Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 marca 2024 r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący SSA Andrzej Kot (spr.)

Sędziowie: SA Janusz Godzwon

SA Jarosław Mazurek

SA Andrzej Szliwa

SO del do SA Łukasz Franckiewicz

Protokolant: Anna Konieczna

przy udziale Dariusza Sulikowskiego prokuratora Prokuratury (...) we W.

po rozpoznaniu 15 marca 2024 r.

sprawy P. K.

oskarżonego z art. 148 § 2 pkt 1 k.k.

na skutek apelacji wniesionych przez prokuratora i oskarżonego

od wyroku Sądu Okręgowego we Wrocławiu

z 22 września 2023 r. sygn. akt III K 102/23

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że przyznane obrońcy z urzędu wynagrodzenie w pkt VII podwyższa o 1166 zł;

II.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. K. R. kwotę 1200 zł, w tym należny podatek od towarów i usług, tytułem wynagrodzenia za obronę z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

IV.  zwalnia oskarżonego z obowiązku uiszczenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, poniesionymi wydatkami obciążając Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

P. K. został oskarżony o to, że :

w nocy z 1 na 2 października 2022 roku w Z., gmina M. w miejscu swojego zamieszkania ze szczególnym okrucieństwem zabił M. K. w ten sposób, że działając w bezpośrednim zamiarze pozbawienia jej życia, bił ją pięściami po twarzy, głowie i reszcie ciała, uderzał szklaną butelką po wódce, uderzał ciałem pokrzywdzonej o ściany, meble oraz podłogę, a po upadku pokrzywdzonej na podłogę kopał pokrzywdzoną po głowie, skakał po brzuchu, jak też kłuł ostrzem noża, czym spowodował u M. K. masywne, rozległe, zlewne podbiegnięcia krwawe z obrzękiem w obrębie głowy i twarzy, otarcia i rany tłuczone na głowie, wieloodłamowe złamanie kości nosa, rozległe rany tłuczone błony śluzowej jamy ustnej, płytkie rany cięte na głowie, rozległe podbiegnięcia krwawe i krwiaka podczepcowego powłok miękkich czaszki, krwiaka podtwardówkowego o objętości około 120 - 140 ml dominująco nad lewą półkulą mózgu z cechami z ciasnoty śródczaszkowej i obrzękiem mózgu, liczne podbiegnięcia krwawe na ciele, płytką ranę kłuto - ciętą szyi, sześć ran kłutych pośladków i prawego biodra, płytkie rany cięte, linijne otarcia naskórka ręki lewej, a następnie pozostawił nieprzytomną pokrzywdzoną na podłodze nie udzieliwszy jej pomocy, co skutkowało śmiercią pokrzywdzonej w wyniku pourazowego krwiaka śródczaszkowego

to jest czyn z art. 148 § 2 pkt 1 k.k.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu wyrokiem z dnia 22 września 2023 r., sygn.. akt: III K 102/23 orzekł:

I.  uznał oskarżonego P. K. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu opisanego w części wstępnej wyroku, z tym ustaleniem, iż oskarżony działał z zamiarem ewentualnym pozbawienia życia pokrzywdzonej M. K. i za to na podstawie art. 148 § 2 pkt 1 kk wymierzył mu karę 25 (dwudziestu pięciu) lat pozbawienia wolności;

II.  na podstawie art. 46 § 1 kk orzekł wobec oskarżonego P. K. obowiązek zadośćuczynienia za doznaną krzywdę poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonej B. M. kwoty 50,000 (pięćdziesięciu tysięcy złotych);

III.  na podstawie art. 93a § 1 pkt. 3 kk w zw. z art. 93b § 1 kk w zw. z art. 93c pkt. 5 kk orzekł wobec oskarżonego P. K. środek zabezpieczający w postaci stacjonarnej terapii uzależnień w związku z uzależnieniem od alkoholu;

IV.  na podstawie art. 63 § 1 kk na poczet orzeczonej w pkt I kary pozbawienia wolności zaliczył oskarżonemu P. K. okres jego zatrzymania i tymczasowego aresztowania w sprawie od dnia 2 października 2022 r. godz. 16.45 do dnia 22 września 2023 r., przyjmując, iż 1 (jeden) dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jest równoważny 1 (jednemu) dniowi orzeczonej kary pozbawienia wolności;

V.  na podstawie art. 230 § 2 kpk zwrócił oskarżonemu P. K. dowody rzeczowe ujęte pod poz. 1-14 , wykazu dowodów rzeczowych na k. 315-318 akt sprawy,

VI.  na podstawie art. 44 § 2 kk orzekł przepadek na rzecz Skarbu Państwa dowodu rzeczowego ujętego pod poz. 15 wykazu dowodów rzeczowych na k. 315-318 akt sprawy i zarządził jego zniszczenie,

VII.  na podstawie § 11 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 5, § 17 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. K. R. kwotę 2.520,00 zł powiększoną o 23 % podatku VAT tytułem nieopłaconej obrony udzielonej oskarżonemu z urzędu;

VIII.  na podstawie art. 624 §1 kpk i art. 17 ust. 1 ustawy o opłatach w sprawach karnych zwolnił oskarżonego P. K. od ponoszenia kosztów sądowych, w tym od opłaty w sprawie.

Apelacje od tego wyroku wnieśli prokurator i obrońca oskarżonego.

Prokurator (...)w Ś. zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

1)  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i mający wpływ na jego treść, a polegający na przyjęciu, iż działanie oskarżonego P. K. w nocy z 1 na 2 października 2022 r., zmierzające do pozbawienia życia M. K. cechował zamiar ewentualny, podczas gdy prawidłowa ocena całokształtu materiału dowodowego oraz ustalonych na jego podstawie okoliczności, winna prowadzić do wniosku, że oskarżony pozbawiając życia M. K. działał z zamiarem bezpośrednim.

2)  rażącą w realiach sprawy łagodność wymierzonej oskarżonemu kary 25 lat pozbawienia wolności, wynikającą z nieuwzględnienia faktu, że wobec oskarżonego nie występują żadne okoliczności łagodzące, zaś okoliczności obciążające oskarżonego, stopień negatywnych zmian w psychice i osobowości przemawiają za wymierzeniem oskarżonemu kary dożywotniego pozbawienia wolności, względnie wymierzenie kary 25 lat pozbawienia wolności z zastrzeżeniem na podstawie art. 77 § 2 k.k. skorzystania z warunkowego zwolnienia po odbyciu kary 20 lat pozbawienia wolności.

Podnosząc powyższe zarzuty, wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez:

1)  przyjęcie, że oskarżony P. K. działał w bezpośrednim zamiarze pozbawienia życia M. K..

2)  wymierzenie oskarżonemu za przypisany mu czyn kary dożywotniego pozbawienia wolności.

3)  względnie – w razie nieuwzględnienia wniosku w punkcie 2: wyznaczenie na podstawie art. 77 § 2 k.k. surowszego ograniczenia do skorzystania przez skazanego warunkowego zwolnienia niż przewidziane w art. 78 k.k. i zastrzeżenie, że P. K. będzie mógł skorzystać z tego prawa po odbyciu co najmniej 20 lat kary pozbawienia wolności.

Obrończyni oskarżonego P. K. – zaskarżyła wyrok co do pkt I, II oraz VII wyroku, zarzucając:

1)  rażąco niewspółmiernej kary 25 lat pozbawienia wolności w sytuacji, gdy w niniejszej sprawie zachodzą okoliczności łagodzące takie jak: działanie oskarżonego z zamiarem ewentualnym, a nie z zamiarem bezpośrednim pozbawienia życia swej konkubiny, uprzednia niekaralność oskarżonego, stwierdzona u oskarżonego wieloletnia intoksykacja alkoholowa powodująca zaburzenia w przystosowaniu i poważne zaburzenia w funkcjonowaniu społecznymi, uprzednia wzajemna agresja pomiędzy parterami, w tym prowokowanie oskarżonego przez pokrzywdzoną, a ponadto okoliczność, że oskarżony częściowo przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu, w relacji do celów jakie kara pozbawienia wolności winna spełniać w zakresie prewencji szczególnej i społecznego oddziaływania dla osiągniecia celów kary wystarczające jest wymierzenie kary pozbawienia wolności w łagodniejszym jej wymiarze, tj. w dolnej granicy ustawowego zagrożenia.

2)  obrazę przepisów prawa materialnego, a to art. 46 § 1 k.k. poprzez orzeczenie wobec P. K. obowiązku zadośćuczynienia za doznaną krzywdę poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonej B. M. kwoty aż 50.000 zł w sytuacji gdy orzeczenie zadośćuczynienia w tej wysokości obarczone jest brakiem możliwości zapłaty przez oskarżonego w/w sumy pieniężnej wobec braku możliwości finansowych oskarżonego nieposiadającego stałego zatrudnienia oraz zmagającego się z uzależnieniem od alkoholu.

3)  obrazę przepisów prawa materialnego, a to § 15 ust. 3 pkt 1, 3 i 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie poprzez zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy ustanowionego z urzędu adw. K. R. stawki minimalnej w kwocie 2.520 zł powiększonej o 23 % podatek VAT z tytułu nieopłaconej obrony udzielonej oskarżonemu z urzędu, w sytuacji gdy stawka ta powinna być podniesiona na podstawie § 15 ust. 3 pkt 1, 3 i 4 w/w Rozporządzenia, wobec rodzaju sprawy i niezbędnego nakładu pracy adwokata w niniejszej sprawie, czasu poświęconego w niniejszej sprawie, liczbie stawiennictw w sądzie oraz tymczasowym areszcie, niezbędnej korespondencji, a ponadto obrońca na rozprawie w dnu 22.09.2023 r. wnosił o zasądzenie ponad koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu również o zwrot niezbędnych i udokumentowanych wydatków związanych z niniejszą obroną w kwocie 1.166 zł, w tym kosztów poniesionych na korespondencję, opłat za parking, zwrotu kosztów przejazdu z siedziby kancelarii mieszczącej się w O. do Aresztu Śledczego we W., Sądu Okręgowego oraz Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu (łącznie 11 dojazdów), a których to wydatków Sąd Okręgowy niesłusznie nie uwzględnił w orzeczeniu kończącym postępowanie.

Podnosząc powyższe zarzuty, apelująca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku Sądu I instancji poprzez:

- wymierzenie P. K. kary w dolnej granicy ustawowego zagrożenia;

- wyeliminowanie z sentencji wyroku orzeczenia o zaświadczeniu od oskarżonego na rzecz pokrzywdzonej B. M. kwoty zadośćuczynienia w wysokości 50.000 zł wobec ciężkiej sytuacji finansowej oskarżonego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja prokuratora nie była zasadna.

Apelacja obrońcy oskarżonego zasługiwała na uwzględnienie tylko w części, gdzie kwestionuje orzeczenie o wynagrodzeniu za obronę z urzędu.

Wniesiony przez prokuratora środek odwoławczy w zasadniczej części kwestionuje ustalenia Sądu Okręgowego dotyczące strony podmiotowej - zamiaru z jakim działał oskarżony zadając uderzenia pokrzywdzonej.

Nie budzi wątpliwości, że przy ustaleniu zamiaru towarzyszącego sprawcy, jego przeżyć psychicznych należy uwzględniać całokształt udowodnionych okoliczności podmiotowych i przedmiotowych. W sprawach o czyny przeciwko życiu lub zdrowiu orzecznictwo zalicza do nich: rodzaj, rozmiary użytego narzędzia, ilość uderzeń, siłę, z jaką zostały zadane, umiejscowienie ciosów, przebieg rany, a także właściwości i warunki osobiste sprawcy, jego dotychczasowy tryb życia, pobudki, motywy działania, stosunki panujące między sprawcą a pokrzywdzonym, okoliczności, tło zajścia, zachowanie się przed i po popełnieniu czynu (por. np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 czerwca 1977 r. VI KRN 14/77, OSNKW 1978, z. 4-5, poz. 43). Dla ustalenia zamiaru pozbawienia życia konieczne jest by analiza całokształtu tych okoliczności przedmiotowych i podmiotowych wskazywała na to, że sprawca powodując uszkodzenia ciała chciał lub godził się na najpoważniejszy skutek swego działania - śmierć osoby pokrzywdzonej (por. np. wyrok tut. Sądu z dnia 12 lipca 2012 r., II AKa 193/12, LEX nr 1213785 i cyt. tam orzecznictwo). Wszystko zależy od warunków konkretnej sprawy i można sobie wyobrazić, że już z okoliczności przedmiotowych bez wątpliwości będzie wynikał zamiar sprawcy. Taka sytuacja nie uzasadnia pominięcia w rozważaniach pozostałych ujawnionych istotnych elementów zajścia, bo tylko na podstawie ich kompleksowej analizy możliwe będzie odczytanie rzeczywistego zamiaru sprawcy (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 9 listopada 2010 r., II AKa 270/10, LEX nr 785261). Tak też tę kwestię rozumie Sąd Okręgowy.

W realiach sprawy oskarżony znajdował się pod wypływem alkoholu substancji oddziałującej na ośrodkowy układ nerwowy. Wypity alkohol nie pozostawał więc bez wpływu na zachowania P. K.. Użycie alkoholu w dużej dawce zazwyczaj wyolbrzymia błahe pobudki, rozluźnia hamulce etyczne, kontrolną funkcję intelektu, zwiększa zuchwalstwo (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 sierpnia 1983 r., II KR 177/83 OSNPG 1984 r., z. 4, poz. 23). Oskarżony przy tym jest osobą drażliwą, skłonną do zachowań impulsywnych, o obniżonej kontroli emocji i spłyconym krytycyzmie (opinia sądowo-psychiatryczna). Opisane w opinii zaburzenia osobowości tłumaczą wybuch emocji i agresji w sytuacji kłótni i szarpaniny z pokrzywdzoną wywołanej nieadekwatnym do natężenia ataku powodem. Skłonność do zachowań agresywnych, kierowania się impulsem, wyjściowo obniżona kontrola emocji dodatkowo spłycona spożytym alkoholem przekonują, że P. K. także z nieadekwatnego powodu mógł powziąć nagły, wywołany sytuacją konfliktową ewentualny zamiar pozbawienia życia pokrzywdzonej.

Rację ma Sąd I instancji wskazując, że na taki zamiar oskarżonego wskazuje sposób, siła i umiejscowienie ciosów. Oskarżony używając narzędzia podobnego do noża nie czynił to w taki sposób, który zwiększałby niebezpieczeństwo dla życia pokrzywdzonej.

Oskarżony zaprzestał ataku na pokrzywdzoną gdy widział, że dawała ona oznaki życia , nie miał zatem świadomości o nieuchronności skutku śmiertelnego.

Prawdą jest, że zamiaru bezpośredniego popełnienia czynu zabronionego nie należy identyfikować z wyrażającym określonego rodzaju emocje pragnieniem jego popełnienia ani uzależniać od wystąpienia szczególnego rodzaju motywacji. Zamiar taki - aby w ogóle zaistnieć - nie musi być w żaden sposób szczególnie zabarwiony, wystarczy bowiem, aby sprawca przejawił akt woli w postaci chęci popełnienia czynu zabronionego. Stąd też, analizując konkretne zachowanie sprawcy, warto pamiętać, że użyty w art. 9 § 1 k.k. zwrot "chce" wcale nie jest równoznaczny ze zwrotem "pragnie". Sprawca "chce" popełnić czyn nie tylko wtedy, gdy pragnie realizacji znamion i gdy następstwa czynu są dlań pożądane, ale również wtedy, gdy realizację znamion wyobraża sobie jako konieczny, choć obojętny lub nawet niepożądany skutek swego zachowania [wyrok SN z dnia 2 czerwca 2003 r., II KK 232/02, LEX nr 78373]. Z zamiarem bezpośrednim mamy do czynienia więc również przy tzw. przestępstwie nieuchronnym, które zachodzi wówczas, gdy istnieje pewność co do tego, że wraz z urzeczywistnieniem stanu rzeczy, którego sprawca bezpośrednio chce, zrealizowany zostanie - w pewnym sensie jako jego nieunikniony produkt uboczny - inny stan rzeczy prawnokarnie relewantny. Zamiar bezpośredni występuje zatem niezależnie od faktu, że sprawca - świadom co prawda konieczności realizacji znamion jakiegoś przestępstwa - subiektywnie nie traktuje go jednak jako celu swej aktywności. W orzecznictwie przyjmuje się bowiem, iż ustalenie, że sprawca czynu ma świadomość konieczności (a nie tylko możliwości) urzeczywistnienia znamion czynu zabronionego, przesądza wolę realizacji tych znamion i tym samym zamiar bezpośredni. Jednak dla stwierdzenia takiego stanu rzeczy nie wystarczy odwołać się tylko do obiektywnej konieczności skutku. Nieodzowna jest także ocena samego sprawcy, jego intelektu i właściwych mu psychofizycznych zdolności do oceny sytuacji oraz kojarzenia i przewidywania określonych skutków ludzkiego zachowania [zob. wyrok SA we Wrocławiu z dnia 25 maja 1995 r., II AKr 145/95, OSA 1995, z. 6, poz. 31]. Skarżący prokurator żadna miarą takiej przekonywującej oceny nie przedstawił. Nieporozumieniem jest wywód skarżącego upatrującego zamiaru bezpośredniego zabójstwa w użyciu narzędzia tnącego, skoro oskarżony spowodował nim wyłącznie płytkie, stosunkowo niegroźne rany kłute i cięte, a przyczyną zgonu pokrzywdzonej był pourazowy krwiak podtwardówkowy. Przyjęte, prawidłowo, przez Sąd I instancji ustalenie o zamiarze nagłym wiąże się z decyzją woli o zamachu na życie i zdrowie pokrzywdzonej. Oskarżony podjął taką decyzję pod wpływem gwałtownych emocji wywołanych podejrzeniem o zdradę. Bicie pokrzywdzonej, rozciągnięte w czasie, wiązać należy z przyjętym przez Sąd orzekający i nie kwestionowanym w apelacjach działaniem ze szczególnym okrucieństwem. Swoiste dozowanie przemocy w czasie także sprzeciwia się jednak przyjęciu zamiaru bezpośredniego.

Nie były zasadne zarzuty apelujących kwestionujące wysokość orzeczonej kary.

Dla uwzględnienia tych zarzutów niezbędnym było wykazanie, że kara wymierzona P. K. jest nie tylko niewspółmierna, ale rażąco niewspółmierna. Pojęcie niewspółmierności rażącej oznacza zaś znaczną dysproporcję między karą wymierzoną, a karą sprawiedliwą, zasłużoną. Nie każda więc różnica w zakresie oceny wymiaru kary uzasadnia zarzut rażącej niewspółmierności kary, przewidziany w art. 438 pkt 4 k.p.k., ale tylko taka, która ma charakter zasadniczy, a więc jest niewspółmierna w stopniu nie dającym się zaakceptować. Chodzi tu o tak istotne różnice ocen, że dotychczas wymierzoną karą można byłoby nazwać także w potocznym znaczeniu tego słowa - rażąco niewspółmierną. Należy dodać, że przesłanka rażącej niewspółmierności kary jest spełniona tylko wtedy, gdy na podstawie wskazanych okoliczności sprawy, które powinny mieć decydujące znaczenie dla wymiaru kary, można przyjąć, że zachodzi wyraźna różnica między karą wymierzoną, a karą, która powinna zostać wymierzona w wyniku prawidłowego zastosowania dyrektyw wymiaru kary przewidzianych w art. 53 k.k. oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 1 grudnia 1994 r., III KRN 120/94, OSP 1995, Nr 6, poz. 138; z dnia 14 listopada 1973 r. III KR 254/73, OSNPG 1974, nr 3-4, poz. 51; z dnia 2 lutego 1995 r. II RN 198/94, OSNPK 1995, Nr 6, poz. 18; wyrok Sądu Najwyższego - Sądu Dyscyplinarnego z dnia 16 lutego 2009 r., SNO 2/09 Orzecznictwo Sądu Najwyższego w sprawach dyscyplinarnych 2009, s. 187). Również w orzecznictwie sądów powszechnych ugruntowany jest pogląd, iż aby uznać, że kara jest rażąco niewspółmierna, różnica między karą wymierzoną, a karą wnioskowaną przez skarżącego winna być różnicą "rażącą" i to charakterystyczne określenie winno oznaczać, że jest ona "jaskrawa", "bijąca w oczy", "oślepiająca", a więc jest różnicą tak istotną, że wymierzonej kary nie można w żaden sposób zaakceptować (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 25 marca 2015 r., II AKa 33/15, L.,; wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 14 marca 2001 r., II AKa 55/01, Prok. i Pr. 2001, Nr 10, poz. 21; wyr. Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 14 września 2005 r., II AKa 165/05, KZS 2005, Nr 10, poz. 32; wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 16 stycznia 2007 r., II AKa 350/06, KZS 2007, Nr 9, poz. 51). Przy ocenie rażącej niewspółmierności nie chodzi więc o każdą ewentualną różnicę w ocenach wymiaru kary, ale o różnicę ocen tak zasadniczej natury, że karę dotychczas wymierzoną nazwać można byłoby również w potocznym znaczeniu tego słowa rażąco niewspółmierną, to jest niewspółmierną w stopniu nie dającym się zaakceptować (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 15 kwietnia 2015 r., sygn. II AKa 308/14, L.).

Rzecz w tym, że skarżący nie wykazali, iż w świetle ustawowych dyrektyw wymiaru kary zawartych w art. 53 § 1 k.k. oskarżony na karę w wysokości 25 lat pozbawienia wolności nie zasługuje.

Jako okoliczności obciążające Sąd Okręgowy słusznie uznał wyjątkowo brutalny sposób działania oskarżonego, wykorzystanie przewagi fizycznej i bezradności pokrzywdzonej, sposób działania prowadzący do poniżenia i udręczenia pokrzywdzonej, popełnienie przestępstwa po spożyciu alkoholu. Na korzyść oskarżonego przemawiała z kolei dotychczasowa niekaralność oskarżonego. Nie bez znaczenia dla stopnia winy był zamiar nagły oskarżonego (patrz uwagi wyżej). Nagłość zamiaru oskarżonego wyznacza stopień jego winy, zawsze niższy w przypadku zamiaru nagłego niż w przypadku przestępczych działań planowanych. Z kolei stopień winy limituje wymiar kary zgodnie z treścią art. 53 § 1 k.k. Decyzja określonego zachowania się podjęta w sposób nagły, pod wpływem emocji i chęci zemsty, bez możliwości rozważenia okoliczności, która mogła doprowadzić do innego zachowania, jest bez wątpienia mniej naganna od zamiaru przemyślanego, gdy sprawca ma czas oraz możliwość wszechstronnego przemyślenia czynu, a jednak przestępstwo z rozmysłem przygotowuje i następnie wykonuje (tak też Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 27 października 1995 r., III KRN 118/95, Prok. i Pr. 1996, nr 4, poz. 1). Orzeczeniu wnioskowanej kary dożywotniego pozbawienia wolności z powodu prawdopodobieństwa konfliktu z prawem w przyszłości sprzeciwia się orzeczenie z punktu III zaskarżonego wyroku, bo sama terapia może owo prawdopodobieństwo zniwelować.

Wskazane przez Sąd orzekający właściwości i warunki osobiste sprawcy oraz sposób życia przed popełnieniem przestępstwa przekonują również, że kara 25 lat pozbawienia wolności jest wystarczająca dla osiągnięcia celów zapobiegawczych i wychowawczych w stosunku do skazanego. Odnosząc się z kolei do ostatniej z dyrektyw art. 53 § 1 k.k. ( w brzmieniu przed 1.10.2023 roku), Sąd Apelacyjny nie opowiada się za uproszczoną i wąsko pojętą prewencją ogólną w sensie odstraszenia surowymi karami potencjalnych sprawców przestępstw. Skuteczność tak pojętej prewencji ogólnej (prewencja ogólna negatywna) kwestionowana jest też w nauce. (A. Z., O reformie prawa karnego, PiP 1992, Nr 1, s.98; K. B., System sądowego wymiaru kary, s. 145). Należy przyjąć, że cele kary związane z prewencją ogólną wyrażają odmienną jej strategię, tj. strategię prewencji generalnej pozytywnej, społecznie integrującej, w miejsce odstraszającej. Celem tak rozumianej prewencji ogólnej jest wymierzenie takich kar, które utwierdzają w świadomości społecznej przekonanie o respektowaniu prawa, dają gwarancję skutecznego zwalczania przestępczości, tworzą atmosferę zaufania ludzi do obowiązującego systemu prawnego i potępienia, a nie współczucia dla ludzi, którzy to prawo naruszają. Innymi słowy, czynnikami decydującymi o takim działaniu prewencji ogólnej są nieuchronność kary, efektywność ścigania, szybkość jej orzekania i wykonania, przekonanie w świadomości społecznej o egzekwowaniu prawa, akceptacja orzeczonej kary jako sprawiedliwej, a więc nie przekraczającej stopnia winy sprawcy. Orzeczona wobec W. K. kara czyni zadość tym wszystkim postulatom. Wszystkie te argumenty które podniósł w apelacji prokurator przekonują jednak o tym, że kara w rozmiarze niższym niż 25 lat, nie spełniła by swoich celów.

Prawidłowe jest orzeczenie o zadośćuczynieniu. Dość powiedzieć, że 50 000 złotych nie jest rażąco niewspółmiernym zadośćuczynieniem matce za śmierć córki. Decydujące znaczenie ma tu rozmiar krzywdy a nie sytuacja majątkowa oskarżonego.

Wynagrodzenie za obronę z urzędu przed Sądem I instancji przyznano zgodnie z żądaniem, uwzględniając wydatki poniesione przez obrońcę.

Z przytoczonych wyżej powodów Sąd Apelacyjny orzekł jak w wyroku, natomiast o kosztach sądowych postępowania odwoławczego orzekł zgodnie z art. 624 § 1 k.p.k., obciążając nimi Skarb Państwa.