kg. W dniu 18 marca 2020r., kiedy plantacja marihuany została zlikwidowana przez policjantów, nadal nie zostało ściętych 140 sztuk krzewów konopi innych niż włókniste.
W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, wbrew twierdzeniom przedstawionym w apelacjach obrońców oskarżonych: P. P. (1) i K. R., Sad Okręgowy w Jeleniej Górze jasno i logicznie wskazał, jakie dowody przekonywały o tym, że nie tylko P. P. (1) był zaangażowany w uprawę marihuany, lecz także pozostali oskarżeni, w tym K. R..
Po pierwsze, istnienie plantacji marihuany potwierdziły obiektywne dowody w postaci wyników śledczych oględzin miejsca przestępstwa, czyli ujawnienia plantacji marihuany przy ul. (...) w J. wraz z dokumentacją zdjęciową (k. 72-81, 230-237; odpis – k. 285-296, 351-356), materiału poglądowego (k. 406-427, 436), protokołu użycia wagi (k. 140), protokołów użycia testerów narkotykowych (k. 366-400) oraz opinii biegłego z zakresu badań chemicznych (k. 265-268, 543-545, 1009-1013, 1056-1059). Wskazały one na skalę przestępczej działalności, rozmiar plantacji, w której po ścięciu 350 krzewów roślin konopi innych niż włókniste, co pozwalało na wytworzenie znacznych ilości marihuany w ilości nie mniejszej niż 7,70 kg, nadal nie zostało ściętych 140 sztuk krzewów, co stwierdzono podczas czynności śledczych w dniu 18 marca 2020r.
Po wtóre, w swoich wyjaśnieniach sam organizator przestępczego procederu, oskarżony P. P. (1), chociaż nie przez całe postepowanie karne był konsekwentny, to jednak ostatecznie przyznał się do wytwarzania środków odurzających, a także zaangażowana w proces wytwarzania marihuany (ścięcia krzaków, przygotowania do suszenia, rozdrabniania) pozostałych oskarżonych, w tym K. R. (k. 147-148, 153, 203, 244, 531, 819-823, 837-839). Jednoznacznie potwierdził, że prowadził plantację marihuany przy ul. (...) w J., przekazaną mu przez G. C., ps. (...), z którym wcześniej w tym samym miejscu obaj prowadzili taką samą plantację marihuany. Potwierdził także, że z udziałem swojego znajomego, oskarżonego M. K., zorganizował jego pomoc, a także pomoc pozostałych oskarżonych: K. R. i A. M. (2) w dniach 15-18 marca 2020r. w zebraniu roślin konopi innych niż włókniste, a następnie ich segregowaniu, przygotowaniu do suszenia i rozdrabniania, aby uzyskać znaczne ilości marihuany.
Po trzecie, z wyjaśnień oskarżonego P. P. (1) (k. 147-148, 153, 203, 244, 531, 819-823, 837-839) wynikało niezbicie, że jedynym powodem przyjazdu oskarżonych: M. K., K. R. i A. M. (2) w dniu 15 marca 2020r. na plantację marihuany przy ul. (...) w J., był ich udział w zebraniu roślin konopi innych niż włókniste, a następnie ich segregowaniu, przygotowaniu do suszenia i rozdrabniania, aby uzyskać znaczne ilości marihuany. Absolutnie nie było takim powodem przeprowadzenie remontu budynku, jak starali się wykazać wspomniani oskarżeni w niektórych swoich wyjaśnieniach. Zresztą, całkowicie niedorzeczne byłoby to, że oskarżeni: M. K., K. R. i A. M. (2) jechali ze swoich miejsc zamieszkania ponad 150 kilometrów do nieznanego sobie miejsca, aby obejrzeć miejsce rzekomego remontu, bez żadnych narzędzi, ubrań roboczych do remonty itp. Tym bardziej niedorzeczne, że jadąc na miejsce przesiadali się do różnych pojazdów, a także na polecenie oskarżonego P. P. (1) jechali w kominiarkach na głowach. Tak nie zachowują się uczciwie zarabiający na życie pracownicy budowlani.
Po czwarte, zachowanie oskarżonych: M. K., K. R. i A. M. (2) w dniu 15 marca 2020r. na plantację marihuany przy ul. (...) w J., potwierdzało, że dokładnie wiedzieli o celu przyjazdu. Zgodzili się pozostać sami na posesji, zamknięci z zewnątrz przez oskarżonego P. P. (1), a także przystąpili bez protestów do zebrania roślin konopi innych niż włókniste, a następnie ich segregowania, przygotowania do suszenia i rozdrabniania, aby uzyskać znaczne ilości marihuany. Absolutnie powodem pozostania wymienionych oskarżonych na terenie posesji nie było przeprowadzenie remontu budynku, jak starali się jak starali się wykazać w niektórych swoich wyjaśnieniach.
Dla oskarżonych: M. K., K. R. i A. M. (2) obecnych w domu przy ul. (...) w J., musiało być jasne, że znajduje się w nim plantacja marihuany. Charakterystyczna woń marihuany, wielość roślin, z których część była w trakcie suszenia, obecność narzędzi i przyrządów do produkcji, ścinania, rozdrabniania i suszenia roślin, nie pozostawiały wątpliwości co do istnienia plantacji marihuany. Co więcej, osoby obecne w tym domu musiały widzieć rozmiary plantacji, a zatem miały pełną świadomość tego, że ich obecność na posesji może być dla nich obciążająca, gdyby nie mieli z tą plantacją nic wspólnego. Mimo tego, oskarżeni: M. K. i A. M. (2), ani wreszcie oskarżony K. R. (jako uprzednio dwukrotnie karany za przestępstwa z ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii), nie opuścili posesji i domu, lecz w nim przebywali do zatrzymania przez policjantów.
Po piąte, Sąd I instancji słusznie zwrócił uwagę na przekonujące wyjaśnienia oskarżonego A. M. (2) z postępowania przygotowawczego (k. 170-172, 179), czyli z tego etapu, gdzie nie istniała jeszcze możliwość uzgodnienia wersji, w których uczciwie potwierdził, iż oskarżony P. P. (1) przywiózł ich na plantację marihuany przy ul. (...) w J., nie w dniu zatrzymania, czyli 18 marca 2020r., lecz w poniedziałek wieczorem, czyli dwa dni przed ich zatrzymaniem. Potwierdził także, że oskarżeni: M. K., K. R. i A. M. (2) doskonale wiedzieli, w jakim celu zostali przywiezieni i że wykonywali faktycznie czynności wytwarzające środek odurzający (k. 170-172, 179).
Po szóste, zarówno z zeznań funkcjonariusza policji G. R. (k. 193-194, 871-872), jak i sporządzonej przez niego notatki urzędowej z czynności procesowych podczas likwidacji nielegalnej plantacji (k. 52-54) wynika jednoznacznie, że podczas zatrzymania oskarżonych: M. K., K. R. i A. M. (2) na plantacji marihuany przy ul. (...) w J. w dniu 18 marca 2020r., „ po wejściu do środka zastano trzech mężczyzn w trakcie selekcjonowania roślin konopi” (k. 52-54). Świadek G. R. zeznał także, że w pomieszczeniu ,w którym ujawniono konopie, znajdowała się maszyna przypominająca sieczkarnię i gdy spytał tych mężczyzn do czego służy to urządzenie odpowiedzieli, że „ do obcinania roślin”.
Po siódme, ostatecznie wyjaśnienia oskarżonych: M. K., K. R. i A. M. (2) o braku zaangażowania w prowadzenie plantacji marihuany zostały obalone przez wyniki śledczych oględzin miejsca przestępstwa, czyli ujawnienia plantacji marihuany przy ul. (...) w J. wraz z dokumentacją zdjęciową (k. 72-81, 230-237; odpis – k. 285-296, 351-356), materiał poglądowy (k. 406-427, 436), protokół użycia wagi (k. 140), protokoły użycia testerów narkotykowych (k. 366-400) oraz opinie biegłego z zakresu badań chemicznych (k. 265-268, 543-545, 1009-1013, 1056-1059), a wreszcie wyniki oględzin odzieży oskarżonego M. K. wraz z dokumentacją fotograficzną (k. 106-107, 550-551).
Potwierdza to jednoznacznie, że także oskarżeni: M. K., K. R. i A. M. (2) udzielili pomocy oskarżonemu P. P. (1) w przestępczym procederze, czyli w uprawie i wytworzeniu środków odurzających, a na miejscu przestępstwa nie znaleźli się przypadkowo w czasie zatrzymania przez policjantów.
II. Jak podkreślano w doktrynie, błąd w ustaleniach faktycznych ( error facti) przyjętych za podstawę orzeczenia to błąd, który wynika bądź to z niepełności postępowania dowodowego (tzw. błąd "braku"), bądź też z przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów (błąd "dowolności"). Może on więc być wynikiem nieznajomości określonych dowodów lub nieprzestrzegania dyrektyw obowiązujących przy ocenie dowodów (art. 7), np. błąd logiczny w rozumowaniu, zlekceważenie niektórych dowodów, danie wiary dowodom nieprzekonującym, bezpodstawne pominięcie określonych twierdzeń dowodowych, oparcie się na faktach w istocie nieudowodnionych itd. (T. Grzegorczyk – Kodeks postępowania karnego. Komentarz, wyd. III, Zakamycze 2003,– s. 1133-1134).
Wielokrotnie podkreślano w orzecznictwie, że zarzut błędu w ustaleniach faktycznych nie może ograniczać się wyłącznie do polemiki z ocenami dokonanymi przez Sąd I instancji, bez wskazania jakich konkretnie uchybień w zakresie zasad logicznego rozumowania dopuścił się sąd w ocenie zebranego materiału dowodowego. Możliwość przeciwstawienia ustaleniom sądu orzekającego odmiennego poglądu, nie może prowadzić do wniosku o dokonaniu przez sąd błędu w ustaleniach faktycznych. Wyraża to wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 maja 2005r. sygn. WA – 10/05: „ Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych nie może sprowadzać się do samej polemiki z ustaleniami sądu a quo wyrażonymi w uzasadnieniu zaskarżonego rozstrzygnięcia, lecz musi zmierzać do wykazania jakich konkretnie uchybień w zakresie logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego dopuścił się sąd w ocenie zebranego w sprawie materiału dowodowego.
Sama możliwość przeciwstawienia ustaleniom sądu orzekającego odmiennego poglądu w kwestii ustaleń faktycznych, opartego nie na innych dowodach od tych, na których oparł się sąd pierwszej instancji (…) nie może prowadzić do wniosku o popełnieniu przez ten sąd błędu w ustaleniach faktycznych.
Istota zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych nie może opierać się na odmiennej ocenie materiału dowodowego, innymi słowy mówiąc na forsowaniu własnego poglądu strony na tę kwestię. Stawiając tego rodzaju zarzut należy wskazać, jakich uchybień w świetle zgodności (lub niezgodności) z treścią dowodu, zasad logiki (błędność rozumowania i wnioskowania) czy sprzeczności (bądź nie) z doświadczeniem życiowym lub wskazaniami wiedzy dopuścił się w dokonanej przez siebie ocenie dowodów sąd pierwszej instancji” (OSNwSK 2005, z. 1, poz. 949 oraz poz. 947; podobnie T. Grzegorczyk – Kodeks postępowania karnego. Komentarz, , wyd. III, Zakamycze 2003 s. 1134 oraz P. Hoffmański, E. Sadzik, K. Zgryzek – Kodeks postępowania karnego. Komentarz, t. II, Warszawa 2007, s. 666-667).
W realiach niniejszej sprawy, poza polemiką z ustaleniach faktycznymi, w swoich apelacjach obrońcy oskarżonych: D. S. (2) i A. B. (1) nie postawili zaskarżonemu wyrokowi rzeczowych zarzutów dotyczących niewłaściwego odczytania treści dowodów, błędów logicznego rozumowania i wnioskowania, a także sprzeczności ustaleń Sądu I instancji ze wskazaniami wiedzy i zasadami doświadczenia życiowego.
Nie można w żadnym wypadku doszukiwać się także naruszenia zasady swobodnej oceny dowodów w tym, że Sąd I instancji uznał za niewiarygodne wyjaśnienia oskarżonego, odrzucając szereg podanych przez niego okoliczności jako nieistotnych, niewiarygodnych i wynikające wyłącznie z obaw przed odpowiedzialnością karną.
Jak wielokrotnie podkreślano w doktrynie i orzecznictwie, przekonanie Sądu o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną art. 7 k.p.k. wtedy, gdy: jest poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy (art. 410 k.p.k.) i to w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy (art. 2 § 2 k.p.k.), stanowi wyraz rozważenia wszystkich tych okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego (art. 4 k.p.k.), jest wyczerpujące i logiczne - z uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego - uargumentowane w uzasadnieniu wyroku (art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k.). Akcentuje to szereg orzeczeń Sądu Najwyższego i sądów apelacyjnych (por. wyrok SN z 3.09.1998r. sygn. V KKN 104/98 – Prokuratura i Prawo 1999, nr 2, poz. 6; a także wyrok S.A. w Łodzi z 20.03.2002r. sygn. II AKa 49/02 – Prokuratura i Prawo 2004, nr 6, poz. 29). Wszystkim tym wymogom Sąd Okręgowy we Wrocławiu sprostał, nie naruszając także przepisu art. 5 § 2 k.p.k. nakładającego obowiązek rozstrzygania niedających się usunąć wątpliwości na korzyść oskarżonego.
Sąd Najwyższy odnosił się w szeregu swoich orzeczeń do tego jak należy rozumieć i stosować zasadę in dubio pro reo. Jak stwierdził w jednym z nich: „Zasada in dubio pro reo (art. 5 § 2 k.p.k.) nie ogranicza utrzymanej w granicach racjonalności swobody oceny dowodów. Jeżeli zatem z materiału dowodowego wynikają różne wersje wydarzenia, to nie jest to jeszcze równoznaczne z zaistnieniem "nie dających się usunąć wątpliwości" w rozumieniu tego przepisu. W takim wypadku sąd jest zobowiązany do dokonania ustaleń właśnie na podstawie swobodnej oceny dowodów. Dopiero wtedy, gdy - po wykorzystaniu wszelkich istniejących możliwości - wątpliwości nie zostaną usunięte, należy je wytłumaczyć w sposób korzystny dla oskarżonego. Jeżeli jednak sąd dokona stanowczych ustaleń, to w ogóle nie może zachodzić obraza art. 5 § 2 k.p.k. (bo według tych ustaleń nie ma wątpliwości), a tylko powstaje kwestia, czy ustalenia te są prawidłowo dokonane (bez naruszenia zasady swobodnej oceny dowodów)” (postanowienie SN z dnia 17.12.2003r. sygn. V KK 72/03 - LEX nr 83771).
Podobne stanowisko znajdujemy w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 14 maja 1999r. sygn. IV KKN 714/98: „Stan określany przez ustawodawcę, jako "nie dające się usunąć wątpliwości" (art. 5 § 2 k.p.k.), powstaje - jeśli pominąć wątpliwości natury nie faktycznej, lecz prawnej - dopiero w następstwie oceny dowodów (art. 7 k.p.k.). Dopiero wówczas bowiem można stwierdzić, czy wątpliwości w ogóle wystąpiły, czy były rozsądne, a nie wydumane, czy i jakie miały znaczenie dla kwestii odpowiedzialności prawnej oskarżonego, czy udało się je przezwyciężyć w sposób dopuszczalny przez prawo procesowe itp. O naruszeniu zasady in dubio pro reo nie można zatem mówić wówczas, gdy sąd w wyniku pełnej i poprawnie dokonanej swobodnej oceny dowodów uznał, że brak jest wątpliwości, albo że nie mają one znaczenia dla odpowiedzialności prawnej oskarżonego. Jest jednocześnie dobrym prawem obrony oskarżonego mnożenie, a nawet wyolbrzymianie na każdym etapie postępowania takich faktów i ich ocen, które pozwalają na powątpiewanie w jego winę, pod warunkiem wszakże nieprzeinaczania faktów (lojalności wobec faktów)” (Prokuratura i Prawo 2000, nr 4, poz. 8).
W wyniku analizy dowodowej Sąd Okręgowy ocenił wyjaśnienia oskarżonych: P. P. (1), M. K., K. R. i A. M. (2) w części zaprzeczającej udziałowi pozostałych oskarżonych w zebraniu planów z plantacji marihuany, na tle zeznań wszystkich świadków, wyników przeprowadzonych śledczych oględzin miejsca przestępstwa, opinii biegłych oraz zebranej dokumentacji. Zatem Sąd Okręgowy nie tylko nie podjął wątpliwości co do wiarygodności dowodów obciążających oskarżonego, lecz wręcz uznał je za prawdziwe, a wyjaśnienia oskarżonego ocenił wyłącznie jako przyjętą linię obrony, obliczoną na uniknięcie odpowiedzialności karnej. Słusznie zatem Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, że oskarżony P. P. (1) dopuścił się przestępstwa z art. 53 ust. 2 i art. 63 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 § 1 k.k. i art. 11 § 2 k.k., przypisanego mu w punkcie I części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku, a oskarżeni: M. K., K. R. i A. M. (2) przestępstwa z art. 53 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 § 1 k.k., przypisanego im w punkcie IX części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku (opisanego w punkcie 1 części wstępnej wyroku)
Przestępstwo z art. 263 § 2 k.k., przypisane oskarżonemu w punkcie II części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku (opisane w punkcie 2 części wstępnej wyroku)
Chociaż oskarżony P. P. (1) kwestionował popełnienie przestępstwa z art. 263 § 2 k.k. przypisanego mu w punkcie II części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku (opisanego w punkcie 2 części wstępnej wyroku), polegającego na tym, że w dniu 18 marca 2020r. w J. przy ul. (...), woj. (...), w trakcie kontroli drogowej w pojeździe marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...), wbrew przepisom ustawy nie posiadając wymaganego zezwolenia, posiadał broń palną (...) o numerze seryjnym (...) cal. 9 mm oraz osiem sztuk naboi kaliber 9x19, to jednak jego winę i sprawstwo potwierdzały dobitnie zebrane dowody, a mianowicie: zeznania świadków M. W. (k. 991-992), A. W. (k. 992-993) i A. B. (2) (k. 1000-1001), uzupełnione umową kupna – sprzedaży samochodu marki S. (...) o numerze rej. (...) (k. 33), protokołem oględzin przedmiotów wraz z materiałem poglądowym (k. 36-39), pismem Naczelnika (...) we W. (k. 40) i opinia biegłego z zakresu broni i balistyki (k. 261-264). W obliczu tych dowodów, a także okoliczności zatrzymania oskarżonego przez funkcjonariuszy policji do kontroli drogowej, nie były wiarygodne wyjaśnienia P. P. (1) (k. 147-148, 153, 203, 244, 531, 819-823, 837-839), w zakresie, w jakim dystansował się od tego przestępstwa.
Zaprezentowana przez oskarżonego P. P. (1) linia obrony, sprowadzająca się do tego, że ujawniona w schowku samochodu broń palna (...) o numerze seryjnym (...) cal. 9 mm oraz osiem sztuk naboi kaliber 9x19, nie należała do niego i odkrył ją dopiero podczas interwencji przez policjantów była całkowicie życzeniowa i niewiarygodna. Warto przywołać zeznania policjantów, którzy zatrzymali oskarżonego P. P. (1) do kontroli, w których jednoznacznie stwierdzili, że nie od razu zareagował na ich sygnały do zatrzymania, starał się coś ukryć w schowku, a następnie po ujawnieniu broni w schowku, nie zaprzeczał, że należała do niego, lecz wypytywał jaka kara grozi za posiadanie broni.
Świadek M. W. zeznał na rozprawie głównej: „ Wykonywałem czynności z A. W., zatrzymałem pojazd do kontroli. Pamiętam, że to była bardzo późna pora godz. 1, 2 w nocy. Zero aut. Była to ul. (...). Pojazd wyjeżdżał z bocznej, z tego co pamiętam miał urwaną rejestrację, w związku z powyższym podjęliśmy decyzję o zatrzymaniu pojazdu do kontroli. Będąc w radiowozie widzieliśmy ruchy jakby mężczyzna próbował ukryć coś w schowku. Po podejściu i wylegitymowaniu czuliśmy silną woń marihuany wydobywającą się ze środka pojazdu. Rozpytano, czy posiada jakieś przedmioty zabronione. Mężczyzna spokojnie zaprzeczył temu. W związku z uzasadnionym podejrzeniem, że może takie przedmioty jednak posiadać dokonaliśmy kontroli przeszukania pojazdu i osoby. Przy mężczyźnie nic nie ujawniliśmy, w pojeździe w schowku ujawniliśmy broń palną. W bagażniku albo na tylnym siedzeniu ujawniliśmy przedmioty, które mogły świadczyć o uprawie marihuany. (…) Z tego co pamiętam, to broń ujawnił drugi funkcjonariusz. Ja byłem wtedy po drugiej stronie przy kierowcy. Od samego początku po sam koniec oskarżony był bardzo spokojny. Jedynie zapytał, jaki jest wyrok maksymalny za posiadanie broni. Sprawdziliśmy i powiedzieliśmy. ” (k. 991-992; podkreśl. SA).
Z kolei, świadek A. W. zeznał następująco: „ Pamiętam kontrolę drogową. Poruszaliśmy się ul. (...) pojazdem oznakowanym V. (...), żaden pojazd nie poruszał się po ul. (...) oprócz naszego radiowozu. O ile dobrze pamiętam, zauważyliśmy wyjeżdzający bodajże z ul. (...) pojazd, była to S. (...). Minęliśmy się z tym pojazdem i zauważyliśmy, że auto nie posiada z tyłu świateł mijania, w ogóle oświetlenie nie działało i tablica rejestracyjna tego pojazdu była przechylona w dół, tak jakby ktoś ją próbował oderwać. O ile dobrze pamiętam, to kierujący przyspieszył, zwolnił i podjęliśmy decyzję o kontroli tego pojazdu w związku z zachowaniem kierowcy. Na ul. (...) są dwa pasy w jednym kierunku, więc zrównaliśmy się z pojazdem, ja wtedy kierowałem. Daliśmy sygnały dźwiękowe i świetlne do zatrzymania się. Pamiętam, że kreujący nie zatrzymał się od razu po włączeniu sygnałów tylko jakiś czas później, jechał z niewielką prędkością obok nas, nie zatrzymywał się. Widać było, że kierujący wykonuje jakieś nerwowe ruchy w pojeździe. Po chwili kierujący zatrzymał się do kontroli. Na pewno z pojazdu była wyczuwalna bardzo mocno woń marihuany. Kierujący był spokojny, opanowany. W wyniku sprawdzenia wnętrza pojazdu ujawniliśmy broń. To była broń ostra z pociskami typu L.. Dokonaliśmy sprawdzenia pod kątem zabronionych przedmiotów i mimo tej woni marihuany, przy mężczyźnie nic nie ujawniliśmy. Pan kierujący wspominał coś, że osoby, które jeżdżą tym autem, najczęściej palą marihuanę. O ile dobrze pamiętam, to w pojeździe ujawniono elementy instalacji, jakąś ziemię, nawozy chyba też, jakieś rzeczy ogrodnicze. Dokładnie nie pamiętam. Z racji ujawnienia tej broni palnej w pojeździe, po konsultacji z dyżurnym podjęto decyzję o zatrzymaniu. W trakcie czynności oskarżony był spokojny, nie stawiał żadnego oporu. Pamiętam, że kolega z patrolu mi wspominał, że oskarżony pytał, czy tam jest jakiś wysoki wyrok za posiadanie broni. (…) O ile dobrze pamiętam, do broni był podpięty magazynek, dalszych okoliczności związanej z ujawnieniem tej broni, w szczególności reakcji zatrzymywanego nie pamiętam. Pamiętam, że oskarżony był opanowany i spokojny. ” (k. 992-993; podkreśl. SA).
Okoliczności zatrzymania oskarżonego P. P. (1) do kontroli oraz szczegóły jego zachowania i wypowiedzi podawane przez policjantów jasno przekonywały, że popełnił on przestępstwo z art. 263 § 2 k.k.
Przestępstwo z art. 278 § 5 k.k. w zw. z art. 278 § 1 k.k., przypisane oskarżonemu w punkcie III części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku (opisane w punkcie 3 części wstępnej wyroku)
Chociaż oskarżony P. P. (1) kwestionował popełnienie przestępstwa z art. 278 § 5 k.k. w zw. z art. 278 § 1 k.k., przypisanego mu w punkcie III części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku (opisanego w punkcie 3 części wstępnej wyroku), polegającego na tym, że w okresie od nieustalonego dnia 2019r., nie wcześniej jednak niż od 26 lipca 2019r., do 18 marca 2020r. w J. w budynku mieszkalnym nr (...) położonym przy ul. (...), woj. (...), dokonał zaboru w celu przywłaszczenia energii elektrycznej o nieustalonej wartości przez korzystanie z częściowego pominięcia układu pomiarowo - rozliczeniowego poprzez wyprowadzenie nielegalnego przyłącza bezpośrednio z wewnętrznej linii zasilania i podpięcie do niego wykonanej odrębnej instalacji odbiorczej, to jednak jego winę i sprawstwo potwierdzały dobitnie zebrane dowody, a mianowicie prawidłowo ocenione dowody w postaci: aktu notarialnego zakupu nieruchomości przy ul. (...) w J. przez brata oskarżonego P. P. (1), P. P. (2) (k. 813-817), umów najmu tej nieruchomości przez P. P. (2) swojemu bratu, oskarżonemu P. P. (1) (k. 319, 812), wyników śledczych oględzin miejsca przestępstwa, czyli ujawnienia plantacji marihuany przy ul. (...) w J. wraz z dokumentacją zdjęciową (k. 72-81, 230-237; odpis – k. 285-296, 351-356), materiału poglądowego (k. 406-427, 436), wyników oględzin odzieży oskarżonego M. K. wraz z dokumentacją fotograficzną (k. 106-107, 550-551), protokołu użycia wagi (k. 140), protokołów użycia testerów narkotykowych (k. 366-400) oraz opinii biegłego z zakresu badań chemicznych (k. 265-268, 543-545, 1009-1013, 1056-1059), świadczące o rozmiarze i charakterze przestępczej działalności związanej z prowadzeniem plantacji marihuany na posesji przy ul. (...) w J., jak również świadczące o rozległym okresie działalności przestępczej oskarżonego P. P. (1).
Na tym tle nie były wiarogodne wyjaśnienia oskarżonego P. P. (1) (k. 147-148, 153, 203, 244, 531, 819-823, 837-839), w których obarczał o popełnienie tego przestępstwa G. C., ps. (...), który miał być początkowo wspólnikiem oskarżonego P. P., a następnie „konfidentem” policji i którego zakulisowe działania doprowadziły do ujawnienia plantacji konopi przy ul. (...) w J.. Zgodnie z twierdzeniami oskarżonego P. P. (1), nie można było go pociągnąć do odpowiedzialności za przestępstwo kradzieży energii elektrycznej na potrzeby plantacji marihuany (którą samodzielnie prowadził przez wiele miesięcy, a wcześniej pomagał w prowadzeniu takiej plantacji przez G. C., ps. (...)), gdyż rachunki za energię elektryczną były wystawione na G. C..
Takie wyjaśnienia oskarżonego P. P. (1) są nieudolną formą obrony i pozostają w sprzeczności nie tylko z dowodami w postaci protokołu kontroli posesji pod kątem nieuprawnionego korzystania z energii elektrycznej (k. 442-443), zeznaniami świadków: B. K. (k. 459-460) i J. J. (k. 463), umową o dostarczanie energii elektrycznej z dnia 12.07.2019r. (k. 465-467) i materiałem poglądowym (k. 473), lecz przede wszystkim z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego. Jest oczywiste, że prowadzenie plantacji marihuany wymagało ponadstandardowego korzystania z energii elektrycznej i oskarżony P. P. (1) musiał mieć tego świadomość i wolę nieuprawnionego poboru prądu. Taką wiedzę i świadomość musiał posiąść już od czasu wprowadzenia go działalność przestępczą przez G. C., ps. (...), związaną z prowadzeniem plantacji marihuany na posesji przy ul. (...) w J.. Co więcej, mimo wystawienia rachunków za energię elektryczną oraz gaz na inne osoby, a także mimo wielotysięcznej nadpłaty za zużycie gazu, po zakupie nieruchomości przez brata, P. P. (2), a następnie wynajęcia jej przez oskarżonego P. P. (1), nie uczynił on w kierunku uregulowania kwestii osoby odpowiedzialnej za płatność za prąd i gaz. Z jednej strony chodziło o ograniczenie wizyt i kontroli pracowników odpowiedzialnych za dostarczenie energii elektrycznej i gazu, aby nie zakłócić działalności przestępczej i nie zdekonspirować plantacji marihuany, a z drugiej strony o zapewnienie sobie bezkarności w zakresie kradzieży energii elektrycznej oraz przestępstw z ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.
Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze dość jasno i przekonująco przytoczył następujące fakty:
w dniu 23 lipca 2018r. brat oskarżonego, P. P. (2) nabył nieruchomość przy ul. (...) w J., na której prowadzona była już wcześniej plantacja marihuany przez G. C., ps. (...) (k. 813-817);
bezzwłocznie w dniu 24 lipca 2018r. P. P. (2) wynajął swojemu bratu, oskarżonemu P. P. (1) wspomnianą nieruchomość, a następnie najem został przedłużona kolejną umową z dnia 26 lipca 2019r. (k. 319, 812);
po niemal kilkunastu miesiącach od wynajęcia nieruchomości przez oskarżonego P. P. (1), w dniu 18 marca 2020r. policja zlikwidowała plantację marihuany na posesji przy ul. (...) w J. i jednocześnie tego samego dnia pracownicy (...) w wyniku kontroli stwierdzili nielegalny pobór energii elektrycznej, polegający m.in. na rozcięciu wewnętrznej linii zasilającej i poprowadzeniu przewodu z pominięciem licznika tak, by zasilić lampy sodowe, wentylatory i wyciąg kominowy służący do uprawy konopi indyjskich (k. 442).
Takie ustalenia w sposób jasny dowodzą, że jest absolutnie nieprawdopodobne (naiwne), aby oskarżony P. P. (1) w ciągu tych prawie dwóch lat wynajmowania nieruchomości nie zorientował się o nieuprawnionym poborze prądu, tym bardziej, że służył on do zminimalizowania kosztów prowadzonej nielegalnej uprawy konopi.
Zaprezentowana przez oskarżonego P. P. (1) linia obrony, sprowadzająca się do tego, że nie wiedział o nielegalnym poborze energii elektrycznej i odbywało się to poza jego wiedzą, świadomością i wolą, była całkowicie życzeniowa i niewiarygodna. W konsekwencji uznano twierdzenia oskarżonego wyłącznie za nieudolną linię obrony zmierzającą do uniknięcia odpowiedzialności karnej.
Zarzuty odnoszące się do prawidłowości kar wymierzonych oskarżonym: P. P. (1) i K. R. za przypisane przestępstwa, a także prawidłowości kary łącznej pozbawienia wolności orzeczonej wobec oskarżonego P. P. (1) (oceniane także zgodnie z domniemaniem co do zakresu apelacji z art. 447 § 1 k.p.k.)
I. Oceniając kary wymierzone oskarżonym: P. P. (1) i K. R. za przypisane przestępstwa, a także karę łączną pozbawienia wolności orzeczoną wobec oskarżonego P. P. (1), należy uznać, że są to kary sprawiedliwe i prawidłowo realizujące dyrektywy wymiaru kary z art. 53 § 1 i 2 k.k.
W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze umotywował orzeczenia o karach jednostkowych, oddzielnie przedstawiając argumentację co do każdego z przypisanych przestępstw. Ocena ta jest prawidłowa, a wymierzone kary jednostkowe uwzględniają stopień społecznej szkodliwości popełnionych przez oskarżonych: P. P. (1) i K. R. przestępstw. Orzeczone ostatecznie kary jednostkowe, w odniesieniu do oskarżonego P. P. (1) w dolnych granicach ustawowego zagrożenia, a wobec oskarżonego K. R. z nadzwyczajnym złagodzeniem kary na podstawie art. 60 § 2 k.k., a także kara łączna wobec oskarżonego P. P. (1), uwzględniają wszelkie okoliczności przedmiotowe i podmiotowe czynów, oceniane według kryteriów z art. 115 § 2 k.k., jak również właściwości i warunki osobiste każdego z oskarżonego, ich sposób życia przed przestępstwem i zachowanie po przestępstwie, jak również status osoby dotychczas niekaralnej oskarżonego P. P. (1) (k. 1041, 1179-1182) oraz wielokrotną uprzednią karalność oskarżonego K. R., także za umyślne przestępstwa z ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii (k. 1069, 1179-1182).
Uwzględniono przy tym dane z opinii sądowo-psychiatrycznych dot. K. R. (k. 345-347), jak również opinię o oskarżonym P. P. (1) z Aresztu Śledczego w J. z 19.06.2024r. (k. 1184).
Co do przestępstwa z art. 53 ust. 2 i art. 63 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 § 1 k.k. i art. 11 § 2 k.k., przypisanego oskarżonemu P. P. (1) w punkcie I części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku oraz przestępstwa z art. 53 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 § 1 k.k., przypisanego oskarżonemu K. R. w punkcie IX części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku (opisane w punkcie 1 części wstępnej wyroku) słusznie wymierzono oskarżonym odpowiednio:
1) P. P. (1) – karę 3 (trzech) lat pozbawienia wolności oraz karę grzywny w wysokości 200 (dwustu) stawek dziennych po 30 (trzydzieści) złotych każda z nich, połączonych z orzeczeniem, na podstawie art. 70 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii przepadku na rzecz Skarbu Państwa dowodów rzeczowych opisanych w wykazie nr (...) pod pozycjami 1-30 oraz w wykazie dowodów rzeczowych nr (...) pod pozycjami 1-33, a na podstawie art. 70 ust. 4 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w jej brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2023r. w zw. z art. 4 § 1 k.k., nawiązki w wysokości 5000,- złotych na rzecz Stowarzyszenia (...) w Z.;
2) K. R. – kary 1 (jednego) roku i 2 (dwóch) miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywny w wysokości 120 (stu dwudziestu) stawek dziennych po 30 (trzydzieści) złotych każda, połączonych z orzeczeniem, na podstawie art. 70 ust. 4 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w jej brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2023r. w zw. z art. 4 § 1 k.k., nawiązki w wysokości 2000,- złotych na rzecz Stowarzyszenia (...) w Z..
Co do przestępstwa z art. 263 § 2 k.k., prawidłowo wymierzono oskarżonemu P. P. (1) karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności, połączoną z orzeczeniem, na podstawie art. 44 § 6 k.k. przepadku na rzecz Skarbu Państwa broni palnej krótkiej marki C. (...) o numerze seryjnym (...). 9 mm.
Co do przestępstwa z art. 278 § 5 k.k. w zw. z art. 278 § 1 k.k., prawidłowo wymierzono oskarżonemu P. P. (1) karę 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności, połączoną z orzeczeniem, na podstawie art. 46 § 1 k.k. obowiązku naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonej spółki (...) S.A. w K. poprzez zapłatę na jej rzecz kwoty 18.105,55 złotych. Orzeczenie w tym zakresie wydaje się także sprawiedliwe nie tylko ze względu na walor kompensacyjny, lecz także wychowawczy i zapobiegawczy dla oskarżonego.
Ocena Sądu Okręgowego co do orzeczonych kar, zaakceptowana przez Sąd odwoławczy, wydaje się kompleksowa, jako uwzględniająca wszelkie dyrektywy kary z art. 53 § 1 i 2 k.k., a zatem cele wychowawcze i zapobiegawcze w stosunku do oskarżonego, jak również cele w zakresie społecznego oddziaływania kary.
Zaakceptowano także wymiar kary łącznej 3 (trzech) lat i 2 (dwóch) miesięcy pozbawienia wolności, orzeczonej wobec oskarżonego P. P. (1) na podstawie art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym przed dniem 24 czerwca 2020r.
Kara w tej postaci uwzględnia związek podmiotowy i przedmiotowy między pozostającymi w zbiegu przestępstwami. Przez związek ten rozumie się przede wszystkim podobieństwo rodzajowe zbiegających się przestępstw, motywację oraz czas popełnienia każdego z nich. Nie było podstaw do dalszego łagodzenia kary łącznej, co wynikało ze środka odwoławczego wniesionego przez obrończynię oskarżonego P. P. (1), w tym wymierzenia wobec niego kary z zastosowaniem nadzwyczajnego złagodzenia kary na podstawie art. 60 § 2 k.k. albo orzeczenia kary wobec obu oskarżonych z warunkowym zawieszeniem ich wykonania. Kary w tej postaci absolutnie nie byłyby sprawiedliwe i nie spełniałyby celów kary określonych w art. 53 § 1 i 2 k.k., aby wyrobić w oskarżonych przekonanie, że przestępstwo się nie opłaca, a ich czyny zostały napiętnowane. Wobec oskarżonego K. R. wykluczało orzeczenie kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania zakaz z art. 69 § 1 k.k., gdyż by mon uprzednio już skazany na karę pozbawienia wolności.
Należy przypomnieć, że wielokrotnie zwracano uwagę w orzecznictwie Sądu Najwyższego i sądów apelacyjnych, jaki kryteria muszą być spełnione, aby uznać karę za rażąco niewspółmierną. W wyroku Sądu Najwyższego w składzie 7 sędziów z dnia 9 stycznia 1973r., sygn. V KRN – 474/72 stwierdzono, że „ rażąca niewspółmierność kary występuje wtedy, gdy kara orzeczona nie uwzględnia w należyty sposób stopnia społecznej szkodliwości przypisywanego czynu oraz nie realizuje wystarczająco celu kary, ze szczególnym uwzględnieniem celów zapobiegawczych i wychowawczych. Pojęcie niewspółmierności rażącej oznacza znaczną, wyraźną i oczywistą, a więc niedającą się zaakceptować dysproporcję między karą wymierzoną a karą sprawiedliwą (zasłużoną). Przesłanka rażącej niewspółmierności kary jest spełniona tylko wtedy, gdy na podstawie ustalonych okoliczności sprawy, które powinny mieć decydujące znaczenie dla wymiaru kary, można przyjąć, iż zachodzi wyraźna różnica między karą wymierzoną a karą, która powinna zostać wymierzona w wyniku prawidłowego zastosowania dyrektyw wymiaru kary oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo” (OSNKW 1973, nr 6, poz. 76).
Z kolei, Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia z dnia 30 maja 2003r. sygn. II AKa – 163/03 dał wyraz temu, że „ nie każda różnica w ocenie wymiaru kary może uzasadniać zarzut rażącej niewspółmierności kary w rozumieniu art. 438 pkt 4 k.p.k., ale tylko taka, która jest natury zasadniczej, to znaczy jest niewspółmierna w stopniu nie dającym się zaakceptować. Niewspółmierność rażąca to znaczna, "bijąca w oczy" różnica między karą wymierzoną, a karą sprawiedliwą, zasłużoną” (OSA 2003, z. 11, poz. 113).
Takie nieusprawiedliwione dysproporcje w wymierzonych wobec oskarżonych karach nie zachodzą.
II. Należało jasno i jednoznacznie stwierdzić, że zakresu odpowiedzialności karnej oskarżonego P. P. (1), a także stopnia winy i społecznej szkodliwości popełnionego przez niego przestępstwa z art. 53 ust. 2 i art. 63 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 § 1 k.k. i art. 11 § 2 k.k., przypisanego w punkcie I części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku (opisanego w punkcie 1 części wstępnej wyroku), w najmniejszym nawet stopniu nie umniejszają dowody przedstawione w apelacji jego obrończyni z wyboru, adw. N. Ł..
Nawet w wypadku, gdyby to G. C. ps. (...) wciągnął oskarżonego P. P. (1) w działalność przestępczą polegającą na prowadzeniu plantacji uprawę konopi innych niż włókniste w budynku przy ul. (...) w J., a także nawet gdyby to G. C. ps. (...), uruchomił plantację konopi w budynku przy ul. (...) w J. i prowadził ją w okresie poprzedzającym okres zarzutu, jak również nawet wówczas gdyby zaś oskarżony P. P. (1) nie był ani pomysłodawcą, ani inspiratorem tegoż procederu, a jedynie włączył się do niego na pewnym etapie, a następnie ujawnił przed Sądem osobę założyciela rzeczonej plantacji oraz okoliczności jej prowadzenia, to i tak nie zmieniało to wysokiego stopnia winy i społecznej szkodliwości popełnionego przez niego przestępstwa.
Co więcej, oskarżony P. P. (1) starał się przedstawić sądom obu instancji jako ofiara G. C. ps. (...), który wciągnął go w proceder przestępczy, za pośrednictwem zaufanego adwokata sfinansował poręczenie majątkowe pozwalające mu na opuszczenie aresztu śledczego i uchylenie tymczasowego aresztowania, chociaż faktycznie zadenuncjował go organom ścigania. Wspomniane okoliczności, choć mogące rzeczywiście świadczyć o zaangażowaniu świadka G. C. w przestępczy proceder oraz we współpracę z policją (czemu zaprzeczał podczas przesłuchania przed Sądem Okręgowym w Jeleniej Górze i czego nie potwierdził żaden z przesłuchanych świadków, w tym: P. K. i B. B.), w najmniejszym stopniu nie przekreślają karygodności popełnionego przez oskarżonego P. P. (1) przestępstwa. W szczególności, nie umniejszają jego stopnia winy: pełnego zaangażowania w przestępczy proceder o dużych rozmiarach, zaangażowaniu innych osób w pomoc zbiorze krzewów konopi, a tym samym wciągnięciu ich do groźnego społecznie przestępstwa. Rozmiar przestępczej działalności był bardzo duży (350 krzewów zostało zerwanych, a w momencie likwidacji plantacji nadal nie zerwano dalszych 140 krzewów). Sama uprawa pozwalała na wytworzenie marihuany w ilościach znacznie ponad 10 kilogramów (z 140 krzewów nie mniejszej niż 3,08 kg, a także z 350 krzewów nie mniej niż 7,70 kg).
Dla wymiaru kary 3 (trzech) lat pozbawienia wolności, a zatem w minimalnym wymiarze ustawowym, orzeczonej oskarżonego P. P. (1), a także stopnia winy i społecznej szkodliwości popełnionego przez niego przestępstwa z art. 53 ust. 2 i art. 63 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 § 1 k.k. i art. 11 § 2 k.k., przypisanego w punkcie I części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku (opisanego w punkcie 1 części wstępnej wyroku), nie mogło mieć znaczenia to, w jaki sposób organy ścigania uzyskały informacje o przestępczym procederze prowadzenia plantacji konopi indyjskich innych niż włókniste w budynku przy ul. (...) w J.. Nawet jeśli miałby rację oskarżony P. P. (1), że:
a) świadek P. K., wyłącznie ze względu na osobę członka rodziny, czyli G. C. ps. (...), umożliwił mu bezpłatne korzystanie z garażu, w tym ukrywanie samochodu, którym jeździł na plantację marihuany, aby uniknąć wykrycia przestępczej działalności;
b) rachunki za media (tj. gaz) związane z korzystaniem z nieruchomości położonej przy ul. (...) w J. były opłacane przez G. C. ps. (...), co uwiarygadnia wyjaśnienia oskarżonego P. P. (1) co do faktycznej roli odegranej przez G. C. w przestępczym procederze;
c) świadek G. C. ps. (...) wyłożył środki pieniężne na zapłatę poręczenia majątkowego za oskarżonego P. P. (1);
d) świadek B. B. ukrywał w swoich zeznaniach rzeczywistą rolę G. C. ps. (...) w przestępczym procederze prowadzeni plantacji marihuany na nieruchomości przy ul. (...) w J.;
e) płatnikiem należności z tytułu dostarczania gazu do nieruchomości przy ul. (...) w J. był do lipca 2019r. G. C.;
f) najprawdopodobniej to G. C. ps. (...) albo członek jego rodziny, świadek P. K. lub któryś z policjantów, podrzucił do schowka samochodu marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...), kserokopię zapłaty rachunku za gaz lub prąd z danymi nieruchomości przy ul. (...) w J., aby ukryć, że świadek G. C. zadenuncjował policjantom plantacje marihuany i oskarżonego P. P. (1);
e) ukrywanie przez policjantów, że nie podjęli interwencji drogowej wobec oskarżonego P. P. (1) jadącego samochodem marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...), ze względu na uszkodzenie tablicy rejestracyjnej, lecz w ramach akcji policyjnej, aby ukryć, że świadek G. C. zadenuncjował policjantom plantacje marihuany i oskarżonego P. P. (1);
to i tak nie miałoby to znaczenia dla zakresu odpowiedzialności karnej oskarżonego P. P. (1), a także stopnia winy i społecznej szkodliwości popełnionego przez niego przestępstwa z art. 53 ust. 2 i art. 63 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 § 1 k.k. i art. 11 § 2 k.k., przypisanego w punkcie I części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku (opisanego w punkcie 1 części wstępnej wyroku). Mówić wprost, trudno, aby osoba kierująca i oczekująca na duże dochody z dużej plantacji konopi indyjskich innych niż włókniste (obejmującej razem 490 krzewów), organizując zbiór marihuany i angażująca do tego inne osoby (wciągająca je w przestępczy proceder), mogła liczyć na łagodniejsze potraktowanie niż orzeczenie kary pozbawienia wolności w minimalnym wymiarze ustawowym, a już szczególnie na nadzwyczajne złagodzenie kary po myśli art. 60 § 2 k.k.
Co więcej, przepisy art. 60 § 2, 3 i 4 k.k. zostały ustanowione dla przełamywania opacznie pojętej solidarności przestępczej i umożliwienia organom ścigania i wymiaru sprawiedliwości skutecznego eliminowania zjawisk przestępczości zorganizowanej (albo we współdziałaniu szeregu osób). Na pewno te mechanizmy modyfikacji kar nie mają być wykorzystywane do dbałości o sprawców, których zadenuncjował inny przestępca (konfident, jak to określił oskarżony P. P. (1)). Mając powyższe na uwadze, absolutnie chybiony jest zarzut apelacji jego obrończyni z wyboru, adw. N. Ł. o rzekomej rażącej niewspółmierności kary orzeczonej wobec oskarżonego P. P. (1) za czyn opisany w punkcie I części dyspozytywnej wyroku, która to kara orzeczona została wymiarze 3 lat pozbawienia wolności, podczas gdy – zdaniem obrończyni – ze względu na okoliczności sprawy oraz postawę przyjętą przez oskarżonego przed Sądem, zasadne byłoby zastosowanie wobec niego instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary na podstawie art. 60 § 2 k.k.
III. Mając na uwadze powyższe okoliczności, utrzymano w mocy zaskarżony wyrok w stosunku do oskarżonych: P. P. (1) i K. R., jak również utrzymano w mocy postanowienie Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze z dnia 5 kwietnia 2024 r. sygn. akt III K 136/20 w przedmiocie zasądzenia od oskarżonego P. P. (1) na rzecz oskarżyciela posiłkowego (...) S. A. 1.200,- złotych tytułem kosztów ustanowienia pełnomocnika z wyboru w postępowaniu pierwszoinstancyjnym, ze względu na spełnienie się warunków z art. 627 k.p.k.
Orzeczenia o kosztach postępowania
Zasądzono od oskarżonych: P. P. (1) i K. R. na rzecz Skarbu Państwa przypadające na nich koszty postępowania odwoławczego odpowiednio:
1) od oskarżonego P. P. (1) w łącznej wysokości 1.610,- (jednego tysiąca sześciuset dziesięciu) złotych, na co składa się 10,- złotych tytułem 1/2 zryczałtowanych wydatków Skarbu Państwa w tym postępowaniu oraz 1.600,- złotych opłaty za drugą instancję;
2) od oskarżonego K. R. w łącznej wysokości 1.030,- (jednego tysiąca trzydziestu) złotych, na co składa się 10,- złotych tytułem 1/2 zryczałtowanych wydatków Skarbu Państwa w tym postępowaniu oraz 1.020,- złotych opłaty za drugą instancję.
Orzeczenia te znalazły oparcie w przepisach art. 636 § 1 k.p.k. orz art. 634 k.p.k., a także art. 2 ust. 1 i art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2023r., poz. 123 z późniejszymi zmianami). W zakresie tego rozstrzygnięcia uwzględniono stan osobisty rodzinny i majątkowy oskarżonych oraz ich możliwości zarobkowe, także w zakresie orzeczonej bezwzględnej kary pozbawienia wolności.
Artur Tomaszewski |
Bogusław Tocicki |
Łukasz Franckiewicz |