Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 41/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.1.Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 10 września 2020r. - sygn. akt III K 100/16

0.1.Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.1.Granice zaskarżenia

0.0.1.Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.0.1.Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.Wnioski

uchylenie

zmiana

1.Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.1.Ustalenie faktów

0.0.1.Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

K. S.

W prowadzonych z inicjatywy pokrzywdzonych J. C. oraz (...) sp. z o.o. przeciwko S. K. postępowaniach cywilnych, obecnie prawomocnie zakończonych lub pozostających w toku, przedmiotem roszczeń jest jedynie część kwoty stanowiącej szkodę wyrządzoną przypisanym oskarżonej przestępstwem i obejmują one 787.200 złotych należności głównej.

akta I ACa 134/20 oraz I ACa 1023/22 Sądu Apelacyjnego w Krakowie wraz z aktami związkowymi.

(...)

0.0.1.Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

0.1.Ocena dowodów

0.0.1.Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1

Dowodowe akta jako zbiory dokumentów przedstawiały przedmiot i przebieg postępowań cywilnych prowadzonych z inicjatywy pokrzywdzonych J. C. oraz (...) sp. z o.o. przeciwko S. K., obecnie prawomocnie zakończonych lub pozostających w toku, w tym zakresie nie budziły zatem jakichkolwiek wątpliwości, co do swej wiarygodności.

0.0.1.Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1.STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Niesłuszne niezastosowanie wobec oskarżonej środka kompensacyjnego - obowiązku naprawienia szkody w kwocie 24.600 złotych, jako nie objętej w realiach sprawy klauzulą antykumulacyjną.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut okazał się zasadny.

Analiza akt, w tym akt prowadzonych z inicjatywy pokrzywdzonych J. C. oraz (...) sp. z o.o. przeciwko S. K. postępowań cywilnych, obecnie prawomocnie zakończonych lub pozostających w toku, nie pozostawia wątpliwości co do tego, że łączna wysokość szkody wyrządzonej pokrzywdzonym przestępstwem - obecnie prawomocnie przypisanym już oskarżonej - wyniosła 811.800 złotych. Zarazem, łączna kwota roszczeń dochodzonych przez pokrzywdzonych we wskazanych postępowaniach cywilnych, a mających za podstawę te same zdarzenia, związane z oszukańczymi kontraktami pomiędzy pokrzywdzonymi, a oskarżoną, zamyka się w kwocie 787.200 złotych (rzecz jasna gdy chodzi o należność główną). Okoliczności te mają w swej istocie charakter bezsporny.

Oznacza to, że w ramach wskazanych postępowań cywilnych roszczenie wynikające z popełnienia przestępstwa (będącego zarazem aktem bezprawia cywilnego) dochodzone jest jedynie w części i nie obejmuje kwoty 24.600 złotych (stanowiącej różnicę pomiędzy wysokością szkody wyrządzonej przestępstwem, a wysokością sumy należności głównych dochodzonych w postępowaniach cywilnych na kanwie inkryminowanych zdarzeń).

Przypomnieć należy, że warunkiem zastosowania tzw. klauzuli antykumulacyjnej przewidzianej w art. 415 § 1 k.p.k. jest stwierdzenie tożsamości podmiotowej i przedmiotowej roszczeń, do których się ona odnosi. W sytuacji, w której przedmiotem postępowania cywilnego są roszczenia obejmujące tylko część szkody wyrządzonej przestępstwem, działanie klauzuli antykumulacyjnej rozciąga się jedynie na tę część i nie stoi na przeszkodzie orzekaniu w postępowaniu karnym o obowiązku naprawienia szkody w części nieobjętej postępowaniem cywilnym (zob. m. in.: wyrok SN z dnia 6 listopada 2012r., IV KK 268/12, LEX nr 1226754; K. Eichstaedt (w:) D. Świecki (red), Kodeks postępowania karnego. Komentarz. Tom I. Art. 1 - 424, Warszawa 2021, s. 1748).

Skoro zatem w toku dotychczasowego postępowania doszło do skutecznego złożenia przez pokrzywdzonych wniosków o naprawienie szkody (w subsydiarnym akcie oskarżenia, potwierdzonych następnie w pismach procesowych składanych w toku postępowania), to rzeczą sądu pierwszej instancji było orzeczenie o tym środku kompensacyjnym, w zakresie odnoszącym się do wskazanej powyżej kwoty 24.600 złotych. Zaniechanie tego nie znajdowało uzasadnienia i słusznie zakwestionowane zostało przez skarżącego, jako naruszające dyspozycję art. 46 § 1 k.k. w zw. z art. 415 § 1 k.p.k. i prowadzące do niesłusznego nieorzeczenia wobec oskarżonej środka kompensacyjnego.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie o obowiązku naprawienia szkody solidarnie na rzecz pokrzywdzonych w kwocie 24.600 złotych (k. 2695)

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zasadność wniosku wynika wprost z przedstawionych powyżej ustaleń i rozważań. Podkreślić jedynie należy, że w sytuacji procesowej zaistniałej w niniejszej sprawie sąd odwoławczy nie mógł uwzględnić złożonego już w ramach ponownego rozpoznania sprawy w postępowaniu apelacyjnym wniosku o orzeczenie przedmiotowego obowiązku naprawienia szkody wraz z odsetkami. Rzecz w tym, że apelacja złożona została na niekorzyść oskarżonej przez profesjonalnego pełnomocnika i nie zawierała takiego wniosku odwoławczego (zob. k. 2695), stąd jego uwzględnienie obecnie, oznaczałoby złamanie zakazu reformationis in peius (art. 434 § 1 k.p.k.).

1.OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

1.ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.1.Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

0.1.Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Orzeczenie na mocy art. 46 § 1 k.k. od oskarżonej S. K. solidarnie na rzecz (...) sp. z o.o. oraz J. C. kwoty 24.600 złotych tytułem obowiązku naprawienia szkody w związku z czynem przypisanym oskarżonej w punkcie I zaskarżonego wyroku.

Zwięźle o powodach zmiany

Ponieważ oskarżona przypisanym jej czynem wyrządziła pokrzywdzonym szkodę, a ci w stosownym terminie wystąpili z wnioskiem o nałożenie na oskarżoną obowiązku naprawienia tej szkody (w zakresie, w jakim nie jest ona dochodzona w postępowaniach cywilnych), mając na uwadze uwagi przedstawione powyżej (sekcja 3), zasadna okazała się zmiana zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie tego obowiązku we wskazanym zakresie, skoro zostało to pominięte przez sąd pierwszej instancji.

0.1.Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.1.Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.0.1.Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.1.Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

1.Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Sąd odwoławczy zwolnił oskarżoną od zapłaty kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze albowiem odbywanie orzeczonej kary w istotnym stopniu upośledzi jej możliwości zarobkowe, z urzędu wiadomo, także, że ma ona do odbycia kary w innych sprawach, a wymiar ciążących na niej obowiązków o charakterze finansowym (wynikających z niniejszego, ale i innych orzeczeń sądowych - o czym wiadomo z urzędu) jest tego rodzaju, że w istotnym stopniu utrudniałby on oskarżonej pokrycie tych kosztów bez uszczerbku w koniecznym utrzymaniu.

1.PODPIS

SSA Lidia Haj SSA Katarzyna Wysokińska-Walenciak SSO del. Tomasz Kozioł

0.1.1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Oskarżyciel posiłkowy

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Brak rozstrzygnięcia o obowiązku naprawienia szkody

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana