Pełny tekst orzeczenia

Przewodniczący:

SSO Agnieszka Karłowicz

Protokolant:

st.sekr.sądowy Agnieszka Walerczak

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 171/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Węgrowie z dnia 28 grudnia 2023 roku, wydany w sprawie o sygn. akt II K 340/23

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

----

----

----------------------

--------------------------------------------------------------

--------------

--------------

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

---------

----------------------

--------------------------------------------------------------

--------------

--------------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

/Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

------------------

-------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

------------------

-------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut obrońcy

rażąca niewspółmierność orzeczonej wobec oskarżonego kary 10 (dziesięciu) miesięcy-pozbawienia wolności w odniesieniu do wszystkich ujawnionych w niniejszej sprawie okoliczności oraz w stosunku do winy i społecznej szkodliwości, relacji do celów, jakie kara ta winna spełniać, wobec przewartościowania w zakresie wymiaru kary uprzedniej karalności oskarżonego; jednocześnie zarzucam błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który mógł mieć wpływ na jego treść, a sprowadzający się do uznania, że wymierzenie oskarżonemu kary o charakterze wolnościowym przy zastosowaniu art. 37a k.k. nie doprowadzi do osiągnięcia celów postępowania i tylko zastosowanie kary o charakterze izolacyjnym może wdrożyć oskarżonego do przestrzegania porządku prawnego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadne

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzuty obrońcy oskarżonego okazały się niezasadne.

Przesłanka rażącej niewspółmierności kary jest spełniona tylko wówczas, jeżeli z punktu widzenia nie tylko sprawcy czy jego obrońcy, ale i ogółu społeczeństwa, orzeczona kara jawi się jako niesprawiedliwa, zbyt drastyczna, przynosząca nadmierną dolegliwość. Nie chodzi przy tym o każdą ewentualną różnicę w ocenach co do wymiaru kary, ale o różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać można byłoby - również w potocznym znaczeniu tego słowa – rażąco niewspółmierną, czyli niewspółmierną w stopniu niedającym się wręcz zaakceptować. Pojęcie niewspółmierności rażącej oznacza zatem znaczną dysproporcję między karą wymierzoną, a karą sprawiedliwą, zasłużoną, która powinna zostać wymierzona w wyniku prawidłowego zastosowania dyrektyw sądowego wymiaru kary oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo.

Na tym etapie rozważań przypomnieć należy, iż w myśl regulacji zawartych w art. 53 kk Sąd wymierzając karę, winien baczyć, by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy sprawcy, uwzględnić stopień społecznej szkodliwości przypisanego mu czynu, a także mieć na uwadze cele zapobiegawcze i wychowawcze, które winna sprawować kara, jak również potrzeby wynikające z dyrektywy prewencji ogólnej. Nadto, Sąd wymierzając karę powinien zwrócić uwagę na właściwości i warunki osobiste sprawcy.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy należy podkreślić,
iż Sąd Rejonowy prawidłowo i należycie rozważył wszystkie okoliczności mające wpływ na wymiar orzeczonej kary pozbawienia wolności, czemu dał wyraz w pisemnych motywach zaskarżonego orzeczenia.

Sąd pierwszej instancji poczynił szeroki oraz logiczny wywód w zakresie wyboru rodzaju, jak również wymiaru kary, a także nie pominął okoliczności podniesionych w zarzucie przez obrońcę. W realiach tej konkretnej sprawy sięgnięcie przez Sąd do kary rodzajowo łagodniejszej postulowanej przez obrońcę raziłoby zbyt łagodnym jego potraktowaniem i czyniło tak orzeczoną karę jako niespełniającą wszystkich dyrektyw kary z art. 53 § 1 kk, a w szczególności w zakresie prewencji indywidulanej i generalnej. Jak wynika z karty karnej, nie jest to pierwszy wyrok skazujący oskarżonego za przestępstwo niealimentacji, lecz już piaty. Karę ograniczenia wolności z pierwszej z tych spraw, tj. II K 601/17 zamieniono wobec oskarżonego na karę zastępcza pozbawienia wolności. W drugiej sprawie II K 293/18 orzeczono wobec niego karę ograniczenia wolności, którą również zamieniono na karę zastępczą pozbawienia wolności. W sprawie II K 172/20 zarządzono wykonanie kary pozbawienia wolności warunkowo zawieszonej. Taka postawa oskarżonego obrazuje, jaki miał stosunek do realizacji kary ograniczenia wolności i nałożonych obowiązków realizacji świadczeń alimentacyjnych. Zdaniem Sądu Okręgowego, orzeczenie kary samoistnej grzywny byłoby nieracjonalne przy uwzględnieniu, że środki finansowe oskarżony powinien przeznaczać na realizację obowiązku alimentacyjnego. W przekonaniu Sądu Okręgowego, jedynie kara pozbawienia wolności może dać efekt w kontekście celów prewencji indywidualnej. Każdy łagodniejszy rodzaj kary w skonkretyzowanej sytuacji oskarżonego, stanowiłby rażącą niewspółmierność, w kierunku nieuzasadnionej okolicznościami sprawy łagodności i pobłażliwości sprawcy popełniającemu ten sam czyn. Oskarżony od wielu lat nie realizuje obowiązku alimentacyjnego, zasłaniając się niemożnością znalezienia pracy, choć bez trudu uzyskał potwierdzenie zatrudnienia go w warsztacie samochodowym jako mechanika (k.114). Oskarżony nie tylko nie realizuje obowiązku alimentacyjnego, ale również nie interesuje się losem dzieci, ich stanem zdrowia czy potrzebami. Deklaracje o woli realizowania obowiązku alimentacyjnego pozostają jedynie deklaracjami, nie mającymi pokrycia w działaniach oskarżonego.

Sąd Rejonowy wskazał uprzednią karalność oskarżonego i jego negatywny stosunek do obowiązku wynikającego z orzeczenia sądowego. Uwzględnienie wniesionej apelacji stanowiłoby niejako w pewien sposób premiowanie przecież negatywnej postawy oskarżonego związanej z lekceważącym naruszaniem porządku prawnego przez ostanie lata, co świadczy jednocześnie o jego wysokim stopniu demoralizacji. Oskarżony w ramach wcześniej toczących się postępowań otrzymywał szansę poprzez orzekanie kar o charakterze wolnościowym, jednak nadal narusza porządek prawny.

Pozytywna postawa oskarżonego w jednostce penitencjarnej w chwili obecnej, zachowanie zgodne z regulaminem nie może być nadmiernie eksponowane, w sytuacji gdy taka postawa - praca, zachowanie zgodne z obowiązującymi normami w prawidłowo funkcjonującym społeczeństwie jest przecież normą. Finalnie należy również przypomnieć, iż jednym z podstawowych obowiązków skazanych wynikających z art. 116 § 1 pkt 1 kodeksu karnego wykonawczego jest przestrzeganie przepisów określających zasady i tryb wykonywania kary, ustalonego w zakładzie karnym porządku oraz wykonywania poleceń przełożonych i innych osób uprawnionych, a w szczególności poprawne zachowanie się.

Reasumując Sąd Okręgowy nie dopatrzył się przesłanek przemawiających
za złagodzeniem orzeczonej wobec oskarżonego przez Sąd Rejonowy kary w wymiarze 10 miesięcy pozbawienia wolności, bowiem obrońca nie przedstawił żadnych nowych okoliczności, które nie zostały uwzględnione przez Sąd Rejonowy, przemawiających za uwzględnieniem wniesionej apelacji. Zatem stwierdzić należy, iż sankcja karna zaproponowana przez Sąd Rejonowy jest sprawiedliwa, słuszna i nie nosi cech, o jakich stanowi art. 438 pkt 4 kpk.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku w zakresie orzeczenia o karze i wymierzenie oskarżonemu przy zastosowaniu art. 37 a k.k. kary ograniczenia wolności w dolnym zakresie ustawowego zagrożenia.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Bezzasadność zarzutów podniesionych przez obrońcę skutkowała bezzasadnością wniosku.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Rejonowego w Węgrowie z dnia 28 grudnia 2023 roku, wydany w sprawie o sygn. akt II K 340/23 – utrzymany w mocy.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wobec bezzasadności wywiedzionych przez obrońcę oskarżonego zarzutów
i przy jednoczesnym braku przesłanek podlegających uwzględnieniu z urzędu, Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw do zmiany zaskarżonego wyroku.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

-----------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach zmiany

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

-----------------------------------------------------------------------------------

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.1.

-----------------------------------------------------------------------------------

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

----------------------

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

O kosztach procesu Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 624 kpk w zw. z art. 634 kpk i zwolnił oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych, jednocześnie stwierdzając, że wydatki postępowania ponosi Skarb Państwa. Za takim rozstrzygnięciem przemawia sytuacja materialna oskarżonego, w tym perspektywa odbycia kary pozbawienia wolności oraz obowiązek alimentacyjny.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyrok Sądu Rejonowego w Węgrowie z dnia 28 grudnia 2023r. sygn. akt II K 340/23

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana