Pełny tekst orzeczenia

Przewodniczący:

Sędzia SO Agnieszka Karłowicz

Protokolant:

st. sekr. sąd. Beata Defut-Kołodziejak

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 154/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Garwolinie z dnia 17 listopada 2023 r. w sprawie II K 71/23

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☒ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

----

----------------------

--------------------------------------------------------------

--------------

--------------

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

---------

----------------------

--------------------------------------------------------------

--------------

--------------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

------------------

-------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

------------------

-------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1) obrazy przepisów postępowania, który miał wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia t.j.

- art. 7 k.p.k w zw. z art. 4 k.p.k, poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny w sposób sprzeczny z zasadami prawidłowego rozumowania, wiedzy i doświadczenia życiowego wyjaśnień oskarżonego w zakresie jakim zostały one uznane za niewiarygodne w sytuacji gdy wyjaśnienia oskarżonego były logiczne, konsekwentne i spójne jak również wiedza i doświadczenie życiowe powinny prowadzić do uznania wyjaśnień oskarżonego za wiarygodne, co skutkowało błędem w ustaleniach faktycznych, co do sprawstwa oskarżonego;

2) błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku polegający na błędnym przyjęciu, że oskarżony popełnił zarzucany mu czyn, w sytuacji gdy właściwa analiza i ocena zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego powinna prowadzić do wniosku, że oskarżony swoim zachowaniem nie wypełnił znamiona „uchylania się” od wykonania obowiązku alimentacyjnego tym samym nie dopuścił się przypisanego mu czynu, co w konsekwencji doprowadziło do jego bezpodstawnego skazania;

ewentualnie

3) błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, polegający na błędnym przyjęciu, że nie zachodzą okoliczności pozwalającego na wymierzenie oskarżonemu kary ograniczenia wolności zgodnie z art. 58 § 1 kk i dla spełnienia celów kary konieczna jest jego resocjalizacja w warunkach zakładu karnego, co w konsekwencji skutkowało orzeczeniem wobec oskarżonego rażąco niewspółmiernie surowej kary 6 miesięcy pozbawienia wolności, w sytuacji gdy uwzględnienie i nadanie właściwego znaczenia takim okolicznościom jak brak zleceń od klientów, stan zdrowia oskarżonego przed zachorowaniem na koronawirusa i po przejściu choroby oraz dokonanie 3 płatności w dniach 05.10.2021r. - 1000,00 zł, 18.05.2022r. - 3000,00 zł i 17.10.2022r. - 3000,00 zł, powinno skutkować wymierzeniem kary ograniczenia wolności, co byłoby wystarczające do osiągnięcia celów kary w zakresie prewencji indywidualnej jak i prewencji ogólnej.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd Okręgowy na podstawie z art. 423 § 1a kpk niniejsze pisemne uzasadnienie wyroku ograniczył jedynie do części dotyczącej rozstrzygnięcia o karze, albowiem wniosek o sporządzenie uzasadnienia wyroku na piśmie wniesiony został oskarżonego dotyczył jedynie takiego rozstrzygnięcia. Co prawda oskarżony zarzuca błąd w ustaleniach faktycznych, jednakże z treści zarzutu należy przyjąć, że stawia on zarzut rażącej niewspółmierności orzeczonej wobec niego kary. W niniejszej sprawie Sąd Rejonowy co prawda prawidłowo ustalił katalog okoliczności łagodzących, które wpływały na wymiar kary, jednak nadał im zbyt małą wagę, co doprowadziło do nietrafnego rozstrzygnięcia w tym zakresie.

Rażąca niewspółmierność kary, o której mowa w art. 438 pkt 4 kpk występuje wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary, można przyjąć, że zachodzi wyraźna nie dająca się zaakceptować różnica między karą wymierzoną przez sąd pierwszej instancji, a karą, jaką należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej w następstwie prawidłowego zastosowania w sprawie dyrektyw wymiaru kary przewidzianych w art. 53 kk oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo (por. wyrok SN z 27.10.2022 r., I KK 173/22, OSNK 2023, nr 2, poz. 5). Sąd I instancji powinien wymierzyć karę tak, by z jednej strony jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy, ale też uwzględniała stopień społecznej szkodliwości czynu oraz cele zapobiegawcze, które ma osiągnąć w stosunku do oskarżonego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Sąd II instancji w pełni podzielił stanowisko skarżącego w kwestii rażącej niewspółmierności orzeczonej represji karnej. Wymiar kary wyznaczają granice ustawowego zagrożenia przewidziane za dany czyn zabroniony wyszczególnione w części szczególnej Kodeksu Karnego, który musi znaleźć odzwierciedlenie w okolicznościach danej sprawy.

Odnosząc się do wymiaru kary orzeczonej względem oskarżonego należy wskazać, że sankcja karna wymierzona przez Sąd I instancji była rażąco niewspółmierna, przez co wymagała korekty. Sąd Okręgowy uznał, iż sprawiedliwą karą będzie kara ograniczenia wolności. Jest ona adekwatna do stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu podsądnego. Wymierzenie oskarżonemu kary ograniczenia wolności w wymiarze roku i 6 miesięcy uwzględnia dobro rodziny, będącej głównym przedmiotem ochrony w przypadku przestępstwa niealimentacji. Tak ukształtowana kara czyni zadość wymaganiom wynikającym z art. 53 kk. Orzekając karę tego rodzaju Sąd uznał, że oskarżony nie jest osobą na tyle zdemoralizowaną, że tylko orzeczenie kary pozbawienia wolności będzie sprawiedliwą odpłatą za popełnione przez niego czyny. W ocenie Sądu Odwoławczego, zastosowanie kary roku i 6 miesięcy ograniczenia wolności, polegającej na obowiązku wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin w stosunku miesięcznym przyniesie oczekiwany skutek, umożliwiając pogodzenie wykonywania orzeczonej kary z nałożonym w pkt. II wyroku obowiązkiem łożenia na rzecz synów. Jak wynika z akt sprawy orzekane do tej pory kary ograniczenia wolności oskarżony realizował. Jednocześnie, orzeczenie tej kary nie pozbawi możliwości zarobkowania oskarżonego, a co najwyżej w pewnym stopniu ją utrudni. W przekonaniu Sądu Okręgowego, wymierzona dolegliwość wzbudzi w oskarżonym poczucie odpowiedzialności za sytuację życiową synów. Wydaje się, że postawa oskarżonego w części uległa zmianie, co zauważył Sąd Instancji wskazując na dokonane wpłaty tytułem świadczeń alimentacyjnych 18 maja 2022 roku i 17 października 2022 roku. Również w toku postępowania odwoławczego oskarżony okazał kolejne dowody wpłat tytułem alimentów (k.119). Oskarżony wskazał, że obecnie pracuje i ukończył terapię odwykową. Podkreślenia wymaga, że tak ukształtowany wymiar kary nie wpłynie negatywnie na względy prewencyjne, jak również w zakresie społecznego oddziaływania i tym samym zapobiegnie wykształceniu w społeczeństwie błędnego przekonania o nadmiernej pobłażliwości organów sprawiedliwości wobec sprawców tego rodzaju przestępstw. Jednocześnie będzie ona stanowiła dla oskarżonego realną przestrogę przed lekceważeniem porządku prawnego, albowiem musi on zrozumieć, że popełnianie kolejnych przestępstw się nie opłaca i każdorazowo będzie się wiązać ze zdecydowaną reakcją organów wymiaru sprawiedliwości. Z kolei obowiązek łożenia na rzecz synów wzmocni dodatkowo prewencyjne cele kary.

Wniosek

1) o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu;

ewentualnie

2) o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wymierzenie kary ograniczenia wolności w wymiarze ustalonym przez Sąd.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

z powodów wskazanych powyżej nastąpiła konieczność zmiany zaskarżonego wyroku, ale jedynie częściowo poprzez orzeczenie wobec oskarżonego kary ograniczenia wolności w miejsce kary pozbawienia wolności

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

wyrok Sądu Rejonowego w Garwolinie z dnia 17 listopada 2023 r. w sprawie II K 71/23 w części niewymienionej w podsekcji 5.2.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

w zakresie tych rozstrzygnięć zaskarżony wyrok - jako słuszny i odpowiadający prawu - należało utrzymać w mocy.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

że w miejsce orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności orzekł karę 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy ograniczenia wolności polegającej na obowiązku wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w rozmiarze 30 (trzydziestu) godzin w stosunku miesięcznym; na podstawie art. 34 § 3 kk w zw. z art. 72 § 1 pkt 3 kk zobowiązał oskarżonego do wykonywania ciążącego na nim obowiązku łożenia na utrzymanie małoletnich dzieci D. Ż., P. Ż. i B. Ż.

Zwięźle o powodach zmiany

szerzej o powodach w podsekcji 3.1.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

-----------------------------------------------------------------------------------

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.1.

-----------------------------------------------------------------------------------

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

----------------------

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

apelacja oskarżonego okazała się w części niezasadna, zatem powinien on ponieść koszty postępowania odwoławczego, jednakże z uwagi na konieczność wypełniania przez niego obowiązku alimentacyjnego, Sąd Okręgowy uznał w oparciu o przepis art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 634 kpk, że względy słuszności przemawiają za tym, aby zwolnić go od opłaty za II instancję oraz wydatków postępowania odwoławczego.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Oskarżony

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Cały wyrok

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana