Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 1527/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 października 2023 roku

Sąd Rejonowy w Nowym Sączu II Wydział Karny, w składzie:

Przewodniczący : Sędzia Dorota Janek

Protokolant: Aneta Jaworska

po rozpoznaniu w dniu 5 września 2023 roku i 26 października 2023 roku

sprawy M. G. s. J. i M. z domu G.

ur. (...) w N.

oskarżonego o to, że:

w dniu 12 września 2021 roku około godz. 12.00 na terenie apartamentowca przy ul. (...) w K. naruszył nietykalność R. L. poprzez uderzenie go w lewą rękę w której trzymał swój telefon komórkowy oraz odepchnięcie rękami w wyniku czego pokrzywdzony uderzył plecami o ścianę, a także w tym samym miejscu i czasie znieważył go słownie poprzez kierowanie do niego słów wulgarnych

tj. o przestępstwo z art. 217 § 1 kk i art. 216 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk

I.  w ramach czynu zarzuconego oskarżonemu M. G. prywatnym aktem oskarżenia z art. 217 § 1 kk i art. 216 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk postępowanie karne na zasadzie art. 17 § 1 pkt 3 kpk umarza wobec stwierdzenia znikomej społecznej szkodliwości opisanego czynu;

II.  na zasadzie art. 628 pkt 1 kpk w zw. z art. 629 kpk zasądza od oskarżonego M. G. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 959,40 (dziewięćset pięćdziesiąt dziewięć 40/100) złotych tytułem wydatków związanych z występowaniem obrońcy z urzędu i na rzecz oskarżyciela prywatnego M. L. kwotę 300 (trzysta) złotych tytułem kosztów sądowych oraz kwotę 2280 (dwa tysiące dwieście osiemdziesiąt) złotych tytułem kosztów związanych z ustanowieniem pełnomocnika;

III.  zasadzie art. 6 ust. 1 ustawy o radcach prawnych zasądza od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Radcy Prawnego Z. G. kwotę 780 (siedemset osiemdziesiąt) złotych wraz z podatkiem od towarów i usług w kwocie 179,40 (sto siedemdziesiąt dziewięć 40/100) złotych, tj. łącznie kwotę 959,40 (dziewięćset pięćdziesiąt dziewięć 40/100) złotych tytułem pomocny prawnej, udzielonej oskarżonemu z urzędu.

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 1527/22

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

7.  USTALENIE FAKTÓW

7.1.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

M. G.

w dniu 12 września 2021 r. około godziny 12:00 na terenie apartamentowca przy ul. (...) w K. naruszył nietykalność R. L. poprzez uderzenie go w lewą rękę w której trzymał swój telefon komórkowy oraz odepchnięcie rękami w wyniku czego pokrzywdzony uderzył plecami o ścianę, a także w tym samym miejscu i czasie znieważył go słownie poprzez kierowanie do niego słów wulgarnych

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

1. Oskarżony M. G. oraz R. L. od dłuższego czasu pozostają w konflikcie. Antagonizmy zaistniałe pomiędzy oskarżonym a pokrzywdzonym są wynikiem nieporozumień sąsiedzkich dotyczących korzystania z mieszkań w apartamentowcu przy ul. (...) w K..

częściowo wyjaśnienia oskarżonego

82-83v i k. 183-184

zeznania R. L.

83v-85 i k. 185-186

zeznania I. L.

85-85v

zeznania K. Z.

86-86v

2. W dniu 12 września 2021 r. ok. godz. 12:00 na terenie apartamentowca przy ul. (...) w K. pomiędzy oskarżonym a R. L., doszło do sprzeczki. Podłożem ich kłótni było zdarzenie, kiedy chwilę wcześniej oskarżony próbował wejść do mieszkania pokrzywdzonego. Pokrzywdzony spotykając na schodach oskarżonego w związku z tym najściem nazwał oskarżonego "idiotą" w kontekście jego zachowania wobec K. Z..

W odpowiedzi oskarżony zwrócił się w sposób wulgarny do pokrzywdzonego,, a następnie popchnął R. L. w kierunku ściany. Pokrzywdzony w odpowiedzi na ten atak odepchnął oskarżonego, któremu spadły okulary z nosa. Wówczas M. G. sięgnął do kieszeni, wyjął jakiś przedmiot i zamachnął się na pokrzywdzonego. R. L. widząc takie zachowanie podniósł lewą rękę aby się zasłonić. Cios oskarżonego spoczął na przedramieniu lewej ręki pokrzywdzonego i wtedy M. G. wypadł z dłoni telefon, który rozbił się na schodach. Oskarżony następnie odstąpił od pokrzywdzonego, podniósł okulary oraz telefon i poszedł.

częściowo wyjaśnienia oskarżonego

82-83v i k. 183-184

zeznania R. L.

83v-85 i k. 185-186

zeznania I. L.

85-85v

Częściowo zeznania I. K. (1)

186

3. W wyniku uderzenia zadanego przez oskarżonego, R. L. doznał: stłuczenia przedramienia lewego obrzęk i zasinienie 8x4 cm, otarcie linijne naskórka okolicy urazu długości 3 cm oraz bólów pourazowych kciuka lewego. Obrażenia naruszyły czynność narządów ciała na okres poniżej 7 dni.

opinia biegłego T. F.

198

4. Oskarżony w wyniku zdarzenia z 12 września 2021 r. doznał powierzchniowego urazu powłok głowy, stłuczenia głowy, skręcenia odcina szyjnego kręgosłupa oraz skręcenia odcinka lędźwiowego kręgosłupa. Powyższe urazy naruszyły czynności narządów ciała na okres poniżej 7 dni

opinia biegłego

32 akt (...)

7.2.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.2.1.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

8.  OCena DOWOdów

8.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.1

częściowo wyjaśnienia oskarżonego

Wyjaśnieniom oskarżonego sąd dał wiarę jedynie w części w jakiej korespondują z ustalonym w sprawie stanem faktycznym. Mianowicie sąd dał wiarę oskarżonemu co do faktu, że pomiędzy nim a pokrzywdzonym od dłuższego czasu istnieje konflikt sąsiedzki odnośnie sposobu korzystania z pomieszczeń apartamentowca. Ponadto sąd za wiarygodne uznał wyjaśnienia oskarżonego co do faktu, że przed zdarzeniem z 12 września 2021 r. próbował wejść do mieszkania należącego do pokrzywdzonego. Równocześnie sąd obdarzył wiarą wyjaśnienia oskarżonego w zakresie obrażeń jakich doznał w wyniku omawianego zajścia. Uzasadniając kwestię dlaczego sąd w tym zakresie obdarzył wiarą oskarżonego należy podnieść, że powyższe okoliczności znajdują potwierdzenie w obiektywnym materiale dowodowym w postaci: opinii biegłego sporządzonej na potrzeby innego postępowania przygotowawczego oraz pozostałym materiale dowodowym w postaci zeznań świadków. Z kolei co do przyczyn dla których sąd odmówił wiary oskarżonego w pozostałym zakresie, sąd wypowie się w dalszych wywodach uzasadnienia.

opinia biegłego

Opinia biegłego sporządzona na potrzeby postępowania przygotowawczego prowadzonego pod sygn. (...), odpowiada wymogom przewidzianym w art. 200 k.p.k. Opinia jest jasna, stanowcza, a jej wnioski nie zawierają żadnych sprzeczności i są należycie uzasadnione. Opinia została sporządzona przez biegłego, który dysponuje odpowiednią wiedzą i doświadczeniem medycznym niezbędnym do stwierdzenia obrażeń ciała oskarżonego. Sąd nie miał zatem żadnych podstaw ku temu aby przedmiotową opinię w jakikolwiek sposób kwestionować.

opinia biegłego T. F.

Opinia biegłego dotycząca obrażeń pokrzywdzonego, odpowiada wymogom przewidzianym w art. 200 k.p.k. Opinia jest jasna, stanowcza, a jej wnioski nie zawierają żadnych sprzeczności i są należycie uzasadnione. Opinia została sporządzona przez biegłego, który dysponuje odpowiednią wiedzą i doświadczeniem medycznym niezbędnym do stwierdzenia obrażeń ciała R. L.. Sąd nie miał zatem żadnych podstaw ku temu aby przedmiotową opinię w jakikolwiek sposób kwestionować.

zeznania I. K. (1)

Zeznania świadka I. K. (2), sąd uznał w dużej części za wiarygodne gdyż nie budziło wątpliwości, ze była naocznym świadkiem zajścia. W ocenie Sądu konsekwentne opisała zachowanie oskarżonego, wskazując, że po słownej utarczce pomiędzy M. G. a R. L., oskarżony pchnął pokrzywdzonego. świadek podniosła, że pokrzywdzony bronił się przed ciosem oskarżonego, w wyniku czego M. G. wypadł z ręki telefon. Zeznania świadka jako wiarygodne korespondują z zeznaniami pozostałych świadków tworząc całość.

zeznania I. L.

Zeznania świadka I. L., podobnie jak depozycje składane przez I. K. (2), sąd uznał za wiarygodne w całości. Świadek pomimo tego, że jest żoną pokrzywdzonego przedstawiła przekonującą wersję wydarzeń z dnia 12 września 2021 r. Zeznania świadka korespondują z zeznaniami pozostałych świadków - zwłaszcza I. K. (2) oraz samego pokrzywdzonego. Sąd nie miał podstaw ku temu aby odmówić jej wiary.

zeznania K. Z.

Świadek nie miała wiedzy co do przebiegu samego zdarzenia z 12 września 2021 r. Mimo to, sąd dał jej wiarę z uwagi na fakt, że świadek potwierdziła istnienie konfliktu sąsiedzkiego pomiędzy oskarżonym a pokrzywdzonym przez co uwiarygodniła informacje przekazane przez R. L..

zeznania R. L.

Wiarygodne w całości. Zeznania pokrzywdzonego są jasne, stanowcze i konsekwentne, wzajemnie się uzupełniając z pozostałym wiarygodnym materiałem dowodowym zebranym w sprawie. W pierwszej kolejności należy wskazać, że za wiarygodnością świadka przemawia fakt przyznania się do tego, że to on jako pierwszy nazwał oskarżonego „idiotą”. Równocześnie świadek szczegółowo i dokładnie opisał przebieg zdarzenia ze swoim i oskarżonego udziałem, które zostało potwierdzone przez wiarygodnych świadków. Sąd zatem nie miał podstaw ku temu aby odmówić pokrzywdzonemu wiary.

8.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1.1.1

wyjaśnienia oskarżonego

Wyjaśnienia oskarżonego w istotnej części nie wytrzymały konfrontacji z pozostałym materiałem dowodowym zebranym w sprawie. Przede wszystkim należy podnieść, że wbrew twierdzeniom oskarżonego, to nie pokrzywdzony pierwszy go popchnął. Przywołanej okoliczności jednoznacznie przeczą pozostały, wiarygodny materiał dowody. Słuchani w toku postępowania świadkowie jednoznacznie podnieśli, że to oskarżony pierwszy fizycznie zaatakował pokrzywdzonego poprzez popchnięcie. Wobec czego nie do przyjęcia dla sądu jest wersja oskarżonego, że to on był ofiarą całego zajścia. Równocześnie nie potwierdziła się teza oskarżonego jakoby pokrzywdzony miał go dusić i dociskać do ściany. Wobec powyższych względów sąd odmówił wiary oskarżonemu w opisanym zakresie.

zeznania świadków: A. C., D. R., S. K.

Świadkowie nie widzieli zdarzenia z 12 września 2021 r. wobec czego, nie posiadali istotnej wiedzy z perspektywy omawianego postępowania.

9.  PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

3.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

3.3. Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

3.4. Umorzenie postępowania

I

M. G.

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

Czyn zabroniony stypizowany w art. 217 § 1 k.k. popełnia ten, kto uderza człowieka lub w inny sposób narusza jego nietykalność cielesną. Z kolei czynu z art. 216 § 1 k.k. dopuszcza się ten, kto znieważa inną osobę w jej obecności albo choćby pod jej nieobecność, lecz publicznie lub w zamiarze, aby zniewaga do osoby tej dotarła.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z 9.08.2012 r., II AKa 137/12, LEX nr 1217652, słusznie zauważył, że: „Naruszeniem nietykalności cielesnej są wszystkie czynności oddziałujące na ciało innej osoby, które nie są przez nią akceptowane. Naruszenie nietykalności cielesnej nie musi łączyć się z powstaniem obrażeń, jednakże musi mieć ono wymiar fizyczny”. Z kolei przez znieważenie należy rozumieć wszelkie zachowania sprawcy, które w sposób demonstracyjny wyrażają pogardę dla innej osoby, a w szczególności mają poniżyć jej godność osobistą i sprawić, by poczuła się dotknięta lub obrażona (postanowienie SN z 7.05.2008 r., III KK 234/07, OSNKW 2008/9, poz. 69). Powyższe czyny zabronione można popełnić umyślnie z zamiarem bezpośrednim bądź ewentualnym.

Odnosząc powyższe do realiów niniejszego postępowania należy wskazać, że M. G. swoim zachowaniem wyczerpał zarówno przedmiotowe, jaki i podmiotowe znamiona przytoczonych występków. Oskarżony bowiem 12 września 2021 r. znieważył pokrzywdzonego używając słów powszechnie uznanych za obelżywe, a następnie popchnął i uderzył R. L. w rękę czym spowodował u pokrzywdzonego lekkie które naruszyły czynność narządów jego ciała na okres poniżej 7 dni. Sąd nie ma także wątpliwości, że zachowanie oskarżonego było umyślne z zamiarem bezpośrednim znieważenia pokrzywdzonego oraz naruszenia jego nietykalności cielesnej. Dlatego też bezsprzecznym jest, że M. G. zrealizował znamiona powyższych występków.

Dla bytu przestępstwa jednak koniecznym jest wykazanie, że narusza on istotne wartości społeczne. Zgodnie z art. 1 § 2 k.k. - nie stanowi przestępstwa czyn zabroniony, którego społeczna szkodliwość jest znikoma. Kodeks karny przewiduje trzy kolejne poziomy "społecznej szkodliwości czynu":

1) "znikomy" (art. 1 § 2 k.k., art. 100 k.k.);

2) "nieznaczny" (art. 59 k.k., art. 66 § 1 k.k.);

3) "znaczny" (art. 94 § 1 k.k.).

Znikoma szkodliwość społeczna czynu to kategoria ocenna. Konsekwencją tego jest brak w ustawie ścisłych kryteriów kiedy taka znikomość zachodzi. W myśl art. 115 § 2 k.k., który zawiera zamknięty katalog kryteriów oceny stopnia szkodliwości społecznej czynu, nie pozostawia wątpliwości, że dominujące znacznie mają okoliczności z zakresu strony przedmiotowej, do której dołączono tylko dwie przesłanki strony podmiotowej (postać zamiaru i motywację sprawcy), a pominięto natomiast okoliczności związane z samym podmiotem czynu, tj. sprawcą, takie jak: wiek, opinia, właściwości i warunki osobiste, które wpływają na wymiar kary (por. wyrok Sądu Najwyższego z 25 czerwca 2008 r., V KK 1/08, OSNKW 2008 r., Nr 9, poz. 75). W orzecznictwie zasadnie podkreśla się, że ocena stopnia społecznej szkodliwości konkretnego zachowania powinna być oceną całościową, uwzględniającą okoliczności wymienione w art. 115 § 2 k.k., nie zaś sumą, czy pochodną ocen cząstkowych takiej czy innej "ujemności" tkwiącej w poszczególnych okolicznościach i dlatego też, jeżeli w art. 1 § 2 k.k. mówi się o znikomej społecznej szkodliwości czynu, to wymóg znikomości dotyczy społecznej szkodliwości ocenianej kompleksowo, nie zaś jej poszczególnych faktorów (por. wyrok SN z 10 lutego 2009 r., WA 1/09, OSNwSK 2009 r., poz. 343).

Innymi słowy dla uznania, że stopień szkodliwości społecznej czynu jest znikomy nie jest konieczne, aby ta znikomość była obustronna, tzn. aby dotyczyła ona zarówno strony przedmiotowej, jak i podmiotowej. Chodzi bowiem o pewną wypadkową elementów składających się na społeczną szkodliwość konkretnego czynu zabronionego (wyrok SN z 28 sierpnia 2003 r., III KK 45/03, OSNwSK 2003 r., poz. 1857).

W realiach niniejszej sprawy, patrząc przez pryzmat wyżej zarysowanych kryteriów, które zgodnie z art. 115 § 2 k.k. decydują o stopniu społecznej szkodliwości czynu, stwierdzić należy, w zakresie czynów zarzucanych M. G., że cechuje je znikoma społeczna szkodliwość w rozumieniu art. 1 § 2 k.k. Należy pamiętać, ocena społecznej szkodliwości czynu jest oceną całościową, a nie oceną poszczególnych faktów zatem chociaż doszło do naruszenia dobra - znieważenia R. L. i naruszenia jego nietykalności cielesnej to nie można jedynie tego elementu brać pod uwagę przy ocenie. Podkreślić należy, że nie oznacza to, że takie zachowania jest aprobowane przez sąd, są to bowiem czyny społecznie negatywne i niepożądane - niemniej jednak w przedmiotowej sprawie brak podstaw do penalizacji zachowania M. G. w tym zakresie. W tym miejscu podkreślenia wymaga stanowisko sądu zgodnie z którym, nieakceptowalnym jest rozwiązywanie konfliktów sąsiedzkich w sposób zaprezentowany przez oskarżonego i pokrzywdzonego. Jednakże odnosząc całe zajście z 12 września 2021 r. należy wskazać, że to pokrzywdzony był bezpośrednim inicjatorem sprzeczki z oskarżonym spotykając się z nim na schodach nazywając go: "idiotą", zaś M. G., usiłując wcześniej wejść do mieszkania należącego do R. L., poniekąd przyczynił się do zaistnienia późniejszego zajścia. Równocześnie nie można tracić z pola widzenia faktu, że zarówno oskarżony jak i pokrzywdzony wzajemnie rzucali wobec siebie wulgaryzmy, zaś odepchnięcie oskarżonego przez pokrzywdzonego, spowodowało także u M. G. lekkie obrażenia ciała. Oceniając zdarzenie z dnia 12 września 2021 r. nie można przejść obojętnie także wobec tego, że pomiędzy oskarżonym a pokrzywdzonym od dłuższego czasu istnieje konflikt sąsiedzki, którego apogeum miało miejsce właśnie w przywołanej dacie. Ani pokrzywdzony ani oskarżony wcześniej nie próbowali rozwiązać tych problemów na drodze postępowania sądowego dotyczącego funkcjonowania wspólnoty mieszkaniowej do której obaj należą. Nie rozwiązanie przez obu zainteresowanych tych problemów drogą urzędowa doprowadziło ze stosunkowo błahego powodu (próba wejścia do mieszkania) do wybuchu złości po obu stronach i finalnie do jej wyładowania w przebiegu zdarzenia z dnia 12 września 2021 r.

Sąd wobec powołanych argumentów uznał, że społeczna szkodliwość obu zarzuconych czynów w oparciu o kryteria wskazane w art. 115 § 2 k.k., głównie motywację sprawcy oraz sposób i okoliczności popełnienia czynu, przy prowokacyjnym zachowaniu R. L. na początku zajścia - jest znikoma. Nie pozbawia to oczywiście obu czynów cech bezprawności formalnej, jednakże sąd uznał że znieważenie przez oskarżonego, R. L. i naruszenie jego nietykalności cielesnej było jego emocjonalną reakcją na zachowanie pokrzywdzonego, który zbyt impulsywnie odniósł się do M. G., spotykając się z nim na schodach w dniu 12.09.2021. Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, że mimo realizacji przez oskarżonego znamion przypisanych mu czynów, z uwagi na ich niską szkodliwość umorzył o nie postępowanie - na zasadzie art. 17 § 1 pkt 3 k.p.k.

3.5. Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

10.  KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i
środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

11.  Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

12.  inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

13.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

na zasadzie art. 628 pkt 1 k.p.k. w zw. z art. 629 k.p.k. sąd zasądził od M. G. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 959,40 zł tytułem wydatków związanych z występowaniem obrońcy z urzędu. Ponadto sąd zasądził od oskarżonego na rzecz oskarżyciela prywatnego kwotę 300 zł tytułem kosztów sądowych oraz kwotę 2280 zł tytułem wydatków związanych z ustanowieniem pełnomocnika.

III

na podstawie art. 6 ust 1 ustawy o radcach prawnych zasądził od Skarbu Państwa na rzecz Z. G. kwotę 780 zł wraz z podatkiem VAT tj. łącznie 959,40 zł tytułem pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu.

14.  Podpis

ZARZĄDZENIE

1. (...)

2. (...)

3(...)