Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 59/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie sygn. V K 259/20 z dnia 5.11.2021 r.

1.2. Podmiot wnoszący apelację

x oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

x obrońca oskarżonego

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

x na korzyść

x na niekorzyść

x w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

x

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

x

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

x

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

x

zmiana

Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1/

Ł. P. (1)

1/ Kontynowanie terapii od uzależnienia od narkotyków przez oskarżonego,

2/ Otrzymywanie zasiłku z OPS.

1/ zaświadczenie;

2/ kopia decyzji.

1/ k. 599

2/ k. 598

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

Nie dotyczy

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1/

1/ zaświadczenie;

2/ kopia decyzji

Brak podstaw do kwestionowania tych dokumentów.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

Nie dotyczy

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1/

I/ Obrońcy osk. Ł. P. (1) pkt 1a-b obrazy przepisów prawa procesowego:

a/ art. 7 kpk poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny materiału dowodowego bez uwzględnienia zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, poprzez uznanie zeznań świadków funkcjonariuszy Policji M. C. (1) i W. D. (1) za wiarygodne a uznanie wyjaśnień Ł. P. (1) za niewiarygodne;

b/ art. 5 § 1 kpk w zw. z art. 7 kpk poprzez przyjęcie, przekraczając swobodną ocenę dowodów, z naruszeniem zasady domniemania niewinności, że materiał dowodowy pozwala na przyjęcie, że oskarżony dokonał zarzucanego mu czynu;

Obrońcy osk. Ł. P. (1) pkt 2 błędu w ustaleniach faktycznych polegającego na przyjęciu, że oskarżony dokonał zarzucanego mu czynu, podczas gdy zebrany materiał dowodowy przeczy temu wnioskowi, albowiem: na siekierze nie ujawniono śladów kryminalistycznych, z zeznań świadka A. B. (1) wynika, że oskarżony był w stanie takiego upojenia, że niemożliwym było, aby mógł podnieść siekierę, a z notatki urzędowej z 28.06.2020 r. /k.22/ wynika, że pod adresem zamieszkania oskarżonego z matką nie było wcześniej interwencji Policji.

II/ Prokuratora błędu w ustaleniach faktycznych, mającego wpływ na treść orzeczenia, polegającego na błędnym przyjęciu, iż oskarżony nieumyślnie uderzył siekierą w głowę J. R., czym spowodował obrażenia ciała na okres poniżej 7 dni, tj. popełnił czyn z art. 157 § 3 kk, podczas gdy prawidłowa ocena materiału dowodowego prowadzi do wniosku, iż działał on z zamiarem ewentualnym pozbawienia życia pokrzywdzonej tj. dopuścił się popełnienia czynu z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 148 § 1 kk.

☐ zasadny

x częściowo zasadny prokuratora

x niezasadny obrońcy

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

a/ Zarzuty obojga skarżących dotyczące błędów w ustaleniach faktycznych w sprawie są nieprawidłowo sformułowane, gdyż w rzeczywistości chodzi tu o zarzut wadliwej oceny dowodów tj. naruszenia przepisów postępowania – art. 7 i art. 410 kpk, który jest pierwotny w stosunku do zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych. Ponadto obrońca wprost wskazuje na zarzuty odnoszące się do analizy materiału dowodowego. Wobec tego tak rozumiane zarzuty prokuratora i obrońcy należało łącznie rozważyć.

b/ Podzielić należy konsekwentne poglądy orzecznictwa, że przekonanie Sądu o wiarygodności jednych dowodów i jej braku w przypadku innych, pozostaje pod ochroną przepisu art. 7 k.p.k., jeżeli zostało poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy, rozważeniem okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego, pozostaje zgodne ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego oraz zostało wyczerpująco i logicznie uargumentowane w uzasadnieniu wyroku /tak np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11.04.2018 r. sygn. IV KK 104/18, lex nr 2498022/. Natomiast uchybienie normie zawartej w przepisie art. 410 k.p.k. może nastąpić jedynie w wypadku nieuwzględnienia przy wyrokowaniu całokształtu okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej, a nie poprzez nieuwzględnienie czegoś, co potencjalnie dopiero mogłoby zostać na tej rozprawie ujawnione /tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26.03.2014 r. sygn. III KK 396/13, lex nr 1451526/. Dotyczy to zaś tylko istotnych kwestii. Przy tym wbrew stanowisku obrońcy nie mogło dojść do naruszenia art. 5 § 1 kpk i wyrażonej w tym przepisie zasady domniemania niewinności oskarżonego, skoro Sąd I instancji zgodnie ze swoimi kompetencjami przeprowadził przewód sądowy, dokonał oceny materiału dowodowego i wydał zaskarżony wyrok, który podlega kontroli instancyjnej /niezasadny zarzut z pkt 1b/.

c/ W niniejszej sprawie Sąd Okręgowy poczynił częściowo prawidłowe ustalenia faktyczne w zakresie sprawstwa i winy oskarżonego Ł. P. (1) a nadto wynikają one z częściowo właściwie ocenionego materiału dowodowego, gdyż odnośnie wyeliminowania zamiaru pozbawienia życia pokrzywdzonej narusza to dyrektywy art. 7 kpk i art. 410 kpk, o czym niżej. Zatem przedstawiona ocena dowodów wymagała korekty i uzupełnienia.

d/ Zauważyć należy, że nie są kwestionowane przez strony obrażenia, jakich doznała pokrzywdzona I. R. (1) i skutek samych obrażeń dla jej zdrowia. Natomiast sporny jest sam przebieg zdarzenia z dnia 27.06.2020 r.

e/ Oskarżony Ł. P. (1) nie przyznał się do zarzucanego czynu /k. 43, 57-58 i 366-372/. Z jego wyjaśnień wynika, że przyznał się do spożycia alkoholu i zażycia leku klonazepam. Zaprzeczył, aby po powrocie do domu doszło do kłótni i uderzył matkę siekierą /k.43v/. Następnie podał, że to matka zaczęła się z nim kłócić i dalej nie pamięta, to było jakiś draśnięcie /k.57/ i matka mogła sama sobie to zrobić /k.58/. Na rozprawie wyjaśnił, że sporadycznie matka krzyczała na niego i ubliżała mu, gdyż nie chciała, aby zażywał środki psychoaktywne. Pamięta, że po powrocie matka zaczęła na niego krzyczeć /k.367, 371/. Podał, że siekiera służyła do rąbania drewna /k.368/ i matka ją wyciągnęła /k.370/.

f/ Podzielić należy stanowisko Sądu Okręgowego, że wyjaśnienia Ł. P. (1) nie są w całości logiczne i wiarygodne, gdyż przeczą im zasady prawidłowego rozumowania i doświadczenia życiowego oraz analiza pozostałych dowodów /niezasadny zarzut z pkt 1a apelacji obrońcy/. W istocie zasłania się on niepamięcią, jest niekonsekwentny co do zachowania matki i nie przedstawia przebiegu zdarzenia. Nie można zgodzić się z obrońcą, że wyjaśnienia oskarżonego zawierające jego domysły nie mogą być oceniane pod kątem wiarygodności. Nie znajduje żadnego potwierdzenia nielogiczna i subiektywna sugestia oskarżonego, że to pokrzywdzona miałaby sama spowodować obrażenia na swojej głowie i brak jest jakiegokolwiek powodu do takiego działania z jej strony, a przeczy temu całokształt jej zachowania – w tym wezwanie przez nią pomocy pogotowia i policji. Natomiast w czasie zajścia byli obecni tylko ona i oskarżony. Nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy drobne obrażenia oskarżonego, skoro rana na nodze miała powstać na skutek wypadku na rowerze i nie wie on, w jaki sposób powstały siniaki na barkach /k.369-370/ - w szczególności nie wskazuje to na przebieg zajścia ani, z jakim zamiarem działał Ł. P.. W istocie treść wyjaśnień oskarżonego w kontekście pozostałych dowodów w ogóle nie wyklucza skutecznie możliwości przyjęcia zamiaru ewentualnego spowodowania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu /który został ustalony/ czy nawet zabójstwa pokrzywdzonej /którego to Sąd nie przyjął o czym niżej/, skoro poza nieprzyznaniem się do winy nie podaje on, w jaki sposób I. R. (1) doznała obrażeń głowy. Nie ma znaczenia, że Ł. P. w przekonaniu swoim i kolegi A. B. (2) posiadał dobre stosunki z matką i otrzymywał od niej utrzymanie, gdyż nie wyklucza to agresji skierowanej wobec matki z jego strony. Nie chodzi tu też o to, że jakoby akceptowała ona sposób życia syna, a w szczególności zażywanie narkotyków – czym innym jest kwestia utrzymywania syna, a czym innym akceptacji dla jego zachowania. Natomiast z uwagi na skorzystanie przez pokrzywdzoną I. R. (1) i brata oskarżonego K. R. z prawa do odmowy składania zeznań, analizie należało poddać okoliczności wynikające z innych ujawnionych dowodów. Wbrew stanowisku skarżącej, nie powoduje to stanu braku materiału dowodowego w sprawie i nie uniemożliwia ustalenia przebiegu wydarzeń.

g/ Obrońca nieskutecznie stara się podważyć przeprowadzoną ocenę zeznań funkcjonariuszy Policji M. C. (1) i W. D. (1), które Sąd I instancji słusznie uznał za wiarygodne ze względu na ich zbieżność, logiczność i bezstronność /chybiony zarzut z pkt 1a apelacji obrońcy/. Nie jest kwestionowane, że nie byli oni naocznymi świadkami zajścia, ale na wezwanie przybyli tuż po jego zaistnieniu i obiektywnie przekazali to, co zobaczyli i usłyszeli. Wbrew zdaniu obrońcy, dowody z zeznań takich świadków bezsprzecznie mogą stanowić dowód obciążający oskarżonego, skoro polska procedura karna oparta jest na zasadzie swobodnej a nie formalnej oceny dowodów. Jednakże z relacji tych świadków wypływają istotne okoliczności zajścia, które zostały pominięte przez Sąd I instancji i nie dyskwalifikuje ich „rutynowe” działanie funkcjonariuszy. Według relacji W. D., 2 osoby zastane na posesji w W. ul. (...) w dniu 27.06.2020 r. około godz. 21.45 były pobudzone - pokrzywdzona miała widoczną ranę i krew na głowie oraz przekazała, że doszło do awantury oraz syn groził jej pozbawieniem życia a następnie zaatakował ją siekierą /k.52v, 373, 374/, którą mu wyrwała /k.52v, 374/, zaś kontakt z tym mężczyzną był utrudniony i zaprzeczał, aby uderzył matkę siekierą /k.53, 373/. Korespondują z tym zeznania M. C., wedle którego pokrzywdzona z zakrwawioną głową oświadczyła, że w czasie kłótni syn zamachnął się w jej kierunku i została przez syna uderzona siekierą, którą mu wyrwała /k.276v, 375, 376, 378/ a oskarżony był nadpobudliwy, nie stosował się do poleceń, zaprzeczał, aby uderzył matkę i krzyczał „przepraszam” /k.276v-277, 377, 378/. Pokrzywdzona podała też, że syn już wcześniej był agresywny wobec niej /k.277/. Policjanci zabezpieczyli siekierę. Zeznania W. D. odnośnie groźby ze strony Ł. P. są szersze niż M. C., gdyż to on rozmawiał z pokrzywdzoną a drugi funkcjonariusz został z agresywnym oskarżonym /k.374/. W żadnej mierze nie oznacza to niewiarygodności wypowiedzi W. D. i w tym zakresie nie można zgodzić się z Sądem Okręgowym. Depozycje te logicznie, jednoznacznie i przekonująco świadczą, że I. R. (1) doznała obrażeń głowy na skutek uderzenia siekierą przez oskarżonego, który przed tym groził jej pozbawieniem życia. Zatem chodzi tu o intencjonalne zachowanie Ł. P., a nie nieumyślność z jego strony, o czym niżej.

h/ Zeznania A. B. (1) nie potwierdzają wersji oskarżonego a korelują z powyższymi dowodami z zeznań funkcjonariuszy Policji i potwierdzają, że oskarżony wyglądał, jakby znajdował się w stanie nietrzeźwości, a po zajściu I. R. (1), której leciała krew z głowy, powiedziała, że syn ją uderzył a ona czeka na pogotowie i policję /k.480-481/. Relacja A. B. nie pozwala bliżej rozstrzygnąć, w jaki sposób zachowywał się oskarżony w krytycznym czasie. Stosownie do opinii biegłej psycholog A. P., świadek ten jest zdolny do postrzegania i odtwarzania postrzeżeń oraz posiada przeciętny poziom rozwoju intelektualnego /k.511-514/.

i/ Wypowiedzi pokrzywdzonej po zajściu o zadaniu jej uderzenia siekierą przez syna wynikają także z nagrania rozmowy z dyspozytorem nr alarmowego /k.411/ i z zapisu w dokumentacji medycznej /k.16/. Zranienie siekierą wpisane na karcie informacyjnej w tym kontekście nie oznacza przypadkowego, nieumyślnego działania.

j/ I. R. (1) doznała obrażeń w postaci rany ciętej głowy okolicy skroniowo-ciemieniowej lewej długości około 1 cm, którą zszyto, co potwierdza dokumentacja medyczna /k.16/. Zgodnie z opinią biegłego M. R., była to rana cięta powierzchowna o równych brzegach i nie stwierdzono uszkodzenia kości czaszki /k.379/. Obrażenia te stanowią naruszenie czynności narządów ciała na czas nie dłuższy niż 7 dni w myśl art. 157 § 2 k.k. Wedle biegłego okoliczności, w jakich pokrzywdzona doznała obrażeń nie naraziły jej na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo nastąpienia skutku z art. 156 § 1 k.k. czy art. 157 § 1 k.k. /k.31/, ale narażały ją na wystąpienie skutku, o którym mowa w art. 156 § 1 k.k. lub art. 157 § 1 k.k. /k. 31, 380/ tj. ciężkiego lub średniego uszczerbku na zdrowiu. Oznacza to, że niewielki rozmiar rany nie powodował bezpośredniego niebezpieczeństwa utraty życia ani wystąpienia dalszych skutków.

k/ Nie doszło do zarzucanego przez obrońcę błędu w ustaleniach faktycznych co do przyjęcia sprawstwa oskarżonego /niezasadny zarzut z pkt 2/, natomiast w znacznej mierze zasadny jest zarzut sformułowany przez prokuratora. Okoliczności podniesione przez skarżącą obrońcę, że na siekierze nie ujawniono śladów daktyloskopijnych /ani genetycznych/ należących do oskarżonego, znajdował się on w stanie upojenia, pod adresem zamieszkania stron nie było wcześniej interwencji Policji – w żaden sposób nie dowodzą, że Ł. P. nie jest sprawcą. Przedmiotowa siekiera była używana w gospodarstwie oskarżonego i jego matki, a zatem mogły, ale nie musiały znajdować się na niej ich ślady linii papilarnych, których nie zdołano ujawnić. Oczywiste jest, że takie ślady nie zawsze pozostają na badanym materiale i jeśli zostały ujawnione, to ich pozytywna analiza pozwala stwierdzić, kto trzymał dany przedmiot a ich brak niczego nie dowodzi. W żadnej mierze nie wyklucza to, że oskarżony użył tej siekiery. Powstała rana na głowie pokrzywdzonej była zaś powierzchowna i jej krew stwierdzono na siekierze /k.145/, a poza nią i oskarżonym nie było innych osób w czasie zajścia. Stan upojenia nie oznaczał, że oskarżony nie był zdolny do agresji - znajdował się w pod wpływem środków działających podobnie do alkoholu o stężeniu znacznie przekraczającym 0,5 promila /k.148-158/, czyli zachowywał jak osoba w stanie znacznej nietrzeźwości. Oczywiste jest, że osoby w takim stanie często są zdolne do agresji i atakowania innych osób bez istotnego powodu. Nie zmieniają tej oceny zeznania świadka A. B. co do stanu, w jakim znajdował się oskarżony przed i po zajściu. Zatem nie można uznać, aby Ł. P. nie był fizycznie zdolny do zadania uderzenia siekierą. Brak wcześniejszych interwencji Policji oznacza zaś, że I. R. (1) jako matka uprzednio nie wzywała pomocy, gdyż zachowanie syna nie było aż tak niebezpieczne.

l/ Analiza dowodów jednoznacznie świadczy, że Ł. P. zadał siekierą uderzenie w głowę swojej matce I. R. (1). Takie uderzenie została zadane umyślnie, a nie przypadkowo – żaden dowód nie przemawia za nieumyślnym działaniem oskarżonego i pokrzywdzona nie określała go w ten sposób. Odwoływanie się przez Sąd Okręgowy do treści art. 5 § 2 kpk jest błędne, skoro najpierw należało przeanalizować ujawniony materiał dowodowy i nie rodzi on nieusuwalnych wątpliwości co do sprawstwa i zamiaru oskarżonego.

ł/ Ustalone zachowanie Ł. P. stanowiło oczywisty zamach na zdrowie I. R. (1). Nie można jednak podzielić całości zarzutu prokuratora, że czyn ten należy potraktować jako usiłowanie zabójstwa. O ile oskarżony przed fizycznym atakiem wypowiedział groźbę pozbawienia życia, to nie zawsze taka groźba jest równoznaczna z chęcią jej realizacji, w szczególności wobec bliskiej osoby. W tym przypadku w kontekście w/w groźby należy przyjąć, że oskarżony chciał wyrządzić siekierą krzywdę swojej matce, ale w rzeczywistości nie zamierzał spowodować jej zgonu i nie godził się na tak daleko idący skutek. Przeciwko przyjęciu zamiaru ewentualnego pozbawienia życia przemawiają niezbyt duża siła 1-krotnego uderzenia, doznane przez I. R. niewielkie obrażenia głowy i całokształt jej relacji z oskarżonym. Ł. P. mimo zasinienia awantury nie miał żadnego powodu, aby doprowadzić do śmierci matki i na to się godzić, a wręcz przeciwnie, taka sytuacja byłaby dla niego niekorzystna, skoro matka go utrzymywała. Powstała na skutek użycia siekiery rana była równą raną ciętą, a nie tłuczoną z rozcięciem, czyli spowodowało ją ostrze. Natomiast użycie tak niebezpiecznego ciężkiego narzędzia i skierowanie go ostrzem długości około 10 cm w głowę bezbronnej pokrzywdzonej w okolice skroni nawet z niezbyt dużą siłą, zgodnie z opinią biegłego M. R. i doświadczeniem życiowym niewątpliwie narażało ją na niebezpieczeństwo powstania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, którego postaci nie da się bliżej określić np. ciężkiego kalectwa czy choroby realnie zagrażającej życiu w rozumieniu art. 156 § 1 pkt 2 kk. Głowa stanowi bardzo wrażliwą część ciała i spowodowanie nawet niewielkiego uszkodzenia kości czaszki realnie mogło doprowadzić do uszkodzenia istotnego dla życia i zdrowia organu tj. mózgu. Na taki możliwy skutek musiał się także godzić dorosły i poczytalny oskarżony oraz w tym zakresie działał w zamiarze ewentualnym. Nie mógł przecież dokładnie miarkować ani kontrolować siły uderzenia siekierą, znajdując się w stanie po użyciu środków psychoaktywnych. Przy tym należy przyjąć, że do ciężkiego uszczerbku na zdrowiu nie doszło z uwagi na siłę uderzenia i postawę pokrzywdzonej, która broniąc się wyrwała siekierę sprawcy. Zatem czyn oskarżonego pozostał w fazie usiłowania. Skarżący nie przedstawili okoliczności, które skutecznie podważałyby ustalenie, że oskarżony działał w zamiarze ewentualnym spowodowania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu pokrzywdzonej. Uzasadnia to częściowe uwzględnienie zarzutu apelacji prokuratora i przyjęcie kwalifikacji prawnej czynu oskarżonego z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 156 § 1 k.k.

m/ Brak jest też podstaw do kwestionowania zachowania przez oskarżonego pełnej poczytalności /logiczna i rzetelna opinia sądowo-psychologiczno-psychiatryczna k.193-242/.

Lp.

Zarzut

2/

Obrońcy osk. Ł. P. (1) /bez numeracji/ rażącej niewspółmierności orzeczonej kary w wymiarze 1 roku pozbawienia wolności, podczas gdy dla osiągnięcia celów kary wystarczy jej znacznie niższy wymiar, tym bardziej, że nie istnieje niebezpieczeństwo powrotu oskarżonego do przestępstwa, zaś stopień winy oskarżonego oraz zachowanie po zaistnieniu zdarzenia uniemożliwiają uznanie tak orzeczonej kary pozbawienia wolności za sprawiedliwą, tym bardziej, iż jest to kara maksymalna przewidziana za przypisany czyn.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

x niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

a/ Stosownie do brzmienia art. 438 pkt 4 kpk Sąd odwoławczy zmienia lub uchyla orzeczenie w zakresie kary tylko w przypadku stwierdzenia jej rażącej niewspółmierności. Rażąca niewspółmierność zachodzi wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności mających wpływ na wymiar kary, można było przyjąć, że powstałaby znaczna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez Sąd I instancji a karą, którą należałoby orzec w następstwie prawidłowego zastosowania dyrektyw wymiaru kary. Nie każda różnica w zakresie oceny wymiaru kary uzasadnia zarzut rażącej niewspółmierności kary, przewidziany w art. 438 pkt 4 k.p.k., ale tylko taka, która ma charakter zasadniczy, a więc jest niewspółmierna w stopniu nie dającym się zaakceptować /tak np. wyrok Sądu Najwyższego z 16.02.2009 r. II KK 132/05, LEX nr 725034/. Nie chodzi tu o wszelkie możliwe różnice co do wymiaru kary, lecz wyłącznie o tak istotne, że powodowałyby uznanie orzeczonej kary za niesprawiedliwą.

b/ Apelacja obrońcy nie zawiera żadnych argumentów, które prowadziłyby do zakwestionowania stanowiska Sądu I instancji odnośnie wymiaru orzeczonej kary pozbawienia wolności względem Ł. P., przy czym należy uwzględnić zmianę ustaleń co do zamiaru oskarżonego i kwalifikacji prawnej czynu. W rezultacie wymierzona kara pozbawienia wolności nie jest zbyt surowa, a wręcz w świetle apelacji prokuratora jest zbyt łagodna – nie jest adekwatna do dużej wagi i szkodliwości społecznej przypisanego czynu, znacznego stopnia winy sprawcy i rodzaju jego działania. Nie można tu zasadnie mówić, że wystarczający byłby niższy wymiar kary i nie istnieje niebezpieczeństwo powrotu oskarżonego do przestępstwa, skoro związane było ono z zażyciem środków psychoaktywnych, do czego oskarżony ponownie może powrócić pomimo wieloletniego leczenia od 2009 r. /k.599/. Także zachowanie oskarżonego po zdarzeniu nie przemawia za istotnym złagodzeniem represji karnej – nie jest wystarczające podjęcie czasowej pracy i uczęszczanie na terapię oraz chęć zmiany trybu życia. Cele zapobiegawcze i wychowawcze kary, jak też dotychczasowy sposób życia oskarżonego przed datą przestępstwa i jego karalność – nie przemawiają za zmniejszeniem kary.

c/ Nie zmieniają tej oceny okoliczności, że oskarżony Ł. P. tak wcześniej, jak i obecnie leczy się od uzależnienia od narkotyków /k.78 i aktualnie k.599/ i utrzymuje się z zasiłku OPS /k.77 i aktualnie k.598/, a po opuszczeniu aresztu podjął pracę /k.520-524/ i ma oddawać pensję matce.

Wniosek

I/ Obrońca osk. Ł. P. (1) wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez:

1/ uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzuconego mu czynu;

2/ ewentualnie orzeczenie kary w niższym wymiarze, w szczególności kary ograniczenia wolności w miejsce kary pozbawienia wolności.

II/ Prokurator wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zmianę kwalifikacji prawnej czynu na art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 1 k.k. i na tej podstawie wymierzenie oskarżonemu kary 8 lat pozbawienia wolności.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

x niezasadne

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

a/ W świetle analizy zarzutów obu apelacji przeprowadzonej wyżej brak jest podstaw do podzielenia wniosków obrońcy o uniewinnienie oskarżonego lub ewentualnie orzeczenie kary w niższym wymiarze.

b/ Nadto z tych samych powodów nie był zasadny wniosek prokuratora o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez przyjęcie zamiaru ewentualnego pozbawienia życia pokrzywdzonej i kwalifikacji prawnej czynu z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 1 k.k., a także wiążącej się z tym konieczności wymierzenia kary 8 lat pozbawienia wolności.

OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Nie dotyczy

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Nie dotyczy

ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot utrzymania w mocy

W pkt III utrzymano w mocy zaskarżony wyrok w pozostałej części tj. niezmienionej co do dowodów rzeczowych.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Powyższe wynika z rozważań w części 3 i braku podstaw do zmiany czy uchylenia tych rozstrzygnięć.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot i zakres zmiany

W pkt I zmieniono zaskarżony wyrok w stosunku do oskarżonego Ł. P. (1) w ten sposób, że w ramach czynu zarzucanego i przypisanego w punkcie I uznaje go za winnego tego, że w dniu 27 czerwca 2020 r. przy ul. (...) w W., działając w zamiarze ewentualnym spowodowania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu pokrzywdzonej I. R. (1), zadał jej uderzenie siekierą w głowę, czym spowodował ranę ciętą o długości około 1 cm w okolicy ciemieniowo-skroniowej lewej, które to obrażenia skutkowały naruszeniem czynności narządu ciała na czas nie dłużej niż 7 dni w rozumieniu art. 157 § 2 k.k., lecz zamierzonego skutku nie osiągnął z uwagi na siłę ciosu i postawę pokrzywdzonej, tj. popełnienia przestępstwa z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 156 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 14 § 1 k.k. w zw. z art. 156 § 1 k.k. wymierzono oskarżonemu karę 3 lat pozbawienia wolności.

Zwięźle o powodach zmiany

a/ Przyjęcie działania oskarżonego z zamiarem ewentualnym spowodowania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu pokrzywdzonej I. R. (1) - wynika z rozważań w części 3. Nakazywało to przyjęcie odpowiedniej kwalifikacji prawnej czynu z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 156 § 1 k.k.

b/ Powyższe nakazywało wymierzenie za przypisane przestępstwo nowej kary pozbawienia wolności. Karę tę orzeczono w minimalnym ustawowym wymiarze 3 lat pozbawienia wolności z uwagi na okoliczności na korzyść oskarżonego – pozostanie czynu w postaci usiłowania /co z reguły przemawia za obniżeniem wysokości kary/, niewielkie obrażenia powstałe u pokrzywdzonej, działanie nagłe bez premedytacji, obecnie uregulowany i stabilny od czasu opuszczenia aresztu tryb życia Ł. P., podjęcie zatrudnienia i kontynuowanie terapii od uzależnienia /k. 599/. Przy tym wzięto pod uwagę także okoliczności obciążające tj. dużą wagę i szkodliwość społeczną przypisanego czynu, znaczny stopień winy sprawcy i rodzaj jego działania, pozostawanie pod znacznym wpływem środków psychoaktywnych oraz dotychczasową karalność oskarżonego. Orzeczona kara pozbawienia wolności jest odpowiednia dla osiągnięcia wszystkich celów kary wobec oskarżonego i nie ma potrzeby wymierzenia jej w większym rozmiarze. Jednocześnie brak jest podstaw do uznania, że w krótszym okresie cele wychowawcze kary zostaną osiągnięte i że oskarżony w pełni zrozumie rozmiar zła, które wyrządził. Skarżący nie wskazali innych kwestii, które należałoby dodatkowo uwzględnić przy wymiarze kary - nie jest ona nadmiernie surowa a jej ukształtowanie czyni zadość potrzebom prewencji indywidualnej i generalnej oraz odpowiada dyrektywom zamieszczonym w art. 53 § 1 i 2 kk. Całokształt okoliczności sprawy przekonuje, że tylko taka kara jest właściwa i celowa, a w konsekwencji sprawiedliwa. Brak jest jakichkolwiek podstaw do złagodzenia lub zaostrzenia orzeczonego wymiaru sankcji karnej.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

Nie dotyczy

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

Nie dotyczy

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

Nie dotyczy

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

Nie dotyczy

4.1.

Nie dotyczy

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Nie dotyczy

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

Na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zaliczono oskarżonemu Ł. P. (1) okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 27.06.2020 r. godz. 21.55 do dnia 22.03.2021 r. godz. 12.05.

IV.

Zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz adw. E. Z. - Kancelaria Adwokacka w W. kwotę 738 zł brutto, w tym VAT, tytułem pomocy prawnej udzielonej z urzędu w postępowaniu odwoławczym - na podstawie § 17 ust. 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 03.10.2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu. Wynagrodzenie to odpowiada charakterowi sprawy i potrzebnemu nakładowi pracy obrońcy.

Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

V.

Z uwagi na wcześniejsze stosowanie tymczasowego aresztowania, otrzymywanie zasiłku z OPS i złą sytuację majątkową oskarżonego Ł. P. oraz orzeczenie bezwzględnej kary pozbawienia wolności, na podstawie art. 624 § 1 kpk zwolniono go od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie w sprawie, wydatkami obciążając Skarb Państwa.

PODPIS

Przemysław Filipkowski

Anna Nowakowska Agnieszka Brygidyr - Dorosz

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Punkty I-IV i VI wyroku

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

x na korzyść

☐ na niekorzyść

x w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

x

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

x

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

x

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

Uchylenie

x

Zmiana

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Punkty I-II wyroku

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

x na niekorzyść

x w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

x

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

Uchylenie

x

Zmiana