Pełny tekst orzeczenia

Przewodniczący:

SSO Agnieszka Karłowicz

Protokolant:

sekr. sąd. Beata Wilkowska

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 255/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Węgrowie z dnia 30 grudnia 2022 r. w sprawie II K 191/22

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

----

----------------------

--------------------------------------------------------------

--------------

--------------

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

---------

----------------------

--------------------------------------------------------------

--------------

--------------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

------------------

-------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

------------------

-------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

mogącą mieć wpływ na treść wyroku obrazę przepisów postępowania, a mianowicie art. 7, 410 i 424 § 1 k.p.k. poprzez:

1) nienależyte rozważenie i ocenienie dowodu z wyjaśnień oskarżonego A. S. poprzez bezpodstawne odmówienie im pełnej wiarygodności i przyjęcie, że oskarżony popełnił zarzucany mu czyn oszustwa na szkodę M. Ż. w sytuacji, gdy z prawidłowo ocenionego materiału dowodowego wynika, że oskarżony nigdy nie zamieszczał żadnych ofert na internetowych portalach sprzedażowych, w tym na olx.pl, zaś jego dane osobowe, które udostępnił innej osobie (podającej się za P. D.) zostały bez jego wiedzy i zgody wykorzystane do popełnienia przestępstwa - co w konsekwencji doprowadziło do pominięcia powyższego dowodu przy ustaleniu stanu faktycznego sprawy oraz wydania wadliwego wyroku;

2) nienależyte rozważenie i ocenienie dowodów z zeznań świadków M. Ż., M. J. i J. K., które należycie ocenione wskazywały, że żaden ze świadków nie wskazał oskarżonego A. S. jako sprawcy czynu opisanego w akcie oskarżenia, przy czym świadek J. K. dodatkowo wskazała, że ona również odpłatnie udostępniła swoje dane innej osobie, które następnie posłużyły do popełnienia przestępstw - co w konsekwencji skutkowało wydaniem wadliwego wyroku i niesłusznym skazaniem oskarżonego;

mogący mieć wpływ na treść orzeczenia błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę tego orzeczenia poprzez dowolne, nie poparte dowodami, niezgodne z zasadami wiedzy, doświadczenia życiowego i logicznego rozumowania przyjęcie, iż oskarżony A. S. w dniu 9 lutego 2021 r. za pośrednictwem sieci Internet ze skutkiem w C. gm. K. pow. (...) w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wprowadził w błąd M. Ż. co do zamiaru wywiązania się ze sprzedaży wystawionego w ogłoszeniu na portalu olx.pl kontenera do hakowca, w ten sposób, że po otrzymaniu wpłaty od pokrzywdzonego kwoty 4674 zł tytułem ceny zakupu kontenera do hakowca na podany numer rachunku bankowego, urwał z nim kontakt nie przekazując mu zakupionego towaru ani zwracając pieniędzy, czym doprowadził M. Ż. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w wysokości 4674 zł w sytuacji, gdy w sytuacji, gdy oskarżony nigdy nie zamieszczał żadnych ofert na internetowych portalach sprzedażowych, w tym na olx.pl, zaś jego dane osobowe, które udostępnił innej osobie (podającej się za P. D.) zostały bez jego wiedzy i zgody wykorzystane do popełnienia przestępstwa - co w konsekwencji doprowadziło do niesłusznego uznania oskarżonego za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu;

rażącą niewspółmierność kary orzeczonej wobec oskarżonego A. S. za zarzucane mu przestępstwo wyrażające się wymierzeniem mu kary 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności, a więc w rozmiarze przekraczającym ustalony przez Sąd I instancji stopień winy oskarżonego oraz w oderwaniu od okoliczności łagodzących w postaci niskiej wartości szkody (4674 zł), właściwości i warunków osobistych oskarżonego i jego zachowania po zdarzeniu, uprzedniej niekaralności za przestępstwo oszustwa oraz trudnej sytuacji życiowej i majątkowej, które należycie rozważone przemawiały za wymierzeniem oskarżonemu kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Argumenty skarżącego dotyczące pierwszoinstancjnej oceny wyjaśnień oskarżonego stanowiły jednostronne podkreślanie okoliczności dla niego korzystnych, z pomięciem i przemilczeniem wszystkiego tego, co go obciążało. Podkreślenia w tym miejscu wymaga, iż w każdej sprawie, kiedy oskarżony nie przyznaje się do winy i podaje okoliczności mogące świadczyć o jego niewinności, obowiązkiem organów postępowania przygotowawczego, jak i Sądu rozpoznającego sprawę, jest dokładne sprawdzenie obrony oskarżonego i poddanie ocenie dopiero tak zebranego materiału dowodowego (wyrok SN z 20.07.1987r., II KR 167/87, I.. Praw. 1-3/1988, poz. 16).

Obciążający dla oskarżonego kontekst dowodów z dokumentów był nader czytelny dla Sądu Okręgowego. Niewątpliwie A. S. w dniu 18 stycznia 2021 roku zawarł umowę o założenia rachunku bankowego w banku (...), a w dniu 23 lutego 2021 roku zamknął umowę. Kartę płatniczą otrzymał do rąk własnych w dniu zawarcia umowy, a do rachunku nie ustanowiono żadnych pełnomocników (k.217), a jako kontakt telefoniczny wskazano (...) (zarejestrowany na M. S.). Pokrzywdzony M. Ż. na ten rachunek w dniu 9 lutego 2021 roku przelał kwotę 4674 zł, w dniu 9 lutego 2021 roku dokonano wypłaty 2.500 zł w bankomacie, a następnie w dniu 10 lutego 2021 roku kwoty 1800 zł w ten sam sposób. Należy mieć na uwadze, że oskarżony w swoich wyjaśnieniach potwierdził okoliczność zawarcia umowy rachunku bankowego w G. Bank, ale nie jest prawdą, iż kartę otrzymał poczta, gdyż odebrał ją w placówce banku. Ponadto karta ta nie mogła być doręczona na adres wskazany na k.531 v, gdyż oskarżony podał podczas zawierania umowy inny adres do korespondencji oraz wskazał na inny bank w którym miały być założone konta bankowe. Z wyjaśnień złożonych w toku postępowania przygotowawczego nie wynika, aby komukolwiek przekazywał dane rachunku lub kartę bankomatową, a więc należy wskazać, że nimi dysponował jedynie on, co pozwalało mu na dokonywanie wypłat. Również w pisemny stanowisku nie wskazał, że przekazał komukolwiek kartę bankomatową. Nie jest prawda, że zajęcia komornicze uniemożliwiały podjęcie pieniędzy, gdyż taka czynność z rachunku oskarżonego następnego dnia po wpłacie pieniędzy przez pokrzywdzonego, miała miejsce. Ustalenia w zakresie kto umieścił ogłoszenie nie miały takiego znaczenia jak oczekiwałby apelujący, tj. nie prowadziłyby automatycznie do wykluczenia oskarżonego jako sprawcy przedmiotowego oszustwa. Nie da się bowiem przy postawieniu takiej tezy odrzucić wersji, że oskarżony osobiście nie zamieścił tego ogłoszenia. Należy przypomnieć, że oferujący wskazał numer rachunku bankowego, który bezspornie należał do oskarżonego (k. 5, 24). Historia tego rachunku ukazuje, iż właściciel tego konta – w tym przypadku oskarżony dokonywał wypłat z tego rachunku, tuż po uiszczeniu należności. Zachowaniem standardowym w takim przypadku, gdy wykorzystano dane oskarżonego byłoby ewentualnie powiadomienie organów ścigania o tym fakcie. Tego jednak oskarżony nie uczynił. Oskarżony wiedział o przelanych przez pokrzywdzonego na jego konto środkach i z jakiego powodu je otrzymał, tylko on posiadał kartę (nie wskazał, aby ją przekazał innej osobie) i wypłacał gotówkę, a więc był jedyną osobą, która mogła popełnić zarzucane mu przestępstwo i twierdzenie Sądu Rejonowego, iż był on sprawcą zarzucanego mu oszustwa spotkało się z aprobatą Sądu Odwoławczego. Nie wszystkie bowiem fakty ustalone przez Sąd I instancji muszą być oparte na dowodach bezpośrednich, ale mogą wynikać także z nieodpartej logiki sytuacji oraz jednoznacznego kontekstu ustalonej sekwencji faktów ubocznych, na podstawie których doświadczenie życiowe nasuwa jednoznaczny wniosek, że dana okoliczność faktyczna istotnie wystąpiła (wyrok SN z 4.10.1973 r., III KR 243/73, OSNKW 1974, nr 2, poz. 33). W niniejszej sprawie dowody w postaci zeznań pokrzywdzonego, popartych wydrukami korespondencji, a przede wszystkim dokumentacją bankową były wystarczające do przypisania oskarżonemu winy, a postulaty obrony nie zdołały skutecznie podważyć rozumowania Sądu I instancji.

O braku obiektywizmu Sądu można mówić wtedy, gdy zostały naruszone określone przepisy zawierające normy nakazujące lub zakazujące działań na niekorzyść określonej strony postępowania lub gdy w sposób wyraźny i udokumentowany Sąd faworyzuje jedną ze stron. Brak precyzyjnego odwołania się do sytuacji procesowej, w której doszło do przekroczenia tych przepisów czyni zarzut oparty na tychże przepisach bezzasadnym (wyrok SA w Warszawie z 18.10.2018 r., II AKa 402/17, LEX nr 2581120).

Skoro więc Sąd meriti nie naruszył żadnego z przepisów ze sfery gromadzenia i oceny dowodów to brak jest również podstaw, jak to wskazano powyżej do kwestionowania dokonanych w sprawie ustaleń faktycznych.

Niewspółmierność kary zachodzi wówczas, gdy suma zastosowanych kar i innych środków, wymierzonych za przypisane przestępstwo, nie odzwierciedla należycie stopnia szkodliwości społecznej czynu i nie uwzględnia w wystarczającej mierze celów kary (wyrok SN z dnia 30 listopada 1990 r., Wr 363/90, OSNKW 1991, nr 7-9, poz. 39). Nie chodzi przy tym o każdą ewentualną różnicę co do jej wymiaru, ale o " różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać można byłoby - również w potocznym znaczeniu tego słowa - "rażąco" niewspółmierną, to jest niewspółmierną w stopniu nie dającym się wręcz zaakceptować" (wyrok SN z dnia 2 lutego 1995 r., II KRN 198/94, LEX nr 20739). Chodzi natomiast o " znaczną, wyraźną i oczywistą, a więc niedającą się zaakceptować dysproporcję między karą wymierzoną a karą sprawiedliwą (zasłużoną)" (zob. wyrok SN z dnia 22 października 2007 r., SNO 75/07, LEX nr 569073) czy jeszcze inaczej taką, której dysproporcja jest wyraźna, bijąca w oczy czy oślepiająca (zob. wyrok SA w Krakowie z dnia 28 maja 2010 r., II AKa 82/10, LEX nr 621421). W ocenie Sądu Okręgowego orzeczona kara pozbawienia wolności jest karą sprawiedliwą i adekwatną do stopnia społecznej szkodliwości czynu oraz stopnia winy oskarżonego. Nie można przyjąć tak jak wskazuje skarżący, że mamy do czynienia z niską wartością szkody w przedmiotowej sprawie. Ponadto skarżący nie wykazał jakie to okoliczności nastąpiły po zdarzeniu przemawiające na korzyść oskarżonego oraz jakie okoliczności natury życiowej przemawiają za warunkowym zawieszeniem wykonania kary. W ocenie Sąd II instancji represja karna w postaci kary pozbawienia wolności wobec osoby wielokrotnie karanej za różne przestępstwa również na karę pozbawienia wolności stanowi właściwą reakcję na zaistniałe przestępstwo. Brak jest podstaw do przyjęcia, że oskarżonych w przyszłości będzie przestrzegał porządku prawnego i nie popełni przestępstwa.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu lub warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności lub uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadne

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

niezasadność zarzutów skutkowała niezasadnością wniosków.

OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

wyrok Sądu Rejonowego w Węgrowie z dnia 30 grudnia 2023 r. w sprawie II K 191/22 –
w całości

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

zarzuty apelacji okazały się w całości bezzasadne, zaś Sąd Okręgowy nie dostrzegł, ażeby w sprawie zachodziły podstawy do zmiany wyroku na podstawie okoliczności podlegających uwzględnieniu z urzędu.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach zmiany

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

-----------------------------------------------------------------------------------

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.1.

-----------------------------------------------------------------------------------

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

----------------------

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

w sprawie oskarżony reprezentowany był przez obrońcę ustanowionego z urzędu, zatem Sąd Okręgowy na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1184 z późn. zm.), a także § 17 ust. 2 pkt 4 i § 4 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 18 z późn. zm.) uwzględnił wniosek obrońcy i zasądził od Skarbu Państwa na jego rzecz kwotę 516,60 zł tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oskarżonemu w postępowaniu odwoławczym.

III.

na podstawie art. 624 § 1 kpk Sąd Okręgowy zwolnił oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, mając na uwadze jego sytuację materialną oraz dolegliwości finansowe wynikające dla niego z zaskarżonego wyroku.

PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyroku Sądu Rejonowego w Węgrowie z dnia 30 grudnia 2022r. sygn. akt II K 191/22

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana