Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 100/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Koninie z 31 października 2023 r., sygn. akt II K 1222/19

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

Zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Zarzuty zawarte w apelacji obrońcy obu oskarżonych:

1.  Naruszenia przepisów postępowania, mającego istotny wpływ na treść orzeczenia, a to art. 7 k.p.k., art. 8 k.p.k., art. 410 k.p.k. oraz art. 424 k.p.k., art. 422§3 k.p.k., art. 45 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, art. 6 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności polegającego na:

- braku przeprowadzenia przez sąd I instancji rzetelnego procesu karnego w rozumieniu art. 6 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności;

- braku poczynienia przez Sąd własnych ustaleń faktycznych w zakresie zarzutu, za który skazany został M. C. oraz R. P. oraz powtórzenie w sposób bezkrytyczny, a także wadliwy ustaleń – twierdzeń aktu oskarżenia oraz decyzji podatkowych, które nie mogą, nie zastępują i nie zwalniają Sądu z obowiązku samodzielnego ustalenia stanu faktycznego sprawy;

- rażąco wadliwym sporządzeniu uzasadnienia skarżonego wyroku, uniemożliwiające w zasadzie nie tylko zrozumienie motywów, którymi kierował się sąd wydając orzeczenie w sprawie, ale także w ślad za tym /ewentualne/ skuteczne zaskarżenie wyroku oraz przeprowadzenie jego rzetelnej kontroli przez sąd odwoławczy;

- zbiorczym, nieidentyfikowalnym przywoływaniu całości dowodów z aktu oskarżenia, uniemożliwiające weryfikację prawidłowości ustaleń faktycznych sądu;

- braku dokonania samodzielnych ustaleń odnośnie istnienia oraz wysokości zobowiązań podatkowych;

- wadliwym przyjęcie sądu, że w przypadku „braku kwestionowania” okoliczności, wskazanych przez Rzecznika Interesu Publicznego w akcie oskarżenia, na które oskarżyciel przywoływał tamże /abstrahując od tego, czy trafnie/ okreśłone dowody zwalnia sąd orzekający z obowiązku poczynienia własnych ustaleń faktycnzych i uprawnia do bezrefleksyjnego powtarzania twierdzeń aktu oskarżenia;;

- blędnym, w ślad za zapisami aktu oskarżenia, sprzecznym z zasadami doświadczenia życiowego i logicznego rozumowania ustaleniu – obciążającym oskarżonych – że wyjaśnienia są niewiarygodne gdyż „mimo tego, że poszczególne faktury opieały na znaczne kwoty rzędu kilkudziesięciu tysięcy złotych/na marginesie – które faktury?przez kogo wystawione?ile było faktur łącznie?na jakie kwoty?/sprzedaż odbywała się gotówkowo”;

- czynienieniu niegatywnych ustaleń na podstawie „poszlak”, nie tylko z pominięciem ustalenia ich nieriozerwalnego łańcucha, ale także i przede wszystkim bez rozważenia prawdopodbieństwa trafności tezy co do danej poszlaki;

- nieuzasadnionej odmowie dania przymiotu wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego R. P. oraz M. C., nieprzyznających się do popełnienia zarzucanych im czynów, które to wyjaśnienia w pełni korelują z obiektywnym materiałem dowodowym oraz oparcie rozstrzygnięcia na dobranych dowolnie i przywołanych wybiorczo fragmentach dowodów, które oceniane całościowo i kompleksowo przeczą treści tez, lansowanych przez sąd w uzasadnieniu skarżonego orzeczenia, co dotyczy w szczególności:

- zupełne zaniechanie przeprowadzenia „testu prawdy” depozycji pomawiających R. P. oraz M. C., o czym szczegółowo poniżej;

- braku rozstrzygnięcia wątpliwości występujących w sprawie na korzyść oskarżonych, poprzez dokonanie ustaleń faktycznych w sposób sprzeczny z treścią wyjaśnień, pomimo braku dowodów je dezawuujących;

- rażące naruszenie gwarantowanej Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej oraz Konwencją o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności naczelnej zasady rzetelności procesu, w tym w szczególności poprzez naruszenie zasady równości stron oraz aktywnego udziału stron w postępowaniu i zasady domniemania niewinności, a polegające na zupełnym i niezrozumiałym pominięciu dowodów, które wprost potwierdzają treść wyjaśnień oskarżonych odnośnie przebiegu zdarzenia, w zakresie którego przypisano R. Ś. winę i sprawstwo;

2.  błędu w ustaleniach faktycznych, a polegający na przyjęciu, iż oskarżonemu R. Ś. można przypisać winę i sprawstwo co do przypisanego my czynu;

3.  błędu w ustaleniach faktycznych, a polegający na przyjęciu, że faktury wymienione w treści zarzutu, były fikcyjne w sytuacji, gdy firma (...) oraz (...) świadczyły usługi transportowe na rzecz wielu podmiotów w okresie, objętym zarzutem oraz nie wykazywała wyższego, niż średnie zużycia paliwa w ramach taboru pojazdów.

Zarzutu podniesione w apelacji oskarżyciela publicznego:

1.  obrazy przepisów prawa procesowego, która miała wpływ na treść zaskarżonego wyroku, a mianowicie art. 4 k.p.k., art. 7 k.p.k., polegającą na przeprowadzeniu przez sąd I instancji nieprawidłowej oceny zgromadzonego materiału dowodowego, poprzez wybiórczą i jednostronną ocenę poszczególnych dowodów, nieuwzględnienie przy orzekaniu całokształtu ujawnionych w toku rozprawy okoliczności mających znaczenie dla poczynionych ustaleń dotyczących popełnienia przez oskarżonego zarzucanego mu czynu, pominięcie przy ustaleniu stanu faktycznego przez sąd I instancji, iż Sąd Rejonowy Łódź Śródmieście w Ł. wyrokiem nakazowym z dnia 20 lutego 2019 r. sygn. akt (...) wobec R. P. nie skazał wymienionego za czyn z art. 18§3 k.k. w zw. z art. 271§3 k.k. w zw. z art. 271§1 k.k. w zw. z art. 12§1 k.k. w zw. z art. 65§1 k.k., czego konsekwencją było przyjęcie, iż w niniejszej sprawie następuje powaga rzeczy osądzonej w zakresie czynu III wyroku wobec R. P.; co miało oczywisty wpływ na treść wyroku powodując niesłuszne umorzenie postępowania w zakresie pkt III wyroku wobec R. P.;

2.  błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na treść zaskarżonego wyroku, polegający na nieuzasadnionym przyjęciu, że w zakresie czynu zarzucanego R. P. w pkt III wyroku wypełniającego znamiona art. 18§3 k.k. w zw. z art. 271§3 k.k. w zw. z art. 271§1 k.k. w zw. z art. 12§1 k.k. w zw. z art. 65§1 k.k. zachodzi przesłanka do umorzenia postępowania na podstawie art. 17§1 pkt 7 k.p.k. z tytułu powagi rzeczy osądzonej w oparciu o błędne ustalenie, iż skazanie R. P. wyrokiem nakazowym przez Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w V Wydziale Karnym z 20 lutego 2019 r. za czyny z art. 273 k.k. w zw. z art. 12 k.k. popełnionych w okresie od dnia 25 lutego 2011 r. do dnia 26 listopada 2012 r. stanowi powagę rzeczy osądzonej w zakresie czynu z punktu III wyroku w zakresie czynu zarzucanego R. P. w pkt III wyroku wypełniającego znamiona art. 18§3 k.k. w zw. z art. 271§3 k.k. w zw. z art. 271§1 k.k. w zw. z art. 12§1 k.k. w zw. z art. 65§1 k.k., popełnionego w okresie od dnia 3 stycznia 2011 r. do dnia 20 października 2012 r.;

3.  obrazy przepisów prawa materialnego w innym przypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., gdyż orzeczenie nie odpowiada prawu pod postacią art. 45§1 k.k. polegającą na niezastosowaniu tego przepisu i zaniechanie orzeczenia przez Sąd wobec oskarżonego M. C. i oskarżonego R. P. obligatoryjnego przepadku na rzecz Skarbu Państwa równowartości korzyści majątkowej, którą osiągnęli z popełnienia przypisanych im przestępstw, tj. wobec oskarżonego M. C. za czyn z p[kt I w kwocie 65 097,16 zł oraz wobec oskarżonego R. P. za czyn z pkt II wyroku w kwocie 158 659 zł;

4.  błędu w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę wyroku, mający wpływ na jego treść, polegający na wyrażeniu poglądu, iż dowody ujawnione na rozprawie i ustalone na ich podstawie okoliczności wskazują, że orzeczenie przepadku równowartości korzyści majątkowych doprowadziłoby do sytuacji, w której oskarżeni byliby podwójnie obciążeni koniecznością zwrotu wynikającej z popełnienia przypisanych im przestępstw należności publicznoprawnych, do uiszczenia których obowiązani są w oparciu o przepisy ustaw podatkowych oraz błędnym uznaniu, iż kwota podatku VAT wynikająca z faktur nie może być uznana za korzyść majątkową pochodzącą bezpośrednio z przestępstwa, podczas, gdy prawidłowa analiza całokształtu ujawnionych w toku przewodu sądowego okoliczności wskazuje, iż wobec oskarżonych M. C. i R. P. w zakresie czynu z punktu II nie było orzeczonego zobowiązania należności publicznoprawnej przez organy administracji skarbowej, wskutek czego to niesłuszne odstąpienie od orzeczenia wobec oskarżonych przepadku równowartości korzyści majątkowych.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W pierwszej kolejności zostaną omówione wyżej zacytowane zarzuty apelacyjne zawarte w apelacji obrońcy obu oskarżonych.

Sąd odwoławczy w toku kontroli apelacyjnej nie dopatrzył się uchybień w ocenie dowodów, którą przeprowadził Sąd I instancji. Ocena dowodów przeprowadzonych w toku postępowania pozostaje pod ochroną prawa procesowego (art. 7 k.p.k.), gdyż została poprzedzona ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy (art. 410 k.p.k.) i to w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy.

Sąd I instancji wydał wyrok na podstawie analizy całokształtu ujawnionych w toku postępowania okoliczności, mających znaczenie dla przedmiotowego rozstrzygnięcia, wobec czego ocena zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie uchybia treści art. 410 k.p.k.

Zarzut obrazy ww. przepisów okazał się wiec oczywiście bezzasadny. Natomiast zarzut obraza art. 424 k.p.k. nie może być samodzielną przyczyną uchylenia wyroku, lecz może być podnoszony w związku z zarzutem obrazy innych przepisów postępowania, takich jak art. 7 i 410 k.p.k., w szczególności gdy pisemne uzasadnienie wskazuje, że wyrok nie został oparty na całokształcie ujawnionych w trakcie rozprawy głównej okoliczności. Sytuacja taka w niniejszej sprawie jednak nie zachodzi. W uzasadnieniu apelacji skarżący przywołał jedynie kilka orzeczeń dotyczących przepisu art. 424§1 k.p.k., które nie mają jednak żadnego przełożenia na niniejszą sprawę. Trzeba w związku z tym ogólnie zauważyć, iż uzasadnienie powstaje już po wydaniu wyroku, zatem ewentualne jego błędy nie mogą być co do zasady traktowane w kategoriach obrazy prawa mającej wpływ na treść zapadłego wcześniej orzeczenia. Ustawodawca wyłączył obecnie wprost możliwość uchylenia orzeczenia z powodu, iż jego uzasadnienie nie odpowiada wymogom określonym w art. 424 k.p.k. (art. 455a k.p.k.), co więcej - nawet w skrajnym wypadku, gdy uzasadnienie w ogóle nie zostanie sporządzone (np. wskutek śmierci sędziego wydającego zaskarżony wyrok w składzie jednoosobowym), okoliczność ta sama w sobie także nie " wymusza" uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania (por. wyrok SA w Warszawie z dnia 17 czerwca 2019 r., sygn. II AKa 281/18). Niezależnie od tego trzeba zauważyć, iż sporządzone uzasadnienie zgodnie z art. 424 k.p.k. w obecnym brzmieniu ma być zwięzłe, nie ma zatem wymogu, by w sposób wyczerpujący przedstawiało wszelkie możliwe rozważania i przemyślenia Sądu powzięte w trakcie narady nad orzeczeniem. Z drugiej strony trzeba też podkreślić, iż w doktrynie formułowane są poglądy o wręcz zbędności przywoływania treści zeznań, wyjaśnień czy opinii biegłych jako sprzecznej z ideą zwięzłości uzasadnienia. W świetle tych uwag nie sposób uznać, by sporządzone w niniejszej sprawie uzasadnienie nie odpowiadało wymogom z art. 424 k.p.k. Przeciwnie, uzasadnienie to umożliwia w pełni kontrolę odwoławczą zaskarżonego orzeczenia, zaś apelacja obrońcy, odnosząca się do konkretnych twierdzeń zawartych w uzasadnieniu, dowodzi, że także dla autora apelacji nie było problemem dowiedzenie się z dokumentu sporządzonego przez Sąd Rejonowy, jakie poczynił on ustalenia i na jakiej podstawie.

Zarzut obrazy przepisu art. 422§3 k.k. jest natomiast dla sądu odwoławczego całkowicie niezrozumiały, przepis ten dotyczy bowiem odmowy przyjęcia wniosku o sporządzenie na piśmie uzasadnienia wyroku, co nie miało przecież w niniejszej sprawie miejsca.

Sąd odwoławczy nie podzielił też zarzutów obrazy art. 8 k.p.k. oraz art. 45 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, art. 6 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. To, iż także prokurator zarzucił sądowi meriti obrazę art. 7 k.p.k., a także jednostronną i wybiórczą ocenę materiału dowodowego przeczy tezie zawartej w apelacji obrońcy, jakoby sąd ten bezkrytycznie powtórzył twierdzenia aktu oskarżenia. Odnośnie natomiast decyzji podatkowych, jak i wyroku nakazowego, którym został prawomocnie skazany oskarżony R. P., wskazać należy, iż przy ustalaniu zasad związania sądu karnego ustaleniami zawartymi w decyzjach organów skarbowych trzeba uznać zasadę samodzielności jurysdykcyjnej sądu (art. 8 § 1 k.p.k.), co jednakże nie zakazuje sądowi czynienia własnych ustaleń na podstawie decyzji administracyjnej, o ile uzna ją za dowód przydatny w sprawie. Nie można jednakże automatycznie przesądzać o związaniu sądu decyzją, gdyż nie jest to akt konstytutywny (zob. wyrok SA w Szczecinie z 11.03.2021 r., sygn. akt II AKa 153/20). Sąd karny nie jest więc związany treścią innego wyroku lub decyzją administracyjną, co nie oznacza jednak, iż nie może przeprowadzić dowodu z takich dokumentów w toku procesu karnego i dokonać na ich podstawie własnych ustaleń faktycznych. W taki właśnie sposób procedował w niniejszej sprawie sąd rejonowy, nie naruszając żadnych reguł gwarancyjnych i zapewniając oskarżonym w pełni prawo do obrony.

Skarżący podniósł, iż wyrok został oparty na zeznaniach A. K., C. M. i Ł. L., które należy ocenić jako dowody z pomówienia. Dowody te nie mogą jednak li tylko z tej przyczyny zostać odrzucone. Odwołując się do przytoczonych przez apelującego kryteriów (str. 6 środka odwoławczego) wskazać trzeba, iż:

1.  okoliczności podane przez ww. świadków potwierdzone zostały przede wszystkim w dokumentach w postaci przedmiotowych faktur VAT, wykorzystanych przez obu oskarżonych do umniejszenia należności publicznoprawnych przysługujących Skarbowi Państwa,

2.  wobec skali działalności A. K. i Ł. L. obciążenie oskarżonych R. P. i M. C. nie miało istotnego znaczenia dla sytuacji prawnej i procesowej tych dwóch osób,

3.  świadkowie wskazani przez obrońcę w żaden sposób nie ukrywali swojego udziału w przestępczym procederze., wskazuje to na szczerość ich relacji (na co zasadnie zwrócił uwagę sąd meriti),

4.  zeznania te były konsekwentne i zgodne w toku całego postępowania,

5.  zeznania tych osób wzajemnie korespondowały, znalazły oparcie w ww. dokumentach oraz relacjach innych świadków: G. W., J. Z., Z. W., M. P.,

6.  ww. zeznania znalazły oparcie w zasadach wiedzy i doświadczenia życiowego, ponieważ to oskarżeni R. P. i M. C. osiągnęli korzyść majątkową posługując się fikcyjnymi fakturami VAT, nikt inny nie był beneficjentem tego procederu, wystawcy fikcyjnych faktur mogli czerpać korzyść jedynie w wyniku przekazania im części środków przez wymienionych oskarżonych.

Wszystkie ww. okoliczności wskazywały, że jedynym celem działalności Ł. L. i A. N. było odpłatne wystawianie tzw. „pustych faktur VAT”. Fakt świadczenia przez oskarżonych usług transportowych nie ma w tym zakresie żadnego znaczenia, nie jest to bowiem kwestionowane, nie mogli oni jednak nabywać paliwa od Ł. L. i A. N.. Wszystkie te okoliczności zostały jasno, precyzyjnie i przekonująco opisane w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Zarzuty błędu w ustaleniach faktycznych stanowiły więc jedynie gołosłowną polemikę w prawidłowymi ustaleniami dokonanymi przez Sąd I instancji.

Co do pominięcia przez ten sąd dowodów, które potwierdzają wyjaśnienia oskarżonego, to skarżący nie wskazał jakie to były dowody, a sąd odwoławczy nie zdołał takich odnaleźć w zgromadzonym materiale dowodowym.

Powyższe wskazuje, iż wina o sprawstwo oskarżonych zostały ustalone na podstawie dowodów bezpośrednich (wymienionych też w omawianej apelacji) a nie poszlakowych.

Ponadto w uzasadnieniu apelacji obrońcy zawarto teoretyczne, naukowe dywagacje dotyczące dowodu z zeznań świadka, które trudno odnieść wprost do niniejszej sprawy.

Wreszcie w niniejszej sprawie nie doszło do braku rozstrzygnięcia wątpliwości na korzyść oskarżonych. Wątpliwości nie pojawiły się bowiem, stan faktyczny został ustalony jednoznacznie i kategorycznie na podstawie dowodów ocenionych w sposób zgodny z normą prawną zawartą w przepisie art. 7 k.p.k. Naruszenie zasady in dubio pro reo jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy sąd orzekający w sprawie rzeczywiście powziął wątpliwości co do treści ustaleń faktycznych i wobec niemożliwości ich usunięcia rozstrzygnął je na niekorzyść oskarżonego. Z orzecznictwa wynika, że zasada tłumaczenia wątpliwości na korzyść oskarżonego nie polega na obowiązku automatycznego wyboru najkorzystniejszej wersji wynikającej z materiału dowodowego sprawy. Jeżeli z tego materiału wynikają różne wersje zdarzenia, to nie jest to równoznaczne z zaistnieniem niedających się usunąć wątpliwości w rozumieniu art. 5 § 2 k.p.k. W takim przypadku, zgodnie z art. 7 k.p.k. sąd zobowiązany jest do dokonania ustaleń na podstawie swobodnej oceny dowodów. Dopiero, gdy po wykorzystaniu wszelkich dostępnych możliwości nie zostaną one usunięte należy je tłumaczyć w sposób korzystny dla oskarżonego. Jeżeli jednak sąd dokona stanowczych ustaleń, to w ogóle nie zachodzi potrzeba odwoływania się do przepisu art. 5 § 2 k.p.k., bo według tych ustaleń nie ma wątpliwości co do stanu faktycznego (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17 grudnia 2003 r., VKK 72/03, LEX nr 83771). W niniejszej sprawie nie można mówić o naruszeniu zasady in dubio pro reo, bowiem Sąd I instancji nie miał żadnych wątpliwości, że ze zgromadzonych w sprawie dowodów wynikało, iż oskarżeni dopuścili się zarzucanych im czynów. Ze zgromadzonego materiału dowodowego wynikało bowiem niezbicie, że oskarżeni otrzymywali „puste” faktury VAT od przedsiębiorstw (...) oraz (...), a następnie wprowadzali je do ewidencji księgowej i podatkowej.

Reasumując powyższe rozważania Sąd odwoławczy uznał, że Sąd I instancji wnikliwie zapoznał się ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, dokonał prawidłowej oceny dowodów i prawidłowo ustalił stan faktyczny sprawy.

W oparciu o powyższe rozważania – apelację obrońcy oskarżonego należało uznać za niezasadną.

***

Odnośnie zarzutów podniesionych w apelacji prokuratora:

Całkowicie niezasadne okazały się zarzuty nr 1 i 2 dotyczące umorzenia postępowania karnego wobec oskarżonego R. P. o czyn opisany w punkcie 3 części komparatywnej zaskarżonego wyroku.

Nie ulega bowiem wątpliwości, iż czyn ten został zakwalifikowany w akcie oskarżenia z art. 18§3 k.k. w zw. z art. 271§3 k.k. w zw. z art. 271§1 k.k. w zw. z art. 12§1 k.k. w zw. z art. 65§1 k.k., jedynie z tego powodu, że oskarżony R. P. został wcześniej skazany przez Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia wyrokiem nakazowym z 20 lutego 2019 r. w sprawie (...) za czyn zakwalifikowany z art. 273 k.k. w zw. z art. 12 k.k. Przy czym czyn ten dotyczył 83 faktur VAT opisanych również w zarzucie V niniejszego aktu oskarżenia wystawionych przez (...) (...)-(...) K.. W niniejszej sprawie oskarżono więc R. P. o pomocnictwo do wystawienia tych samych faktur VAT za użycie których został już wcześniej skazany. Jeżeli ww. wyrok nie zostałby wydany przez Sąd Rejonowy dla Łodzi Śródmieścia czyn oskarżonego zostałby zakwalifikowany podobnie jak inne w niniejszej sprawie na podstawie art. 18§3 k.k. w zw. z art. 271§3 k.k. w zw. z art. 271§1 k.k. w zb. z art. 273 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k. w zw. z art. 12§1 k.k. w zw. z art. 65§1 k.k. Taką też kwalifikację sąd odwoławczy uznaje za właściwą. Nie zmienia to jednak faktu, iż czyn ten został już osądzony przez Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia i z tej jedynie przyczyny, iż sąd ten przyjął nieprawidłową, niepełną kwalifikację prawną oskarżony R. P. nie może być po raz kolejny za niego karany. Przyjmując rozumowanie apelującego prokuratora za właściwe w razie kumulatywnej kwalifikacji prawnej czynu opisanej w art. 11§2 k.k. sprawca mógłby być karany tyle razy ile przepisów ustawy karnej znajduje zastosowanie w odniesieniu do popełnionego czynu (jeśli czyn wyczerpuje np. znamiona określone w art. 286§1 k.k., art. 297§1 k.k. i art. 270§1 k.k., a sąd skazał jedynie z art. 297§1 k.k., to następnie mógłby być złożony akt oskarżenia i wydany wyrok odnośnie kwalifikacji z art. 286§1 k.k. i jeszcze później z art. 270§1 k.k.). Takie postępowanie jest niedopuszczalne, powaga rzeczy osądzonej dotyczy czyny, w przypadku czynu ciągłego oskarżeni mieli z góry powzięty zamiar popełnienia czynu z art. 18§3 k.k. w zw. z art. 271§3 k.k. w zw. z art. 271§1 k.k. w zb. z art. 273 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k. w zw. z art. 12§1 k.k. w zw. z art. 65§1 k.k. Postępowanie co do tego czynu zostało prawomocnie zakończone, niedopuszczalne było prowadzenie kolejnego postępowania, a tym bardziej ponowne skazanie.

Przywołany przez skarżącego prokuratora na str. 11 apelacji wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 sierpnia 2023 r. sygn. akt I KK 213/23 dotyczy zasadniczo innego przestępstwa – niealimentacji z art. 209§1a k.k. Nie można więc tego orzeczenia przenosić na grunt niniejszego postępowania.

Zasadne były natomiast zarzuty apelacji prokuratorskiej dotyczące nie orzeczenia obligatoryjnego przepadku równowartości korzyści majątkowej osiągniętej przez oskarżonych z popełnienia przestępstw na podstawie art. 45§1 k.k. Doszło więc do oczywistej obrazy przywołanego przepisu prawa materialnego. Sąd odwoławczy podzielił stanowisko oskarżyciela publicznego, iż oskarżeni osiągnęli korzyści majątkowe odpowiadające wartości podatku VAT wynikającego z poświadczających nieprawdę faktur VAT. Dodać należy, iż w przedmiocie tych należności nie zostało wydane jakiekolwiek orzeczenie przez inny organ państwowy, co doprowadziłoby do niemożności ich wyegzekwowania chociażby z powodu upływu terminów przedawnienia.

Wniosek

Zawarte w apelacji obrońcy:

- zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez uniewinnienie oskarżonych od zarzucanych im czynów, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego orzeczenia oraz o przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Koninie.

Zawarte w apelacji prokuratora:

- zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie w stosunku do oskarżonego M. C. przepadku równowartości korzyści majątkowej w kwocie 65 097,16 zł za czyn z punktu I wyroku oraz orzeczenie w stosunku do oskarżonego R. P. przepadku równowartości korzyści majątkowej za czyn z pkt II wyroku w kwocie 158 569 zł,

- uchylenie zaskarżonego wyroku wobec oskarżonego R. P. odnośnie czynu z punktu III i przekazanie w tym zakresie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd odwoławczy nie podzielił zarzutów zawartych w apelacji obrońcy i uznał, iż sprawstwo i wina obu oskarżonych ustalone zostały przez Sąd I instancji prawidłowo.

Niezasadne były też zarzuty apelacji prokuratora dotyczące oskarżonego R. P. w zakresie w jakim postepowanie karne zostało co do niego umorzone.

Trafne były natomiast zarzuty dotyczące obrazy prawa materialnego – art. 45§1 k.k.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1Sprawstwo i wina oskarżonych.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Sprawstwo i wina oskarżonych w świetle zgromadzonych w sprawie dowodów i prawidłowo ustalonego stanu faktycznego nie budziły wątpliwości Sądu odwoławczego. Oskarżeni swoim zachowaniem wypełnił wszystkie znamiona przypisanych im czynów.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot i zakres zmiany

0.0.1Orzeczenie na podstawie art. 45§1 k.k. przepadku równowartości korzyści majątkowej osiągniętej przez oskarżonego M. C. w związku ze skazaniem za czyn przypisany w pkt I zaskarżonego wyroku w kwocie 65.097,16 zł oraz przez oskarżanego R. P. w związku ze skazaniem za czyn przypisany w pkt VI zaskarżonego wyroku w kwocie 158.569 zł.

Zwięźle o powodach zmiany.

Zarzut apelacji prokuratora w tym zakresie okazał się w pełni zasadny.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3

O kosztach sądowych orzeczono na podstawie art. 624§1 k.p.k., uwzględniając wysokość orzeczonych przepadków równowartości korzyści majątkowych osiągniętych z popełnionych przestępstw.

7.  PODPIS

Anna Klimas Robert Rafał Kwieciński Agata Wilczewska